Bedrijfswetenschappen Faculteit Bedrijf, Bestuur en Technologie Universiteit Twente

Transcriptie

1 Bedrijfswetenschappen Faculteit Bedrijf, Bestuur en Technologie Universiteit Twente April 2007

2 Uitgave: Quality Assurance Netherlands Universities (QANU) Catharijnesingel 56 Postbus RA Utrecht Telefoon: Fax: Internet: QANU Tekst en cijfermateriaal uit deze uitgave mogen, na toestemming van QANU en voorzien van bronvermelding, door middel van druk, fotokopie, of op welke andere wijze dan ook, worden overgenomen.

3 Inhoudsopgave Voorwoord 5 Deel I Algemeen deel 7 1. De onderwijsvisitatie Bedrijfswetenschappen UT 9 Deel II Opleidingsdeel De bacheloropleiding Bedrijfswetenschappen en de masteropleiding Business Administration aan de Universiteit Twente 15 Bijlagen 67 Bijlage A: Curricula vitae van de voorzitter en de leden van de commissie 69 Bijlage B: Algemeen profiel Brede Bedrijfskunde 73 Bijlage C: Programma bezoek visitatiecommissie 77 Bijlage D: Beoordelingsformulier scripties 79 3

4

5 VOORWOORD Dit rapport is onderdeel van de kwaliteitsbeoordeling van universitaire bachelor- en masteropleidingen in Nederland. Het doel van het rapport is om een betrouwbaar beeld te geven van de resultaten van de voor beoordeling voorgelegde opleidingen, alsmede een terugkoppeling te geven naar de interne kwaliteitszorg van de betrokken organisaties en als basis te dienen voor de accreditatie van de betrokken opleidingen door de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO). De stichting Quality Assurance Netherlands Universities (QANU) beoogt onafhankelijke, objectieve en kritische beoordelingen te laten plaatsvinden en opbouwende kritiek te leveren, zo veel mogelijk uitgaande van een gestandaardiseerde set van kwaliteitscriteria met oog voor specifieke omstandigheden. De visitatiecommissie Bedrijfswetenschappen Universiteit Twente van QANU heeft haar taken met gro te toewijding uitgevoerd in een periode die wordt gekenmerkt door de overgang naar de bachelor-masterstructuur. De opleidingen zijn beoordeeld op een grondige en zorgvuldige manier en binnen een duidelijk beoordelingskader. Wij verwachten dat de oordelen en de aanbevelingen in zorgvuldige overweging zullen worden genomen door de betrokken oplei dingen, het faculteitsbestuur en het College van Bestuur. Wij zeggen dank aan de voorzitter en de leden van de visitatiecommissie voor hun bereidheid deel te nemen aan deze beoordeling en voor de toewijding waarmee ze hun taak hebben uitgevoerd. Ook gaat onze dank uit naar de staf van de betrokken afdelingen aan de universiteit voor hun inspanningen en hun medewerking aan deze beoordeling. Quality Assurance Netherlands Universities mr. C.J. Peels directeur drs. J.G.F. Veldhuis voorzitter bestuur 5

6 6

7 DEEL I: ALGEMEEN DEEL 7

8 8

9 1. De onderwijsvisitatie Bedrijfswetenschappen UT Inleiding In dit rapport brengt de visitatiecommisie Bedrijfswetenschappen UT (hierna: de commissie) verslag uit van haar bevindingen ten aanzien van de bacheloropleiding Bedrijfskunde en de masteropleiding Business Administration aan de UT. Het bezoek vond plaats op 16 en 17 oktober Taak van de commissie De commissie heeft als taak om op basis van de door de faculteit aan te leveren informatie en door middel van ter plaatse te voeren gesprekken, een oordeel te geven over de zes onderwerpen (en de daaronder vallende facetten) die worden vermeld in het QANU-kader, Gids voor de externe kwaliteitsbeoordeling van wetenschappelijke bachelor- en masteropleidingen ten behoeve van accreditatie: doelstellingen (drie facetten), programma (acht facetten), personeel (drie facetten), voorzieningen (twee facetten), interne kwaliteitszorg (drie facetten) en resultaten (twee facetten). Bovendien dient de com missie een integraal oordeel te geven over elke opleiding afzonderlijk. Deze indeling is terug te vinden in het rapport. Samenstelling van de commissie De visitatiecommissie Bedrijfswetenschappen UT bestaat uit de volgende personen: prof. drs. J.B.M. Edelman Bos, emeritus hoogleraar Faculteit Bedrijfskunde en Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Erasmus Universiteit Rotterdam; ir. J.G. Dopper, voorheen Raad van Bestuur DSM, thans voorzitter van het Energietransitie Programma van de overheid; prof. dr. S.W.F. Omta, hoogleraar Bedrijfskunde Wageningen Universiteit; H. Sluis, student bedrijfswetenschappen Rijksuniversiteit Groningen; prof. dr. R. Vandenberghe, emeritus hoogleraar onderwijskunde Katholieke Universiteit Leuven; prof. dr. A. van der Zwaan, emeritus hoogleraar bedrijfswetenschappen Rijksuniversiteit Groningen. Secretaris van de commissie is J.W.M. Meijer, medewerker bureau QANU. Voor de curricula vitae van de commissieleden zij verwezen naar bijlage A. Voorzitter, leden en secretaris hebben de QANU-onafhankelijkheidsverklaring getekend. Werkwijze De commissie heeft haar voorbereidende vergadering op 13 september 2006 gehouden. Daarin besloot zij in grote lijnen het algemeen profiel Brede Bedrijfskunde aan te houden van de visitatiecommissie Bedrijfswetenschappen, waarvan in november 2004 het rapport uitkwam. Dit profiel is als bijlage B bijgevoegd. De commissie heeft haar daarbij aansluitende, beknopte referentiekader als volgt vastgesteld en aan de betrokken opleidingen voorgelegd: 9

10 REFERENTIEKADER BEDRIJFSWETENSCHAPPEN De opleiding Bedrijfswetenschappen, ook Bedrijfskunde genoemd, heeft betrekking op de interdisciplinaire studie van het functioneren van bedrijven, intern en in hun omgeving, en daarmee van de bedrijfsprocessen en het management daarvan, en wel in hun onderlinge samenhang. Bedrijfswetenschappen onderscheidt zich van disciplinegefundeerde wetenschappen als economie of sociologie doordat systematisch wordt gestreefd naar een interdisciplinaire opzet van het opleidingsprogramma. Dit programma wordt tevens gekenmerkt doordat het gericht is op de toepassing van wetenschappelijke inzichten en vaardigheden op professioneel relevante vraagstukken. Bedrijfswetenschappen maakt gebruik van verschillende basiskennisgebieden, met name van economie, technologie, recht en sociale wetenschappen, en plaatst deze in een interdisciplinair bedrijfsperspectief. Hieruit hebben zich binnen het bedrijfswetenschappelijk kennisdomein afzonderlijke subdomeinen ontwikkeld, zoals marketing, logistiek, strategie, operations research, bedrijfsrecht, innovatie, human resources, financial resources, informatiesystemen, kwaliteitssystemen, veranderingsprocessen, bedrijfsethiek en bedrijfscultuur. Deze subdomeinen vormen wezenlijke elementen van het vakgebied en behoren daarom adequaat in opleidingsprogramma s Bedrijfswetenschappen vertegenwoordigd te zijn. In genoemde vergadering maakte de commissie afspraken over de onderlinge taakverdeling. Het bezoek is georganiseerd volgens het als bijlage C bijgevoegde programma. De secretaris heeft tevoren een analyse opgesteld van de opleidingen aan de hand van de zelfstudie. Mede op grond daarvan is aan de opleidingen om aanvullende informatie gevraagd. Het betrof 24 vragen over onder andere personeelsopbouw, verdeling over de tracks, verschil tussen Bedrijfskunde en Technische Bedrijfskunde aan de UT, arbeidsmarkt en begeleiding van studenten. Het rapport waarin deze vragen beantwoord zijn, dateert van 10 oktober 2006 en telt inclusief bijlagen ruim veertig pagina s. Het werd, voordat het bezoek plaatsvond, aan de leden van de commissie ter beschikking gesteld. Voorafgaand aan het bezoek heeft de commissie, in overleg met de opleidingen, ook een open spreekuur aangekondigd, waarvoor belangstellenden zich met opgave van het te bespreken onderwerp bij de secretaris van de commissie konden opgeven. Niet alleen in het mededelingenblad van de universiteit/faculteit, maar ook via is dit aangekondigd. Eén student heeft hiervan gebruik gemaakt. De commissie heeft zowel twaalf bachelor- als twaalf masterscripties geselecteerd. Deze scripties zijn tevoren opgevraagd en aan de leden toegestuurd. De leden van de commissie hebben ze bestudeerd en aan de scripties een cijfer toege kend, op basis van een beoordelingsformulier (zie bijlage D). De oordelen zijn daarna in de commissie gezamenlijk besproken en vergeleken met de beoordeling die de opleiding had gegeven. Teneinde een goed zicht te krijgen op de wijze waarop begeleiding en beoordeling van de scripties hebben plaatsgevonden, heeft de commissie met een aantal oud-studenten over hun scriptie gesproken. De commissie sprak daarnaast met een delegatie van de opleidingscommissie en een delegatie van de examencommissie, alsmede met docenten, studenten en de studieadviseur, waarbij erop 10

11 werd toegezien dat zij niet steeds met dezelfde functionarissen van gedachten wisselde. Ook sprak zij met vertegenwoordigers van het afnemende veld. Tijdens het bezoek nam de commissie kennis van tentamenopgaven, evaluatieverslagen, syllabi, handboeken, voorlichtingsmateriaal, ICT-materiaal en dergelijke. Tevens bracht zij een bezoek aan de onderwijsruimten en de bibliotheek van de campus. De studenten met wie de commissie heeft gesproken, zijn voor de helft op verzoek van de commissie door de opleiding, studievereniging en/of studentbestuursleden aangewezen. Voor de andere helft heeft de secretaris een steekproef genomen. Aangezien er nog geen KUO-gegevens over de opleidingen beschikbaar waren, heeft de commissie de rendementscijfers en de instroomcijfers van de opleidingen gehanteerd. De mondelinge rapportage van de eerste bevindingen van de commissie aan het einde van het bezoek had een besloten karakter. De voorzitter achtte het niet opportuun, gezien ook het gewicht van een voorlopig oordeel in het kader van het accreditatiestelsel, op zo korte termijn reeds een oordeel per facet uit te spreken. Hij heeft een schets gegeven van de betrokken opleidingen en hun positionering op de Nederlandse en Europese markt, alsmede een sterktezwakteanalyse. De faculteit en ook QANU hadden tevoren met deze werkwijze ingestemd. Na afloop van de bezoeken heeft de secretaris een conceptrapport opgesteld. Dit is voorgelegd aan de leden van de commissie met het verzoek waar nodig correcties of aanvullingen aan te brengen en de beoordeling in te vullen. Het aldus bijgewerkte rapport is, nadat de voorzitter er zijn fiat aan had gehecht, aan de betrokken faculteit toegestuurd met het verzoek feitelijke onjuistheden aan te geven. De feitelijke onjuistheden zijn vervolgens verbeterd. Ten slotte heeft de gehele commissie zich akkoord verklaard met de eindversie die thans voorligt. Het conceptrapport is op het bureau van QANU ook collegiaal getoetst en het bestuur van QANU heeft het concept tegen het licht gehouden teneinde te bezien of het ook de bestuurlijke toets der kritiek kon doorstaan. Het rapport heeft de bestuurlijke toets doorstaan. Rapport over de opleidingen In de onder elk facet opgenomen paragraaf Beschrijving overgenomen uit de zelfstudie staat letterlijk de tekst uit de zelfstudie, zij het niet steeds integraal. In enkele gevallen zijn minder ter zake doende uitspraken achterwege gelaten, evenals uitspraken over de eigen kwaliteit. Ook is de naam van de opleiding niet steeds herhaald. Verwijzingen naar bijlagen en dergelijke zijn eveneens weggelaten. De overgenomen teksten zijn grafisch (door het gebruik van cursieve weergave) herkenbaar. Ook de nagekomen gegevens worden letterlijk weergegeven, tenzij anders vermeld. Beslisregels In het accreditatiestelsel is voor de beoordeling op facetniveau een vierpuntsschaal voorgeschreven (onvoldoende, voldoende, goed en excellent); op onderwerpniveau een tweepuntsschaal (voldoende of onvoldoende). De commissie heeft de standaard QANU-beslisregels gevolgd. 11

12 Deze zijn: de beoordeling onvoldoende wijst erop dat het facet beneden de gestelde verwachting ligt en dat beleidsaandacht op dit punt nodig is; de beoordeling voldoende houdt in dat het facet beantwoordt aan de basisstandaard of basisnorm en internationale vergelijking kan doorstaan; de beoordeling goed houdt in dat het niveau van het facet uitstijgt boven de basiskwaliteit en positief opvalt in internationale vergelijking; de beoordeling excellent houdt in dat voor het facet een niveau wordt gerealiseerd waardoor de beoordeelde opleiding zowel nationaal als internationaal als een voorbeeld van opmerkelijk goede praktijk kan functioneren. De commissie heeft bij haar oordeelsvorming nauwkeurig alle plussen en minnen afgewogen. Bij sommige facetten heeft de commissie het betreurd dat er tussen voldoende en goed geen mogelijkheid is om de kwalificatie ruim voldoende aan te geven. De beoordeling goed moet immers onder andere worden gefundeerd door het positief opvallen in de internationale vergelijking. 12

13 DEEL II: OPLEIDINGSDEEL 13

14 14

15 1. De bacheloropleiding Bedrijfswetenschappen en de masteropleiding Business Administration aan de Universiteit Twente Administratieve gegevens Bacheloropleiding Bedrijfswetenschappen: Naam opleiding: Bedrijfswetenschappen CROHO-nummer: Niveau: bachelor Oriëntatie: wo Studielast: 180 EC Graad: Bachelor of Science Variant(en): voltijd Locatie(s): Enschede Einddatum accreditatie: 31 december 2007 Masteropleiding Business Administration: Naam opleiding: Business Administration CROHO-nummer: Niveau: master Oriëntatie: wo Studielast: 60 EC Graad: Master of Science Variant(en): voltijd Locatie(s): Enschede Einddatum accreditatie: 31 december 2007 Het bezoek van de commissie aan de Faculteit Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT) van de Universiteit Twente (UT) vond plaats op 16 en 17 oktober Structuur en organisatie van de faculteit De faculteit BBT is één van de vijf faculteiten van de UT. De faculteit is in 2002 ontstaan uit een fusie van de faculteiten Technologie & Management, Bestuurskunde en een deel van de faculteit Wijsbegeerte en Maatschappijwetenschappen. Opleidingen De faculteit heeft nog twee ongedeelde opleidingen in afbouw: Technische Bedrijfskunde en Bestuurskunde. De faculteit heeft vier bacheloropleidingen: Gezondheidswetenschappen (GzW), Technische Bedrijfskunde (TBK), Bestuurskunde (BSK) en Bedrijfskunde (BK). De faculteit biedt bovendien vijf masteropleidingen aan. Alle masteropleidingen worden Engelstalig aangeboden. Het gaat om de volgende opleidingen: Health Sciences (HS), European Studies (ES), Industrial Engineering & Management (IE&M), Public Administration (PA) en Business Administration (BA). 15

16 Organisatie De dagelijkse leiding, de beheersverantwoordelijkheid voor het personeel en de verantwoordelijkheid voor het onderwijs berusten bij de decaan, die daarin terzijde wordt gestaan door de stafdiensten (onder andere personeel, financiën, administratie, secretariaat, automatisering en onderwijsondersteuning). In 2005 heeft een reorganisatie van de faculteit haar beslag gekregen. Een belangrijk punt van de BBT-reorganisatie is de nieuwe indeling in elf capaciteitsgroepen. De 26 leerstoelgroepen en expertisecentra zijn samengevoegd tot elf zelfstandige capaciteitsgroepen met meerdere leerstoelen per groep. Iedere capaciteitsgroep wordt geleid door een capaciteitsgroepvoorzitter, aan wie de decaan de financiële beheersverantwoordelijkheid heeft gedelegeerd. Samen met de decaan vormen de capaciteitsgroepvoorzitters het facultair managementteam. De eindverantwoordelijkheid voor het onderwijs berust bij de decaan, die de uitvoering van het onderwijs heeft gedelegeerd aan de opleidingsdirecteuren. Zij kopen onderwijsdiensten in bij de capaciteitsgroepen. Opleidingsdirecteuren zijn individuele verantwoording verschuldigd aan de decaan. De afstemming met betrekking tot het onderwijs ligt in collegiale afstemming, onder leiding van de voorzitter van het overleg van opleidingsdirecteuren. Aan dit overleg neemt een vertegenwoordiger van de studenten deel. De opleidingsdirecteuren worden terzijde gestaan door het Bureau Onderwijs Ondersteuning (BOO). Diverse commissies hebben bij de opleidingen een duidelijke (conform wet- en regelgeving) en belangrijke betrokkenheid, te weten de opleidingscommissies per opleiding, de examencommissies bachelor en master en de faculteitsraad. Daarenboven vervullen in het kader van de onderwijskwaliteitszorg de facultaire onderwijskwaliteitscommissie en de onderwijscommissie van studievereniging Stress (studievereniging voor bedrijfskunde en technische bedrijfskunde) een belangrijke rol. De UT heeft ervoor gekozen het onderzoek onder te brengen in aparte onderzoeksinstituten, los van de faculteiten en aangestuurd door wetenschappelijke directeuren Invoering bachelor-masterstructuur en afbouw ongedeelde opleidingen: stand van zaken De beoordeelde opleidingen zijn gestart als bachelor- respectievelijk masteropleiding en er is dus geen sprake van afbouw van een ongedeelde opleiding Het beoordelingskader Doelstellingen opleiding F1: Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Beschrijving overgenomen uit de zelfstudie: De commissie merkt ter inleiding op dat de zelfstudie uitvoerig ingaat op eindtermen en doelstellingen. De onder facet 1 genoemde eindtermen worden nader uitgewerkt onder facet 2. 16

17 Bachelor Doelstelling De bacheloropleiding Bedrijfskunde is een wetenschappelijke en toepassingsgerichte opleiding algemene bedrijfskunde met speciale accenten op de omgeving van organisaties, management van innovatie en internationaal management. De bacheloropleiding beoogt een student voor te bereiden op een masteropleiding Bedrijfskunde en een research masteropleiding Bedrijfskunde (buiten de UT). Daarnaast beoogt de opleiding de afgestudeerde bachelor van voldoende startkwalificaties te voorzien voor enerzijds een praktijkfunctie in de private en publieke sector en anderzijds voor een andere aanpalende masteropleiding. Een beknopte benchmark ten opzichte van een aantal internationaal geaccrediteerde opleidingen is uitgevoerd op programmaniveau (zie daarvoor facet 4). Aan een vijftal internationaal geaccrediteerde opleidingen zijn daarenboven doelstelling, beknopte eindtermen en programma toegestuurd met verzoek om reactie. Deze vijf opleidingen zijn van mening dat de doelstelling helder is en passend binnen het gebied van business studies/business administration. De vijf geraadpleegde opleidingen zijn: University of Bradford; LUBS, the university of Leeds Business school; Warwick business school; CASS, city university business school; ESSEC, business school Paris. De UT, als een oorspronkelijk technische universiteit, profileert zich als ondernemend met een sterk accent op innovatie. De opleiding TBK levert al jaren studenten af die op de arbeidsmarkt gewaardeerd worden vanwege hun ingenieursaanpak, dat wil zeggen ontwerpgericht en praktisch. Met de nieuwe opleiding Bedrijfskunde heeft de universiteit ook aan deze doeners -houding vast willen houden. Tegelijkertijd is de aandacht voor onderzoeksmethodologie een uitgangspunt geweest bij het ontwerp van de opleiding Bedrijfskunde. Afgestudeerde bachelors Bedrijfskunde uit Twente kennen en beheersen de ingenieursaanpak. Zij zijn ook vertrouwd met de meer analytisch beschouwende houding van praktische wetenschappers. Wetenschap én praktijk, theorie én toepassing vormen de basis van de bachelor Bedrijfskunde. Tegen de achtergrond van de geschetste ontwikkelingen en gegeven de universitaire en facultaire context en historie is er een opleiding Bedrijfskunde vormgegeven die kan worden gekarakteriseerd met het motto innovatief werken in de private en publieke sector. In beknopte eindtermen gegoten: De afgestudeerde: 1. heeft een wetenschappelijke attitude; 2. is probleemgericht en daarmee ook toepassingsgericht; 3. heeft multidisciplinaire kennis, inzicht en toepassingsvaardigheid; 4. heeft een (toegepast) wetenschappelijke onderzoekshouding; 5. heeft kennis van en inzicht in management van innovatie en is vaardig in het toepassen daarvan; 6. heeft kennis en inzicht in de organisatieomgeving en kan beide toepassen; 7. heeft een internationale oriëntatie; 17

18 8. heeft maatschappelijk verantwoord handelen geïnternaliseerd; 9. bezit goede communicatieve en sociale vaardigheden. Master Doelstelling De masteropleiding Business Administration is een toepassingsgerichte wetenschappelijke opleiding algemene bedrijfskunde, waarbij binnen de opleiding de student zich in een deelgebied van de bedrijfskunde verdiept. De masteropleiding beoogt de student van startkwalificaties te voorzien voor een functie op masterniveau in de praktijk in de private en publieke sector. Daarnaast beoogt de opleiding de afgestudeerde master van voldoende kwalificaties te voorzien voor een functie in de (toegepaste) wetenschap. Een beknopte benchmark ten opzichte van een aantal internationaal geaccrediteerde opleidingen is uitgevoerd op programmaniveau (zie daarvoor facet 4). Aan een vijftal internationaal geaccrediteerde opleidingen zijn daarenboven doelstelling, beknopte eindtermen en programma toegestuurd met verzoek om reactie. Deze vijf opleidingen zijn van mening dat de doelstelling helder is en passend binnen het gebied van business studies/business administration. De vijf geraadpleegde opleidingen zijn: University of Bradford; LUBS, the university of Leeds Business school; Warwick business school; CASS, city university business school; ESSEC, business school Paris. De praktijkraad deelt de doelstelling van de masteropleiding. Opnieuw, evenals bij de bachelor, wijst de praktijkraad op het belang van uitstekende communicatieve en sociale vaardigheden. In beknopte eindtermen gegoten: De afgestudeerde: 1. heeft een wetenschappelijke attitude; 2. is probleemgericht en daarmee toepassingsgericht; 3. heeft multidisciplinaire kennis, inzicht en toepassingsvaardigheid; 4. heeft een (toegepast) wetenschappelijke onderzoekshouding; 5. heeft kennis van en inzicht in een deelgebied van de bedrijfskunde en is vaardig in het toepassen daarvan; 6. heeft maatschappelijk verantwoord handelen geïnternaliseerd; 7. bezit goede communicatieve en sociale vaardigheden. Oordeel De doelstellingen van de opleidingen zijn op een duidelijke wijze vertaald in eindtermen. Als uitgangspunt is het algemeen profiel genomen uit het QANU-visitatierapport Bedrijfswetenschappen van De commissie heeft waardering voor de uitgevoerde benchmarking. Het kenmerkende voor deze opleidingen zit in de woorden innovatie en ondernemend. De commissie is op basis van eigen expertise en de overtuigende beschrijving van de doelstellingen in de zelfstudie tot de conclusie gekomen dat de eindtermen in overeenstemming zijn 18

19 met internationale ontwikkelingen binnen het vakgebied. In de zelfstudie komt tot uiting dat de opleiding vijf verwante opleidingen in het buitenland heeft geraadpleegd teneinde tot benchmarking te komen. Aan die opleidingen zijn doelstelling, beknopte eindtermen en studieprogramma toegestuurd met verzoek om reactie. Deze instellingen hebben alle geantwoord dat de doelstelling helder is en passend binnen het vakgebied van business studies/business administration. De academische doelstellingen en daaraan gerelateerde eindtermen zijn daarmee voldoende getoetst aan internationale maatstaven, zo constateert de commissie. De eindkwalificaties sluiten aan bij de eisen van vakgenoten en de beroepspraktijk. Ze omvatten in voldoende mate integrerende en interdisciplinaire aspecten. Zo vermelden de eindtermen van beide opleidingen maatschappelijk verantwoord handelen, goede communicatieve vaardigheden, een wetenschappelijke attitude en het zowel probleem- als toepassingsgericht zijn van de afgestudeerden. Ook heeft de commissie met instemming kennisgenomen van de actieve manier waarop de faculteit in contact staat met het beroepenveld. De praktijkraad, bestaande uit vertegenwoordigers van het beroepenveld, levert daaraan een zinvolle bijdrage. De praktijkraad adviseert over doelstellingen, eindtermen en programma s. Bacheloropleiding Bedrijfswetenschappen: het oordeel van de commissie is voldoende. Masteropleiding Business Administration: het oordeel van de commissie is voldoende. F2: Niveau: Bachelor en Master De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor of een Master. Beschrijving overgenomen uit de zelfstudie: Bachelor Descriptor 1: De afgestudeerde heeft aantoonbare kennis en inzicht van een vakgebied, waarbij wordt voortgebouwd op het niveau bereikt in het voortgezet onderwijs en dit wordt overtroffen; functioneert doorgaans op een niveau waarop met ondersteuning van gespecialiseerde handboeken enige aspecten voorkomen waarvoor kennis van de laatste ontwikkelingen in het vakgebied vereist is. Invulling opleiding: heeft kennis van complexe organisatieprocessen, -structuren en -contexten, zowel van profit als van not-for-profit organisaties; heeft kennis van, inzicht in en vaardigheid in het toepassen (in relatief eenvoudige bedrijfsproblemen) van veel gebruikte en actuele bedrijfskundige theorieën, modellen, methoden en technieken; heeft kennis van, inzicht in en vaardigheid in het toepassen (in relatief eenvoudige bedrijfsproblemen) van actuele en basisconcepten van vele ondersteunende gebieden van de bedrijfskunde; is in staat om onder begeleiding toepassingsgericht empirisch-analytisch deelonderzoek uit te voeren: a. is in staat voor een dergelijk onderzoek een probleemstelling te formuleren en zelfstandig literatuur te verzamelen; 19

20 b. kan zelfstandig en in teamverband de empirische cyclus in een dergelijk onderzoek toepassen en over die toepassing schriftelijk en mondeling rapporteren; c. kan zelfstandig en in teamverband de ontwerpcyclus in een dergelijk onderzoek toepassen en over die toepassing schriftelijk en mondeling rapporteren; d. heeft kennis van en vaardigheid in het toepassen van beschrijvende en elementaire toetsende statistiek en elementaire wiskundige modelvorming; heeft kennis en inzicht in basistheorieën en modellen van management van innovatie en maakt kennis met actuele theorieën; is vaardig om bij een relatief eenvoudig bedrijfsprobleem een omgevingsanalyse uit te voeren: a. kan de verschillende stakeholders passend bij bovengenoemd probleem identificeren; b. heeft voldoende kennis en inzicht in het functioneren van die stakeholders in relatie tot bovengenoemd bedrijfsprobleem; c. is in staat om onder begeleiding op basis van de analyse een bij het bedrijfsprobleem passend ontwerp te maken; heeft kennis van en inzicht in basistheorieën en modellen van internationaal management en maakt kennis met actuele theorieën; heeft kennis van en inzicht in verhoudingen tussen organisaties en omgeving, zowel voor profit als voor not-for-profit organisaties; heeft inzicht in de ethische, normatieve en maatschappelijke impact van bedrijfskundige theorieën en praktijken. Descriptor 2: De afgestudeerde is in staat om zijn/haar kennis en inzicht op dusdanige wijze toe te passen, dat dit een professionele benadering van zijn/haar werk of beroep laat zien, en beschikt verder over competenties voor het opstellen en verdiepen van argumentaties en voor het oplossen van problemen op het vakgebied. Invulling opleiding: is in staat zelfstandig kennis te verwerven en toe te passen; kan oplossingen voor relatief eenvoudige bedrijfsproblemen ontwikkelen; is vaardig in het onder begeleiding ontwerpen van een onderzoeksvoorstel passend bij het hiervoor genoemde bedrijfsprobleem; kan verschillende bedrijfsfuncties en bedrijfsprocessen, zowel in profit als in not-for-profit organisaties, in samenhang met elkaar en de omgeving beschrijven en analyseren; heeft kennis van, inzicht in en vaardigheid in het toepassen (in relatief eenvoudige bedrijfsproblemen) van veel gebruikte en actuele bedrijfskundige theorieën, modellen, methoden en technieken; heeft kennis van, inzicht in en vaardigheid in het toepassen (in relatief eenvoudige bedrijfsproblemen) van actuele en basisconcepten van vele ondersteunende gebieden van de bedrijfskunde; is in staat om onder begeleiding toepassingsgericht empirisch-analytisch deelonderzoek uit te voeren: a. is in staat voor een dergelijk onderzoek een probleemstelling te formuleren en zelfstandig literatuur te verzamelen; b. kan zelfstandig en in teamverband de empirische cyclus in een dergelijk onderzoek toepassen en over die toepassing schriftelijk en mondeling rapporteren; c. kan zelfstandig en in teamverband de ontwerpcyclus in een dergelijk onderzoek toepassen en over die toepassing schriftelijk en mondeling rapporteren; d. heeft kennis van en vaardigheid in het toepassen van beschrijvende en elementaire toetsende statistiek en elementaire wiskundige modelvorming; 20

21 is in staat om onder begeleiding deze kennis toe te passen in een relatief eenvoudig bedrijfskundig innovatieprobleem; is vaardig om bij een relatief eenvoudig bedrijfsprobleem een omgevingsanalyse uit te voeren: a. kan de verschillende stakeholders passend bij bovengenoemd probleem identificeren; b. heeft voldoende kennis en inzicht in het functioneren van die stakeholders in relatie tot bovengenoemd bedrijfsprobleem; c. is in staat om onder begeleiding op basis van de analyse een bij het bedrijfsprobleem passend ontwerp te maken; is in staat om de toepasbaarheid van een bedrijfskundig model in een internationale context ter discussie te stellen. Descriptor 3: De afgestudeerde is in staat om relevante gegevens te verzamelen en interpreteren (meestal op het vakgebied) met het doel een oordeel te vormen dat mede gebaseerd is op het afwegen van relevante sociaal-maatschappelijke, wetenschappelijke of ethische aspecten. Invulling opleiding: is in staat kritisch te reflecteren op basis van theorieën en modellen; is er op gericht en in staat om verantwoording af te leggen over gebruikte theorieën en modellen; is in staat een kritisch oordeel te vormen over eigen conclusies en handelen; kan zelfstandig bestaand onderzoek kritisch beoordelen en hierop reflecteren; kan maatschappelijke implicaties van bedrijfsbeslissingen en invloed van de maatschappelijke context op bedrijfsbeslissingen inschatten; heeft inzicht in de ethische, normatieve en maatschappelijke impact van bedrijfskundige theorieën en praktijken. Descriptor 4: De afgestudeerde is in staat om informatie, ideeën en oplossingen over te brengen op een publiek bestaande uit specialisten of niet-specialisten. Invulling opleiding: is in staat om onder begeleiding toepassingsgericht empirisch-analytisch deelonderzoek uit te voeren: a. is in staat voor een dergelijk onderzoek een probleemstelling te formuleren en zelfstandig literatuur te verzamelen; b. kan zelfstandig en in teamverband de empirische cyclus in een dergelijk onderzoek toepassen en over die toepassing schriftelijk en mondeling rapporteren; c. kan zelfstandig en in teamverband de ontwerpcyclus in een dergelijk onderzoek toepassen en over die toepassing schriftelijk en mondeling rapporteren; d. heeft kennis van en vaardigheid in het toepassen van beschrijvende en elementaire toetsende statistiek en elementaire wiskundige modelvorming; kan een gestructureerde mondelinge en schriftelijke presentatie in het Nederlands geven van zelfstandig of in teamverband verricht deelonderzoek of -ontwerp; is vaardig in het werken als bedrijfskundige in multidisciplinair teamverband in diverse rollen; is vaardig in het gebruik van diverse (veelal ICT-) hulpmiddelen om adequaat te communiceren. 21

22 Descriptor 5: De afgestudeerde bezit de leervaardigheden die noodzakelijk zijn om een vervolgstudie die een hoog niveau van autonomie veronderstelt, aan te gaan. Invulling opleiding: is in staat zelfstandig kennis te verwerven en toe te passen; is in staat kritisch te reflecteren op basis van theorieën en modellen; is in staat een kritisch oordeel te vormen over eigen conclusies en handelen; heeft een houding gericht op levenslang leren. Master Descriptor 1: De afgestudeerde heeft aantoonbare kennis en inzicht, gebaseerd op de kennis en het inzicht op het niveau van bachelor en die deze overtreffen en/of verdiepen, alsmede een basis of een kans bieden om een originele bijdrage te leveren aan het ontwikkelen en/of toepassen van ideeën, vaak in onderzoeksverband. Invulling opleiding: is in staat zelfstandig kennis te verwerven en toe te passen; is in staat kritisch te reflecteren op theorieën en modellen, zodanig dat deze beargumenteerd geïntegreerd kunnen worden in de reeds bij de student bestaande kennis; heeft kennis van complexe organisatieprocessen, -structuren en -contexten, zowel van profit als van not-for-profit organisaties; kan verschillende bedrijfsfuncties en bedrijfsprocessen, zowel in profit als in not-for-profit organisaties, in samenhang met elkaar beschrijven en analyseren, en op een deelgebied ontwerpen en implementeren; heeft kennis van, inzicht in en vaardigheid in het toepassen van veelgebruikte en actuele bedrijfskundige theorieën, modellen, methoden en technieken in een bedrijfsprobleem. Op een deelgebied strekken deze kennis, inzicht en vaardigheid zich uit naar het niveau van juniordeskundige in een organisatie; heeft kennis van, inzicht in en vaardigheid in het toepassen van actuele en veelgebruikte concepten van verscheidene ondersteunende gebieden van de bedrijfskunde in een bedrijfsprobleem; is in staat om onder beperkte begeleiding toepassingsgericht empirisch-analytisch en/of ontwerpend onderzoek uit te voeren, een deelgebied van de bedrijfskunde betreffende: a. is in staat voor een dergelijk onderzoek in belangrijke mate zelfstandig een probleemstelling te formuleren en zelfstandig literatuur te verzamelen; b. kan zelfstandig en in teamverband de empirische cyclus in een dergelijk onderzoek toepassen en over die toepassing schriftelijk en mondeling rapporteren; c. kan zelfstandig en in teamverband de ontwerpcyclus toepassen in een dergelijk onderzoek en over die toepassing schriftelijk en mondeling rapporteren; d. is in staat om onder geringe begeleiding zichzelf nieuwe benodigde methoden en technieken eigen te maken; e. heeft kennis van en vaardigheid in het toepassen van beschrijvende en elementaire toetsende statistiek en elementaire wiskundige modelvorming; heeft kennis van en inzicht in een deelgebied van de bedrijfskunde, en is in staat nieuwe kennis op dit deelgebied zich eigen te maken; heeft kennis van en inzicht in verhoudingen tussen organisaties en omgeving, zowel voor profit als voor not-for-profit organisaties; 22

23 heeft inzicht in de ethische, normatieve en maatschappelijke impact van bedrijfskundige theorieën en praktijken. Descriptor 2: De afgestudeerde is in staat om kennis en inzicht en probleemoplossende vermogens toe te passen in nieuwe of onbekende omstandigheden binnen een bredere (of multidisciplinaire) context die gerelateerd is aan het vakgebied, is in staat om kennis te integreren en met complexe materie om te gaan. Invulling opleiding: kan oplossingen voor bedrijfsproblemen ontwikkelen en implementeren, met name problemen één van de deelgebieden betreffende; is vaardig in het, onder geringe begeleiding, ontwerpen van een onderzoeksvoorstel passend bij de hiervoor genoemde problemen; kan verschillende bedrijfsfuncties en bedrijfsprocessen, zowel in profit als in not-for-profit organisaties, in samenhang met elkaar beschrijven en analyseren, en op een deelgebied ontwerpen en implementeren; heeft kennis van, inzicht in en vaardigheid in het toepassen van veelgebruikte en actuele bedrijfskundige theorieën, modellen, methoden en technieken in een bedrijfsprobleem. Op een deelgebied strekken deze kennis, inzicht en vaardigheid zich uit naar het niveau van juniordeskundige in een organisatie; heeft kennis van, inzicht in en vaardigheid in het toepassen van actuele en veelgebruikte concepten van verscheidene ondersteunende gebieden van de bedrijfskunde in een bedrijfsprobleem; is in staat om onder beperkte begeleiding toepassingsgericht empirisch-analytisch en/of ontwerpend onderzoek uit te voeren, een deelgebied van de bedrijfskunde betreffende: a. is in staat voor een dergelijk onderzoek in belangrijke mate zelfstandig een probleemstelling te formuleren en zelfstandig literatuur te verzamelen; b. kan zelfstandig en in teamverband de empirische cyclus in een dergelijk onderzoek toepassen en over die toepassing schriftelijk en mondeling rapporteren; c. kan zelfstandig en in teamverband de ontwerpcyclus toepassen in een dergelijk onderzoek en over die toepassing schriftelijk en mondeling rapporteren; d. is in staat om onder geringe begeleiding zichzelf nieuwe benodigde methoden en technieken eigen te maken; e. heeft kennis van en vaardigheid in het toepassen van beschrijvende en elementaire toetsende statistiek en elementaire wiskundige modelvorming; is in staat de noodzaak tot verandering op een deelgebied in een specifieke organisatie te herkennen en die noodzaak in de organisatie te kunnen beargumenteren; is vaardig in het toepassen van de cyclus: beschrijven-analyseren-ontwerpen-veranderen (implementeren)- evalueren op het deelgebied; heeft zodanige kennis van en inzicht in het deelgebied dat hij/zij in staat is om in een multidisciplinair team op dit deelgebied te opereren als juniordeskundige. Descriptor 3: De afgestudeerde is in staat om oordelen te formuleren op grond van onvolledige of beperkte informatie en daarbij rekening te houden met sociaal-wetenschappelijke en ethische verantwoordelijkheden, die zijn verbonden aan het toepassen van de eigen kennis en oordelen. 23

24 Invulling opleiding: is in staat kritisch te reflecteren op theorieën en modellen, zodanig dat deze beargumenteerd geïntegreerd kunnen worden in de reeds bij de student bestaande kennis; is er op gericht en in staat om verantwoording af te leggen over gebruikte theorieën en modellen; is in staat een kritisch oordeel te vormen over eigen conclusies en handelen; kan zelfstandig bestaand onderzoek kritisch beoordelen en hierop reflecteren op een zodanige wijze dat gevalideerd onderzoek geïntegreerd wordt in reeds bij de student bestaande kennis; is in staat de noodzaak tot verandering op een deelgebied in een specifieke organisatie te herkennen en die noodzaak in de organisatie te kunnen beargumenteren; heeft zodanige kennis van en inzicht in het deelgebied dat hij/zij in staat is om in een multidisciplinair team op dit deelgebied te opereren als juniordeskundige; kan maatschappelijke implicaties van bedrijfsbeslissingen en invloed van de maatschappelijke context op bedrijfsbeslissingen inschatten; heeft inzicht in de ethische, normatieve en maatschappelijke impact van bedrijfskundige theorieën en praktijken. Descriptor 4: De afgestudeerde is in staat om conclusies, alsmede de kennis, motieven en overwegingen die hieraan ten grondslag liggen, duidelijk en ondubbelzinnig over te brengen op een publiek van specialisten of niet-specialisten. Invulling opleiding: is in staat om onder beperkte begeleiding toepassingsgericht empirisch-analytisch en/of ontwerpend onderzoek uit te voeren, een deelgebied van de bedrijfskunde betreffende: a. is in staat voor een dergelijk onderzoek in belangrijke mate zelfstandig een probleemstelling te formuleren en zelfstandig literatuur te verzamelen; b. kan zelfstandig en in teamverband de empirische cyclus in een dergelijk onderzoek toepassen en over die toepassing schriftelijk en mondeling rapporteren; c. kan zelfstandig en in teamverband de ontwerpcyclus toepassen in een dergelijk onderzoek en over die toepassing schriftelijk en mondeling rapporteren; d. is in staat om onder geringe begeleiding zichzelf nieuwe benodigde methoden en technieken eigen te maken; e. heeft kennis van en vaardigheid in het toepassen van beschrijvende en elementaire toetsende statistiek en elementaire wiskundige modelvorming; is in staat de noodzaak tot verandering op een deelgebied in een specifieke organisatie te herkennen en die noodzaak in de organisatie te kunnen beargumenteren; heeft zodanige kennis van en inzicht in het deelgebied dat hij/zij in staat is om in een multidisciplinair team op dit deelgebied te opereren als juniordeskundige; kan een gestructureerde mondelinge en schriftelijke presentatie in het Engels geven van zelfstandig of in teamverband verricht onderzoek of ontwerp; is vaardig in het werken als bedrijfskundige of juniordeskundige in een deelgebied in multidisciplinair internationaal teamverband, met Engels als voertaal, in diverse rollen; is vaardig in het gebruik van diverse (veelal ICT-) hulpmiddelen om adequaat te communiceren. Descriptor 5: De afgestudeerde bezit de leervaardigheden die hem of haar in staat stellen een vervolgstudie aan te gaan met een grotendeels zelfgestuurd of autonoom karakter. 24

25 Invulling opleiding: is in staat zelfstandig kennis te verwerven en toe te passen; is in staat kritisch te reflecteren op theorieën en modellen, zodanig dat deze beargumenteerd geïntegreerd kunnen worden in de reeds bij de student bestaande kennis; is in staat een kritisch oordeel te vormen over eigen conclusies en handelen; heeft een houding gericht op levenslang leren. Oordeel De zelfstudie geeft uitvoerig aan hoe de Dublin-descriptoren vertaald zijn in de eindtermen. Ook het omgekeerde is geformuleerd in de zelfstudie: vanuit de eindtermen is aangegeven welke Dublin-descriptoren daarop betrekking hebben. De commissie heeft met genoegen kennisgenomen van de degelijke wijze waarop eindtermen en descriptoren naast elkaar zijn gelegd en vastgesteld dat deze elkaar in genoegzame mate dekken. Zo komen de eisen van descriptor 1 van de bachelor terug in onder andere de volgende omschrijving: heeft kennis van complexe organisatieprocessen, -structuren, en -contexten, zowel van profit als van not-for-profit organisaties; inzicht in en vaardigheid in het toepassen (in relatief eenvoudige bedrijfsproblemen) van veel gebruikte en actuele bedrijfskundige theorieën, modellen, methoden en technieken; vaardigheid in het toepassen (in relatief eenvoudige bedrijfsproblemen) van actuele en basisconcepten van vele ondersteunende gebieden van de bedrijfskunde. De eisen van descriptor 1 van de master komen terug in onder andere de volgende omschrijving: is in staat zelfstandig kennis te verwerven en toe te passen en kritisch te reflecteren op theorieën en modellen, zodanig dat deze beargumenteerd geïntegreerd kunnen worden in de reeds bij de student bestaande kennis; heeft kennis van complexe organisatieprocessen, -structuren en -contexten, zowel van profit als van not-for-profit organisaties; kan verschillende bedrijfsfuncties en bedrijfsprocessen, zowel in profit als in not-for-profit organisaties, in samenhang met elkaar beschrijven en analyseren, en op een deelgebied ontwerpen en implementeren; heeft kennis van, inzicht in en vaardigheid in het toepassen van veelgebruikte en actuele bedrijfskundige theorieën, modellen, methoden en technieken in een bedrijfsprobleem. Op een deelgebied strekt deze kennis, inzicht en vaardigheid zich uit naar het niveau van juniordeskundige in een organisatie. Bij de overige descriptoren dekt de beschrijving de genoemde punten op overeenkomstige wijze als hierboven ten aanzien van descriptor 1 is omschreven. Bacheloropleiding Bedrijfswetenschappen: het oordeel van de commissie is voldoende. Masteropleiding Business Administration: het oordeel van de commissie is voldoende. 25

26 F3: Oriëntatie WO: De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de volgende beschrijvingen van een Bachelor en een Master in WO: De eindkwalificaties zijn ontleend aan eisen vanuit de wetenschappelijke discipline, de internationale wetenschapsbeoefening en voor daarvoor in aanmerking komende opleidingen de relevante praktijk in het toekomstige beroepenveld. Een WO-bachelor heeft de kwalificaties voor toegang tot tenminste één verdere WO-studie op masterniveau en eventueel voor het betreden van de arbeidsmarkt. Een WO-master heeft de kwalificaties om zelfstandig wetenschappelijk onderzoek te verrichten of multien interdisciplinaire vraagstukken op te lossen in een beroepspraktijk waarvoor een WO-opleiding vereist is of dienstig is. Beschrijving overgenomen uit de zelfstudie: Bachelor De afgestudeerde van de UT-bachelor Bedrijfskunde kan drempelloos doorstromen naar de corresponderende UT-master Business Administration. Binnen de UT is het voor de bachelorstudent Bedrijfskunde mogelijk om met een beperkte aanvulling (onder andere door gebruik te maken van de invulling van de minor) door te stromen naar een aanpalende masteropleiding. Voor het voldoen van de eindkwalificaties aan de eisen van de internationale wetenschapsbeoefening wordt enerzijds verwezen naar de facetten 1 (reacties van geraadpleegde opleidingen) en 4 (internationale programmavergelijkingen) en anderzijds naar het feit dat de opleiding geworteld is in twee reeds lang bestaande (inter)nationaal erkende opleidingen BSK en TBK. De uitstroom uit de bachelor is op dit moment nog te klein om ook empirisch het voldoen van de eindkwalificaties aan de eisen van de internationale wetenschapsbeoefening te kunnen vaststellen. Master De masteropleiding beoogt afgestudeerden goed voor te bereiden op startfuncties en op een verdere doorgroei in maatschappelijk verantwoordelijke functies in profit en not-for-profit organisaties. Tegelijkertijd wil de opleiding een goede basis bieden voor toelating tot posities in (toegepast) wetenschappelijk onderzoek. De opleiding is gebaseerd op het disciplinespecifiek referentiekader, inclusief de gekozen eigen accenten. Feitelijke gegevens zijn echter nog nauwelijks voorhanden. Niet alleen is de bachelor-masterstructuur van recente datum, de Twentse BA opleiding is ook nog jong: er zijn intussen pas twee generaties masterstudenten afgestudeerd (alle afgestudeerden hadden een andere vooropleiding dan een wo-bachelor Bedrijfskunde). De eerste generatie Twentse bachelorstudenten is in het studiejaar in de master ingestroomd. De eindtermen voldoen aan de algemene eisen van wetenschappelijke vorming. Als voorbeelden kunnen de volgende eindtermen worden genoemd: kan zelfstandig bestaand onderzoek kritisch beoordelen en hierop reflecteren; is in staat zelfstandig kennis te verwerven en toe te passen; kan implicaties van ethische, normatieve en maatschappelijke consequenties van bedrijfskundig onderzoek en handelen in de praktijk overzien. 26

27 Oordeel Bachelor De eindtermen zijn naar het oordeel van de commissie ontleend aan de eisen van de (internationale) wetenschappelijke discipline c.q. wetenschapsbeoefening. Daarvoor baseert zij zich op de volgende overwegingen: bij de inrichting van de bacheloropleiding is gekeken naar het profiel en de inhoud van soortgelijke opleidingen in Europa; er is een praktijkraad ingesteld. De commissie wil hierbij opmerken dat er permanente bestuurlijke aandacht gewenst is voor de dynamiek van omgevingsontwikkelingen, waardoor een innovatieve invulling gegeven kan worden aan het kennisdomein van bedrijfskunde. Doorstroming vanuit de bachelor naar minstens één masteropleiding van de faculteit is mogelijk. Master Na het behalen van de master is de student, naar het oordeel van de commissie, in staat tot het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek en tot het oplossen in een beroepspraktijk van multidisciplinaire vraagstukken waarvoor een wo-opleiding dienstig of vereist is. Het gesprek dat de commissie met vertegenwoordigers van de praktijkraad, afgestudeerden en vertegenwoordigers van het afnemende veld heeft gevoerd, heeft dit bevestigd. Bacheloropleiding Bedrijfswetenschappen: het oordeel van de commissie is voldoende. Masteropleiding Business Administration: het oordeel van de commissie is voldoende. Oordeel over het onderwerp Doelstellingen opleiding Op basis van de beoordelingen per facet komt de commissie tot een samenvattend oordeel over het onderwerp Doelstellingen opleiding. Voor de bacheloropleiding Bedrijfswetenschappen luidt dat oordeel voldoende, voor de masteropleiding Business Administration luidt dat oordeel voldoende. 27

28 Programma Beschrijving van de programma s: Studieprogramma bachelor Bedrijfskunde Kwartiel Vaknaam EC Toetsvorm Werkvorm 1 inleiding onderzoeksmethoden 5 SMG/ SOG/ VIO HC/ WC 1 finance & accounting 5 SOG/ SMG/ VwGB HC/ WC 1 maatschappelijke organisatie 5 SOG/ VwIB HC/ WC 2 modelleren, redeneren & argumenteren 5 SOG/ SMG/ VwIB HC/ WC 2 productie management 5 SMG/ VIO HC/ WC 2 privaatrecht 5 SMG HC/ COO 3 algemene economie 5 SOG HC/ WC 3 beleid maken 5 SOG/ SMG/ VwIB HC/ WC 3 management & organisatie 5 SMG/ SOG VGO/ HC/ WC 4 statistiek 1 5 VIO/ SOG WC/ Pr 4 Organisatie & informatiesystemen 5 VGO/ SOG/ SMG HC/ WC 4 projectorganisatie en omgevingsbeschrijving 5 VGOP Pj B1 B2 1 marketing & institutionele economie 5 SOG HC/ SEM 1 interne organisatiekunde 5 SMG/ VGO HC/WC/Pj 1 onderzoeksmethoden van evaluatie en ontwerp 5 VIO/ SMG/ SOG HC/ WC 2 projectorganisatie en omgevingsanalyse 5 VGO Pj 2 externe organisatie 5 SMG/ SOG/ VIO HC/ WC 2 international business 5 VIO/ SMG HC 3 toepassing informatiesystemen 5 SOG HC 3 innovatiemanagement & hrm 5 VGOP WC 3 publiek recht 5 SMG/ VwIB HC 4 project innovatieontwerp 5 VGO/ SMG HC/ WC/ Pj 4 management accounting & control 5 VwIB/ SOG HC/ WC 4 servicemanagement 5 VIO/ VwIB HC/ WC 1 methodologie & onderzoekontwerp 5 VIO/ SOG/ SMG HC 1 minor 10 Variabel Variabel 2 projectverandering: analyse en implementatie 5 SMG/ VGO Pj/ WC 2 minor 10 Variabel Variabel 3 wetenschapsvisies & ethiek 5 SOG/ SMG/ VIO HC/ WS 3 vrije keuze 5 Variabel Variabel 3 voorbereiden van onderzoek 5 VIOP/ COO HC/ WC 4 bacheloropdracht 15 VIOP Variabel Totaal 180 B3 Legenda HC = hoorcollege WC = werkcollege Pr = practicum Pj = project SEM = seminar 28

29 WS = workshop COO = computerondersteund oefenprogramma SOO = schriftelijk tentamen, open vragen, open boek SOG = schriftelijk tentamen, open vragen, gesloten boek SMG = schriftelijk tentamen, multiplechoicevragen, gesloten boek VIO = verplichte individuele opdracht(en) VGO = verplichte groepsopdracht(en) VIOP = verplichte individuele opdracht(en) met presentatie bevindingen VGOP = verplichte groepsopdracht(en) met presentatie bevindingen VwGB = vrijwillige groepsopdracht(en) voor bonuspunten VwIB = vrijwillige individuele opdracht(en) voor bonuspuntenlegenda Master De master kent vijf tracks: Innovation Management (IM), Human Resource Management (HRM), International Management (INT), Service Management (SM) en Innovative Entrepreneurship & Business Development (IE&BD). Studieprogramma master Business Administration Vaknaam Track en aantal EC Toetsvorm Werkvorm Organization theory and operations management IM HRM INT SM IE&BD SOG/ VIOP Pres/ Disc Accounting, Finance and Management SOO/ VGOP HC/ WC Principles of entrepreneurship 5 VIOP/ VGOP Pres/ Disc Human resource management and organizational change VIO/ VGO WC/ HC Strategy and external environment SOG/ VwIB HC Design and management of the 5 5 SOG/ VGOP WS/ Pj Innovative organization Business development in context 5 5 SOG HC/ WC Design of Technology, Work and Organization 5 VGOP HC/ WC/ Pj Management of competences and careers 5 VIOP/ VGOP HC/ WC International Management 5 SOG HC/ WC Management in Emerging Economies 5 SOG HC/ WC Introduction in MSO 5 VGOP WC Professional Service Provision 5 VGOP WC Business development in network perspective 5 VGOP HC/ WC Masterclass Innovation Management, methodology 5 VIOP/ VGOP WC/ SEM Masterclass HRM, methodology 5 VIOP HC/ WC 29