nr. 71, 1975 INSTITUUT VOOR BIOLOGISCH ENSCHEIKUNDIG ON3ERZOEK VAN LANDBOUWGEWASSEN WAGENINGEN Verslagen XH INTERNATIONALEBOTANISCH CONGRES, LENINGRAD

Transcriptie

1 INSTITUUT VOOR BIOLOGISCH ENSCHEIKUNDIG ON3ERZOEK VAN LANDBOUWGEWASSEN WAGENINGEN Verslagen nr. 71, 1975 XH INTERNATIONALEBOTANISCH CONGRES, LENINGRAD door J.P.van den Bergh

2 INHOUD; biz. 1.Inleiding 1 2.Indelingvan devoordrachten 2 3.Sectie "Ecologische Botanie" 3 4. Opmerkingen bij de voordrachten 4

3 I. Inleiding Op dit mammoet-congres ( deelnemers) datom de 6jaar gehouden wordt (1969, Seattle , Sydney), vondook dit keer weer eenexplosie van voordrachten plaatsover de meest uiteenlopendeonderwerpen de botanie betreffende. Behalve deopening, desluitingen het "all-congress" symposium "Conservationof the plant world", diein de groteconcerthal plaats vonden, werden de voordrachtenen demonstraties gehoudenin twee gebouwen dieop10 minutenafstandlopen vanelkaar verwijderdlagen: het"tauride Palace" en het "Houseof Political Education". In deze gebouwen warenin totaal 28 ruimten beschikbaar, waaronder 7 metsimultaanvertaalinrichting (Russisch - Engels V.V.). De voordrachten waarvandeduurvarieerdevan10 tot *K) minuten werden gehouden: 's-ochtends van en 's middags van terwijl er 's avonds van uurdemonstraties waren. Ineen derde gebouw ("the Gorky House ofscientists") konden decongressistenelkaarontmoeten voorinformele besprekingen,terwijl mener bovendien te allen tijde:koneten. Het kwam vaakvoordat' een voordracht weinigof geen tijd meervoor discussie restte. Men kon dan aan 't eind vanzijn voordracht meedelen dat menzich beschikbaarsteldeom meteen aantal geïnteresseerden in het "Gorky House ofscientists" een meer gedetailleerde besprekingaan hetonderwerp te wijden. Deorganisatie, van hetcongres dwingt grotebewondering af. Hetdagelijks vervoermetspecialecongresbussen vanen naar de hotelsen tussen decongresgebouwen was bijzondergoed geregeld: zelfs voortelaatkomers warenextra busseningezet! "Intourist" wasinalle hotelsencongrescentra vertegenwoordigden verleende uitstekende service. Een-ander groot gemak was dat men met deverstrektelunchof dinerbonnenin allecongreshotelsterecht kon (onafhankelijkvan Aof B klasse); dit werktezeer bevordelijkop deonderlinge contacten. Waarelkcongres vaneen dergelijkeomvang mee te kampen heeft is deongelijkeverdeling van dedeelnemersover de verschillende zalen en zaaltjes; ondanks hetfeit dat menlaiig van te voren had moeten opgeven naar welke secties de belang-

4 stellingvoornamelijkuitging, kon clijhb.:.srcie groette- 'an dezalen nietaltijdaangirpest ',-ï-ord^r: aan hetaant&l' belangstellenden (in Seattle hal-acn me"precies dezelfde moeilijkheid te kampen). iüsn tweedebezwaarv;as üat daar waar geensimultaanvertaaiinrichting aanwezig was, deachteraf voorgelezen samenvattingeneenzesr "go'br'ckkig 1 beeld gavenvan hét gebodene. Hieraanzou gedeeltelijktegemoetkunnen worden gekomen, wanneeral devoordrachtenwarengestencild,maar dat was helaaslangnietaltijd het geval. De J400samenvattingenvan devoordrachten (in 2 delen gebundeld) werdenopdeeerstedagvan hetcongres uitgereikt. Proceedingszullen nietverschijnen. Tenslotte moet mij als Westeuropeaanvanhethart dat een bezoekaan Leningradnoopttotalternatiefdenkenover onzemaatschappijvanstraks. Onzeoppotverterengebaseerdeeconomiazou weleenszijnlaatsteademkunnen uitblazen ophetmomentdatde bewonersvan Leningradgaan beseffen datzijzich nietvoor niets deongemakkenvaneensober leven hebben late» getroosten, en datditgepaardis gegaan methetbehoudvan waarden, dieinonzewelvaartsmaatschappij verlorenzijn gegaan. 2.Indelingvan devoordrachten Hetcongres wasin18sectiesverdeeld,te weten: 1. nomenclatuur (de vergaderingenvandezesectie hadden reeds plaatsgevonden (30juni - 2juli) 2.systematischeenevolutionaire botanie 3-fycologie h. mycologieenlichenologie 5-bryologie 6 - vaatplanten 7* flcrictïeï: enfytegeografie..-.,. 8,ecologische botanie 9.structurele botanie

5 10. groei er, ontwikkeling 11. rneta.boliöinë en zijn regulatie : Ku fotosynthese l4«minerale voeding 14. waterhuishouding en aanpassing aanextrememilieuornstan.- dighedon 15- immuniteit 16. gekweekte planten en natuurlijke plantaardige bronnen 17» geschiedenis van de botanie en botanische bibliografie 18.behoud van de plantenwereld Gezien het grote aantal lezingen per sectie was men genoodzaakt zich heel sterk te beperken. Schrijver dezes heeft zich uitsluitend toegelegd op sectie8: "ecologische botanie". J>. Sectie "Ecologische Botanie" In deze sectie zijn voordrachten gehouden., waarvan hooguit 1/3 kon worden gevolgd vanwege gelijktijdigheid. Ruim 1/3 van het aantal voordrachten was in 't Russisch; het Noordamerikaanse continentnam ongeveer 1/4 en West- Európa 1/5 deel voor zijn rekening. / Zowel een symposium (een klein aantal wat langere voordrachten)als een "contributed paper session" (een groot aa% tal 1O-minuten voordrachten) waren gewijd aan: 1. produktiviteit van terrestrische plantengemeenschappen 2. veenplantengemeenschappen 15. plantengemeenschappen vanhet hooggebergte 4.vegetatiekartering 5. stikstofkringloop in plantengemeenschappen 6. aanpassing van planten aan extreme temperaturen Andere symposiumonderwerpen waren;. 7 ; produktiviteit van zoetwater-plantengemeenschappen 8. energiestromen in terrestrische plantengemeenschappen,,,.. 9«mineralenkringloop interrt.strlsche plantengemeenschappen '!...

6 10.systeemanalyseenordinatie van vegetaties 11.dynamiek van vegetaties 12.dendrochronologie Deoverige "contributedpapersessions" handelden over: 1. woestijnvegetaties 2. naaldbosvegetaties 3. "toendravegetaties 4. waterhuishoudingvan planten envegetaties 5.fenolQgie 6. "remotesensing" 7.experimentele végétâtiekunde 8.populatledynamica 4._0pmerkingen bij devoordrachten Aan hetaantal voordrachtenteoordelen heeft men de laatstejaren bijzonderveel tijdenenergiebesteed aan hetkwantificeren vanoecologischeprocessen in verschillende plantengemeenschappen,zoals biomassaproduktie,stikstofhuishouding, waterverbruik, mineralenkringloope.d. Veel van ditonderzoek wordtin I.B.P.- yerband uitgevoerd. Tenopzichte van 6jaargeleden in Seattle heefterzo'n groteommezwaai plaats gevonden van destructuur-oecologienaar de produktie-oecologie, dat we ons nuafvragen waar hetjuisteevenwichtzal komen te liggen. Hetaantalvoordrachtenop het gebied van de populatiedynamica wasop de vingers vaneen handtetellen. Aan ditonderwerp wordt veelaandachtbesteedaan het "Lenin State Teachers' TrainingInstitute"in Moscowen aan de "Moscow State University"onderleiding van Prof. Rabotnov. Prof. Rabotnovheefteenschaal van "age states" ontworpen waarmeeeen "coenppopulatie" kan worden beschreven.

7 -5- Wijlen Prof. Uranov heeft dit principe van "age states" verder uitgewerkt. Erworden11agestatesonderscheiden: 1.sem^nae (sm) 2.plantulae (pi) 3. plantaejuveniles (j) 4.immature (im) 5. virginiles (v) 6.generativae (g, ) 7.generativae 8.generativae 9.subseniles 10.seniles 11.subçadaver Hetis duidelijk dat eenanalyse vaneencoenopopulatie (datis desomvan deindividuen vaneensoortineen fytocoënose) doormiddel vanagestateseenzeer gedetaillerdeen grondige kennisverondersteltvan de morfiologievan de (meerjarige) soort. Deagestate vaneenindividu behoeft nietsamen te vallen metzijnabsoluteouderdom. Èencoenopopulatie bestaat uiteencontinuestroom van generaties. Hetagespectrumvaneencoenopopulatieopeen bepaald moment wordtgekarakteriseerddoor defrequentieverdeling van de agestates van deafzonderlijkeindividuen. Hetagespectrum is een kwantitatievemaat voor devitaliteit van de betreffende populatie.op basisvan hetagespectrumkunnende populaties van de verschillendesoortenopverschillende momenten met eikaar worden Vergeleken. De matevanstabiliteitvaneen fytocoënose kan bepaald worden aan de hand van deage speotra vfcn dedeeluitmakende coènopopulaties. Ondanksintensievepogingenvaneen aantaldeelnemers (White, Ierland -Sarukhan, Wales -Sharitz, V.S. - Cavers, Canada),omerachterte komenop welkekenmerken de "age states" berusten,is men daarslechtst rt delein geslaagd. Hetis Dr.Cavers gelukteen beschrijvingvan demethode, te bemachtigen, die hij navertalingonszaldoen toekomen.

8 Devoordrachtenoverconcurrentiekwamen niet boven het beschrijvendeniveauait. Met Prof. Bornkamm ( (Inst.f.Ökologie, West-Berlijn)isintensiefcontact geweestover hetinterpreteren van proeven waarbij boven enondergrondseconcurrentiedoorschotten vanelkaar gescheiden worden. Dediscussieduurtvoortl Aan het "Komarov BotanicalInstitute"in Leningrad wordtveelonderzoekgedaan aanaanpassingvan planten aanextremeomstandigheden (hitte, koude, droogte, hogezoutconcentraties). Hetonderzoeksterreinligt zowelin woestijngebieden (de heteen de koude polaire) alsinsteppen, tahga'sen toendra's.