Strategisch Actieplan Expertisepunt Subsidies

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Strategisch Actieplan 2014 2020 Expertisepunt Subsidies"

Transcriptie

1 Strategisch Actieplan Expertisepunt Subsidies Update november 2014

2 1. Inleiding Het Expertisepunt Subsidies (ES) heeft naar aanleiding van de nieuwe Europese subsidieperiode voor de gemeente Den Haag een strategisch actieplan subsidies opgesteld met als titel Samen Slimmer. Samen Slimmer haakt in op de Europese groeistrategie die gericht is op economische, sociale en maatschappelijke innovatie. Dit wil de Europese Unie bereiken door middel van het versterken van de samenwerking binnen de zogenaamde Quadruple Helix; overheid, kennisinstituten, bedrijfsleven én (eind) gebruiker. De komende jaren zet de Haagse organisatie in op het versterken van strategische netwerken. Samenwerking, zowel intern (diensten onderling) als extern; strategische samenwerking met én betrekken van kennisinstituten, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, de Kamer van Koophandel en lokale fondsen bij het ontwikkelen van (gemeentelijke) Haagse projecten. Europa heeft ook de aandacht van het college van B&W van de gemeente Den Haag. Zo heeft het college op 17 december 2013 de Haagse EU agenda vastgesteld. De opdracht aan het Expertisepunt Subsidies voor de periode is hier als volgt in verwoord. EU-prioriteit 2 Verder stimuleren van de aanvraag van Europese subsidies met als doel de stijgende lijn van het aantal Europese middelen voor de financiering van Haagse projecten verder voort te zetten. Blijvende inzet van het cofinancieringsfonds voor het realiseren van een multipliereffect voor investeringen in de stad. Haags doel: Het zo optimaal en efficiënt mogelijk binnenhalen en inzetten van Europese subsidies ter realisatie van Haagse projecten. Blijvende inzet van het cofinancieringsfonds voor het realiseren van een multipliereffect voor investeringen in de stad. Inzet Den Haag: Het volgen van de Europese ontwikkelingen omtrent de EU-fondsen Het opstellen van een strategisch actieplan subsidies voor de gemeente Den Haag voor de programmaperiode Hernieuwde inzet van en middelen voor het gemeentelijke Cofinancieringsfonds Blijvende aanjaag- en coördinatiefunctie Expertisepunt Subsidies Het strategisch actieplan is in 2013 tot stand gekomen in samenwerking met alle diensten van de gemeente Den Haag. Alle gemeentelijke prioriteiten zijn op deze manier in kaart gebracht en vergeleken met de prioriteiten van de EU. Na de vorming van het nieuwe Haagse college, zijn de prioriteiten uit het coalitieakkoord Vertrouwen op Haagse kracht daarin ook meegenomen in deze geactualiseerde versie van het Strategisch Actieplan (december 2014). De uiteindelijke match en de daarbij behorende kansrijke subsidieprogramma s treft u aan in hoofdstuk 4. In de komende hoofdstukken wordt verder ingegaan op de prioriteiten van de EU, Haagse ontwikkelingen, het Cofinancieringsfonds, de (interne en externe) aanpak en strategie voor de periode tot aan 2020, het subsidiecoördinatieproces en tot slot de gewenste resultaten voor de korte en lange termijn. In de volgende paragraaf volgt een korte terugblik op de afgelopen jaren. Belangrijke leer- en verbeterpunten zijn meegenomen in de nieuwe strategie voor

3 1.1 Korte terugblik De afgelopen jaren zijn Europese subsidies steeds belangrijker geworden voor de gemeente Den Haag. Waar de subsidies bij het Rijk langzaam verminderden, waren bij de EU diverse interessante subsidieprogramma s te vinden waar onze organisatie haar voordeel mee kon doen. Wat leveren subsidies nu zoal op? Europese subsidies leveren een bijdrage aan dat; Innovatieve projecten kunnen worden uitgevoerd en kunnen leiden tot nieuw beleid Bestaand beleid verder kan worden uitgediept Er extra financiële middelen beschikbaar komen voor innovatie en experimenten Kennis en ervaring wordt opgedaan/uitgewisseld tussen Europese steden Den Haag uitstraalt dat het een internationale stad is (exposure) In het vorige strategische actieplan Den Haag scoort met subsidies werd aan de hand van een Top 7 van subsidieprioriteiten ingezet op het binnenhalen van een bedrag van 10 miljoen aan externe subsidies. In 2012 en 2013 is er in totaal door de gemeente Den Haag een bedrag van 17,3 miljoen ontvangen uit Europese subsidieprogramma s (inclusief EFRO- en ESF-middelen). Hiervan kwam ruim 1,5 miljoen uit programma s waarin de gemeente nog niet eerder actief was. Bijvoorbeeld uit het Urbact programma waaruit subsidie is toegekend aan projecten voor de uitwisseling van kennis tussen Europese steden over het tegengaan van vroegtijdig schooluitval en de ontwikkeling van revolverende fondsen. In totaal ging het in 2012 en 2013 om 31 ingediende Europese subsidieaanvragen; hiervan werden 19 aanvragen gehonoreerd (voor een bedrag van 17,3 miljoen). De EFRO-middelen werden in 2013 onder andere toegekend aan de oprichting van The Hague Security Delta (HSD) Campus en de realisatie van walstroomvoorzieningen in de Eerste Haven van Scheveningen. In 2012 en 2013 heeft het ES met succes geïnvesteerd in een lobby ten aanzien van een gebiedsuitbreiding van het Europese subsidieprogramma INTERREG 2 Zeeën. Tijdens dit traject zijn er goede contacten opgebouwd met de provincies Noord- en Zuid-Holland en het Ministerie van Economische Zaken. Tevens zijn er in G4 verband afspraken gemaakt over de vertegenwoordiging van de G4 in de Nationale Adviescommissie (NAC) van de diverse INTERREG programma s. Den Haag gaat samen met Rotterdam de belangen namens de G4 vertegenwoordigen in de NAC voor de INTERREG programma s 2 Zeeën en Noordzee. Voor het Noordwest Europa-programma zullen Amsterdam en Utrecht de G4 vertegenwoordigen. In juni 2013 is er een expertmeeting georganiseerd voor medewerkers van DSO en DSB. Deze diensten hadden beide net een Europese subsidieaanvraag ingediend op het thema duurzaamheid. Doel van deze expertmeeting was het uitwisselen van do s & dont s tijdens het subsidieaanvraagproces. Zo werd er onder andere gesproken over hoe men draagvlak kan creëren binnen de organisatie en bij de verantwoordelijke wethouders en hoe men de route kan insteken voor het aanvragen van een bijdrage uit het Cofinancieringsfonds. Het gemeentelijk Cofinancieringsfonds, dat door het ES wordt beheerd, is de laatste jaren een succesvol vliegwiel gebleken bij het verwerven van Europese subsidies. Diverse Haagse projecten 2

4 hebben voor hun Europese subsidieaanvraagaanvragen bij EU-programma s als EFRO, IEE, LIFE+ en KP7 tevens bijdragen gevraagd uit het Cofinancieringsfonds. Daarmee hadden deze aanvragen op korte termijn de eigen bijdrage (cofinanciering) op orde en konden zodoende een snelle start maken. In 2012 en 2013 is er in totaal een bedrag van 3 miljoen verstrekt uit het Cofinancieringsfonds. Projecten die een bijdrage hebben ontvangen zijn o.a. Driver en The Hague Security Delta. Uit ervaring van de afgelopen jaren is gebleken dat een bijdrage uit het Cofinancieringsfonds een multiplier effect heeft van 3,6. Met inzet van gemeentelijke middelen (bijdrage diensten en Cofinancieringsfonds) plus externe subsidies en bijdragen van externe publieke en private partners, kan er dus een aanzienlijk bedrag in gemeentelijke projecten en in de stad geïnvesteerd worden. In het Cofinancieringsfonds is een bedrag van ruim 4 miljoen beschikbaar (stand december 2014). De afgelopen jaren heeft de samenwerking binnen de gemeentelijke Europastructuur er voor gezorgd dat bovenstaande resultaten zijn behaald. De Europastructuur van overleggen tussen EUcoördinatoren enerzijds en EU-directeuren anderzijds heeft geleid tot meer aandacht voor Europese subsidies bij de diensten. Deze aandacht heeft weer geleid tot meer aanvragen. Inmiddels is besloten om het EU-directeuren overleg af te schaffen. EU-onderwerpen die van belang zijn kunnen door het ES worden geagendeerd tijdens het Strategisch Directeuren overleg. 2. Wat speelt er in de stad; Haagse ontwikkelingen en prioriteiten Om de Haagse thema s goed te kunnen matchen met thema s die de EU belangrijk vindt, heeft het ES gesprekken gevoerd met alle EU-directeuren en-coördinatoren van de diensten en diverse bestuursadviseurs. Naar aanleiding van deze gesprekken zijn de Haagse prioriteiten geïnventariseerd. Deze staan hieronder. Den Haag heeft serieuze klimaatdoelen. Den Haag wil in % afname van CO2-uitstoot, 20% meer duurzame energie en 20% energiebesparing (ten opzichte van 1990) bereiken en in 2040 een klimaatneutrale stad zijn. Den Haag is een stad in ontwikkeling, er liggen unieke kansen om de energiehuishouding in Den Haag klimaatvriendelijker te maken. In Den Haag zijn een aantal initiatieven gestart of draaien reeds, waardoor Den Haag voorop loopt in het toepassen van innovatieve technieken en concepten om energie te besparen en te verduurzamen. Met de veiligheidssector heeft de Haagse regio een innovatief en snel groeiend economisch cluster binnen zijn grenzen. Den Haag zet actief in op de ontwikkeling van dit cluster onder de noemer The Hague Security Delta. De energiesector, de it en telecom sector en de zakelijke en financiële dienstverlening zijn tevens sterke sectoren met veel innovatie- en ontwikkelingspotentie. Den Haag combineert zijn inzet op internationale instellingen met zakelijke dienstverleners en er is veel aandacht voor kleine en middelgrote bedrijven (MKB). Het MKB in Den Haag is de afgelopen jaren sterk gegroeid. Gezien zijn belangrijke rol als werkgever in de stad en in de wijken, krijgt het MKB de komende jaren bijzondere aandacht in het economische beleid. Vanuit dat perspectief wordt ingezet op excellente dienstverlening aan MKB en starters, deregulering, facilitering van ondernemerschap en ruimte voor kleinschalige bedrijfshuisvesting in de stad. Ook de creatieve sector in Den Haag groeit ondanks de economische crisis. Het programma Creatieve Stad, waarmee de gemeente Den Haag creatieve bedrijven faciliteert en starters stimuleert om zich in Den Haag te vestigen, werpt zichtbaar vruchten af. Den Haag staat landelijk op de kaart als een stad waar creatief ondernemerschap alle ruimte krijgt. 3

5 Het onderwijsaanbod in Den Haag is kwalitatief goed. Den Haag investeert samen met de schoolbesturen en het bedrijfsleven in het opzetten van diverse vakcolleges om voortijdige schooluitval en jeugdwerkloosheid tegen te gaan. Daarnaast wachten Den Haag een aantal belangrijke uitdagingen waaronder het leren en werken in de techniek aantrekkelijker maken, kansrijke clusters Vrede, Recht en Veiligheid versterken via onderwijs en ondernemerschap stimuleren via onderwijs. Den Haag groeit. Er komen meer inwoners, banen en bezoekers. Om de toenemende mobiliteit op te vangen, investeert Den Haag fors in het openbaar vervoer en de fiets. Zo krijgt het Haagse tramnet het kwaliteitsniveau van Randstad- Rail. Maar ook het wegennet wordt verbeterd door aanleg van de Rotterdamsebaan en voltooiing van de Internationale Ring. Daarnaast kiest Den Haag voor het slim organiseren van de mobiliteit, bijvoorbeeld door het bundelen van het autoverkeer op hoofdwegen. Daarnaast moet de overstap van auto naar fiets of openbaar vervoer aantrekkelijker worden. Scheveningen Haven ontwikkelt zich tot een aantrekkelijk gebied voor wonen, werken en vrijetijdsbesteding. Er is ruimte voor versterking van de visserij, voor de (internationale) watersport en alle bedrijvigheid die daarbij hoort. Scheveningen Haven is en blijft in de toekomst een belangrijk centrum voor visserij en alle daaraan verwante bedrijvigheid. Door het noordelijke havenhoofd efficiënter in te richten worden de mogelijkheden voor de visserijsector vergroot. Het streven is een verbinding te leggen tussen visserij en toerisme door allerlei toeristische attracties en activiteiten te realiseren die verband houden met de zee en de visserij. Veel van bovengenoemde onderwerpen haken aan bij de Europese doelstellingen. 3. Korte introductie van de Europa 2020 strategie De hoofddoelstelling van de Europese begroting is slimme, duurzame en inclusieve groei (Europa 2020-strategie). Europa 2020 is een groeistrategie en bouwt voort op de vorige (Lissabon-) strategie. Europa wil sterker uit de crisis komen en zorgen voor slimme, duurzame en inclusieve groei, die een hoog niveau van werkgelegenheid, productiviteit en sociale cohesie opleveren. Om deze onderwerpen om te zetten in innovatieve projecten en/of nieuw beleid stelt de EU door middel van diverse subsidieprogramma s middelen beschikbaar. Daarom biedt de nieuwe Europese subsidieperiode veel kansen voor de gemeente Den Haag. Bijvoorbeeld op de terreinen economische innovatie, duurzaamheid, veiligheid (doorontwikkeling van The Hague Security Delta), ICT (Smart City), milieu, toeleiding naar werk, aanpak (jeugd)werkloosheid, scholing, sociale inclusie en burgerparticipatie. Maar ook nieuwe criteria bij de voor Den Haag belangrijkste subsidieprogramma s bieden kansen bij het combineren van subsidies, bijvoorbeeld EFRO, ESF, Horizon 2020 en de diverse Interreg-programma s. Snel schakelen én samenwerking tussen de diverse interne subsidie-hubs (bureau Kansen voor West/DSO, ESF/SZW en het ES/BSD) is hier belangrijk. Het overzicht van subsidieprogramma s in de subsidieperiode ziet er als volgt uit: 4

6 5

7 4. De Match Om tot een match te komen tussen Haagse en Brusselse prioriteiten zijn er in juni/juli 2013 interviews gehouden met alle EU-directeuren en -coördinatoren. Daarna is er in februari 2014 nogmaals een inventarisatieronde gehouden bij alle diensten. Na de formatie van het nieuwe college heeft het ES in de zomer en het najaar van 2014 gesproken met diverse bestuursadviseurs van wethouders. De informatie over de prioriteiten van de organisatie zijn vergeleken met de prioriteiten van de EU. Het resultaat is een Top 7 van meest belangrijke EU-programma s voor de komende jaren (zie de afbeeldingen hieronder). In deze Top 7 liggen de zwaartepunten van de gemeentelijke prioriteiten. De Top 7 bestaat uit de volgende subsidieprogramma s: Subsidieprogramma Horizon Grootste programma van de EU, vooral gericht op onderzoek & innovatie INTERREG. Programma gericht op Europese territoriale samenwerking Budget 80 miljard voor de gehele EU. Programma open 2 Zeeën: 256 miljoen, 4 landen (kustregio s NL, Fr, UK, Bel). Programma open 6 januari 2015 Noordzee: 167 miljoen, 6 landen (+ Noorwegen). Programma open 1 e helft 2015 Noord west Europa: 396 miljoen, 7 landen (+ Zwitserland). Programma open 1 e helft 2015 EFRO (Europees fonds voor regionale ontwikkeling) LIFE (energie en milieuprogramma) ESF (Europees Sociaal Fonds) Fonds Interne veiligheid Erasmus+ (onderwijs, opleidingen en jeugd) Tevens ook voor uitwisseling tussen (startende) jonge ondernemers in de EU Europe: programma voor de gehele EU, budget 359 miljoen. Programma open begin miljoen voor Den Haag, programma open begin ,5 miljard voor de gehele EU, programma open 507 miljoen voor Nederland, programma open 3,8 miljard voor de gehele EU, programma open 14,7 miljard voor de gehele EU. Programma open. *Hoewel dit programma vooral voor organisaties buiten de gemeente interessant is zien wij wél kansen om als gemeente Haagse organisaties aan te sporen om aanvragen te doen bij dit programma 6

8 Op welke thema s is er een match te maken met de EU-programma s? werkgelegenheid (SZW) duurzaamheid/ (woning)bouw en kantoren (DSO/DSB) innovatie/ economie /MKB/ maakindustrie haven/ Scheveningen EFRO efficiënt energiegebruik / duurzame energie (DSB) efficiënt energiegebruik/ duurzame energie/smart grids/warmtekoudenetten (DSB) stadslandbouw sociale inclusie/ participatie (SZW/DPZ) security/ innovatie (DSO/BSD- DHIS) duurzaam verkeer milieu (DSB) duurzaamheid INTERREG innovatie sociale innovatie (OCW/DPZ/ SZW) ouderen/ ict/zorg/ e-health (OCW) jeugdwerkloosheid (SZW/OCW) sociale inclusie / sociale innovatie (SZW/DPZ) ESF arbeidsmarkt/ werkgelegenheid (SZW) participatie (SZW/DPZ) onderwijs/ leerwerkbanen/ arbeidsmarkt (OCW/SZW) 7

9 effectieve nascheiding van afval/ communicatie naar burgers over afval (DSB) natuurbescherming (DSB) LIFE milieu / luchtkwaliteit (DSB) water/ natuurmanagement (DSB) efficiënt energiegebruik/ duurzame energie (DSB) smart secure city/veiligheid/ innovatie/serious gaming/cyber security (DSO/BSD-DHIS/BSD-I) aanpak criminalisering internationale migratie (OCW) preventie radicalisering (BSD-OOV) Fonds interne veiligheid ict/ veiligheid/ smart city (BSD-I) aanpak mensenhandel (OCW/BSD-OOV) bescherming kritieke infrastructuur/ integrale gebiedsbeveiliging (BSD-DHIS) crisisbeheersing/ rampenbestrijding (BSD-OOV) 8

10 e-vervoer/ dynamisch verkeersmanagement (DSB) efficiënt energiegebruik/ duurzame energie/smart grids/warmtekoudenetten (DSB) duurzaamheid/ verkeer HORIZON 2020 stadslandbouw smart secure city/veiligheid/ innovatie/serious gaming/cyber security (DSO/BSD-DHIS/BSD-I) ouderen/ ict/zorg/ e-health (OCW) bestrijding vroegtijdig schoolverlaten (OCW/SZW) onderwijs/ arbeidsmarkt (OCW/SZW) sport/sociale insluiting (OCW) ERASMUS+ internationalisering hoger onderwijs (OCW) koppeling hoger onderwijs aan internationale organisaties (OCW) Naast deze Top 7 zijn er nog andere subsidieprogramma s waar de Haagse prioriteiten minder sterk scoren. Deze programma s worden echter wel nauwlettend gevolgd. Het gaat om de volgende programma s: Europa voor de burger; burgers actief maken voor/in de Europese samenleving Creative Europe; stimuleren van de cultuursector Urbact; stedelijke ontwikkeling, gericht op het ontwikkelen van Europese netwerken Health for growth; Europese burgers langer gezond houden Erasmus voor jonge ondernemers (EYE); uitwisselingsprogramma voor jonge ondernemers in de EU Hoe het subsidieaanvraagproces in de organisatie wordt uitgevoerd en met welke rolverdeling staat beschreven in het volgende hoofdstuk. 9

11 5. Haagse aanpak Zonder twijfel kunnen we stellen dat Europa belangrijk is voor de stad en de gemeentelijke organisatie. Zonder samenwerking met Europese steden en zonder subsidies zou Den Haag over minder kennis en middelen beschikken om extra projecten te ontwikkelen gericht op innovatie of gericht op het versterken en verdiepen van (bestaand) beleid. Als het gaat om thema s als duurzaamheid of economie, de aanpak van (jeugd)werkloosheid, het tegengaan van cybercrime, cultuur, onderwijs en kustverdediging; Europa verstrekt de mogelijkheden om verder te komen. Ten aanzien van het verwerven van Europese subsidies in de periode streeft de gemeente Den Haag naar het succesvol binnenhalen van extra middelen voor het mogelijk maken van extra projecten die goed zijn voor de stad, haar inwoners, de bedrijven én de gemeentelijke organisatie. Dit doen wij door actief op zoek te gaan naar partners in de stad, in Nederland en in Europa. Op deze manier brengen wij innovatieve en aansprekende projecten én innovatief Haagse beleid onder de aandacht in Europa. 5.1 Strategie Samen Slimmer! Intern, inhaken De komende periode zal het ES, onder het mom van kruisbestuiving tussen de diensten, actief de samenwerking en kennisdeling tussen diensten gaan faciliteren. In de afgelopen periode is er door verschillende diensten ervaring opgedaan met het aanvragen van EU-subsidies. Naast het begeleiden van de grote diensten zal ook het aanvragen van EU-subsidies door een kleine dienst (zoals bijvoorbeeld DPZ) door het ES actief worden gefaciliteerd. DPZ zou in deze komende periode samen met andere diensten EU subsidies kunnen aanvragen. Door dit samen met andere, ervaren diensten te doen verlicht dit de administratieve druk bij DPZ én doet men zelf ervaring op met het aanvraagproces. Deze aanpak is in overleg met DPZ afgesproken. Om de zorgvuldig opgebouwde aandacht voor EU-subsidies vast te houden, zal het ES actief diverse MT s gaan benaderen. Regelmatig zullen subsidie gerelateerde onderwerpen op de agenda van diverse MT s worden geplaatst, dit in samenwerking met de EU-coördinatoren. Om effectief en efficiënt subsidies te verwerven en gebruik te maken van het combineren van verschillende subsidieprogramma s (stapelen) is samenwerking en afstemming tussen de diensten DSO (Kansen voor West), SZW (ESF) en BSD (ES) belangrijk. Specifieke en integrale thema s kunnen op deze manier samen worden gebracht. Dit stapelen is door de Europese Commissie voor sommige programma s mogelijk gemaakt. Cofinancieringsfonds Het Cofinancieringsfonds blijft een onmisbare schakel voor het cofinancieren van Europese subsidieaanvragen. In de komende periode zal er gekeken worden naar mogelijkheden om het aanvraagproces van subsidies te versnellen door, indien nodig, externe capaciteit en kennis in te schakelen en deze kosten mede te financieren door middel van een bijdrage uit het 1 0

12 Cofinancieringsfonds. Doel is hierbij wel dat alle externe kennis uiteindelijk intern geborgd moet worden. De aanvraagtermijnen, nu 4x per jaar, zullen blijven bestaan. Op deze wijze kunnen aanvragen in samenhang worden afgewogen. Actiepunten Interne Strategie Samen Slimmer: het ES Organiseert meer samenwerking (kruisbestuiving) tussen de diensten, kennis, kunde en ervaringen worden met elkaar gedeeld Gaat verder met het organiseren van expertmeetings en brainstormsessies per thema Stimuleert dat diensten vaker samen een subsidieaanvraag doen, bv. een kleine dienst doet mee met een grote dienst Benadert actief diverse MT s over subsidie gerelateerde onderwerpen Versterkt samenwerking/afstemming tussen ES en subsidiehubs bij DSO en SZW Onderzoekt mogelijkheden tot een meer strategische inzet van het Cofinancieringsfonds Overige financieringsbronnen Samen met Bureau Kansen voor West is het Expertisepunt subsidies nauw betrokken bij de ontwikkelingen rondom de Europese JESSICA-structuur met zogenaamde revolverende fondsen FRED en ED. Daarnaast wordt onderzocht of de gemeente Den Haag gebruik kan maken van de Europese subsidieregeling ELENA (European Local Energy Assistance) en overige financiële instrumenten die bijvoorbeeld de EIB heeft opgezet. Het Expertisepunt subsidies onderhoudt al jaren goede contacten met lokale Haagse fondsen, verenigd in het HAFO (Haags Fondsenoverleg). Deze fondsen investeren jaarlijks naar schatting zo n 20 miljoen in Haagse sociaal-maatschappelijke en culturele projecten. Onderzocht wordt of een convenant tussen de gemeente Den Haag en de Haagse fondsen kan leiden tot versterking van de huidige samenwerking. Extern, aanhaken De nieuwe Europese subsidieprogramma s zetten de komende periode sterk in op het ontwikkelen van projecten met daarin partners uit verschillende sectoren. Denk hierbij aan projecten waarin (lokale) overheden, kennisinstituten, Kamer van Koophandels, bedrijven én eindgebruikers in vertegenwoordigt zijn. Deze zogenaamde Quadruple helix wordt door de Europese Commissie als onontbeerlijk gezien voor een succesvolle uitvoering van de EU 2020-strategie. Den Haag is gebaat bij goede contacten met andere Europese steden als het gaat om subsidieverwerving. Echter, elke stad is in deze ook een concurrent. Binnen dit spanningsveld is het goed zoeken naar efficiënte en concrete samenwerking tussen steden. Naast Europese steden zijn natuurlijk ook de steden in de regio Den Haag en in Nederland erg belangrijk voor verdere samenwerking en het delen van kennis en ervaringen. 1 1

13 Actiepunten Externe strategie Samen Slimmer: Stad: versterken van lokale samenwerking met Haagse stakeholders (kennisinstituten, bedrijfsleven, Haagse fondsen) Nationaal: versterken van nationale samenwerking met andere steden Europa: het in kaart brengen van Europese netwerken en EU-steden met een vergelijkbaar profiel als Den Haag Versterken van de samenwerking met Rotterdam, ihkv de Metropoolregio en de zogenaamde tussensteden zoals de gemeenten Delft, Zoetermeer en Westland, volgens het zogenaamde borrowed- size principe (het lenen van kennis, kracht en ervaring uit omliggende gebieden, de zogenaamde agglomeratiekracht) Het zoeken naar zogenaamde cross-overs ; welke regio s en steden kunnen kennis leveren voor de Haagse prioriteiten en/of Haagse groeisectoren zoals The Hague Security Delta Het versterken van de samenwerking met de regio Greenport Westland en het Life Sciences & Health cluster van Leiden e.o. (regio s met een hoog innovatief vermogen) 5.2 Coördinatie gemeentelijk subsidieproces Voor de komende periode is het belangrijk te weten wie voor welke acties verantwoordelijk is. Hieronder is beschreven op welke punten het ES de diensten kan ondersteunen bij het aanvragen en beheren van EU-subsidies en bij het coördineren en faciliteren van het proces. Ook de verantwoordelijkheden van de diensten staat hieronder beschreven. Expertisepunt Subsidies: Verstrekken van informatie over EU-subsidieprogramma s en het leggen van contacten met subsidieverstrekkers Stimuleren van subsidieaanvragen door o.a. oproepen en partner searches te bespreken met de betreffende diensten/afdelingen en brainstormsessies per thema Samenstellen van subsidiescans om inzicht te bieden in subsidiemogelijkheden voor een bepaald terrein/project Adviseren en ondersteunen van diensten bij subsidieaanvragen Adviseren over inhuur externe subsidieadviesbureau s Versterken van kennisoverdracht (organisatie van cursussen, expertmeetings) Zorgen voor voldoende middelen in het Cofinancieringsfonds en ondersteunen van diensten bij aanvragen Verzorgen van interne communicatie ten aanzien van subsidies via Viadesk, mailings,werknet Beheren van overzichten, zoals de Haagse subsidiedatabank (centraal overzicht van alle toegekende aanvragen, alsmede de subsidiebedragen die de gemeente heeft ontvangen) Ontwikkelen en beheren van subsidie-instrumenten; subsidiestappenplan, subsidiekalender, Europapunt Onderhouden van contacten/uitvoeren van lobby op het gebied van subsidies; o.a. contacten met andere Nederlandse en Europese steden en regio s Vertegenwoordigen van de G4 in de Nationale Advies Commissies INTERREG 1 2

14 Organisatie: Diensten zijn zelf verantwoordelijk voor de (indiening van) subsidieaanvragen Cofinanciering: diensten moeten ook zelf een deel van de projectkosten cofinancieren. Hierbij kan het ES, in overleg met financiële afdelingen, behulpzaam zijn. Financieel beheer: diensten zijn zelf eindverantwoordelijk voor de financiële verantwoording. Waar nodig ondersteunt het ES, bijvoorbeeld door kennisuitwisseling tussen financiële medewerkers over specifieke zaken rondom subsidieverantwoording te stimuleren. Inhoudelijke know how op het betreffende beleidsterrein 6. Acties De volgende acties worden door het Expertisepunt Subsidies op korte en langere termijn uitgevoerd: Acties Inhoud Datum Oproepen EU-programma s Workshop INTERREG INTERREG 2 Zeeën Eerste oproepen in kaart brengen Uitgevoerd Informatiebijeenkomst Den Haag met externe expert Uitgevoerd Definitief besluit Europese Commissie inzake toetreding April April 2014 Mei/juni 2014 Werkconferentie INTERREG 2 Zeeën (georganiseerd door gemeente Den Haag en provincie Noord- Holland Vaststelling Actieplan subsidies Cofinancieringsfonds aanvragen Aanvragen voorbereiden Positief besluit EC! Den Haag toegelaten Brede bijeenkomst in IJmuiden voor partijen in het uitbreidingsgebied Uitgevoerd Strategie Uitgevoerd: GMT en college akkoord aanvraagrondes 2014 en 1 e ronde 2015 (1 maart) In uitvoering Eerste aanvragen voorbereiden, m.n. EFRO/INTERREG In uitvoering 21 mei 2014 Mei /2015 Naar verwachting deadlines indiening in september -december

15 Cofinancieringsfonds icm opzet Europese aanbesteding Samenwerking Den Haag en Haagse fondsen Onderzoek strategische inzet In uitvoering Convenant In uitvoering Juli-augustus 2014 November 2014 Acties doorlopend en op langere termijn aandacht voor het verwerven van EU-subsidies, bv. door het organiseren van workshops betere (strategische) samenwerking, zowel intern als extern meer kennisdeling en kennisborging, bijvoorbeeld door expertsessies meer aandacht voor kennis van buiten (kennisnetwerken in kaart brengen i.s.m. BIZ) innovatieve, slimme en strategische samenwerkingsverbanden om kennis cross-overs tot stand te brengen (bijvoorbeeld met Greenport Westland) actie op alle subsidiabele activiteiten genoemd in hoofdstuk 4 meer exposure van succesvolle gemeentelijke projecten die een EU-subsidie hebben ontvangen en de maatschappelijke bijdrage van deze projecten jaarlijks de financiële resultaten opnemen in de gemeentelijke jaarrekening 1 4

EU subsidies voor KRW opgaven

EU subsidies voor KRW opgaven EU subsidies voor KRW opgaven Themabijeenkomst op 26 november 2015 Govert Kamperman en Wimjan van der Heijden Waar staan we bij stil Kerndoelstellingen Europa Europa 2020-strategie EU subsidies, waar begint

Nadere informatie

Europa 2014-2020 voor gemeenten en provincies

Europa 2014-2020 voor gemeenten en provincies Europa 2014-2020 voor gemeenten en provincies Vincent Ketelaars ERAC B.V. Binnenlands Bestuur Europa-debat Houten, 21 november 2013 Inhoud van presentatie Indeling 1 Uw ervaringen in eerdere projecten?

Nadere informatie

Subsidies in de regio

Subsidies in de regio Subsidies in de regio Noord Nederland Subsidies in de regio -- Noord-Nederland Om bepaalde regio s binnen Nederland direct of indirect te versterken zijn er verschillende regionale, nationale en Europese

Nadere informatie

Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020. SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt

Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020. SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020 SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt Noordelijke specialisatie in beeld Samengestelde behoeften Samengestelde oplossingen Achtertuin als proeftuin/

Nadere informatie

College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel. Aan Provinciale Staten, PS2008MME13-1 -

College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel. Aan Provinciale Staten, PS2008MME13-1 - PS2008MME13-1 - College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel Datum : 6 mei 2008 Nummer PS : PS2008MME13 Afdeling : ECV Commissie : MME Registratienummer : 2008int221948 Portefeuillehouder : Ekkers Titel

Nadere informatie

Besluitvorming. Plafond/streefbedrag 10.000.000. Minimumbedrag 0

Besluitvorming. Plafond/streefbedrag 10.000.000. Minimumbedrag 0 Criteria Naam en nummer Soort Instellingsdatum Besluitvorming Nut en noodzaak Functie Doel Ambtelijk beheerder Voeding Toelichting B0442003 Reserve Cofinancieringsfonds Kennis en innovatie Bestemmingsreserve

Nadere informatie

Europa wil slim, duurzaam en inclusief

Europa wil slim, duurzaam en inclusief Europa wil slim, duurzaam en inclusief Noord-Nederland bereidt zich intensief voor op de Europese programma s in de periode 2014 2020. Het SNN biedt u met dit bericht inzicht in voortgang en verwachtingen.

Nadere informatie

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Kansen voor West (KvW) II

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Kansen voor West (KvW) II Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Kansen voor West (KvW) II Carolien Huisman Mmv Martijn Onderstal, Laura Vis 1 mei Kansen voor West II: Kaders Innovatie Valorisatie: Het stimuleren van

Nadere informatie

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020 OP EFRO OOST-NEDERLAND 2014-2020PRESENTATIE KENNISPARK, 23 APRIL 2014 JOLANDA VROLIJK, PROGRAMMAMANAGER EFRO OP EFRO Oost-Nederland 2014-2020 Inhoud presentatie 1. Inleiding Europese Fondsen: cohesie beleid

Nadere informatie

Samenvatting van de partnerschapsovereenkomst voor Nederland, 2014-2020

Samenvatting van de partnerschapsovereenkomst voor Nederland, 2014-2020 EUROPESE COMMISSIE Samenvatting van de partnerschapsovereenkomst voor Nederland, 2014-2020 Algemene informatie De partnerschapsovereenkomst (PO) van Nederland is het overkoepelende strategische document

Nadere informatie

Europastrategie van Velsen EU-strategie die als leidraad geldt voor alle activiteiten en investeringen van Velsen op dit vlak

Europastrategie van Velsen EU-strategie die als leidraad geldt voor alle activiteiten en investeringen van Velsen op dit vlak Europastrategie van Velsen EU-strategie die als leidraad geldt voor alle activiteiten en investeringen van Velsen op dit vlak 1. Wat willen wij: Visie op Velsen Met het vaststellen van de Visie op Velsen

Nadere informatie

Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West

Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West 2030 Station Nieuwe Meer is niet alleen een nieuwe metrostation verbonden met Schiphol, Hoofddorp, Zuidas en de Amsterdamse

Nadere informatie

ons kenmerk DIR/EUI/U201401037 Lbr. 14/037

ons kenmerk DIR/EUI/U201401037 Lbr. 14/037 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Dienstverlening Directie Europa VNG uw kenmerk ons kenmerk DIR/EUI/U201401037 Lbr. 14/037 bijlage(n) datum

Nadere informatie

Helmond, stad van het doen. Programmabegroting gemeente Helmond HELMOND

Helmond, stad van het doen. Programmabegroting gemeente Helmond HELMOND Helmond, stad van het doen Het Helmond dat we voor ogen hebben is aantrekkelijk om te wonen, te leven en te werken. Er is plaats voor iedereen, ook voor hen die minder makkelijk meedoen in een samenleving

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

AANVRAGEN COFINANCIERINGSFONDS, AANVRAAGRONDE SEPTEMBER 2016

AANVRAGEN COFINANCIERINGSFONDS, AANVRAAGRONDE SEPTEMBER 2016 RIS295102 AANVRAGEN COFINANCIERINGSFONDS, AANVRAAGRONDE SEPTEMBER 2016 HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS overwegende dat: - de Richtlijn voor het Cofinancieringsfonds (RIS 283930) bepaalt dat

Nadere informatie

DORDRECHT. Aan. de gemeenteraad

DORDRECHT. Aan. de gemeenteraad *P DORDRECHT Retouradres: Postbus 8 3300 AA DORDRECHT Aan de gemeenteraad Gemeentebestuur Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT T 14 078 F (078) 770 8080 www.dordrecht.nl Datum 4 december 2012 Begrotingsprogramma

Nadere informatie

Europese programma s in Nederland

Europese programma s in Nederland Het cohesiebeleid van de Europese Commissie Europese programma s 2014-2020 in Nederland Vincent Ketelaars ERAC B.V. 28 mei 2013 Neth-ER 01 Inhoud van presentatie Indeling 01 Inhoud van presentatie 02 Introductie

Nadere informatie

Provinciale Staten van Noord-Holland

Provinciale Staten van Noord-Holland Provinciale Staten van Noord-Holland Voordracht 65 Haarlem, 21 augustus 2001 Onderwerp: EU-programma innovatieve acties art. 4 EFRO Bijlage: ontwerpbesluit Inleiding Het EU-programma de regio s in de nieuwe

Nadere informatie

25-3-2013. 01 Inhoud van presentatie. Het subsidiebeleid van de toekomst Europese programma s 2014 2020 in Nederland. Vincent Ketelaars ERAC B.V.

25-3-2013. 01 Inhoud van presentatie. Het subsidiebeleid van de toekomst Europese programma s 2014 2020 in Nederland. Vincent Ketelaars ERAC B.V. Het subsidiebeleid van de toekomst se programma s 2014 2020 in Nederland Vincent Ketelaars ERAC B.V. 11 april 2013 Elsevier subsidiecongres 01 Inhoud van presentatie Indeling 01 Inhoud van presentatie

Nadere informatie

Grensoverschrijdende territoriale samenwerking: België Duitsland Ierland Frankrijk Luxemburg Nederland Verenigd Koninkrijk Zwitserland

Grensoverschrijdende territoriale samenwerking: België Duitsland Ierland Frankrijk Luxemburg Nederland Verenigd Koninkrijk Zwitserland MEMO/08/76 Brussel, 7 februari 2008 Grensoverschrijdende territoriale samenwerking: België Duitsland Ierland Frankrijk Luxemburg Nederland Verenigd Koninkrijk Zwitserland 1. Operationeel programma voor

Nadere informatie

Plannen Economische Agenda 20113-2014

Plannen Economische Agenda 20113-2014 Plannen Economische Agenda 20113-2014 Aanvalsplan 1: Marketing regio Amersfoort: be good and tell it Wat is het doel: Gerichte marketingcampagnes starten op het gebied van ondernemen in Amersfoort en de

Nadere informatie

EFRO 2014 2020. Ed Meijerink

EFRO 2014 2020. Ed Meijerink EFRO 2014 2020 Ed Meijerink EFRO 2014-2020: waar staan we? OP EFRO RIS3 Noord-Nederland (4 maatschappelijke opgaven, living lab, geïntegreerde projecten) Focus op inzet MKB Innovatie Koolstofarm Beschikbare

Nadere informatie

Europese subsidies voor de Sociale Economie

Europese subsidies voor de Sociale Economie Europese subsidies voor de Sociale Economie Kader en functioneren van Europese subsidies Hoe werken EU subsidies? 1 EU BELEIDSKADER BEPALEND VOOR DE INHOUD SUBSIDIEPROGRAMMA S (1) Europa 2020 doelstellingen

Nadere informatie

SUBSIDIEREGELING THE HAGUE SECURITY DELTA (HSD) STIMULERINGSFONDS DEN HAAG 2014

SUBSIDIEREGELING THE HAGUE SECURITY DELTA (HSD) STIMULERINGSFONDS DEN HAAG 2014 Gemeente Den Haag Ons kenmerk DSO/2014.542 RIS 274416 SUBSIDIEREGELING THE HAGUE SECURITY DELTA (HSD) STIMULERINGSFONDS DEN HAAG 2014 HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS, Besluit: I. Vast te stellen

Nadere informatie

AANVRAGEN COFINANCIERINGSFONDS, AANVRAAGRONDE MAART 2017

AANVRAGEN COFINANCIERINGSFONDS, AANVRAAGRONDE MAART 2017 AANVRAGEN COFINANCIERINGSFONDS, AANVRAAGRONDE MAART 2017 RIS296736 Het college van burgemeester en wethouders van Den Haag, overwegende dat: de Richtlijn voor het Cofinancieringsfonds (RIS 283930) bepaalt

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland

Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland Ondernemersverenigingen 2018 t/m 2020 Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland Ondernemersverenigingen 2018 t/m 2020 Optimale bereikbaarheid staat bij u hoog

Nadere informatie

Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding

Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020 Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Wil Zuidoost-Nederland als top innovatie regio in de wereld meetellen, dan zal er voldoende en goed

Nadere informatie

I. Conform artikel 16.1 van de statuten van de stichting Holdingfonds Economische Investeringen Den Haag in te stemmen met de aangepaste statuten.

I. Conform artikel 16.1 van de statuten van de stichting Holdingfonds Economische Investeringen Den Haag in te stemmen met de aangepaste statuten. DSO/2013.1696 RIS 268821 OPRICHTING VAN HET VISSERIJ INVESTERINGSFONDS NEDERLAND (VIN) EN AANPASSING VAN DE STATUTEN VAN DE STICHTING 'HOLDINGFONDS ECONOMISCHE INVESTERINGEN DEN HAAG' (HEID) HET COLLEGE

Nadere informatie

Europese Territoriale Samenwerking: INTERREG-programma s 2014-2020

Europese Territoriale Samenwerking: INTERREG-programma s 2014-2020 Europese Territoriale Samenwerking: INTERREG-programma s 2014-2020 1 INTERREG Wat is INTERREG? INTERREG-programma s zijn subsidieprogramma s die sinds 1990 de samenwerking stimuleren tussen regio s uit

Nadere informatie

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB High Tech Systems & Materials Life Sciences & Health Agro-Food Logistiek BEDRIJVEN Water Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB Creatieve Industrie Energie Meer geld en betere dienstverlening

Nadere informatie

Intentieovereenkomst Slimme en Gezonde Stad tussen het Rijk en Rotterdam

Intentieovereenkomst Slimme en Gezonde Stad tussen het Rijk en Rotterdam 30 Oktober 2015 Intentieovereenkomst Slimme en Gezonde Stad tussen het Rijk en Rotterdam De Partijen: - De gemeente Rotterdam (Rotterdam) - Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M/ DGMI) Overwegende

Nadere informatie

Proces MRA agenda II. 28 juni 2018 Ilknur Dönmez

Proces MRA agenda II. 28 juni 2018 Ilknur Dönmez Proces MRA agenda II 28 juni 2018 Ilknur Dönmez 3-7-2018 1 Lang geleden... 2014 Stadsregio naar Vervoerregio; Convenant, MRA bureau Februari 2016: lancering ruimtelijk- economische Actie agenda 2016-2020

Nadere informatie

Het College van Burgemeester en Wethouders

Het College van Burgemeester en Wethouders RIS298217 TOEKENNING VAN SUBSIDIE UIT HET PROGRAMMA KANSEN VOOR WEST 2014-2020 AAN DE PROJECTEN EEN INSTRUMENT VAN EN VOOR HET BEDRIJFSLEVEN IN DE BOUW (KVW-00122) EN KIEZEN VOOR KANSEN DEN HAAG (KVW-00146).

Nadere informatie

JA: DE KRACHT VAN HET MKB! DE KRÊFT FAN IT MKB PVDA FRYSLÂN MKB-PLAN

JA: DE KRACHT VAN HET MKB! DE KRÊFT FAN IT MKB PVDA FRYSLÂN MKB-PLAN JA: DE KRACHT VAN HET MKB! DE KRÊFT FAN IT MKB PVDA FRYSLÂN MKB-PLAN Foto: Pixabay, Creative Commons MIDDEN- EN KLEINBEDRIJF: BANENMOTOR VAN DE SAMENLEVING Het midden- en kleinbedrijf (MKB) is dé banenmotor

Nadere informatie

November 2014 PLAN VAN DE ARBEID VOORNE PUTTEN

November 2014 PLAN VAN DE ARBEID VOORNE PUTTEN November 2014 PVDA PLAN VAN DE ARBEID VOORNE PUTTEN Een plan van De Partij van de Arbeid Voorne putten Werkgroep Economie & Werk Voorne Putten PvdA Nissewaard Gert-Jan Alberts Kim van de Kant PvdA Hellevoetsluis

Nadere informatie

BIJLAGE 1: TOETSING PROJECTVOORSTELLEN AAN RICHTLIJN COFINANCIERINGSFONDS

BIJLAGE 1: TOETSING PROJECTVOORSTELLEN AAN RICHTLIJN COFINANCIERINGSFONDS BIJLAGE 1: TOETSING PROJECTVOORSTELLEN AAN RICHTLIJN COFINANCIERINGSFONDS PROJECT 1: HSD Aanvragende dienst: DSO Aangevraagd bedrag: 564.035 Korte projectbeschrijving: Het project The Hague Security Delta

Nadere informatie

Subsidies en fondsen: Kansen voor de sport

Subsidies en fondsen: Kansen voor de sport Subsidies en fondsen: Kansen voor de sport www.sportsubsidie.nl 1 Wat doe ik? Subsidieonderzoek Subsidies aanvragen (meestal no cure, no pay) Strategisch subsidieadvies Deskundigheidsbevordering Programma

Nadere informatie

BESLUIT TECHNISCHE BIJSTAND KANSEN VOOR WEST

BESLUIT TECHNISCHE BIJSTAND KANSEN VOOR WEST Gemeente Den Haag DSO/2015.206 RIS 281929 BESLUIT TECHNISCHE BIJSTAND KANSEN VOOR WEST 2014-2020 HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS, Overwegende: - de uitvoering van het Haags Uitvoeringsplan Kansen

Nadere informatie

De ESF-scan laat de mogelijkheden zien.

De ESF-scan laat de mogelijkheden zien. Benieuwd naar de ESF-mogelijkheden voor uw gemeente? De ESF-scan laat de mogelijkheden zien. Radar en Raadgevend Bureau Het Grote Oost hebben een ESF-scan ontwikkeld. Middels deze ESF-scan wordt bepaald

Nadere informatie

Cultura Creative (RF) / Alamy Stock Photo

Cultura Creative (RF) / Alamy Stock Photo Cultura Creative (RF) / Alamy Stock Photo DE EUROPESE STRUCTUUR- EN INVESTERINGSFONDSEN (ESI-FONDSEN) EN HET EUROPEES FONDS VOOR STRATEGISCHE INVESTERINGEN (EFSI) HET VERZEKEREN VAN COÖRDINATIE, SYNERGIEËN

Nadere informatie

nummer 23 van 2005 Vaststelling Beleidsregels bij het Kader voor projectontwikkeling kijk

nummer 23 van 2005 Vaststelling Beleidsregels bij het Kader voor projectontwikkeling kijk nummer 23 van 2005 Vaststelling Beleidsregels bij het Kader voor projectontwikkeling ICT in Drenthe: een economische kijk Besluit van gedeputeerde staten van Drenthe van 22 februari 2005, kenmerk 5.3/2005001126,

Nadere informatie

Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan

Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan Plan van Aanpak Titel: Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan Subtitel: Plan van Aanpak Versie: Versie 1.0 Plaats: Roermond Datum: 26 mei 2015 Opgesteld door: Jan Waalen,

Nadere informatie

Collegevoorstel - 1 - Gemeente Amersfoort

Collegevoorstel - 1 - Gemeente Amersfoort Collegevoorstel Sector : SOB Reg.nr. : 4540609 Opsteller : J.C. Engels Telefoon : (033) 469 42 99 User-id : ENGH Onderw erp Indiening Europese subsidieaanvraag FI-PPP Media in the City Voorstel: 1. De

Nadere informatie

MRA-agenda van de IJmond IJMOND

MRA-agenda van de IJmond IJMOND MRA-agenda van de IJmond IJMOND MRA-agenda van de IJmond IJMOND Inleiding De IJmond is een veelzijdige aantrekkelijke regio met veel potentie. Binnen de Metropoolregio Amsterdam heeft de IJmond een eigen

Nadere informatie

Services & activiteiten

Services & activiteiten Services & activiteiten Informatie en advies Europese subsidies, artists residencies en mobiliteit, focuslanden Verzamelen van data, publicaties, onderzoek (oa Buitengaats) Organisatie Bijeenkomsten (voorlichting,

Nadere informatie

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Strategische Agenda Helmond Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Staat van Helmond: Hoofddoelen strategische agenda Centrale ambitie: Meer banen Meer inwoners Meer banen Verwachte groei naar 101.000

Nadere informatie

Financieringsmogelijkheden vanuit de provincie Gelderland. Hans Cornet 30 januari 2012 Wijnfort Lent

Financieringsmogelijkheden vanuit de provincie Gelderland. Hans Cornet 30 januari 2012 Wijnfort Lent Financieringsmogelijkheden vanuit de provincie Gelderland Hans Cornet 30 januari 2012 Wijnfort Lent Coalitieakkoord Uitdagend Gelderland Economie is hèt belangrijkste thema in deze coalitieperiode 195

Nadere informatie

Europa kent een bonte verzameling aan fondsen: Thematische fondsen en Structuurfondsen. Deze dia is gemaakt door Adviesbureau ERAC.

Europa kent een bonte verzameling aan fondsen: Thematische fondsen en Structuurfondsen. Deze dia is gemaakt door Adviesbureau ERAC. 1 2 Europa kent een bonte verzameling aan fondsen: Thematische fondsen en Structuurfondsen. Deze dia is gemaakt door Adviesbureau ERAC. 3 EFRO is onderdeel van het cohesiebeleid. - Doelstelling 1: Convergentie,

Nadere informatie

AL IN JANUARI 2007 BEREIKTEN WE MET HET MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN (EZ) VOLLEDIGE INSTEMMING OVER DE INHOUD VAN HET NIEUWE PROGRAMMA VOOR

AL IN JANUARI 2007 BEREIKTEN WE MET HET MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN (EZ) VOLLEDIGE INSTEMMING OVER DE INHOUD VAN HET NIEUWE PROGRAMMA VOOR 20 AL IN JANUARI 2007 BEREIKTEN WE MET HET MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN (EZ) VOLLEDIGE INSTEMMING OVER DE INHOUD VAN HET NIEUWE PROGRAMMA VOOR ECONOMISCHE STRUCTUURVERSTERKING KOERS NOORD: OP WEG NAAR

Nadere informatie

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland en de Provincie Gelderland 22 maart 2016 Overwegende dat: De provincie Gelderland veel waarde hecht aan de aanwezigheid van onderwijs/kennisinstellingen in haar Provincie. Uiteraard in hun functie van

Nadere informatie

SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND JAARVERSLAG 2007 OP WEG NAAR PIEKEN

SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND JAARVERSLAG 2007 OP WEG NAAR PIEKEN SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND OP WEG NAAR PIEKEN SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND 5 SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND Voorwoord 2007 STOND VOOR ONS IN HET TEKEN VAN TRANSITIE. WE HEBBEN HET

Nadere informatie

HINDERNISSEN bedrijfsleven Zuidvleugel. Presentatie Bert Mooren, directeur VNO-NCW West Economische Programmaraad Zuidvleugel 24 februari 2014

HINDERNISSEN bedrijfsleven Zuidvleugel. Presentatie Bert Mooren, directeur VNO-NCW West Economische Programmaraad Zuidvleugel 24 februari 2014 Presentatie Bert Mooren, directeur VNO-NCW West Economische Programmaraad Zuidvleugel 24 februari 2014 Fundamentals Onvoldoende innovatiekracht MKB Zuidvleugel Triple helix samenwerking op bestuurlijk

Nadere informatie

OPEN. 21 punten voor Nijkerk in

OPEN. 21 punten voor Nijkerk in OPEN 21 punten voor Nijkerk in 2014-2018 We staan open voor vernieuwing en verandering van top-down handelen naar open staan voor verbinden met andere overheden, instellingen en bedrijven van denken in

Nadere informatie

Koolstofarme economie Link met andere EU- subsidieprogramma s. 25 april 2014

Koolstofarme economie Link met andere EU- subsidieprogramma s. 25 april 2014 Gerichte infosessie Interreg: Noordzee Regio en Noordwest Europa 2014-2020 Koolstofarme economie Link met andere EU- subsidieprogramma s 25 april 2014 Vlaams- Europees verbindingsagentschap Joke Hofmans

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren als een regio

Nadere informatie

Publiekssamenvatting Jaarverslag 2012 Operationeel Programma Noord-Nederland Versnelling is nodig

Publiekssamenvatting Jaarverslag 2012 Operationeel Programma Noord-Nederland Versnelling is nodig Publiekssamenvatting Jaarverslag 2012 Operationeel Programma Noord-Nederland 2007-2013 Versnelling is nodig Operationeel Programma Noord-Nederland 2012 Crisis zorgt voor tegenwind Noord-Nederland heeft

Nadere informatie

Samen naar de Europese Agenda Stad

Samen naar de Europese Agenda Stad Samen naar de Europese Agenda Stad VNG Bestuurdersdag 30 November 2015 Nicolaas Beets Dutch Urban Envoy Inhoud Doelstellingen van het NL se EU Voorzitterschap 12 Thema s voor de Europese Agenda Stad Partnerschappen

Nadere informatie

Valorisatie Technosprong. Paul Althuis, 10-10-2011

Valorisatie Technosprong. Paul Althuis, 10-10-2011 Valorisatie Technosprong Paul Althuis, 10-10-2011 Visie Op regionaal niveau heeft Technosprong over 2010-2016 bijgedragen aan de realisatie van een optimaal starterklimaat in een regio vol open innovatie

Nadere informatie

Zeeuws Subsidie Team

Zeeuws Subsidie Team Zeeuws Subsidie Team intro Intro: Zeeland periferie? Intro: Zeeland periferie? 1:30 Intro: Zeeland periferie? 1:30 2:00 Intro: Zeeland periferie? 1:30 2:00 4:00 Intro: Zeeland periferie? 2:30 tot 3:00

Nadere informatie

Regionaal Investeringsfonds mbo

Regionaal Investeringsfonds mbo Regionaal Investeringsfonds mbo 2019-2022 Subsidieregeling voor publiekprivate samenwerking in het beroepsonderwijs 11 oktober 2018 NDC Den Hommel 16:45 17:30 Nieuwe regeling RIF Liesbeth vd Berg & Eeuwout

Nadere informatie

AANPAKKEN BOUWEN OP LOKALE KRACHT PUBLIEKSVERSIE ZUIDOOST-DRENTHE LOKALE ONTWIKKELINGSSTRATEGIE

AANPAKKEN BOUWEN OP LOKALE KRACHT PUBLIEKSVERSIE ZUIDOOST-DRENTHE LOKALE ONTWIKKELINGSSTRATEGIE LOKALE ONTWIKKELINGSSTRATEGIE ZUIDOOST-DRENTHE 2015-2022 PUBLIEKSVERSIE AANPAKKEN BOUWEN OP LOKALE KRACHT LEADER ZUIDOOST-DRENTHE Het platteland laten bruisen, scoren met energie uit de regio en samen

Nadere informatie

Europese subsidies voor de Sociale Economie. Kader en functioneren van Europese subsidies

Europese subsidies voor de Sociale Economie. Kader en functioneren van Europese subsidies Europese subsidies voor de Sociale Economie Kader en functioneren van Europese subsidies Hoe werken EU subsidies? EU BELEIDSKADER BEPALEND VOOR DE INHOUD SUBSIDIEPROGRAMMA S (1) Thema s van belang voor

Nadere informatie

Geachte voorzitter, Aan: de Gemeenteraad. Dienst Stedelijke Ontwikkeling. Economie. 29 november 2018

Geachte voorzitter, Aan: de Gemeenteraad. Dienst Stedelijke Ontwikkeling. Economie. 29 november 2018 Typ teksttyp teksttyp tekst 040 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan: de Gemeenteraad Datum 29 november 2018 RIS301177 Contactpersoon Gabry van der Let Dienst Dienst Stedelijke Ontwikkeling

Nadere informatie

Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat. Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018

Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat. Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018 Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018 1 Inhoud De wereld van Rijkswaterstaat De opgave en strategische prioriteiten van Rijkswaterstaat Realisatie via het gedachtegoed

Nadere informatie

Nieuwe ronde Regionaal investeringsfonds mbo

Nieuwe ronde Regionaal investeringsfonds mbo Nieuwe ronde Regionaal investeringsfonds mbo Voor zowel studenten als werkgevers is het belangrijk dat een beroepsopleiding goed aansluit op de arbeidsmarkt. Daarom werken steeds meer scholen en bedrijven

Nadere informatie

Oplegvel Collegebesluit

Oplegvel Collegebesluit Onderwerp Versterking Europa-aanpak in Haarlem Oplegvel Collegebesluit Portefeuille J. Nieuwenburg Auteur Catherine Konijnenbelt Telefoon 0235113064 E-mail: ckonijnenbelt@haarlem.nl CS/ Reg.nr. CS/SB 2012/435176

Nadere informatie

Plan 2018 Regio Rijnmond

Plan 2018 Regio Rijnmond Plan 2018 Regio Rijnmond Het doel van het project is versnelling aan te brengen op de integratie en participatie van vergunninghouders via werk en/ of scholing. Het landelijk dekkend netwerk van regio

Nadere informatie

Clean Tech Delta. Privaat-publiek samenwerkingsverband voor economische structuurversterking. Welkom bij de Provada!

Clean Tech Delta. Privaat-publiek samenwerkingsverband voor economische structuurversterking. Welkom bij de Provada! Clean Tech Delta Privaat-publiek samenwerkingsverband voor economische structuurversterking Welkom bij de Provada! Wij van Clean Tech Delta, thuishaven voor cleantech innovaties in de regio Delft-Rotterdam-Drechtsteden,

Nadere informatie

De kunst van samen vernieuwen

De kunst van samen vernieuwen De kunst van samen vernieuwen Cultuuragenda gemeente Zutphen 2016 Kunst, cultuur en erfgoed geven kleur aan Zutphen. Ze zorgen voor een leefbare en dynamische samenleving, sociale en economische vitaliteit

Nadere informatie

Uitdagingen voor jongeren en EU beleid

Uitdagingen voor jongeren en EU beleid Uitdagingen voor jongeren en EU beleid Floor van Houdt Plv afdelingsleider voor Europese Commissie Date: in 12 pts Europa 2020 Strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei Aandacht voor jongeren

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Europese fondsen

Informatiebijeenkomst Europese fondsen Informatiebijeenkomst Europese fondsen 1 Programma 12.30 13.00 Inloop Locatie: Wandelkerk (via Abdijplein en Kloostergangen) 13.00 13.30 Het nieuwe Europese kader 2014-2020 Inleiding door gedeputeerde

Nadere informatie

Workshop InnovaAe Link met andere EU- subsidieprogramma s. 25 april 2014

Workshop InnovaAe Link met andere EU- subsidieprogramma s. 25 april 2014 Gerichte infosessie Interreg: Noordzee Regio en Noordwest Europa 2014-2020 Workshop InnovaAe Link met andere EU- subsidieprogramma s 25 april 2014 Vlaams- Europees verbindingsagentschap Simon Vandecasteele

Nadere informatie

Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om:

Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om: STATENBRIEF Eindverslag EFRO-programma GO 2007-2013 Portefeuillehouder: M. Scheffer Kerntaak/plandoel: Economie Doel van deze brief: Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale

Nadere informatie

Europese subsidies en de sociale economie

Europese subsidies en de sociale economie Europese subsidies en de sociale economie Tewerkstelling van vluchtelingen binnen de sociale economie 24 Mei 2016 Agenda 14:00 Welkom 14:15 Inleiding: Wie zijn de vluchtelingen? Quentin Callens, Agentschap

Nadere informatie

Wat hebben stad en land met en aan Europa?

Wat hebben stad en land met en aan Europa? Wat hebben stad en land met en aan Europa? 1 1,9 Mrd EU-subsidies 2007-2013 Nieuwe periode 2014-2020 Ø Cohesiebeleid: 1,4 miljard, waarvan: q q 1 miljard EFRO en ESF (> 507 miljoen) 389,7 miljoen voor

Nadere informatie

Geen woorden maar daden

Geen woorden maar daden Hans van Rossum Geen woorden maar daden 12-11- 2014 Rotterdam doet het goed Momentum is daar: iconen ontwikkeld Momentum is daar: iconen ontwikkeld Momentum is daar: hippe architectuurstad Stadsvisie 2030

Nadere informatie

Beleidscommissie Strategische raadsagenda. Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017

Beleidscommissie Strategische raadsagenda. Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017 Beleidscommissie Strategische raadsagenda Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017 Opdracht strategische raadsagenda Wat willen we bereiken: Visie op de positionering van Harderwijk in de context

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT 11. Doetinchem, 4 juli 2009. Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem

Aan de raad AGENDAPUNT 11. Doetinchem, 4 juli 2009. Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem Aan de raad AGENDAPUNT 11 Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem Voorstel: 1. de foto van de sociaal-economische situatie in Doetinchem voor kennisgeving aannemen; 2. het beleidskader

Nadere informatie

Gedeputeerde Staten van Noord-Holland; Besluiten vast te stellen

Gedeputeerde Staten van Noord-Holland; Besluiten vast te stellen Besluit van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland van 13 november 2012, nr. 80148/80148, tot vaststelling van de Uitvoeringsregeling subsidie clusters in de metropoolregio Amsterdam Noord- Holland 2012.

Nadere informatie

Woon- en leefklimaat Zuid-Holland vanuit bedrijfsoptiek

Woon- en leefklimaat Zuid-Holland vanuit bedrijfsoptiek Woon- en leefklimaat Zuid-Holland vanuit bedrijfsoptiek Den Haag, 1 juni 2015 Agenda 1 Kader: relatie wonen-werken 2 Opzet onderzoek 3 Werkgelegenheid 4 Waardering woon- en leefklimaat 5 Rol woon- en leefklimaat

Nadere informatie

Wat is INTERREG?

Wat is INTERREG? Wat is INTERREG? www.vrom.nl 0 INTERREG is een Europese subsidieregeling, waarbinnen partijen uit meerdere landen samenwerken in projecten op het terrein van de ruimtelijke en regionale ontwikkeling. Projecten

Nadere informatie

Collegebesluit. Onderwerp Europees programma met een URBACT subsidie

Collegebesluit. Onderwerp Europees programma met een URBACT subsidie Collegebesluit Onderwerp Europees programma met een URBACT subsidie Nummer 2019/107933 Portefeuillehouder Botter, J. Programma/beleidsveld 6.2 Gemeentelijk bestuur Afdeling PG Auteur Schippers-Opejko,

Nadere informatie

Regeling samenwerking voor innovaties op lokaal niveau 2016

Regeling samenwerking voor innovaties op lokaal niveau 2016 CVDR Officiële uitgave van Gelderland. Nr. CVDR414664_1 6 december 2016 Regeling samenwerking voor innovaties op lokaal niveau 2016 GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND Gelet op artikel 1.3 en paragraaf

Nadere informatie

Subsidie voor innovatieve projecten. Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen. provincie groningen

Subsidie voor innovatieve projecten. Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen. provincie groningen Subsidie voor innovatieve projecten Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen provincie groningen Subsidie voor innovatieve projecten INFORMATIE OVER HET INNOVATIEF ACTIEPROGRAMMA GRONINGEN

Nadere informatie

TOEKENNING VAN SUBSIDIE UIT HET PROGRAMMA KANSEN VOOR WEST, JUNI 2013: THE HAGUE SECURITY DELTA CAMPUS EN WALSTROOM EERSTE HAVEN SCHEVENINGEN

TOEKENNING VAN SUBSIDIE UIT HET PROGRAMMA KANSEN VOOR WEST, JUNI 2013: THE HAGUE SECURITY DELTA CAMPUS EN WALSTROOM EERSTE HAVEN SCHEVENINGEN Gemeente Den Haag Ons kenmerk DSO/2013.812 RIS 260560 TOEKENNING VAN SUBSIDIE UIT HET PROGRAMMA KANSEN VOOR WEST, JUNI 2013: THE HAGUE SECURITY DELTA CAMPUS EN WALSTROOM EERSTE HAVEN SCHEVENINGEN HET COLLEGE

Nadere informatie

Presentatie OESO rapport. Lennart Harpe Ferrie Förster. 17 maart en de relatie met Delft, Parel in de Randstad

Presentatie OESO rapport. Lennart Harpe Ferrie Förster. 17 maart en de relatie met Delft, Parel in de Randstad Presentatie OESO rapport en de relatie met Delft, Parel in de Randstad Lennart Harpe Ferrie Förster 17 maart 2016 OESO = Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling In opdracht van MRDH en

Nadere informatie

Presentatie Actieplan FoodValley

Presentatie Actieplan FoodValley Presentatie Actieplan FoodValley Doorontwikkeling FoodValley Ambitie 26 oktober 2012 FoodValley: kristallisatiepunt voor innovaties in agrofoodsector (1) Sense of urgency: wereldvoedselproblematiek en

Nadere informatie

Interreg A Euregio Maas-Rijn

Interreg A Euregio Maas-Rijn Interreg A Euregio Maas-Rijn Growing Together EU 2020 strategie limburg.be EU 2020 strategie limburg.be Inhoud van het Interregprogramma As 1 As 2 As 3 As 4 Innovatie 2020 Economie 2020 Sociale inclusie

Nadere informatie

Europese Structuurfondsen Betty De Wachter

Europese Structuurfondsen Betty De Wachter Europese Structuurfondsen Betty De Wachter Politieke Academie 2013 Europese cohesiebeleid Doel: economische, sociale en territoriale samenhang of cohesie in de Europese Unie Principes: ontwikkeling herverdeling

Nadere informatie

Oplegvel Collegebesluit

Oplegvel Collegebesluit Oplegvel Collegebesluit Onderwerp Subsidie aan leerwerkbedrijven Kennemerland BV (Perspectief) Portefeuille J. Nieuwenburg Auteur Fred Vonk, Telefoon 5115096 E-mail: fvonk@haarlem.nl STZ/JOS Reg.nr. 2012/264202

Nadere informatie

F4-GEMEENTEN. Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord. Versterk Economie en Werkgelegenheid

F4-GEMEENTEN. Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord. Versterk Economie en Werkgelegenheid LEEUWARDEN SÚDWEST-FRYSLÂN SMALLINGERLAND HEERENVEEN Versterk Economie en Werkgelegenheid Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord SAMEN WERKEN AAN EEN SLAGVAARDIG FRYSLÂN 2 3

Nadere informatie

RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s:

RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s: RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland thema s: - duurzaamheid - landbouw - innovatie - internationaal ondernemen Onze opdrachtgevers

Nadere informatie

Programma uur Inloop

Programma uur Inloop Programma 19.30 19.40 uur Inloop 19.40 19.50 uur Welkom en introductie, door Dennis Straat 19.50 20.20 uur De strategische agenda werkgelegenheid, door Christian Verberne en Lodewijk Kleijn 20.20 20.30

Nadere informatie

Platformtaak volgens gemeente

Platformtaak volgens gemeente Oplegvel 1. Onderwerp Subsidieaanvraag en cofinanciering Taalakkoord 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland Platformtaak volgens gemeente 3. Regionaal belang Regionale partners en de gemeenten

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Besluit Subsidieprogramma walstroom zeehavens

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Besluit Subsidieprogramma walstroom zeehavens STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 14026 13 september 2010 Besluit Subsidieprogramma walstroom zeehavens 3 september 2010 Nr. CEND/HDJZ-2010/1274 SCH Gelet

Nadere informatie

Provinciale Staten van Noord-Holland

Provinciale Staten van Noord-Holland Provinciale Staten van Noord-Holland ` Voordracht Haarlem, Onderwerp: Kaderstelling Europabeleid door Provinciale Staten Inleiding Op 11 juni 2007 jl. is door de commissie FEPO de werkgroep Europa ingesteld.

Nadere informatie

Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020

Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020 Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020 Martin Bakker, november 2013 Samenvatting Het nieuwe kaderprogramma voor onderzoek & innovatie van de Europese Unie, Horizon 2020, geeft een breed scala

Nadere informatie

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen SMART CITY UTRECHT Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen Brigitte Hulscher Program Manager Smart Cities, Marketing & Innovation Utrecht Jong en hoog opgeleid 334.862 inwoners, 20 % < 17, 18% 18-26,

Nadere informatie