Mindmapping in het LO en BO

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Mindmapping in het LO en BO"

Transcriptie

1 Mindmapping in het LO en BO Theoretische achtergronden en praktische toepassingen Empirisch onderzoek MM Bij mezelf Bij kdn gewoon onderwijs lager: 3de graad SO Hoger en universitair Bij kinderen BO J.N. 1

2 Verband evolutie en breinvorming >100 miljoen jaren geleden: > jaar geleden > jaar geleden J.N. 2

3 Leuke weetjes over het brein Grootte: kussensloop Gewicht : gem. 1,3 kg Aantal neuronen : 100 miljard Mogelijkheid tot contacteren per neuron: tot synaptische verbindingen Verbruik zuurstof : 20 % van totale energie Macro-onderzoek een instinctief brein (BRUIN), hersenstam een evenwichtsbrein (GROEN), kleine hersenen een emotioneel brein (ROOD), limbisch systeem de "denkende" cortex (GEEL), grote hersenen J.N. 3

4 Micro-onderzoek : Werking: een elektrisch+biochemisch proces!! J.N. 4

5 Voornaamste neurotransmitters Dopamine:belangrijk bij ervaren van genot blijdschap, welzijn, motor.act drugs+relatine: overstimulatie van dopaminebanen: euforisch gevoel. Adrenaline: komt vrij bij angst of stress verhoogt alertheid, meer E Serotine:zelfvertrouwen,slaap,emotie,sexuele activiteit, eetlust!! Medicatie speelt in op de neurotransmitters waardoor gedrag geremd of versterkt wordt. Gevolgen straffen en belonen Belonen: maakt endorfines vrij + dopamine opwekken van vreugdegevoel Straffen : vrijkomen van (nor)adrenaline verhindert denken, maakt lichaam klaar om te vechten/vluchten BVL-leersystemen geven zelfvertrouwen en laten kdn succes ervaren = 2 basisvoorwaarden bij het leren. J.N. 5

6 Biologische verschillen Meer hersencellen Kleinere hersenbalk : meer gericht denken Beter ruimtelijk inzicht + visualisatie Probleem oplossen: actie Minder hersencellen Grotere hersenbalk + limbisch systeem Beter vis. Geheugen (gezichten herkennen) Probleem oplossen communiceren Breinonderzoek Sperry : basis BVL Linkercortex * ver woord ing Lineair Getallen Woorden Serieel Detail Ernst Logica analyse concentratie Rechtercortex ver beeld ing Ruimtelijk Symbolen Beelden Kleur Verbanden Intuïtie: aanvoelen Fantasie Synthese ontspannen J.N. 6

7 Plasticiteit van het brein Synaptogenese: aangroei synapsen geboorte ; 2500/cel 3 jaar; 15000/cel pruning: wegsnoeien syn. Verbindingen 21j : helft weg. Neurogenese :aanmaak nieuwe neuronen op latere leeftijd Kracht synaps verandert door veelvuldig gebruik : LTP Plasticiteit in beeld J.N. 7

8 J.N. 8

9 Soorten MM Note taking Gedachten van anderen op papier zetten Verhaal: vast schema info-tekst: eigen aan tekst Note making Eigen gedachten op papier zetten brainstormen Eigen aan jouw idee Mindmapping Evenwichtiger gebruik van linker- en rechterhersenhelft. creatiever efficiënter sneller Your brain is a Brilliant Association Machine Use it or lose it! Tony Buzan J.N. 9

10 Hoeveel lln. weten een probleem creatief op te lossen? Kleuters % Lagere school % Secundaire school % Hoger onderwijs % volwassenen < 10 % Bron : klasse, feb. 07 Utah-onderzoek Klas Ann 10 lln T1 13 Mindmaps Tuin van Babbel uitslag procent GLENN N 42/46 91 JUSTIEN S 40,5/46 88 JOACHIM B 33/46 71 JORDAN P 42/46 91 DHANYA V 39/46 85 NIELS S 40/46 87 FRANKY G 42,5/46 92 MIKE S 39,5/46 86 ELIE G 46/ ANDY L 37,5/46 81,5 klasgemiddelde 87 J.N. 10

11 Klas Dave 8 lln T8 juni Mindmaps Taalsignaal uitslag procent Mickey 32,5/40 81 Ruben 36/40 90 Geoffrey 34/40 85 Steven 35/40 85 Ismaël 34,5/40 86 Chris 37/40 93 Cedric 38/40 95 Gert 32/40 80 klasgemiddelde 34,8/40 85/ Zien 2. Horen 3. Doen MM versus leerstijlen Succes van Mindmapping : 1. Hersenintegratie L + R 2. Genoeg herhalen (LT-geheugen) 3. toepassen van de 3 leerstijlen J.N. 11

12 Kennen onthouden Kringlopen van succes! breintechnieken Leren = makkelijk Positief gevoel Zelfvertrouwen stijgt Geen breintechnieken Leren = moeizaam Negatief gevoel Zelfvertrouwen daalt,onzeker ontspannen Aangenamer, rustiger conflictsituaties Opvliegend, lastig J.N. 12

13 Waarom zou ik MM in BO? BO- kind probleem met lineaire verwerking (l-hersenhelft). ADD-kind is meer rechtsgeoriënteerd (beelddenker) Plasticiteit: i-brain gericht op beeldcultuur Het hele brein is actief MM activeert de 3 leerstijlen: V-A-K Ha-gevoel: basis voor succes bij leren. Mindmappen op PC klik op EDU Klik op bovenstaand logo en volg de uitvoerprocedure. J.N. 13

14 Hoe beginnen? Blad A4 en liggend Titel midden Lees tekst 1 X geheel Lees tekst per alinea + markeer sleutelwoorden Hoofdtakken aanduiden Hoofdtakken verder uitbouwen Kleur lijnen + tekening (of zoek prenten) Belangrijk: 1. samen met lln 2. begeleid proces door vraagstelling Toepassingen MM analyseren Taal: spelling: au of ou leeslessen analyseren: zie schriften Rekenen: meten en meetkunde : zie MM WO of thema:van MM tot PP J.N. 14

15 Ondersteunende lectuur Het maakbare brein Margriet sitskoorn,uitg Bert Bakker, ISBN Het puberende brein Eveline Crone,Prometheus uitgeverij, ISBN Leuker leren Lernout en Provost, standaard uitgeverij, ISBN S.O.S Brein Lernout en Provost, standaard uitgeverij, ISBN Gebruik je hersens Jan-Willem Van den Brandhof, academic service, ISBN Psyche en Brein,eos magazine J.N. 15

Puberhersenen onder de loep

Puberhersenen onder de loep Brein in beeld Puberhersenen onder de loep Hersenen stoppen niet zomaar met ontwikkelen. Tijdens je hele jeugd leert je brein er steeds meer bij. Sterker nog: pas rond je 25e levensjaar zijn de hersenen

Nadere informatie

MM = Mind Map = Mentale Magneet

MM = Mind Map = Mentale Magneet MM = Mind Map = Mentale Magneet Een kompas dat van pas komt bij breinvriendelijk leren. (Ir. Bernard Lernout het leerhof -) In deze tekst wordt de sluier opgelicht van de methode die Tony Buzan (Engeland)

Nadere informatie

Leeratelier: Mindmappen

Leeratelier: Mindmappen Leeratelier: Mindmappen Ons brein Macro en Micro Linkercortex-rechtercortex Situering binnen het actief leren Mindmapping, de theorie Mindmapping, praktisch! w w w. g o l e w e. e u Hersencortex: 10 9

Nadere informatie

Succesvol Leren met Mindmappen. Lieza Geuzinge. Beter onthouden. Ideeën opdoen. Makkelijker leren. Presentaties voorbereiden.

Succesvol Leren met Mindmappen. Lieza Geuzinge. Beter onthouden. Ideeën opdoen. Makkelijker leren. Presentaties voorbereiden. Beter onthouden Ideeën opdoen Makkelijker leren Presentaties voorbereiden Samenvatten 1 Over dit e-bookje Dit is versie 1.0 van Succesvol leren met mindmappen. Fijn dat je dit e-bookje leest! Ik hoop dat

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING Wat verandert er in het zenuwstelsel als een dier iets leert? Hoe worden herinneringen opgeslagen in de hersenen? Hieraan ten grondslag ligt het vermogen van het zenuwstelsel om

Nadere informatie

het lerende puberbrein

het lerende puberbrein het lerende puberbrein MRI / fmri onbalans hersenstam of reptielenbrein automatische processen, reflexen, autonoom het limbisch systeem of zoogdierenbrein cortex emotie, gevoel, instinct, primaire behoeften

Nadere informatie

hoofdstuk 1 Prezi: een zooming interface

hoofdstuk 1 Prezi: een zooming interface hoofdstuk 1 Prezi: een zooming interface In dit hoofdstuk leg ik uit wat Prezi is, waar het vandaan komt en wat Prezi zo bijzonder maakt. Hierbij grijp ik onder andere terug op de verschillen tussen onze

Nadere informatie

W E L K O M. BreinLink voor ouders: BreinLink voor ouders 31 oktober 2012. BCL Instituut - Hulda Möller 1

W E L K O M. BreinLink voor ouders: BreinLink voor ouders 31 oktober 2012. BCL Instituut - Hulda Möller 1 W E L K O M BreinLink voor ouders: Beter Begeleiden door Breinkennis? Hulda Möller BreinCentraal Leren Instituut De Werkplaats 31 oktober 2012 www.breinlink.nl www.bclinstituut.nl IQ van tieners niet stabiel,

Nadere informatie

Omdat een Open Generatie Verleden verhindert om Jezelf te zijn! Dit geldt zowel voor ons individueel als als leefgemeenschap

Omdat een Open Generatie Verleden verhindert om Jezelf te zijn! Dit geldt zowel voor ons individueel als als leefgemeenschap Omdat een Open Generatie Verleden verhindert om Jezelf te zijn! Dit geldt zowel voor ons individueel als als leefgemeenschap Met het afsluiten van een open generatie verleden biedt je jezelf als mens de

Nadere informatie

Hoofdstuk 1: Hoe maak je een mindmap? 2

Hoofdstuk 1: Hoe maak je een mindmap? 2 Inhoud Brief van Tony Hoofdstuk 1: Hoe maak je een mindmap? 2 Wat is een mindmap? 4 Hoe komt het dat mindmappen echt werkt? 5 Je les leren Stel je eens voor Mindmap van jouw huis Hoe maak je een mindmap?

Nadere informatie

Leer als een speer. Jan-Willem van den Brandhof

Leer als een speer. Jan-Willem van den Brandhof Leer als een speer Jan-Willem van den Brandhof Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Inleiding 07 1.1 Doel 07 1.2 Overzicht boek 07 Hoe lees je dit boek handig? 08 1.3 Hersenen 09 Samenvattende mind map 16/17 Hoofdstuk

Nadere informatie

WAT BEPAALT DE MAXIMALE PRESTATIE? HET HOOFD? Bert Van Poucke

WAT BEPAALT DE MAXIMALE PRESTATIE? HET HOOFD? Bert Van Poucke WAT BEPAALT DE MAXIMALE PRESTATIE? HET HOOFD? Bert Van Poucke Analyse 4 pijlers belangrijk om optimale prestaties te leveren: 1) de fysieke pijler (incl. technisch en tactisch) 2) de mentale pijler 3)

Nadere informatie

Eerst even een testje

Eerst even een testje Frans Bleumer Frans Bleumer Eerst even een testje Een krant is beter dan een weekblad. Het strand is beter dan de straat. In het begin kun je beter rennen dan wandelen. Je zult het vaker moeten proberen.

Nadere informatie

Wim van Vroonhoven Heleen Schoots-Wilke

Wim van Vroonhoven Heleen Schoots-Wilke Wim van Vroonhoven Heleen Schoots-Wilke Hersenen : wat weet ik er van? Teken de hersenen. Waar liggen? De grote hersenen De kleine hersenen De amygdala De hersenstam De prefrontale cortex Het corpus callosum

Nadere informatie

op eigen wijze een stap vooruit Leren-leren Hoe leer je? Geheugen Motivatie Pauze? Concentratie en focus Planning Taal en wiskunde Zaakvakken

op eigen wijze een stap vooruit Leren-leren Hoe leer je? Geheugen Motivatie Pauze? Concentratie en focus Planning Taal en wiskunde Zaakvakken programma Leren-leren Hoe leer je? Geheugen Motivatie Pauze? Concentratie en focus Planning Taal en wiskunde Zaakvakken 1 Leren: 1. Informatie opnemen 2. Informatie verwerken 3. Opslaan onthouden 4. Informatie

Nadere informatie

Auteursrechten. Stuur dit e-book door naar je vrienden en vriendinnen! Dhr. Sven Veenstra. (www.svenveenstra.com) VERSIE 2.0

Auteursrechten. Stuur dit e-book door naar je vrienden en vriendinnen! Dhr. Sven Veenstra. (www.svenveenstra.com) VERSIE 2.0 Auteursrechten Dit e-book mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, print, elektronisch of op welke andere wijze dan ook worden opgeslagen in een database of ander computer

Nadere informatie

Ontwikkeling van het Puberbrein Wouter Camps

Ontwikkeling van het Puberbrein Wouter Camps Wat halen ze in hun hoofd? Ontwikkeling van het Puberbrein Wouter Camps Dit zijn ze nou.. 3 Fasen Vroege adolescentie Midden adolescentie Late adolescentie Doelstellingen Kennismaking met informatie over

Nadere informatie

Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008

Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008 Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008 Gevoel en emoties / definitie Emoties: in biologische zin: affectieve reacties. Prikkeling van dit systeem geeft aanleiding tot allerlei lichamelijke reacties.

Nadere informatie

Lenneke opening. Welkom!! Hoeveel uur per dag bewegen jóuw kinderen?

Lenneke opening. Welkom!! Hoeveel uur per dag bewegen jóuw kinderen? Lenneke opening Welkom!! Hoeveel uur per dag bewegen jóuw kinderen? 1 In het nieuws PET, MEG en MRI 2 Waarom bewegend door het leven? Maakt nieuwe neuronen aan (pas in 1998!!..) Communicatie tussen hersenhelften

Nadere informatie

door Eric Maccare januari 2014 1

door Eric Maccare januari 2014 1 door Eric Maccare januari 2014 1 doel: Autisme en mindmap Thuis en School Mindmap uitvoeren in een thuis situatie met 2 jongeren met een vorm van autisme en in een Schoolse Activiteiten groep, gemixte

Nadere informatie

Tijd voor creativiteit

Tijd voor creativiteit Tijd voor creativiteit 7/2/2015 Tijd voor creativiteit De beste ideeën ontstaan: 63% Onder de douche, in bad, op de toilet 51% In bed: in slaap vallen, dromen, ontwaken 42% Onderweg: auto, fiets, file

Nadere informatie

Aan de slag met breinkennis! Breinkennis? Hoezo, breinkennis 12-5-2011. Leerlingen

Aan de slag met breinkennis! Breinkennis? Hoezo, breinkennis 12-5-2011. Leerlingen Leerlingen Aan de slag met breinkennis! Schoolleiders Basisschool leerkrachten Onderzoekers Ouders Docenten Beleidsmakers Hulpverleners Dr. Jan Jaap Wietsma Breinkennis? Hoezo, breinkennis medische biologie

Nadere informatie

Leren-leren. Motivation is a fire from within. if someone else tries to light that fire under you, chances are it wil burn very briefly.

Leren-leren. Motivation is a fire from within. if someone else tries to light that fire under you, chances are it wil burn very briefly. 1 Leren-leren Motivation is a fire from within. if someone else tries to light that fire under you, chances are it wil burn very briefly. Steven R. Covey 1 2 2 3 Linkerhersenhelft? Rechterhersenhelft?

Nadere informatie

10 Stappen voor het maken van een Mindmap

10 Stappen voor het maken van een Mindmap 10 Stappen voor het maken van een Mindmap Benodigdheden Om een mindmap te maken heeft u de volgende materialen nodig: papier stiften Gebruik bij voorkeur A3-formaat blanco papier, lijntjes of ruitjes leiden

Nadere informatie

Thema. Kernelementen. Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie

Thema. Kernelementen. Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie Thema Kernelementen Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie Tips voor de trainer: Werken met mensen is werken met emotie. Leer emoties als signaal te herkennen, maar niet als leidraad te

Nadere informatie

Veranderend onderwijs. Hersenontwikkeling in de adolescentie. Onderwijs en het brein. Onderwijs en het brein. Waar of niet waar? Waar of niet waar?

Veranderend onderwijs. Hersenontwikkeling in de adolescentie. Onderwijs en het brein. Onderwijs en het brein. Waar of niet waar? Waar of niet waar? Hersenontwikkeling in de adolescentie Dr. Linda van Leijenhorst www.brainandeducationlab.nl Veranderend onderwijs Onderwijs nu ziet er anders uit dan onderwijs in het verleden tegenwoordig 1915 1953 Onderwijs

Nadere informatie

Heleen Schoots-Wilke

Heleen Schoots-Wilke Heleen Schoots-Wilke Principe 7 Principe 7 Leerlingen: Heb vertrouwen in je zelf Maak het jezelf niet te gemakkelijk Docenten: Geef vertrouwen Zorg voor voldoende uitdaging Stress. 100 biljoen neuronen

Nadere informatie

Carol Dweck en andere knappe koppen

Carol Dweck en andere knappe koppen Carol Dweck en andere knappe koppen in de (plus)klas 2011 www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com 2 http://hoogbegaafdheid.slo.nl/hoogbegaafdheid/ theorie/heller/ 3 http://www.youtube.com/watch?v=dg5lamqotok

Nadere informatie

Weet meer...breng je brein in kaart

Weet meer...breng je brein in kaart Weet meer...breng je brein in kaart Benut de kracht van visuele informatie Een beeld is meer waard dan duizend hangmappen. Ons eigen organisch brein werkt zelden lineair. Onze beste ideeën en inzichten

Nadere informatie

W E L K O M Een rugzak vol breingeheimen voor de begeleiding van pubers

W E L K O M Een rugzak vol breingeheimen voor de begeleiding van pubers W E L K O M Een rugzak vol breingeheimen voor de begeleiding van pubers 3 vragen 3-tallen 3 minuten 1. Waar ben je nieuwsgierig naar? 2. Wat zou vandaag jou kunnen opleveren in de begeleiding? Monique

Nadere informatie

De psychologische aspecten van pijn. Au! Marian Rikkert, GZ-psycholoog, Afdeling Medische Psychologie, Ziekenhuis Rivierenland Tiel

De psychologische aspecten van pijn. Au! Marian Rikkert, GZ-psycholoog, Afdeling Medische Psychologie, Ziekenhuis Rivierenland Tiel De psychologische aspecten van pijn Au! Marian Rikkert, GZ-psycholoog, Afdeling Medische Psychologie, Ziekenhuis Rivierenland Tiel Wat is pijn? Definitie: pijnis eenonplezierige, zintuiglijkeen emotioneleervaring

Nadere informatie

Hoofdstuk 17 - Memoriseren, overhoren en studeren

Hoofdstuk 17 - Memoriseren, overhoren en studeren Hoofdstuk 17 - Memoriseren, overhoren en studeren 17.1. Inleiding 225 17.2. Uit het hoofd leren, met uitspraak erbij 227 17.3. Studeren door het maken van een Mindmap 229 17.4. Tekst markeren, samenvatten

Nadere informatie

Nieuwe (hersen)inzichten en leren

Nieuwe (hersen)inzichten en leren Nieuwe (hersen)inzichten en leren Wat is leren? Neuronen die vaak samen vuren (betrokken zijn bij dezelfde ac,viteit) vormen verbindingen. Leren betekent dat er verbindingen tussen neuronen ontstaan. Door

Nadere informatie

Carin Jansen. Hoog sensitiviteit (HSP) en kinesiologie. Kinesiologiepraktijk Carin Jansen. Opleidingscentrum Espavo.

Carin Jansen. Hoog sensitiviteit (HSP) en kinesiologie. Kinesiologiepraktijk Carin Jansen. Opleidingscentrum Espavo. Hoog sensitiviteit (HSP) en kinesiologie Carin Jansen Kinesiologiepraktijk Carin Jansen Opleidingscentrum Espavo Espavo Remedies De term hoog sensitiviteit is geïntroduceerd in 1996 door Elaine N.Aron,

Nadere informatie

Een kijkje in je hersenen

Een kijkje in je hersenen Brein in beeld Een kijkje in je hersenen Je brein ziet eruit als een uit de kluiten gewassen walnoot, niet veel groter dan twee gebalde vuisten tegen elkaar. Wat de hersenen doen, het is teveel om op te

Nadere informatie

Colofon. Slim leren. Leren leren in de eerste graad in de 21ste eeuw. Educa Slim leren

Colofon. Slim leren. Leren leren in de eerste graad in de 21ste eeuw. Educa Slim leren Colofon Slim leren Leren leren in de eerste graad in de 21ste eeuw Educa Slim leren Colofon Auteur: J. Delestinne Eindredactie en vormgeving: J. Delestinne 2017 Educa G.C.V. Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

21/03/14' wat is talent eigenlijk?

21/03/14' wat is talent eigenlijk? wat is talent eigenlijk? 1' Wat is talent? Talent is een natuurlijk en zich herhalend patroon van denken, voelen of zich gedragen dat op productieve wijze kan worden ingezet (Marcus Buckingham, 2001) 2'

Nadere informatie

Ga actief om met de stof, in plaats van passief te lezen. Daardoor zul je beter begrijpen wat je leert en kun je het beter onthouden.

Ga actief om met de stof, in plaats van passief te lezen. Daardoor zul je beter begrijpen wat je leert en kun je het beter onthouden. Actief leren Ga actief om met de stof, in plaats van passief te lezen. Daardoor zul je beter begrijpen wat je leert en kun je het beter onthouden. Oriënteer je op de leerstof Verken de stof Het is goed

Nadere informatie

Jaardag NAC Leren van crisis? Gebruik je hersens!

Jaardag NAC Leren van crisis? Gebruik je hersens! Jaardag NAC Leren van crisis? Gebruik je hersens! Brainessentials en recepten bij crisis Breinprincipes voor leren Brigitte Spee en NS Leercentrum 29 september 2016 Kennismaken met het brein Opbouw en

Nadere informatie

Test je kennis van het brein!

Test je kennis van het brein! 2 4 2015 Wat kun je als schoolpsycholoog met kennis over het brein? Dr. Sanne Dekker Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit Amsterdam & Het ABC Schoolpsychologencongres, 13 maart 2015 Over het brein

Nadere informatie

Puberbrein, huiswerk en ouders..

Puberbrein, huiswerk en ouders.. Puberbrein, huiswerk en ouders.. Opbouw Introductie Deel 1: Het puberbrein Deel 2: Pubers, huiswerk en hun ouders Deel 3: Tips Introductie Wie Jongeren aan het woord Stellingen Deel 1: Het puberbrein Breinfeit

Nadere informatie

Willem Bossers - Kennis in Beweging. Bewegen. door het leven heen. Door: Dr. Willem Bossers. @willembossers

Willem Bossers - Kennis in Beweging. Bewegen. door het leven heen. Door: Dr. Willem Bossers. @willembossers 20 30 Willem Bossers - Kennis in Beweging 15 40 10 60 5 80 0 100 Bewegen door het leven heen Door: Dr. Willem Bossers @willembossers Bewegen Norm Gezond Bewegen: gericht op het onderhouden van gezondheid

Nadere informatie

Systeemdenken in de klas

Systeemdenken in de klas Systeemdenken in de klas Werken met mind maps (bron: Tony Buzan: Mind Maps for kids ) Jan Jutten www.natuurlijkleren.org Inleiding Een van de kenmerken van systeemdenken is het gebruik maken van een gevarieerd

Nadere informatie

BREINPRIKKELEND PRESENTEREN MET AFWISSELENDE WERKVORMEN GEERT BUIJTENWEG

BREINPRIKKELEND PRESENTEREN MET AFWISSELENDE WERKVORMEN GEERT BUIJTENWEG BREINPRIKKELEND PRESENTEREN MET AFWISSELENDE WERKVORMEN GEERT BUIJTENWEG 1 Brein en Leren Geert Buijtenweg Wat gebeurt er in het brein? Wat doet muziek met het brein? je hoort de zang, melodie en ritme

Nadere informatie

Wapen je tegen neuro- mythen in het onderwijs

Wapen je tegen neuro- mythen in het onderwijs Wapen je tegen neuro- mythen in het onderwijs Wat hersenonderzoek wel en niet kan bijdragen aan het onderwijs Dr. Sandra van Aalderen Vrije Universiteit Amsterdam/ Universiteit Twente Stellingen Je gebruikt

Nadere informatie

Donec. Pellentesque: Consectetuer: KBS De Triangel Mei 2012

Donec. Pellentesque: Consectetuer: KBS De Triangel Mei 2012 KBS De Triangel Mei 212 Wat is Mindmappen? Mindmappen is een door de Engelsman Tony Buzan ontwikkelde techniek. Leerlingen leren meer informatie verwerken,complexe informatie structureren, een beter overzicht

Nadere informatie

Thema: hersenontwikkeling

Thema: hersenontwikkeling Thema: hersenontwikkeling stap 1: Ontwikkeling van de neurale buis Lengte: bv cortex, middenhersenen en hersenstam. Oppervlakte : bv visuele cortex, Diepte: verschillende lagen van een gebied Porblemen

Nadere informatie

Regie over eigen leerproces? In het nieuws. Hersenweetjes. PET, MEG en MRI. Ouderavond Mariscollege d.d. 27 maart 2017

Regie over eigen leerproces? In het nieuws. Hersenweetjes. PET, MEG en MRI. Ouderavond Mariscollege d.d. 27 maart 2017 Introductie brein Voorwaarden voor leren Tips om het leren te ondersteunen Ouderavond Mariscollege d.d. 27 maart 2017 Workshops: Gameverslaving Alcohol/drugs Social media Praten met je puber Invloed van

Nadere informatie

DNA = Desoxyribo Nucleic Acid (desoxyribonucleïnezuur)

DNA = Desoxyribo Nucleic Acid (desoxyribonucleïnezuur) DNA = Desoxyribo Nucleic Acid (desoxyribonucleïnezuur) Hoe werd de structuur van DNA ontdekt? Hoe is DNA opgebouwd? Wat kun je door DNA aflezen? Genetisch Profileren Neurotransmitters Positief [serotonine]

Nadere informatie

Oude hersenen en een verliefd brein

Oude hersenen en een verliefd brein Brein in beeld Oude hersenen en een verliefd brein Ouderdom komt met gebreken, dat geldt ook voor de hersenen. Oudere mensen zijn niet meer zo flexibel en vlug als vroeger en ze onthouden dingen op den

Nadere informatie

28/09/2012. Human Brain Development

28/09/2012. Human Brain Development Human Brain Development 1 Human Brain Development Ontwikkeling & toepassing bij de Nederlandse Spoorwegen Brigitte Spee Consultant NS Opleidingen & NS Academy Human Brain Development NS, Brein en ik Van

Nadere informatie

leer-actief werkboek Naam: www.leer-actief.nl 1

leer-actief werkboek Naam: www.leer-actief.nl 1 leer-actief werkboek Naam: www.leer-actief.nl 1 actief leren WWW.leer-actief.nl Dit is Wybo. Wybo was vroeger een heel gewoon jongetje, maar hij was wel erg lui. En dat...werd zijn redding. Hij had nooit

Nadere informatie

Mogelijkheden in de (non-) verbale communicatie

Mogelijkheden in de (non-) verbale communicatie Mogelijkheden in de (non-) verbale communicatie Non verbaal werken in de AZC s Inleiding In toenemende mate krijgen we in de AZC s te maken met nieuwkomers. Bewoners die onze taal niet spreken en wij,

Nadere informatie

Creatief Time-management. Frank Jordens. Reactief Management. Time Management: GETTING THINGS DONE David Allen. Making it all work

Creatief Time-management. Frank Jordens. Reactief Management. Time Management: GETTING THINGS DONE David Allen. Making it all work Creatief Time-management Frank Jordens www. KNOWHOW WOW.be GETTING THINGS DONE David Allen Making it all work David Allen Time Management: Hoe gaat het meestal? Wat heb ik tot mijn beschikking? Wat wil

Nadere informatie

Het puberbrein een handleiding. Hoofdvaart College Ouderavond 20 oktober 2014 dr. Aletta Smits

Het puberbrein een handleiding. Hoofdvaart College Ouderavond 20 oktober 2014 dr. Aletta Smits Het puberbrein een handleiding Hoofdvaart College Ouderavond 20 oktober 2014 dr. Aletta Smits Waar gaan we het over hebben? Wie zijn pubers? Wat gebeurt er met pubers? Hoe kunnen wij er mee omgaan? Wie

Nadere informatie

21/10/14& wat is talent eigenlijk?

21/10/14& wat is talent eigenlijk? wat is talent eigenlijk? 1& Wat is talent? Talent is een natuurlijk en zich herhalend patroon van denken, voelen of zich gedragen dat op productieve wijze kan worden ingezet (Marcus Buckingham, 2001) Ontwikkeling

Nadere informatie

Het maakbare brein in de onderwijspraktijk

Het maakbare brein in de onderwijspraktijk Het maakbare brein in de onderwijspraktijk Landelijke netwerkdag voor begaafdheids-coordinatoren en begeleiders voor primair en voortgezet onderwijs 28-11-2013 Prof. dr. Margriet Sitskoorn Professor of

Nadere informatie

2.3 Mindmappen De nadelen van normale aantekeningen

2.3 Mindmappen De nadelen van normale aantekeningen 2.3 Mindmappen Doelen stellen, een planning maken en prioriteiten stellen kun je gebruiken voor je werksituatie, je privé en het studeren. De twee hoofdstukken die nu volgen, gaan over vaardigheden die

Nadere informatie

W E L K O M. BreinLink voor ouders. BreinLink voor ouders; Je kind helpen leren. 3 juni BreinCentraal Leren Instituut 1. Je kind helpen leren

W E L K O M. BreinLink voor ouders. BreinLink voor ouders; Je kind helpen leren. 3 juni BreinCentraal Leren Instituut 1. Je kind helpen leren W E L K O M BreinLink voor ouders Je kind helpen Hulda Möller BreinCentraal Leren Instituut St. Alexanderschool www.breinlink.nl www.bclinstituut.nl 1 Plasticiteit brein 1 Plasticiteit van het brein als

Nadere informatie

Stress en druk bij jongeren. Anke Berix Psycholoog - Apanta GGZ - afdeling Apanta Jong

Stress en druk bij jongeren. Anke Berix Psycholoog - Apanta GGZ - afdeling Apanta Jong Stress en druk bij jongeren Anke Berix Psycholoog - Apanta GGZ - afdeling Apanta Jong Inhoud Stellingen Introductie thema Werking van ons brein - adolescentie Oorzaken van stress en druk Is er een verklaring

Nadere informatie

Serotonergic Control of the Developing Cerebellum M. Oostland

Serotonergic Control of the Developing Cerebellum M. Oostland Serotonergic Control of the Developing Cerebellum M. Oostland Nederlandse samenvatting De ontwikkeling van de hersenen is een proces dat nauwgezet gereguleerd wordt, zowel voor als na de geboorte, en is

Nadere informatie

K e r n v i s i e m e t h o d e

K e r n v i s i e m e t h o d e Kinderen met leerproblemen werkelijk kunnen helpen Leerkrachten en kinderhulpverleners hebben er dagelijks mee te maken. Leerlingen die na grondige uitleg, extra persoonlijke aandacht en grote inspanningen

Nadere informatie

Mind & Motion, Centrum voor BewustZijn

Mind & Motion, Centrum voor BewustZijn NIEUWSBRIEF Follow your it knows the way Mind & Motion, Centrum voor BewustZijn Nieuwsbrief 1 9 januari 2015 Lieve mensen, Een mooi en bijzonder nieuw jaar. Ik wens jullie allen een liefdevol, gezond,

Nadere informatie

VMBO-congres, 9 november 2009. Eveline Crone. Brain & Development lab Leiden : www.brainanddevelopmentlab.nl

VMBO-congres, 9 november 2009. Eveline Crone. Brain & Development lab Leiden : www.brainanddevelopmentlab.nl VMBO-congres, 9 november 2009 Ontwikkelende hersenen Eveline Crone Brain & Development lab Leiden : www.brainanddevelopmentlab.nl b l Brein en onderwijs Op welke leeftijd zijn scholieren in staat om keuzes

Nadere informatie

Breinleren, zet het brein open voor groei en ontwikkeling

Breinleren, zet het brein open voor groei en ontwikkeling Breinleren, zet het brein open voor groei en ontwikkeling Platform Opleidingsprofessionals Waterschappen 12 juni 2018 Gertie Verreck, associate Mob: 06-81418171 Onze diensten TRAININGEN & OPLEIDINGEN OPEN

Nadere informatie

Het puberbrein een handleiding. Calibris dr. Aletta Smits

Het puberbrein een handleiding. Calibris dr. Aletta Smits Het puberbrein een handleiding Calibris dr. Aletta Smits Waar gaan we het over hebben? Wie zijn pubers? Wat gebeurt er met pubers? Hoe kunnen wij er mee omgaan? Wie zijn pubers? En wie zijn wij? Wie zei

Nadere informatie

Gefeliciteerd! Een kennismaking met de bijzondere techniek EFT.

Gefeliciteerd! Een kennismaking met de bijzondere techniek EFT. Je bent zwanger! Gefeliciteerd! Een bijzondere tijd. Vol verwachting kijk je uit naar het moment dat je je kind in je armen kan sluiten. Alleen nog even bevallen. Tja, en dat is nu precies waar je misschien

Nadere informatie

H G Z O - C O N G R E S L O E S S T R I J B O S C H & J O E S V. D. W I E L

H G Z O - C O N G R E S L O E S S T R I J B O S C H & J O E S V. D. W I E L Brein in het onderwijs Sprookjes bestaan niet... H G Z O - C O N G R E S L O E S S T R I J B O S C H & J O E S V. D. W I E L Of toch wel? Inhoud Anatomie 5 breinprincipes Brein-feiten en fabels Voorstellen

Nadere informatie

lezing Krachtig Onderwijzen

lezing Krachtig Onderwijzen lezing Krachtig Onderwijzen 25 september 2013 www.bazalt.nl Bazalt Postbus 21778 3001 AT Rotterdam Tel: 088-5570570 1 Doelen Informatie over de werking van het brein in relatie tot onderwijs en ontwikkeling

Nadere informatie

Het puberbrein een handleiding. Breda Newmancollege 18 november 2014 dr. Aletta Smits

Het puberbrein een handleiding. Breda Newmancollege 18 november 2014 dr. Aletta Smits Het puberbrein een handleiding Breda Newmancollege 18 november 2014 dr. Aletta Smits Waar gaan we het over hebben? Wie zijn pubers? Wat gebeurt er met pubers? Hoe kunnen wij er mee omgaan? Wie zijn pubers?

Nadere informatie

DE KERNVISIE METHODE KRACHTIG ANDERS LEREN

DE KERNVISIE METHODE KRACHTIG ANDERS LEREN DE KERNVISIE METHODE KRACHTIG ANDERS LEREN Voor kinderen met leerproblemen (ook bij dyslexie en dyscalculie) Kinderen met leerproblemen werkelijk kunnen helpen Leerkrachten en kinderhulpverleners hebben

Nadere informatie

De bruistablet. Creatief zoeken naar

De bruistablet. Creatief zoeken naar De bruistablet Creatief zoeken naar sprankelende oplossingen Op de jeugddienst word je dagdagelijks geconfronteerd met kleine en/of grote problemen, vraagstukken, uitdagingen die een antwoord van je vragen.

Nadere informatie

Voorwoord 9. Inleiding 10. Hoofdstuk 1: Mindmap de Mind-app 14

Voorwoord 9. Inleiding 10. Hoofdstuk 1: Mindmap de Mind-app 14 Inhoud Voorwoord 9 Inleiding 10 Hoofdstuk 1: Mindmap de Mind-app 14 Mind-app 15 De kracht van de mindmap 16 Overzicht en inzicht 16 Ordenen, onthouden en bedenken 17 Een mindmap voor alles! 17 Gebruik

Nadere informatie

Mentale Veerkracht. Presentatie Mentale Veerkracht SAM Netwerk. Ella van Toorn & Chrissie Schoonhoven

Mentale Veerkracht. Presentatie Mentale Veerkracht SAM Netwerk. Ella van Toorn & Chrissie Schoonhoven Mentale Veerkracht Presentatie Mentale Veerkracht SAM Netwerk Ella van Toorn & Chrissie Schoonhoven Zorg van de Zaak Chrissie Schoonhoven Ella van Toorn Nieuw in het netwerk: Verwachtingen Doel bijeenkomst:

Nadere informatie

MindMapping in 6 vragen

MindMapping in 6 vragen MindMapping in 6 vragen Bart Provost BrainTrain B.V.B.A. BE 0896.396.497 Predikherenhoevestraat 38 B-2840 Reet bart@braintrain.be 1 +32(0)486-85 15 26 www.braintrain.be MindMapping in 6 vragen 1 Wat is

Nadere informatie

Deel 2: Waarom het beste rekenidee van Guus is.

Deel 2: Waarom het beste rekenidee van Guus is. Deel 2: Waarom het beste rekenidee van Guus is. BVMBO organiseert de wedstrijd Beste rekenidee mbo voor rekendocenten uit het mbo. Een idee kan bestaan uit bijvoorbeeld inspirerende materialen voor rekenlessen

Nadere informatie

Puberende Hersenen. Wat is er met de puber aan de hand?

Puberende Hersenen. Wat is er met de puber aan de hand? Alumni Lezing UvA, 7 november 2009 Puberende Hersenen Eveline Crone Afdeling Ontwikkelingspsychologie Leiden Institute for Brain and Cognition Wat is er met de puber aan de hand? Jeugd van tegenwoordig:

Nadere informatie

Tiener + brein = tienerbrein

Tiener + brein = tienerbrein Het tienerbrein Tiener + brein = tienerbrein Waarom? Waarom zijn tieners s avonds te wakker en s morgens te moe? Waarom doen tieners vaak zotte en gevaarlijke dingen? Waarom hebben tieners zoveel creatieve

Nadere informatie

Het chemische brein: antwoorden bij de lesbladen 1

Het chemische brein: antwoorden bij de lesbladen 1 Het chemische brein: antwoorden bij de lesbladen 1 Inleiding Beste leerkracht, De voornaamste doelstellingen van de les over het chemische brein, zijn: De leerlingen - kunnen omschrijven wat hormonen en

Nadere informatie

Lereniseenmakkie Werkboek

Lereniseenmakkie Werkboek Dit document laat van een aantal activiteiten uit het Werkboek de eerste bladzijde zien én de Handleiding voor leerkrachten. Ken jouw auto Handige routes Zelf rijden en pech onderweg Meester over je motor

Nadere informatie

Inspiratie voor een breinvriendelijke werkomgeving

Inspiratie voor een breinvriendelijke werkomgeving Inspiratie voor een breinvriendelijke werkomgeving Brigitte Spee, NS Leercentrum 1 NS Next NS, Brein, en ik. Van managementtrainee tot breinexpert. Ik vind dat iedereen de gebruiksaanwijzing van zijn hersenen

Nadere informatie

SOORTEN SCHEMA S INHOUDSTAFEL

SOORTEN SCHEMA S INHOUDSTAFEL SOORTEN SCHEMA S INHOUDSTAFEL Breng de structuur van de tekst over in een inhoudstafel. Deze kan je daarna gebruiken tijdens de memoriserende fase in de blokperiode. Via de inhoudstafel zie je direct wat

Nadere informatie

De jeugd van tegenwoordig

De jeugd van tegenwoordig De jeugd van tegenwoordig Alphen aan den Rijn 22 juni 2011 Aletta Smits Agenda Wie zijn pubers? Wat gebeurt er met pubers? Ervaringen Wetenschap Hoe kunnen wij er mee omgaan? Dilemma: aansluiten of hard

Nadere informatie

Het puberbrein. Struikelblok of uitdaging bij de vormgeving van CGO en het begeleiden van de studenten?

Het puberbrein. Struikelblok of uitdaging bij de vormgeving van CGO en het begeleiden van de studenten? Het puberbrein. Struikelblok of uitdaging bij de vormgeving van CGO en het begeleiden van de studenten? Auteur: Marjo Lam Januari 2010 Ga voor meer artikelen en uittreksels over Leren Ontwikkelen Organiseren

Nadere informatie

hoeveel % van jouw tijd op het werk heb je een gevoel dat je kan doen wat je graag doet en waar je goed in bent?

hoeveel % van jouw tijd op het werk heb je een gevoel dat je kan doen wat je graag doet en waar je goed in bent? Maak je team competent, zet in op talent hoeveel % van jouw tijd op het werk heb je een gevoel dat je kan doen wat je graag doet en waar je goed in bent? Mensen die hun talenten inzetten... Zijn productiever

Nadere informatie

Het Nieuw Leiderschap is het brein managen. Mini masterclass Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk

Het Nieuw Leiderschap is het brein managen. Mini masterclass Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk Het Nieuw Leiderschap is het brein managen Mini masterclass 7-12-2018 Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk Guido de Valk (1963) Wie ben ik? Trainer, schrijver, spreker Expert

Nadere informatie

Mind Maps. An agile way of working. Huib Schoots Jean-Paul Varwijk

Mind Maps. An agile way of working. Huib Schoots Jean-Paul Varwijk Mind Maps An agile way of working Huib Schoots Jean-Paul Varwijk TestNet najaarsevenement 2012 Programma Introductie Onze hersenen Logica Spraak Taal Analytisch Rekenen Abstract denken Kleur Fantasie Muziek

Nadere informatie

IK LEER IN BEELDEN! Mijn Talent: Coaching de Schildpad. TCM Dubbelkunst.nl. Coaching de Schildpad. op eigen wijze een stap vooruit

IK LEER IN BEELDEN! Mijn Talent: Coaching de Schildpad. TCM Dubbelkunst.nl. Coaching de Schildpad. op eigen wijze een stap vooruit Mijn Talent: IK LEER IN BEELDEN! TCM Dubbelkunst.nl 1 programma Beelddenken Inzoomen of uitzoomen Iedereen leert anders Linkerhersenhelft/rechterhelft Rechtsbreinig op school Hoe kun je je kind ondersteunen?

Nadere informatie

Brein. Basisinformatie Brain Training. Brain Gymmer

Brein. Basisinformatie Brain Training. Brain Gymmer Brein Basisinformatie Brain raining Brain Gymmer nhoudsopgave Hoe doe je de dingen die je doet? 3 nderzoek 6 Het geheugen 9 ekenen & ellen 12 Hemisferen 14 Woordenlijst 16 2 Hoe doe je de dingen die je

Nadere informatie

MINDMAP effectief hulpmiddel bij leren

MINDMAP effectief hulpmiddel bij leren 2 JUN I 2018 MINDMAP effectief hulpmiddel bij leren Truus Römgens Deze tekst is geschreven door Truus Römgens. Voor eigen gebruik ( scripties, werkstukken, spreekbeurten e.d. ) mogen deze teksten worden

Nadere informatie

Ik wil iets van jou Jij wilt iets van mij

Ik wil iets van jou Jij wilt iets van mij Margriet Sitskoorn Ik wil iets van jou Jij wilt iets van mij Beïnvloed de hersenen om te bereiken wat je wilt 2013 Uitgeverij Bert Bakker Amsterdam Inhoud Woord vooraf 7 Breinvoeding voor beïnvloeding

Nadere informatie

Aanvullende notities bij presentatie: Het Puberbrein, Gerda de Boer. Filmpje Emma ( Emma aan het woord ): https://www.youtube.com/watch?

Aanvullende notities bij presentatie: Het Puberbrein, Gerda de Boer. Filmpje Emma ( Emma aan het woord ): https://www.youtube.com/watch? Aanvullende notities bij presentatie: Het Puberbrein, Gerda de Boer Sheet 2 Filmpje Emma ( Emma aan het woord ): https://www.youtube.com/watch?v=ibdwlpspjru Sheet 4 Illustratie: Brein (Hersenstichting)

Nadere informatie

Het puberbrein een handleiding. Eindhoven Bisschop Bekkers Lyceum 15 april 2015 dr. Aletta Smits

Het puberbrein een handleiding. Eindhoven Bisschop Bekkers Lyceum 15 april 2015 dr. Aletta Smits Het puberbrein een handleiding Eindhoven Bisschop Bekkers Lyceum 15 april 2015 dr. Aletta Smits Waar gaan we het over hebben? Wie zijn pubers? Wat gebeurt er met pubers? Hoe kunnen wij er mee omgaan? Wie

Nadere informatie

Voorwoord Zo maakte ik kennis met mindmapping 7

Voorwoord Zo maakte ik kennis met mindmapping 7 Inhoud Voorwoord Zo maakte ik kennis met mindmapping 7 Hoofdstuk 1 Wat is Freemind? 9 1.1 Wanneer gebruik je Freemind? 10 1.2 Waarom zou ik een mindmap maken? 10 Hoofdstuk 2 Wat kan ik met mindmapping?

Nadere informatie

Inhoudstafel Luistermoment Centrum-West Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doel van de activiteit... 2 Overzicht... 2 Praktische voorbereiding...

Inhoudstafel Luistermoment Centrum-West Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doel van de activiteit... 2 Overzicht... 2 Praktische voorbereiding... Inhoudstafel Luistermoment Centrum-West Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doel van de activiteit... 2 Overzicht... 2 Praktische voorbereiding... 2 Voorbereiding... 2 Locatie... 2 Materiaal... 2 Veel voorkomende

Nadere informatie

Week 2 Focus De aard van de geest; Training van het brein

Week 2 Focus De aard van de geest; Training van het brein Week 2 Focus De aard van de geest; Training van het brein Voor velen onder ons wordt het leven overheerst door te veel denken, te veel hectisch doen, waardoor we te weinig tijd hebben om te zijn... Ons

Nadere informatie

Lezing: Voorbij de misverstanden! Neuro-diversiteit op de werkvloer

Lezing: Voorbij de misverstanden! Neuro-diversiteit op de werkvloer Lezing: Voorbij de misverstanden! Neuro-diversiteit op de werkvloer Samenwerking vanuit de verschillende denkstijlen. Door: Sjan Verhoeven Professional met ervaringsdeskundigheid. Inzicht in het diversiteit

Nadere informatie

Het maakbare brein? Inhoud. Sociale competentie. Waarom van belang?

Het maakbare brein? Inhoud. Sociale competentie. Waarom van belang? Inhoud Het maakbare brein? Selfmanagementtraining bij adolescenten met een zwakke sociale competentie Gieke Buur GZ-psycholoog in opleiding tot klinisch neuropsycholoog GGzE-Universiteit Leiden Wat is

Nadere informatie

Neurorevalidatie ITON IN VOGELVLUCHT

Neurorevalidatie ITON IN VOGELVLUCHT Neurorevalidatie ITON IN VOGELVLUCHT ITON ITON: instituut voor toegepaste neurowetenschappen Hoofddocent: Dr. Ben van Cranenburgh Inhoud presentatie Cijfers t.a.v. CVA Anatomie,informatieverwerking e.d.

Nadere informatie