Het gebruik van pancreasenzympreparaten
|
|
- Edith Smit
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Het gebruik van pancreasenzympreparaten Omdat uw alvleesklier te weinig pancreasenzymen aanmaakt, heeft uw arts u aangeraden om pancreasenzympreparaten te gaan gebruiken. In deze folder leest u meer over het gebruik van deze preparaten. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
2 Voldoende pancreasenzymen om voedsel te verteren De voedingsstoffen in ons voedsel, zoals vetten, eiwitten en koolhydraten, zijn te groot om direct opgenomen te worden in ons lichaam. De alvleesklier (pancreas) speelt een belangrijke rol bij de vertering van ons voedsel. De alvleesklier maakt spijsverteringsenzymen (pancreasenzymen) aan om de vertering van voedsel goed te laten verlopen. De pancreasenzymen verkleinen de voedingsstoffen in de dunne darm tot stoffen die het lichaam kan opnemen en gebruiken. Voor een goede vertering van voedsel zijn voldoende pancreasenzymen nodig, vooral voor de vertering en opname van vet. Na een operatie aan of bij een ontsteking van de alvleesklier zijn er meestal te weinig pancreasenzymen voor een goede vertering. Gevolgen van te weinig pancreasenzymen Als uw alvleesklier te weinig pancreasenzymen aanmaakt, kan uw lichaam de voedingsstoffen niet goed verteren en opnemen, met name de vetten. De deels onverteerde voeding komt in uw ontlasting terecht. Dit kan de volgende klachten geven: een langdurig vol en opgeblazen gevoel na de maaltijd; overmatige gasvorming en buikkrampen; een afwijkende ontlasting. We spreken van afwijkende ontlasting wanneer u vaker naar het toilet moet, uw ontlasting meer stinkt dan normaal, uw ontlasting vaak beige/grijs van kleur is, vettig van samenstelling is of blijft plakken aan het toilet. 2 Het gebruik van pancreasenzympreparaten
3 Door de verminderde opname van voedingsstoffen ontstaat ook: een tekort aan de in vet oplosbare vitamines A, D, E en K. De darm neemt deze vitamines niet goed op, waardoor u ze verliest via de vettige ontlasting; gewichtsverlies; een verslechtering van uw voedingstoestand. De behandeling van te weinig pancreasenzymen Om weer voldoende enzymen in uw dunne darm te krijgen, gaat u pancreasenzympreparaten innemen. Dit verbetert de vertering en opname van voedingsstoffen, ook al zorgt het niet voor een volledig normale vertering. De pancreasenzympreparaten bevatten de enzymen lipase, protease en amylase. Lipase zorgt voor vertering van vetten, protease zorgt voor vertering van eiwitten en amylase zorgt voor vertering van koolhydraten (suikers en zetmeel). Wat zijn pancreasenzympreparaten? Pancreasenzympreparaten zijn capsules met gedroogde korrels. In deze korrels zitten de werkzame enzymen. Iedere korrel bevat een beschermlaagje om de enzymen te beschermen tegen het maagzuur. Het maagzuur zou de enzymen onwerkzaam maken. In de dunne darm gaan de korrels uiteindelijk open en kunnen de verteringsenzymen hun werk doen. Verschillende soorten preparaten Er zijn verschillende preparaten die een verschillende hoeveelheid pancreasenzymen bevatten. De hoeveelheid enzymen drukken we uit in eenheden lipase. Per merk of per soort pancreasenzymen kan de hoeveelheid lipase verschillen. 3
4 Eenheden lipase per capsule Gebruik 1 capsule bij onderstaande hoeveelheid vet, per maaltijd Soort preparaat, per capsule Laag gedoseerde preparaten (LD) Creon tot 10 gram vet Panzytrat (LD) tot 10 gram vet Hoog gedoseerde preparaten (HD) Creon Forte tot 25 gram vet Pancrease HL tot 25 gram vet Pancreatine tot 25 gram vet Panzytrat tot 25 gram vet Creon Extra Forte tot 40 gram vet Welke dosering kunt u gebruiken? De hoeveelheid pancreasenzymen die u nodig heeft per maaltijd of tussendoortje, is vooral afhankelijk van de hoeveelheid vet die in de maaltijd zit, van de hoeveelheid pancreasenzymen die uw lichaam zelf nog aanmaakt en van de klachten die u eventueel nog ervaart. Het algemene startadvies is om per 1 gram vet 1000 tot 2000 eenheden lipase te gebruiken. Per persoon kan dit afwijken en aangepast worden. Samen met uw arts en diëtist evalueert u uw ontlastingspatroon en welke klachten u heeft. Op basis daarvan wordt bepaald hoeveel enzymen u nodig heeft. Hoe kunt u de pancreasenzympreparaten het beste innemen? Neem de capsules in bij de hoofdmaaltijden, maar ook bij tussendoortjes die minimaal 5 gram vet bevatten. Dit zijn bijvoorbeeld chocolademelk, vla, (gevulde) koek, chips en chocolade. Enzymen zijn niet nodig bij tussendoortjes die weinig of geen vet bevatten, bijvoorbeeld fruit, drop, kauwgom, zuurtjes, water, thee, koffie, limonade en ranja. Neem de capsules tijdens de maaltijd in. Wanneer de maaltijd langer duurt, bijvoorbeeld als u uit eten gaat, verdeel dan de capsules over de maaltijd, bij aanvang, halverwege en na de maaltijd. De enzymen werken vanaf een half uur tot een uur na inname en blijven anderhalf tot twee uur actief in de darm. 4 Het gebruik van pancreasenzympreparaten
5 Bent u een capsule vergeten in te nemen, doe dit dan alsnog tot een half uur na de maaltijd. Neem ze niet later in, want dan hebben de enzymen onvoldoende tijd om zich met het voedsel te mengen. Mogelijke bijwerkingen Overmatig gebruik van pancreasenzymen kan verstopping (obstipatie) tot gevolg hebben. Overleg in dat geval met uw arts en/of diëtist of de dosering verminderd kan worden. Praktische dieetadviezen Hieronder vindt u informatie over groepen voedingsmiddelen die geen vet bevatten, voorbeelden van broodmaaltijden en een warme maaltijd met het vetgehalte en een lijst met veelgebruikte producten. Met behulp hiervan kunt u berekenen hoeveel vet de maaltijd bevat die u gaat gebruiken. Voedingsmiddelen die geen vet bevatten: thee, koffie, limonade, frisdrank en vruchtensappen fruit (behalve avocado) en appelmoes groenten (behalve groenten a la crème) aardappelen, rijst, macaroni en spaghetti ontbijtkoek magere yoghurt, magere melk, halfvolle koffiemelk jam, honing, stroop, vruchtenhagel suiker, zuurtjes, pepermunt en drop (behalve Engelse drop) Voorbeeld van maaltijden met de hoeveelheid vet erbij: Broodmaaltijd 1 2 beschuiten besmeerd met 10 gram margarine of boter beleg:1 plak (20 g) 48+ kaas 1x jam 1 glas (150 ml) halfvolle melk 2 8 totaal 6 18 gr
6 Broodmaaltijd 2 Broodmaaltijd 3 Warme maaltijd: 1 snee brood 1 plak ontbijtkoek besmeerd met 10 gram margarine beleg: 1x mager vleesbeleg 2 sneden brood besmeerd met 10 gram margarine of boter beleg: 1 plak (20 gram) 48+ kaas jam, honing 1 schaaltje (150 ml) volle yoghurt 100 gram mager vlees, kip of vis bereid met 15 gram margarine of boter groente, gekookt of rauw zonder boter of saus aardappelen, gekookt of pasta/ rijst 1 schaaltje volle yoghurt of volle vla (150 ml) 1 totaal 0 10 gr totaal 8 20 gr totaal gr Vetgehalte van veelgebruikte producten Hieronder treft u een lijst aan van een aantal veelgebruikte producten met de hoeveelheid vet die zij bevatten. Kijkt u bij andere producten op het etiket op de verpakking of gebruik de eetmeter van het Voedingscentrum op Een andere tabel kunt u vinden op www. voedingswaardetabel.nl. Houdt u er wel rekening mee dat de hoeveelheid vet meestal staat vermeld voor 100 gram van het product. Reken dit om voor de hoeveelheid die u van het product gebruikt. Melkproducten hoeveelheid gram vet Magere melk 1 glas, 150 ml 0 halfvolle melk 1 glas, 150 ml 2 Volle melk 1 glas, 150 ml 5 Karnemelk 1 glas, 150 ml 1 Volle chocolademelk 1 glas, 150 ml 4 Magere yoghurt 1 schaaltje, 150 ml 0 Halfvolle yoghurt 1 schaaltje, 150 ml 2 Volle yoghurt 1 schaaltje, 150 ml 4 Volle vla 1 schaaltje, 150 ml 4 Magere kwark (met vruchten) 1 schaaltje, 150 ml 1 Halfvolle kwark (met vruchten) 1 schaaltje, 150 ml 7 Volle kwark (met vruchten) 1 schaaltje, 150 ml 12 Pap 1 schaaltje, 150 ml 4 6 Het gebruik van pancreasenzympreparaten
7 Broodmaaltijd hoeveelheid gram vet Roomboter of (dieet)margarine 1 kuipje, 10 gram 8 Halvarine 1 kuipje, 10 gram 4 Brood 1 snee, 35 gram 1 Beschuit 1 stuk, 10 gram 1 Knäckebröd 1 stuk, 10 gram 1 Kaas plak, 20 gram 4 Kaas plak, 20 gram 6 Vleeswaren mager* voor 1 snee, 15 gram 1 Vleeswaren vet voor 1 snee, 15 gram 4 Pindakaas voor 1 snee, 15 gram 8 Hazelnootpasta voor 1 snee, 15 gram 5 Gekookt ei 1 stuk, 50 gram 5 Warme maaltijd hoeveelheid gram vet Patat 1 bakje, 150 gram 20 Mager vlees** 1 stukje, 100 gram 3 Vet vlees of vette vissoort*** 1 stukje, 100 gram 15 Crème fraîche 1 eetlepel, 10 gram 4 Mayonaise 1 eetlepel, 15 gram 12 Slagroom, ongeklopt 1 eetlepel, 10 gram 4 Zure room 1 eetlepel, 10 gram 2 Tussendoortjes hoeveelheid gram vet Biscuitje 1 stuk, 10 gram 1 Cake 1 plak, 30 gram 7 Roomboterkoekje 1 stuk, 10 gram 3 Gevulde koek of speculaas 1 stuk, 50 gram 10 Chocolade, melk of puur 1 reep, 45 gram 15 Chocoprince of Pennywafel 1 stuk, 25 gram 6 Stroopwafel 1 stuk, 40 gram 6 M&M s met pinda 1 zakje, 50 gram 14 Mars 1 stuk, 60 gram 10 IJs 1 bolletje, 50 gram 4 Borrelnootjes 1 eetlepel, 20 gram 8 Chips 1 handje, 10 gram 4 Pinda s 1 eetlepel, 20 gram 10 * Voorbeelden van magere vleeswaren zijn fricandeau, rookvlees, rosbief, achterham, tong, kalkoenham en kipfilet. 7
8 ** Voorbeelden van magere soorten vlees, vis en kip zijn rollade, biefstuk, tartaar, hamlap, runderlappen, haaskarbonade, varkensfilet, ongepaneerde schnitzel, kip zonder vel, kalkoen, kabeljauw, koolvis, tonijn en kipfilet en vegetarische vleesvervangers. *** Voorbeelden van vette vleessoorten en vis zijn worstsoorten, een saucijsje, schouderkarbonade, speklap, slavink, zalm, makreel en haring. Meer weten? Meer informatie vindt u op of Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, neemt u dan gerust contact op met de afdeling Diëtetiek: Rijnstate Arnhem, telefoonnummer Rijnstate Velp, telefoonnummer (op dinsdag en vrijdag) Rijnstate Zevenaar, telefoonnummer Uw diëtist:... Bij Rijnstate kunt u telefonisch en voor de meeste specialismen via uw afspraak maken. Rijnstate, uw ziekenhuis in de regio Arnhem, Rheden en De facebook.com/rijnstate Rijnstate Postbus TA Arnhem T E info@rijnstate.nl / Uitgave: Afdeling Marketing & Communicatie Rijnstate, 2015
Vetconstant dieet. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Vetconstant dieet Uw arts heeft u verteld dat u een vetconstant (of vetbalans) dieet moet volgen. Dit is een dieet waarmee de uitscheiding van vet en vetzuren in uw ontlasting kan worden bepaald. Een verhoogde
Nadere informatieC - Onderzoek vet in ontlasting
C - Onderzoek vet in ontlasting U heeft met uw huisarts afgesproken dat u de uitscheiding van vetten in uw ontlasting laat onderzoeken. In deze folder vindt u meer informatie over dit onderzoek. Waarom
Nadere informatieHet gebruik van pancreasenzymen
Het gebruik van pancreasenzymen De voedingsstoffen in ons voedsel, zoals vetten, eiwitten en koolhydraten zijn te groot om direct te worden opgenomen door ons lichaam. De alvleesklier (pancreas) speelt
Nadere informatiePANCREASENZYMEN BIJ CYSTIC FIBROSIS. Deze folder gaat over het gebruik van Pancreasenzymen bij Cystic Fibrosis
PANCREASENZYMEN BIJ CYSTIC FIBROSIS Deze folder gaat over het gebruik van Pancreasenzymen bij Cystic Fibrosis Wat is pancreasinsufficiëntie? Pancreasinsufficiëntie betekent het tekort schieten van de
Nadere informatieIntroductie van voeding na pancreatitis
Introductie van voeding na pancreatitis Deze brochure is bedoeld voor patiënten die herstellende zijn van een alvleesklierontsteking (= pancreatitis). In deze brochure wordt uitgelegd hoe u het beste kunt
Nadere informatieVoedingsadviezen na een Whipple-operatie
Voedingsadviezen na een Whipple-operatie Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1127 Inleiding U heeft een Whipple-operatie gehad waarbij (een deel van) uw alvleesklier is verwijderd. Na de operatie
Nadere informatieVoedingsadviezen bij het gebruik van pancreasenzymen
Voedingsadviezen bij het gebruik van pancreasenzymen Uw arts heeft u pancreas-(=alvleesklier)enzymen voorgeschreven. Deze zijn onmisbaar voor een goede spijsvertering. Ze helpen u bij het opnemen van de
Nadere informatieEiwitbeperkt dieet Radboud universitair medisch centrum Radboud universitair medisch centrum
Eiwitbeperkt dieet U heeft het advies gekregen om een eiwitbeperkt dieet te volgen. Deze brochure geeft u algemene informatie en voedingsadviezen over een eiwitbeperkt dieet. Heeft u na het lezen van
Nadere informatieVOEDING BIJ ZWANGERSCHAPSDIABETES
Diabetes DIABETES VOEDING BIJ ZWANGERSCHAPSDIABETES Diabetes is een aandoening waarbij er problemen zijn met het op peil houden van het bloedglucose. Glucose is afkomstig van koolhydraten uit de voeding
Nadere informatievoedingsadvies bij dreigende ondervoeding
patiënteninformatie voedingsadvies bij dreigende ondervoeding De arts of verpleegkundige heeft met u besproken dat u kans heeft op ondervoeding. Goede voeding kan helpen om uw conditie te verbeteren. Wat
Nadere informatieDiëtetiek Eiwitbeperkt dieet
Diëtetiek Eiwitbeperkt dieet Afdeling diëtetiek, telefoonnummer: 0344 674285 K. van Galen D. Jansen A. Kalisvaart R. van Nuland I.Oosterhof R. Weterings Eiwit Eiwitten zijn voedingsstoffen die we dagelijks
Nadere informatieVoeding bij pancreatitis
UMC St Radboud Voeding bij pancreatitis (alvleesklierontsteking) Patiënteninformatie Deze brochure geeft u algemene informatie over de voeding bij pancreatitis. Heeft u na het lezen van deze brochure nog
Nadere informatieEiwitbeperkt dieet. Over een eiwitbeperkt dieet. Almere, Dieetadvies voor: Eiwitbeperkt à gram eiwit per dag
Eiwitbeperkt dieet Almere, Dieetadvies voor: Eiwitbeperkt à gram eiwit per dag Natriumbeperkt à 2400 mg natrium per dag (6 gram zout) Over een eiwitbeperkt dieet U heeft het advies gekregen een eiwitbeperkt
Nadere informatieAfdeling Diëtetiek. Dieet bij een verhoogd cholesterolgehalte
Afdeling Diëtetiek Dieet bij een verhoogd cholesterolgehalte Algemeen U heeft een verhoogd cholesterolgehalte. Deze folder bevat informatie over het dieet bij een verhoogd cholesterolgehalte. U kunt deze
Nadere informatieEnergie en eiwitverrijkt dieet. Afdeling Diëtetiek
00 Energie en eiwitverrijkt dieet Afdeling Diëtetiek Wanneer is een energie- en eiwitverrijkt dieet nodig? Een energie- en eiwitverrijkt dieet is bestemd voor mensen met een te laag lichaamsgewicht of
Nadere informatieEen operatie? Let op uw voeding!
Een operatie? Let op uw voeding! Belangrijk Om een operatie en uw herstel zo goed mogelijk te laten verlopen is het belangrijk dat u lichamelijk in een zo goed mogelijke conditie bent. Een goede voedingstoestand
Nadere informatieRekenen met eiwitten. zorgorganisatie Norschoten Klaverweide 1, 3773 AW Barneveld. T
Rekenen met eiwitten zorgorganisatie Norschoten Klaverweide 1, 3773 AW Barneveld T 0342-40 40 00 info@norschoten.nl www.norschoten.nl Zelf aan de slag met eiwitten Om ondervoeding en/of sarcopentie tegen
Nadere informatieVoedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes
DIETETIEK Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes Bij de behandeling van zwangerschapsdiabetes hoort een voedingsadvies. Vaak zijn maar een paar aanpassingen nodig in de voeding om nadelige gezondheidsgevolgen
Nadere informatieRisico op ondervoeding tijdens opname
Risico op ondervoeding tijdens opname Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is in het ziekenhuis een veelvoorkomend probleem. Ongeveer één op de drie patiënten heeft een risico op
Nadere informatieDieetadviezen bij wondgenezing
Dieetadviezen bij wondgenezing Diëtetiek Bereikbaarheid afdeling Diëtetiek Amphia Ziekenhuis: Locatie Langendijk, Molengracht, Pasteurlaan: (076) 595 30 75 Algemeen telefoonnummer Amphia Ziekenhuis: (076)
Nadere informatieTabel met vetgehaltes van voedingsmiddelen
Vettabel Tabel met vetgehaltes van voedingsmiddelen Inlegvel bij de brochure Het gebruik van pancreasenzymen. Hiermee kunt u de hoeveelheid vet in uw voeding berekenen. Onderstaande tabel is een overzicht
Nadere informatieSNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS
SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Tijdens het opnamegesprek heeft de verpleegkundige een aantal vragen gesteld over uw voedingstoestand. Deze vragen gingen over eetlust, onbewust gewichtsverlies
Nadere informatieLactosevrij proefdieet voor uw kind
Lactosevrij proefdieet voor uw kind Diëtetiek mca.nl Inhoudsopgave Lactose-intolerantie wat is dat? 3 Het proefdieet 3 Producten met lactose 3 Op het etiket of de verpakking 4 Wat mag wel bij een lactosevrij
Nadere informatieKoolhydraatvariatielijst. Afdeling Diëtetiek
Koolhydraatvariatielijst Afdeling Diëtetiek Brood- en broodproducten Beschuit 1 stuks 10 7 Brood, bruin, volkoren, wit 1 snee 35 15 Broodje, bruin, volkoren, wit 1 stuks 50 23 Broodje, pistolet, bruin,
Nadere informatieEiwit. Eiwit in de voeding. Eiwitbeperkt dieet. per dag mag gebruiken. De voorbeelddagvoeding
Eiwitbeperkt dieet U heeft het advies gekregen om een eiwitbeperkt dieet te volgen. Deze brochure geeft u algemene informatie en voedingsadviezen over een eiwitbeperkt dieet. Heeft u na het lezen van
Nadere informatieVOEDING BIJ ZWANGERSCHAPSDIABETES
VOEDING BIJ ZWANGERSCHAPSDIABETES FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Tijdens de zwangerschap kan het voorkomen dat de hoeveelheid bloedglucose in het bloed te hoog wordt. Zijn er één of meerdere glucosewaarden
Nadere informatieVoedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap
Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap 2 Bij de Glucose Tolerantie Test was uw bloedsuiker (ook wel bloedglucose genoemd) te hoog. Daarom ontvangt u deze informatie. Wat is glucose?
Nadere informatieVoeding en Parkinson
Voeding en Parkinson Versie mei 2017 Inleiding Bij de ziekte van Parkinson kan het eten en drinken op den duur moeizamer gaan. Er kunnen klachten ontstaan zoals verminderde eetlust, kauw- en slikproblemen,
Nadere informatieWie beter eet, wordt sneller beter. Afdeling Diëtetiek
00 Wie beter eet, wordt sneller beter Afdeling Diëtetiek Tijdens uw bezoek aan de polikliniek zijn enkele vragen gesteld die verband houden met uw eetlust en uw gewicht. U ontvangt deze folder omdat uit
Nadere informatieEnergie- en eiwitverrijkt dieet
Energie- en eiwitverrijkt dieet Informatie voor patiënten F0204-1011 oktober 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam
Nadere informatieOngewild afvallen. Dietetiek. gemini-ziekenhuis.nl
Ongewild afvallen Dietetiek gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Ziek zijn is topsport 3 Gewicht 3 Wat doet het Gemini Ziekenhuis aan ondervoeding? 3 Wat is uw score? 4 Wat is goed eten en drinken? 4 Drink
Nadere informatieMet goede voeding op weg naar beterschap
Met goede voeding op weg naar beterschap Ondervoeding bij ziekte Tijdens ziekte kan de behoefte aan voedingsstoffen verhoogd zijn. Door het ziek zijn is de eetlust echter vaak verminderd, bent u misselijk
Nadere informatieWie beter eet, wordt sneller beter! Energie en eiwit in de voeding
Wie beter eet, wordt sneller beter! Wie ziek is moet herstellen en wie geopereerd moet worden, moet extra op zijn voeding letten. Net als bij zwaar werk of sport heeft het lichaam meer energie, eiwit en
Nadere informatieEnergie en eiwitverrijkte. voor kinderen
Energie en eiwitverrijkte voeding voor kinderen Inleiding Als uw kind ziek is, verbruikt het lichaam van uw kind meer energie en voedingsstoffen in vergelijking met een gezond kind. Ook kan een ziekte
Nadere informatieVoeding bij ziekte en herstel
Diëtetiek Voeding bij ziekte en herstel i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Inleiding Als u ziek bent, is de kans groot dat u gewicht verliest. Dat komt doordat het lichaam meer energie en voedingsstoffen
Nadere informatieDieet bij decubitus (doorliggen)
Dieet bij decubitus (doorliggen) Wat is decubitus In de volksmond wordt decubitus doorliggen genoemd. Decubitus ontstaat als door ziekte of ongeval het lichaam langdurig in dezelfde houding moet blijven,
Nadere informatieEnergie en eiwitverrijkt dieet. Afdeling Diëtetiek
00 Energie en eiwitverrijkt dieet Afdeling Diëtetiek 1 Wanneer is een energie- en eiwitverrijkt dieet nodig? Een energie- en eiwitverrijkt dieet is bestemd voor mensen met een te laag lichaamsgewicht of
Nadere informatieOverzicht koolhydraten per voedingsmiddel
Variëren met koolhydraten Hoe werkt de koolhydraatvariatielijst? U kunt dit overzicht gebruiken om inzicht te krijgen in koolhydraatgetallen van verschillende producten. De meest gebruikte voedingsmiddelen
Nadere informatieRegio Nijmegen. Een gezond gewicht. Informatie voor jongeren
Regio Nijmegen Een gezond gewicht Informatie voor jongeren Ben jij tevreden over je gewicht? Vind jij jezelf te dik of vind jij jezelf te dun? Wat betekent je gewicht voor hoe jij je voelt? Wil jij weten
Nadere informatieZorgSaam. Zichtbaar beter voeding eten! bij diabetes. mellitus. Wie beter eet, wordt sneller beter
Zichtbaar beter voeding eten! bij diabetes Wie beter eet, wordt sneller beter mellitus ZorgSaam 1 Wie beter eet, wordt sneller beter! U krijgt deze folder aangeboden, omdat is gebleken dat uw voedingstoestand
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Koolhydraten en koolhydraten tellen
Koolhydraten en koolhydraten tellen KOOLHYDRATEN EN KOOLHYDRATEN TELLEN WAT ZIJN KOOLHYDRATEN? Koolhydraten is de verzamelnaam voor suikers en zetmeel. Ze zijn opgebouwd uit één of meerdere suikermoleculen,
Nadere informatiePostprandiale hypotensie
Diëtetiek Geriatrie Postprandiale hypotensie i Patiënteninformatie Lage bloeddruk na het eten Slingeland Ziekenhuis Algemeen Postprandiale hypotensie betekent een lage bloeddruk na het eten. Als de bloeddruk
Nadere informatieVoeding bij chronische longziekten
Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Goede lichamelijke conditie Veel mensen met chronische longziekten (ook wel COPD genoemd) hebben voortdurend last van hun aandoening.
Nadere informatieNatrium (mg) Bouillon 1 kop 250 2, Erwtensoep vers (+spek en worst) 1 kop 250 1,9 760
NATRIUMGETALLEN PER PRODUCT Met onderstaande cijfers kunt u zelf berekenen hoeveel natrium u per dag binnenkrijgt. Op deze manier kunt u variatie aanbrengen in uw voeding. De geadviseerde maximale hoeveelheid
Nadere informatieH.40025.0416. Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding
H.40025.0416 Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding Inleiding Een gezond voedingspatroon is voor iedereen van belang. Gezonde voeding levert de energie en de voedingsstoffen die uw lichaam
Nadere informatieDieet bij een stent in de slokdarm/maag
VOEDING & DIEET Dieet bij een stent in de slokdarm/maag ADVIES Dieet bij een stent in de slokdarm/maag U hebt een stent in uw slokdarm of maag gekregen. Een stent is een buisje dat een holle gang open
Nadere informatieEnergie- en eiwitrijke voeding
Energie- en eiwitrijke voeding U heeft het advies gekregen om een energie- en eiwitrijke voeding te gaan gebruiken, omdat u met uw huidige voeding te weinig voedingsstoffen binnen krijgt. Dit kan bijvoorbeeld
Nadere informatieWat mag ik eten als ik gezond af wil vallen?
Wat mag ik eten als ik gezond af wil vallen? Sylvia van Willigen Online Gewichtsconsulente en Life Coach Welke producten kun je het beste kiezen om gezond te eten en om gezond af te vallen? Groente alle
Nadere informatieGoed eten en drinken in het CWZ
Goed eten en drinken in het CWZ Als u de laatste maand(en) onbedoeld bent afgevallen en/of een verminderde eetlust heeft (gehad) kan het zijn dat u risico loopt op een slechte voedingstoestand of dat u
Nadere informatieVoedingsadviezen. Diëtetiek / Voedingsteam. Bij een energie- en eiwitverrijkt dieet. Energie en eiwit in de voeding
Diëtetiek / Voedingsteam Voedingsadviezen Bij een energie- en eiwitverrijkt dieet Inleiding Bij ziekte is extra aandacht nodig voor de voeding. Tevens is voor en na een operatie voldoende en goede voeding
Nadere informatieRisico op ondervoeding tijdens uw behandeling
Risico op ondervoeding tijdens uw behandeling Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is een veelvoorkomend probleem in het ziekenhuis. Ongeveer één op de drie patiënten loopt risico
Nadere informatieVoeding en Osteoporose
Voeding en Osteoporose Uit onderzoek blijkt dat u botontkalking heeft. Het is ook mogelijk dat u bepaalde medicijnen gebruikt of een ziekte heeft die botontkalking zouden kunnen veroorzaken. Op den duur
Nadere informatieWaar u op moet letten
voedseldagboek datum van invullen naam diëtist OLVG patiëntensticker Voor de behandeling van uw kind is het belangrijk om te weten wat uw kind eet en drinkt. Wij vragen u om 3 dagen (2 weekdagen en 1 weekenddag)
Nadere informatieVoedingsadviezen na een maagresectie
Voedingsadviezen na een maagresectie Afdeling diëtetiek U heeft een maagoperatie ondergaan. Hierbij is (een gedeelte van) uw maag weggenomen. Door deze ingreep is uw spijsverteringskanaal veranderd. Deze
Nadere informatieParkinsonismen Vereniging. Parkinson en Voeding
Parkinsonismen Vereniging Parkinson en Voeding Inhoudsopgave Inleiding 4 Gezonde voeding 5 Voeding en gebruik van Levodopa 5 Volle maag 5 Obstipatie 5 Eten van eiwitten 6 Adviezen bij het innemen van Levodopa
Nadere informatieOngewild afvallen Diëtetiek.
Ongewild afvallen Diëtetiek www.nwz.nl Ziek zijn is topsport 3 Gewicht 3 Wat doet Noordwest aan ondervoeding? 3 Wat is uw score? 4 Wat is goed eten en drinken? 4 Drink voldoende 5 Weinig trek? 5 Wat kunt
Nadere informatieVoedingsadvies bij peuterdiarree
Diëtetiek Voedingsadvies bij peuterdiarree www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl DIE009 / Voedingsadvies bij peuterdiarree / 29-09-2014 2 Voedingsadvies
Nadere informatieAfdeling Diëtetiek ONDERVOEDING BIJ ZIEKTE
Afdeling Diëtetiek ONDERVOEDING BIJ ZIEKTE U heeft vanwege uw ziekte misschien minder eetlust. Misschien bent u ook onbedoeld afgevallen. U loopt dan het risico ondervoed te raken. In deze folder leest
Nadere informatieWelkom bij Forte kinderopvang
Welkom bij Forte kinderopvang Gezonde voeding van 0-12 jaar Voedingsbureau PUUR! Donderdag 5 maart 2015 Inhoud 1. Belang gezonde voeding 2. Duurzaam & puur 3. Interactief informeren 4. Vragen 1. Belang
Nadere informatieScheper Beter: 'SNAQ-en met zorg' Folder over ondervoeding op de polikliniek van het Scheper Ziekenhuis. SNAQ-score > 2. Diëtetiek
Scheper Beter: 'SNAQ-en met zorg' Folder over ondervoeding op de polikliniek van het Scheper Ziekenhuis SNAQ-score > 2 Diëtetiek 1 Afdeling Diëtetiek Telefoon: 0591-69 12 57 Email: dietetiek@sze.nl 2 Ondervoeding
Nadere informatievoedingsvezel verrijkt dieet
voedingsvezel verrijkt dieet inhoudsopgave Waarom deze brochure Wat zijn voedingsvezels? Algemene adviezen Wat zijn vezelrijke voedingsmiddelen? Hoeveel voedingsvezel is per dag nodig? Vochtadvies Werken
Nadere informatieDieet bij zwangerschapsdiabetes
Dieet bij zwangerschapsdiabetes De arts heeft u verteld dat u zwangerschapsdiabetes hebt. In deze folder leest u wat dit is en wat u hier met een dieet zelf aan kunt doen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens
Nadere informatieBij ongewenst afvallen is het belangrijk verder gewichtsverlies te voorkomen en liefst weer enkele kilo s aan te komen.
Voeding tijdens ziekte Wie ziek is moet extra op zijn voeding letten. Net als bij zwaar werk of sport heeft het lichaam bij ziekte meer energie, eiwit en andere voedingsstoffen nodig dan normaal. Eten
Nadere informatieDieetadvies bij zwangerschapsdiabetes
Dieetadvies bij zwangerschapsdiabetes Wat is zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes (diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes mellitus die tijdens de zwangerschap ontstaat. Als een vrouw deze
Nadere informatieVoorkomen van ondervoeding bij volwassenen
Voorkomen van ondervoeding bij volwassenen Inleiding Ondervoeding door ziekte komt in het ziekenhuis veel voor. Daarom besteedt ook de Ommelander Ziekenhuis Groep hieraan extra aandacht. Ziek zijn is topsport
Nadere informatieEnergie- en eiwitverrijkte voeding
Energie- en eiwitverrijkte voeding Wanneer is een energie- en eiwitverrijkte voeding nodig? Een energie-en eiwitverrijkte voeding is een voeding met extra veel calorieën en eiwitten en bedoeld voor mensen
Nadere informatieAdviezen voor een optimale voeding. Energie- en eiwitrijke voeding bij ouderen
Adviezen voor een optimale voeding Energie- en eiwitrijke voeding bij ouderen Optimale voeding Wanneer u de laatste maanden onbedoeld bent afgevallen en/of minder eetlust heeft gehad, heeft dit invloed
Nadere informatieVoedingsvezelverrijkt dieet
Voedingsvezelverrijkt dieet Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. Waarom deze brochure?...3 Wat zijn
Nadere informatieGlucose Tolerantie Test (GTT)
Binnenkort komt u naar de polikliniek van het MCL voor een glucose tolerantie test. Een andere naam hiervoor is glucose belastingcurve. Bij dit onderzoek krijgt de huisarts of de specialist een betere
Nadere informatieGoede voeding vóór een operatie
Goede voeding vóór een operatie Adviezen om uw conditie te verbeteren Inhoud Gewichtsverlies 3 Eiwitten 4 Calorieën 4 Vóór de opname 4 Gewichtsverloop 5 Meer informatie 5 Uw vragen 6 Notities 7 Een goede
Nadere informatieEiwitbeperkt dieet. Afdeling diëtetiek
Eiwitbeperkt dieet Afdeling diëtetiek Dieet voor: Datum: Diëtist: Telefoonnummer: Specialist: Inleiding Eiwit is een belangrijke voedingsstof; het is de bouwsteen voor al onze lichaamscellen. Door natuurlijke
Nadere informatieAdviezen om ondervoeding tijdens ziekte te voorkomen
Adviezen om ondervoeding tijdens ziekte te voorkomen Uw kind loopt het risico op ondervoeding. In deze folder geven wij hierover uitleg. U krijgt adviezen en tips over hoe u uw kind kunt helpen om in goede
Nadere informatieEnergie- en eiwitverrijkte voeding
Energie- en eiwitverrijkte voeding U heeft het advies gekregen om energie- en eiwitrijke voedingsmiddelen te gaan gebruiken. Met uw huidige voeding krijgt u te weinig voedingsstoffen binnen, bijvoorbeeld
Nadere informatieVoedingsadvies bij wondbehandeling
Voedingsadvies bij wondbehandeling Diëtetiek Bezoekadres Ziekenhuis Enschede Koningsplein 1 7512 KZ Enschede Telefoon (053) 4 87 29 20 Inleiding Voeding speelt een belangrijke rol bij het genezen van wonden.
Nadere informatieAfdeling diëtetiek Richtlijnen kaliumbeperkt dieet
Afdeling diëtetiek Richtlijnen kaliumbeperkt dieet Telefoonnummer: 0344 674285 Kalium Kalium is een mineraal dat in vrijwel alle voedingsmiddelen voorkomt. Kalium is nodig voor de geleiding van zenuwprikkels.
Nadere informatieEiwit- en energieverrijkt dieet
Eiwit- en energieverrijkt dieet 1 Inleiding Als gevolg van ziekte of na een operatie, is het mogelijk dat uw eetlust minder is. Voor een betere reactie op uw behandeling en een sneller herstel, is het
Nadere informatieDiëtetiek Ondervoeding bij ziekte
Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Inleiding Als u ziek bent moet u extra op uw voeding letten. Net als bij zwaar werk of sport heeft het lichaam bij ziekte meer energie, eiwit en andere voedingsstoffen
Nadere informatieOndervoeding voor een operatie
1/5 Diëtetiek Ondervoeding voor een operatie Inleiding Wie ziek is en/of geopereerd wordt, moet extra op zijn voeding letten. Net als bij zwaar werk of sport heeft het lichaam bij ziekte/operatie meer
Nadere informatieDieetadvies bij COPD. Diëtetiek
Dieetadvies bij COPD Diëtetiek Inleiding Een goede voedingstoestand en lichamelijke conditie zijn voor iedereen van belang, maar vooral voor ú. In deze brochure is het belang van optimale voeding bij chronische
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek
PATIËNTEN INFORMATIE Ondervoeding in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Ondervoeding door ziekte is in ziekenhuizen een veel voorkomend probleem. Ongeveer 1 op de 4 patiënten is
Nadere informatieDieetadvies bij een vertraagde maagontlediging
Dieetadvies bij een vertraagde maagontlediging De arts heeft bij u een vertraagde maagontlediging geconstateerd en u krijgt het advies om energie- en eiwitrijke voeding te gaan gebruiken. Neem altijd uw
Nadere informatieOndervoeding een zaak van gewicht
Ondervoeding een zaak van gewicht 2 Inleiding Ondervoeding door ziekte komt in het ziekenhuis veel voor. Daarom besteedt ook de Ommelander Ziekenhuis Groep, locatie Lucas hier extra aandacht aan onder
Nadere informatieVariatielijsten. Hoofdstuk 3B. 3b.1 De Vetten
Hoofdstuk 3B Variatielijsten Variatie in uw voeding is belangrijk. Hierdoor krijgt u voldoende voedingsstoffen binnen en kunt u voedingsmiddelen afwisselen. Uitgangspunt om te variëren is het basisdieet,
Nadere informatieDieet bij een stent in de slokdarm/maag
VOEDING & DIEET Dieet bij een stent in de slokdarm/maag ADVIES Dieet bij een stent in de slokdarm/maag U hebt een stent in uw slokdarm of maag gekregen. Een stent is een buisje dat een holle gang open
Nadere informatieEnergieverrijkte voeding vóór opname of operatie (inclusief advieslijst) Afdeling Diëtetiek IJsselland Ziekenhuis
Energieverrijkte voeding vóór opname of operatie (inclusief advieslijst) Afdeling Diëtetiek IJsselland Ziekenhuis Binnenkort wordt u in ons ziekenhuis geopereerd of om een andere reden opgenomen. Het is
Nadere informatieDiëtetiek. Havenziekenhuis. Voeding en Herstel Polikliniek
Diëtetiek Voeding en Herstel Polikliniek Binnenkort wordt u opgenomen in het Havenziekenhuis. Tijdens het intakegesprek bent u gescreend op ondervoeding en daaruit blijkt dat er bij u een kans/risico op
Nadere informatieVoedingsadviezen na een buismaagoperatie
Voedingsadviezen na een buismaagoperatie Albert Schweitzer ziekenhuis april 2015 pavo 1125 Inleiding De diëtiste is bij u langs geweest om met u te bespreken waar u met uw eten en drinken rekening mee
Nadere informatieSneller herstellen door beter te eten
Sneller herstellen door beter te eten Dieetbehandeling voor: Naam: Geboortedatum: Datum van afgifte: Naam diëtist: Telefoonnummer diëtist: Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat kunt
Nadere informatieVoedingsadviezen bij een tekort aan ijzer. Diëtetiek
Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer Diëtetiek 1 Afdeling Diëtetiek Telefoon: 0591-69 12 57 Email: dietetiek@sze.nl 2 Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer IJzer is een mineraal dat voorkomt in
Nadere informatieUMC St Radboud. Voeding bij Diabetes Mellitus
UMC St Radboud Voeding bij Diabetes Mellitus Patiënteninformatie Deze folder geeft u informatie over voeding bij Diabetes Mellitus. Diabetes Mellitus Bij mensen met diabetes maakt het lichaam zelf geen
Nadere informatieDieet bij COPD. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Dieet bij COPD Informatie voor patiënten F0521-1011 mei 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes Inleiding U heeft van uw arts of verloskundige gehoord dat u zwangerschapsdiabetes heeft. In deze folder leest u wat dit inhoudt en wat de mogelijke gevolgen voor u en uw baby zijn.
Nadere informatieEnergierijk voedingsadvies voor de operatie
Energierijk voedingsadvies voor de operatie Binnenkort wordt u opgenomen in het Havenziekenhuis voor een operatie. Tijdens het intakegesprek op de polikliniek bent u gescreend op ondervoeding en hieruit
Nadere informatieBijlage: Dieet zonder koolhydraten
Bijlage: Dieet zonder koolhydraten Let op: u hoeft dit dieet alleen te volgen als u als voorbereiding Dieet en nuchter heeft. Het is belangrijk dat u de dag voor het onderzoek tot de laatste 6 uren voor
Nadere informatievoedingsadviezen na gastric bypass
voedingsadviezen na gastric bypass 1 2 VOEDINGSADVIEZEN NA GASTRIC BYPASS Inleiding Na de gastric bypass operatie ontstaat er een kleine maag. De hoeveelheid voedsel die men daarna per maaltijd kan innemen
Nadere informatieVoeding bij zwangerschaps diabetes. Diabetes Gravidarum
Voeding bij zwangerschaps diabetes Diabetes Gravidarum Universitair Medisch Centrum Groningen Zwangerschapsdiabetes is een vorm van suikerziekte die kan optreden tijdens de zwangerschap. Deze brochure
Nadere informatieVoedingsadvies bij peuterdiarree
Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek 1 Inleiding Peuterdiarree is een lastig en vervelend probleem waar peuters (en hun ouders/verzorgers) mee te maken kunnen krijgen. De voeding van uw kind kan hiermee te maken
Nadere informatieGezonde voeding voor teamsporters
Gezonde voeding voor teamsporters Inleiding Door: Esther Verhoef en Puck Reckers Doel: Kennis vergroten goede voeding rondom trainingen/wedstrijden. Inhoud Presentatie Wat is voeding - Koolhydraten - Vetten
Nadere informatieCambridge 500 Afbouwen & opbouwen
Cambridge 500 Afbouwen & opbouwen Inhoud 06 Afbouwprogramma 08 Opbouwen naar een gezonde voeding 11 Variatiemogelijkeden Dit resultaat wil ik vasthouden. Geweldig Je hebt je streefgewicht gehaald. Je mag
Nadere informatieDieet bij een kaakfixatie
Dieet bij een kaakfixatie Informatie voor patiënten F0415-1011 juni 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070
Nadere informatie