Toonaangevend en Gastvrij. Jaarverantwoording directieverslag en jaarrekening Onze Lieve Vrouwe Gasthuis

Transcriptie

1 Toonaangevend en Gastvrij Jaarverantwoording 2014 directieverslag en jaarrekening Onze Lieve Vrouwe Gasthuis

2 Met ingang van 1 maart 2013 zijn het OLVG en het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis bestuurlijk gefuseerd. Tot aan het moment van de juridische fusie in 2015 blijven er twee aparte stichtingen bestaan. Over het verslagjaar 2014 brengen deze stichtingen ieder nog een eigen jaarverantwoording uit. Deze jaarverantwoording volgt de Regeling Verslaglegging WTZi van het ministerie van VWS. Tot de jaarverantwoording behoren ook de digitale bijlagen via de web enquête DigiMV, zoals gedeponeerd bij het CIBG en in te zien via de website (met uitzondering van de personeelsformatie). De prestatie-indicatoren van IGZ en Zichtbare Zorg zijn separaat gedeponeerd en openbaar in te zien. Algemene identificatiegegevens OLVG Naam: Stichting Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Adres: Oosterpark 9/Postbus Postcode en plaats: 1090 HM Amsterdam Telefoon: (020) Kamer van Koophandelnummer: Internetpagina: adres: raadvanbestuur@olvg.nl

3 Inhoudsopgave Voorwoord 4 Verslag raad van toezicht 5 Samenstelling 5 Commissies 5 Vergaderingen en besluiten 5 Governance 6 Financieel resultaat 8 Geconsolideerd resultaat 8 Vermogenspositie en financiële ratio s 8 Algemeen 9 Organisatie 9 Missie en kernwaarden 9 Werkgebied en samenwerking 9 Organogram concern 10 Bedrijfsvoering 11 Organogram interne organisatie 11 Besturingsmodel, managementinformatie en personeel 12 Bestuur en medezeggenschap 12 Gedragscodes en risicomanagement 13 Strategie en beleid 14 Fusie OLVG en SLAZ 14 Kwaliteit en veiligheid 14 Opleiding en onderzoek 14 Maatschappelijk verantwoord ondernemen 15 Financieel beleid 16 Resultaten 16 Ontwikkelingen gedurende het boekjaar 16 Financiële risico s en onzekerheden 17 Toekomstparagraaf 19 Jaarrekening 20 Jaarrekening Overige gegevens 80 3 olvg jaarverantwoording 2014

4 Voorwoord Het jaar 2014 kende een moeilijke start. Eind januari overleed Douwe Hemrika, jarenlang toegewijd arts en bestuurder in het OLVG. Kort daarna nam Frida van den Maagdenberg afscheid en maakte de overstap naar het AMC. Dit heeft veel impact gehad en het kostte tijd en energie om de draad weer op te pakken. Samen zijn we daar gelukkig goed in geslaagd. In het verslagjaar is heel hard toegewerkt naar de juridische fusie tussen het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) en het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis (SLAZ). Met deze vervolgstap op de bestuurlijke fusie in 2013 wordt het samengaan van beide ziekenhuizen formeel beklonken. Door samen te gaan kunnen we blijven voldoen aan de kwaliteitseisen en volumenormen, en onze vooraanstaande positie als topklinische ziekenhuis in de regio behouden. Er komt een gezamenlijke missie en visie, en uiteindelijk een gezamenlijke identiteit. De basis wordt gevormd door het kwaliteitsdenken, op alle mogelijke vlakken. We streven ernaar om gezamenlijk het best mogelijke resultaat voor patiënten te bereiken met de best mogelijke uitkomsten die er toe doen is afgesloten met een positief resultaat. Het eigen vermogen kon hierdoor opnieuw toenemen waarmee onze financiële positie is verstevigd. In een snel veranderende omgeving en concurrerende markt is dat van cruciaal belang. Tegelijkertijd is het noodzakelijk om te blijven investeren en te innoveren zodat we klaar zijn voor de toekomst. Een zeer belangrijke factor daarin is het elektronisch patiëntendossier, dit wordt in 2015 over de twee locaties gezamenlijk in gebruik genomen. Aan beide kanten van de stad is een nieuw moederen kindcentrum geopend, en een ambulancepost. Eind 2014 zijn de panden aan de Prinsengracht definitief verkocht, en is deze historische locatie van het OLVG gesloten. Begin 2015 is een nieuwe kleine centrumlocatie aan de Spuistraat betrokken waar een beperkt aantal specialismen polikliniek houdt. Dit initiatief is goed ontvangen. Er is enorm veel werk verzet. Op de fundamenten van de fusie wordt nu verder gebouwd. Zowel fysiek, als concrete uitwerking van de locatieprofilering, maar ook als het gaat om samenwerking met partners in de regio. Er wordt gebouwd aan het gezamenlijke elektronisch patiëntendossier. En aan een nieuw merk met een gezamenlijke identiteit. Ons ambitieniveau blijft onverminderd hoog. Dat is alleen mogelijk met de inzet van alle medewerkers, medisch specialisten en vrijwilligers. Zij leveren elke dag weer de best haalbare zorg aan onze patiënten. Onze waardering hiervoor is groot. Ook onze verwijzers, zorgverzekeraars en overige relaties bedanken wij voor de goede relatie en het geschonken vertrouwen. Tenslotte bedanken we de beide raden van toezicht voor de goede en deskundige samenwerking, en de adviesorganen Ondernemingsraad, bestuur Medische Staf en de Patiëntenraad/Cliëntenraad voor hun constructieve bijdragen en adviezen. Samen gaan we een uitdagende en mooie toekomst tegemoet. Raad van bestuur, Hans ven der Schoot, Peter van der Meer, Francoise Dings, Amsterdam, mei

5 Verslag raad van toezicht Samenstelling De raad van toezicht bestaat uit de volgende leden: de heer drs. P. Wilson, voorzitter mevrouw drs. J.M.M. Willemse de heer drs. D. del Canho de heer mr. R.J. Schimmelpenninck Benoemingen in de raad van toezicht van het OLVG zijn voor een periode van vier jaar of, indien dat eerder is in de tijd, tot aan het moment van de juridische fusie met het SLAZ. Voor de raad van toezicht is een generieke profielschets opgesteld waar de raad in zijn geheel aan moet voldoen. De actuele samenstelling en (neven)functies van de raad van toezicht staan op de website en in de DigiMV. Alle nevenfuncties worden gemeld en beoordeeld, evenals een mogelijk tegenstrijdig belang dat het onbelemmerd en onafhankelijk uitoefenen van de taken kan verhinderen. Eén lid wordt benoemd op voordracht van de Patiëntenraad, in de huidige samenstelling is dat mevrouw Willemse. Mutaties in raad van toezicht In 2014 zijn er geen mutaties geweest in de raad van toezicht Gemeenschappelijke raad Met de bestuurlijke fusie tussen OLVG en SLAZ is een gemeenschappelijke raad gevormd, bestaande uit alle leden van de beide raden van toezicht. Deze gemeenschappelijke raad heeft statutaire bevoegdheden waartoe in ieder geval behoren het goedkeuren van duurzame strategische samenwerking, het vaststellen van meerjaren strategische beleidsplannen, het aangaan van leningen boven een bepaald bedrag en het vaststellen van de (meerjaren) begroting. De raad van toezicht van het OLVG blijft verantwoordelijk voor het toezicht op de stichting OLVG. De gemeenschappelijke raad bestond in 2014 uit bovenstaande leden van de raad van toezicht van het OLVG en tevens uit de leden van de raad van toezicht van het SLAZ: de heer F.H. Schreve, voorzitter mevrouw prof. dr. C.A.J.M. Bruijnzeel-Koomen de heer mr. K.E.J. Dijk de heer Y. de Haan De heer Wilson is voorzitter van de gemeenschappelijke raad, de heer Schreve is vicevoorzitter van de gemeenschappelijke raad. Vanaf de juridische fusie per 1 juni 2015 is er 1 stichting met 1 raad van toezicht en komt de gemeenschappelijke raad weer te vervallen. Commissies Binnen de raad van toezicht zijn drie commissies werkzaam: de Commissie Benoeming & Beloning (een gezamenlijke commissie van de gemeenschappelijke raad), de Auditcommissie, en de Commissie Kwaliteit & Veiligheid. De actuele samenstelling van de commissies staat op de website. De raad van toezicht bespreekt de verslagen inclusief conclusies en adviezen van deze commissies in de voltallige vergaderingen. Eind 2014 is door de gemeenschappelijke raad een juridische adhoc commissie ingesteld gericht op de verdere voorbereiding en besluitvorming voor de juridische fusie. Vergaderingen en besluiten In 2014 heeft de raad van toezicht achtmaal vergaderd in aanwezigheid van de raad van bestuur, op 20 januari, 24 maart, 20 mei, 24 juni, 11 september, 22 september, 18 november en 16 december Op een enkele uitzondering na, was steeds de voltallige raad van toezicht aanwezig. De vergaderingen van de raad van toezicht zijn steeds gecombineerd met een vergadering van de gemeenschappelijke raad. De vooraf opgestelde jaarplanning is gevolgd, met dien verstande dat de jaarrekening 2013 vanwege de landelijke onzekerheden uiteindelijk niet in mei maar pas in december kon worden vastgesteld, en in september is een extra vergadering ingepland in verband met het voor genomen besluit tot juridische fusie. In de Auditcommissie is veel aandacht uitgegaan naar de sectorbrede onzekerheden ten aanzien van de omzetverantwoording en de gevolgen daarvan voor de rapportage. Verder is stelselmatig gesproken over de productie- en liquiditeitsontwikkeling en de afspraken met de zorgverzekeraars. Ook de meerjarenfusie businesscase had een prominente plaats op de agenda. In totaal is de Audit commissie in het verslagjaar zeven keer bijeen geweest, op 28 januari, 11 maart, 13 mei, 5 olvg jaarverantwoording 2014 directieverslag

6 17 juni, 11 september, 4 november en 9 december De commissie Kwaliteit & Veiligheid heeft in het verslagjaar driemaal vergaderd, op 11 maart, 24 juni en 6 november. Alle vergaderingen waren met de beide Commissies Kwaliteit & Veiligheid van het OLVG en het SLAZ gezamenlijk. Bij het opstellen van de agenda is voor de hoofdlijnen het informatieprotocol is gevolgd, de rode draad was de ontwikkeling van de gezamenlijke visie op kwaliteit en veiligheid. De Commissie Benoeming & Beloning was betrokken bij de voorbereiding van de besluitvorming over de samenstelling van de raad van toezicht en de raad van bestuur na de juridische fusie. De juridische adhoc commissie is in juli 2014 voor het eerste bijeengekomen om te inventariseren wat er richting de juridische fusie moet gebeuren ten aanzien van statuten, reglementen, overige regelingen en contracten. In 2014 heeft deze commissie nog twee keer vergaderd. De voorbereiding van de vergaderingen van de raad van toezicht en de gemeenschappelijke raad gebeurt in het voorzittersoverleg, waaraan de voorzitters van beide raden van toezicht en de voorzitter en vicevoorzitter van de raad van bestuur deelnemen. Hierin wordt onder andere de agenda voorbereid. Direct voorafgaand aan iedere vergadering heeft de raad van toezicht overleg zonder de raad van bestuur. Aansluitend aan de vergaderingen van de raad van toezicht heeft overleg plaatsgevonden met respectievelijk de ondernemingsraad, het bestuur van de medische staf en de patiëntenraad. Ook woont ieder lid van de raad van toezicht een of meerdere overlegvergaderingen tussen raad van bestuur en ondernemingsraad als toehoorder bij. Eén keer per jaar heeft de Auditcommissie een private sessie met de externe accountant ter voorbereiding van de goedkeuring van de jaarrekening. De externe accountant woont tevens de jaarvergadering bij waarin de jaarrekening wordt goedgekeurd. De agenda van de raad van toezicht wordt in grote lijnen gevormd door de beleidscyclus. Eind 2014 kon in de raad van toezicht de jaarverantwoording (directieverslag en jaarrekening) 2013 worden goedgekeurd. Naast de reguliere besluitvorming voortkomend uit de beleidscyclus is in 2014 in de vergaderingen van de raad van toezicht veel aandacht uitgegaan naar de juridische fusie, de locatieprofilering, het besturingsmodel, de verkoop van de locatie Prinsengracht, de implementatie van EPIC als elektronisch patiëntendossier (EPD), en de honoraria van de medisch specialisten. Besluiten die de goedkeuring behoefden van de gemeenschappelijke raad waren in 2014: verkoop locatie Prinsengracht strategisch beleidsplan/locatieprofilering juridische fusie samenstelling raad van toezicht en raad van bestuur na de juridische fusie uitwerking scenario s merkenbeleid gezamenlijk besturingsmodel verdeelmodel honorarium medisch specialisten jaarplan en begroting Werkbezoeken De leden van de raad van toezicht gaan als onderdeel van de informatievoorziening en om op de hoogte te blijven van actuele ontwikkelingen in het ziekenhuis op werkbezoek bij de (medische) afdelingen in het ziekenhuis. Dit gebeurt als onderdeel deel van het introductieprogramma, op eigen verzoek of indien daar aanleiding toe is. In 2014 zijn rondleidingen geweest in het nieuwe moeder- en kindcentrum Tooroppaviljoen in het SLAZ en de poliklinische apotheek OLVG. Er zijn inhoudelijke presentaties verzorgd door de samenwerkende laboratoria, de gefuseerde vakgroep orthopedie, en met betrekking tot de bouwplannen voor de SEH/HAP in het SLAZ. Individuele leden van de raad van toezicht hebben een bezoek gebracht aan de vakgroep Orthopedie, de Intensive Care en tele IC, de dotterlounge, en de SEH. Governance Zorgbrede governancecode Om op een goede wijze invulling te geven aan bestuur en toezicht wordt de Zorgbrede Governancecode nageleefd. Aandachtspunten en aanbevelingen uit de governancecode zijn en worden vertaald naar interne regelingen. Dat gebeurt door deze te betrekken in de jaarlijkse evaluatie van de raad van toezicht en ze mee te nemen in het onderhoud van statuten, de verschillende reglementen en het informatieprotocol. Statuten en reglementen In het verslagjaar 2014 zijn de statuten niet gewijzigd. Wel zijn nieuwe statuten voorbereid voor de situatie na de juridische fusie. Ook de reglementen van de raad van toezicht en de commissies zijn geharmoniseerd met het oog op de nieuwe geïntegreerde situatie. 6

7 Informatieprotocol De informatievoorziening aan het toezichthoudende orgaan is conform de statuten vastgelegd in een informatieprotocol. Dit wordt geïntegreerd ten aanzien van de terreinen kwaliteit & veiligheid, informatieveiligheid, finance & control, HRM/medewerkers, governance & compliance, en strategie. Vergoeding De vergoeding voor de leden van de raad van toezicht valt binnen de WNT-richtlijnen. In 2014 is de vergoeding niet aangepast. Na de juridische fusie in 2015 wordt bekeken of daar aanleiding toe is. De vergoeding wordt jaarlijks openbaar gemaakt in de jaarverantwoording. Evaluatie De raad van toezicht evalueert volgens het reglement jaarlijks het eigen functioneren, inclusief dat van zijn commissies. Begin 2014 is met de gemeenschappelijke raad plenair aandacht besteed aan de samenstelling en de groepsprocessen binnen de raad van toezicht. Eind 2014 is het eigen functioneren geëvalueerd aan de hand van een vragenlijst, met input vanuit de raad van bestuur. 7 olvg jaarverantwoording 2014 directieverslag

8 Financieel resultaat Hieronder worden het geconsolideerde resultaat, de vermogenspositie en financiële ratio s verkort weergegeven. Geconsolideerd resultaat (afgeronde bedragen, in miljoenen euro s) Bedrijfsopbrengsten Zorgomzet 238,3 241,1 Verleende prestaties aan derden 9,4 9,8 Subsidies 26,4 24,7 Overige bedrijfsopbrengsten 75,7 64,8 Totaal bedrijfsopbrengsten 349,8 340,4 Bedrijfslasten Personeelskosten 208,2 203,4 Afschrijvingskosten 20,5 20,1 Overige bedrijfskosten 104,6 100,7 Financiële baten en lasten 3,4 4,7 Totaal bedrijfslasten 336,7 328,9 Resultaat Resultaat uit gewone bedrijfsvoering 13,1 11,5 Belastingen (0,1) Aandeel derden Resultaat boekjaar 13,1 11,4 Vermogenspositie en financiële ratio s (in percentages) Ratio s Weerstandsniveau A 20,2 17,4 Weerstandsniveau B (exclusief honorarium) 23,1 20,0 Solvabiliteit 27,5 21,9 Resultaatsmarge 3,7 3,4 Resultaatsmarge, exclusief honorarium 4,3 3,9 Liquiditeit, (current ratio exclusief financieringsverschil) 121,7 106,3 8

9 Algemeen Organisatie Concernbeschrijving De Stichting Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) is opgericht in Het OLVG is een algemeen top klinisch opleidingsziekenhuis. Het ligt aan het Oosterpark in de binnenstad van Amsterdam en heeft daarnaast polikliniekfuncties aan de Prinsengracht en op IJburg. De locatie Prinsengracht is eind 2014 gesloten en verkocht, begin 2015 is aan de Spuistraat een nieuwe poliklinische centrumfunctie ingericht. Het Medisch Centrum Jan van Goyen was tot eind 2014 de gezamenlijke buitenpolikliniek van het OLVG en het Slotervaartziekenhuis, na het opzeggen van de samenwerkingsovereenkomst door het Slotervaartziekenhuis heeft het OLVG begin 2015 de wens uitgesproken om de exploitatie over te nemen. Het OLVG biedt onderdak aan 23 MSRC/RGS erkende specialismen, veelal met opleidingsbevoegdheid. Als Teaching Hospital zit het OLVG in de opleiding- en onderwijsregio (OOR) van het AMC. Het ziekenhuis heeft een grote moderne Spoedeisende Hulp en een level III Intensive Care. In het OLVG zijn een huisartsenpost, een spoedtandartsenpraktijk en een poliklinische apotheek gevestigd. Met ingang van 1 maart 2013 is het OLVG bestuurlijk gefuseerd met het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis (SLAZ). Beide ziekenhuizen zijn vooralsnog twee aparte stichtingen met een eigen jaarverantwoording. Er wordt toegewerkt naar een juridische fusie in 2015 waarna 1 stichting ontstaat met een 1 jaarrekening. Toelating De Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi) maakt, binnen de categorie instellingen voor medisch-specialistische zorg, onderscheid tussen Academische, Algemene en Categorale ziekenhuizen. In de categorie Algemene ziekenhuizen is het OLVG een topklinisch opleidingsziekenhuis en in die hoedanigheid sinds 2001 lid van de Vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsziekenhuizen (STZ). Missie en kernwaarden De missie van het OLVG is het leveren van goede patiëntenzorg aan iedereen, het verbeteren van zorg door onderzoek en het delen van kennis door het verzorgen van opleidingen. Deze ambities worden weerspiegeld in de twee kernwaarden van het OLVG: Toonaangevend en Gastvrij. Werkgebied en samenwerking Het centrum, het oostelijke deel van de stad, Zeeburg/ IJburg en Diemen vormen samen het adherentiegebied voor de basiszorg. Voor de topklinische zorg en de derdelijns verwijzingen naar de verschillende centres of excellence strekt het verzorgingsgebied zich uit van regionaal tot landelijk. Voor het behoud van topklinische functies richt het OLVG zich in toenemende mate op samenwerking en alliantievorming. De fusie met het SLAZ vormt hierin het zwaartepunt. Andere strategische lokale samenwerkingspartners voor het OLVG zijn het AMC (in het Hartcentrum Amsterdam), het BovenIJ ziekenhuis (in DiaBoss, CMA en OCA, samen met het SLAZ) en het NKI/AvL. Met nog vijf andere aanbieders in de Amsterdamse regio verkennen het OLVG en het SLAZ de mogelijkheid van verdergaande samenwerking en verzelfstandiging van de laboratoria. Landelijk maakt het OLVG onderdeel uit van de vereniging Santeon. Hierin bundelen zes topklinische ziekenhuizen verspreid over Nederland de krachten in het streven naar de hoogste kwaliteit van medische zorg en gastvrijheid. Naast het OLVG zijn dat het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht/Nieuwegein, het Canisius-Wilheminaziekenuis in Nijmegen, het Catharina ziekenhuis in Eindhoven, het Martini Ziekenhuis in Groningen en het Medisch Spectrum Twente in Enschede. 9 olvg jaarverantwoording 2014 directieverslag

10 Organogram concern Het organogram laat de opbouw van het concern zien, met de eraan gelieerde entiteiten. CV Clinium en Clinium Amsterdam BV worden niet geconsolideerd in de jaarrekening. Stichting OLVG Medisch Centrum Jan van Goyen (buitenpoli met Slotervaartziekenhuis) Amsterdam Medical Services (AMS BV) 100% Stichting Teaching Hospital OLVG Oosterparking BV 100% ECLCA BV 100% Hospital Services OLVG 51% BV AMS 100% Peildatum: 31 december 2014 c 20% CV Clinium b 80% Clinium A dam BV Toelichting: b = beherend vennoot c = commanditair vennoot 10

11 Bedrijfsvoering Organogram interne organisatie Gemeenschappelijke raad OLVG en Sint Lucas Andreas Ziekenhuis raad van toezicht Bestuur Medische Staf raad van bestuur Ondernemingsraad Patiëntenraad Klachtenbemiddeling Concernstaf Financiën Informatisering en Automatisering Vastgoed en Zorgtechnologie Geestelijke Verzorging Infectiepreventie Secretaris en secretariaat raad van bestuur Human Resources Management Juridische Zaken Marketing en Communicatie Services Inkoop en Logistiek Medisch Instrumentele Zaken Primaire Business Units* Medisch Ondersteunende Units Teaching Hospital Algemene Chirurgie Dermatologie Gynaecologie/Verloskunde Hartcentrum (Cardiologie en Cardio-thoracale Chirurgie) Huisartsengeneeskunde Interne Geneeskunde Keel- Neus- en Oorheelkunde Kindergeneeskunde Longgeneeskunde Maag- Darm- Leverziekten Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie Neurologie Oogheelkunde Orthopedie Plastische, Reconstructieve en Handchirurgie Psychiatrie en Medische Psychologie Spoedeisende Hulp Urologie Anesthesiologie en Operatiekamers Hematologisch Klinisch Chemisch Laboratorium Intensieve Geneeskunde Medische Microbiologie Paramedische Ondersteunende Unit Pathologie Radiologie Ziekenhuisapotheek Onderwijs Onderwijsvoorzieningen Onderzoek Peildatum: 31 december olvg jaarverantwoording 2014 directieverslag

12 Besturingsmodel, managementinformatie en personeel Het OLVG kent een gedecentraliseerd besturingsmodel met 26 medische en medisch ondersteunende vakgroepen als resultaatverantwoordelijke businessunits. Deze worden geleid door een unitvoorzitter. Een bedrijfsleider ondersteunt de bedrijfsvoering van meerdere units. Naast de zorg units zijn er centrale staf- en ondersteunende diensten. Met fusiepartner SLAZ wordt een nieuw gezamenlijk besturingsmodel ontwikkeld en geïmplementeerd. In 2014 is een aanvang gemaakt met de integratie van de ondersteunende stafafdelingen. Managementinformatie wordt real time gepubliceerd via het datawarehouse. Maandelijks worden productierapportages opgesteld en elk trimester hebben de businessunits een gesprek met de raad van bestuur aan de hand van de perspectieven klant, medewerker, zorg en innovatie, interne processen en financiën. De totstandkoming van het (financiële) beleid vindt planmatig plaats, op basis van een jaarlijkse kaderbrief met de uitgangspunten voor het opstellen van de begroting voor het komende jaar, voor de bedrijfseenheden en voor het gehele ziekenhuis. Na goedkeuring van de begroting door de raad van toezicht worden de interne budgetten door de raad van bestuur vastgesteld, deze worden gedurende het jaar maandelijks bewaakt aan de hand van rapportages en analy ses, waaronder productieoverzichten. Deze worden door de raad van bestuur periodiek besproken met het management. Elk kwartaal wordt de volledige exploitatie en balans van het ziekenhuis opgesteld en geanalyseerd. Personeel De personele kerngegevens per 31 december 2014, inclusief MC Jan van Goyen, zijn weergegeven in onderstaande tabel. Bestuur en medezeggenschap De stichting heeft een bestuursmodel met een raad van bestuur, met een gezamenlijke eindverantwoordelijkheid en een inhoudelijke portefeuilleverdeling, en een raad van toezicht. De raad van bestuur bestaat uit de volgende leden: de heer dr. J.Th.M. van der Schoot, voorzitter de heer drs. P.E. van der Meer, vicevoorzitter mevrouw drs. F.J.H. Dings, lid Mutaties in de raad van bestuur Als gevolg van de bestuurlijke fusie bestond de raad van bestuur aan het begin van het verslagjaar nog uit de vijf bestuurders van de beide ziekenhuizen. In januari 2014 is de heer Hemrika overleden aan de gevolgen van zijn ziekte. In februari 2014 heeft mevrouw Van den Maagdenberg de raad van bestuur verlaten en de overstap gemaakt naar het AMC. Beide posities zijn niet opnieuw ingevuld, in lijn met het streven om de omvang van de raad van bestuur op termijn terug te brengen. De portefeuilles zijn opnieuw onder de zittende leden verdeeld. Mevrouw Dings is eind mei 2014 voor een tweede termijn van vier jaar benoemd als lid in de raad van bestuur. De benoeming van alle bestuurders is herbevestigd na de juridische fusie, met instandhouding van de huidige zittingstermijn. De actuele samenstelling en (neven)functies van de bestuurders staan op de website van het OLVG. De raad van toezicht moet nevenfuncties vooraf beoordelen en goedkeuren waarbij mogelijke belangenverstrengeling wordt meegewogen. Kerngegevens personeel per Aantal medewerkers in loondienst waarvan patiëntgebonden functies waarvan medisch specialisten Fte medewerkers in loondienst waarvan patiëntgebonden functies waarvan medisch specialisten Medewerkers niet in loondienst: ingehuurd personeel (inclusief medisch specialisten), uitzendkrachten en stagiair(e)s waarvan patiëntgebonden functies Vrijwilligers

13 Vergoeding De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) is van kracht. De arbeidsvoorwaarden zijn in lijn met de WNT zoals die gold op het moment van (her)benoeming. De arbeidsvoorwaarden van de bestuurders zijn opgenomen in de jaarverantwoording. Medezeggenschap Het OLVG heeft als medezeggenschaps- en adviesorganen een ondernemingsraad die de belangen van het personeel behartigt, een bestuur van de medische staf dat de medische specialisten vertegenwoordigt, en een patiëntenraad die de raad van bestuur gevraagd en ongevraagd adviseert vanuit het perspectief van de patiënt als gebruiker van het ziekenhuis. De ondernemingsraad en de patiëntenraad publiceren elk een eigen jaarverslag waarin onder andere wordt weer gegeven over welke onderwerpen advies (of instemming) is gegeven en wat daarmee is gebeurd. De adviesorganen zijn in 2014 intensief betrokken bij de besluitvormingstrajecten ten aanzien van onder andere de juridische fusie, de merknaam, de locatieprofilering, integratieplannen, het besturingsmodel, en de honorariumsystematiek. aandacht, onder andere als gevolg van de verscherping van wet- en regelgeving door de NZa. Strategisch risicomanagement is een aandachtspunt binnen in de reguliere planning- en control cyclus. Het risicoprofiel dient moet dienen als leidraad voor de planning- en control cyclus van het komende jaar. De businessunits en risicodomeinhouders formuleren op basis van het profiel zo nodig maatregelen die onder andere in de trimestergesprekken worden gemonitord. Gedragscodes en risicomanagement Gedragscode, integriteitsbeleid en klachtenregelingen Het OLVG heeft een algemene gedragscode opgesteld voor zijn medewerkers. Deze gedragscode maakt integraal onderdeel uit van de arbeidsovereenkomst en beschrijft op hoofdlijnen de gewenste omgangsvormen en integer gedrag. Daarnaast is nog een aantal aanvullende maatregelen getroffen op het gebied van integriteitsbeleid. Zo is er een gedragscode voor mailen internetgebruik, een klokkenluidersregeling en een klachtenregeling voor de individuele medewerker. Ook is er een (externe) vertrouwenspersoon aangesteld. De behandeling van klachten van patiënten is vastgelegd in de Klachtenregeling patiënten OLVG - in aansluiting op de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector. Risicomanagement De belangrijkste geïnventariseerde risico s betreffen de gebieden personeel (arbeidsmarkt), kwaliteit & veiligheid, gebouwen, installaties en apparatuur, financiën en ICT. De fusie met het SLAZ is een aandachtspunt dat bij meerdere risicogebieden terugkomt. Binnen het aandachtsgebied financiën heeft het onderwerp correct declareren verhoogde 13 olvg jaarverantwoording 2014 directieverslag

14 Strategie en beleid Fusie OLVG en SLAZ Het OLVG en het SLAZ zijn in 2013 bestuurlijk gefuseerd. In 2015 gaan de ziekenhuizen juridisch fuseren in één stichting. OLVG en SLAZ hebben de ambitie om samen HET topklinische ziekenhuis te zijn in de regio Amsterdam. Eén ziekenhuis op twee hoofdlocaties met als pijlers: 1. Onderscheidend aanbod aan (topklinische) patiënten zorg 24/7 brede toegang op beide locaties en concentratie van bepaalde klinische ingrepen achter de voordeur. 2. Vooraanstaande niet academische opleiding. 3. Toegepast klinisch onderzoek. Eind 2014 is een business plan, inclusief doorrekening in een business case, opgesteld voor het gefuseerde ziekenhuis. Op basis van een portfolio analyse zijn negen onderscheidende gebieden benoemd, te weten: het Hartcentrum, neurologie, orthopedie, oncologie, obesitas (bariatrie), HIV, moeder & kind (verloskunde en neonatologie), psyche & soma en spoedeisende geneeskunde. Voor elk van de onderscheidende gebieden is een deel business plan ontwikkeld. Met de fusie ontstaat een solide en toekomstbestendig kwalitatief hoogwaardig ziekenhuis, dat een sterke speler met een stevige positie is in de Amsterdamse regio. De fusie maakt het mogelijk om financieel solide te zijn: het biedt kansen om de omzet positief te beïnvloeden en kostenvoordelen te realiseren, en maakt lagere investeringen mogelijk door goed gecombineerd gebruik te maken van de eigenschappen van beide locaties. Kwaliteit en veiligheid Het fusieziekenhuis wil haar patiënten kwalitatief hoogwaardige zorg bieden, zonder daarbij de betaalbaarheid uit het oog te verliezen. Doelstelling is continue verbetering van de patiëntenzorg, waarbij de uitkomsten voor de patiënt centraal staan. Op de langere termijn wordt de ambitie van beste verbeterziekenhuis verder uitgebouwd door samen met patiënten het zorgproces te blijven toetsen en waar mogelijk te verbeteren. Dit wordt gerealiseerd door in de manier van werken de komende jaren te focussen op de drie-eenheid: Samen. Aantoonbaar. Verbeteren. Deze visie is eind 2014 vastgelegd in de gezamenlijke kwaliteitsvisie. Deze visie vormt de basis voor de verdere jaarplannen. In 2014 vond de heraccreditatie van NIAZ plaats. Het OLVG is hierbij benoemd tot best practice op een aantal onderwerpen. De verbeterpunten worden in 2015 opnieuw beoordeeld. Onderdeel van de NIAZ accreditatie is de certificering van het Veiligheidsmanagementsysteem (VMS). De registratie van indicatoren, en het actief sturen hierop, wordt ingezet om de kwaliteit van zorg transparant te maken. Met behulp van de SIRE-methodiek en/of door de necrologiecommissie worden (bijna) incidenten in de patiëntenzorg, calamiteiten, complicaties en sterftegevallen geanalyseerd. Volgens het jaarlijks gehouden onderzoek onder patiënten (de Consumer Quality Index-Ziekenhuizen) krijgt het OLVG een overall rapportcijfer van 8,3 op de schaal van 1 tot 10. Opleiding en onderzoek Het OLVG en het SLAZ zijn lid van de vereniging STZ ziekenhuizen. Het organisatiebrede opleidingsbeleid geeft de richting aan voor de opleiding van zorgprofessionals, en wordt concreet uitgewerkt in decentrale opleidingsplannen voor de bedrijfseenheden. De wetenschappelijke doelstellingen zijn vastgelegd in het Wetenschapsbeleidplan Medisch specialisten en (gespecialiseerd) verpleegkundigen werken mee aan trials en/of toegepast klinisch wetenschappelijke onderzoeken, daarbij ondersteund door het Leerhuis. 14

15 Maatschappelijk verantwoord ondernemen Het OLVG wil zich profileren als maatschappelijk verantwoorde zorginstelling en heeft om die reden het manifest MVO in de zorg mede ondertekend. In navolging daarvan is in kaart gebracht wat het OLVG al aan activiteiten ontplooit op dit terrein en waar het nog beter zou kunnen. Vanuit de oorspronkelijk invalshoeken People, Planet, Profit zijn deze activiteiten en doelstellingen gaandeweg gebundeld naar meer herkenbare thema s in de zorg. Vervolgens is in 2014 een MVO Taskforce opgericht om het maatschappelijk verantwoord ondernemen in te bedden in de lijn organisatie. Milieubeleid Het OLVG heeft over het verslagjaar 2014 voor het eerst een duurzaamheidsverslag opgesteld volgens het GRI-duurzaamheidskader (Global Reporting Initiative). Dit verslag gaat verder dan het milieujaarverslag en rapporteert ook over sociale aspecten. Het duurzaamheidsverslag (link) is gedeponeerd bij de gemeentelijke instanties en openbaar gemaakt. Eind 2014 is het OLVG geauditeerd voor het gouden niveau van de Milieuthermometer Zorg. Het gouden niveau is gekoppeld aan het keurmerk Milieukeur. Begin 2015 is bekend geworden dat het OLVG het gouden niveau heeft behaald en daarmee het ziekenhuis in Amsterdam en het derde ziekenhuis in Nederland is met een milieukeurmerk. benchmarks. In het OLVG is in 2014 het verzuim enigszins gelijk gebleven en lag iets boven de zogeheten Verbaannorm. In het SLAZ is in 2014 het verzuim eveneens gelijk gebleven. In vergelijking met de STZ benchmark is het ziekteverzuim in het SLAZ evenredig met het gemiddelde en in het OLVG is dit iets hoger dan het STZ gemiddelde. Binnen beide ziekenhuizen zijn de thema s Sterk In Je Werk en On the Move van belang voor de vitaliteit en duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Zowel voor leidinggevenden als voor medewerkers zijn hiervoor trainingen beschikbaar. Het OLVG was in 2014 voor het zesde achtereenvolgende jaar TopWerkgever. Dit keurmerk staat voor goede arbeidsvoorwaarden, ontwikkelings- en carrièremogelijkheden en cultuurmanagement. In 2013 heeft CRF een nieuw label voor zorginstellingen geïntroduceerd, top employers cure & care. Het OLVG is daarmee officieel gecertificeerd als top employer cure & care. Naast het OLVG zijn ook de vijf andere Santeon ziekenhuizen als topwerkgever erkend. Fusiepartner SLAZ heeft in afwachting van de juridische fusie nog niet deel genomen aan het keurmerk TopWerkgever. Sociaal beleid Het OLVG en het SLAZ streven naar excellent werkgeverschap. Daarvoor gebruiken de ziekenhuizen periodiek een aantal diagnoses zoals verzuimcijfers, medewerker tevredenheid, exit motivatie, risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Het OLVG gebruikt daarnaast nog de uitkomsten van het onderzoek Excellente Zorg. Op basis van de uitkomsten bepaalt de raad van bestuur voor beide locaties de verbeteracties en de prioriteiten. Of de gekozen verbeteracties (voldoende) resultaat opleveren blijkt uit managementinformatie en herhaling van bepaalde diagnoses. Tenslotte meten het OLVG en het SLAZ de resultaten af aan externe 15 olvg jaarverantwoording 2014 directieverslag

16 Financieel beleid In deze paragraaf worden de belangrijkste onderdelen van het financieel beleid van het OLVG toegelicht. Een meer gedetailleerde toelichting op de ontwikkelingen met betrekking tot het resultaat, de balans en de vermogenspositie staat in de jaarrekening. Resultaten Situatie op de balansdatum Het jaar 2014 is afgesloten met een positief exploitatie resultaat 13,1 miljoen. Dit komt overeen met 3,7% van de geconsolideerde omzet. Het exploitatie resultaat, genormaliseerd voor verkoop van de locatie Prinsengracht is 4,5 miljoen. Dit komt overeen met 1,3% van de geconsolideerde omzet. Door de toevoeging van het resultaat aan het eigen vermogen zijn de solvabiliteitsratio s verder verbeterd. Het weerstandsniveau (weerstandsvermogen A = eigen vermogen ten opzichte van de totale opbrengsten) voldoet met 20,2% aan de eis die in het bankconvenant is afgesproken (in 2013 was dit 17,4%). De groei van het weerstandsvermogen voldoet hiermee aan het door de toegenomen risico s van de sector noodzakelijk geachte niveau van 15%. De solvabiliteitsratio voldoet eind 2014 met 27,5% aan de gestelde norm van 15% (in 2013 was dit 21,9%). Het OLVG voldoet aan de eisen die het Waarborgfonds voor de Zorgsector stelt en is eind 2010 toegelaten als lid. In het OLVG zijn alle medisch specialisten in loondienst, waardoor de honorariuminkomsten deel uitmaken van de opbrengsten. Gecorrigeerd voor dit effect is de resultaatsratio 4,3% (in 2013 was dit 3,9%) en het weerstandsniveau (weerstandsvermogen B = Solvabiliteitsratio s (%) Solvabiliteit Weerstandsvermogen A Weerstandsvermogen B eigen vermogen ten opzichte van de totale opbrengsten minus de honorariuminkomsten) 23,1% (in 2013 was dit 20,0%). De opbrengsten zijn in 2014 met 9 miljoen (2,8%) toegenomen tot 350 miljoen. De zorgomzet in 2014 bestaat uit omzet uit DOT-zorgproducten en overige producten. Ten aanzien van de verwerking van Medisch Centrum Jan van Goyen heeft zich een wijziging voorgedaan: in de jaarrekening 2014 is Medisch Centrum Jan van Goyen gewaardeerd tegen deelnemingswaarde en in de geconsolideerde jaarrekening is Medisch Centrum Jan van Goyen voor 50% geconsolideerd. Ontwikkelingen gedurende het boekjaar Terugblik 2013 De definitieve afwikkeling van de jaarcijfers 2013 is gerealiseerd in december 2014 als gevolg van vertragingen door de uitvoering van het (landelijke) zelfonderzoek en onzekerheid ten aanzien van de zgn. transitiebedragen. Ontwikkelingen landelijk 2014 Ook voor de cijfers over het verslagjaar 2014 zal er een zelfonderzoek plaats vinden. De uitkomsten van het zelfonderzoek 2014 zijn geschat, mede op basis van de uitkomsten van het zelfonderzoek 2013, en in de jaarcijfers 2014 verwerkt. Ontwikkelingen OLVG 2014 In november 2014 zijn de deuren van de OLVG locatie Prinsengracht gesloten, de panden zijn verkocht. Dit heeft geleid tot een incidenteel resultaat (boekwinst) van 8,6 miljoen euro, overige opbrengsten. Aan de Spuistraat is een nieuwe centrumlocatie met polikliniek functies geopend. Eind 2014 is de samenwerkingsovereenkomst tussen het OLVG en het Slotervaart Ziekenhuis ten aanzien van Medisch Centrum Jan van Goyen door het Slotervaart Ziekenhuis beëindigd. De voorbereiding van de juridische fusie met het SLAZ heeft geresulteerd in het opstellen van een businessplan en de doorrekening daarvan in een 16

17 business case voor de gefuseerde situatie. Het fusieziekenhuis verwacht, ten opzichte van de situatie waarin de ziekenhuizen niet gefuseerd zijn, voordelen te behalen door hogere opbrengsten, gunstigere investeringen en toegenomen mogelijkheden om kosten te besparen. Mede in het kader van de fusie is in 2014 veel geïnvesteerd in de voorbereiding van de implementatie van het nieuwe elektronisch patiëntendossier EPIC. De voorbereiding ligt op schema, de datum voor de go-live is 19 oktober Project Basisregistratie op orde Het in 2013 gestarte project Basisregistratie op orde is doorgezet in In dit project wordt de registratie in het hele ziekenhuis in fases geanalyseerd en waar nodig verbeterd door scholing van medewerkers. Indien nodig worden correctiemaatregelen getroffen. Liquiditeit De liquiditeit heeft in het verslagjaar een golfbeweging laten zien, die gerelateerd is aan de facturatie. In het begin van het jaar was er sprake van een snelle verbetering van de liquiditeit door het factureren van de productie van Het facturen van de productie van 2014 heeft vervolgens enige tijd op zich laten wachten, waardoor pas in het najaar weer een duidelijke verbetering in de liquiditeit zichtbaar was. Deze werd ook ten positieve beïnvloed door de verkoop van de locatie Prinsengracht. De resterende factureringsachterstanden van 2014 zijn in het begin van het jaar 2015 weggewerkt. Gedurende het verslagjaar zijn er geen nieuwe lang lopende leningen afgesloten. De investeringen konden uit de cashflow worden betaald. De kredietfaciliteit voor de exploitatie bedraagt ultimo miljoen. Eind december was hiervan Liquiditeit (%) Liquiditeit 9 miljoen opgenomen, zodat 43 miljoen kredietruimte resteerde. De current ratio (vlottende activa/kortlopende schulden) is toegenomen van 119,6% in 2013 naar 126,5% in Financiële risico s en onzekerheden Zoals hiervoor beschreven heeft het OLVG het voornemen de exploitatie van het Medisch Centrum Jan van Goyen zelfstandig voort te zetten. De reeds in 2014 ingezette lijn om de resultaten van Medisch Centrum Jan van Goyen te verbeteren wordt in 2015 doorgezet. In de jaarrekening 2014 zijn de effecten van het zelf onderzoek opgenomen op basis van schattingen. Uiterlijk 1 mei 2016 zal de minister besluiten of de geconstateerde overschrijding in het jaar 2013 via het macrobeheersinstrument zal worden teruggehaald. Indien dit alsnog opgenomen moet worden kan dit effect hebben op het resultaat in de toekomst. Gebeurtenissen na balansdatum Het OLVG heeft het voornemen uitgesproken om de exploitatie van Medisch Centrum Jan van Goyen zelfstandig voort te zetten. Definitieve besluitvorming hierover volgt in Op 16 april 2014 is het fusievoorstel met de akte van fusie (inclusief de gewijzigde statuten) gedeponeerd bij het Handelsregister. Na verstrijken van de termijn en het verkrijgen van de verklaring van non-verzet is het fusiebesluit definitief ondertekend en kan de akte passeren waarmee de juridische fusie tussen OLVG en SLAZ in de Stichting OLVG een feit is. De productie in de eerste 4 maanden van 2015 is in lijn met de vergelijkbare periode in Risicobeheer met betrekking tot financiële instrumenten Het beleid van het OLVG is erop gericht het renterisico te minimaliseren. Voor de in 2011 afgesloten lening is een variabele rente afgesproken. Om het renterisico te beperken, is een interest rate swap afgesloten die het risico op de variabele rente afdekt. Een nadere toelichting staat in de jaarrekening. 17 olvg jaarverantwoording 2014 directieverslag

18 Gelopen financiële risico s (prijs-, krediet-, liquiditeits- en kasstroomrisico s) Het OLVG maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik van financiële instrumenten die de instelling blootstellen aan markt- en/of kredietrisico s. Het OLVG past kostprijshedge accounting toe: het waarderen van instrumenten op kostprijs. Ultimo boekjaar 2014 heeft de genoemde interest rate swap een negatieve marktwaarde van 5,67 miljoen. Echter, vanwege het feit dat de interest rate swap een perfect hedge vormt met de onderliggende lening, loopt het OLVG hierop geen risico. Tevens heeft het OLVG geen borgstelling voor de negatieve marktwaarde hoeven afgeven. Een nadere toelichting staat in de jaarrekening. 18

19 Toekomstparagraaf In 2014 zijn belangrijke voorbereidingen getroffen voor het realiseren van de fusie van het OLVG en het SLAZ. In 2015 worden een aantal omvangrijke randvoorwaarden voor de fusie gerealiseerd, zoals de juridische fusie, de implementatie van een gezamenlijk elektronisch patiëntendossier, de integratie van ondersteunende diensten en de implementatie van een nieuw besturingsmodel. Met de fusie kan samen meer volume per aandoening worden gerealiseerd. Volumegroei draagt bij aan de continue verbetering van kwaliteit en kosten: door meer ervaren zorgprofessionals, betere mogelijkheden om te werken met gespecialiseerde teams en sub specialisatie, meer klinische data. De uitdaging voor de komende jaren is om deze fusievoordelen daadwerkelijk om te zetten naar concrete verbeteringen in de patiënten zorg. Een belangrijke stap hierin is de realisatie van onderscheidende locatieprofielen, o.a. voor wat betreft de cardiologische, neurologische en orthopedische zorg. Om de adherentie in de binnenstad van Amsterdam te behouden is een nieuwe locatie aan de Spuistraat 239 geopend. Patiënten kunnen hier terecht voor spreekuren van de Dermatologie, Interne geneeskunde, Oogheelkunde, Keel, Neus en Oorheelkunde, Maag, Darm en Leverziekten, Neurologie en Bloedafname. In samenhang met de productiemogelijk heden die daarnaast het Medisch Centrum Jan van Goyen biedt zal de wenselijkheid van het behoud van de locatie IJburg opnieuw worden overwogen. De gezamenlijke wetenschappelijke doelstellingen staan in het Wetenschapsbeleidplan De doelen op het gebied van milieu voor 2015 zijn weergegeven in een gezamenlijk milieujaarplan. Het SLAZ streeft ernaar in 2015 het bronzen certificaat van de milieuthermometer te vervangen voor een zilveren. Het OLVG heeft als doel goud te behouden. De financiële risico s en onzekerheden staan beschreven in de financiële paragraaf bij de jaar rekening. Een risicofactor is ook het gezamenlijke ondernemingsplan voor de uitbesteding van de laboratoria van zes ziekenhuizen en Sanquin. In dit traject moet het nog tot besluitvorming komen over hoe OLVG en SLAZ hierin participeren. Grote investeringen op de korte termijn betreffen de verbouwing van het operatiecomplex (OLVG en SLAZ), in combinatie met de Orthopedie (SLAZ), en de SEH/ HAP (SLAZ). Een lange termijn vastgoedstrategie met bijbehorend investeringsplan wordt in 2015 opgesteld. De business case voor het gefuseerde ziekenhuis laat zien dat als gevolg van de fusie en de lateralisatie de noodzakelijke investeringen gunstiger uitvallen, dan in de niet-gefuseerde situatie het geval zou zijn geweest. Het kwaliteit- en veiligheidsbeleid is de komende jaren een uitwerking van de gezamenlijke kwaliteitsvisie Samen. Aantoonbaar. Verbeteren. Deze visie vormt de basis voor de verdere jaarplannen. Concreet gerealiseerde kwaliteitsverbeteringen worden jaarlijks zichtbaar gemaakt in een zogeheten inspiratieboek. In de eerste helft van 2015 worden zowel OLVG als SLAZ door het NIAZ bezocht om de voortgang op het verbeterplan te laten zien. 19 olvg jaarverantwoording 2014 directieverslag

20 Jaarrekening 2014 Hierna volgen de geconsolideerde en enkelvoudige jaarrekening, inclusief toelichtingen en goedkeurende verklaring van de externe accountant (E&Y). Inhoudsopgave jaarrekening 5.1 Geconsolideerde jaarrekening Geconsolideerde balans per 31 december Geconsolideerde resultatenrekening over Geconsolideerd kasstroomoverzicht over Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december Mutatieoverzicht immateriële vaste activa Mutatieoverzicht materiële vaste activa Mutatieoverzicht financiële vaste activa Specificatie ultimo boekjaar onderhanden projecten en gereedgekomen projecten Overzicht langlopende schulden ultimo Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening over Enkelvoudige balans per 31 december Enkelvoudige resultatenrekening over Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de enkelvoudige balans per 31 december Mutatieoverzicht immateriële vaste activa Mutatieoverzicht materiële vaste activa Mutatieoverzicht financiële vaste activa Specificatie ultimo boekjaar onderhanden projecten en gereedgekomen projecten Overzicht langlopende schulden ultimo Toelichting op de enkelvoudige resultatenrekening over Overige gegevens Vaststelling en goedkeuring jaarrekening Statutaire regeling resultaatbestemming Resultaatbestemming Gebeurtenissen na balansdatum Controleverklaring 81 20