Jaarstukken Stichting Christelijke Scholengemeenschap Het Streek

Transcriptie

1 Jaarstukken 2015 Stichting Christelijke Scholengemeenschap Het Streek 1

2 Inhoud Voorwoord...4 DEEL 1 Raad van Toezicht Verslag Raad van Toezicht Samenstelling Werkwijze Vergaderingen Onderwerpen Evaluatie Raad van Toezicht...7 DEEL 2 Bestuur Code Goed Bestuur Nieuwe en aangepaste regelingen Medezeggenschap Horizontale verantwoording Organisatie Missie en onderwijsvisie Profiel van de school Organigram Onderwijs Groei van het aantal leerlingen Kwaliteit Passend onderwijs Nieuwe onderwijsontwikkelingen Ict in het onderwijs Samenwerking Regionale samenwerking Samenwerking met parters in de onderwijsketen Bedrijfsleven en overheid Personeel Cao vo Professionaliseringsplan Functiemix Verzuim Arbodienstverlening Huisvesting en ict Huisvesting Ict Financieel verslag Financiële situatie op balansdatum Gang van zaken gedurende het verslagjaar Ontwikkeling van de leerlingaantallen Treasurymanagement Toekomstige ontwikkelingen Continuïteitsparagraaf A Gegevensset B. Overige rapportages

3 DEEL 3 Jaarrekening Jaarrekening Algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening Balans Staat v. Baten en Lasten Kasstroomoverzicht Toelichting op de onderscheiden posten van de balans Niet uit de balans blijkende verplichtingen Overige relevante zaken Overzicht verbonden partijen G Verantwoording geoormerkte subsidies Toelichting op de onderscheiden posten van de Staat van Baten en Lasten Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector Ondertekening van de jaarrekening DEEL 4 Overige gegevens Overige gegevens Controleverklaring Voorstel bestemming van het resultaat Gebeurtenissen na balansdatum Bijlage Hoofd- en nevenfuncties leden Raad van Toezicht en College van Bestuur

4 Voorwoord Onlangs bestond Het Streek precies 20 jaar en dat hebben we gevierd met een groot feest voor alle medewerkers. Tijdens dit jubileum keken we terug op die afgelopen 20 jaar en ik kon met trots concluderen dat het goed gaat met Het Streek: De meeste leerlingen gaan iedere dag met plezier naar onze school. Over de kwaliteit van ons onderwijs mogen we tevreden zijn. We voeren een consistent beleid om met elkaar steeds beter te worden. We trekken in een sterk concurrerende markt nog steeds voldoende leerlingen. En bovenal werken we op een goede professionele manier met elkaar samen in een fijne sfeer. De afgelopen jaren heb ik gemerkt dat de synergie tussen de locaties is gegroeid. De directeuren weten elkaar goed te vinden. Er is, gefaciliteerd vanuit BMO, steeds meer gezamenlijk beleid. In bijeenkomsten met de teamleiders van beide locaties, merken we dat er meer overeenkomsten dan verschillen zijn, zeker wat betreft de opvatting over de ontwikkeling van kinderen. We zijn gericht op de groei van onze leerlingen op alle gebieden. We willen ruimte geven en vertrouwen. Hoe we dat vormgeven, daarin kun je verschillen. Verschillen tussen locaties met verschillende doelgroepen van leerlingen, maar ook verschillen tussen docenten onderling. Van verschillen kun je immers leren. Deze opmerkingen bij de viering van 20 jaar Het Streek zeggen veel over het afgelopen verslagjaar. Het is mooi om juist deze conclusies te kunnen trekken. Kijkend naar 2015 dan zien we dat er sprake is van voortdurende ontwikkeling: Het professionaliseringsplan en het plan voor de functiemix werden geïntroduceerd. Alle afdelingen werkten verder aan de ingezette ontwikkelingen op het gebied van gepersonaliseerd leren met bijvoorbeeld het Bring Your Own Device project en PrOfijt. Op het gebied van passend onderwijs zijn belangrijke stappen genomen in de voorwaardelijke sfeer, met professionalisering en onderlinge samenwerking. Het strategisch beleidsplan loopt tot Aan de ene kant kunnen we begin 2016 concluderen dat nog niet alle doelstellingen altijd en overal gehaald worden, we blijven dus doelgericht inzetten op het behalen van onze strategische doelen. Anderzijds komen werkenderwijs af en toe ook ideeën boven die alvast de richting van nieuw strategisch beleid aanwijzen. Dat geldt zeker voor onze onderwijsvisie, waarvoor we momenteel invulling geven aan de begrippen vertrouwen, ruimte en verantwoordelijkheid. Ede, april 2016 drs. I. Sterenborg-van der Schaaf voorzitter College van Bestuur 4

5 DEEL 1 Raad van Toezicht 1. Verslag Raad van Toezicht Formeel heeft de Raad van Toezicht van Christelijke Scholengemeenschap Het Streek drie rollen. De raad houdt toezicht op het bestuur van de school, is werkgever van de bestuurder en geeft haar advies. Hierna leest u meer over de samenstelling en de werkwijze van de raad. 1.1 Samenstelling De Raad van Toezicht van CSG Het Streek bestaat uit vijf onafhankelijke leden. Zij voelen zich betrokken bij het christelijk onderwijs en hebben een ruime bestuurlijke ervaring. Gedurende het verslagjaar trad mw. I.E.E. van der Dussen aan het einde van haar zittingstermijn af als voorzitter van de raad. De raad benoemde per 1 mei dhr. drs. B.H.T. Roodink als nieuwe voorzitter. Aan het einde van het verslagjaar was de samenstelling van de raad als volgt: Naam Functie in de raad Functie in de samenleving mw. mr. M.J. van Dasselaar lid, voorzitter commissie benoeming en bezoldiging zelfstandig adviseur, juriste dhr. A.G. van Ede lid luitenant-generaal der mariniers b.d. dhr. prof. drs. J.A. Oosterhaven vicevoorzitter, voorzitter auditcommissie zelfstandig directieadviseur, parttime hoogleraar Management van IT aan de Vrije Universiteit Amsterdam dhr. drs. E.S. Riemersma lid, lid auditcommissie senior vicepresident bij Capgemini dhr. drs. B.H.T. Roodink voorzitter, lid commissie benoeming en bezoldiging zelfstandig adviseur 1.2 Werkwijze Om zijn rol als toezichthouder goed te vervullen, vergadert de raad niet alleen een aantal keren per jaar met de bestuurder, maar kent hij ook een tweetal commissies: de auditcommissie en de benoemings- en bezoldigingscommissie. Auditcommissie De auditcommissie adviseert de raad vooral over de financiële informatieverschaffing door de bestuurder en over het door haar gevoerde financiële beleid. De commissie voerde in het verslagjaar met de bestuurder en de controller voorgesprekken over de begroting en de meerjarenraming en de jaarrekening. Ook de actuele kwartaalrapportages, de planning- en controlsystematiek in het algemeen en de managementletter van de accountant kwamen daarbij ter sprake. Zij kon na bespreking van deze zaken steeds een positief advies geven aan de raad. Benoemings- en bezoldigingscommissie De benoemings- en bezoldigingscommissie vult onder meer de werkgeversfunctie van de raad in. Ook in het verslagjaar voerde de commissie een beoordelingsgesprek met de bestuurder. De beoordeling van de bestuurder is op die wijze geïntegreerd in de organisatiebreed ingezette cyclus van functionerings- en beoordelingsgesprekken. Het beoordelingsgesprek van de bestuurder vond plaats op basis van 360 5

6 gradenfeedback. Zij vroeg de medewerkers aan wie zij leiding geeft haar feedback te geven. Deze bracht zij vervolgens in het beoordelingsgesprek in. De geboden feedback gaf het gesprek een diepgaander karakter. De commissie en daarmee de gehele raad waren in het verslagjaar positief over de werkwijze van de bestuurder en de raad sprak voor de toekomst het vertrouwen in de bestuurder uit. 1.3 Vergaderingen en activiteiten De Raad van Toezicht vergaderde in 2015 vijf keer: op 10 februari, 16 april, 11 juni, 6 oktober en 24 november. Ruim voor iedere vergadering verhelderde de bestuurder de achtergronden bij de agendapunten voor de raad. Tijdens de vergaderingen bevroegen de leden van de raad de bestuurder kritisch op inhoud en proces. Twee leden van de Raad van Toezicht bezochten 29 juni de vergadering van de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad. Er is een positief gesprek gevoerd, onder andere over de rol van de GMR enerzijds en de RvT anderzijds. De leden van de raad brachten op 24 november een werkbezoek aan de beide locaties. De raad merkte met plezier op dat wat er op papier staat ook zichtbaar was in de praktijk en heeft het voornemen met enige frequentie een werkbezoek af te leggen. Dit om als toezichthouder te kunnen vergelijken in hoeverre de papieren inhoud overeen komt met wat er in werkelijkheid op de werkvloer gebeurt. 1.4 Onderwerpen De Raad van Toezicht sprak in 2015 onder meer over de volgende onderwerpen: Actuele ontwikkelingen De bestuurder heeft in het verslagjaar de raad voortdurend bijgepraat over actuele onderwerpen. In het verslagjaar ging dat bijvoorbeeld om het organiseren van onderwijs voor kinderen van vluchtelingen (ISK) en de intentieovereenkomst tussen het primair en voortgezet onderwijs in Ede over de samenwerking met betrekking tot de overgang en een doorgaande lijn voor leerlingen. Leerlingenprognose Uit de signalen van basisscholen blijkt net als uit de prognose dat de krimp van de Edese bevolking en daarmee wellicht van het leerlingenaantal eerder zal intreden dan gedacht. De raad vindt de ontwikkelingen consistent met andere jaren en meent dat er genoeg tijd is om in te spelen op de ontwikkelingen. Passend onderwijs De bestuurder hield de raad in 2015 op de hoogte van de ontwikkelingen binnen het Samenwerkingsverband Gelderse Vallei inzake het passend onderwijs. Het ging hierbij onder andere over de toename van het aantal leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs, de toelating van een aantal van deze leerlingen in het praktijkonderwijs en de meer toezichthoudende rol van het bestuur in het Samenwerkingsverband. Ook het belang en de invulling van een nieuw format voor een schoolondersteuningsprofiel kwam ter sprake. Leeropbrengsten Er werd gesproken over de ontwikkeling van de leeropbrengsten op beide locaties. De raad geeft complimenten dat de mavo op de Zandlaan een voldoende van de onderwijsinspectie heeft gekregen. De examenresultaten vallen tegen. De determinatie van leerlingen is een punt van aandacht. Determinatie behelst het proces van het opstellen en toepassen van de criteria op basis waarvan leerlingen worden toegelaten tot een leerstroom. De raad waardeert dat op de Zandlaan kansen worden geboden aan leerlingen en hoopt dat dit principe met een strengere determinatie overeind blijft. Inspectiebezoeken De bestuurder informeerde de raad over de bezoeken die de onderwijsinspectie bracht aan de Zandlaan. Alle afdelingen op de Zandlaan krijgen een voldoende van de onderwijsinspectie, op de Bovenbuurtweg was dit al het geval. Accountant De raad sprak tevens over de managementletter van de accountant, waaruit bleek dat Het Streek stappen heeft gezet in de procesaanlevering van de jaarstukken en dat er een kwalitatief goed jaarverslag over 2014 ligt. De accountant spreekt zijn vertrouwen uit in de ingezette koers en adviseert wel goed te blijven 6

7 monitoren, zodat geschatte ramingen gehaald worden. Verder beveelt de accountant aan beleid vorm te geven voor nationale aanbesteding en informatiebeveiliging. De raad vindt de rapportage van de accountant degelijk en is verheugd dat de bevindingen positief zijn. Wel acht de raad het zinvol vanuit risicoanalyses naar de kengetallen te kijken. Kwartaalrapportages De bestuurder informeerde de raad in het verslagjaar vier keer in een managementrapportage over de financiën, het personeel en het onderwijs. Door deze uitgebreide rapportages werden de leden tot hun grote waardering systematisch geïnformeerd over bovengenoemde thema s. De raad vindt dat de beleidsvelden goed belicht worden in de kwartaalrapportages en merkt op dat deze steeds meer informatie over onderwijskwaliteit bevatten. Professionalisering Het professionaliseringsplan is toegelicht door de bestuurder. De raad vindt het een goed leesbaar stuk en denkt dat dit plan een goed instrument is om te professionaliseren, vooral voor docenten. Jaarrekening en begrotingen Nadat de accountant de jaarrekening had toegelicht, keurde de raad haar goed. Ook de begroting en de meerjarenbegroting werden akkoord bevonden. De raad nam met instemming kennis van het meerjarenperspectief en merkt op dat de samenvatting, inleiding en het jaarplan van de meerjarenbegroting sterk geschreven zijn. 1.5 Evaluatie Raad van Toezicht In het verslagjaar was de relatie tussen raad en bestuurder goed. De Raad van Toezicht evalueerde in het verslagjaar zijn eigen functioneren, dat van de leden en dat van de voorzitter en vicevoorzitter. Dit gebeurde conform artikel 9 van het Reglement Raad van Toezicht. Belangrijkste conclusie in de zelfevaluatie is dat de raad naast de gesprekken met de GMR en de directie ook regelmatig werkbezoeken aan de locaties gaat afleggen. 7

8 Deel 2 Bestuur 2. Code Goed Bestuur In haar wijze van besturen voldoet Het Streek aan de Code Goed Bestuur van de VO-raad. De school heeft een transparante organisatiestructuur. De onderlinge verhoudingen zijn goed geregeld: tussen de Raad van Toezicht en de bestuurder, tussen de bestuurder en de directie en tussen de bestuurder en de GMR. Het Streek maakt actief werk van de horizontale verantwoording die de school op diverse manieren aflegt. In dit hoofdstuk leest u hierover meer. 2.1 Nieuwe en aangepaste regelingen In het verslagjaar zijn aanpassingen doorgevoerd in de volgende reglementen en andere beleidsstukken: Examenreglementen: Deze reglementen zijn in 2015 weer volledig in lijn gebracht met het Examenbesluit. Ook is de nieuwe regelgeving omtrent de rekentoets verwerkt. Bevordering en plaatsing: Naast enkele inhoudelijke wijzigingen, betreffen de aanpassingen in 2015 vooral de leesbaarheid van de toelichting en het vergroten van de toegankelijkheid van de informatie. Schorsing en verwijdering: Begin 2015 is deze regeling aangepast, waarbij het oogmerk was om de kwaliteit van het proces en een zorgvuldige afweging van de belangen van alle betrokkenen te waarborgen. Professionaliseringsbeleid: Het nieuwe professionaliseringsbeleid vormt een doorontwikkeling van reeds ingezette bewegingen, waarbij het doel is om de ontwikkelingsrichting van medewerkers te verbinden met de ontwikkelingsrichting van Het Streek. Functiemix: Het vaststellen van dit nieuwe beleid op het gebied van de functiemix heeft geleid tot een succesvolle inhaalslag op dit terrein. 2.2 Medezeggenschap De gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) van Het Streek bestaat uit personeelsleden, ouders en leerlingen van de twee locaties. Bij de vaststelling of wijziging van beleid, zoals een leerlingenstatuut of een examenreglement, heeft de GMR wettelijke instemmings- of adviesrechten. Wanneer het beleid exclusief betrekking heeft op medewerkers, ouders of leerlingen, dan ligt de medezeggenschap bij dat deel van de GMR. De Raad van Toezicht, de bestuurder en de directies zijn zich bewust van het belang van medezeggenschap in de schoolorganisatie. De dialoog tussen bestuur, directie en GMR is goed en de GMR heeft in 2015 bijgedragen aan de kwaliteit en afstemming van de beleidsontwikkeling. Naast de onder 2.1 genoemde beleidsstukken zijn in 2015 ook de formatiebegroting, de schoolgids, de schoolkosten en de lessentabellen in de GMR besproken. In het verslagjaar kreeg de GMR van het bevoegd gezag een toelichting op een aantal actuele ontwikkelingen, zoals de invoering van beroepsgerichte profielen in het vmbo, veiligheid op de locatie Zandlaan, het Bring Your Own Device project, nieuwe mogelijkheden op het gebied van onderwijstijd, de jaarstukken 2014 en veranderingen op het gebied van LWOO/PRO. Nieuw in 2015 is de instelling van een financiële commissie in de GMR die met de bestuurder overleg voert over financiële aangelegenheden. Deze mogelijkheid, die in 2014 in het huishoudelijk reglement van de GMR is geïntroduceerd, werd in 2015 benut. De financiële commissie bestaat uit twee leden van de personeelsgeleding en een lid van de oudergeleding. Er is door deze commissie een gesprek gevoerd met de bestuurder en de controller over de begroting. Door deze setting kon in dit gesprek dieper op de zaken worden ingegaan dan in de GMR het geval is. De commissie heeft van dit gesprek verslag gedaan aan de voltallige GMR. 8

9 Klankbordgroepen De klankbordgroepen vormen een waardevolle informele aanvulling op het overleg met de GMR. Deze klankbordgroepen bestaan uit de directeur of rector en de leden van de personeelsgeleding binnen de GMR van de betreffende locatie. In 2015 hebben de klankbordgroepen meegedacht over onderwerpen als: lesuitval, roosterperikelen, veiligheid en de begeleiding van startende docenten. Leerlingenraad In de leerlingengeleding van de GMR zaten in het verslagjaar leerlingen van beide locaties, waarmee de leerlingen van Het Streek goed vertegenwoordigd waren bij de vaststelling en wijziging van beleid. De leerlingenraden op beide locaties waren volledig bezet. In 2015 hebben de leerlingenraden meegedacht over onderwerpen als: veiligheid, roken, in hoeverre er naar leerlingen geluisterd wordt, roosterproblemen en regels voor het gebruik van mobiele telefoons. Overleg en werkwijze Net als in voorgaande jaren voerde de bestuurder in het verslagjaar maandelijks overleg met de GMR tijdens het informele deel van de vergaderingen. Daar legde zij voorgenomen besluiten voor ter instemming of advisering. Waar nodig werd zij vergezeld door een directielid of een stafhoofd. Deze konden op onderdelen zeer ter zake kundig de leden van de GMR informeren. Net als de Raad van Toezicht ontving ook de GMR de kwartaalrapportages van de bestuurder. Elke GMR-vergadering werd voorafgegaan door een agendaoverleg. Daarbij waren de bestuurder en het dagelijks bestuur van de GMR aanwezig. De personeelsgeleding van de GMR vergaderde ook in 2015 maandelijks. Bestuur en directie voerden regelmatig overleg met deze geleding over beleid dat betrekking had op het personeel. 2.3 Horizontale verantwoording Horizontale verantwoording is onderdeel van good governance. Verticale verantwoording krijgt vorm richting de overheid als regelgever, subsidiegever en toezichthouder. Horizontale verantwoording richt zich daarentegen op de belanghebbenden van de school, zoals medewerkers, leerlingen, ouders, partners in de onderwijsketen, de gemeente en overige belangstellenden. Horizontale verantwoording bestaat in grote lijnen uit: informatievoorziening, dialoog en afspraken maken en nakomen. In 2014 maakte Het Streek op vele manieren werk van de horizontale verantwoording. We sommen hieronder eerst een groot aantal manieren op en gaan vervolgens specifieker in op een aantal onderscheiden invullingen van de horizontale verantwoording: Scholen op de kaart, Magister Managementplatform, tevredenheidsonderzoeken, klachtenafhandeling en een aantal uitingen van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Facetten van horizontale verantwoording In het verslagjaar gaf Het Streek op onderstaande manieren gestalte aan de horizontale verantwoording: Maandelijks voerde de bestuurder overleg met de GMR. De directie voerde per locatie periodiek overleg met de contactraad ouders (CRO) en de leerlingenraad over allerlei lopende zaken die de locatie betreffen. In allerlei vergaderingen voerden het management en de directie overleg met de medewerkers. Het Streek publiceerde de jaarstukken 2014, inclusief de jaarrekening en de publieksversie daarvan op de website. Beide locaties van Het Streek voorzagen de ouders met Streeknieuws periodiek van informatie. De school bracht wekelijks een nieuwsbrief voor medewerkers uit met daarin voor hen relevante informatie. De school hield de website up-to-date. Er is in 2015 extra aandacht besteed aan het actualiseren van de toelichtingen bij de informatie op scholenopdekaart.nl. Het Streek was betrokken bij allerlei vormen van overleg met de onderwijspartners, met de gemeente en met bedrijven. 9

10 Scholen op de Kaart Beide locaties van Het Streek maakten in het verslagjaar gebruik van scholenopdekaart.nl. Dit is een online instrument dat de VO-raad beheert. Het stelt scholen voor voortgezet onderwijs in staat zich te verantwoorden naar ouders en andere externe belanghebbenden. Deze kunnen bijvoorbeeld de resultaten en waardering van de beide Streeklocaties bekijken en vergelijken met die van andere scholen. Magister Managementplatform In het verslagjaar maakten bestuur, directie en teamleiders gebruik van het Magister Managementplatform. Deze toepassing vergroot de mogelijkheden om de data uit Magister te analyseren. In 2015 zijn deze gegevens in toenemende en structurele mate gebruikt voor feedback, analyse en het maken van door data geïnformeerde keuzes. Tevredenheidsonderzoeken Het Streek meet periodiek zowel de oudertevredenheid als de leerlingtevredenheid. In het verslagjaar vonden tevredenheidsonderzoeken plaats op zowel de locatie Bovenbuurtweg als de locatie Zandlaan. Oudertevredenheid Bovenbuurtweg De contactraad ouders heeft in 2015 via de klassenouders in de onderbouw een inventarisatie gedaan van positieve punten en verbetermogelijkheden. De rapportage van dit onderzoek is in de verschillende overlegorganen besproken. Uit het onderzoek komen de volgende hoofdlijnen naar voren: Positieve punten de identiteit van de school de georganiseerde activiteiten de communicatie met ouders het hanteren van regels en beleid de sfeer de rol van de mentor het lage percentage lesuitval Verbetermogelijkheden huiswerk in Magister communicatie en vakantieplanning het nieuwe roostersysteem Zermelo huiswerkbegeleiding en planning Op het gebied van de communicatie en de gebruiksvriendelijkheid van Zermelo voor ouders is naar aanleiding van dit onderzoek een aantal zaken aangepast. Op de punten die het huiswerk betreffen volstond nadere toelichting en doorverwijzing. Dit was de eerste keer dat de CRO dit onderzoek uitvoerde. Omdat het onderzoek een aantal interessante trends aan het licht bracht, is besloten deze werkwijze in 2016 voort te zetten. Leerlingtevredenheid Bovenbuurtweg De leerlingen op de Bovenbuurtweg gaven in 2015 een 6,9 aan de school. Dat komt overeen met het gemiddelde van andere scholen. Leerlingen van de havo zijn iets meer tevreden met een 7,3, terwijl leerlingen van de mavo een 6,3 geven. Er zijn drie aspecten die de leerlingen opvallend hoger waarderen dan de leerlingen van andere scholen: hun mentor, de sfeer op school en dat zij door docenten met respect behandeld worden. Waar je op school terecht kunt met problemen en dat docenten duidelijk vertellen hoe de resultaten van een leerling zijn scoren lager dan gemiddeld met een 6,8 en een 6,7. De veiligheid op school scoort hoog (8,2) en in hoeverre docenten rekening houden met wat een leerling wel en niet kan scoort laag (6,1). Het intensief scholen van docenten op de inzet van digitale tools, zoals nu gaande is als direct resultaat van het BYOD-project, moet hier verbetering gaan opleveren. Leerlingtevredenheid Zandlaan In 2015 is er een enquête gehouden in het kader van gezond leven. Daarin komt naar voren dat pesten op de Zandlaan minder voorkomt dan gemiddeld in Nederland. Leerlingen zijn nauw en actief betrokken bij het veiligheidsbeleid, waardoor zij met hun input direct bijdragen aan het beleid op dit gebied. Hiernaast hebben leerlingen van de Zandlaan in het verslagjaar een digitale vragenlijst over de algemene tevredenheid ingevuld. Het percentage leerlingen dat deelnam aan het onderzoek was te laag om de uitslag als representatief te kunnen beschouwen voor alle leerlingen. De opzet hiervoor is wel in ontwikkeling en in 2016 wordt de inrichting van het proces naar representatieve uitkomsten verbeterd. 10

11 Klachtenbehandeling Op de beide locaties worden alle klachten geregistreerd. De teamleiders zorgen voor een adequate afhandeling. Hebben leerlingen of ouders een klacht over de school, dan wenden zij zich tot de mentor, vakdocent of teamleider. In nauw overleg proberen die te komen tot een passende oplossing van de klacht. Indien zij er gezamenlijk niet uitkomen, kunnen de ouders gebruikmaken van de Klachtenregeling onderwijs. Dan volgt een interne of externe behandeling van de klacht. De klachten die intern werden behandeld door de directies van de beide locaties, leidden tot een oplossing naar, in de meeste gevallen, wederzijdse tevredenheid. In enkele gevallen is als gevolg van een klacht de werkwijze aangepast. De bestuurder en de directie overzien jaarlijks de ingediende klachten. Zij beoordelen of die reden geven het beleid op onderdelen aan te passen. In 2015 was er geen aanleiding om als gevolg van een klacht het beleid aan te passen. Landelijke Klachtencommissie Er zijn in 2015 geen klachten bij de Landelijke Klachtencommissie ingediend door ouders van Het Streek. Maatschappelijk verantwoord ondernemen Het Streek streeft ernaar samen te werken met andere scholen, de gemeente en bedrijven. Daarmee zorgt de school voor een stevige verankering in de samenleving. In afgeleide vorm zien we die verankering ook terug in ons streven om zo veel mogelijk maatschappelijk verantwoord te ondernemen. In dat kader zette Het Streek in 2015 de volgende acties door. Om bewuster om te leren gaan met papier- en inktgebruik, betalen alle leerlingen voor hun printjes. In 2015 kregen alle medewerkers een druppel waarmee zij inloggen voor het printen en kopiëren. Het Streek wil niemand uitsluiten van passende vormen van onderwijs. Daarom hanteert de school een reductie- en kwijtscheldingsregeling voor ouders die de vrijwillige ouderbijdrage en/of de extra kosten voor bijvoorbeeld het technasium niet kunnen betalen. Met het oog op het behalen van het predicaat Gezonde School is onder andere het assortiment van de schoolkantines aangepast. In 2015 is een rookverbod voor leerlingen en medewerkers ingesteld voor de terreinen van beide locaties. Technasiumleerlingen werkten in het verslagjaar mee aan milieu gerelateerde opdrachten vanuit het bedrijfsleven. Hier kwam in 2015 de Geo Future School bij met aandacht voor grote maatschappelijke uitdagingen. Het Grand Café op de locatie Zandlaan werd in het verslagjaar wekelijks opengesteld voor buurtbewoners. Elke woensdag konden zij genieten van een heerlijke, door leerlingen bereide en gepresenteerde lunch. Op vrijdagen stelde Het Streek het Grand Café beschikbaar aan het ROC- A12, dat met leerlingen van niveau 2 eveneens een lunch verzorgt. In het kader van gezonde voeding verkochten leerlingen van het praktijkonderwijs gedurende het schooljaar op de locatie Zandlaan in de smoothiebar door hen gemaakte smoothies aan medeleerlingen. In 2015 is gestart met de verkoop van gezonde broodjes, die eveneens door leerlingen worden bereid. Medewerkers van instellingen die participeren in de Kenniscampus werden in 2015 met een actie gestimuleerd om met de fiets naar het werk te komen. Met het aantal gefietste kilometers werd tevens een goed doel ondersteund. Vanwege de campagne Hero of Zero van de gemeente Ede werd eind 2015 op de Bovenbuurtweg een plaats delict ingericht. Leerlingen deden via een interactief spel mee aan het oplossen van een overval op een tankstation. Deze actie werd in het kader van burgerschap gehouden en had als doel leerlingen er bewust van te maken hoe zij in dergelijke situaties op de juiste manier hun verantwoordelijkheid kunnen nemen. Teams met leerlingen van zowel de Bovenbuurtweg als de Zandlaan deden mee aan een opdracht om een oplossing te bedenken voor de inrichting van leegstaande winkels in het centrum van Ede. 11

12 3. Organisatie U leest in dit hoofdstuk wat de missie en onderwijsvisie van Het Streek zijn en hoe de school zich wil profileren in de onderwijsomgeving. Het organigram biedt u inzicht in de besluitvormingslijnen van onze organisatie. 3.1 Missie en onderwijsvisie In het verslagjaar bleven onze missie en onderwijsvisie ongewijzigd. Missie Stichting Christelijke Scholengemeenschap Het Streek stelt zich ten doel het verzorgen van christelijk voortgezet onderwijs. De school weet zich geworteld in het evangelie en heeft de Bijbel als bron van inspiratie. Ons onderwijs heeft oog en respect voor de diversiteit waarin de christelijke traditie tot uitdrukking komt en biedt daar ruimte voor. Wij stimuleren de onderlinge ontmoeting en dialoog. De beide locaties van Het Streek zijn uitnodigend voor allen die het onderwijs willen volgen. Daarin positioneert de school zich weloverwogen in onze multiculturele en multireligieuze samenleving. Zo bevorderen de docenten van Het Streek vanuit de eigen inspiratie het (toekomstig) burgerschap van onze leerlingen. Het christelijk onderwijs van CSG Het Streek beoogt dat leerlingen: zich ontwikkelen tot evenwichtige en sociaal vaardige mensen met gevoel voor eigenwaarde besef hebben van levensbeschouwelijke en zingevingsvraagstukken beschikken over voldoende bagage om zich zelfstandig te handhaven in de maatschappij en zich verder te ontwikkelen. Deze missie is vastgelegd in de statuten van de school. Zij geeft tevens de kernactiviteiten van de school weer. Onderwijsvisie In de onderwijsvisie van CSG Het Streek zijn onderstaande vier gedachten essentieel: Haal het beste uit jezelf. Voor alle leerlingen en medewerkers biedt de school graag ruimte om hun sterke kanten te ontplooien. Daarbij werken de docenten mee aan de ontwikkeling van de sterke kanten van de individuele leerlingen. Leer betekenis te geven aan het leven. In ons onderwijs sluiten wij aan bij de belevingswereld van de jongeren. We verbinden die met de leergebieden en kijken daarbij ook naar onze cultuur en traditie. Leer de ander echt te zien. Op school respecteren wij de ander zoals hij of zij is. Als we de ander echt zien, komt hij of zij volledig tot zijn of haar recht. Ruimte kent haar grenzen. Wij geven onze leerlingen ruimte, maar stellen hun ook grenzen. In die begrenzing geven wij hun structuur. Bestudering van de bovenstaande onderwijsvisie door bestuur en directie leidde tot de conclusie dat deze inmiddels in onvoldoende mate inspiratie en richting geeft aan de ontwikkeling van het onderwijs. Dit heeft geleid tot de behoefte om in 2016 de onderwijsvisie te herijken tot iets dat zowel eenvoudig als betekenisvol is. 3.2 Profiel van de school In deze paragraaf leest u welke soorten onderwijs CSG Het Streek aanbiedt en welke ambities wij in het verslagjaar nastreefden inzake onze profilering. Soorten onderwijs De stichting Christelijke Scholengemeenschap Het Streek bestaat uit: Christelijke Scholengemeenschap Het Streek voor vmbo (met leerwegondersteuning), havo en vwo (brinnummer 25GE) 12

13 De Opstap, een school voor praktijkonderwijs (brinnummer 26HV) De stichting biedt voltijd dagonderwijs op twee locaties in Ede aan: locatie Zandlaan voor praktijkonderwijs, vmbo (met leerwegondersteuning) en mavo locatie Bovenbuurtweg voor mavo, havo en vwo Ambities in profilering Om ouders en leerlingen in staat te stellen een bewuste keuze te maken voor Het Streek, hebben wij in het strategisch beleidsplan ambities op het gebied van profilering verwoord. Van deze ambities is het onderstaande gerealiseerd. Identiteitsprofiel Het Streek hecht aan authenticiteit, ook als het gaat om identiteit. Wij zijn een christelijke school. Richtinggevend in identiteitsvraagstukken is de folder CSG Het Streek als inspirerende omgeving. Huisstijl en motto De huisstijl van Het Streek borgt een professionele uitstraling van de fysieke en digitale schooluitingen. Met het Streekmotto Ondernemende school, een goede basis voor een succesvolle toekomst vast onderdeel van de huisstijl laten we in iedere pr-uiting zien wat de school wil zijn. Wervingsinstrumenten Om onze profilering als school zo goed mogelijk voor het voetlicht te brengen bij ouders en potentiële leerlingen, besteedden wij ook in 2015 veel aandacht aan onze wervingsinstrumenten. De in 2014 vernieuwde website werd ingezet bij het werven van nieuwe leerlingen met informatie over het onderwijs en de open dag, maar ook met de mogelijkheid tot inschrijving voor diverse proeflessen. Op dezelfde professionele wijze als in het voorgaande jaar gaf Het Streek een leerlingenfolder per locatie uit en verder een aantal edities van Streeknieuws per locatie. Op de open dag werd op iedere locatie een Streeknieuws Special uitgereikt. Voor nieuwe brugklasleerlingen op de locatie Bovenbuurtweg werd de Streek Intro ontwikkeld. Beide locaties van Het Streek bieden samen een volledig en gedifferentieerd onderwijsaanbod. In 2015 speelden wij verder in op de wens van ouders en leerlingen om ons nog verder te profileren. Dat deden we zowel op de locatie Zandlaan als op de locatie Bovenbuurtweg. Locatie Zandlaan De locatie Zandlaan van Het Streek blijft een koploper bij de ontwikkeling van het nieuwe vmbo. Andere scholen weten Het Streek te vinden met vragen over dit onderwerp. Scholen mogen de nieuwe beroepsgerichte profielen later invoeren, maar Het Streek houdt vast aan 1 augustus 2016 als startdatum. Leerlingen op de Zandlaan krijgen in het nieuwe vmbo het profiel Dienstverlening & producten aangeboden met daarbinnen een prominente plek voor de acht Learning Companies. De keuzemogelijkheden voor leerlingen van de basisberoepsgerichte, de kaderberoepsgerichte en de gemengde leerweg worden met de invoering van dit programma extra vergroot. Ook in het verslagjaar hadden vmbo-leerlingen op de locatie Zandlaan de mogelijkheid om extra tijd te besteden aan sport en bewegen. Voor alle gemotiveerde leerlingen is er in de brugklas de sportklas en wie veel sportkwaliteiten in huis had, kon deelnemen aan de Sport Highschool in Ede. Op de mavo-afdeling krijgen leerlingen de kans om zich in te schrijven voor de ondernemersroute van Jong Ondernemen. Tevens doen alle leerlingen van deze afdeling praktische ervaringen op binnen de Learning Companies. Op de afdeling praktijkonderwijs worden elk jaar flinke stappen gemaakt richting gepersonaliseerd leren. Deze individuele aanpak begint z n vruchten af te werpen. Leerlingen nemen steeds meer regie over hun eigen leerproces. Met de brede school activiteiten biedt de Zandlaan de leerlingen naast dit alles keuze om zich te bezig te houden met allerlei activiteiten op het gebied van kunst, koken, beweging en multimedia. 13

14 Locatie Bovenbuurtweg Bij het leren op de locatie Bovenbuurtweg is niet alleen de reproductie van de lesstof van belang. Daarnaast is er vooral aandacht voor de toepassing ervan. Examens toetsen steeds meer het vermogen van leerlingen om kennis toe te passen. De locatie Bovenbuurtweg streeft naar een zo goed mogelijke aansluiting van het onderwijs op de wijze van examineren. Daartoe ontwikkelde het managementteam in het verslagjaar een aantal principes die in 2015 concreet werden uitgewerkt. Het onderwijsaanbod op de locatie Bovenbuurtweg is in het verslagjaar verder gedifferentieerd. Voor alle leerstromen was een onderscheidend programma beschikbaar. BO+: Meer bewegingsonderwijs in de brugklas aan de hand van bijzondere thema s als circus en sporten uit andere landen. Bèta Challenge-programma (BCP): mavo leerlingen werken vanaf de brugklas aan op technologie gerichte opdrachten van bedrijven uit de omgeving. In februari 2015 werd Het Streek officieel Bèta Challenge School. Cultuur en media (CMO): Havisten komen vanaf het tweede leerjaar via CMO in aanraking met cultuur, creatieve vakken en moderne media. Technasium: Een innovatieve leerstroom voor havo en vwo, waarbij het vak Onderzoeken en Ontwerpen centraal staat. Leerlingen werken volgens probleemgestuurd onderwijs aan opdrachten vanuit het bedrijfsleven. Geo Future: In vakoverstijgende modules hielden vwo-leerlingen zich bezig met grote vraagstukken van nu en de toekomst. Na de start als eerste school in 2014, stond 2015 in het teken van het ontwikkelen en testen van nieuwe modules. Cambridge Engels: Getalenteerde leerlingen van het vwo konden zich met Cambridge English in de bovenbouw al extra bekwamen in het Engels op het Proficiency niveau. Nieuw voor 2015 is dat Het Streek ook aan havo-leerlingen een dergelijke mogelijkheid biedt op het First niveau. 14

15 3.3 Organigram Onderstaand organigram geeft de organisatiestructuur van CSG Het Streek weer. Raad van Toezicht Bestuurder Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad Rector locatie Bovenbuurtweg Directeur locatie Zandlaan Teamleiders Teamleiders Figuur 3.1: Organigram CSG Het Streek 15

16 4. Onderwijs In dit hoofdstuk wordt de onderwijskwaliteit van Het Streek toegelicht. Nieuwe ontwikkelingen die aan de orde komen zijn bijvoorbeeld de rekentoets, de onderwijstijd en passend onderwijs. Het Sectorakkoord tussen VO-raad en de overheid paste naadloos bij onze eigen ambities, zoals beschreven in het strategisch beleidsplan. Daar waar aanvullingen nodig waren, zijn die opgenomen in de jaarplannen 2015 en Ook bij het herontwerp van de kwartaalrapportages begin 2015 heeft het Sectorakkoord een rol gespeeld. 4.1 Groei van het aantal leerlingen In 2015 telde Het Streek 2451 leerlingen. De doelstelling om in 2015 te blijven groeien boven de prognose is daarmee gerealiseerd. Het vmbo op de locatie Zandlaan trok meer leerlingen, de Bovenbuurtweg bleef stabiel. Dat veel leerlingen en ouders kiezen voor Het Streek is een blijk van waardering voor de kwaliteit en aantrekkingskracht van het onderwijs. Ontwikkeling leerlingaantal Het Streek Prognose Leerlingtelling 1 oktober Grafiek: Groei leerlingenaantal Het Streek, afgezet tegen de prognose Gezien de voorspelde daling van het leerlingenaantal vanaf 2016 is het de verwachting dat de stijgende trend in leerlingaantallen zal afvlakken. Volgend jaar volgt om die reden een analyse van het marktaandeel: Hoeveel leerlingen wonen er in een bepaalde plaats of wijk en welk deel daarvan gaat naar Het Streek? Scholenmarkt Als aanvulling op de open lessen en open dag organiseerde Het Streek, in samenwerking met andere scholen uit de regio, een informatiemarkt voor ouders. Deze eerste editie vond plaats op 11 en 17 november op de locatie Bovenbuurtweg. 16

17 Foto: Bezoekers tijdens de open dag Technasium Veel leerlingen kiezen Technasium als specialisatie. Voor de havo is een stijgende trend zichtbaar. De dalende trend voor het vwo wordt veroorzaakt door de daling van het aantal Technasium leerlingen in de bovenbouw. In de onderbouw kiest meer dan de helft van alle leerlingen voor Technasium. De lagere aantallen in de bovenbouw zijn een gevolg van de profielkeuze, veel leerlingen kiezen voor een profiel zonder het vak Onderzoek en Ontwerpen. Leerjaar Schoolsoort 13/14 14/15 15/16 1 havo / vwo havo Totaal vwo Totaal Cambridge Engels Het halen van een hoger niveau in Engels is bij veel leerlingen populair. Meer dan een derde van de vwo ers kiest voor het behalen van het CPE certificaat. In het verslagjaar heeft Het Streek ook voor havo-leerlingen de mogelijkheid geïntroduceerd om Cambridge Engels te volgen. Dit leidde ertoe dat bijna 20% van de leerlingen zich extra inspant om het FCE certificaat te halen. Leerjaar Schoolsoort 13/14 14/15 15/16 4 havo (FCE) vwo (CPE)

18 4.2 Kwaliteit Het Streek moet in 2017 bekendstaan als een school met een goede sfeer en een uitstekende onderwijskwaliteit. Dat is een van de ambities uit ons strategisch beleidsplan Behalve aan de cognitieve resultaten willen we nadrukkelijk ook aandacht schenken aan de brede vorming van onze leerlingen. Daarbij maken we bewust een keuze voor onderwijsvernieuwingen. We maken daarbij optimaal gebruik van de digitale mogelijkheden. Leeropbrengsten Bijna alle leerstromen van Het Streek laten over meerdere jaren een positieve trend zien voor wat betreft het percentage leerlingen uit de eindexamenklassen dat hun diploma haalt. De slagingspercentages lagen in 2015 rond het landelijk gemiddelde. Hiernaast waren er in 2015 ook merkbare resultaten zichtbaar in het onderwijs, waarvan we verwachten dat deze uiteindelijk meetbaar zijn. Hierbij valt te denken aan versterking van het maatwerk bij het rekenonderwijs met behulp van digitale toepassingen. Gepersonaliseerd leren krijgt vorm in het praktijkonderwijs, waarbij zowel de organisatie en inrichting van het onderwijs verandert en waarbij de medewerkers zich bekwamen in deze nieuwe manier van werken. Maar ook de audit van het Technasium toonde de geleverde onderwijskwaliteit aan: zonder aandachtpunten mag Het Streek dit predicaat blijven voeren. Foto: Diploma-uitreiking Bovenbuurtweg BBL KBL MV ZLN MV BBW HAVO VWO Grafiek: Slagingspercentages per afdeling

19 BBL KBL MV ZLN MV BBW HAVO VWO 2015 landelijk gemiddelde Grafiek: Slagingspercentage per afdeling, afgezet tegen het landelijk gemiddelde Zandlaan Met De goede les zijn er allerlei verbeteringen in het onderwijs op de Zandlaan gerealiseerd. Op basis daarvan werd een stijging van de onderwijsresultaten verwacht. Voor de basis- en kaderberoepsgerichte leerweg is dit gelukt. De scores van beide leerwegen lagen in 2015 tegen het landelijk gemiddelde aan. Voor de mavo aan de Zandlaan daalde het slagingspercentage daarentegen. Dit was na alle inspanningen een flinke tegenvaller. De resultaten liggen fors onder het landelijk gemiddelde, waarbij wel aangetekend kan worden dat nadere analyse leert dat veel scholen met een mavo-afdeling op een vmbo-school lager scoren dan mavo s op een school gecombineerd met havo en vwo. Vermoedelijk komt dit door verschil in samenstelling van de klassen: de ene mavo heeft opstromende leerlingen uit de kaderberoepsgerichte leerweg, de andere mavo heeft afstromende leerlingen uit de havo. Teneinde de resultaten op de mavo te verhogen heeft elke docent met een examenklas en elke sectie analyses gemaakt en naar aanleiding daarvan een actieplan. Ook is gedurende het examenjaar op regelmatige basis naar de stand van zaken op het niveau van individuele leerlingen gekeken, om zo risicoleerlingen tijdig de nodige ondersteuning te kunnen bieden. Het is de verwachting dat deze toekomstgerichte aanpak rond onderwijs en ondersteuning in combinatie met de al genoemde verbetering van het onderwijs in het kader van de goede les leidt tot betere resultaten in Bovenbuurtweg De mavo aan de Bovenbuurtweg realiseerde een mooi examenresultaat, een verbetering ten opzichte van 2014 en duidelijk boven het landelijk gemiddelde. Bij het havo en vwo zien we een kleine terugval in 2015 die, gezien de eerdere resultaten van de betreffende klassen, niet geheel onverwacht kwam. Beide afdelingen scoren in 2015 weliswaar iets onder het landelijk gemiddelde, maar kijkend naar de langere termijn is er toch sprake van een stijgende trend. Opvallend is dat de gemiddelde examencijfers (ruim) boven het landelijk gemiddelde liggen. Om de resultaten in 2016 weer te laten stijgen zijn aan het begin van het huidige schooljaar gesprekken gevoerd met secties en docenten die ondergemiddelde scores realiseerden. De bedoeling daarvan is dat docenten op basis van een goede analyse tijdig een effectieve aanpak inzetten. Rekentoets In 2015 heeft de overheid besloten dat het resultaat van de rekentoets gaat meetellen voor het behalen van het diploma op het vwo in Op basis van de resultaten wordt in 2016 bepaald of de rekentoets ook voor andere leerstromen gaat meetellen voor het behalen van het eindexamen. In 2015 waren de resultaten voor de rekentoets in de eindexamenklassen als volgt: 19

20 BBW Gemiddeld cijfer Percentage voldoende mavo 4 6,5 81% havo 5 5,9 58% vwo 6 7,7 90% ZLN Gemiddeld cijfer Percentage voldoende bbl 4 5,9 24% kbl 4 6,8 86% mavo 4 6,3 36% Het is de verwachting dat het meetellen van de rekentoets voor Het Streek geen negatieve gevolgen heeft. Daar is een aantal redenen voor: In 2015 is het rekenonderwijs verder verbeterd. Op de Zandlaan is een digitale lesmethode ingevoerd die het de docent en de leerling mogelijk maakt om de vorderingen beter te volgen en die oefenen op maat mogelijk maakt. De rekentoets gaat pas meetellen voor een bepaalde leerstroom, wanneer op landelijk niveau het overgrote deel van de leerlingen lijkt te kunnen slagen bij het meetellen van de rekentoets. Iedere leerling krijgt vier kansen om de rekentoets te halen. De scores van Het Streek behoren tot de betere van Nederland. Voor de mavo is de norm versoepeld. Analyse van de rekenresultaten van de klassen die in 2016 examen gaan doen, laat een positief beeld zien. Doorstroom In onderstaand schema is het percentage leerlingen weergegeven dat in het verslagjaar werd bevorderd op hetzelfde niveau of dat het diploma behaalde. Leerlingen die niet in het percentage meetellen doubleerden of stroomden af naar een andere schoolsoort. Schoolsoort ZLN Schoolsoort BBW onderbouw % onderbouw % bbl 3 93% mavo 3 98% kbl 3 93% havo 3 88% mavo 3 82% 4 89% vwo 3 69% 4 97% 5 87% Afstroom speelt een grotere rol in de bovenstaande cijfers dan doubleren. Het percentage doublures op Het Streek ligt met 2,8% onder het landelijk gemiddelde én onder het streefcijfer uit het Sectorakkoord. Het is de bedoeling het afstroomcijfer verder te verlagen. In 2015 is op de locatie Bovenbuurtweg een onderzoek gedaan naar de determinatie van leerlingen op de havo. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat: Er is een positieve trend in de plaatsing en doorstroom van leerlingen op de havo. Niet doorstromen lijkt relatief vaak eerder te wijten aan meta-cognitieve vaardigheden, dan aan cognitieve capaciteiten. Leerlingen die niet doorstromen hebben in het voorgaande schooljaar vaak veel kleine zesjes (5,5 5,9). Het tijdig aanmerken en ondersteunen van risicoleerlingen kan helpen om meer leerlingen door te laten stromen. Ook wordt overwogen om aanvullende eisen te formuleren voor de profielkeuze. De resultaten van het onderzoek moeten gezien de schaal van het onderzoek met voorzichtigheid bekeken worden. Het is het voornemen, gezien de doorstroomcijfers in bovenstaande tabel, om in 2016 een vergelijkbaar onderzoek naar het vwo te doen. Wanneer dat dezelfde bevindingen oplevert, dan versterkt dit de conclusies. Daarnaast zal de doorstroom van nieuwe brugklasleerlingen gevolgd worden om inzicht te krijgen in het effect van nieuwe regelgeving voor het plaatsen op het advies van de basisschool. Op de locatie Zandlaan is in 2015 een start gemaakt met een werkwijze waarbij voorafgaand aan elke periode op het niveau van leerlingen, klassen, docenten, secties én afdelingen de gemiddelde cijfers worden geanalyseerd. Dat maakt het mogelijk om gedurende het schooljaar het onderwijs en de 20

21 begeleiding beter af te stemmen en daarmee gerichter aan te sturen op de toekomstige doorstroom- en slagingspercentages. De eerste ervaringen hiermee zijn positief, omdat dit handvatten geeft voor verbetering. In 2016 zal deze werkwijze worden uitgebouwd en ingebed in het kwaliteitsbeleid van de Zandlaan. Uitstroom Verreweg de meeste vmbo- en mavoleerlingen op de Zandlaan stromen door naar het mbo. Om die doorstroom zo vlot mogelijk te laten verlopen, initieerde de directie van de locatie Zandlaan in het verslagjaar een hernieuwd overleg over doorlopende leerlijnen tussen mavo en vmbo enerzijds en ROC A12 anderzijds. De mavoleerlingen op de locatie Bovenbuurtweg stromen door naar de havo of naar het mbo. Leerlingen die de havo hebben doorlopen, gaan veelal naar het hbo (Christelijke Hogeschool Ede of Hogeschool van Arnhem en Nijmegen). Geslaagde vwo-leerlingen kiezen voor het hbo of voor een universitaire studie. Uit terugkoppelingen van onder meer de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, de Wageningen Universiteit en de Universiteit Utrecht blijken onze leerlingen het bovengemiddeld te doen in het vervolgonderwijs. In onderstaand overzicht is de uitstroom weergegeven van de leerlingen die in 2015 het praktijkonderwijs verlieten. Grafiek: Uitstroom 2015 afdeling praktijkonderwijs Op het praktijkonderwijs zijn de uitstroomprofielen de belangrijkste leeropbrengsten. Het aantal leerlingen dat vanuit pro naar de entree opleidingen van het mbo doorstroomt is drastisch gedaald door de hogere eisen die daaraan worden gesteld op het gebied van taal- en rekenvaardigheid. Dat betekent dat het gros van de pro-leerlingen moet worden voorbereid op en begeleid naar de arbeidsmarkt. Onderwijsinspectie De kwaliteit van het onderwijs op alle afdelingen van Het Streek is naar het oordeel van de onderwijsinspectie in 2015 van voldoende niveau. Dit is iets om trots op te zijn, want dit is het gevolg van de inzet van alle medewerkers van Het Streek om goed te worden en goed te blijven. De onderwijsinspectie bezocht in 2015 de afdelingen van het vmbo aan de Zandlaan. In grote lijnen komen de conclusies ten aanzien van het onderwijsleerproces op het volgende neer: Bereikte resultaten De goede les is waarneembaar. De school spant zich in voor een goed schoolklimaat. De opbrengsten zijn verbeterd naar voldoende niveau. De school bepaalt de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte van leerlingen. De zorg is gericht op zowel de didactische als de sociaal-emotionele ontwikkeling. Het taalbeleid krijgt handen en voeten. Verdere verbetering Docenten verschillen nog in de uitvoering van de goede les. In elke les afstemmen op verschillen. Effectieve feedback voor leerlingen op het leerproces. Het bovenbouwrendement is nog laag. Bewerkstelligen van een positief pedagogisch klimaat in elke les. Blijven monitoren of iedereen zich aan de afspraken houdt en of gestelde doelen bereikt worden. 21

22 Tijdens het onderzoek hield de onderwijsinspectie een enquête over veiligheid onder leerlingen. De uitkomsten daarvan waren aanleiding voor het veiligheidsteam van de Zandlaan om extra aandacht aan dit onderwerp te besteden. Ondanks dat uit een eerder onderzoek bleek dat pesten op de Zandlaan minder voorkomt dan gemiddeld in Nederland (zie paragraaf 2.3), kwam uit het onderzoek van de onderwijsinspectie naar voren dat een aantal leerlingen zich niet altijd veilig voelt in de klas. In het veiligheidsteam is dit een punt van voortdurende aandacht. Met het nieuwe pedagogisch concept van de groene school wil de school het veiligheidsgevoel van de leerlingen verder verbeteren. Het praktijkonderwijs en de afdelingen op de locatie Bovenbuurtweg werden in het verslagjaar niet bezocht door de onderwijsinspectie. De resultaten van deze afdelingen gaven echter aanleiding tot het handhaven van het oordeel voldoende. Kwaliteitsbeleid Uit het bovenstaande mag blijken dat er in het onderwijsleerproces en in de onderwijsresultaten veel is bereikt in Het borgen van deze verbeteringen is essentieel, omdat bij stabiele resultaten de aandacht kan uitgaan naar de brede ontwikkeling van leerlingen en verdere doorontwikkeling en innovatie van het onderwijs. Om deze borging en uitbouw van de onderwijskwaliteit te bevorderen is in het verslagjaar opdracht gegeven voor het formuleren van kwaliteitsbeleid, dat aansluit bij het strategisch beleidsplan en het in 2015 geïntroduceerde professionaliseringsplan. De bij de leeropbrengsten en doorstroomgegevens toegelichte werkwijzen op het gebied van opbrengstgericht werken zullen in het kwaliteitsbeleid worden opgenomen. 4.3 Passend onderwijs De in 2014 geïntroduceerde regelgeving op het gebied van passend onderwijs gold in 2015 voor het eerst gedurende een geheel verslagjaar. Dat dit een relatief nieuw beleidsterrein is, blijkt uit de aard van de activiteiten die in 2015 zijn uitgevoerd. Ondersteuningsaanpak De afgelopen jaren is het accent in de ondersteuningsaanpak van Het Streek verschoven. Hierbij spelen in grote lijnen drie ontwikkelingen: In de coördinatie van de ondersteuning verschuift het accent naar tweedelijns begeleiding, waarbij docenten begeleid worden in het ondersteunen van leerlingen door gespecialiseerde professionals. Bij het beleid op het gebied van ondersteuning wordt steeds meer naar een integrale aanpak van onderwijs en ondersteuning gezocht. Het beleid is meer ingebed in de reguliere beleidscyclus in bijvoorbeeld het jaarplan en de kwartaalrapportage. Vanuit hun integrale verantwoordelijkheid voor een afdeling valt ondersteuning onder de teamleiders. Gezien het belang van passend onderwijs valt de zorgcoördinator rechtstreeks onder de directie. Ook op het niveau van het samenwerkingsverband De Gelderse Vallei (SWV) zijn met de invoering en op basis van de eerste ervaringen met passend onderwijs een aantal aanpassingen gedaan: De directies van Het Streek en andere scholen uit het SWV werken met elkaar samen in het directeurencollectief. Daarmee is er meer verbinding tussen het beleid van het SWV en de uitvoering daarvan binnen de scholen. De beschrijving van de basisondersteuning, dat wat alle scholen in het SWV kunnen leveren aan leerlingen, is geactualiseerd in Tegelijkertijd is het format voor het ondersteuningsprofiel aangepast, zodat scholen eenvoudiger en overzichtelijker kunnen beschrijven wat zij aan extra ondersteuning leveren. Het bestuur van het SWV heeft in het kader van good governance, o.l.v. een extern deskundige, de toezichthoudende rol van het bestuur vormgegeven. Dit heeft geleid tot de vaststelling van een toezichtkader voor het samenwerkingsverband. Tevens is in 2015 het directeurencollectief 22

23 (zie hierboven) ingericht. Het bestuur heeft het reglement van het directeurencollectief vastgesteld. Samenwerking Er is in 2015 een convenant gesloten tussen primair- en voortgezet onderwijs in Ede over de samenwerking m.b.t. de aanmelding en overdracht van gegevens. Het Streek en andere scholen voor voortgezet onderwijs moeten als gevolg van passend onderwijs in korte tijd kunnen beoordelen of een aangemelde leerling extra ondersteuning nodig heeft en of Het Streek dat kan bieden, dan wel of er een andere school is die meer expertise heeft op het betreffende gebied. Samenwerking en informatie-uitwisseling tussen scholen voor voortgezet onderwijs in het SWV en met scholen in het primair onderwijs zijn voorwaarden om het proces van aanmelding optimaal te laten verlopen. In 2015 is de conclusie getrokken dat ook de interne aanmeldingsprocedure in het licht van deze nieuwe ontwikkelingen bekeken moet worden. Dit zal in 2016 gebeuren. Het afgelopen jaar is op de Bovenbuurtweg een digitaal overdrachtsdossier voor het mentoraat ingevoerd. Door op deze manier de overdracht te faciliteren, kan elke mentor de ondersteuning van leerlingen, die dat nodig hebben, doelgericht voortzetten. Ook op de Zandlaan is er een dergelijke vorm van interne samenwerking bij de overdracht van leerlingen. Het loopbaanbegeleidingsplan (LBP) dat voor elke leerling wordt bijgehouden, wordt eveneens gebruikt als overdrachtsdossier tussen mentoren. Vanuit het SWV was in het verslagjaar op beide locaties een begeleider passend onderwijs beschikbaar, die meedenkt over het bepalen en bieden van extra ondersteuning aan leerlingen. Dit is op beide locaties van meerwaarde gebleken, de expertise van medewerkers is door deze begeleiding gegroeid. Voor zowel de Bovenbuurtweg als de Zandlaan stelt het SWV extra budget beschikbaar waarmee aan sommige leerlingen de benodigde begeleiding wordt geboden, zodat zij het onderwijs kunnen blijven volgen. Een aansprekend voorbeeld hiervan is het praktijkonderwijs, waar leerlingen vanuit het speciaal onderwijs een plek krijgen met extra begeleiding en middelen vanuit het SWV. Voor het grootste deel van deze leerlingen was dit succesvol, waardoor deze leerlingen niet in het voortgezet speciaal onderwijs geplaatst hoeven worden. Deskundigheidsbevordering Professionalisering in aspecten van passend onderwijs is nadrukkelijk aan de orde geweest in De Bovenbuurtweg organiseerde in het begin van het jaar een grote studiedag voor alle docenten over de thema s omgaan met verschillen en ondersteuning op maat. Op de locatie Zandlaan zijn per afdeling verschillende trajecten ingezet: het praktijkonderwijs voert gepersonaliseerd onderwijs in, de brugklasafdeling verdiepte zich in adaptief onderwijs, het vmbo bb/kb werkte aan het inzetten van groepsplannen en op de mavo stond de communicatie met leerlingen centraal. Inhoudelijk zijn er veel overeenkomsten tussen deze ontwikkelingen. In de tweede helft van 2015 is dit voortgezet onder de noemer handelingsgericht werken, waarbij wordt gewerkt vanuit de vraag wat een leerling nodig heeft om te kunnen leren en welke factoren daarbij bevorderend zijn. Ontwikkelingsfase Met het aanpassen van de aanpak, het zoeken van samenwerking en het bevorderen van deskundigheid heeft Het Streek in 2015 gewerkt aan belangrijke voorwaarden voor passend onderwijs. Om de basisondersteuning in de klas en de extra ondersteuning van de leerling Streekbreed te realiseren is tijd, professionalisering en ervaring nodig. Daarbij is het met name op de Zandlaan de opvallend dat de leerlingenpopulatie complexer wordt. Het aantal leerlingen met specifieke kenmerken lijkt toe te nemen en dat doet een extra beroep doet op de pedagogische en didactische vaardigheden van docenten. Illustratief voor de ontwikkelingsfase van Het Streek is dat de onderwijsinspectie in 2015 concludeerde dat de afdelingen op de Zandlaan al goed in staat zijn om de onderwijsbehoefte van leerlingen te bepalen, maar dat het afstemmen van het onderwijs op verschillen tussen leerlingen nog verbetering behoeft. Het is één van de strategische doelstellingen van Het Streek dat docenten in 2017 in staat zijn om de basisondersteuning te bieden. Daarmee is een goed begin gemaakt. 4.4 Nieuwe onderwijsontwikkelingen Het Streek investeert in onderwijs dat bijdraagt aan de brede ontwikkeling van leerlingen, waarbij leerlingen keuze hebben in de manier waarop ze hun talenten vergroten. Elke locatie geeft hier op een eigen manier invulling aan. Het praktijkonderwijs werkt aan gepersonaliseerd leren, de Zandlaan voert de beroepsgerichte profielen voor het vmbo in en de Bovenbuurtweg ontwikkelt de Geo Future School. Kenmerkend voor 2015 is dat deze werkwijzen daadwerkelijk zijn ingevoerd en dat het accent verschoof 23

24 naar doorontwikkeling. Uiteraard zijn dit niet de enige onderwijsontwikkelingen op Het Streek, maar deze worden uitgelicht vanwege hun structurele karakter en vakoverstijgende invloed op het onderwijs. Praktijkonderwijs In onderstaande illustratie een onderdeel van het zogeheten vlekkenplan van het praktijkonderwijs. Dit onderscheidt zich van een traditioneel lesrooster, omdat de vakken grotendeels ontbreken. Een klas begint en eindigt de dag met hun mentor, daar tussenin is tijd ingeruimd voor theorie en praktijk in blokken die meer tijd in beslag nemen dan een lesuur. Maandag Maandag Maandag Dinsdag Maandag Woensdag Maandag A mentorles godsd. mentorles Theorie Praktijk LBL Theorie ZR mentorles mentorles mentorles Gym Th. Praktijk ZR Figuur: Onderdeel van het vlekkenplan van de afdeling praktijkonderwijs Naast dit vlekkenplan is PrOfijt een andere pijler onder het gepersonaliseerd leren. Dit is een digitale toepassing, waarin leerlingen de vakken, doelen en oefenstof vinden. Ook houden leerlingen hun voortgang en reflecties bij in PrOfijt. Leerlingen kiezen in overleg waar zij aan gaan werken en zoeken een docent op voor de uitleg die ze daarvoor nodig hebben tijdens de theorie uren. In praktijk uren zijn de leerlingen aan het werk en worden zij daarbij begeleid door docenten. Leerlingen hebben binnen deze manier van gepersonaliseerd leren veel meer ruimte voor hun eigen leerproces, wat ook meer verantwoordelijkheden met zich meebrengt. Docenten hebben tegelijkertijd een hele andere rol binnen dat leerproces van de leerlingen. Het is de kunst dat zij vanuit hun vakkennis en hun pedagogische en didactische vaardigheden de leerlingen effectief weten te begeleiden. In 2015 is gestart met deze nieuwe aanpak, die zowel vooruitstrevend als structureel is. Vanzelfsprekend heeft iedereen tijd nodig om aan zijn nieuwe rol binnen het onderwijs te wennen. Het praktijkonderwijs zal deze werkwijze in 2016 verder voortzetten en uitdiepen. Zandlaan Het onderstaande schema verbeeldt de nieuwe beroepsgerichte profielen in het vmbo. Hierbinnen is veel ruimte ingebouwd voor leerlingen om het onderwijs dat ze volgen te personaliseren. Het programma bestaat voor 50% uit keuzedelen. Figuur: Schematische weergave van de nieuwe inrichting van het vmbo op Het Streek 24

25 Centraal daarin staan de acht Learning Companies rond onderwerpen als mode & design, food & co en milieu & duurzaamheid. Deze onderwijsroutes rond een afgebakend domein zijn afgestemd op de domeinen van ROC A12 en vormen een doorgaande lijn naar het vervolgonderwijs. In het schema is de onderste helft dan ook een weergave van het vmbo en de bovenste helft van het mbo. Leerlingen kunnen daarnaast kiezen voor de Vakroute Techniek en in de toekomst voor Dienstverlening of Food en Horeca. Aan de ruimte om te kiezen gaat een zorgvuldige oriëntatie vooraf, waarin de leerlingen in het eerste en tweede leerjaar uitgebreid kennis maken met de verschillende mogelijkheden. Leerlingen leren kiezen en worden via het loopbaanleren ook begeleid bij het keuzeproces en de overgang naar het mbo. In 2015 is een activiteitenweek georganiseerd in het kader van de Learning Companies, zodat leerlingen en docenten hier ervaring mee konden opdoen. In zullen de leerlingen in leerjaar 3 starten met het nieuwe examenprogramma op basis van de nieuwe beroepsgerichte profielen. Bovenbuurtweg Geo Future School is een nieuwe stroom in het voortgezet onderwijs voor havo en vwo. Een stroom die leerlingen stimuleert na te denken over de toekomst en die gamma weer op de kaart zet. Thema s als duurzaamheid, energie, voedsel, water en globalisering staan centraal. Het Streek startte eind 2014 als eerste school in Nederland met een pilot. Foto: Werkbezoek Paul Rosenmöller, voorzitter van de VO-raad, aan Het Streek In mei 2015 heeft Paul Rosenmöller, voorzitter van de VO-raad, een werkbezoek aan Het Streek gebracht. Dit stond onder andere in het teken van Geo Future. Hij sprak hier met de docent die het Geo Future curriculum ontwikkelde. Op hun beurt presenteerden de leerlingen op inspirerende wijze waar zij binnen dit project aan werken. Naast de inhoud is ook het onderwijs binnen de Geo Future School vernieuwend door de toepassing van ict, samenwerkend leren en personaliseren op inhoud, snelheid en verwerking. Het fungeert tevens als een vliegwiel voor samenwerking tussen secties in vakoverstijgend onderwijs, in dit geval aardrijkskunde, geschiedenis en economie. In 2015 is een aantal ontwikkelde modules getest in leerjaar 3, waarna deze konden worden aangescherpt en definitief gemaakt. Er is een subsidie van van de Onderwijscoöperatie binnengehaald in het kader van het Leraar Ontwikkelfonds, waarmee docenten in 2016 het curriculum verder kunnen ontwikkelen. Het is de bedoeling dat Geo Future vanaf 2017 ingroeit in het standaardcurriculum. Flexibilisering onderwijstijd Met elk team zijn eind 2015 door bestuur en directie gesprekken gevoerd om de kansen die zij zien naar aanleiding van de nieuwe wetgeving op het gebied van onderwijstijd te inventariseren. De nieuwe wetgeving biedt namelijk meer ruimte voor scholen om hun onderwijs vorm te geven. Van de omvangrijke hoeveelheid ideeën die dit heeft opgeleverd is een analyse gemaakt, waarbij onderstaande illustratie weergeeft welke begrippen in welke mate genoemd werden. 25

26 Figuur: Wordcloud met de opbrengsten uit de teambesprekingen over onderwijstijd Hoofdlijnen uit deze gesprekken zijn: maatwerk in tijd en aanbod voor snelle leerlingen vakoverstijgend werken en leren flexibel roosteren hoor- en werkcolleges (BBW) stage (ZLN) De opbrengsten uit deze gesprekken zullen in 2016 worden besproken in de locaties, om te kijken hoe flexibilisering van de onderwijstijd kan bijdragen aan meer ruimte voor maatwerk, keuzemogelijkheden en uitdaging. Bij de concretisering hiervan in het curriculum zijn docenten en secties aan zet, zodat zij hun expertise kunnen inzetten bij de verdere verbetering van onderwijs en begeleiding. 4.5 Ict in het onderwijs In ons strategisch beleidsplan hebben wij als één van de aandachtspunten geformuleerd dat wij het gebruik van ict in de les willen intensiveren om meer maatwerk en differentiatie te realiseren. Iedere leerling een eigen device Het Streek wil graag de voordelen van e-learning benutten. Daarom stelde de bestuurder in 2014 het Beleidsplan leermiddelen en ict vast. In dit beleidsplan gaan bestuur en directie uit van een situatie in de nabije toekomst, waarin iedere leerling zijn eigen device gebruikt in het onderwijs op onze beide locaties. In het verslagjaar is deze beoogde situatie op beide locaties gerealiseerd voor zes klassen uit het tweede leerjaar. Met ingang van het schooljaar startte het project Bring Your Own Device (BYOD). De betreffende docenten kregen scholing en hebben de eerste kennis en ervaringen kunnen uitwisselen. Binnen hun taak hebben zij extra tijd voor de kennismaking met de inzet van een eigen device en het ontwikkelen van lesstof. Een enquête over het eerste half jaar wijst uit dat de betrokken docenten en leerlingen tevreden zijn met het BYOD-project. Het gebruik van de Chromebooks en andere eigen devices tijdens de les vindt nog niet plaats op de schaal die vooraf gedacht was. Docenten blijken meer behoefte te hebben aan digitale lesstof, die direct aansluit bij hun methode. De GMR heeft het project in 2015 kritisch en constructief gevolgd en haar bevindingen besproken met de bestuurder. De eerste ervaringen in 2015 maken duidelijk dat er gewenning nodig is aan het werken met een device in de klas. Voor 2016 zal worden bekeken hoe het budget voor ontwikkeltijd deels kan worden aangewend voor de aanschaf van direct inzetbare digitale lesstof. Uitbreiding van het project zal op beperkte schaal en weloverwogen gebeuren. 26