De overeengekomen hardheidsmetingen volgens Rock. Schaal Η RIM en schaal H RT Schaal H RB' en schaal HR 30 T' voor dunne materialen.

Transcriptie

1 D.C September 1972 Overeengekomen hardheidsmeting volgens Rockwell Schaal Η RM en schaal H RT Schaal H RB' en schaal HR 3 T' voor dunne materialen EURONORM nhoud Öl o 3 Q O < ^Ό_ -ζ. w < _ X ui Ζ (J Ν ω co 2 ^ Ζ ω ω Q Ο S < i LU > U oc CC 3 Q LU 3 ου 5 D_ Ζ <5 ë 5 ω i 5 S ω g Q Q LU ^ LU "*> Ζ ss i LU S2 Q- ^ ο ξ ο Q oc CC O u 3 O LU υ OC o 1 DOEL 2 BEGNSEL VAN DE PROEF 3 TOEPASSNGSGEBED 4 SYMBOLEN DEFNTE EN AANDU DNG VAN DE HARDHED 4.1 Symbool 4.2 Definitie en aanduiding van de hardheid 5 HARDHEDSPROEVEN VOLGENS ROCKWELLHRNENHRT 5.1 Beproevingstoestel 5.2 Proefstuk 5.3 Uitvoering van de proef 5.4 Weergave van de resultaten 5.5 Beperking van de dikte van de beproefde laag 5.6 Aanvullende correcties op de afgelezen hardheid bij metingen van de hardheid bij cilindervormige proefstukken OPMERKNGEN BJLAGE: Overeengekomen hardheidsproeven HRB' en HR 3 T' voor dunne materialen A 1 BEGNSEL A 1.1 A 1.2 A 2 A 2.1 A 2.2 A 3 A 3.1 A 3.2 A 4 A 4.1 A 4.2 A 4.3 A 4.4 A 5 A 5.1 A 5.2 A 5.3 A 5.4 Overeengekomen proef HRB' Overeengekomen proef HR 3 T' TOEPASSNGSGEBED Overeengekomen proef HRB' Overeengekomen proef HR 3 T' SYMBOLEN DEFNTE VAN DE HARDHED Symbolen Definitie van de hardheid OVEREENGEKOMEN PROEF HRB' Beproevingstoestel Proefstuk Uitvoering van de proef Weergave van de resultaten OVEREENGEKOMEN PROEF HR 3 T' Beproevingstoestel Proefstuk Uitvoering van de proef Weergave van de resultaten OPMERKNGEN 5 o υ 1 DOEL De overeengekomen hardheidsmetingen volgens Rock well HRB' en HR 3 T' voor dunne materialen zijn omschreven in de bijlage. Deze EURONORM beschrijft de meting van de hardheid volgens Rockwell N (kegel) en T (kogel) en geeft nadere aanwijzingen voor de uitvoering van de proef. 2 BEGNSEL VAN DE PROEF De proef bestaat evenals bij de algemene Rockwellproef (zie EURONORM 4) uit het in twee trappen doen indringen van een genormaliseerd indruklichaam in het oppervlak van een proefstuk en het meten van de blijvende toeneming e" van de diepte van de indringing. De metingen van de hardheid volgens Rockwell HRN en HRT worden op soortgelijke wijze uitgevoerd als de metingen volgens Rockwell HRB (kogel) en HRC (diamanten kegel),alleen de toegepaste belastingen zijn lager; het volume metaal dat door het indruklichaam wordt vervormd is derhalve veel geringer. Bovendien wordt de hardheidswaarde anders gedefinieerd. Alle reproduktierechten voorbehouden aan de nationale normalisatie-instituten der Lid-Staten van de Europese Gemeenschappen Prijs: E.M.O.-rekeneenheden

2 Bladzijde 2 Deze EURONORM definieert zes schalen voor de resp. gelijk aan 147 N (15 kgf), 294 N (3 kgf) en 441 N hardheid: (45 kgf). drie Rockwell N-schalen (diamanten kegel), resp. HR 15 N, HR 3 N en HR 45 N; drie Rockwell T-schalen (kogel), resp. HR 15 T, HR 3 T, HR 45 T. Er wordt gebruik gemaakt van drie totaalbelastingen P, 3 TOEPASSNGSGEBED De voorbelasting P is in alle gevallen gelijk aan 29,4 N (3 kgf). De produktnorm geeft aan welke schaal moet worden toegepast. De hardheidsmetingen volgens Rockwell HRN en HRT worden toegepast: bij het onderzoek van dunne lagen (gecarboneerde lagen, bekledingen, enz.) indien de achterzijde van het proefstuk geen sporen van de hardheidsmetingen mag vertonen bij proefstukken met een zodanige vorm en dikte dat zij de in de regel toegepaste belastingen van de Rockwell B of Rockwell C-metingen niet zonder vervorming van het geheel kunnen verdragen. 4 SYMBOLEN DEFNTE EN AANDUDNG VAN DE HARDHED 4.1 Symbolen De definities en symbolen zijn opgenomen in onderstaande tabel: Tabel 1 Verwijzing Symbolen naar fig. 1 en 2 Eenheid Omschrijving D Po A Pi Ρ Β Ν Ν Ν Diameter van de kogel Voorbelasting Diepte van de indringing door de voorbelasting Hoofdbelasting Totale belasting Toeneming van de diepte van de indringing als gevolg van de hoofdbelasting e 7,1 blijvende toeneming van de indringing bij de Rockwell-proef HRN en HRT ten gevolge van het wegnemen van de hoofdbelasting doch handhaving der voorbelasting HR 15 N of Τ HR 3 Ν of Τ HR 45 Ν of Τ Rockwell-hardheid HRN of HRT (verschil 1 e) 4.2 Definitie en aanduiding van de hardheid van de proef (Rockwell, kogel of kegel) en de toegepaste belasting verwijst. De Rockwell-hardheid Ν of Τ is een getal gelijk aan Voorbeeld: HR 3 N xx = Rockwell-hardheid xx geme- 1 e. ten met een belasting van 294 N (3 kgf)... i i i,, ιι ι r met een diamanten kegel. Ter aanduiding van de hardheid wordt dit getal voorafgegaan door een reeks letters en cijfers die naar het type

3 Bladzijde 3 5 HARDHEDSPROEVEN VOLGENS ROCKWELL HRN EN HRT 5.1 Beproevingstoestel ndruklichamen Het voor de T schalen gebruikte indruklichaam, is identiek aan het indruklichaam, dat voor de HRB proef wordt gebruikt. Het is een kogel met een nominale diameter D van 875. De diameter van de kogel mag nergens meer dan,35 afwijken van de nominale diameter. De kogel is van gehard staal met een hardheid van minimaal 85 HV 3. De kogel moet gepolijst zijn en vrij van scheurtjes of andere oppervlakgebreken. Een kogel die na de proef een vervorming vertoont groter dan de hierboven vermelde afwijking of die een andere beschadiging vertoont, mag niet meer worden gebruikt. De betreffende meting is ongeldig. De kogel van gehard staal mag worden vervangen door een kogel van een ander hard materiaal met gelijke of grotere Vickers hardheid en met dezelfde afmetingenen gesteldheid van het oppervlak Het voor de N schalen gebruikte indruklichaam is gelijk aan het indruklichaam dat voor de Rockwell C proef wordt gebruikt, nl. een diamanten kegel met afgeronde top. Deze kegel heeft een tophoek van 12 ± en de as van de kegel moet op een afwijking van ten hoogste na samenvallen met die van het indruklichaam. De kegel moet overgaan in een bolsegment met een straal die niet minder dan,19 en niet meer dan,21 mag bedragen. De kegel moet raakvlaksgewijs in het bolsegment overgaan. Het profiel van deze top mag niet meer dan,2 afwijken van het theoretisch profiel. Het indruklichaam mag geen scheurtjes of andere oppervlakgebreken vertonen Meetklok De schaal moet verdeeld zijn in schaaldelen van,1. De meeteenheid voor de blijvende indringing,,e" is de micrometer (,1 ) en de schaalverdeling moet zodanig zijn dat halve eenheden gemakke lijk te schatten zijn Ondersteuning van het proefstuk Het vlak van het aambeeld (steunblok) dat ter ondersteuning van het proefstuk wordt gebruikt moet loodrecht op de as van het indruklichaam staan en ten opzichte van deze as gecentreerd zijn. Er dient op te worden toegezien dat het aambeeld goed draagt op het plateau van het toestel. Het aambeeld moet van gehard staal zijn met een Vickershardheid van ten minste 85 HV 3. Het steunvlak moet gepolijst zijn en mag geen kerven of afdrukken vertonen, die mogelijk de waarden kunnen beïnvloeden door verhindering van eventueel wegvloeien van het metaal aan de zijde van het proefstuk dat in aanraking komt met het steunvlak. Cilindervormige produkten moeten behoorlijk worden ondersteund, bij voorbeeld in V vormige centreergleuven van gehard staal. Hierbij dient bijzondere aandacht te worden besteed aan de centrering, de ondersteuning en juiste uitlijning van het indruklichaam het cilindervormige proefstuk, van de V vormige steunopening en de proefstukhouder van het beproevingstoestel; elke verplaatsing of afwijking van de haaksheid van het geheel kan namelijk leiden tot foutieve waarnemingen. 5.2 Proefstuk De proef moet Verricht worden op een glad, vlak oppervlak, dat vrij is van oxyde of vreemd materiaal; bij het prepareren van dit oppervlak moeten alle noodzakelijke voorzorgsmaatregelen genomen worden om te voorkomen dat de toestand waarin het oppervlak zich bevindt verandering ondergaat, bij voorbeeld door verhitting of koudvervorming. 5.3 Uitvoering van de proef Plaats van de meetpunten De hartafstand tussen twee indrukkingen of de afstand van het hart van een van de indrukkingen tot aan de rand van het proefstuk moet, tenzij anders is voorgeschreven, ten minste 5 bedragen Toleranties op de toegepaste belastingen Voorbelasting Po = 29,4 ±,6 N (3, ±,6 kgf). De hoofdbelastingen P t moeten zo groot zijn dat de totale belasting Ρ = Ρ + Ρ, niet méér afwijkt van de nominale belasting dan zoals hieronder overeengekomen: Schaal HR 15 Ν of 15 Τ HR 3 Ν of 3 Τ HR 45 Ν of 45 Τ Werkwijze Nominale belasting 147 Ν (15, kgf) 294 Ν (3, kgf) 441 Ν (45, kgf) Tolerantie ± 1 Ν (±,1 kgf) ± 2 Ν (±,2 kgf) ± 3 Ν (±,3 kgf) Tenzij anders is voorgeschreven moet de proef bij kamertemperatuur worden verricht. Tijdens de gehele duur van de proef moet het toestel gevrijwaard zijn tegen schokken of trillingen. Het indruklichaam wordt loodrecht op het proefoppervlak aangebracht. Het indruklichaam wordt geleidelijk, zonder schokken belast met de voorbelasting P = 29,4 ±,6 Ν (3, ±,6 kgf). Men dient er goed op toe te zien dat hierbij bovenvermelde waarde niet wordt overschreden.

4 Bladzijde 4 Zet de wijzer van de meetklok op het beginpunt en verhoog daarna geleidelijk en zonder schokken in 2 tot 8 seconden de druk op het indruklichaam met de hoofdbelasting Pi die voor de gekozen schaal geldt. Nadat de wijzer van de meetklok tot rust is gekomen neemt men na 2 tot 25 seconden de hoofdbelasting Ρ weg, zodat de voorbelasting P overblijft. ndien het te beproeven materiaal van zodanige aard is dat de plastische vervorming in geringe mate afhankelijk is van de duur van de hoofdbelasting, kan deze hoofdbelasting 2 seconden na het tot rust komen van de wijzer worden weggenomen. Het is noodzakelijk dat het proefstuk goed en gelijkmatig op zijn ondersteuning rust, zodat het tijdens de proef niet kan verschuiven. Telkens wanneer men het indruklichaam of de ondersteuning van het proefstuk opnieuw aanbrengt of geheel vervangt, moet worden gecontroleerd of het nieuwe indruklichaam of de nieuwe ondersteuning op de juiste wijze is vastgezet. 5.4 Weergave van de resultaten Op de schaal van het toestel leest men de blijvende toeneming e" van de indrukking af, waarna, aan de hand van de formule in tabel 1, de oppervlaktehardheid in de gekozen schaal wordt afgeleid. 5.5 Beperking van de dikte van de te beproeven laag De dikte van dunne lagen moet groter zijn dan de dikte vermeld in tabel 2, zijnde afhankelijk van de schijnbare gemiddelde hardheid van deze laag. Tabel 2 dient als richtlijn bij de keuze van de te kiezen hardheidsschaal : de hardheid of dikte van het te beproeven materiaal moet groter zijn dan de hieronder voor elke schaal vermelde waarden. Tabel 2 mag in geen geval als herleidingstabel voor de hardheid worden gebruikt. Tabel 2 Keuze van de bij dunne lagen toe te passen schalen Diamanten Schalen kegel Ν Kogel van 9 Scha en Τ Dikte in Ζ Ό cá -s :H.3 M 2 4_, C α "η o bo 3 bo zt ra Cu Ζ Ζ o f> Cá "S "β el!= < < SJS w c a ~ã J c > ω 3 4J so.«cr 3Ξ <υ vi P ζ Ζ in η cá Ί3 Π2 G ^.b ι-ι S JS ^ c tí ~5 c > ) bo 3 bo σ" 33 OJ ζ ««Η ir-, τ Pá "rt 3 ε já 'S Ό.3 ι-ι SJ? 4-1 OJ Ή «c g bo 3 bo o- 3Ξ OJ «ra ná s Ζ v Η o ro Pi -rt g J S T.««-«3 5 J= w c "S 13 u.2 bo 3 bo o* "5 ω ra j ra cá Ζ Η "-> Ttc «3 C OJ Ξ c S "H S J- ^ d "S "5 c g td 3 βο υ J σ «α cá 9 Ζ Ι,15,2,25,3,36,41,46 1 6,61,66, , , Aanvullende correcties op de afgelezen hardheid bij metingen van de hardheid van cilindervormige proefstukken ndien metingen van de hardheid volgens Rockwell, schalen Ν of T, plaatsvinden bij cilindervormige proefstukken, geeft het resultaat in het algemeen een afwijking te zien. n de tabellen 3 en 4 is de aanvullende correctie aangegeven welke moet worden toegepast om hiermede rekening te houden.

5 Bladzijde 5 Correcties van meer dan drie Rockwell-eenheden mogen interpolatie tussen de lijnen en koloen, waarbij het alleen met insteing van de betrokken partijen worden resultaat op de naastliggende halve eenheid wordt toegepast (tussen haakjes vermeld). De correctie voor een afgerond, bepaalde hardheid en diameter wordt verkregen door Tabel 3 Aanvullende correcties voor de Rockwell N-proef (met diamanten kegel) bij convexe cilindervormige oppervlakken (ongeacht de totale belasting P) Afgelezen hardheid 3,2 6,35 Cilinderdiameter 9,5 12, (6,) (5,5) (5,5) (5,) (4,5) (4,) (3,5) (3,5) 3, 3, 3, 3, N.B.: Voor andere dan de hierboven vermelde diameters kunnen de gewenste correcties worden gevonden door lineaire interpolatie of extrapolatie. Tabel 4 Aanvullende correcties voor de Rockwell T-proef (kogel) bij convexe cilindervormige oppervlakken (ongeacht de totale belasting P) Afgelezen hardheid 3,2 6,35 9,5 Cilinderdiameter 12,7 15, (13,) (1) (1,) (8,5) (6,5) (5,) 3, (9,) (7,5) (6,5) (5,5) (4,5) (3,5) (6,) (5,) (4,5) (4,) 3, (4,5) (4,) (3,5) 3, (3,5) (3,5) 3, 3, N. B.: Voor andere dan de hierboven vermelde diameters kunnen de gewenste correcties worden gevonden door lineaire interpolatie of extrapolatie.

6 Bladzijde 6 OPMERKNGEN 1. Er bestaat geen enkele nauwkeurige herleidingsmethode voor Rockwell-hardheiden onderling of met andere hardheidsschalen. Deze herleidingen moeten dan ook worden vermeden. 2. De vorm en werkelijke afmetingen van het diamanten conische indruklichaam hebben belangrijke invloed op de verkregen Rockwell N-hardheden. Het is derhalve noodzakelijk om de gegevens die met een bepaald indruklichaam worden verkregen, regelmatig te controleren door vergelijking met indrukkingen verkregen op goed geijkte referentieblokken. Ook dient de gesteldheid van het oppervlak van het indruklichaam regelmatig te worden gecontroleerd. De geringste oppervlakfout verergert snel en kan het indruklichaam onbruikbaar maken. 3. Regelmatig moet worden gecontroleerd of de kogels in goede toestand verkeren (gepolijst oppervlak, rondheid). 4. Een veelvuldig gebruik van het toestel of bepaalde beproevingsomstandigheden kunnen leiden tot een te snelle achteruitgang van de eigenschappen van stalen kogels. Aangezien de toegepaste belastingen veel geringer zijn dan bij de Rockwell B-proef, gaat men er veelal van uit dat de resultaten die worden verkregen met kogels van hard materiaal (harder dan gehard stalen kogels) statistisch niet verschillen van die welke met stalen kogels verkregen. Het gebruik van stalen kogels is daarom toegestaan, in het bijzonder wanneer de te proeven materialen een betrekkelijk geringe hardheid bezitten (minder dan 25 HV). BJLAGE Overeengekomen hardheidsproeven HRB' en HR 3 Τ' voor dunne materialen A 1 BEGNSEL A 1.1 Overeengekomen proef HRB' Deze proef wordt uitgevoerd onder dezelfde voorwaarden als die voor de HRB-proef met een kogelvormig indruklichaam van 875, waarbij het gebruikelijk is om de in EURONORM 4 (par ) verboden steunblokeffecten hierbij wel toe te staan. A 1.2 Overeengekomen proef HR 3 Τ' Deze proef wordt uitgevoerd onder dezelfde voorwaarden als die voor de HR 3 T-proef van deze EURONORM (zie par. 2.2) met een kogelvormig indruklichaam van 875, waarbij het gebruikelijk is om indrukkingen in de rug van de proefstukken, welke bij de HRTproef (zie par. 3) niet zijn toegestaan, hierbij wel toe te laten. A 2 TOEPASSNGSGEBED A 2.1 Overeengekomen proef HRB' De meting kan met voldoende nauwkeurigheid worden toegepast op dunne platte materialen met een nominale dikte gelijk aan of meer dan,6 en een hardheid van maximaal HV 25, zelfs indien de blijvende toeneming e" van de indrukking meer bedraagt dan 1/8 van de materiaaldikte. De EURONORM voor het produkt geeft aan wanneer de hardheidsproef HRB' moet worden toegepast. A 2.2 Overeengekomen proef HR 3 Τ' Deze meting kan met voldoende nauwkeurigheid worden toegepast op materiaal met een dikte van minder dan,6 en op minimumdikten vermeld in de EURONOR MEN van de produkten, met een maximale Rockwell HR 3 T-hardheid van 8. De EURONORM voor het produkt geeft aan wanneer de overeengekomen hardheidsproef HR 3 T' moet worden toegepast. A 3 SYMBOLEN DEFNTE VAN DE HARDHED A 3.1 Symbolen n tabel 5 zijn definities en symbolen opgenomen als aanvulling op de reeds in paragraaf 4.1 vermelde.

7 Bladzijde 7 Tabel 5 Symbolen of referentieletters (fig. 1 en 2) Meeteenheid Omschrijving e,2,1 Blijvende toeneming van de indrukdiepte bij HRB' Blijvende toeneming van de indrukdiepte bij HR 3 Τ' Deze wordt verkregen na het wegnemen - van de hoofdbelasting onder handhaving van de voorbelasting HRB' HR 3 Τ' Rockwell-hardheid HRB' (verschil 13 e) Rockwell-hardheid HR 3 Τ' (verschil 1 e] A 3.2 Definitie van de hardheid A De HRB'-hardheid is een getal gelijk aan 13 e. A De HR 3 T'-hardheid is een getal gelijk aan 1 A 4 OVEREENGEKOMEN PROEF HRB' A 4.1 Beproevingstoestel A ndruklichaam Het indruklichaam is gelijk aan dat wat gebruikt wordt bij de proef HRB (zie par ). A Ondersteuning van het proefstuk De indrukkingen in de rugzijde van het proefstuk, welke ontstaan door het effect van het aambeeld (steunblok), hebben een aanzienlijke invloed op de resultaten van de proef; deze is echter niet in cijfers uit te drukken. Ten einde de meetomstandigheden zo goed mogelijk vergelijkbaar te maken moet het aambeeld van gehard staal zijn met een Vickers-hardheid van ten minste 85 HV. Het werkzame deel van het aambeeld moet gepolijst en vlak zijn en een diameter hebben, welke ligt tussen 6 en 1 ; het moet loodrecht op de as van het indruklichaam staan en ten opzichte van deze as gecentreerd zijn. Het oppervlak van het aambeeld moet schoon zijn en vrij van vet, kerven en scheuren of andere uiterlijke gebreken, daar deze factoren, tijdens de belasting, van invloed kunnen zijn op de plastische vervorming van het materiaal, waaruit het proefstuk bestaat. Elk bekrast, ongepolijst of ingekerfd steunblok moet worden vervangen door een in goede staat verkerend steunblok. A Meetklok Deze heeft een schaalverdeling in,2. Deze waarde is de meeteenheid van de blijvende indrukking,,e". Met behulp van de schaalverdeling moet op gemakkelijke wijze een halve meeteenheid kunnen worden vastgesteld. A 4.2 Proefstuk De meetplaats van het voetstuk moet vlak zijn en van zodanige afmetingen dat tijdens de proef geen gevaar bestaat voor verbuiging van het proefstuk. Het oppervlak moet vrij zijn van oxyde, vet en andere verontreinigingen. ndien het noodzakelijk is het proefstuk te ontdoen van een deklaag, moet dit aan beide oppervlakken geschieden, waarbij gezorgd moet worden dat het basismetaal niet verandert (b.v. door verhitten of koudvervormen) en niet in dikte afneemt. A 4.3 Uitvoering van de proef A Plaats van de indrukking De hartafstand tussen twee indrukkingen of de afstand van het hart van een indrukking tot de rand van het proefstuk moet ten minste gelijk zijn aan de diameter van het gebruikte steunblok, tenzij anders is voorgeschreven. A Werkwijze Tenzij anders is voorgeschreven wordt de meting verricht bij kamertemperatuur.

8 Bladzijde 8 Tijdens de gehele duur van de meting moet het toestel gevrijwaard zijn tegen schokken en trillingen. Het indruklichaam wordt loodrecht op het te beproeven oppervlak gebracht. Het indruklichaam wordt geleidelijk belast met de voorbelasting P = 98,1 ± 2 N (1 ±,2 kgf). Men dient er goed op toè te zien dat hierbij bovenvermelde waarde niet wordt overschreden. Men zet vervolgens de wijzer van de meetklok op het beginpunt en verhoogt daarna de belasting op het indruklichaam geleidelijk en zonder schokken met de hoofdbelasting P x = 882 ± 4 N (9 ±,45 kgf). De aldus bereikte totale belasting Ρ = P 6 Ν (1 ±,65 kgf). Pj = 981 ± Nadat de wijzer van de meetklok tot rust is gekomen, neemt men na 2 tot 25 seconden de hoofdbelasting Pj weg, zodat de voorbelasting P overblijft. ndien het te beproeven materiaal van zodanige aard is dat de plastische vervorming in geringe mate afhankelijk is van de duur van de hoofdbelasting, kan deze hoofdbelasting 2 seconden na het tot rust komen van de wijzer worden weggenomen. Een goed en gelijkmatig dragen van het proefstuk op zijn ondersteuning is noodzakelijk om verschuiven tijdens de proef te vermijden. Telkens wanneer men het indruklichaam of de ondersteuning van het proefstuk opnieuw aanbrengt of totaal vervangt, moet worden gecontroleerd of het nieuwe indruklichaam of de nieuwe ondersteuning op de juiste wijze is vastgezet. A 4.4 Weergave van de resultaten Op de schaal van het toestel leest men de blijvende toeneming e" van de indrukking af, waarna, aan de hand van de formule in tabel 1, de Rockwell hardheid HRB' kan worden afgeleid. Het meettoestel moet een zodanige schaalverdeling bezitten dat de hardheid in een halve meeteenheid kan worden vastgesteld. A 5 OVEREENGEKOMEN PROEF HR 3 Τ' A 5.1 Beproevingstoestel A ndruklichaam Het indruklichaam is gelijk aan dat wat gebruikt wordt bij de proef HR Τ (zie par ). A Ondersteuning van het proefstuk De ondersteuning van het proefstuk moet voorzien zijn van een plaatje van vlak gepolijst diamant met een diameter van ongeveer 4,5. Dit steunblok moet loodrecht op de as van het indruklichaam staan en ten opzichte van deze as gecentreerd zijn. Er dient op te worden toegezien dat het steunblok goed draagt op het plateau van het toestel. A Meetklok De meetklok is gelijk aan die welke gebruikt wordt voor de proef HRT (zie par ). A 5.2 Proefstuk Aan het proefstuk worden dezelfde eisen gesteld als bij de HBR' meting (zie par. A 4.2). A 5.3 Uitvoering van de proef A Plaats van de indrukking Tenzij anders is voorgeschreven moet de hartafstand tussen twee indrukkingen of van het hart van een indrukking tot aan de rand van het proefstuk ten minste 5 bedragen. A Toleranties met betrekking tot de belastingen Deze zijn gelijk aan die voor de proef HR 3 Τ: Voorbelasting P = 29,4 ±,6 Ν (3, ±,6 kgf). De hoofdbelasting P x moet zo groot zijn dat de totale belasting Ρ = P + Pj nier meer dan ± 2 Ν (±,2 kgf) van de nominale belasting 294 Ν (3, kgf) afwijkt. A Werkwijze Deze is gelijk aan die van de proef HRT (zie par ). A 5.4 Weergave van de resultaten Op de schaal van het toestel leest men de blijvende toeneming e" van de indrukking af, waaruit, aan de hand van de formule in tabel 5, de oppervlakhardheid in de gekozen schaal kan worden afgeleid. OPMERKNGEN De ruwheid van het oppervlak is zodanig van invloed op de hardheid dat bij toenemende ruwheid de schijnbare hardheid afneemt.

9 Bladzijde 9 Figuur 1 Rockwell-hardheid Τ Rockwell-hardheid HRB' en HR 3 Τ' Figuur 2 Rockwell-hardheid Ν

10

11

12 o CD ro to -j co co οι Ζ Ι- Ο Bureau voor officiële pubükaties der Europese Gemeenschappen, Postbus 13, Luxemburg DE EURONORMEN zijn verkrijgbaar bij: n Nederland: Nederlands Normalisatie-nstituut (N.N..), Polakweg 5, Rijswijk (2H) n België: Belgisch nstituut voor Normalisatie (B.l N.), Brabançonnelaan 29, 14 Brussel 5571