Docenten Handleiding. Noord-Holland

Transcriptie

1 Docenten Handleiding Noord-Holland

2

3 Docenten Handleiding Noord-Holland Inhoud INLEIDING PAG. 5 PROJECTDOELSTELLINGEN PAG. 6 METHODIEK PAG. 7 PROJECTOPZET PAG. 8 LESPROGRAMMA PAG. 9 LES 1 PAG. 12 LES 6 PAG. 14 COLOFON PAG. 16 3

4 4

5 Inleiding Gelijk = Gelijk? is een project dat in eerste instantie is ontwikkeld voor stadsdeel Oost, voorheen stadsdeel Zeeburg in Amsterdam en wordt uitgevoerd door Diversion, bureau voor maatschappelijke innovatie. In schooljaar hebben 14 basisscholen uit het voormalige Zeeburg deelgenomen aan dit project. Binnen het project worden de groepen 6, 7 of 8 van twee scholen uit het stadsdeel die van elkaar verschillen in populatie leerlingen aan elkaar gekoppeld. De leerlingen volgen gezamenlijk lessen, gegeven door peer educators, over het belang van tolerantie en omgaan met verschillen. Het lesprogramma heeft een praktische, speelse opzet: zware onderwerpen als homofobie en discriminatie van joden en moslims worden door de peer educators vertaald naar de leefwereld van de kinderen. Daarnaast wordt binnen het project jong burgerschap gestimuleerd en direct in de praktijk gebracht. Het project is uitgebreid geëvalueerd door A.G. Advies en Stichting Voorbeeld. Hier is het evaluatierapport Gelijk=Gelijk? Onderzoek naar de effecten en aansluiting van een antidiscriminatieprogramma op Zeeburgse basisscholen over verschenen. Op basis van dit rapport en gesprekken met scholen is het programma aangepast zodat het nog beter aansluit op de behoeften en wensen van het onderwijs. Een belangrijk advies was om het programma op maat aan te bieden aan scholen. Hierdoor bestaat het project Gelijk=Gelijk? nu uit een basisprogramma en aanvullende maatwerkopties die kosteloos kunnen worden toegevoegd wanneer de school dat wil. In deze handleiding vindt u informatie over het project, de lessen en methodiek. Veel succes en plezier met de uitvoering van Gelijk = Gelijk? Het team van Gelijk = Gelijk? 5

6 Doelstelling Projectdoelstellingen De doelstellingen van Gelijk = Gelijk? kunnen als volgt worden geformuleerd. Hoofddoelstelling Stimuleren van jong burgerschap. Subdoelstellingen Voorkomen en tegengaan van discriminatie, met specifieke aandacht voor discriminatie vanwege religie, culturele achtergrond en seksuele diversiteit. Vergroten van tolerantie/acceptatie van diversiteit. Bespreekbaar maken van en leren praten over bestaande vooroordelen en (andere) moeilijke onderwerpen. Voorkomen en tegengaan van polarisatie tussen verschillende bevolkingsgroepen. Vergoten van kennis ten aanzien van mogelijkheden tot het melden van discriminatie. culturele achtergrond en seksuele diversiteit. Dit krijgt vorm door lessen die worden gegeven door drie peer educators met een joodse, homoseksuele en islamitische achtergrond. Zij maken persoonlijk kennis met de leerlingen door het spelen van spellen die vooroordelen aan het licht moeten brengen en het vertellen van persoonlijke verhalen. Doordat de peer educators samen voor de klas staan maken zij de leerlingen duidelijk dat zij ondanks hun verschillende achtergrond op een goede en leuke manier kunnen samenwerken en leven. Tijdens de lessen zal tevens aandacht zijn voor het verschil tussen discrimineren en pesten. Ook zullen leerlingen bekend gemaakt worden met de verschillende manieren waar(op) gevallen van discriminatie gemeld kunnen worden. De leerlingen gaan met hun nieuw opgedane kennis aan de slag door met elkaar na te denken over mogelijk oorzaken van pesten en discrimineren, en manieren om dit te bestrijden. De kinderen maken samen een plan dat kans maakt om uitgevoerd te worden. Een spannende wedstrijd door middel van een eindmanifestatie waarop de leerlingen hun plannen presenteren. Een andere subdoelstelling van het project is om studenten en jongeren de mogelijkheid te geven om, als peer educator, een concrete bijdrage te leveren aan de verbetering van de leefbaarheid en verdraagzaamheid. Hoe worden de doelstellingen nagestreefd? In het project Gelijk=Gelijk? worden leerlingen bekend gemaakt met verschillende begrippen waaronder vooroordelen, meeloopgedrag, stereotypen en tolerantie. Het overkoepelende thema is discriminatie. Er is specifieke aandacht voor discriminatie naar aanleiding van religie, 6

7 Methodiek In Gelijk=Gelijk? wordt gewerkt met de peer education methodiek. In dit hoofdstuk vindt u een beschrijving van deze methodiek. Peer education Peer education betekent letterlijk leeftijdsgenotenonderwijs. De term wordt vaak gebruikt om voorlichting van jongeren aan jongeren te beschrijven. Maar ook als het gaat om gezondheidsbevorderingsprojecten voor ouderen of allochtonen wordt gesproken over peer education. Peer education is een veel beproefde methodiek bij het overdragen van informatie, waarden en gedragingen. Mensen laten zich daarbij het makkelijkst beïnvloeden door mensen die dicht bij hen staan, zoals naasten, vrienden of kennissen. Een peer educator is een rolmodel die gemakkelijk informatie en ervaringen kan vertalen naar de leefwereld van een bepaalde doelgroep en op die manier onderwerpen bespreekbaar maakt. Peer education wordt ingezet voor het overbrengen van kennis en ervaring. Doordat de boodschapper aansluit bij de leefwereld van de jongeren en daardoor als betrouwbaar wordt gezien, zijn jongeren ook gevoeliger voor de boodschap en daarmee de inhoud van de informatie. Het lukt peer educators daarom soms gemakkelijker dan ouders of docenten om voor een bepaald onderwerp interesse te wekken, om een schijnbaar gesloten groep open te breken en discussie los te maken, of om jongeren ertoe te bewegen zich in een bepaald thema te verdiepen. Ook lukt het peer educators vaak (beter) om kinderen en jongeren aan te moedigen om buiten de grenzen van hun normale leefwereld te kijken. Zij kunnen vaak verrassend goed gevoelige of controversiële onderwerpen met jongeren bespreken en de jongeren helpen zich in standpunten van anderen te verplaatsen. Peer education kan op deze manier een belangrijke rol spelen in de manier waarop jongeren met een veranderende multiculturele samenleving omgaan en zo vooroordelen verminderen. 7

8 Projectopzet Naar aanleiding van de evaluatie van Gelijk=Gelijk? schooljaar , zijn twee algemene aanbevelingen gedaan om het project beter aan te laten sluiten bij het onderwijs. Enerzijds dient het project meer op maat aangeboden te worden zodat rekening wordt gehouden met de context en vraagstukken van iedere specifieke school. Anderzijds is het van belang dat het project meer verdieping biedt. Om het lesprogramma meer op maat aan scholen aan te kunnen bieden is er een basisprogramma en een maatwerkprogramma ontwikkeld. Elke school krijgt het basisprogramma aangeboden, daarnaast kunnen zij een keuze maken uit verschillende aanvullende maatwerkopties. In dit maatwerkprogramma wordt rekening gehouden met de context en vraagstukken van iedere specifieke school. De lessen De lessen van Gelijk = Gelijk? duren 60 tot 90 minuten en hebben allemaal dezelfde opzet: Opzetfase Beeldvormingsfase Meningvormingsfase Verdiepingsfase Evaluatie 1 Er is voor alle leerlingen een lesboekje ontwikkeld dat onder meer als naslagwerk gebruikt kan worden: het project, de opdrachten, alle begrippen en informatie over meldpunten voor discriminatie staan hierin beschreven. Ook is het boekje zo vormgegeven dat het inhoudelijke informatie biedt over onder meer discriminatie, pesten, religie en seksuele diversiteit. Ouderparticipatie In Gelijk = Gelijk? is aandacht voor het betrekken van ouders bij de lessen en het project. Door Diversion worden informatiepakketjes voor ouders aangeleverd. U wordt gevraagd te zorgen dat de pakketjes bij de ouders terecht komen. Daarnaast worden ouders uitgenodigd voor de debatbattle. Diversion levert de uitnodigingen tijdig aan. U geeft de uitnodiging aan de ouders mee. Ten slotte wordt de mogelijkheid geboden om een informatiemiddag voor ouders te organiseren. Bij aanvang van het project wordt dit besproken. U kunt dan aangeven hier wel of niet aan te willen deelnemen/meewerken. Rol docent U wordt gevraagd de peer educators iedere les te ontvangen en u bent u aanwezig tijdens de gehele les. Het leukste is als u zelf ook mee doet aan de spellen. U helpt bij orde houden in de klas en ondersteunt indien nodig de peer educators bij het lesgeven. Met uitzondering van les 1 en les 6 hoeft u inhoudelijk niets voor te bereiden, de peer educators zorgen voor de inhoud van de les. De exacte inhoud van de lessen is terug te vinden in de handleiding voor peer educators. Les 1 en 6 vindt u terug in deze handleiding. Daarnaast is het raadzaam de opdrachten uit het lesboekje en het lesprogramma goed door te nemen. Ten slotte wordt u gevraagd om per les voor de nodige materialen te zorgen. Uw rol en de benodigdheden worden in deze handleiding per les beschreven. 1 Deze lesopzet is naar het model van de didactiek 8 van Discussiëren kun je leren

9 Lesprogramma Basisprogramma Les 1: Docenten Onderwerp: uitleg van begrippen en het project. Nodig: de lesboekjes en schrijfgerei. De eerste les wordt door u zelf gegeven. Er zijn dus geen peer educators aanwezig. Tijdens deze voorbereidende les legt u het project en enkele begrippen kort uit. Hiervoor kunt u gebruik maken van de woordenschatdidactiek Met woorden in de Weer 2 die in deze handleiding te vinden is. Verdiepingsfase u Leerlingen gaan in tweetallen aan slag en koppelen verschillende casussen aan de foto s. Evaluatie u Klassikale bespreking van de verdiepingsfase. u Leerlingen bedenken vragen die ze aan de peer educators willen stellen. Les 2: Peer educators Les 3: Peer educators Onderwerp: kennismaken en herkennen van verschillen tussen mensen. Nodig: de lesboekjes, schrijfgerei en de foto s die nodig zijn voor het fotospel; deze worden door Diversion aangeleverd bij de eerste les. Rol docent: u helpt orde houden in de klas, groepjes vormen en u begeleidt de leerlingen bij het maken van de opdrachten. Onderwerp: vooroordelen, overeenkomsten en verschillen tussen pesten en discriminatie. Nodig: voor ieder groepje een (kopie) van de feitenlijst voor het spelen van het vooroordelenspel (de peer educators leveren deze lijst aan), lesboekjes en schrijfgerei. Rol docent: u helpt orde houden en begeleidt de leerlingen bij het maken van de opdrachten. Opzetfase u De peer educators stellen zich voor. u Het kennismakingsspel wordt gespeeld. Beeldvormingsfase u Het verschil tussen feit en mening wordt klassikaal uitgelegd. Opzetfase u Het vooroordelenspel wordt met de leerlingen gespeeld. Beeldvormingfase u De peer educators vertellen een persoonlijk verhaal over pesten en/of discriminatie. Meningsvormende fase u Het fotospel wordt gespeeld. u De leerlingen maken de bijbehorende opdracht uit het werkboekje. u Kinderen beantwoorden de vragen die bij de foto s staan. 2 Verhallen en Van den Nulft Meningsvormende fase u De klas wordt opgedeeld in vier groepjes. Twee groepen maken gezamenlijk een woordspin over pesten. De andere twee 9

10 u groepen maken een woordspin over discriminatie. De groepjes presenteren hun woordspinnen. Meningsvormende fase u De leerlingen maken de opdracht uit hun lesboekje. Het is de bedoeling dat ze nadenken over mogelijke oorzaken van discriminatie/ pesten. Verdiepingsfase u Klassikale bespreking van overeenkomsten en verschillen tussen pesten en discriminatie. u Uitleg definitie van discriminatie. u Aanpassen woordspinnen en opdracht over pesten uit het lesboekje Slot/Evaluatie u Leerlingen maken een overzicht van de overeenkomsten en verschillen tussen pesten en discriminatie en kijken terug naar het persoonlijke verhaal van de peer. Met de nieuwe feitenkennis over pesten en discrimineren bekijken zij de opdracht opnieuw. Les 4: Peer educators Nodig: de lesboekjes en schrijfgerei. Rol docent: u helpt orde houden en begeleidt de leerlingen bij het bedenken van een plan dat pesten of discriminatie bestrijdt. Opzetfase u Er wordt terug geblikt op de voorgaande les. u De eindmanifestatie wordt toegelicht. Verdiepingsfase u De opdracht wordt klassikaal besproken. u Er worden groepjes gemaakt van 4, maximaal 5 leerlingen die samen een plan gaan bedenken. U helpt de peer educators bij het samen stellen van de groepjes. u De groepjes kiezen of ze een plan maken om pesten of discriminatie te bestrijden. Vervolgens gaan ze aan de slag met de opdracht uit hun lesboekje en denken na over een plan. NB: Ervaring wijst uit dat het niet gemakkelijk is om een plan te bedenken. Goede begeleiding is dus belangrijk. Er zijn een aantal zaken waarmee rekening moet worden gehouden. Zorg bijvoorbeeld dat het plan niet te groot is, een te lange looptijd heeft of te duur is. Hou ook rekening met de praktische uitvoerbaarheid. Voorbeelden van een goed plan zijn: een theater voorstelling, een voetbaltoernooi, het uitdelen van posters en flyers of een kunstwerk maken. Voorbeelden van slecht uitvoerbare plannen zijn: het oprichten van een buurthuis of een film maken. Slot/ Evaluatie u De les wordt afgerond: wat staat er de laatste les die door de docent wordt gegeven op het programma? Beeldvormingfase u De definities discriminatie en pesten worden herhaald. En er wordt nogmaals gekeken naar de verschillen en overeenkomsten tussen beide begrippen. u De les wordt afgesloten: er wordt een korte evaluatie gehouden van de voorgaande lessen. 10

11 Les 5: Docenten Maatwerkprogramma Onderwerp: maken poster, doornemen meldpunten discriminatie en eventueel behandelen leskaart(en). Nodig: posters op A2 formaat (worden aangeleverd door Diversion), materialen om de poster te beschrijven, beplakken en/of beschilderen, lesboekjes, schrijfgerei. Rol docent: U verzorgt de laatste les. Er zijn dus geen peer educators aanwezig. De leerlingen maken een poster waarop hun plan zichtbaar wordt. Wanneer de posters af zijn worden ze door Diversion opgehaald. Tijdens de afsluitende les kunt u het programma verbreden door middel van het behandelen van een of meerdere leskaarten. De leskaarten worden bij aanvang van het project aangeleverd door Diversion. De exacte inhoud en opzet van de laatste les vindt u in deze handleiding. Ten slotte neemt u de verschillende meldpunten voor discriminatie door met de leerlingen. Een overzicht van deze meldpunten staat achter in het lesboekje van de leerlingen. Scholenkoppeling In het maatwerkprogramma kunnen scholen uit een aantal opties kiezen. Zo kan worden gekozen voor een scholenkoppeling. Een school wordt dan gekoppeld aan een andere school die verschilt in populatie leerlingen. Wanneer hiervoor wordt gekozen, wordt in overleg bepaald welke scholen aan elkaar gekoppeld worden. Gastles/ werkbezoek In het maatwerkprogramma kan worden gekozen voor een gastles en/of werkbezoek. Docenten kunnen aangeven van welke instantie zij graag een gastles ontvangen en/of aan welke instantie zij graag een werkbezoek afleggen. Gedacht kan worden aan lokale belangenorganisaties die zich inzetten voor het bestrijden van discriminatie, of op een andere manier zich bezig houden met de thematiek. Indien wordt gekozen voor een gastles en/of werkbezoek kan dit bij de start van het project worden doorgegeven aan Diversion. Overzicht Basisprogramma en Maatwerkprogramma Basisprogramma (BP): 3 lessen door peer educators 1 eindmanifestatie Totaal aantal gastlessen incl. eindbijeenkomst: 4 NB: U geeft 1 voorbereidende, en 1 afsluitende les. U plant deze lessen zelf in. Maatwerkprogramma (MP) kiezen uit: Scholenkoppeling Gastles Werkbezoek NB: Indien wordt gekozen voor de scholenkoppeling, komt er 1 extra les bij. Deze les wordt in zijn geheel besteed aan kennismaking tussen de leerlingen van beide scholen. 11

12 Les 1 Inhoud Les 1 +/- 20 minuten u U legt de woorden met de volgende betekenisaspecten klassikaal uit: Onderwerp: uitleg project, uitleg begrippen project met behulp van de woordenschatdidactiek Met woorden in de Weer 3. Nodig: woordclusters (op het bord of A2 papier). NB: de twee woordclusters kunt u ook op twee verschillende momenten behandelen. Dan gaat het om twee lessen van 10 minuten. Opzetfase u U geeft een korte introductie op het project. Let op: U hoeft de achtergrond van de peer educators niet te bespreken. Dit komt tijdens de tweede les die de peer educators geven aan bod. u Vraag de leerlingen de introducerende tekst uit hun lesboekje te lezen. u Indien aan (een deel van) het maatwerkprogramma wordt deelgenomen kunt u deze onderdelen kort toelichten. Wanneer u hebt gekozen voor een gastles/ werkbezoek, legt u uit wat de leerlingen gaan doen en wie de gastles/ het werkbezoek verzorgt. Beeldvorming fase u Woordenschatdidactiek: Met woorden in de weer. u U zet hetvolgende woordcluster op het bord of op een groot vel papier. Afb.1 3 Verhallen en Van den Nulft stereotype: is een vaststaand beeld dat mensen van iemand hebben, dat sterk overdreven is. Bijvoorbeeld: dikke mensen zijn lui. over één kam scheren: zeggen of denken dat iedereen hetzelfde is, geen onderscheid maken. Bijvoorbeeld: alle Hollanders eten kaas. hokjesgeest: de neiging om medemensen in te delen in een bepaalde categorie/een hokje. Bijvoorbeeld: alle donkere mensen kunnen goed dansen. generaliseren: vanuit een bepaald geval of situaties conclusies trekken. Bijvoorbeeld: alle Marokkanen zijn crimineel. vooroordeel: oordeel dat je over iemand of iets hebt zonder diegene te kennen. Bijvoorbeeld: jij bent dom want je bent blond. meeloopgedrag: het voorbeeld van anderen volgen, zonder dat je een eigen mening hebt. Bijvoorbeeld: iemand zonder reden pesten omdat je vriend of vriendin dat doet. Beeldvorming fase U vertelt: Ik ben blond (of was ooit blond, had/heb een bril of iets anders dat op u van toepassing is). Mensen hebben vaak een stereotype beeld van blonde (bebrilde etc.) mensen, ze hebben een beeld van iemand vanwege dat blonde haar (bril), dat echt niet altijd klopt. Een stereotype is een vaststaand beeld dat mensen van iemand hebben, dat sterk overdreven is. Mensen vergroten één eigenschap van een persoon uit alsof dat het enige kenmerk is van die persoon. Aan dat stereotype worden vaak ook vooroordelen gekoppeld. Zo wordt vaak gezegd: blondjes zijn dom (of mensen met een bril zijn studiebollen ), dat vooroordeel scheert alle mensen over één kam. Daarbij lijkt het alsof iedereen met dat kenmerk hetzelfde is. Dan ben je aan het generaliseren: alle blondjes zijn 12

13 dom. Maar zo zijn er nog meer vooroordelen: dit is een oordeel dat je hebt over iemand die je niet kent. Stereotypen worden vaak gebruikt in moppen. Denk maar eens aan Belgen: die zijn in onze Nederlandse moppen vaak dom, net als blondjes. Maar als het niet meer om een grapje gaat en mensen zich door vooroordelen ook anders gaan gedragen, dan is het niet zo grappig meer. Zo kan het gevolg van vooroordelen pestgedrag of discriminatie zijn. Vaak wordt er niet alleen gepest door één persoon, maar wordt de pester geholpen door meelopers. Die meelopers nemen de vooroordelen over en generaliseren, denken dat iedereen met hetzelfde uiterlijk hetzelfde is. Mensen die meeloopgedrag vertonen, volgen het voorbeeld van de pester, zonder dat ze hun eigen mening laten merken. Bijvoorbeeld omdat ze bang zijn om anders zelf gepest te worden. u U stelt de volgende vragen en gaat een gesprek aan met de kinderen: Welke vooroordelen ken je? Kun je een voorbeeld noemen van hokjesgeest of generaliseren? Kun je een situatie noemen waarin iemand een groep mensen over één kam scheert? Tweede lesonderdeel/nieuw woordcluster: u U zet onderstaand woordcluster op het bord of A2 papier. Afb.2 Woordcluster u U legt de woorden uit met de volgende betekenisaspecten: tolerant: als je tolerant bent, laat je de ander vrij om anders te denken of te doen dan jijzelf. De ander mag dan van jou zelf weten wat hij of zij zegt of doet. intolerant: niet verdraagzaam, het tegenovergestelde van tolerant. Meningsvormende fase U vertelt: Ik heb jullie net uitgelegd wat een vooroordeel is, namelijk een mening of oordeel over iemand die je niet kent. Als je vooroordelen hebt, heb je een mening over iets of iemand zonder die persoon echt te kennen. Soms gaan vooroordelen zo ver dat ze gebruikt worden om te discrimineren. Discriminatie is een voorbeeld van onverdraagzaam, intolerant gedrag. Niet zo leuk dus. Laten we daarom tolerant zijn. Tolerantie en verdraagzaamheid zijn positief en het tegenovergestelde van negatief intolerant gedrag zoals discriminatie, pesten of het buitensluiten van anderen. Tolerantie is een positief begrip: iedereen hoort erbij. Het betekent dat je het niet zo erg vindt als anderen anders zijn. Als mensen anders denken, doen of er anders er uit zien, vind je ze even goed wel aardig. Als je tolerant bent, hoort iedereen erbij en is iedereen gelijk. Iedereen mag meedoen. Verdiepingsfase u U vult met de kinderen de tabel/het woordcluster aan. De leerlingen mogen voorbeelden bedenken van tolerant gedrag. Voorbeelden van tolerant gedrag (zelf invullen met de kinderen) Voorbeelden van intolerant gedrag (zelf invullen met de kinderen) Evaluatie/Slot u Vraag de leerlingen of ze zin hebben in het project, wat ze verwachten te leren en wat ze ervan verwachten. u Vertel kort dat de volgende les drie jongeren les komen geven en dat de leerlingen kennis met hun kunnen maken, en dat ze het verschil zullen leren tussen een feit en een mening. 13

14 Les 6 Inhoud Les 6 +/- 90 minuten Onderwerp: maken poster, doornemen meldpunten discriminatie en eventueel behandelen leskaart(en). Nodig: posters op A2 formaat (worden aangeleverd door Diversion), materialen om de poster te beschrijven, beplakken en/of beschilderen, lesboekjes en schrijfgerei. Leskaarten u Bij aanvang van het project zijn door Diversion vier leskaarten aangeleverd. De thema s van deze leskaarten zijn: discriminatie vanwege huidskleur, sekse en lichamelijke beperking homo-emancipatie vrijheid en democratie de drie monotheïstische godsdiensten Meldpunten discriminatie u Achter in het lesboekje van de leerlingen is een overzicht te vinden van verschillende meldpunten voor discriminatie. Wilt u de leerlingen hierop wijzen? u Vraag de leerlingen om de opdracht uit het werkboekje te maken. Ze zoeken op internet naar een organisatie die zich bezighoudt met het tegen gaan van discriminatie. Het is de bedoeling dat ze de website bezoeken en een aantal bevindingen op schrijven. Maken posters u Het is de bedoeling dat u op basis van de laatste les van de peer educators met de leerlingen posters maakt met daarop het plan dat ze bedacht hebben. De creatieve vrijheid is aan u en de leerlingen. U kunt ervoor kiezen om tijdens de laatste les een (of meerdere) van deze leskaarten te behandelen. De leskaarten vormen een aanvulling op het lesprogramma van Gelijk=Gelijk? De instructie voor het gebruik van de leskaarten is te vinden op de leskaarten zelf. Oefenen eindmanifestatie u Op de eindmanifestatie krijgt elk groepje een tafeltje waar hun poster op tentoongesteld wordt. De bezoekers van de manifestatie lopen rond en bekijken alle plannen. Het leukste is natuurlijk als de groepjes hun plannen aanprijzen, want wie wil er niet winnen? U kunt het verkopen van het plan met de leerlingen oefenen. U mag dit naar eigen inzicht invullen. 14

15

16 Colofon Gelijk=Gelijk? is een project van de provincie Noord Holland wordt uitgevoerd door Diversion. ontwikkeld door Diversion en stichting Discussiëren Kun Je Leren projectidee en concept door Diversion tekst en redactie door Diversion en Discussiëren Kun Je Leren ontwerp door Jannemieke Oostra coverfoto door Herman Poppelaars druk door Platform P bijlagen: bij het lesprogramma van Gelijk=Gelijk? horen een leerlingenboekje, docentenhandleiding, peer educators handleiding en leskaarten Diversion T (020) E info@diversion.nl I Contactpersoon: Saskia Selen Discussiëren Kun Je Leren T (020) en E info@discussierenkunjeleren.nl I Contactpersoon: Chantal Deken, Tessa van Velzen