Vakgroep Sociologie Onderzoeksgroep TOR2006/16

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vakgroep Sociologie Onderzoeksgroep TOR2006/16"

Transcriptie

1 Pleinlaan 1050 Brussel 2 Vakgroep Sociologie Onderzoeksgroep TOR2006/16 Technisch verslag van het onderzoeksproject: Het spanningsveld tussen het vrijwilligerswerk in het jeugdwerk en de commercialisering van de leefwereld van jongeren. Frank Stevens Saskia De Groof Mark Elchardus Ilse Laurijssen Wendy Smits in opdracht van afdeling Beleid van het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media

2 D/2006/8692/01

3 2. 1. Inhoud Situering Ontwikkeling van het onderzoek Onderzoeksopzet...2 Ontwikkeling van van het meetinstrument Hervorming Commercialisering van het vragenlijst van onderwijs Werken Vrijwilligerswerk...7 Motieven als om jobstudent...7 vrijwilligerswerk leefwereld Andere hindernissen om vrijwilligerswerk te verrichten Steekproeftrekking...8 Respons...8 verrichten Controle Beoordelen en van data-invoer Schaalconstructie...13 Studiedruk...13 de representativiteit Maatschappelijke Motieven Tijdsdruk...20 voor vrijwilligerswerk...18 steun voor in het jeugdwerk Duur Inkomsten van op tewerkstelling...23 en uitgaven van motivaties bijdragen om aan onkosten werken Clusters Literatuur...27 op basis van organiserend lidmaatschap studies...25 en vakantiewerk

4 opkomst grotere toename Het steeds ruimere aanbod aan commerciële vormen van vrijetijdsbestedingen (de concurrentie nood van van mobiele aan financiële telefonie, middelen de hedendaagse onder jongeren. uitgaanscultuur, Dit zou gepaard ) zou gaan leiden met tot een 2. Situering zou het verrichten staan van betaald werk, wat dan weer in rechtstreekse van het tot het onderzoek veronderstellingen Sport tussen het Media verrichten van inspireerden van Vlaamse vrijwilligerswerk de Gemeenschap afdeling vrijwilligerswerk in Beleid het tot jeugdwerk een van onderzoek het in Departement en de het naar commercialisering jeugdwerk. het Cultuur, spanningsveld Jeugd, Deze kunnen De TOR-onderzoeksgroep leefwereld, bieden voor rekening een verminderde houdend van Vakgroep met inzet andere van sociologie jongeren factoren van in die het de eventueel jeugdwerk. Vrije Universiteit een verklaring Brussel van ontwikkelde literatuurstudie, nieuwe stimulansen bevraging. hiertoe secundaire De literatuurstudie een analyses onderzoeksproject op diende bestaande om dat een databronnen zicht bestond te krijgen uit het op drie opzetten hindernissen luiken: van een van jobstudent/bijklussen leefwereld om vrijwilligerswerk af bakenen Vlaams en doen om buitenlands een bij zicht jongeren, te onderzoek. krijgen om het op het begrip De fenomeen TOR-groep commercialisering werken beschikt als en bovendien hebben databanken. secundaire met over Vanaf deze enkele veronderstellingen. het databronnen begin van met het Daarom gegevens project werden was over het diverse analyses echter aspecten duidelijk gedraaid die te dat op maken onderzoeken analyses geen afdoend antwoord kunnen bieden op centrale vragen. centrale waarop data gebaseerd zijn, zijn niet ontwikkeld met het oog op deze aan vragen. Relevante gegevens zitten verspreid over diverse databronnen die niet De niet elkaar altijd kunnen geschikt worden om enkele gekoppeld. centrale Bovendien begrippen zijn (o.a. bestaande commercialisering) gegevensbronnen operationaliseren. motivaties/hindernissen werken als jobstudent Een drong voor nieuw zich vrijwilligerswerk, bijgevolg onderzoek op. commercialisering Dit rapport naar is diverse het van technisch de aspecten leefwereld verslag van en te het nieuw opgestart onderzoek. stimulans onderzoeken, De oorspronkelijke bedoeling van het onderzoek was om diverse aspecten die een 3. Ontwikkeling van het meetinstrument om oorspronkelijk of niet een louter hindernis het werken vormen als voor jobstudent. het verrichten Ook de motivaties van vrijwilligerswerk en hindernissen te literatuurstudie werken als onderzoeksopzet. jobstudent/bij te Hiertoe klussen, werd maakten een een analyseschema, belangrijk onderdeel op basis uit van het 3.1 Onderzoeksopzet ontwikkeld. 2

5 FIGUUR Vanaf gebaseerd 1: het ANALYSESCHEMA begin van het OP BASIS project VAN is DE de LITERATUURSTUDIE optie genomen TER ONTWIKKELING om postenquête VAN DE VRAGENLIJST getrokken mensen op een aselecte steekproef. Hiertoe werd een volledig aselecte organiseren, op een commerciële databank. Deze gegevensbank bevat geen informatie steekproef vraagstelling, jonger dan 18 jaar. Daarom werd de doelgroep beperkt tot jongeren tussen over zeer 25-jaar oud. vraagt Hoewel deze een groep jongere een steekproef leeftijdsgroep op het interessant rijksregister. is voor Dit is de echter centrale een 18- Een studenten/scholieren respondenten tijdrovende postenquête dure biedt procedure enkele en voordelen. bijgevolg geen Via optie postenquête voor dit onderzoek. deelnemen als niet-schoolgaande jongeren bereiken. kan Je schrijft je zowel respons aan doelgericht het onderzoek, aan waardoor stuurt hen je minder middelen afhankelijk op om volwaardig bent van te spontane kunnen de selecte sociaal een wenselijke steekproef (Glorieux, antwoorden toe Moens & Van afwezigheid (Heerwegh, Thielen, van 2005)1. Billiet een & interviewer Bovendien Loosveldt, laat kan 2005). het resulteren In een volledige praktijk in minder a- minder (maximum postenquête vragen 60). kunnen Bovendien relatief vlug gesteld kan en goedkoop. worden afwezigheid en Het minder grote van een thema s nadeel interviewer van aan deze bod methode er kunnen toe leiden is komen dat dat is 1 bepaalde dat postenquêtes Voor vragen een analyse minder een van hogere het gemakkelijk verschil non-respons in resultaten of verkeerd hebben. op basis verstaan van een worden. spontaan respons Een derde onderzoek nadeel is veralgemeend een (2005). kan (zoals volledige beschouwd bevragingen Deze analyses worden. a-selecte worden. via tijdschriften maken steekproef De duidelijk resultaten kranten, kunnen dat internet, we spontaan van verwijzen dergelijk ) respons ten naar opzichte onderzoek Glorieux, van kunnen resultaten niet Moens als & bijgevolg representatief op Van basis Thielen niet van 3

6 designs. gecombineerd Om dit laatste In één om euvel mensen hetzelfde op te verschillende lossen onderzoeksopzet wordt kansen veel worden bieden verwacht verschillende om één van mixed dezelfde bevragingswijzen mode vragenlijst survey modi Dillman kostenbesparing vullen, resulteren volgens inderdaad wijze die een hen hogere het best responsrate past. Deze (Gray, surveydesigns 2003; Beullens, met gemengde dat & Christian, 2005). De antwoorden komen sneller binnen. Dit kan 2004; kunnen eventuele effecten opleveren van (Gray, ondervragingswijzen 2003; Beullens, op 2004). antwoorden Ze bieden van tevens de respondenten het voordeel een efficiënt worden latere aangeboden worden het verlagen onderzocht en van niet (Beullens, tegelijkertijd non-responsrate 2004). (bijvoorbeeld Gemengde indien eerst verschillende modi per surveys post modi aanschrijven, zijn sequentieel het meest vullen) leven. rondes (Gray, 2003). mogelijkheid Gemengde bieden modi om surveys via een roepen andere echter modus nieuwe problemen vragenlijst het te in resulteert veranderingen traditionele Dillman kleine kunnen & Christian veranderingen leiden (2005) tot in verschillen tonen verwoordingen aan dat antwoorden lay-outkeuzes van bij respondenten. bevragingswijze en dat deze Bij kleine vaak overzicht van van papieren alle antwoordmogelijkheden. enquête bijvoorbeeld hebben Op een computerscherm respondenten hangt allen dit tijde deels een de een efficiënt uitstekende individuele strategie instellingen om de van responsgraad de computer. te Gemengde vergroten, modi zijn surveys niet allemaal zijn dan even wel af onderzoek in worden postenquêtes aantast, het bestrijden ten namelijk aanzien van selectieve van een face-to-face ander uitval. probleem Hoewel onderzoek het die probleem zeker representativiteit niet van mag selectieve overdreven van uitval een een probleem het ietwat (Elchardus wil lagere aanpakken, respons & Tresignie, moet van laaggeschoolde goed 2002), nagedacht blijkt dat mannen worden postenquêtes (Stevens, over de bij combinatie 2005). jongeren Indien resulteren van men modi dit uitval design. Een slechte combinatie van modi kan namelijk het probleem van selectieve (september beschikken een vergroten. webenquête. Dit kan Een bijvoorbeeld recente bevraging het geval zijn van voor 18- een tot postenquête 25-jarigen gecombineerd met november 2005) toont aan dat 88.5% van deze leeftijdsgroep Vlaanderen aanzienlijke internetaansluiting over een computer tot hun met beschikking internet. dan Mannen vrouwen. hebben Toch iets zijn vaker - een nog computer steeds kan naargelang studerenden het verschillen opleidingsniveau in bezit van de en jongeren. toegang tot Terwijl een slechts computer 2% met van internet de nog - 10% jongeren van jongeren (N=497) met geen een pc met internetaansluiting hoger onderwijs heeft, op zak stijgt (N=170) dit percentage tot 18% van naar vooral jongeren met hoogstens met hoogstens een diploma een diploma hoger secundair lager secundair onderwijs onderwijs (N=319) (N=185). tot zelfs Het 27% de van mannen2. postenquête deze laatste groep webenquête die ondervertegenwoordigd kan eventueel leiden is in postenquêtes. tot het opvissen Een van combinatie is worden hooggeschoolde radicaal omdat Het probleem een extra van bevragingsmodus deelname van laaggeschoolden ter beschikking wordt kan hierdoor gesteld echter waartoe vergroot (postenquête jongeren toegang tot hebben. Bepaalde auteurs pleiten daarom vooral verschillende of webenquête) modi met gecombineerd elkaar te mengen, met een bijvoorbeeld auditieve methode een visuele (telefonische methode om bevolkingsgroepen moeilijk bevolkingsgroep. of face-to-face bereikt onderzoek) worden (Gray, via verschillende 2003). Dit bevragingswijzen. roept het probleem Hierdoor op dat diverse werken. om eventuele Daarom verschillen wordt geopteerd toe schrijven om voorlopig aan bevragingsmodus alleen met een postenquête dan wel aan het te 2 aan Onderzoekers webenquêtes komen dan echter vrouwen tot (Beullens, de vaststelling 2004). dat mannen niet noodzakelijk vlugger deelnemen 4

7 omvatte. literatuurstudie, voorgelegd De oorspronkelijke Na verschillende resulteerde vragenlijst, interne gebaseerd een ronden vragenlijst op werd het die deze analyseschema 22 vragenlijst bladzijden herleid dat lang afgeleid was tot 66 werd 99 vragen vragen uit de van het onder stuurgroep, druk op staan stuurgroep werden van vormingen opgenomen, van 25 januari door o.a. de de semestrialisering problematiek Enkele nieuwe van thema s, onkostenvergoeding, het hoger op onderwijs suggestie Omdat stuurgroep jobstudent/bijklussen expliciete vragenlijst opname te lang van was speelpleinwerking voor een postenquête, in de omschrijving werd samenspraak van het jeugdwerk. grotendeels beslist om en de werken klemtoon als vrijwilliger te leggen in op het de jeugdwerk. relatie tussen Hierdoor werken werden met als vrijwilligerswerk vragen opgenomen thema s uit zijn de als oorspronkelijke obstakels die specifiek voor betrekking werkenden vragenlijst hebben geschrapt. gezinsvorming op werkende Omdat als zo jongeren, obstakel maar weinig voor bestaande verder leeftijd beslist studeert om nog onderzoeksgroep steeds 1 op 4 jongeren te beperken in Vlaanderen. tot en met 23-jarigen. Vanaf jaar Op 23 daalt jarige Wat percentage uit sterk. 56 vragen. Uiteindelijk resulteerde dit proces in een vragenlijst van 14 bladzijden, dit operationalisering nu volgt zijn enkele vragenlijst grote op opties basis van die de we literatuurstudie. genomen hebben tijdens de In studenten Hervorming ons omringende van het landen onderwijs onderwijs. terugbetaalbare Vooral vooral verklaard overschakeling door wordt hervormingen van de een toename (partieel) van in het de studiebeurssysteem, werken financiering als jobstudent van waarin het hoger onder waarin worden overheid beurzen financiële worden middelen toegekend, ter naar beschikking een (partieel) stelt, maar studieleningssysteem, wel moeten niet- het De belangrijkste werken terugbetaald, als jobstudent. hervorming wordt aangestipt van het hoger als een onderwijs belangrijke die oorzaak laatste voor jaren de is toename doorgevoerd voor veralgemening op examens Vlaanderen situatie én van van die het universiteitsstudenten. effect semestersysteem kan hebben in op het Studenten het hoger vrijwilligerswerk onderwijs. hoger onderwijs Dit van heeft jongeren vooral hebben effect is nu de hebben werking stuurgroep de de maand maand december. januari, Deze terwijl extra jongeren examenperiode uit het secundair kan gevolgen onderwijs hebben examens (vraag van is lokale ook gepeild groepen. naar Dit de aspect mogelijke is bevraagd gevolgen in vraag voor 43. het Op volgen suggestie van vorming voor van de ). In teruggevonden: Commercialisering literatuur hebben van we de drie leefwereld a. definities van commercialisering van de leefwereld b. de vrijwilligerssector grotere aanbod nood aan en aan financiële het commerciële gebruik middelen van vrijetijdsbestedingen dit commerciële bij jongeren aanbod als concurrentie door jongeren voor de Van c. het vrijwilligerswerk doordringen van marktrelaties in steeds meer levensdomeinen, waaronder het financiële groter vrijetijdsbestedingen deze drie middelen definities en het hebben doordingen we twee van weerhouden, marktrelaties namelijk in het vrijwilligerswerk. de grotere nood aan kunnen aanbod worden aan aangeboden. commerciële zowel Dit de aspect vrijetijdsbesteding commerciële, in aanmerking publieke is niet nemen opgenomen als zou in tot de een vrijwilligerssector omdat te uitgebreide bepaalde Het Ontwikkeling van de vragenlijst

8 De wel tot vraagstelling concurrentie opgevangen leiden, in tussen de waarop vraagstellingen allerlei niet bezigheden altijd naar een tijdsbesteding betrouwbaar (ongeacht de antwoord (vraag sector) 11, en kan vraag vrijwilligerswerk worden 31, gegeven. vraag 33 is Betrouwbaarheid operationalisering, met vraag 39). bestedingsgedrag. volgende en validiteit nood waren aan ook financiële aandachtspunten middelen bij de jongeren tweede mogelijke gevonden diverse Hiertoe benaderingen werd een voor kleine, het aanvullende bestuderen literatuurstudie van bestedingsgedrag ondernomen. via werden hun De a. De respondenten meest onderzoek: deze Een ander methode betrouwbare nadeel tijdens is dat is het een dat methode voor het bepaalde uiterst is meeste het periode bijhouden geschikt onderzoeken (bvb. is van om een een financieel dagelijkse, maand). huishoudboekje niet Het niet-duurzame haalbaar nadeel door van is. b. Een aankopen eenmalige Crossley & Weber, aankopen meten, 2003). maar vb. voor een zogenaamde wasmachine) duurzame is het minder aankopen geschikt (duurdere, (Browning, meer uitgaven de men vorige tweede van kalendermaand). mogelijkheid een duidelijke, is Er een welbepaalde moet directe, dan wel algemene periode een goede (vb. vraag hoeveel omschrijving die polst heb naar je zijn uitgegeven de van totale duurzame omdat uitgaven verstaat. Vaste, terugkerende kosten (zoals huur) wat onderzoeken het goederen anders op basis worden te van veel afgeraden directe, wordt algemene om om in deze herinneren. vraagstellingen Vergelijkingen en op te op nemen. basis tussen van Dit c. Een huishoudboekjes tot Crossley een & onderschatting Weber, laten 2003). uitschijnen van de werkelijke dat deze directe, bestedingen algemene met bevragingen 30% (Browning, leiden vragen. soorten derde Er zijn vraagstelling twee grote bestaat problemen: directe, Welke referentieperiode naar uitgavenposten neem opgesplitste totale welke uitgavenposten neem je op? Dit soort onderzoeken gebruikt minstens je? Hoeveel onderschatting bestedingsbedrag. verschillende uitgavenposten Deze bevraging om een leidt beeld echter kunnen nog steeds krijgen tot van een het 35 wordt huishoudboekjes. uitgavenbudget, zelfs als van beter de totale ervaren uitgaven, voor duurzame, maar slechts eenmalige met 10%. aankopen Deze methode beperkt maar Voor in specifieke mensen die uitgaven, niet geïnteresseerd raadt men deze zijn methode in het aan, dan totale maar om brandstof, huur/afbetalingen minstens tot die uitgaven vragen waarin naar men eten geïnteresseerd buitenshuis, is. eten Er wordt thuis, wel uitgaven aangeraden wasmachine, ) telefonie,. Eventueel kan de lijst aangevuld worden voor wordt sterk aangeraden en kleinere huis, om aankoop huishoudtoestellen deze procedure van grote, (genre vervolledigen duurzame televisie, goederen met computer, een directe, ). (auto, met Er d. Een algemene nadat Crossley & Weber, vraag naar met 2003). totale de uitgesplitste uitgaven. Deze uitgavenposten vraag kan het best gesteld. gesteld (Browning, worden jongeren vierde hun benadering totale inkomsten stelt dat zijn de (Warnaar beste benadering & Van Praag, van 1997). de uitgaven Dit is geen van e. Een ideale dat huishoudbudget, ze benadering. verdienen waarop (NIBUD, Onderzoek jongeren 2005). toont Dat een namelijk is beroep omdat aan kunnen er dat zo jongeren iets doen bestaat (Winter, meer als 2003). uitgeven een gedeeld dan gesteld van Ridgway, vijfde in benadering zin van. recreëert Stel je krijgt een kunstmatige van ons 50 euro. situatie. Aan Er wat wordt hoeveel dan een zou vraag werkelijke die ). bestedingsbedrag euro spenderen De vraag is aan van echter jongeren. en of dan je volgen zo een enkele realistisch uitgavenposten beeld krijgt (Page van het je & 6

9 f. Een zesde procedure legt een hele lijst van uitgaven voor stelt de vraag aan g. Een respondenten uitgavenposten iedereen laatste minder procedure of (Wilska, dan ze gemiddeld meer gebruikt 2002). of uitgeeft Deze minder meer aan methode indirecte dan alle uitgavenposten. gemiddeld komt metingen. tot uitgeven de Men vaststelling vraagt aan deze naar dat In naambekendheid Ridgway, 2001; Wang, van merken, 2004, Benn, attitudes 2004). ten opzichte van consumeren, (Page& onvolkomenheden. (vraag 55) uiteindelijke 16, 17, 18 & vragenlijst We 24) peilen als naar hebben zowel hun naar we uitgaven drie de onderzoeksmethoden inkomsten via een directe, van uitgesplitste ondervraagde gebruikt, vraag elk jongeren met (vraag hun De het derde gevolgd vorm door van een commercialisering directe, algemene verwijst vraag (vraag naar het 56). onder vrijwilligerswerk vrijwilligers. Dit zelf, is een die nieuw eventueel gevormd kunnen instrument leiden doordringen tot zit een vervat verminderde van vraag marktrelaties 48. motivatie in gehanteerde Eén van Werken vaststellingen als jobstudent naar omvang al dan vraagstelling niet werken en als uit de jobstudent, referentieperiode literatuurstudie een effect en die de hebben men secundaire gebruikt op de analyses schatting de vraagstelling is van dat steekproefonderzoeken bevraging van het fenomeen. gebruiken, Daarom werd namelijk geopteerd die uit om de APS vraagstelling bevraging uit van vergelijkbare 1999, de leerlingenparticipatie vraag vakantieperiode. uit maatschappelijke Deze participatie werd van aangevuld jongeren met uit de 2002 duur en van de werken. bevraging De naar werken Dit resulteerde in in schoolvakanties vraag 23. werd eveneens uitgesplitst naar De 25, van motivatie motieven alsook Randstad vraag en (Randstad, obstakels 12 (stages om 2005), lopen). te werken alsook Deze als uit redenen jobstudent Nederlands zijn deels zijn onderzoek opgenomen ontleed (NIWI, uit in het vraag 2002). onderzoek 24 De en studiekosten is ook opgenomen in vraagstelling 19 tot met 21. De Het vraag Vrijwilligerswerk (cfr. jeugdwerkvormen is onmogelijk naar vrijwilligerswerk om een hele in batterij het jeugdwerk aan verenigingen werd wel uit op het een jeugdwerk nieuwe manier op gesteld. het Maatschappelijke opgenomen. participatie Bovendien van jongeren). doorlopen jongeren Daarom werden vaak een de hele belangrijkste carrière nemen carrière jeugdwerk. kan gepaard vooraleer gaan met aan specifieke vrijwilligerswerk redenen begint. waarom Iedere men stap afhaakt binnen van deze het in 51), motivaties alsook Daarom de vragen werden m.b.t. deze motivaties stappen om apart stoppen bevraagd (vragen (zie vragen 46, 5341, & 42, 54). 44, Enkele 50, en belemmeringen om vrijwilligerswerk te doen, zitten ook vervat in vraag 48. De is belangrijkste Motieven om stimulans vrijwilligerswerk om vrijwilligerswerk te verrichten geoperationaliseerd Een dat men een voorbeeld heeft in de directe doen, sociale zo blijkt omgeving. uit de literatuurstudie, vraag tweede stimulans via blijkt vraag nog 32. steeds levensbeschouwing te zijn. Dit komt Dit aan aspect bod in is Vraag gebaseerd sociale en ideologische peilt op een naar indeling motivaties, motieven van motieven aangevuld waarom jongeren van met Toye meer vrijwilligerswerk (2003), traditionele met daarin motieven. verrichten. persoonlijke, Het is 7

10 3.2.6 Andere a. Andere hindernissen hindernissen die opgenomen om vrijwilligerswerk zijn in de uiteindelijke verrichten vragenlijst zijn: c. b. studiedruk: schoolse (vraag 15) achterstand zowel een (vraag objectieve 6) maat (vraag 11) als subjectieve studiedruk d. tijdsdruk: beleving van zowel tijdsdruk objectieve (vraag maten 40) (vraag 33 tot en met 39) als subjectieve 28) biografische transitie naar redenen, uithuizigheid zoals (vraag transitie 13) naar en transitie het hoger naar onderwijs arbeidsmarkt (vragen (vraag 10 & 27 30), & Een 18 werden tot volledige 23 gegevens jaar aselecte waren van 3000 in steekproef 2005, jongeren opgenomen werd opgevraagd. getrokken in een op commerciële jongeren uit databank. het Vlaams In Gewest het totaal die grote veldonderzoek, volgens Bij het prioriteit opstellen vooropgesteld. in van dit de geval, vragenlijst het Dit verzenden principe hebben werd van het eveneens de maximaliseren vragenlijst. gehanteerd Het van veldwerk de bij respons het eigenlijke verloopt als de postenquête bijgevolg respons. de total De design achterliggende procedure. redenering Deze procedure is dat is mensen gericht op zullen het maximaliseren reageren op van antwoorden als beloning om deel te nemen groter is dan kost. De methode is een vergroot op gericht te verminderen om beloning (Dillman, om 1978). te antwoorden De beloning te vergroten van het en antwoorden kosten van wordt het briefpapier onderzoeksverantwoordelijke. via van het aanschrijven het onderzoeksinstituut van respondent met een een gepersonaliseerde handtekening brief, van op deelname deelname aan het Deze voor brief is respondent afgesteld op zelf de wordt doelgroep onderlijnd. het De belang van de Daarom kost. gedragen. wordt aan het voor gezorgd bestaat dat uit deelname een financiële aan het kost, onderzoek maar ook uit respondent een tijdskost. vragenlijst, De portkosten De besparing voor van het onderzoek tijdskost schuilt worden hem bijgevolg vooral door in ontwikkeling onderzoeksinstelling van niets wordt vermeld. de respondent die niet te een lang envelop begrijpbaar meegegeven, moet waarop zijn reeds respondenten. het juiste retouradres Bovendien contactopname3. De procedure met bestaat respondenten. verder uit De een procedure precies voorgeschreven bestaat uit 3 procedure vormen van is aangeschreven week loop via In een brief eerste week het opsturen van van veldwerkperiode vragenlijst. worden In loop de respondenten nemen worden ondervraagden herinnerd aan het onderzoek via een briefkaart. van derde Op van vijfde week worden de respondenten opnieuw aangespoord om deel In de dinsdag via een 14 brief februari een 2006 tweede werden kopie 3000 van vragenlijsten oorspronkelijke verzonden vragenlijst. naar de adressen uit voor steekproef. het weekend We kozen respondenten bewust voor bereiken het begin via van non-prioritaire de week opdat verzending. de vragenlijsten Hierdoor dan 3 beschikken twee De weken de respondenten na het verzenden over een van weekend de om vragenlijst de vragenlijst is op in te 28 vullen. februari Ongeveer financiële total redenen design procedure en tijdsredenen voorziet zijn er normaal slechts in 3 4 contactopnames. geweest. Omwille van een 8 4. Steekproeftrekking 4.1 Respons

11 beantwoorden Op door herinneringskaartje 14 maart 2006 van is gezonden. een survey volgende uitstelden, Deze poging aanmaning ondernomen te zetten had deze om bedoeling non-respons vullen mensen op te te verlagen die sturen. het In voorgesteld. analyse een tabel tweede hieronder maal wordt vragenlijst het verloop op te sturen naar respons alle respondenten. in We hebben de respons verschillende periodes van ingedeeld survey zodat schematisch zijn het begin van zijn gegevens binnen gekomen kunnen nagaan en deze of die verschillen later bijvoorbeeld zijn tussen na tweede vragenlijsten we zending, bij die de TABEL binnengekomen. V1 Verzending 1: RESPONS Datum VOOR DE DRIE VERZENDINGEN Aantal verzonden (V1 V3) V2 14/02/ /02/ Respons (ingevuld) 24.9% 36.1% Som respons herinneringskaartje, V3 In de eerste 14/03/2006 fase van de 1995 postenquête, nog 281 vóór het 45.4% van zijn %. vragenlijsten Op het effectief einde van teruggekeerd. tweede fase, Dit verzenden stemt na het overeen verzenden van met het een modo later brutoresponsratio het op herinneringskaartje, een responsratio van van 36.1%. hadden 11.2 Het percentpunten we effect 1082 van ingevulde het geschat herinneringskaartje vragenlijsten kunnen worden. verzameld. zou Twee dan grosso weken Dit is op. vragenlijsten, van Bij werd het de afsluiten vragenlijst beschikken nogmaals opgestuurd. we in totaal Dit over leverde 1363 een ingevulde extra 281 vragenlijsten voorbij. wat overeenkomt met een brutorespons van 45.4%. Tussen het bruikbare langdurig de steekproef Dit betekent het dat uiteindelijk een aantal verzenden personen van in de tussentijd vragenlijst verhuizen, gingen twee overlijden, maanden trekken toestand er deze terechtkomen afwezig zijn, die zwaar hen ziek niet worden toelaat of vragenlijst algemeen te een vullen. psychische Doorgaans of fysieke Op van uitgegaan dat ongeveer 7% respondenten uit de initiële steekproef zich één wordt Dit een situaties steekproef bevindt, van 3000 dus respondenten eigenlijk geen betekent deel uitmaakt dit 2790 van effectieve de onderzoeksbevolking. respondenten. van zelfs een TABEL betekent gelijkaardige 2: hoger dan EVOLUTIE een bij doelgroep. nettorespons postenquêtes BRUTORESPONS van IN met ENKELE 48.9%. een POSTENQUÊTES gelijkaardige Dat is bevredigend procedure voor voor een contactopname postenquête en Doelgroep Periode Onderzoek 18 Monitor tot 25 light jaar Levensloop 18 verwachtingen jongvolwassenen tot 36 jaar 18 Huidig tot 23 onderzoek V1 V2 september 2005 november April juni 2004 Februari jaar maart oud V3 24.1% 33.4% 41.8% 23.4% 33.1% 41.6% 24.9% 36.1% 45.4% 2006 vragenlijsten inponsen, beroep De volgende stap en het in het inponsen onderzoek van omhelst gegevens. de controle Vooraleer op kwaliteit vragenlijsten van de ingevulde De werden ze één voor één manueel nagekeken en geprecodeerd. Hiervoor laten verhogen gegevens gedaan uit op jobstudenten. vragenlijsten werden vervolgens ingeponst. Om de validiteit werd vooropgesteld en het programma aantal inponsfouten SPSS (data-entry) te minimaliseren, waarin werden doorverwijzingen ze ingevoerd in en een de Controle en data-invoer

12 gewaarschuwd Voor mogelijke om range die vragen van antwoordcijfers in te voeren die ingebouwd van toepassing worden. zijn Op op deze respondent manier was het werd enkel betreft enkele vragen als een was ander het echter werd niet ingevoerd mogelijk dan om in deze het programma ranges formuleren. voorzien. Het er waarden diverse de vragen tijden over besteed zakgeld, aan occasioneel allerlei activiteiten. geld, uitgaven De ingeponste per categorie, antwoorden totale uitgaven vragen werden eigenaardige extra gecontroleerd. waarden gecontroleerd. Voor deze vragen Een voorbeeld werden steeds ter illustratie. maximale op Op deze bedragen dus omtrent of bedragen uitgaven eindigend per categorie op 5 naarmate antwoorden bedragen de meeste hoger mensen worden. met Het afgeronde gaat hier de maken afgerond cent niet dus bijhoudt echt schattingen om precieze wat hij/zij van uitgaven. een deze maand uitgaven Men kan geleden en onmogelijk ronden heeft uitgegeven. af. verwachten Indien een De dat meeste hoog iedereen getal mensen tot niet op Daarom veronderstelde dat werden was, was deze er een vragenlijsten vermoeden opnieuw dat er een geconsulteerd. mogelijke inponsfout De meeste was van gebeurd. ontdekt. respondent fouten in kwestie bleken gegeven echter had. geen Een te enkele zijn. Het maal was werden wel degelijk zo wel het inponsfouten antwoord deze Ook gecontroleerd. werden maximale Deze werden bedragen, aangepast die op aan het het eerste werkelijk gezicht opgegeven onrealistisch bedrag. Het Enkele van deze bedragen bleken uiteindelijk wel waren, mogelijk werden zijn. extra tweedehandse maximaal hoogste vermelde bedrag vermeld was hier bij 7050 de uitgavenpost euro. Indien auto, iemand benzine, de maand brommer, ervoor een. Zo best studies respondent mogelijk. vermelden Toch wagen werden twee had respondenten aangekocht deze bedragen of een indien extra bedrag iemand gecontroleerd. van een 1300 tuning Ook en fan 1700 bij is, de euro. is uitgavenpost dit De bedrag voor eenmalige bijscholingscursus had uitdrukkelijk en op andere vragenlijst respondent vermeldde dat het ging dat over het een ging inschrijving over een ene uitgavenpost bleek hoogste dit aankoop sigaretten wel degelijk van was materiaal op het maximaal vragenlijst in het vermeldde vermeld. kader van bedrag Deze zijn/haar persoon 450 euro. had opleiding. Bij echter de controle ook Bij het de vermoeden aangekocht. schoenen, bedrag dat Beide was vermeld het bedragen persoon maximale op in werden kwestie uitgavenpost bedrag daarom op 835 reis euro. weerhouden. citytrip, een grote Dit reizen, was hoeveelheid Bij echter. de uitgavenpost We één sigaretten kunnen van daarom kledij, eerste heeft onrealistische Tenslotte teruggezonden januari, in waren volle enquêtes. koopjesperiode er twee personen Het betreft dus4. die de op uitgaven vraag aan naar kledij, uitgaven schoenen, categorie in de allemaal maand gecontroleerd. bedrag). bedrag Deze bedragen vermeld bedragen vermeldden. op waren de allerlaatste inderdaad Deze vermeld. vraag vragenlijsten (namelijk Eén persoon werden het had totaal opgezocht echter uitgegeven wel een en onbetrouwbaar weerhouden. uitgaven De antwoorden De andere daarom persoon als missing uitgavenpost had geformuleerd. op van vragen deze Het met persoon bedrag betrekking op werden totale beschouwd uitgaven inkomsten werd als beschouwd hoge en gedefinieerd bedragen vermeld. als ontbrekende Deze antwoorden. werden allemaal als onbetrouwbaar en Doorgaans In 4 elk onderzoek is het zorgt dat de sociaal-economisch non-respons voor zwakke een vertekening groepen in van minder steekproef. vragenlijst Nochtans is het gemiddeld bedrag besteed aan kledij, schoenen, respondenten die mate de aan verschillend opgestuurd van de latere hebben enquêtes. in de periode februari eerste week van maart niet significant Beoordelen van de representativiteit

13 voor onderwijsniveau, vertekeningen enquêtes onderzoek. deelnemen. een Dit Deze enkelvoudige euvel afwijking wordt indicator van opgevangen representativiteit voor sociaal-economische via weging. kan bijzonder We toestand. wegen storend naar Ook zijn wegingcoëfficiënt. basis informatie naar De leeftijd wegingcoëfficiënten geslacht worden voor leeftijd weggewerkt en geslacht door het worden gebruik berekend van onderwijsniveau van bevatten bevolkingsstatistieken over het onderwijsniveau van 1 januari wordt Omdat voor deze statistieken weging geen naar op een opleiding, onderzoek continue uitgevoerd verplicht bevraging gebruik om door van mee gemaakt de het te Belgische werken. NIS. van De De bevolking, Enquête geselecteerde meest recente naar onder Arbeidskrachten respondenten andere gegevens naar die arbeidssituatie zijn beschikbaar uit het Dit EAK- zijn en is Studeert dateren TABEL 3: uit Opleidingsniveau KOLOMPERCENTAGES 18 jaar- OPLEIDINGSNIVEAU 19 jaar VOLGENS 20 jaar LEEFTIJD 21 (EAK04) diploma Werkt, secundair nog hoogstens 83.3% 16.4% 69.1% 27.9% jaar % 47.7% jaar 23 jaar TABEL hoger diploma 0.03% 3.0% 24.3% Studeert Opleidingsniveau 4: KOLOMPERCENTAGES 18 jaar- VAN OPLEIDINGSNIVEAU 19 jaar 20 VOLGENS jaar-21 LEEFTIJD jaar (STEEKPROEF) diploma Werkt, secundair nog hoogstens 15.2% jaar 23 jaar TABEL hoger diploma 0% Studeert Opleidingsniveau 5: WEGINGCOËFFICIËNTEN 18 jaar NAAR 19 OPLEIDINGSNIVEAU jaar 20 - EN 21 LEEFTIJD jaar OP BASIS 22 VAN jaar EAK04 23 jaar 84.8% diploma secundair nog hoogstens dan Werkt, De berekening hoger diploma van wegingcoëfficiënten 1 is gebaseerd op leeftijd jongeren wegingcoëfficiënten niet die verder reeds studeren afgestudeerd gecombineerd zijn. Dit met resulteert het hoogst in een behaalde raster per met diploma twee 9 cellen. jaar bij en die De al gehouden leeftijdsgroep, naar met verdeling zijn gebaseerd van al dan op niet kolompercentages. studeren en het hoogst Hierdoor behaald wordt diploma rekening categorieën onderwijsniveau maar wordt komt niet tot uiting gewogen in de tabel met leeftijdsgroepen wegingcoëfficiënten heen. De (Tabel vertekening 5). per van dan boven 1, die ondervertegenwoordigd categorieën die oververtegenwoordigd zijn in steekproef zijn, geven krijgen een gewicht lager mee De secundair echter Na 1 mee. onderwijs Het zijn hebben vooral die jongeren ondervertegenwoordigd die reeds werken zijn. en De hoogstens wegingcoëfficiënten een diploma Hiervoor zeer laag. op het scholingsniveau, wegen we vervolgens op geslacht en leeftijd. zijn verdeling wegingcoëfficiënten baseren naar geslacht we ons op en de leeftijd bevolkingsgegevens de steekproef van 1 januari en in de bevolking. Tabel 6 geeft Deze de 5 schommelen tussen 0.92 en Het zijn vooral jongens ouder dan 6 Deze onderzoeksgroep Waarvoor Deze bevolkingsstatistieken onze dank. Sociaal onderzoek werden van ons de vakgroep bezorgd sociologie door de van heer de Vrije Didier Universiteit Willaert van Brussel. Nationaal gegevens Instituut werden voor de ons Statistiek. ter beschikking Waarvoor gesteld onze dank. door de heer Peter Boonants van het

14 wegingcoëfficiënten TABEL 19 jaar oud die heel ondervertegenwoordigd laag zijn. zijn, maar ook hier geldt dat de Leeftijd 6: CELPERCENTAGE BEREKENING VAN Bevolking JONGENS WEGINGCOËFFICIËNT EN MEISJES OP VOLGENS BASIS Steekproef VAN LEEFTIJD LEEFTIJD IN EN DE GESLACHT BEVOLKING EN Wegingen IN DE STEEKPROEF, Jongens 16,4% 16,7% Meisjes 15,7% 16,3% 16.4% 14.6% Jongens 19.2% Meisjes 22.8% Jongens Meisjes door jaar 17,8% 17,1% 11.6% 15.3% wegingcoëfficiënt De gecombineerde wegingcoëfficiënten zijn tabel 7 te vinden. Deze worden berekend van wegingcoëfficiënt naar leeftijd en opleidingsniveau vermenigvuldigen de cellen. 20 De tot gecombineerde 21 jaar naar oud leeftijd die wegingcoëfficiënten werken en geslacht. en een diploma Dit resulteert variëren hoger van uiteindelijk onderwijs minimum hebben 0.59 een raster tot voor maximum meisjes met onderwijs gezien. voor hebben. werkende Wegingcoëfficiënten jongens van 23 jaar van kleiner oud die dan hoogstens 3 worden een als diploma niet problematisch secundair TABEL 7: WEGINGCOËFFICIËNTEN NAAR OPLEIDINGSNIVEAU, GESLACHT EN LEEFTIJD OP BASIS VAN EAK04 EN 18 Jongens BEVOLKINGSCIJFERS Studeert nog 1 JANUARI Werkt, , , onderwijs hoogstens secundair Werkt, hoger onderwijs Meisjes , , , , , , , , , , , , geografische Een 23 andere jaar manier 0, de respons 1, in te schatten is door de 0, de ons verstuurde omschrijving enquêtes er te per bekijken. geografische Deze omschrijving responsratio teruggekeerd drukt uit brutoresponsratio hoeveel zijn. Tabel procent 8 leert van per TABEL Antwerpen Provincie dat 8. respons BRUTORESPONSRATIO het Aantal hoogst verstuurd PER PROVINCIE in Oost-Vlaanderen Aantal ontvangen het laagst in Responsratio Limburg. Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen centrumsteden Limburg ,4% 9). 44,0% laag Naar verstedelijking (waarbij een onderscheid is gemaakt naar grote steden, 47,6% sowieso Een uitsplitsing en andere) naar stad is er toont een ietwat echter lagere aan dat respons respons in de vooral centrumsteden in Genk (zie bijzonder tabel 49,9% Aalst. ligt, weinig net als respondenten in Sint-Niklaas aangeschreven. en Turnhout. De In hoogste deze twee respons laatste wordt waargenomen zijn echter in 40,7%

15 TABEL Grootsteden Gent) Steden 9: BRUTORESPONSRATIO NAAR STEDELIJKHEIDSGRAAD Centrumsteden Genk, (Antwerpen, (Aalst, Brugge, Brussel Hasselt, & 259 Aantal verstuurd Aantal 121 ontvangen Responsratio Oostende, Kortrijk, Roeselare, Leuven, Mechelen, Sint- 46.7% Niklaas,Turnhout) Andere % 40.0% TABEL Antwerpen Gent Stad 10: BRUTORESPONSRATIO Aantal verstuurd PER STAD Aalst Brugge Aantal ontvangen Responsratio Hasselt Genk Kortrijk 16 7 Leuven ,9% Mechelen ,3% Oostende ,0% Roeselare ,8% Sint-Niklaas ,3% Turnhout ,5% Andere ,7% 51,3% 41,4% 35,7% 43,8% 19,0% 22,2% 46,0% 5. Schaalconstructie en in universiteit De het schaal gevoel voor dat studiedruk studenten bestaat hun studies uit schaalitems aankunnen. die Het te is maken voor hebben eerste met keer studiedruk gebaseerd een onderzoek of een afgenomen hogeschool onder (Matheus, studenten Siongers die & een Vandenbrande, lerarenopleiding 2004). volgen Het gebruikt aan is deels een 5.1 Studiedruk het hoger onderwijs op schaal (Lacante, voor studiedruk, Lens et al., 2002). gehanteerd in een onderzoek naar drop-out in 13

16 TABEL V15x01 V15x02 Var 11: STUDIEDRUK: Mijn mijn Item opleiding vrije tijd FREQUENTIEVERDELINGEN is gemakkelijk te combineren met / Missinga V15x03 Ik studies. kan onvoldoende tijd vrijmaken voor mijn V15x04 De ik tijd. moet lesvoorbereidingen, deze opdrachten opleiding vragen studies te veel die V15x05 Ik slagen; veel vind te werken het tot niet nu toe nodig ben dagelijks ik ook gekomen studeren zonder om te V15x06 Tot werkstukken, te hebben nu toe ben taken ik er voorbereidingen, in geslaagd alle op tijd af V15x07 V15x08 De verwacht. voor hoeveelheid mij te leerstof verwerken is meer leerstof dan ik is had te groot V15x09 V15x10 Ik vorige moet heb gaan opleiding vaak eigenlijk om het deze onvoldoende gevoel om deze studie dat studie aan ik basis tot te aan het kunnen. van uiterste kunnen mijn V15x11 V15x12 De verwacht combineren vind inhoud het had. van moeilijk met andere vakken om mijn interesses. is moeilijker studies te dan ik a Ik mijn voel studies me vaak aan overbevraagd me stellen. door eisen die Een dimensie Deze exploratieve cijfers heeft hebben een betrekking factoranalyse eigenwaarde op 827 studerende resulteert van 4.53 jongeren in en een verklaart in ééndimensionele de steekproef. 37.8% van structuur. de variantie Deze in ene de Uitspraken items. TABEL 12: Deze LADINGEN structuur EN BETROUWBAARHEID wordt ook aangetroffen VAN DE SCHAAL in STUDIEDRUK een confirmatorische factoranalyse. Mijn De opleiding kan lesvoorbereidingen, opleiding onvoldoende vragen is gemakkelijk te veel tijd opdrachten vrijmaken tijd. combineren voor en studies mijn met studies. mijn ik moet vrije doen tijd voor deze Ladingen Alfa voorbereidingen, Ik Tot vind ook nu gekomen toe het ben niet ik nodig zonder op in dagelijks geslaagd tijd veel af te werken hebben om studeren alle werkstukken, om te slagen; taken tot nu toe ben ik De aan hoeveelheid te kunnen eigenlijk te leerstof onvoldoende verwerken is meer basis leerstof dan van ik is had mijn te groot verwacht. vorige voor opleiding mij om deze studie De Ik te kunnen. vind heb inhoud vaak het van moeilijk het de gevoel vakken om dat mijn is ik moeilijker studies tot het te uiterste dan combineren ik moet verwacht gaan met had. andere om deze interesses. studie aan Eigenwaarde Verklaarde Cronbach s stellen. voel me vaak variantie alfa overbevraagd (zonder v15x02, door de v15x04, eisen die v15x05 mijn studies en v15x08) aan me 37.8% Het.855 alfa niet betreft hoger hier wordt, de alfa dan voor blijft de het schaal item als in de het schaal. item zou verwijderd worden. Als deze 14

17 TABEL 13: BESCHRIJVING FIGUUR VAN 1: DE CONFIRMATORISCHE SOMSCHAAL (0-100) FACTORANALYSE STUDIEDRUK OP STUDIEDRUK N Missing Gemiddelde Standaardafwijking Maat Studiedruk Variantie uitspraken gaat In de over vragenlijst de voorgelegd toename werden van over aan een mogelijke klantrelatie vrijwilligers hindernissen binnen ex-vrijwilligers het om jeugdwerk, vrijwilligerswerk uit de het steeds jeugdwerk op te grotere nemen. enkele studies, gesteld. worden aan vrijwilligers in het jeugdwerk, concurrentie van betaald werk eisen Het 5.2 Maatschappelijke steun voor vrijwilligerswerk in het jeugdwerk 15

18 TABEL V48x01 V48x02 Var 14: MAATSCHAPPELIJKE Ouders Het Item goedkope beschouwen kinderopvang STEUN het VOOR jeugdwerk VRIJWILLIGERSWERK al te veel als IN HET 43.2 JEUGDWERK: /+ FREQUENTIEVERDELINGEN vele papierwerk, ingewikkelde wetgeving, Missinga doen schrikken jongeren af om vrijwilligerswerk te V48x03 Jongeren boven vrijwilligerswerk verkiezen steeds meer betaald werk V48x04 V48x05 Er Ik jeugdwerk heb wordt ooit te eens veel verwacht niet meegedaan van vrijwilligers aan een in het V48x06 Je geplande werken/studeren rekenen kan als van activiteit vrijwilliger ouders omdat op en steeds ik de ruimere veel minder moest steun V48x07 jeugdwerk gemeenschap heb ooit opgezegd al eens een om activiteit vakantiewerk van het of V48x08 Ik om weekendwerk verwaarloos(de) toch maar te mee doen. wel te kunnen eens mijn studies/werk aan het V48x09 Jongeren jeugdwerk. populair bij die andere vrijwilligerswerk jongeren doen, zijn niet Uit V48x10 a Deze de cijfers factoranalyse Ik kunnen hebben ooit studeren betrekking wel blijkt eens of te geen op dat werken 335 vorming jongeren twee gevolgd dimensies die vrijwilliger om te schuilen zijn 40.1 of waren in deze in 30.6 het vragen. jeugdwerk Op de tweede 2.5 vrijwilligerswerk factoranalyse dimensie laden blijkt in de het dat items jeugdwerk met die deze studies/betaald op geen de concurrentie schaal werk. valt Uit te die maken. een er confirmatorische bestaat Op de tussen verlangd van worden laden vooral van vrijwilligers items die verwijzen en items naar verwijzen de grotere naar maatschappelijke een vermeende eisen afname eerste teruggevonden maatschappelijke in een confirmatorische steun voor factoranalyse. vrijwilligerswerk. Er moet Deze echter schaal op wordt gewezen ook die worden dat deze schaal een wel zeer lage interne consistentie heeft. 16

19 TABEL Uitspraken 15: LADINGEN EN BETROUWBAARHEID MAATSCHAPPELIJKE STEUN VRIJWILLIGERSWERK IN HET JEUGDWERK Ouders Het beschouwen het jeugdwerk al te veel als goedkope kinderopvang Ladingen dimensie.406 1ste Ladingen dimensie de Jongeren om vrijwilligerswerk vele papierwerk, verkiezen steeds de doen ingewikkelde meer betaald wetgeving, werk boven schrikken vrijwilligerswerk jongeren af ruimere Er Ik Je veel heb wordt moest ooit als gemeenschap te vrijwilliger eens werken/studeren veel verwacht niet meegedaan op steeds van vrijwilligers minder aan een steun geplande het rekenen jeugdwerk activiteit van de omdat ouders ik en te de kunnen Jongeren vakantiewerk verwaarloos(de) heb ooit doen al aan eens of weekendwerk het een wel jeugdwerk. activiteit eens mijn te van doen. studies/werk het jeugdwerk om toch opgezegd maar mee om te Ik die vrijwilligerswerk doen, zijn niet populair bij andere jongeren Eigenwaarde Verklaarde werken heb ooit wel variantie eens geen vorming gevolgd om te kunnen studeren of te TABEL 16: BETROUWBAARHEID MAATSCHAPPELIJKE STEUN VOOR VRIJWILLIGERSWERK IN HET JEUGDWERK Ouders Het Uitspraken beschouwen het jeugdwerk al te veel als goedkope kinderopvang dimensie Alpha 1ste Jongeren vrijwilligerswerk vele papierwerk, verkiezen te doen steeds de ingewikkelde meer betaald wetgeving, werk boven schrikken vrijwilligerswerk jongeren af om gemeenschap Er Ik Je werken/studeren heb kan wordt ooit als te vrijwilliger eens veel verwacht niet meegedaan op steeds van vrijwilligers minder aan een steun geplande het rekenen jeugdwerk activiteit van de omdat ouders ik en te de veel ruimere moest het Jongeren weekendwerk verwaarloos(de) heb ooit al eens te doen. een wel activiteit eens mijn van studies/werk het jeugdwerk om toch opgezegd maar mee om vakantiewerk te kunnen doen of Ik Cronbach s heb jeugdwerk. ooit die wel vrijwilligerswerk eens geen vorming doen, gevolgd zijn niet om populair te kunnen bij andere studeren jongeren of te werken aan TABEL alfa (zonder v48x05, v48x07, v48x08,v48x09, v48x10).562 N Maat 17: BESCHRIJVING HET JEUGDWERK VAN DE SOMSCHAAL Maatschappelijke (0-100) MAATSCHAPPELIJKE steun voor vrijwilligerswerk STEUN VOOR VRIJWILLIGERSWERK in het jeugdwerk IN Missing Gemiddelde Standaardafwijking Variantie

20 FIGUUR 2: CONFIRMATRISCHE FACTORANALYSE OP MAATSCHAPPELIKJE STEUN VOOR HET JEUGDWERK gebaseerd sociale Vraag 49 en ideologische peilt op een naar indeling motivaties, motieven van motieven aangevuld waarom jongeren van met Toye meer vrijwilligerswerk (2003), traditionele met daarin motieven. verrichten. persoonlijke, Het is 5.3 Motieven voor vrijwilligerswerk 18

21 TABEL V49x01 Var 18: Item MOTIEVEN DIE VRIJWILLIGER nieuwe VOOR ervaringen, ZIJN VRIJWILLIGERSWERK OF WAREN kennis IN HET opdoen JEUGDWERK IN HET JEUGDWERK: = N=364) FREQUENTIEVERDELINGEN / (ENKEL Missing JONGEREN V49x02 V49x03 V49x04 anderen jongeren me inzetten beter voor leren mijn kennen omgeving, voor V49x05 kennen en mijn ontwikkelen eigen vaardigheden beter leren V49x06 wil(de) plezier maken V49x07 V49x08 Het bereiken geloof staat erin goed dat op jongeren mijn CV samen iets kunnen dezelfde wil(de) ideeën samenwerken op nahouden met jongeren die er V49x09 V49x10 V49x11 V49x12 Je Het leeftijdgenoten ga wil(de) kan is graag een zo iets het goede om goede bijverdienen. met manier kinderen voorbeeld om een en geven jongeren lief op aan te mijn doen V49x13 V49x14 V49x15 V49x16 Je Ik Het aan doe leert is te een leren graag zo goede gemakkelijk aan manier teamwerk nieuwe om verantwoordelijkheid mensen kennen V49x17 Mijn Omwille ik het ouders ook van niet hebben de doen overtuiging het gedaan, van dus vereniging waarom zou V49x18 V49x19 V49x20 Ik Het Ik vind inzet ben wil(de) werd het voor maar me ingerold. mijn die gevraagd vereniging. normaal tijd Ik zinvol ben door dat besteden altijd je anderen je lid uiteindelijk geweest en ook V49x21 Een factoranalyse De jeugdvereniging resulteert is (was) uiteindelijk mijn vriendenkring. in een interpreteerbare 18.2 oplossing 61.9 met 4 factoren. 2.0 Deze maken, enkele verklaren factoren items maar samen zijn te zijn werken 42.6% die echter laden van met niet op sterk. variantie factorscores. tweede Daarom in tot de Dit wordt motieven. vierde komt gekozen dimensie. onder De vier om andere Deze geen dimensies doordat vier somschalen dimensies verwijzen maar te naar ervaringen traditionele-ideologische redenen opdoen), van leefwereldverbreding redenen redenen. van vriendschap (nieuwe en loyaliteit, mensen leren instrumentele kennen redenen en nieuwe 19

22 TABEL 19: STRUCTUURMATRIX: MOTIVATIES leefwereldve rbreding Vrienscha loyaliteit p & Instrumen redenen tele Traditionele ideologische en te Het doe graag jongeren aan teamwerk beter leren kennen redenen is een goede manier om verantwoordelijkheid aan anderen leren me inzetten voor mijn omgeving, voor kennen Je en mijn nieuwe ontwikkelen eigen ervaringen, vaardigheden kennis beter opdoen leren bereiken geloof wil(de) leert zo erin mijn gemakkelijk dat tijd jongeren zinvol nieuwe besteden samen mensen iets kunnen kennen het De ga ben wil(de) jeugdvereniging graag plezier ingerold. om met maken Ik is kinderen (was) ben altijd mijn lid jongeren vriendenkring. geweest vind die vereniging. maar normaal dat je je uiteindelijk ook inzet voor Ik leeftijdgenoten ideeën wil(de) op samenwerken het nahouden goede voorbeeld met jongeren geven aan die mijn er dezelfde Het Je staat op mijn CV Omwille Mijn kan is een zo iets goede bijverdienen. manier om een lief op te doen het van overtuiging van vereniging Het ook ouders niet hebben doen het gedaan, dus waarom zou ik Eigenwaarde Verklaarde werd me gevraagd door anderen TABEL variantie leefwereldverbreding Maat 20: CORRELATIES TUSSEN DE leefwereldverbre ding FACTORSCORESCHALEN Vrienschap VOOR MOTIVATIES Vrienschap 1 loyaliteit & Instrumentele redenen Traditionele ideologische redenen en Instrumentele Traditionele redenen & en loyaliteit redenen ideologische exploratieve wordt De schaal bevestigd voor factoranalyse door tijdsdruk een confirmatorische resulteert is overgenomen in een factoranalyse. eendimensionele uit de APS bevraging structuur. van Deze structuur Een Tijdsdruk

23 TABEL V40x01 V40x02 Var 21: Item die kom TIJDSDRUK: ik graag in zou FREQUENTIEVERDELINGEN doen tijd niet toe aan de dingen / Missing V40x03 Ik met kan moet anderen me in moeilijk mijn vrije ontspannen tijd te veel in rekening mijn vrije houden tijd V40x04 V40x05 Het Mijn plannen kost vrije me tijd veel is versnipperd moeite om mijn vrije tijd te TABEL Uitspraken Het kost 22: me LADINGEN veel moeite EN BETROUWBAARHEID om mijn vrije tijd VAN te plannen DE SCHAAL TIJDSDRUK Mijn kom kan vrije me in tijd mijn moeilijk is vrije versnipperd ontspannen tijd niet toe in aan mijn de vrije dingen tijd die ik graag zou doen Ladingen Alfa Ik Eigenwaarde Verklaarde Cronbach s moet in mijn variantie alfa vrije tijd te veel rekening houden met anderen 52.1% TABEL 23: BESCHRIJVING FIGUUR VAN DE 3: SOMSCHAAL CONFIRMATORISCHE (0-100) FACTORANALYSE TIJDSDRUK OP TIJDSDRUK N Missing Gemiddelde Standaardafwijking Maat Tijdsdruk Variantie

Vakgroep Sociologie Onderzoeksgroep TOR

Vakgroep Sociologie Onderzoeksgroep TOR Vakgroep Sociologie Onderzoeksgroep TOR TOR2006/16 Pleinlaan 2 1050 Brussel http://www.vub.ac.be/tor Technisch verslag van het onderzoeksproject: Het spanningsveld tussen het vrijwilligerswerk in het jeugdwerk

Nadere informatie

Onderzoeksfiche nr. e00464.pdf. 1. Referentie

Onderzoeksfiche nr. e00464.pdf. 1. Referentie 1. Referentie Referentie Stevens, F., De Groof, S. Elchardus, M., Laurijssen, I., Smits, W. (2006) Het spanningsveld tussen het vrijwilligerswerk en de commercialisering van de leefwereld van jongeren

Nadere informatie

Jongeren en Gezondheid 2014 : Socio-demografische gegevens

Jongeren en Gezondheid 2014 : Socio-demografische gegevens Resultaten HBSC 14 Socio-demografische gegevens Jongeren en Gezondheid 14 : Socio-demografische gegevens Steekproef De steekproef van de studie Jongeren en Gezondheid 14 bestaat uit 9.566 leerlingen van

Nadere informatie

Toekomstverwachtingen van jongvolwassenen

Toekomstverwachtingen van jongvolwassenen Toekomstverwachtingen van jongvolwassenen Onderzoek in samenwerking met de Stichting P&V Rapport 1 Kort Technisch Verslag Toekomstonderzoek MARK ELCHARDUS & PETRUS TE BRAAK Vakgroep Sociologie, Onderzoeksgroep

Nadere informatie

4.2. Evaluatie van de respons op de postenquêtes. In dit deel gaan we in op de respons op instellingsniveau en op respondentenniveau.

4.2. Evaluatie van de respons op de postenquêtes. In dit deel gaan we in op de respons op instellingsniveau en op respondentenniveau. 4.2. Evaluatie van de respons op de postenquêtes 4.2.1. Algemeen In dit deel gaan we in op de respons op instellingsniveau en op respondentenniveau. Instellingsniveau (vragenlijst coördinator) provincie,

Nadere informatie

Jongeren en Gezondheid 2014 : Socio-demografische gegevens

Jongeren en Gezondheid 2014 : Socio-demografische gegevens Jongeren en Gezondheid 14 : Socio-demografische gegevens Steekproef De steekproef van de studie Jongeren en Gezondheid 14 bestaat uit 9.566 leerlingen van het vijfde leerjaar lager onderwijs tot het zevende

Nadere informatie

Het spanningsveld tussen het vrijwilligerswerk in het jeugdwerk en de commercialisering van de leefwereld van jongeren. Nieuwe analyses.

Het spanningsveld tussen het vrijwilligerswerk in het jeugdwerk en de commercialisering van de leefwereld van jongeren. Nieuwe analyses. Vakgroep Sociologie Onderzoeksgroep TOR TOR2006/15 Pleinlaan 2 1050 Brussel http://www.vub.ac.be/tor Het spanningsveld tussen het vrijwilligerswerk in het jeugdwerk en de commercialisering van de leefwereld

Nadere informatie

Stadsmonitor 2014 Een samenwerking tussen het Agentschap Binnenlands Bestuur en de Studiedienst van de Vlaamse Regering

Stadsmonitor 2014 Een samenwerking tussen het Agentschap Binnenlands Bestuur en de Studiedienst van de Vlaamse Regering Stadsmonitor 2014 Een samenwerking tussen het Agentschap Binnenlands Bestuur en de Studiedienst van de Vlaamse Regering Situering Opdracht: minister, bevoegd voor het Stedenbeleid De stadsmonitor is een

Nadere informatie

Onderzoeksverantwoording Panel Fryslân

Onderzoeksverantwoording Panel Fryslân Onderzoeksverantwoording Panel Fryslân Steekproef en werving van een representatief internetpanel Fries Sociaal Planbureau 2017 Versie 1.0 Datum: Juni 2017 Auteur: Miranda Visser en Henk Fernee Voor aanvullende

Nadere informatie

ROOKGEDRAG IN BELGIË 2014

ROOKGEDRAG IN BELGIË 2014 ROOKGEDRAG IN BELGIË 2014 Een rapport aan Stichting tegen Kanker GfK Belgium 2014 Rookgedrag in België 20 August 2014 1 Inleiding: Achtergrond en doelstellingen Onderzoeksmethode GfK Belgium 2014 Rookgedrag

Nadere informatie

Jongeren vinden moeilijker een job - Nieuwe cijfers Enquête naar de Arbeidskrachten, derde kwartaal

Jongeren vinden moeilijker een job - Nieuwe cijfers Enquête naar de Arbeidskrachten, derde kwartaal ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 5 februari 2009 Jongeren vinden moeilijker een job - Nieuwe cijfers Enquête naar de Arbeidskrachten, derde kwartaal 2008 - Het hoeft geen

Nadere informatie

Beschrijving van de gegevens: hoeveel scholen en hoeveel leerlingen deden mee?

Beschrijving van de gegevens: hoeveel scholen en hoeveel leerlingen deden mee? Technische rapportage Leesmotivatie scholen van schoolbestuur Surplus Noord-Holland Afstudeerkring Begrijpend lezen 2011-2012, Inholland, Pabo-Alkmaar Marianne Boogaard en Yvonne van Rijk (Lectoraat Ontwikkelingsgericht

Nadere informatie

Trendbarometer hotels 2012 Finaal rapport

Trendbarometer hotels 2012 Finaal rapport Trendbarometer hotels 2012 Finaal rapport Trendbarometer hotels 2012 Inlichtingen Dagmar.Germonprez@toerismevlaanderen.be Tel +32 (0)2 504 25 15 Verantwoordelijke uitgever: Peter De Wilde - Toerisme Vlaanderen

Nadere informatie

Gedrag en ervaringen van huishoudelijke afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG - TECHNISCH RAPPORT

Gedrag en ervaringen van huishoudelijke afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG - TECHNISCH RAPPORT Gedrag en ervaringen van huishoudelijke afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG - TECHNISCH RAPPORT 10 september 2014 INHOUDSOPGAVE 1. TECHNISCH RAPPORT...3 1.1. Universum en steekproef...

Nadere informatie

Technisch verslag JOP-monitor 1

Technisch verslag JOP-monitor 1 VUB UGent K.U.Leuven Tempus Omnia Revelat (TOR) Vakgroep Sociale Agogiek Onderzoeksgroep Jeugd- Pleinlaan, 2 H. Dunantlaan, 2 criminologie (OGJC) 1000 Brussel 9000 Gent Hooverplein, 10 3000 Leuven Technisch

Nadere informatie

De vrouwen hebben dan ook een grotere kans op werkloosheid (0,39) dan de mannen uit de onderzoekspopulatie (0,29).

De vrouwen hebben dan ook een grotere kans op werkloosheid (0,39) dan de mannen uit de onderzoekspopulatie (0,29). In het kader van het onderzoek kreeg de RVA de vraag om op basis van de door het VFSIPH opgestelde lijst van Rijksregisternummers na te gaan welke personen op 30 juni 1997 als werkloze ingeschreven waren.

Nadere informatie

1,9 miljoen Belgen hebben nog nooit een computer gebruikt; 2,6 miljoen Belgen hebben nog nooit op het internet gesurft.

1,9 miljoen Belgen hebben nog nooit een computer gebruikt; 2,6 miljoen Belgen hebben nog nooit op het internet gesurft. ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 8 november 2006 1,9 miljoen Belgen hebben nog nooit een computer gebruikt; 2,6 miljoen Belgen hebben nog nooit op het internet gesurft.

Nadere informatie

Jongeren en Gezondheid 2010 : Socio-demografische gegevens

Jongeren en Gezondheid 2010 : Socio-demografische gegevens Jongeren en Gezondheid 2010 : Socio-demografische gegevens Steekproef De steekproef van de studie Jongeren en Gezondheid 2010 bestaat uit 10772 leerlingen van het vijfde leerjaar lager onderwijs tot het

Nadere informatie

Studiepopulatie. Gezondheidsenquête, België, 1997.

Studiepopulatie. Gezondheidsenquête, België, 1997. In deze paragraaf worden een aantal kenmerken van de steekproef besproken. Het gaat om de volgende socio-demografische karakteristieken : verblijfplaats : per regio en per provincie; geslacht en leeftijd;

Nadere informatie

Omnibusenquête 2015. deelrapport. Studentenhuisvesting

Omnibusenquête 2015. deelrapport. Studentenhuisvesting Omnibusenquête 2015 deelrapport Studentenhuisvesting Omnibusenquête 2015 deelrapport Studentenhuisvesting OMNIBUSENQUÊTE 2015 deelrapport STUDENTENHUISVESTING Zoetermeer, 9 december 2015 Gemeente Zoetermeer

Nadere informatie

SURVEY 2011 STEEKPROEF SURVEY 2011

SURVEY 2011 STEEKPROEF SURVEY 2011 SURVEY 2011 Voor heel wat data wordt sinds de eerste editie een beroep gedaan op een survey bij de stadsbewoners zelf. In 2004 en 2006 werd hiervoor een telefonische enquête opgezet, in 2008 en 2011 is

Nadere informatie

Werkinstructies voor de CQI Huisartsenposten

Werkinstructies voor de CQI Huisartsenposten Werkinstructies voor de 1. De vragenlijst Waarvoor is de bedoeld? De is bedoeld om de kwaliteit van zorg op een huisartsenpost (HAP) te meten vanuit het perspectief van de patiënt. De vragenlijst kan worden

Nadere informatie

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.8 - Mei 2008-179-

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.8 - Mei 2008-179- Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.8 - Mei 2008-179- VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN FRANK VANDENBROUCKE VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN WERK, ONDERWIJS

Nadere informatie

67,3% van de 20-64-jarigen aan het werk

67,3% van de 20-64-jarigen aan het werk ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 28 oktober 67,3% van de 20-64-jarigen aan het werk Tegen 2020 moet 75% van de Europeanen van 20 tot en met 64 jaar aan het werk zijn.

Nadere informatie

Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4.3 (2010-2011)

Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4.3 (2010-2011) Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4.3 (2010-2011) Verkeerskundige interpretatie van de belangrijkste tabellen (Analyserapport) D. Janssens, S. Reumers, K. Declercq, G. Wets Contact: Prof. dr. Davy

Nadere informatie

PERSBERICHT Brussel, 25 juni 2013

PERSBERICHT Brussel, 25 juni 2013 PERSBERICHT Brussel, 25 juni 2013 Meer 55-plussers aan het werk Arbeidsmarktcijfers eerste kwartaal 2013 66,7% van de 20- tot 64-jarigen is aan het werk. Dat percentage daalt licht in vergelijking met

Nadere informatie

nr. 187 van INGEBORG DE MEULEMEESTER datum: 13 januari 2015 aan HILDE CREVITS

nr. 187 van INGEBORG DE MEULEMEESTER datum: 13 januari 2015 aan HILDE CREVITS SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 187 van INGEBORG DE MEULEMEESTER datum: 13 januari 2015 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Leerplichtige leerlingen

Nadere informatie

Jongeren en Gezondheid 2014 : Studie

Jongeren en Gezondheid 2014 : Studie Jongeren en Gezondheid 2014 : Studie Algemeen De studie Jongeren en Gezondheid maakt deel uit van de internationale studie Health Behaviour in School-Aged Children (HBSC), uitgevoerd onder toezicht van

Nadere informatie

ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 26 november 2010

ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 26 november 2010 ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 26 november 2010 Meer personen op de arbeidsmarkt in de eerste helft van 2010. - Nieuwe cijfers Enquête naar de Arbeidskrachten, 2 de

Nadere informatie

Opvoeden in Nederland 2010 Onderzoeksverantwoording. Sociaal en Cultureel Planbureau

Opvoeden in Nederland 2010 Onderzoeksverantwoording. Sociaal en Cultureel Planbureau Opvoeden in Nederland 2010 Onderzoeksverantwoording In opdracht van: Sociaal en Cultureel Planbureau Date : 19 april 2010 Reference : 14280.PW.ND.mr GfK Panel Services Benelux is gecertificeerd voor het

Nadere informatie

Rookgedrag in België

Rookgedrag in België Rookgedrag in België - 2017 Een rapport voor Stichting tegen Kanker Uitgevoerd door GFK Met steun van de overheden 1 Context en methodologie Stichting tegen Kanker is een Belgische stichting met als missie

Nadere informatie

Begrippenlijst Anders Dit is onderzoek

Begrippenlijst Anders Dit is onderzoek Begrippenlijst Anders Dit is onderzoek Begrippenlijst door F. 1080 woorden 15 april 2016 9,1 2 keer beoordeeld Vak Anders Dit is onderzoek! 2.4 Steekproef Onderzoek met een kleine groep met de bedoeling

Nadere informatie

Recht op vrije tijd en rust

Recht op vrije tijd en rust Recht op vrije tijd en rust V1 Evenwicht in de tijdsindeling. 151 V2 Vrije keuze inzake invulling vrije tijd. 153 V3 Aanbod van speelruimte.. 157 149 V1 Evenwicht in de tijdsindeling (verplichtingen vrije

Nadere informatie

Jongeren en Gezondheid 2010 : Studie

Jongeren en Gezondheid 2010 : Studie Jongeren en Gezondheid 2010 : Studie Algemeen De studie Jongeren en Gezondheid maakt deel uit van de internationale studie Health Behaviour in School-Aged Children (HBSC), uitgevoerd onder toezicht van

Nadere informatie

Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel

Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel 1 Inleiding Naar aanleiding van het nieuwe kwaliteitszorgsysteem dat werd ingevoerd bij de opschorting van de opleidingsvisitaties, werd beslist om

Nadere informatie

5. Discussie. 5.1 Informatieve waarde van de basisgegevens

5. Discussie. 5.1 Informatieve waarde van de basisgegevens 5. 5.1 Informatieve waarde van de basisgegevens Relevante conclusies voor het beleid zijn pas mogelijk als de basisgegevens waaruit de samengestelde indicator berekend werd voldoende recent zijn. In deze

Nadere informatie

plage-lestijden onderwijzer

plage-lestijden onderwijzer plage-lestijden onderwijzer Schooljaar 2010-2011 - Schooljaar 2011-2012 Vlaams ministerie van Onderwijs & Vorming Agentschap voor Onderwijsdiensten (AgODi) Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel http://www.ond.vlaanderen.be/wegwijs/agodi

Nadere informatie

Methodologie voor onderzoek in de verpleegkunde. Foeke van der Zee

Methodologie voor onderzoek in de verpleegkunde. Foeke van der Zee Methodologie voor onderzoek in de verpleegkunde Foeke van der Zee Inhoudsopgave 1. Onderzoek, wat is dat eigenlijk... 1 1.1 Hoe is onderzoek te omschrijven... 1 1.2 Is de onderzoeker een probleemoplosser

Nadere informatie

Wie doet aan sport? Een korte analyse van sportparticipatie uit het Vlaams Tijdsbestedingsonderzoek 2013

Wie doet aan sport? Een korte analyse van sportparticipatie uit het Vlaams Tijdsbestedingsonderzoek 2013 Wie doet aan sport? Een korte analyse van sportparticipatie uit het Vlaams Tijdsbestedingsonderzoek 2013 Situering Onze maatschappij houdt ons graag een ideaalbeeld voor van een gezonde levensstijl, waarbij

Nadere informatie

Resultaten voor Vlaamse Gemeenschap Sociale Gezondheid Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor Vlaamse Gemeenschap Sociale Gezondheid Gezondheidsenquête, België, 1997 5.8.1. Inleiding De WHO heeft in haar omschrijving het begrip gezondheid uitgebreid met de dimensie sociale gezondheid en deze op één lijn gesteld met de lichamelijke en psychische gezondheid. Zowel de

Nadere informatie

Resultaten voor België Roken Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor België Roken Gezondheidsenquête, België, 1997 6.1.1. Inleiding Het tabaksgebruik is een van de voornaamste risicofactoren voor longkanker, ischemische hartziekten en chronische ademhalingsaandoeningen (1). Men schat dat er in Europa niet minder dan

Nadere informatie

Onderwijs en arbeidsmarkt: tweemaal actief

Onderwijs en arbeidsmarkt: tweemaal actief Onderwijs en arbeidsmarkt: tweemaal actief Organisation for Economic Coöperation and Development (2002), Education at a Glance. OECD Indicators 2002, OECD Publications, Paris, 382 p. Onderwijs speelt een

Nadere informatie

OPINIEONDERZOEK VLAANDEREN: ACTUELE MAATSCHAPPELIJKE THEMA S OKTOBER 2013 TECHNISCH-STATISTISCH RAPPORT

OPINIEONDERZOEK VLAANDEREN: ACTUELE MAATSCHAPPELIJKE THEMA S OKTOBER 2013 TECHNISCH-STATISTISCH RAPPORT OPINIEONDERZOEK VLAANDEREN: ACTUELE MAATSCHAPPELIJKE THEMA S OKTOBER 2013 TECHNISCH-STATISTISCH RAPPORT Dit technisch-statistisch rapport omvat de technische specificaties, conform de aanbevelingen van

Nadere informatie

Rapport Kinderen en Geld Enquête (NIBUD en het Jeugdjournaal)

Rapport Kinderen en Geld Enquête (NIBUD en het Jeugdjournaal) Rapport Kinderen en Geld Enquête (NIBUD en het Jeugdjournaal) Inleiding Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD) geeft voorlichting over inkomsten en uitgaven van particuliere huishoudens.

Nadere informatie

Werkinstructie voor de CQI Naasten op de IC

Werkinstructie voor de CQI Naasten op de IC Werkinstructie voor de CQI Naasten op de IC 1. De vragenlijst Waarvoor is de CQI Naasten op de IC bedoeld? De CQI Naasten op de IC is bedoeld is bedoeld om de kwaliteit van de begeleiding en opvang van

Nadere informatie

Omnibusenquête 2015. deelrapport. Ter Zake Het Ondernemershuis

Omnibusenquête 2015. deelrapport. Ter Zake Het Ondernemershuis Omnibusenquête 2015 deelrapport Ter Zake Het Ondernemershuis Omnibusenquête 2015 deelrapport Ter Zake Het Ondernemershuis OMNIBUSENQUÊTE 2015 deelrapport TER ZAKE HET ONDERNEMERSHUIS Zoetermeer, 15 februari

Nadere informatie

Rapportage. Onderzoek: mediawijsheid onder ouders en kinderen

Rapportage. Onderzoek: mediawijsheid onder ouders en kinderen Rapportage Onderzoek: mediawijsheid onder ouders en kinderen In opdracht van: Mediawijzer.net Datum: 22 november 2013 Auteurs: Marieke Gaus & Marvin Brandon Index Achtergrond van het onderzoek 3 Conclusies

Nadere informatie

13 DECEMBER Decreet tot vaststelling van de regels inzake de werking en de verdeling van het Vlaams Stedenfonds

13 DECEMBER Decreet tot vaststelling van de regels inzake de werking en de verdeling van het Vlaams Stedenfonds 13 DECEMBER 2002 - Decreet tot vaststelling van de regels inzake de werking en de verdeling van het Vlaams Stedenfonds (Gecoördineerde versie, aangepast aan het programmadecreet van 19 december 2003 houdende

Nadere informatie

Generation What? 1 : Vertrouwen in de instellingen

Generation What? 1 : Vertrouwen in de instellingen Generation What? 1 : Vertrouwen in de instellingen Inleiding De mate van vertrouwen van burgers in de overheid en maatschappelijke instellingen werd al vaker de toetssteen van de democratie genoemd: daalt

Nadere informatie

Resultaten voor Brussels Gewest Ongevallen Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor Brussels Gewest Ongevallen Gezondheidsenquête, België, 1997 6.10.1. Inleiding De term ongeval kan gedefinieerd worden als 'elk onverwacht en plots voorval dat schade berokkent of gevaar oplevert (dood, blessures,...) of als ' een voorval dat onafhankelijk van de

Nadere informatie

Gedrag en ervaringen van professionele afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG - TECHNISCH RAPPORT

Gedrag en ervaringen van professionele afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG - TECHNISCH RAPPORT Gedrag en ervaringen van professionele afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG - TECHNISCH RAPPORT 10 september 2014 INHOUDSOPGAVE 1. TECHNISCH RAPPORT...3 1.1. Universum en steekproef...

Nadere informatie

FACTS & FIGURES Bioscoopbezoek Mathijs De Baere

FACTS & FIGURES Bioscoopbezoek Mathijs De Baere Inleiding Al begin 20ste eeuw opende de eerste bioscopen hun deuren in België en midden de jaren twintig van de 20 e eeuw telde België al meer dan 1000 bioscopen (Convents, 2007; Biltereyst & Meers, 2007)

Nadere informatie

In welke mate is de Belgische residentiële ouderenzorg geïnformatiseerd?

In welke mate is de Belgische residentiële ouderenzorg geïnformatiseerd? LOGOS (BelRAI) In welke mate is de Belgische residentiële ouderenzorg geïnformatiseerd? Prof. Dr. Anja Declercq Informatisering van residentiële ouderenzorg Zonder computers geen elektronisch zorgdossier

Nadere informatie

RESULTATEN VAN DE ENQUETE NAAR MENINGEN VAN VLAAMSE STUDENTEN OVER HET STUDEREN AAN DE OPEN UNIVERSITEIT - SEPTEMBER 2007 -

RESULTATEN VAN DE ENQUETE NAAR MENINGEN VAN VLAAMSE STUDENTEN OVER HET STUDEREN AAN DE OPEN UNIVERSITEIT - SEPTEMBER 2007 - RESULTATEN VAN DE ENQUETE NAAR MENINGEN VAN VLAAMSE STUDENTEN OVER HET STUDEREN AAN DE OPEN UNIVERSITEIT - SEPTEMBER 2007 - Uitgevoerd: september 2007 Onderzoekers: drs. Herman Kiesel, drs. Lic. Rick Coone,

Nadere informatie

Emancipatie Opinies 2016 (EMOP) Onderzoeksverantwoording

Emancipatie Opinies 2016 (EMOP) Onderzoeksverantwoording Emancipatie Opinies 2016 (EMOP) Onderzoeksverantwoording In opdracht van: Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) Kenmerk: 360054 Datum: mei 2016 Vertrouwelijk Alle rechten voorbehouden GfK Panel Services

Nadere informatie

Profiel en tevredenheid van uitzendkrachten. In samenwerking met

Profiel en tevredenheid van uitzendkrachten. In samenwerking met Profiel en tevredenheid van uitzendkrachten. 2012 In samenwerking met 1 547.259 uitzendkrachten 547.259 motieven 2 Inhoudstafel 1. Uitzendarbeid vandaag 2. Doel van het onderzoek 3. De enquête 4. De verschillende

Nadere informatie

PERSBERICHT Brussel, 25 maart 2014

PERSBERICHT Brussel, 25 maart 2014 PERSBERICHT Brussel, 25 maart 2014 Geen heropleving van de arbeidsmarkt in 2013 Nieuwe cijfers Enquête naar de Arbeidskrachten 4.530.000 in België wonende personen zijn aan het werk in 2013. Hun aantal

Nadere informatie

Onderzoek over het spreken van het Frans door de inwoners van Vlaanderen

Onderzoek over het spreken van het Frans door de inwoners van Vlaanderen Onderzoek over het spreken van het Frans door de inwoners van Vlaanderen Onderzoek uitgevoerd voor de vzw: Association pour la Promotion de la Francophonie en Flandre September 2009 Dedicated Research

Nadere informatie

ROOKGEDRAG IN BELGIË. Een rapport aan Stichting Tegen Kanker. GfK Significant 2013 Rookgedrag in België 14 August 2013 1

ROOKGEDRAG IN BELGIË. Een rapport aan Stichting Tegen Kanker. GfK Significant 2013 Rookgedrag in België 14 August 2013 1 ROOKGEDRAG IN BELGIË Een rapport aan Stichting Tegen Kanker GfK Significant 2013 Rookgedrag in België 14 August 2013 1 Inleiding: Achtergrond en doelstellingen Onderzoeksmethode GfK Significant 2013 Rookgedrag

Nadere informatie

FACTS & FIGURES Bibliotheekbezoek Franne Mullens

FACTS & FIGURES Bibliotheekbezoek Franne Mullens Inleiding Uit onderzoek blijkt dat vooral jongeren hun weg vinden naar de bibliotheek. 65% van alle jongeren onder de 18 jaar bezochten in hun vrijetijd de bibliotheek en ze waren zo goed als allemaal

Nadere informatie

Werkinstructies voor de CQI Huisartsenzorg Overdag

Werkinstructies voor de CQI Huisartsenzorg Overdag Werkinstructies voor de 1. De vragenlijst Waarvoor is de bedoeld? De is bedoeld om de kwaliteit van zorg in de huisartspraktijk tijdens kantooruren te meten vanuit het perspectief van de patiënt. De vragenlijst

Nadere informatie

Facts & Figures: Ervaren discriminatie

Facts & Figures: Ervaren discriminatie Facts & Figures: Ervaren discriminatie 1. Inleiding De Vlaamse samenleving wordt steeds meer divers. Naast opportuniteiten brengt die evolutie ook grote uitdagingen met zich mee. Eén daarvan is dat ondanks

Nadere informatie

Toekomstverwachtingen van jongvolwassenen

Toekomstverwachtingen van jongvolwassenen Toekomstverwachtingen van jongvolwassenen Onderzoek in samenwerking met de Stichting P&V Rapport 5 Hoeveel Belgen willen splitsen en welke toekomst zien ze voor België? MARK ELCHARDUS & PETRUS TE BRAAK

Nadere informatie

1. Op welke manier wordt deze samenwerking tussen steden/gemeenten, de VDAB en de bouwsector concreet ingevuld?

1. Op welke manier wordt deze samenwerking tussen steden/gemeenten, de VDAB en de bouwsector concreet ingevuld? SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 420 van JAN HOFKENS datum: 6 maart 2015 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT VDAB - Samenwerkingsverband BouwKan met bouwsector De bestaande

Nadere informatie

Uitwisseling tussen teamleden in sociale teams cruciaal voor prestatie

Uitwisseling tussen teamleden in sociale teams cruciaal voor prestatie Uitwisseling tussen teamleden in sociale teams cruciaal voor prestatie Voorlopige resultaten van het onderzoek naar de perceptie van medewerkers in sociale (wijk)teams bij gemeenten - Yvonne Zuidgeest

Nadere informatie

tudievragen voor het vak TCO-2B

tudievragen voor het vak TCO-2B S tudievragen voor het vak TCO-2B 1 Wat is fundamenteel/theoretisch onderzoek? 2 Geef een voorbeeld uit de krant van fundamenteel/theoretisch onderzoek. 3 Wat is het doel van fundamenteel/theoretisch onderzoek?

Nadere informatie

Huis Sofia 22 november 2011

Huis Sofia 22 november 2011 Huis Sofia 22 november 2011 Overzicht presentatie Antwerpen in cijfers OCMW Antwerpen in cijfers Studenten in Antwerpen Strategische visie en doelstelling Visie en uitgangspunten Wie woont er? Wat betekent

Nadere informatie

Evaluatie van het project Mantelluisteren academiejaar 2012-2013

Evaluatie van het project Mantelluisteren academiejaar 2012-2013 Evaluatie van het project Mantelluisteren academiejaar 212-21 In academiejaar 212-21 namen 5 mantelzorgers en 5 studenten 1 ste bachelor verpleegkunde (Howest, Brugge) deel aan het project Mantelluisten.

Nadere informatie

PISA IN FOCUS 5: HEBBEN DE LEERLINGEN DE WIL OM TE SLAGEN? VERSCHILT DE WIL OM TE SLAGEN OVER DE ONDERWIJSVORMEN?

PISA IN FOCUS 5: HEBBEN DE LEERLINGEN DE WIL OM TE SLAGEN? VERSCHILT DE WIL OM TE SLAGEN OVER DE ONDERWIJSVORMEN? INLEIDING PISA IN FOCUS 5: HEBBEN DE LEERLINGEN DE WIL OM TE SLAGEN? VERSCHILT DE WIL OM TE SLAGEN OVER DE ONDERWIJSVORMEN? Om uitstekende vaardigheden te ontwikkelen zijn niet alleen talent en mogelijkheden

Nadere informatie

Goede Voornemens 2015

Goede Voornemens 2015 Goede Voornemens 2015 Customer Intelligence Klantonderzoek & Advies Daniëlle Boshove december 2014 Achtergrond onderzoek en methode Doel: achterhalen welke goede voornemens de Nederlander heeft voor 2015

Nadere informatie

Werkinstructies voor de CQI Astma en COPD

Werkinstructies voor de CQI Astma en COPD Werkinstructies voor de CQI Astma en COPD 1. De vragenlijst Waarvoor is de CQI Astma en COPD bedoeld? De CQI Astma en COPD is bedoeld om de kwaliteit van de zorg voor astma en COPD te meten vanuit het

Nadere informatie

Invoegbedrijven. Maatregel. De begunstigden en bestedingen

Invoegbedrijven. Maatregel. De begunstigden en bestedingen Invoegbedrijven Maatregel Het programma invoegbedrijven beoogt de creatie van duurzame tewerkstelling voor kansengroepen binnen de reguliere economie. Aan ondernemingen die de principes van Maatschappelijk

Nadere informatie

Stad en raad Een Stadspanelonderzoek

Stad en raad Een Stadspanelonderzoek Stad en raad Een Stadspanelonderzoek Kübra Ozisik 13 Juni 2016 Laura de Jong www.os-groningen.nl BASIS VOOR BELEID Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Inleiding... 2 2. Resultaten... 3 2.1 Respons... 3

Nadere informatie

Kinderen in Nederland - Bijlage B Respons, representativiteit en weging

Kinderen in Nederland - Bijlage B Respons, representativiteit en weging Kinderen in Nederland - Bijlage B Respons, representativiteit en weging Respons thuiszorgorganisaties en GGD en In deden er tien thuiszorgorganisaties mee aan het, verspreid over heel Nederland. Uit de

Nadere informatie

PERSBERICHT Brussel, 20 december 2013

PERSBERICHT Brussel, 20 december 2013 PERSBERICHT Brussel, 20 december 2013 Werkgelegenheid stabiel, werkloosheid opnieuw in stijgende lijn Arbeidsmarktcijfers derde kwartaal 2013 Na het licht herstel van de arbeidsmarkt in het tweede kwartaal

Nadere informatie

BMI BIJ SCHOOLKINDEREN

BMI BIJ SCHOOLKINDEREN / Rapport cijfers BMI BIJ SCHOOLKINDEREN Vlaams Gewest 2012-2013 / 1.02.2016 1.02.2016 BMI bij schoolkinderen 1/10 Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers op juli 2015 door: Lien Braeckevelt,

Nadere informatie

Eindrapportage verantwoord lenen Onderzoek naar houding en gedrag consumenten

Eindrapportage verantwoord lenen Onderzoek naar houding en gedrag consumenten 1 Eindrapportage verantwoord lenen Onderzoek naar houding en gedrag consumenten In opdracht van InterBank juli 2006 2 Copyright 2006 Blauw Research bv Alle rechten voorbehouden. De resultaten zoals beschreven

Nadere informatie

PERSBERICHT Brussel, 26 juni 2015

PERSBERICHT Brussel, 26 juni 2015 PERSBERICHT Brussel, 26 juni 2015 Jeugdwerkloosheid gedaald in het eerste kwartaal van 2015 Arbeidsmarktcijfers eerste kwartaal 2015 In het eerste kwartaal van 2015 was 67,4% van de 20- tot 64-jarigen

Nadere informatie

Technisch rapport kiesintentiemetingen

Technisch rapport kiesintentiemetingen Technisch rapport kiesintentiemetingen (In te vullen door het betrokken instituut en terug te sturen naar het secretariaat Febelmar, ter publicatie op de Febelmar website.) Dit rapport omvat een geheel

Nadere informatie

Facts & Figures: de sportieve vrijetijdsbesteding van jongeren

Facts & Figures: de sportieve vrijetijdsbesteding van jongeren Facts & Figures: de sportieve vrijetijdsbesteding van jongeren Tal van onderzoek heeft uitgewezen dat de deelname van jongeren aan sportverenigingen ten goede komt aan hun algemene ontwikkeling en gezondheid.

Nadere informatie

Technisch rapport kiesintentiemetingen

Technisch rapport kiesintentiemetingen Technisch rapport kiesintentiemetingen (In te vullen door het betrokken instituut en terug te sturen naar het secretariaat Febelmar, ter publicatie op de Febelmar website.) Dit rapport omvat een geheel

Nadere informatie

PERSBERICHT Brussel, 28 maart 2013

PERSBERICHT Brussel, 28 maart 2013 PERSBERICHT Brussel, 28 maart 2013 De Belgische arbeidsmarkt in 2012 Nieuwe cijfers Enquête naar de Arbeidskrachten Hoeveel personen verrichten betaalde arbeid? Hoeveel mensen zijn werkloos? Hoeveel inactieve

Nadere informatie

Enquête naar het gebruik van buitenschoolse opvang voor kinderen van 3 jaar tot 12 jaar Voorjaar 2004

Enquête naar het gebruik van buitenschoolse opvang voor kinderen van 3 jaar tot 12 jaar Voorjaar 2004 Enquête naar het gebruik van buitenschoolse opvang voor kinderen van 3 jaar tot 12 jaar Voorjaar Katleen Govaert Bea Buysse Kind en Gezin Hallepoortlaan 27, 1060 Brussel Telefoon: 02/533 14 11 - Wettelijk

Nadere informatie

Tabel 2.1 Overzicht van de situatie op de arbeidsmarkt van de onderzochte personen op 30/06/97. Deelpopulatie 1996

Tabel 2.1 Overzicht van de situatie op de arbeidsmarkt van de onderzochte personen op 30/06/97. Deelpopulatie 1996 Dit deel van het onderzoek omvat alle personen tussen de 18 en 55 jaar oud (leeftijdsgrenzen inbegrepen) op 30 juni 1997, wiens dossier van het Vlaams Fonds voor de Sociale Integratie van Personen met

Nadere informatie

Trendrapport hotelbarometer 2014. Jaarrapport

Trendrapport hotelbarometer 2014. Jaarrapport Trendrapport hotelbarometer 2014 Jaarrapport Trendrapport hotelbarometer 2014 - Jaarrapport Inlichtingen sofie.wauters@toerismevlaanderen.be Tel +32 (0)2 504 24 07 Verantwoordelijke uitgever: Peter De

Nadere informatie

Resultaten voor België Ongevallen Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor België Ongevallen Gezondheidsenquête, België, 1997 6.10.1. Inleiding De term ongeval kan gedefinieerd worden als 'elk onverwacht en plots voorval dat schade berokkent of gevaar oplevert (dood, blessures,...) of als ' een voorval dat onafhankelijk van de

Nadere informatie

Samenvatting en conclusies

Samenvatting en conclusies Samenvatting en conclusies Inleiding In het kader van de Monitor en evaluatie Tweede Fase HAVO / VWO heeft het ITS voor het Ministerie van OCenW, directie voortgezet onderwijs, onderzoek gedaan in het

Nadere informatie

Huishoudens die niet gecontacteerd konden worden

Huishoudens die niet gecontacteerd konden worden 4.2. Participatiegraad Om de vooropgestelde steekproef van 10.000 personen te realiseren, werden 35.023 huishoudens geselecteerd op basis van het Nationaal Register. Met 11.568 huishoudens werd gepoogd

Nadere informatie

Jaarverslag Herplaatsingsfonds. 1.1 Aanvragen voor outplacementbegeleiding

Jaarverslag Herplaatsingsfonds. 1.1 Aanvragen voor outplacementbegeleiding Jaarverslag Herplaatsingsfonds 1.1 Aanvragen voor outplacementbegeleiding Het Herplaatsingsfonds financiert de outplacementbegeleiding van alle ontslagen werknemers tewerkgesteld in bedrijven in het Vlaamse

Nadere informatie

nr. 81 van BART SOMERS datum: 31 oktober 2014 aan HILDE CREVITS

nr. 81 van BART SOMERS datum: 31 oktober 2014 aan HILDE CREVITS SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 81 van BART SOMERS datum: 31 oktober 2014 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Huisonderwijs Uitvoering en controles Steeds

Nadere informatie

Tabellenboek 'Bekendheid van verzekerden met de polisvoorwaarden en de inhoud van de zorgverzekering

Tabellenboek 'Bekendheid van verzekerden met de polisvoorwaarden en de inhoud van de zorgverzekering Dit rapport is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen worden gebruikt met bronvermelding. Tabellenboek 'Bekendheid van verzekerden met de polisvoorwaarden en de inhoud van de zorgverzekering Behorende

Nadere informatie

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.2 - November 2008-147-

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.2 - November 2008-147- Vlaams Parlement Vragen en Antwoorden Nr.2 November 2008 47 VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN FRANK VANDENBROUCKE VICEMINISTERPRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN WERK, ONDERWIJS

Nadere informatie

Onderzoek in het kader van de 100 ste editie van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen. Nienke Lammertink en Koen Breedveld

Onderzoek in het kader van de 100 ste editie van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen. Nienke Lammertink en Koen Breedveld NEDERLANDERS OVER DE VIERDAAGSE Onderzoek in het kader van de 100 ste editie van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen Nienke Lammertink en Koen Breedveld Mei 2016 1 Nederlanders over de

Nadere informatie

Werkbelevingsonderzoek 2013

Werkbelevingsonderzoek 2013 Werkbelevingsonderzoek 2013 voorbeeldrapport Den Haag, 17 september 2014 Ipso Facto beleidsonderzoek Raamweg 21, Postbus 82042, 2508EA Den Haag. Telefoon 070-3260456. Reg.K.v.K. Den Haag: 546.221.31. BTW-nummer:

Nadere informatie

Resultaten voor België Cardiovasculaire preventie Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor België Cardiovasculaire preventie Gezondheidsenquête, België, 1997 6.8.1. Inleiding In deze module worden 2 specifieke preventiedomeinen behandeld: de hypertensie en de hypercholesterolemie. De hart- en vaatziekten zijn aandoeningen die uit het oogpunt van volksgezondheid,

Nadere informatie

PERSBERICHT Brussel, 24 september 2015

PERSBERICHT Brussel, 24 september 2015 PERSBERICHT Brussel, 24 september 2015 Lichte daling werkloosheid Arbeidsmarktcijfers tweede kwartaal 2015 De werkloosheidgraad gemeten volgens de definities van het Internationaal Arbeidsbureau daalde

Nadere informatie

Arbeidsgehandicapten in Nederland

Arbeidsgehandicapten in Nederland en in Nederland Ingrid Beckers In 22 waren er in Nederland ruim anderhalf miljoen arbeidsgehandicapten. Dit komt overeen met 14,7 procent van de 15 64-jarigen. Het aandeel arbeidsgehandicapten is daarmee

Nadere informatie

Gedrag & ervaringen van huishoudelijke afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG 13/09/2012

Gedrag & ervaringen van huishoudelijke afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG 13/09/2012 Gedrag & ervaringen van huishoudelijke afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG 13/09/2012 VREG - Technisch rapport nr. I109 (ATec1428_I109_D) Dimarso N.V., opererend onder de commerciële

Nadere informatie

Resultaten voor België Psychische Gezondheid Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor België Psychische Gezondheid Gezondheidsenquête, België, 1997 6.2.1. Inleiding Binnen de verschillen factoren van risico gedrag heeft alcoholverbruik altijd al de aandacht getrokken van de verantwoordelijken voor Volksgezondheid. De WGO gebruikt de term "Ongeschiktheid

Nadere informatie

Extra investeringen nodig in wegenbouw Toestand blijft moeilijk ondanks stabilisatie eerste helft 2015

Extra investeringen nodig in wegenbouw Toestand blijft moeilijk ondanks stabilisatie eerste helft 2015 Extra investeringen nodig in wegenbouw Toestand blijft moeilijk ondanks stabilisatie eerste helft 215 Sinds 211 is het aantal gemeentelijke aanbestedingen sterk gedaald. Het aantal aanbestedingen van steden

Nadere informatie