Antwoorden op de tussenvragen uit het boek

Transcriptie

1 Antwoorden op de tussenvragen uit het boek Hoofdstuk 1 Algemene inleiding in de bedrijfseconomie Tussenvraag 1.1 Wat is een bedrijfshuishouding? De bedrijfshuishouding is een economisch zelfstandige organisatie van mensen, diensten, middelen en procedures, waarbij de productie van goederen en/of diensten plaatsvindt. Tussenvraag 1.2 Wat is kenmerkend voor een onderneming? Een onderneming is een particuliere bedrijfshouding, waarbij het kenmerkend is dat men: bewust onzekerheden in het resultaat tegemoet treedt en men naar maximalisatie van de (winst)doelstelling streeft. Tussenvraag 1.3 overheidsdienst? Wat is het verschil tussen een overheidsbedrijf en een Bij overheidsbedrijven bestaat de mogelijkheid een beleid te voeren waarbij economische zelfstandigheid ontstaat. Bij een overheidsdienst is dit niet zo; de exploitatiekosten komen geheel ten laste van de overheid. Tussenvraag 1.4 Wat is een bedrijfstak? Een bedrijfstak bestaat uit alle ondernemingen die in het voortstuwingsproces dezelfde rol of functie vervullen, bijvoorbeeld bosbouw, houtgroothandel, papierfabrieken en uitgevers. Tussenvraag 1.5 Wat is een bedrijfskolom? Een bedrijfskolom is een rangschikking van verschillende soorten ondernemingen die de weg van de goederenstroom weergeeft. Dit is de weg van oerproducent naar consument. Tussenvraag 1.6 onderscheiden? Welke twee soorten uitbesteding kunnen we Als uitbesteding kunnen we onderscheiden verticale verbijzondering (differentiatie) en horizontale verbijzondering (specialisatie). Bedrijfseconomie MBA 1

2 Tussenvraag 1.7 bedoeld: Geef aan wat met de volgende begrippen wordt Differentiatie Het afstoten van een bepaalde fase in het voortbrengingsproces naar een afzonderlijke onderneming en het zichzelf toeleggen op een andere fase van het voortbrengingsproces noemen we differentiatie. Er ontstaat hierbij een nieuwe markt. Integratie Integratie is een tendens die tegengesteld is aan differentiatie. Het is het samenvoegen van bepaalde fasen van het productieproces. Specialisatie Dit is het afstoten van een deel van het assortiment naar ondernemingen met eenzelfde functionele plaats in een andere bedrijfskolom. Parallellisatie Dit is het uitbreiden van het assortiment door het opnemen van productsoorten, die tot dusver op dezelfde functionele plaats (hetzelfde niveau) in een bedrijfskolom alleen door andere ondernemingen werden verkocht. Tussenvraag 1.8 Voor welke vier gebieden worden bij de Balanced Scorecard doelen en prestatie-indicatoren bepaald? De Balanced Scorecard bepaalt doelen en prestatie-indicatoren op vier gebieden (perspectieven), te weten: klantenperspectief; perspectief van interne processen; perspectief van innovatie en groei; financiële perspectief. Bedrijfseconomie MBA 2

3 Hoofdstuk 2 Ondernemingsvormen Tussenvraag 2.1 Noem minstens vijf ondernemingsvormen. Persoonlijke ondernemingen zonder rechtspersoonlijkheid: eenmanszaak vennootschap onder firma commanditaire vennootschap. Onpersoonlijke ondernemingen met rechtspersoonlijkheid: coöperatie naamloze vennootschap besloten vennootschap. Tussenvraag 2.2 voorkomen. Noem vijf mogelijkheden om ongewenste overname te Als de onderneming zich tegen het gevaar van overname wil indekken, moet het bestuur zich zo weinig mogelijk afhankelijk maken van de algemene vergadering van aandeelhouders (ava). We spreken van oligarchie, die men kan bereiken door: Statutaire bepalingen: - Rechtstreekse voordracht voor vervanging van bestuurders en commissarissen. - Het uitgeven van prioriteitsaandelen. - Beperking van het stemrecht. - Versterkte meerderheid Buitenstatutaire bepalingen: - Oprichting van een houdstermaatschappij van (de meerderheid van) de aandelen van de werkmaatschappij. - Certificaten van aandelen. - Optierechtverlening op meerderheidspakketten. - Pandora-constructies : het plaatsen van een overnemer voor onaangename verrassingen: poison pill crown jewel golden parachute. Tussenvraag 2.3 Noem drie voor- en nadelen van de rechtsvorm nv. Voordelen van een nv zijn: - De nv is bij uitstek geschikt om grotere vermogens bij elkaar te brengen. - De aandeelhouders kunnen niet meer dan het bedrag van hun deelname verliezen. - De aandeelhouder kan zijn aandeel gemakkelijk verkopen. Bedrijfseconomie MBA 3

4 - De onderneming verwerft zich een levensduur die onafhankelijk is van het leven van de afzonderlijke vennoten. - Door bovenstaande continuïteitswaarborg wordt het aantrekken van extra extern vermogen gemakkelijker dan bij andere rechtsvormen. - Het aantrekken van personeel is eenvoudiger dan bij andere rechtsvormen. Nadelen van een nv zijn: - Van de rechtsvorm nv is oneigenlijk gebruik te maken, door de risico s van de onderneming af te wentelen op de verschaffers van niet-ondernemend vermogen. - De verplichte publicatie van de jaarstukken. - Het gevaar van overname buiten de wil van de onderneming Tussenvraag 2.4 en gestort kapitaal? Wat is het verschil tussen maatschappelijk, geplaatst Onder maatschappelijk kapitaal verstaat men het maximale bedrag aan nominaal aandelenkapitaal dat de onderneming kan uitgeven, zonder dat daar een wijziging van de statuten voor nodig is. Dit maatschappelijk kapitaal wordt in de statuten opgenomen. Het geplaatst aandelenkapitaal is het bedrag aan nominaal aandelenkapitaal dat de onderneming op de markt heeft gebracht (geëmitteerd). Het gestort aandelenkapitaal is dat deel van het geplaatst aandelenkapitaal dat door de aandeelhouders daadwerkelijk is betaald. Tussenvraag 2.5 Wat verstaat men onder corporate gouvernance? Corporate gouvernance betreft de wijze waarop invulling wordt gegeven aan het besturen van een onderneming en hoe verantwoording over dit bestuur wordt afgelegd. Bedrijfseconomie MBA 4

5 Hoofdstuk 3 Kostensoorten Tussenvraag 3.1 Welke kosten zijn verbonden aan het aanleggen en aanhouden van voorraden? Deze voorraadkosten kunnen we splitsen in twee groepen: 1 Kosten van het aanleggen van voorraden: bestelkosten en/of productiekosten. 2 Kosten van het aanhouden van voorraden: rentekosten over het vermogen dat in de voorraad is vastgelegd; kosten voor afschrijving en rente van het magazijn; arbeidskosten van het magazijnpersoneel; kosten voor verwarming en verlichting van het magazijn; behandelings- en conserveringskosten van de voorraden; kosten die samenhangen met de risico s voor: - bederf, - diefstal, - brand, - veroudering of het uit de mode raken, - prijsdaling. Tussenvraag 3.2 Wat is het verschil tussen de technische en de economische voorraad? De technische voorraad is de voorraad die daadwerkelijk in het magazijn aanwezig is. De economische voorraad is de voorraad waarover de onderneming prijsrisico loopt. De economische voorraad is de technische voorraad + voorinkopen voorverkopen. Tussenvraag 3.3 slijtage? Wat is het verschil tussen technische en economische Technische slijtage is slijtage die optreedt door het gebruik van de machine, en daarom hiervan afhankelijk is. Economische slijtage is slijtage die ontstaat door economische veroudering. Deze is niet afhankelijk van het gebruik van de machine. Economische veroudering treedt op als: er een nieuwe machine op de markt komt, die economischer en/of beter kan produceren; als het vraagpatroon van de afnemers wijzigt. Tussenvraag 3.4 Wat is het verschil tussen de technische en de economische levensduur? Het begrip technische levensduur kan worden onderscheiden in: Bedrijfseconomie MBA 5

6 Absoluut technische levensduur. Deze treedt op als de machines niet meer in staat zijn de prestaties te leveren waarvoor ze zijn aangeschaft. Relatief technische levensduur. Deze treedt op als de machines niet meer in staat zijn de kwaliteit en/of hoeveelheid prestaties te leveren waarvoor ze zijn aangeschaft. De economische levensduur is die levensduur waarbij de all-in kostprijs het laagst is. Tussenvraag 3.5 Wat zijn complementaire kosten? Complementaire kosten zijn kosten die nodig zijn om de machine aan de praat te krijgen of te houden. Bijvoorbeeld energie, arbeid en hulpstoffen (smering). Tussenvraag 3.6 capaciteit? Wat is het verschil tussen gelijktijdige en volgtijdige Gelijktijdige capaciteit is het prestatievermogen van de machine per tijdseenheid. Volgtijdige capaciteit is de levensduur van de machine. Tussenvraag 3.7 Wat verstaat men onder het indifferentiepunt? Het indifferentiepunt is die productiehoeveelheid waarbij het niet uitmaakt of er gebruikgemaakt wordt van een kapitaalintensief productieproces of een arbeidsintensief productieproces. Tussenvraag 3.8 Noem drie afschrijvingsmethoden. Afschrijvingsmethoden zijn te onderscheiden in: Lineaire afschrijving: - Afschrijving via een vast percentage van de aanschafwaarde. Degressieve afschrijving: - Afschrijving via een vast percentage van de boekwaarde. - Jaarlijks met een dalend vast bedrag per jaar. - Afschrijvingsbedragen die afhankelijk zijn van de waarde van de werkeenheden. Progressieve afschrijving: - Afschrijving via gelijkblijvende annuïteiten. Hierbij neemt jaarlijks het bedrag aan rentekosten af en het bedrag aan afschrijving toe. Tussenvraag 3.9 Wat is een ideaalcomplex? Een ideaalcomplex van machines is een machinepark waarbij er volmaakte diversiteit in leeftijden van de aanwezige machines bestaat. Dat betekent Bedrijfseconomie MBA 6

7 dat de onderneming tegelijkertijd nieuwe, bijna nieuwe, oudere en bijna economisch versleten machines in gebruik heeft. Het voordeel hiervan is per vastgesteld tijdseenheid in de regel is dit jaarlijks een economisch versleten machine vervangen kan worden door een nieuwe machine. Deze vervanging wordt gefinancierd uit de vrijgekomen afschrijving van het ideaalcomplex. Tussenvraag 3.10 Waarom is de keuze van een afschrijvingssysteem dan onbelangrijk? In een ideaalcomplex is de aanschafwaarde van de nieuwe machine altijd gelijk aan het bedrag van de vrijgekomen afschrijving. De manier van afschrijven doet hierbij niet ter zake. Tussenvraag 3.11 Noem nog twee voordelen die samenhangen met een ideaalcomplex. Twee andere voordelen zijn: Het machinepark is homogeen van samenstelling en is opgebouwd uit nieuwe, oudere en bijna versleten machines. De vermogensbehoefte van de machines is tamelijk constant, wat de financiële planning ten goede komt. Tussenvraag 3.12 Waarom is de rente een onzelfstandige kostensoort? Rentekosten staan niet op zichzelf, maar hangen samen met het vermogen dat voor andere kostensoorten wordt gebruikt. Bedrijfseconomie MBA 7

8 Hoofdstuk 4 Aspecten van kostenberekening Tussenvraag 4.1 Hoe bepaalt men de actuele waarde? De actuele waarde is de kleinste waarde tussen de (in)directe opbrengstwaarde en de vervangingswaarde. Eerst bepaalt men de directe en indirecte opbrengstwaarde. Hiervan wordt de hoogste waarde gekozen. Vervolgens wordt deze (in)directe opbrengstwaarde met de vervangingswaarde vergeleken. Nu bepaalt de laagste van deze twee de actuele waarde. Tussenvraag 4.2 Noem twee kostenindelingen. Twee kostenindelingen zijn: constante kosten en variabele kosten; directe kosten en indirecte kosten. Tussenvraag 4.3 Wat zijn trapsgewijs-variabele kosten? Bij discontinue- of trapsgewijs-variabele kosten nemen de variabele kosten sprongsgewijs toe, afhankelijk van de productieomvang. Tussenvraag 4.4 Wat is productie op regie-basis? Bij productie op regie-basis wordt de prijs achteraf vastgesteld op basis van een nacalculatie. Tussenvraag 4.5 Wat is het verschil tussen directe en indirecte kosten? Directe kosten zijn direct toewijsbaar aan het product (bijvoorbeeld grondstoffen). Indirecte kosten zijn niet direct toewijsbaar aan het product (bijvoorbeeld de kosten van administratie). Tussenvraag 4.6 Is de vaststelling van het standaardverbruik alleen een technisch probleem? Nee, het is ook een economisch probleem. Als het bijvoorbeeld goedkoper is om iets meer grondstoffen te verbruiken dan strikt noodzakelijk omdat het afmeten van de juiste hoeveelheid grondstof veel arbeidstijd vergt, kan de onderneming ervoor kiezen een ruimere hoeveelheid grondstof in de standaardkosten op te nemen. Dit zal dan tot meer afval leiden. Bedrijfseconomie MBA 8

9 Tussenvraag 4.7 Wat is het verschil tussen afval en uitval? Afval ontstaat tijdens het productieproces. Het gaat dan meestal om grondstoffen. Uitval ontstaat na het productieproces. Het gaat hierbij om afgekeurde producten. Tussenvraag 4.8 Welke van deze twee is voor de onderneming nadeliger en waarom? Uitval is nadeliger dan afval. Bij uitval gaat het om producten die niet aan de gestelde kwaliteitseisen voldoen. Hieraan zijn behalve de grondstoffen ook arbeidsuren en machine-uren besteed. Tussenvraag 4.9 In welk opzicht verschillen standaardkostprijs, voorcalculatie en nacalculatie van elkaar? De standaardkostprijs wordt bepaald aan de hand van de standaardhoeveelheid te verbruiken productiemiddelen. Soms kan deze te verbruiken hoeveelheid moeilijk worden bepaald. Er wordt dan een schatting gemaakt. Deze schatting noemt men voorcalculatie. In de nacalculatie wordt het werkelijke verbruik van de hoeveelheid productiemiddel bepaald. Tussenvraag 4.10 Wat zijn efficiencyverschillen? Efficiencyverschillen zijn hoeveelheidsverschillen, die ontstaan als de werkelijk verbruikte hoeveelheid productiemiddel afwijkt van in de standaardkostprijs berekende hoeveelheid. Tussenvraag 4.11 Waarom worden prijsverschillen gerelateerd aan de werkelijk verbruikte eenheden? Prijsverschillen ontstaan doordat de werkelijk betaalde prijs afwijkt van de standaardprijs. Omdat de onderneming deze werkelijke prijs heeft betaald voor de werkelijke hoeveelheid, worden de prijsverschillen ook gerelateerd aan de werkelijk verbruikte eenheden productiemiddel. Bedrijfseconomie MBA 9

10 Hoofdstuk 5 Technieken van kostenberekening en methoden van capaciteitsbepaling Tussenvraag 5.1 Noem drie oorzaken van rationele overcapaciteit. De oorzaken voor rationele overcapaciteit zijn: seizoensinvloed voor de afzet die doorwerkt in de productie; reservecapaciteit wegens onderhoud; ondeelbaarheid van de machines. Tussenvraag 5.2 toepasbaar? Welke kostprijsformule is bij de deelcalculatie altijd De kostprijs = (constante kosten/normale productie) + (variabele kosten bij verwachte productie/ verwachte productie). Tussenvraag 5.3 gebruikt? Wanneer kan de equivalentiecijfermethode worden De equivalentiecijfermethode is een vorm waarin de kostprijs per productie wordt bepaald door deelcalculatie in een productieproces waarbij meerdere producten worden geproduceerd. Er moet dan wel een vaste verhouding bestaan tussen de kosten van de diverse producten. Tussenvraag 5.4 opslagmethode? Hoe vindt de kostprijsberekening plaats bij de Bij de opslagmethode wordt de kostprijs bepaald door de indirecte kosten uit te drukken in een percentage van de directe kosten, en vervolgens de directe kosten te verhogen met dit opslagpercentage. Tussenvraag 5.5 Van welke kostenindeling gaat de productiecentramethode uit? Bij de productiecentramethode worden de kosten verdeeld in directe en indirecte kosten. Tussenvraag 5.6 Wat is een kostenplaats? Een kostenplaats is een groepering van kosten die gemaakt worden voor eenzelfde soort prestatie. Bedrijfseconomie MBA 10

11 Tussenvraag 5.7 Welke functie kan de nacalculatorische kostenverdeelen dekkingsstaat vervullen? Een nacalculatorische kostenverdeel- en dekkingsstaat wordt opgesteld aan de hand van de werkelijk gemaakte kosten. Een voorcalculatorische kostenverdeel- en dekkingsstaat wordt opgesteld aan de hand van de verwachte kosten. Door deze twee kostenverdeel- en dekkingsstaten te vergelijken kunnen de verschillen worden vastgesteld en geanalyseerd. Tussenvraag 5.8 Noem vier vormen van kostenbudgettering. De vier vormen van kostenbudgettering zijn: vaste budgettering; variabele budgettering; gemengde budgettering; flexibele budgettering. Tussenvraag 5.9 gebaseerd? Waarop is de Activity Based Costing-methode De Acivity Based Costing methode is gebaseerd op activiteiten die in de onderneming nodig zijn om de afnemer in het bezit te stellen van het product of de dienst. Tussenvraag 5.10 Wat zijn initiale kosten? Initiale kosten zijn kosten die nodig zijn om een nieuw product te ontwikkelen en/of op de markt te brengen. Tussenvraag 5.11 Op welke twee manieren kan een onderneming initiale kosten ten laste van de resultaten laten komen? De onderneming kan de initiale kosten opnemen in de kostprijs per product of rechtstreeks naar de resultatenrekening brengen. Bedrijfseconomie MBA 11

12 Hoofdstuk 6 Kosten- en beslissingscalculaties Tussenvraag 6.1 Wat is het verschil tussen de integrale- en de differentiële-kostenbeschouwing? In de integrale-kostencalculatie betrekt men alle kosten, zowel de variabele als de constante kosten. In de differentiële-kostencalculatie bepaalt men alleen de extra kosten die aan een extra aantal producten zijn verbonden. Tussenvraag 6.2 prijsdifferentiatie? Wat is het verschil tussen prijsdiscriminatie en Van prijsdiscriminatie is sprake wanneer hetzelfde product aan twee verschillende afnemerscategorieën wordt aangeboden tegen verschillende prijzen. Hierdoor betaalt één afnemerscategorie meer voor het product dan een andere. Van prijsdifferentiatie is sprake wanneer een afnemerscategorie (markt) efficiënter te bewerken is dan een andere afnemerscategorie. Hierdoor ontstaan lagere kosten en kan er ook een lagere verkoopprijs worden gevraagd. Tussenvraag 6.3 Wanneer kan men prijsdiscriminatie toepassen? Prijsdiscriminatie kan men toepassen als er economisch of geografisch gescheiden markten zijn, anders kunnen er conflicten ontstaan. Tussenvraag 6.4 Wat verstaan we onder contributiemarge? De contributiemarge of dekkingsbijdrage ontstaat wanneer we de opbrengst verminderen met de variabele kosten. Dit verschil dient dan ter dekking van de constante kosten. Tussenvraag 6.5 Wat verstaat men onder de methode van de variabele-kostencalculatie? Bij de variabele-kostenmethode worden alleen de variabele kosten aan de producten toegerekend. De constante kosten worden direct naar de resultatenrekening gebracht. Bedrijfseconomie MBA 12

13 Tussenvraag 6.6 Waaruit bestaat het verschil tussen de fabricagekostprijs en de commerciële kostprijs? Het verschil tussen de fabricagekostprijs en de commerciële kostprijs zijn de verkoopkosten. Deze worden in de fabricagekostprijs niet meegerekend en in de commerciële kostprijs wel. Tussenvraag 6.7 Waarom wijkt het resultaat volgens de DC-methode af van het resultaat volgens de AC-methode, in het geval van een voorraadmutatie? Als de afzet in een bepaalde periode afwijkt van de productie in diezelfde periode, ontstaat er een voorraadmutatie. In de AC-methode worden de constante kosten van de afzet meegenomen bij het bepalen van het resultaat. In de DC-methode worden de totale constante periodekosten meegenomen in het resultaat. Hierdoor ontstaat een resultaatverschil. Tussenvraag 6.8 Wat is het doel van de break-evenanalyse? Het primaire doel van het uitvoeren van de break-evenanalyse is die productie en afzethoeveelheid te bepalen waarbij de periodewinst nul is. Tussenvraag 6.9 break-evenomzet? Wat is het verschil tussen de break-evenafzet en de De break-evenafzet is die afzet- en productiehoeveelheid waarbij de winst nul is. De break-evenomzet is die omzet waarbij de winst nul is. Deze omzet is eenvoudig te bepalen door de break-evenafzet te vermenigvuldigen met de verkoopprijs. Tussenvraag 6.10 Wanneer kan men, om de break-evenafzet te bepalen, de periodekosten niet delen door de dekkingsbijdrage? Als er sprake is van een niet-homogene massaproductie, hebben we te maken met verschillende dekkingsbijdragen; en wordt het lastig de breakevenafzet te bepalen. Tussenvraag 6.11 Wat verstaat men onder de veiligheidsmarge? De veiligheidsmarge geeft het verschil aan tussen de werkelijke afzet en de break-evenafzet. Bedrijfseconomie MBA 13

14 Tussenvraag 6.12 Wanneer kan men geen break-evenafzet bepalen, terwijl dan het bepalen van de break-evenomzet (soms) nog wel mogelijk is. Als er meerdere soorten product worden gemaakt en afgezet, is het bepalen van de break-evenomzet mogelijk als alle producten (nagenoeg) dezelfde brutowinstmarge (dekkingsbijdrage) hebben. Tussenvraag 6.13 Wat verstaat men onder de optimale productmix? De optimale productmix is die combinatie van producten die de hoogste brutowinst oplevert en die met de bestaande capaciteit is voort te brengen. Tussenvraag 6.14 Wat is een knelpuntsfactor? De knelpuntsfactor is een productiefactor die relatief in de kleinste hoeveelheden aanwezig is. Tussenvraag 6.15 Waarom is het belangrijk de contributiemarge per knelpuntsfactoreenheid te bepalen? De contributiemarge per knelpuntsfactoreenheid noemen wel ook wel de schaduwprijs. Het bepalen van de schaduwprijs is belangrijk bij beslissingen tussen twee (of meerdere) productiesoorten. In deze beslissing gaat het om de vergelijking tussen de opbrengst(brutowinst)mogelijkheid per productiefactoreenheid en de gemiste opbrengstmogelijkheid bij keuze voor het andere product. Bedrijfseconomie MBA 14

15 Hoofdstuk 7 Structuur en omvang van de vermogensbehoefte en het vermogensaanbod Tussenvraag 7.1 Wat zijn vaste activa? Vaste activa staan de onderneming langer dan de duur van één productieproces ter beschikking. Tussenvraag 7.2 Wat verstaat men onder omlooptijd? Omlooptijd is de tijd die verloopt tussen het vastleggen van geld en het vrijvallen van geld. Tussenvraag 7.3 Wat verstaat men onder cashflow? Onder de cashflow verstaan we in het algemeen ontvangsten minus uitgaven, maar in het kader van investeringsprojecten definiëren we deze als de verandering van de netto-ontvangsten van de onderneming die het investeringsproject met zich meebrengt. Tussenvraag 7.4 Noem twee investeringsselectiemethoden die niet gebruikmaken van tijdvoorkeur, zodat het moment van vrijvallen van de cashflows op zich niet belangrijk is. Zowel bij de bepaling van de terugverdienperiode als bij de bepaling van de gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit wordt geen gebruikgemaakt van tijdvoorkeur. Tussenvraag 7.5 Waarom kan een onderneming de terugverdienperiode wel gebruiken als voorselectie voor risicobeperking? Doordat men aan de terugverdienperiode eisen kan stellen. Op deze manier wordt het risico beperkt. Tussenvraag 7.6 Noem twee bezwaren tegen de GBR-methode. De twee bezwaren zijn: Men laat de volgorde van ontvangst van de binnenkomende cashflows buiten beschouwing. Men laat de grootte van het investeringsbedrag buiten beschouwing. Bedrijfseconomie MBA 15

16 Tussenvraag 7.7 Wat verstaat men onder partiële financiering? Onder partiële financiering verstaat men het apart financieren van elke kapitaalcomponent. Tussenvraag 7.8 Noem twee vormen van leasing en licht deze toe. Twee vormen van leasing zijn: Financial lease, waarbij de lessee economisch eigenaar wordt van het goed. Het juridisch eigendom kan overgaan bij de laatste betaaltermijn. Operating lease, de lessee wordt geen eigenaar van het goed. Deze vorm van leasing is te vergelijken met een huur- en onderhoudscontract. Tussenvraag 7.9 Wat is factoring? Bij factoring wordt het debiteurenbeheer uit handen gegeven aan een factorsmaatschappij, kortweg de factoor. Deze neemt het kredietrisico van alle vorderingen over. Tussenvraag 7.10 Noem twee verschijningsvormen van factoring. De twee verschijningsvormen van factoring zijn: Old-line factoring, waarbij de factoor 80% tot 90% van de overgedragen vorderingen voorschiet. Maturity factoring, waarbij de factoor uitbetaalt op of vlak na de (gemiddelde) vervaldata van de vorderingen. Tussenvraag 7.11 Wat verstaat men onder het vermogensoptimum? Er is sprake van een vermogensoptimum als het vermogen van een onderneming zodanig is samengesteld dat de verkrijgingskosten zo laag mogelijk zijn. Bedrijfseconomie MBA 16

17 Tussenvraag 7.12 Noem vier mogelijkheden om een expansie te financieren. De vier mogelijkheden om een expansie te financieren zijn: 1 Via interne financieringsbronnen: - eigen besparingen; - automatisch opgewekt vermogensaanbod; - intensivering van het gebruik van geld. 2 Via externe financieringsbronnen: - het aantrekken van vreemd vermogen op de geldmarkt of op de kapitaalmarkt. Bedrijfseconomie MBA 17

18 Hoofdstuk 8 Financieringsstructuur Tussenvraag 8.1 Wat is het verschil tussen ondernemend en nietondernemend vermogen? Het verschil tussen ondernemend en niet-ondernemend vermogen ligt in het risico dat de verschaffer van dit vermogen loopt. De verschaffer van ondernemend vermogen loopt bedrijfsrisico, de verschaffer van nietondernemend vermogen loopt dit bedrijfsrisico niet. Tussenvraag 8.2 Wat zijn cumulatief preferente aandelen? De houders van cumulatief preferente aandelen krijgen een dividenduitkering, voordat andere aandeelhouders aan bod komen. Wanneer de onderneming in enige jaren niet in staat is geweest tot dividenduitkering, ontvangen de houders van cumulatief preferente aandelen alsnog dat niet-betaalde dividend in latere jaren. Tussenvraag 8.3 Wat verstaat men onder de financieringsstructuur? De financieringsstructuur geeft de indeling aan van het vermogen van de onderneming. Tussenvraag 8.4 In welk opzicht kunnen preferente aandelen bevoorrecht zijn boven gewone aandelen? Preferente aandelen zijn er in twee soorten: 1 dividendpreferente aandelen; 2 beheerspreferente aandelen, deze worden ook wel prioriteitsaandelen genoemd. Tussenvraag 8.5 Wanneer hoeft de onderneming over beschikbaar gesteld dividend geen dividendbelasting in te houden? Over het algemeen zijn dividenden winstuitkeringen. Over deze winstuitkeringen moet de onderneming dividendbelasting inhouden. Als de dividenden worden uitgekeerd uit de agioreserve, is er geen sprake van een winstuitkering en hoeft er ook geen dividendbelasting te worden ingehouden. Tussenvraag 8.6 Hoe ontstaat een agioreserve? Als een onderneming aandelen emitteert boven de nominale waarde, wordt het bedrag boven de nominale waarde aan de agioreserve toegevoegd. Bedrijfseconomie MBA 18

19 Tussenvraag 8.7 Wat is een claim? Een claim is een dividendbewijs waaraan de onderneming het recht verbindt om op de nieuwe emissie in te schrijven tegen een voorkeurskoers die lager ligt dat de verwachte koers van het aandeel na emissie. Tussenvraag 8.8 Wat zijn informal investors? Informal investors stellen naast ondernemend vermogen ook hun kennis en ervaring ter beschikking aan de onderneming. Informal investors zijn vaak ex-ondernemers die een fortuin hebben gemaakt uit hun eigen onderneming. Tussenvraag 8.9 Wat is een bulletlening? Een bulletlening is een obligatielening waarbij de aflossing in één keer plaatsvindt, aan het einde van de looptijd van de lening. Tussenvraag 8.10 Men kan de kredietwaardigheid van een onderneming beoordelen via de 5 C-benadering. Wat is de inhoud van de 5 C s? De elementen van de 5-C benadering zijn: Character: de morele integriteit van de leiding van het kredietvragende bedrijf. Capacity: de inverdienmogelijkheid en dus de potentie om het geleende bedrag terug te betalen. Capital: de verhouding tussen het garantievermogen en de concurrente schulden. Collateral: het onderpand, garantie of andere verhaalsobjecten ingeval de kredietvrager in gebreke blijft. Conditions: de toestand waarin de economie en de bedrijfstak van de kredietvrager zich bevindt. Tussenvraag 8.11 Wanneer is de vervroegde aflossing van een obligatielening voor de onderneming gewenst? Vervroegde aflossing van een obligatielening is gewenst in geval van (sterke) rentedaling. Tussenvraag 8.12 Wat zijn converteerbare obligaties? Een converteerbare obligatie is een obligatie waarbij de houder het recht heeft, gedurende een bepaalde periode tegen een vooraf vastgestelde koers, zijn obligatie om te wisselen in aandelen. Bedrijfseconomie MBA 19

20 Tussenvraag 8.13 Welke voordelen kunnen de onderneming en de beleggers hierin zien? Voordelen voor de onderneming zijn: voordelen bij een slecht emissieklimaat; voordelen in de aanloopperiode van een investering; voordelen wat betreft de emissiekoers; oordelen bij vervroegde aflossing. Voordelen voor de belegger zijn: De belegger ontvangt een vaste rente en kan op het voor hem geschikte moment aandeelhouder worden. De belegger kan profiteren van een stijgende aandelenkoers bij: - omwisseling van de obligaties, hij ontvangt immers in waarde stijgende aandelen; - niet omwisseling van de obligaties die ook in waarde zullen stijgen. Tussenvraag 8.14 Wat is een warrant? Een warrant is een, door de onderneming, uitgegeven optie op aandelen. Deze warrant wordt uitgegeven bij aantrekken van eigen dan wel vreemd vermogen door de onderneming. De vermogenverschaffers krijgen het recht om gedurende een bepaalde periode, tegen een vooraf vastgestelde koers één of meerdere aandelen van de onderneming te kopen. Tussenvraag 8.15 Waarom vervullen onderhandse geldleningen een belangrijke rol bij de financiering? Onderhandse geldleningen zijn belangrijk omdat de kosten van het afsluiten van de lening veel lager zijn dan bijvoorbeeld de emissiekosten van een aandelen- en/of obligatie-emissie. Verder zijn de afstemming van de bedragen en de termijnen op de behoefte van de onderneming veel nauwkeuriger. Tussenvraag 8.16 Wat is het verschil tussen leverancierskrediet en afnemerskrediet? Leverancierskrediet is het krediet dat de onderneming ontvangt van haar leveranciers. Afnemerskrediet is het krediet dat de onderneming verschaft aan haar afnemers. Bedrijfseconomie MBA 20

21 Hoofdstuk 9 Liquiditeit, rentabiliteit en solvabiliteit van ondernemingen Tussenvraag 9.1 Geef drie beoordelingscriteria voor de balansliquiditeit (statische liquiditeit). Men kan de balansliquiditeit beoordelen aan de hand van: het nettowerkkapitaal; de current ratio; de quick ratio; de werkkapitaalratio Tussenvraag 9.2 liquiditeit? Hoe kan men inzicht krijgen in de dynamische Men kan inzicht krijgen in de dynamische liquiditeit door een liquiditeitsoverzicht of kasstroomoverzicht op te stellen. Tussenvraag 9.3 Waarom moet een liquiditeitsbegroting betrekking hebben op korte perioden? Een liquiditeitsbegroting wordt opgesteld om liquiditeitstekorten te kunnen opsporen en hiervoor passende maatregelen te nemen, bijvoorbeeld een bankkrediet aanvragen. Om deze liquiditeitstekorten op te sporen moet de begroting wel betrekking hebben op een korte periode, anders worden tekorten weer teniet gedaan door (latere) ontvangsten. Tussenvraag 9.4 In welk opzicht verschillen een liquiditeitsbegroting en een resultatenbegroting? De resultatenbegroting is een begroting van de winst. Men berekent deze door de opbrengsten te verminderen met de kosten. Bij een liquiditeitsbegroting stelt men de ontvangsten en de uitgaven tegenover elkaar. Nu kan er enige tijd verlopen tussen opbrengsten en ontvangsten. Denk bijvoorbeeld aan verkopen op rekening (opbrengsten) en de betaling ervan (ontvangsten). Ook zijn uitgaven niet altijd gelijk aan kosten. Denk aan investeringen in vaste activa en de afschrijvingen hiervan. Tussenvraag 9.5 Wat verstaat men onder rentabiliteit? Rentabiliteit is de verhouding tussen de vermogensopbrengst en het geïnvesteerd vermogen. Bedrijfseconomie MBA 21