Hoe werk jij met Chronische Pijn?

Transcriptie

1 Hoe werk jij met Chronische Pijn? zaterdag 9 april 2016 Theater en Congrescentrum Orpheus, Apeldoorn

2 LANDELIJK SYMPOSIUM De Stichting Landelijk Netwerk Oefentherapeuten Chronische Pijn organiseert voor de 3e keer een landelijk symposium. Onder de titel Hoe werk jij met Chronische Pijn? staan dit keer de thema s Chronische Pijn, Werk en Compassie centraal. Het biedt u als professional een uitgelezen mogelijkheid om u uitgebreid te laten informeren en inspireren over de laatste inzichten op dit terrein. Bovendien is er gelegenheid collega professionals te ontmoeten en ervaringen uit te wisselen. De vraag welke factoren van invloed zijn op chronische pijn en werk en de rol van compassie hierin wordt zowel vanuit de wetenschap als de praktijk belicht. In de vorm van praktijkcasussen komen chronisch pijnpatiënten en professionals vanuit diverse betrokken disciplines aan het woord. Welke bijdrage leverden zij aan de reïntegratie? En hoe past compassie in het geheel? Dit symposium is bestemd voor bij het netwerk aangesloten therapeuten en bij het netwerk betrokken professionals. Ook professionals die te maken hebben met ziekteverzuim en re-integratie van chronisch pijnpatiënten zijn welkom. De organisatie wenst u een inspirerende dag toe! Datum zaterdag 9 april 2016 Tijd Locatie 09:30-17:15 uur Theater- en congrescentrum Orpheus, Apeldoorn

3 PROGRAMMA Tijd Onderdeel Spreker 09:00 09:30 Ontvangst in de foyer Welkomstwoord Nienke de Heus-Wiegersma, SLNOCP 09:35 09:45 Inleiding door de dagvoorzitter Alex Vaassen, Spirit2Move 09:45 10:50 Compassie, een ander antwoord op chronische pijn John van der Meij, Trilemma 10:50 11:20 Vroege Interventie Arbeidsrevalidatietrajecten Timo Beemster, Heliomare 11:20 11:50 Pauze 11:50 12:30 Werken met Pijn, hoe doe je dat? Haitze de Vries, Universitair Medisch Centrum Groningen 12:30 13:00 De Pijn de Baas Frits Winter, Roessing Revalidatie 13:00 14:10 Lunchbuffet 14:10 14:45 Arbeid en zorg: twee gescheiden werelden Theo Senden, bedrijfsarts 14: Praktijkcasus DSM Jeff Simmelink, werknemer Jochem Lahaije, manager DSM 15:15 15:45 Pauze 15:45 16:30 Praktijkcasus Axxor Paul Kogelman, werknemer Ad van Berkel, manager Axxor Rik Withaar, afdeling Medische Psychologie Isala 16:30 17:00 De rol van communicatie in verbinden en samenwerken 17:00 17:15 Afsluiting en informele borrel A. Fields, communicatiedeskundige Deze dag wordt mede mogelijk gemaakt door

4 Sprekers Alex Vaassen, dagvoorzitter Compassie, een ander antwoord op chronische pijn Chronische pijn blijft een grote uitdaging in de Westerse wereld en ondanks massale research neemt het probleem eerder toe dan af. Vanuit diverse invalshoeken wordt er gezocht naar een adequaat antwoord op chronisch lijden. Een relatief nieuw antwoord is om te kijken wat er gebeurt bij en met (zelf)compassie. Een belangrijk kenmerk van het brein is dat deze door onze geest tot verandering kan worden gebracht. De geest kan door training zorgen dat de hersenen een meer geïntegreerd geheel gaan vormen. Een geïntegreerd brein is aandachtig, aanwezig en compassievol. We kunnen een meer geïntegreerd brein krijgen door het doen van oefeningen van mindfulness en compassie. Het brein en de geest worden sterk beïnvloed en gevormd bij een compassievolle houding ten opzichte van pijn. Modern neurowetenschappelijk onderzoek laat zien welke gebieden in het brein kunnen veranderen en hoe compassie interfereert met de dagelijkse pijn. Theoretische beschouwingen, stuk voor stuk met een stevige wetenschappelijke onderbouwing, die hun waarde in de dagelijkse praktijk bewijzen of al vaak bewezen hebben. Het adagium dat er geen betere praktijk is dan een goede theorie, wordt hiermee recht gedaan. John van der Meij, docent Neurowetenschappen Trilemma John van der Meij heeft ruime ervaring als coach/ therapeut en als docent in het hoger onderwijs. De laatste 20 jaar werkt hij veel met Toegepaste Neurowetenschappen, met als specialisme Pijn, Stress, Verbinden en Contemplatie. Sinds 12 jaar begeleidt hij vanuit zijn coachings/trainingspraktijk Trilemma professionals in hun persoonlijke ontwikkeling. Daarnaast geeft hij veel systemischeen bewustzijnstrainingen. Alex Vaassen werkte meer dan 20 jaar in diverse settings als oefentherapeut Mensendieck. In 2006 startte hij met Liesbeth van Zuiden Spirit2move ; een praktijk voor persoonlijke groei en ontwikkeling, training, coaching en mediation. Ook is hij directeur / trainer en coach bij NTI NLP. Daar geeft hij NLP trainingen voor kinderen, jeugd, jongeren en volwassenen. Hij is verbonden aan het Nederlands Paramedisch instituut als cursusleider en docent. Hij was als hoofd docent betrokken bij de opzet van het Landelijk Netwerk Chronisch pijn, waar hij nu naen bij- scholingstrajecten verzorgt. Promotieonderzoek: Vroege interventie Arbeidsrevalidatie Heliomare is een van de twaalf revalidatiecentra die de zogenaamde Vroege Interventie Arbeidsrevalidatie trajecten inzetten. In dit kader past een promotieonderzoek naar de (kosten)effectiviteit van Vroege Interventie. Vroege Interventie is een arbeidsrevalidatie programma voor mensen die langer dan zes weken geheel of gedeeltelijk verzuimen met een arbeidsbeperking als gevolg van aspecifieke klachten aan het houding en bewegingsapparaat. Vroege Interventie wil mensen duurzaam terug laten keren naar eigen werk of passend ander werk. Vroege Interventie start met een multidisciplinaire screening, gevolgd door een vijftien weken durende training waarbij tweemaal per week een dagdeel multidisciplinair wordt getraind volgens een gedragsmatige en tijd contingente aanpak. In deze presentatie vertelt promovendus Timo Beemster over de achtergrond, aanleiding, doel en opzet van zijn promotieonderzoek. Timo Beemster, gezondheidswetenschapper Heliomare Timo Beemster is gezondheidswetenschapper en oefentherapeut Mensendieck. Hij is werkzaam als promovendus bij Heliomare Research & Development en het Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid. Hij hoopt in 2018 te promoveren op het promotieonderzoek.

5 Sprekers Werken met pijn, hoe doe je dat? In deze presentatie worden de bevindingen van het onderzoek Werken met pijn gepresenteerd. Tevens worden praktische aangrijpingspunten gegeven over hoe doorwerken met pijn gefaciliteerd kan worden. Chronische pijn hoeft niet perse te leiden tot arbeidsverzuim. De meeste mensen met chronische pijn aan het bewegingsapparaat werken door zonder arbeidsverzuim vanwege hun pijn. Wetenschappelijke kennis over deze grote groep doorwerkers is echter schaars. Om die reden is het wetenschappelijke onderzoeksproject Werken met pijn uitgevoerd. Doel van dit onderzoek was meer inzicht te krijgen in de groep mensen die werkt met pijn, te achterhalen hoe zij in staat zijn ondanks hun klachten te blijven werken en te onderzoeken welke factoren gerelateerd zijn aan doorwerken met pijn. Uitgangspunt in dit onderzoek was dat mensen die doorwerken met pijn iets (goed) doen waarvan kan worden geleerd. Het blijkt dat mensen die doorwerken met chronische pijn hun werk vaak ervaren als therapeutisch. Het werk leidt hen af van de pijn, geeft energie, structuur, sociale contacten en zelfrespect. Chronische pijn op zichzelf is vaak niet de reden voor arbeidsverzuim, maar meestal spelen persoonlijkeen omgevingsfactoren daarin een beslissende rol. Belangrijke factoren die doorwerken met chronische pijn mogelijk maken zijn de motivatie voor werk, zelfmanagementvaardigheden en het belang dat men toekent aan de pijn. Deze factoren kunnen dienen als aangrijpingspunt voor het verhogen van duurzame inzetbaarheid en preventie van arbeidsverzuim van mensen met chronische pijn aan het bewegingsapparaat. Haitze de Vries Haitze de Vries rondde in 1994 de opleiding Bewegingswetenschappen aan de Universiteit van Groningen af, waarna hij langdurig werkte in het Spine & Joint Centre in Rotterdam. Hier deed hij veel ervaring op in het coachen en behandelen van mensen met chronische pijn. In 2008 besloot hij zich te richten op wetenschappelijk onderzoek op het gebied van chronische pijn en arbeidsparticipatie. In 2012 promoveerde hij op het onderzoek Werken met Pijn. Sinds die tijd is hij als postdoc onderzoeker verbonden aan het Universitair Medisch Centrum Groningen. Daar deed hij diverse onderzoeken naar duurzame inzetbaarheid van werknemers, waaronder mensen met een chronische aandoening. Met pijn aan het werk Het belang van arbeid wordt vaak onderbelicht in de hulpverlening. De maatschappelijke kosten zijn enorm. De impact van dreigende of feitelijk verlies van werk, status, inkomen, huis kan dramatische vormen aannemen. De spanning die de onzekerheid over de belangrijke levensgebieden met zich meebrengt, houdt de klachten in stand en doet de klachten toenemen. Werk met name de sfeer op het werk kan je ziek maken. Hoe kan de reïntegratie het beste plaatsvinden. Wat zijn de principes die leiden tot Opbouw- en Afbraak. Wat kan de organisatie, wat kunnen collega's doen en wat kan de cliënt zelf doen? Wat zijn terechte en wat zijn onterechte verwachtingspatronen? Terug keer naar werk, rehabilitatie kan je beter maken. Je hebt namelijk minder pijn als je iets beters hebt te doen. Frits Winter Frits Winter is de initiator van de groepsgewijze gedragsmatige aanpak van chronische pijn. Als hoofd van de Pijndivisie van het Roessing werkte hij van verder aan de ontwikkeling van de door hem opgezette semi-klinische en klinische programma s voor chronische pijn en vermoeidheid (C.V.S.) Van was hij directeur eigenaar van Medisch Centrum Winter, behandelcentrum voor pijn, stress en burn-out te Veldhoven. Daarnaast heeft hij een 1e lijnspraktijk. Frits Winter is auteur van de zelfhulpboeken: Pijn de Baas, Angst de Baas, Vermoeidheid de Baas en Brein de Baas en hij is co-auteur van The Pain Survival Guide met Prof. Dennis Turk.

6 Sprekers Arbeid en zorg: twee gescheiden werelden De bedrijfsarts als linking pin. Deze bijdrage gaat in op de vraag of en hoe chronische pijn door vroegtijdige signalering en interventie zoveel mogelijk te voorkomen is. Het gaat dan met name over het belang van multidisciplinaire arbocuratieve samenwerking in de eerste lijn rond de patiënt met pijn in de subacute fase. Aan de orde komt het belang van aandacht van zorgprofessionals voor herstel van functioneren en participeren van pijnpatiënten en de sleutelrol die de bedrijfsarts kan vervullen bij het overbruggen van de scheiding tussen de werelden van de zorg en van werk. Mijn stelling is dat arbeidsparticipatie een expliciet doel moet zijn van de behandeling en dat arbocuratieve samenwerking (dus) een must is voor goede kwaliteit van zorg. Theo Senden Theo Senden is bedrijfsarts en heeft meerdere jaren ervaring in de praktijk van de bedrijfsgezondheidsen arbozorg in de Radboud Universiteit en het Radboudumc in Nijmegen. Ook werkte hij als onderzoeker en docent op het terrein van de arbeids- en bedrijfsgeneeskunde en als directeur van de interne arbodienst van Radboud Universiteit en Radboudumc. In die setting was hij ook actief om de factor arbeid op de kaart te zetten bij de medisch specialisten in het Radboudumc. Hij participeerde daarbij een aantal jaren als bedrijfsarts /arbeidsgeneeskundige in het pijnkenniscentrum en pijnbehandelcentrum van het Radboudumc en publiceerde over preventie van chronische pijn. Naast zijn praktijk als bedrijfsarts voor organisaties in de zakelijke dienstverlening is hij ook actief bij het Kwaliteitsbureau van de wetenschappelijke vereniging van bedrijfsartsen (NVAB). Praktijkcasus DSM Werknemer - Jeff Simmelink 56 jaar, getrouwd, twee studerende stiefkinderen Werkgever - Jochem Lahaije 44 jaar, Global Research en Development manager Ik ben opgeleid tot proces/materiaaltechnoloog. Het ongeluk tijdens de safety training was in de tijd Ik werk bij DSM Dyneema in Geleen Praktijkcasus als Product DSM dat Jeff bij een andere innovatie groep en andere Development Manager. Een val tijdens een bedrijfstraining ruim 4 jaar geleden resulteerde uiteindelijk afdeling. De klachten van het ongeluk waren na manager hoorde. Later verhuisde Jeff naar mijn in een continue pijn in nek en linker schouder. veel behandelingen nog altijd aanwezig, maar leken Zenuwblokkades en andere behandelingen bleken wel gestabiliseerd te zijn. Toenemende werkdruk en niet of onvoldoende effectief. Samen met mijn inzet van Jeff zorgden voor een toename van de passie, gedrevenheid en andere issues leidde dat klachten in de tweede helft van Ondanks een eind 2014 tot burn-outachtige/uitputtings-depressieve poging om de werkdruk te reduceren, werd dit klachten. De balans inspanning-ontspanning en begin 2015 een volledige burn out. Samen met de werk-privé was helemaal zoek. De batterij was bedrijfsarts werd een re-integratie traject via leeg en de pijn en andere klachten (hoofdpijn, Adelante ingezet wat goed heeft uitgepakt. Midden oorsuizen en huideczeem) namen toe. De 2015 is Jeff gestart met part-time werken en naar bedrijfsarts adviseerde een VI traject bij Adelante in verwachting zal hij begin 2016 weer full-time aan Hoensbroek. Sinds medio juli ben ik weer aan het de slag zijn. re-integreren in mijn functie.

7 Sprekers Over Praktijkcasus AXXOR Werknemer - Paul Kogelman 54 jaar, projectleider Techniek Axxor maakt honingraat van papier dat gebruikt wordt in deuren, meubels en auto s. In 2009 kwam ik bij Axxor in dienst als hoofd Technische Dienst. Begin 2010 werd endeldarmkanker vastgesteld. Na een zwaar jaar van chemo s, bestralingen en 2 operaties, ging het beter. In juli 2011 werden uitzaaiingen in de lever gevonden. Na een operatie en diverse chemo s knakte mijn lichaam en geest. Ik werd afgekeurd en ontslagen. Met hulp van diverse betrokkenen, zoals de revalidatiearts, Stap.nu en Tegenkracht deed ik in oktober 2013 een eerste poging tot werken. Door stress en er niet aan toe zijn, moest ik deze poging staken. In het najaar 2014 startte ik met een speciaal traject vermoeidheid na kanker onder begeleiding van psycholoog R. Withaar. In dit traject verdween mijn angst voor de dood en mijn focus op vermoeidheid. Mijn oude ik was er weer en de (com)passie voor mijzelf en mijn werk keerde weer terug zodat ik mij weer kon focussen op wat ik wel kon. Klinisch psycholoog - Rik Withaar 55 jaar, Isala, afdeling Medische Psychologie Omdat Paul diverse graded excercise programma s gehad had, kon hij lastig instemmen met het activerende deel van de psychotherapie. Toen hij de samenhang tussen verwerken en ruimte krijgen - om bijvoorbeeld activiteiten te doen - ervaarde, kwam het kantelpunt in deze therapie. Het kantelpunt is in elke therapie anders van aard en vorm, je hebt compassie in de therapeutische relatie nodig om het kantelpunt te vinden. Dit programma cognitieve gedragstherapie voor vermoeidheid bij en na kanker, is ontwikkeld bij het NKCV (Nijmeegs Kenniscentrum voor Chronische Vermoeidheid). Het omvat 6 modules, ongeveer 16 zittingen cognitieve gedragstherapie, met een voor- en een nameting via vragenlijsten. De rationale is dat vermoeidheid ook in stand gehouden kan worden door achterblijvende emotionele verwerking, angst voor recidief, bioritmeproblemen, afnemende activiteiten, (verstoorde) verstandhouding met de omgeving en dysfunctionele gedachten over vermoeidheid en kanker (de 6 modules). Stichting Landelijk Netwerk Oefentherapeuten Chronische pijn Het Netwerk Chronische Pijn is een landelijk netwerk van oefentherapeuten Cesar Mensendieck. Zo'n 475 oefentherapeuten, verenigd in 20 netwerken verspreid over heel Nederland, hebben zich gespecialiseerd in het behandelen van mensen met chronische pijn. De aangesloten oefentherapeuten werken allemaal volgens het Chronisch Pijn Protocol. Dit gaat uit van oefening en bewustwording, zowel fysiek als mentaal. Uiteindelijk is het doel om de patiënt anders te leren kijken en om te leren gaan met de pijn. Het Netwerk Chronische Pijn werkt samen met verwijzers zoals revalidatieartsen, reumatologen, anesthesiologen, psychologen, huisartsen en andere professionals in de 1e lijn. De samenwerking en eenduidige behandelwijze van het Netwerk Chronische Pijn is uniek binnen de 1e lijnszorg in Nederland. Werkgever - Ad van Berkel 49 jaar, manager Operations Axxor Na een lange ziektegeschiedenis en afgekeurd zijn meldde Paul in het voorjaar van 2015 mij dat het hem weer beter ging en dat hij klaar was voor een nieuwe poging om het werk weer op te pakken. We startten met 12 uur met de volgende opdracht: Onderzoek wat je wil en kunt gaan doen. Ga maar op zoek naar wat je energie geeft. Dit werd snel helder en in grote stappen ging het beter. Paul werkt nu 32 uur met veel plezier en vol passie.