14 juni 2012 INHOUD: Norm binnenklimaat theorielokaal aangescherpt

Transcriptie

1 14 juni 2012 INHOUD: Norm binnenklimaat theorielokaal aangescherpt...1 De kracht van het positieve gebruiken...2 Investeer in uw docenten met Peer to Peer Advies...4 Eerste Voion nieuwsbrief in september...4 Stand van zaken mbt veiligheid op scholen...5 Overzicht cursussen en netwerkbijeenkomsten Arbo-VO...6 Meer Arbo Nieuws:...6 Wat te doen bij seksueel misbruik...6 APS zoekt met spoed scholen voor project Veiligheid en Zorg...6 Artikel asbestinventarisatie in VO-magazine...6 Investeren in arbeidsomstandigheden loont...7 Op weg naar Voortgezet Werkplezier...7 Vraag uit de praktijk...8 Norm binnenklimaat theorielokaal aangescherpt heeft Agentschap NL het PvE aangepast aan het vernieuwde Bouwbesluit, dat begin 2012 van kracht werd. Daarom moet de norm voor binnenklimaat in de Arbocatalogus- VO ook worden gewijzigd. Nadat de aangepaste norm met sociale partners is besproken en vastgesteld, zal deze ter marginale toetsing aan de Inspectie SZW worden voorgelegd. Na een positief resultaat wordt de nieuwe norm formeel aangepast in de Arbocatalogus-VO. Zo kunt u lezen hoe u aan de wet- en regelgeving kunt blijven voldoen. Als er verbouw- en nieuwbouwplannen zijn of nieuwe klimaatinstallaties nodig zijn, is het belangrijk vooraf eisen te stellen aan het ontwerp van het gebouw of de installaties. Tot april van dit jaar was het Bouwbesluit 2003 van kracht. De minimum eisen voor binnenklimaat in dit Bouwbesluit waren dermate laag dat Agentschap NL een Programma van Eisen (PvE) voor Frisse Scholen ontwikkelde. Hiermee kon een gezonder binnenklimaat in schoolgebouwen worden bereikt. Dit PvE maakt onderscheid in drie klassen van eisen: Klasse C: eisen uit het Bouwbesluit 2003 met aanvullingen en of aanscherpingen zodat de kwaliteit van het binnenklimaat acceptabel is; Printversie Nieuwsbrief Arbo-VO 14 juni

2 Klasse B: eisen uit klasse C met aanvullingen en of aanscherpingen. De kwaliteit van het binnenklimaat is goed ; Klasse A: klasse B met aanvullingen en of aanscherpingen. De kwaliteit van het binnenklimaat is zeer goed. CO 2 wordt gehanteerd als maat voor de kwaliteit van de lucht in een lokaal (uitgedrukt in parts per million: ppm). Volgens de klasse C-norm in het PvE mag in een ruimte 95% van de tijd dat personen hier verblijven de concentratie CO 2 niet hoger zijn dan ppm. Ter vergelijking: de concentratie CO 2 in de buitenlucht bedraagt ongeveer 390 ppm. Normen aangescherpt Met de komst van het Bouwbesluit 2012 zijn normen aangescherpt en meerdere regels en voorschriften samengevoegd tot één besluit. Een van de meest in het oog springende veranderingen is dat de maximale CO 2 concentratie van klasse B is verlaagd van ppm naar 950 ppm. En klasse C (1.200 ppm) geldt alleen nog voor bestaande bouw en niet meer voor nieuwbouw; Daarnaast zijn er nog enkele veranderingen: - Er zijn eisen voor asbest opgenomen; - De eisen voor geluidisolatie zijn uitgebreid: er zijn u ook eisen t.a.v. de geluidisolatie van binnen- en buitenmuren opgenomen; - In de vorige versie van het Bouwbesluit werden de te verversen luchthoeveelheden uitgedrukt in m 2 bruto vloer oppervlak, in het Bouwbesluit 2012 worden de luchthoeveelheden uitgedrukt per persoon. Om die reden zijn ook de indicaties voor de te verversen hoeveelheden nu uitgedrukt in m 3 /uur per persoon en groepsgrootte per ruimte. Door het samenvoegen van de regels is er meer samenhang in de bouwregelgeving, vermindert de regeldruk en verbetert de toegankelijkheid van de regels en voorschriften. Meer informatie: Download hier het Programma van Eisen - Frisse Scholen Klik hier voor het concept bouwbesluit 2012; dit is op 1 januari 2012 in werking getreden De kracht van het positieve gebruiken Op praktijkschool De Venen in Drachten gaan medewerkers vaker zelf op zoek naar oplossingen voor werkdruk. De bijeenkomsten Voortgezet Werkplezier hebben daaraan bijgedragen. Belangrijk werkzaam bestanddeel van de aanpak Voortgezet Werkplezier is: aandacht hebben voor wat goed gaat en dat ook regelmatig uitspreken. Al is het in de maalstroom van alledag wel belangrijk dat met elkaar bewust te blijven doen. Onze school maakt grote veranderingen door en dat brengt onherroepelijk meer werkdruk met zich mee, zegt Roel Eising, locatiedirecteur van De Venen, praktijkschool in Drachten. Ons nieuwe onderwijsmodel, met een omslag van pedagogisch georiënteerd naar meer opbrengstgericht werken vraagt veel van docenten. Wat goed was, moet net iets anders en ander gedrag aanleren is lastig. Tegelijkertijd proberen docenten de leerlingen, die vaak niet zo n rooskleurige onderwijscarrière achter de rug hebben, meer te benaderen vanuit het positieve. Doel is leerlingen in hun kracht te zetten, zodat ze zelf oplossingen gaan zoeken. Printversie Nieuwsbrief Arbo-VO 14 juni

3 Op die manier willen we ook met ons personeel omgaan en daar paste de aanpak van Voortgezet Werkplezier bij. Voldoening De Venen is proefschool geweest voor Voortgezet Werkplezier, een project met een creatieve, oplossingsgerichte aanpak van werkdruk. Het programma is ontwikkeld voor en door docenten, samen met de vakbonden, de VO-raad en Arbo-VO (nu Voion). Via een serie actieve werkvormen delen medewerkers ervaringen, komen met elkaar in gesprek over wat beter kan en leren ze de kracht van het positieve gebruiken. Na de fase van inzicht wil Voortgezet Werkplezier medewerkers prikkelen zelf iets aan de situatie te veranderen én te accepteren wat niet (meteen) te veranderen valt. Daarnaast leren deelnemers positieve kanten benadrukken en focussen op wat voldoening geeft. Zo komt energie vrij en ontstaat weer ruimte voor werkplezier. Het programma leek Eising ook effectief omdat het zich richt op een school of team als geheel: Je ontwikkelt een taal die je allemaal spreekt. Intervisiegroep Het project van anderhalf jaar is net afgesloten. Onder leiding van een organisatiedeskundige heeft het team zes studiemiddagen gehad. De werkvormen zijn enthousiast ontvangen en het waren leuke bijeenkomsten, maar je merkte dat mensen zich gingen afvragen of het wel zinvol was, aldus Eising. Halverwege het traject heeft de schoolleiding daarom een keuzemoment ingelast. We vroegen collega s na te gaan of ze de meerwaarde van deze methodiek zagen voor zichzelf. Voordat je het weet, is praten en oefenen te algemeen. Die slag naar het concrete kan de methode nog wel iets meer maken. Mensen, zeker op onze school, willen opbrengsten zien, boter bij de vis. Ruim tien medewerkers zijn doorgegaan als intervisiegroep. Ze wisselden vervolgens ervaringen uit, interviewden collega s die hun werk handig georganiseerd hebben en deden de schoolleiding een aantal voorstellen om werkprocessen te verbeteren. Deze groep gaat volgend schooljaar door en wie wil kan aanschuiven. Actie Gomathy Post, docent arbeidstraining en beeldende vorming, is blij met de intervisiegroep. Ik vind het prettig dat je je verhaal kwijt kunt, anders blijf je ermee rondlopen. En je krijgt tips van collega s. Haar collega Ymie Rispens, instructeur interne stage en fastfood opleiding, haakte na het gezamenlijke deel af. Ik vond de bijeenkomsten belangrijk genoeg om naartoe te gaan. Je leerde er op een positieve manier naar werkdruk kijken, niet als het zwaard van Damokles dat boven je hoofd hangt. Van de oefeningen pik je altijd wel wat op, maar ze moeten bij je passen. Ik vond ze vaak wat zweverig. Post lacht: Veel van onze kinderen zijn hyper en praktijkgericht, maar wij willen zelf ook actie. De actie waarbij ze een kaartje met een compliment in hun postvakje kregen, vonden ze allebei bijzonder. Het gevoel dat je werk gewaardeerd wordt, is zo belangrijk, zegt Post. En sommige praktische tips zijn blijven hangen. Post denkt aan haar energiegevers en -verslinders. Ook al kom ik moe thuis, ik zet me er nu vaker toe om te gaan sporten, want daarna voel ik me weer een stuk lekkerder. Rispens is in de pauze een paar keer gaan wandelen met collega s. In het begin ben je sterk met dat soort dingen bezig, maar gaandeweg laat je het weer los. Zo lukte het me een tijdje om in het weekend mijn werkmail niet te openen, maar dan begin je toch weer, omdat het op je nek zit. Delen wat goed gaat en leuke dingen samen doen, vinden beiden een goede remedie. Rispens wil graag eens een teambuildingsdag en Post schiet een traditie van vroeger te binnen: s Ochtends voor de lessen gingen we vaak met de collega s een potje sjoelen. Dan stapte je heel anders, ontspannen de klas in. Cirkel Alert zijn op het goede en oog hebben voor elkaar, vooral in informele gesprekken. Door Voortgezet Werkplezier beseft de schoolleiding hoe groot de kracht van het positieve kan Printversie Nieuwsbrief Arbo-VO 14 juni

4 zijn. Bart-Jan de Ruijter, teamleider derde fase, zegt over de werkvorm complimenten geven : Collega s merken wat het krijgen van een compliment met hen doet en gaan het zelf ook inzetten. Eising merkte hoe dat bij hem zelf werkte: Je denkt dat je het al doet, complimenten geven, maar in de oefening wordt duidelijk dat het niet zo is. We hebben de neiging wat niet goed gaat uit te vergroten. Benoemen wat goed gaat blijkt voor Eising in zijn eigen werkpraktijk nog steeds te werken. Dat ben ik bewust gaan hanteren. Zo kun je voorkomen dat je in de cirkel gezogen wordt van alles wat nog moet gebeuren. Eising noemt verder het gewaardeerde rondje welbevinden, dat hij in zijn overleggen heeft ingevoerd en De Ruijter staat in zijn overleg vaker stil bij mijlpalen. Als iemand bijvoorbeeld met goed resultaat een project heeft afgerond, laat ik hem of haar dat even delen met teamgenoten. Trots mogen zijn op wat je hebt bereikt, dat is een cultuur. Proeftuinen Het netto effect van Voortgezet Werkplezier valt niet te bepalen, vinden Eising en De Ruijter. Eising: Ons ziekteverzuim ligt altijd al laag, rond de 2,7 procent. Mensen stáán er, ze zijn heel betrokken bij de leerlingen en zijn met hart en ziel met hun vak bezig. De Ruijter denkt dat medewerkers realistischer naar werkdruk kijken. Werkdruk is geen vies woord meer. Je hebt het wel druk, maar je ziet ook wat het oplevert. Mensen gaan, met vallen en opstaan soms, zelf aan het werk, meer vanuit de gedachte: Ik moet hier zelf een oplossing voor vinden. Desgevraagd erkent Eising dat een schoolleiding die wil, dat medewerkers verantwoordelijkheid nemen, zelf wel ruimte moet bieden. De Venen heeft nu proeftuintjes waarin iedereen met een goed initiatief, binnen kaders en met een eigen budget, kan experimenteren. Als schoolleiding moet je controleren op doelen en opbrengsten en niet steeds op het proces zitten, alleen de touwtjes in handen houden die ertoe doen. Praktijkschool De Venen (50 personeelsleden, 270 leerlingen) is onderdeel van brede scholengemeenschap Singelland, met vijf locaties in en om Drachten. Investeer in uw docenten met Peer to Peer Advies Scholen in het voortgezet onderwijs hebben de mogelijkheid om één of meer docenten deel te laten nemen aan het programma Peer to Peer Advies. In het leerprogramma voert de deelnemer samen met een andere docent een collegiaal consult uit bij een organisatie in het verlengde van hun vakgebied. Het programma is bedoeld voor docenten die hun zicht op de beroepspraktijk en hun externe netwerk willen vergroten en daarnaast hun (inter)persoonlijke vaardigheden verder willen ontwikkelen. Peer to peer wordt aangeboden door de sociale partners in het voortgezet onderwijs. Momenteel zijn er nog enkele plaatsen beschikbaar. Dus meld u snel aan. Eerste Voion nieuwsbrief in september Om al onze bestaande en nieuwe relaties van goede informatie te (blijven) voorzien wordt in september deze Arbo-VO nieuwsbrief opgevolgd door een Voion nieuwsbrief.de nieuwsbrief wordt in een nieuw fris jasje gestoken en de inhoud wijzigt. Maandelijks wordt u naast arbogerelateerde onderwerpen voortaan ook volledig op de hoogte gehouden over nieuwe ontwikkelingen, projecten, praktijkverhalen, etc op het gebied van arbeidsmarkt, mobiliteit, professionalisering en gezond en vitaal werken. Printversie Nieuwsbrief Arbo-VO 14 juni

5 Als lezer van de Arbo-VO nieuwsbrief hoeft u hiervoor niets te doen. In september ontvangt u automatisch de nieuwe nieuwsbrief. In de Voion nieuwsbrief komen de volgende onderwerpen aan bod: diverse Voion projecten relevante beleid- en regelgeving nieuwsberichten over de programmalijnen van Voion praktijkverhalen en handreikingen vo-gerelateerde onderzoeksresultaten en een overzicht van netwerkbijeenkomsten. Speciaal voor preventiemedewerkers, arbocoördinatoren, facilitair medewerker en andere werknemers met arbo in de portefeuille verschijnt er vanaf september ook elke maand een nieuwsflits, met daarin arbogerelateerde informatie. U ontvangt hierover in september meer informatie. Naast de nieuwsbrief ontwikkelen wij momenteel een online Voion kennisportaal waarin plaats is voor alle onderwerpen die binnen Voion zijn ondergebracht. Vanaf september is dit portaal uw gids in de wereld van het voortgezet onderwijs. Arbo-VO gaat naar Voion Zoals eerder aangekondigd gaat Arbo-VO naar Voion. Voion zet zich in om samen met scholen vraagstukken op te lossen op het gebied van arbeidsmarkt, mobiliteit, professionalisering en veilig, gezond en vitaal werken. Voion doet onderzoek, ontwikkelt nieuwe instrumenten en bezoekt scholen voor het geven van advies, ondersteuning en begeleiding van (pilot)projecten. Ook worden netwerken op verschillende niveaus gefaciliteerd, good practices gepubliceerd en trainingen aangeboden waarin u de gelegenheid krijgt om met collega s ervaringen uit te wisselen en te leren van elkaar. Voion werkt voor en samen met werkgevers en werknemers in het voortgezet onderwijs, en wordt bestuurd door de sociale partners in het voortgezet onderwijs. Voion continueert de taken van Arbo-VO op het gebied van veiligheid, gezondheid en vitaliteit en van SBO m.b.t. het bevorderen van een goed functionerende arbeidsmarkt in het vo. Meer informatie - Meer informatie over de activiteiten van Voion vindt u op de site - Voor het nieuwsbericht Arbo-VO gaat naar Voion op de Arbo-VO website, klik hier. Stand van zaken mbt veiligheid op scholen Verreweg de meeste leerlingen en docenten voelen zich veilig op school. Tegelijk stellen sociale media scholen voor nieuwe uitdagingen. Sociale media bieden scholen veel kansen, maar misbruik ervan kan tot cyberpesten leiden en dit soort gedrag loopt in de digitale wereld ook sneller uit de hand. Dit staat in de jaarlijkse brief over veiligheid in het onderwijs die minister Van Bijsterveldt vandaag aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. Behalve informatie over de veiligheidsbeleving van leerlingen en onderwijspersoneel bevat de brief aanbevelingen om veiligheid op scholen te verbeteren. De activiteiten van Arbo-VO m.b.t. het leren van incidenten, de inkoopwijzer Incidentenregistratiesystemen en het Incidentenvenster-VO zijn hier een onderdeel van. Printversie Nieuwsbrief Arbo-VO 14 juni

6 Overzicht cursussen en netwerkbijeenkomsten Arbo-VO 02 okt 2012 Cursus Kennis van sociale zekerheid in het vo 04 okt 2012 Kennismakingscursus Arboscan-VO 04 okt 2012 Cursus Kennis van sociale zekerheid in het vo 09 okt 2012 Cursus preventiemedewerker eerste dag 09 okt 2012 Cursus Kennis van sociale zekerheid in het vo 11 okt 2012 Cursus Kennis van sociale zekerheid in het vo 20 nov 2012 Cursus preventiemedewerker tweede dag Zie voor meer informatie Meer Arbo Nieuws: Wat te doen bij seksueel misbruik GGD Amsterdam heeft een brochure geschreven met informatie en adviezen voor scholen over hoe om te gaan met een vermoeden van seksueel misbruik. De brochure Wat te doen in het vo bij seksueel misbruik behandelt 27 vragen voor docenten & schoolleiding. ( ) Hoewel preventief beleid begint met weten om vervolgens maatregelen te kunnen treffen, blijft het belangrijk (sociale)veiligheidsbeleid op te stellen. Wilt u het eigen beleid voor de aanpak van agressie en geweld verder vormgeven? Maak dan gebruik van het handboek Agressie en Geweld van het Programma Veilige Publieke Taak: APS zoekt met spoed scholen voor project Veiligheid en Zorg In het experimentele onderzoeksproject Veiligheid en Zorg werkt het Algemeen Pedagogisch Studiecentrum (APS) met docenten, schoolleiders en zorgprofessionals aan het maken van beter contact met leerlingen en collega's. Daarbij wordt gebruik gemaakt van het U-model van Otto Scharmer en Peter Senge. Het U-model dient onder meer om met docenten, zorgprofessionals en schoolleiders te onderzoeken wat nodig is om opener te worden in denkbeelden en in voorkeuren voor bepaalde oplossingen. Onderzocht wordt of aan de hand hiervan leerlingen een groter gevoel van welbevinden en veiligheid krijgen. Omdat door omstandigheden enkele scholen zijn afgehaakt, zoekt APS nieuwe vo-scholen die willen deelnemen aan het project en die direct na de zomer kunnen starten. Klik hier voor meer informatie: Artikel asbestinventarisatie in VO-magazine In het nieuwe Programma van Eisen Frisse scholen is opgenomen dat in schoolgebouwen geen asbest aanwezig mag zijn dat een 'actueel risico' oplevert en dat scholen met 'veilig' asbest een asbestbeheersplan moeten hebben. Hierover is in het VO-magazine van juni 2012 een artikel opgenomen. Lees hier het volledige artikel: Printversie Nieuwsbrief Arbo-VO 14 juni

7 Investeren in arbeidsomstandigheden loont Meer aandacht voor arbeidsomstandigheden in bedrijven leidt tot minder verzuim en minder kosten. Dit blijkt uit onderzoeken van CBS en TNO. Werknemers kunnen in betere arbeidsomstandigheden ook langer gezond en productief werken. Het loont dus om meer aandacht te besteden aan betere arbeidsomstandigheden.»lees verder Op weg naar Voortgezet Werkplezier Zoveel scholen, zoveel docenten en werknemers. En ieder met hun eigen wensen. Waar veel lukt, maar niet alles mee zit en waar docenten wel eens verdwalen in werkdruk. Voor sommigen biedt de methode Voortgezet Werkplezier een weg naar meer werkplezier. Maandelijks wordt in de nieuwsbrief van Arbo-VO een weg naar voortgezet werkplezier beschreven. Deze keer: Deel 7: al veel voornemens lukken! Op een kleine school hebben 40 docenten een serie van drie workshops Voortgezet Werkplezier gevolgd. Tien van hen kiezen daarna voor een verdieping en volgen nogmaals drie workshops. De werkdruk zat hen nog té hoog. Op de derde en laatste workshop maken ze samen de balans op. Wat lukt hen al wel en wat nog niet? Rondje op de weegschaal. Alle docenten vullen een formulier in met daarop afgebeeld een weegschaal. Links op de weegschaal geven zij aan wat nog niet lukt, rechts wat al wel. Als input gebruiken ze aantekeningen uit eerdere workshops met voornemens, energiegevers en energievreters. Sommige punten worden in het midden genoteerd want het lukt soms al wel, maar nog niet altijd. Als iedereen klaar is, bespreken de docenten hun weegschaal. Een docent geeft aan: Het lukt mij beter om mijn taken in te plannen en prioriteiten te stellen, een ander zegt: Ik sport nu elke dag 20 minuten en neem vaker pauze. Weer een andere docent zegt vaker nee of sorry, of daar ben ik nog niet aan toegekomen. Ik luister beter naar mezelf en laat het moeten vaker los. De laatste docent vertelt dat ze nu meestal muziek draait in de klas. Dat geeft een heel ander sfeertje. Ze voegt toe wat is het een feestje om te horen dat er bij iedereen wel íets gelukt is! Feestje met cadeautjes De positieve energie van wat er allemaal al gelukt is, werkt aanstekelijk. Waar de groep de eerste keer de neiging had om elkaar de put in te praten, vertellen ze elkaar nu trots over hoe het ze gelukt is om van een voornemen een gewoonte te maken. En zit de werkdruk hen nu nog steeds hoog? Eén van hen vertelt: Natuurlijk lukt nog niet alles, ik moet er nog wel aan blijven werken, maar de werkdruk grijpt me niet meer naar de keel, en eerder voelde ik dat wel heel vaak. Doordat deze groep docenten zo bewust met hun werk en keuzes in het werk omgaat, zullen er de komende tijd vast nog meer positieve ontwikkelingen zijn. Het rondje van de weegschaal was eigenlijk al een cadeautje., tot slot van de workshop geven de docenten elkaar nóg een cadeautje: een bedankje of compliment. Iedereen schrijft of tekent iets persoonlijks op een mooie kaart. Voor zichzelf trekt iedereen nog een wijze spreuk uit een hoge hoed die hen de komende tijd kan steunen. Meer weten? Printversie Nieuwsbrief Arbo-VO 14 juni

8 Meer weten over de aanpak? Kijk op of neem contact op met de VO-consultant van Voion (voorheen Arbo-VO). De weg naar Voortgezet Werkplezier wordt volgende keer in de nieuwsbrief vervolgd. Vraag uit de praktijk Hoe zit het met het recht op volledige loondoorbetaling bij IVA? Heeft een werknemer die vervroegd tot de regeling IVA is toegelaten vanaf 1 mei 2008 recht op volledige loondoorbetaling? Waar kan ik dit terug vinden? De 100% loondoorbetaling van IVA-gerechtigden geldt voor volledig en duurzaam arbeidsongeschikte werknemers die bij het UWV een verkorte wachttijd aanvragen en dit verzoek krijgen ingewilligd conform artikel 23 van de wet WIA. Deze betreffende werknemers ontvangen een aanvulling op de IVA-uitkering en bovenwettelijke uitkeringen tot 100% van het inkomen met een maximum van 246,- per dag. Deze aanvulling vangt op het zelfde moment aan als de IVA-uitkering en eindigt van rechtswege na 104 weken van arbeidsongeschiktheid na de eerste ziektedag. Bovenstaande is een CAO-afspraak die terug te vinden is in de CAO-VO in de Ziekte- en arbeidsongeschiktheidsregeling voortgezet onderwijs (Zavo), zie bijlage 12 van de CAO-VO , artikel 4 lid h. Arbo-VO, het arboservicecentrum voor het voortgezet onderwijs Arbo-VO is een onafhankelijk kennis- en adviescentrum. Het belangrijkste doel is om werkgevers in het voortgezet onderwijs te ondersteunen bij de invulling van hun verantwoordelijkheid op het terrein van arbeidsomstandigheden, verzuim, re-integratie en levensfasegericht personeelsbeleid. Arbo-VO wil daarmee een bijdrage leveren aan het beheersen en laag houden van het verzuim in het voortgezet onderwijs. Arbo-VO is een project van de VO-raad i.s.m. de onderwijsbonden. Tel: servicecenter@arbo-vo.nl Heeft u opmerkingen of suggesties voor verbetering van deze nieuwsbrief of de internetsite? Laat het ons weten via servicecenter@arbo-vo.nl of bel Printversie Nieuwsbrief Arbo-VO 14 juni