Inhoud. Inleiding 15. Deel 1 De context van opleiden en leren 28

Transcriptie

1 Inhoud Inleiding 15 0 Model: Strategisch opleiden en leren in organisaties 21 Uitgangspunten van strategisch opleiden en leren 21 Interpretatie en toepassing van het model 26 Deel 1 De context van opleiden en leren 28 1 Strategisch HRM en HRD Historische schets van HRM Strategisch human resource management Strategisch management en strategisch HRM Dimensies in human resource management Human-resourcesystemen Human resource cyclus HRM als businesspartner: een nieuw dienstverleningsmodel HR Shared Services en HR Businesspartners E-HRM en self services E-HRM in de praktijk: een case Strategisch human resource development (HRD) De HRD-functie in relatie tot HRM Veranderingen in de HRM-positie Veranderingen in de HRD-functie Mogelijke relaties HRM en HRD Onderzoekscijfers over bedrijfsopleidingen Onderzoekscijfers van het CBS Benchmarkonderzoek, verricht door Raet Enkele onderzoeksgegevens vanuit de USA (1999) 57 2 Organisaties en organisatieverandering Kenmerken van organisaties Organisaties als open systeem Drie beslissingsniveaus Managementtaken Evolutie in managementdenken Klassieke managementtheorie Scientific management Human relations Contingentiebenadering Organisatieontwikkeling Nieuwe organisatievormen Organisatieverandering en management van veranderingen Soorten veranderingen Verandermanagement Effecten van verandermanagement Strategievorming Strategisch plannen voorwerk.indd :00

2 2.4.2 Strategische intentie Implementatie van de strategie Planningsniveaus Management by Objectives Balanced business scorecard Taakstellende budgetten HRD en organisatieontwikkeling HRM, kerncompetenties en individuele competenties Kerncompetenties van organisaties Gemeenschappelijke visie Strategische intentie Kerncompetenties en individuele competenties Organisaties als strategische context Competenties als persoonlijke bekwaamheden Competentiemanagement Competentiemanagement en personeelsmanagement Competenties en motivatie Loopbaanontwikkeling Competentieontwikkeling Performance coaching en performance management Talentontwikkeling en talentmanagement Talent: persoonlijke bekwaamheid of bijzondere aanleg Talentmanagement Human performance improvement (HPI) Competentieontwikkeling in de praktijk Lerend vermogen van organisaties Organizational learning en leren in organisaties Single en double loop learning Afstemming tussen organisatiestrategie, HRM en HRD Organisatieverandering en lerend vermogen Lerend vermogen nader gedefinieerd Managementacties om lerend vermogen te beïnvloeden Lerende organisatie Leren in de lerende organisatie Lerend vermogen van de lerende organisatie Kenniscreërende organisatie Kennisontwikkeling: een strategie voor lerend vermogen Kennismanagement: een strategisch instrument voor lerend vermogen Intelligente organisatie Kenmerken van de intelligente organisatie Marktintelligentie en business intelligence: pijlers voor lerend vermogen Strategisch HRD-beleid en planvorming Diversiteit in HRD-beleidsconcepten Situationele HRD-planvorming Initiatief- en opdrachtfase Definitiefase Diagnose- en analysefase Ontwerp- en contractfase Realisatiefase Evaluatie- en borgingfase Inhoud en vorm HRD-plannen voorwerk.indd :00

3 Deel 2 Ontwikkeling en uitvoering van leertrajecten Functie-eisen, taakanalyses en competenties Identificatie van opleidingsbehoeften Analyse van het opleidingsprobleem Het Six box -model De cirkel van Romiszowski Het Behaviour Engineering Model Het achtveldenmodel van Kessels Methoden van opleidingsbehoefteonderzoek Organisatieanalyse Functie- en taakanalyse Doelgroepanalyse Methoden voor het analyseren van competenties Competentieanalyse via performance indicatoren Competentieanalyse binnen een lerende organisatie Assessment en ontwikkeling van competenties Performance assessment in organisaties De assessment-centermethode Assessment-centermethode Development centers Andere performance-assessmentinstrumen ten Het portfolio-instrument graden-feedbackinstrument Monitoring van ontwikkelingstrajecten Organiseren van performance asses sment op organisatieniveau Elementen van een managementsysteem voor performance assessment Aandachtspunten bij de hantering van performance asses smentinstru me n ten Ontwerpen van strategische leersituaties Ontwerpbenaderingen Probleemgerichte ontwerpbenadering Situationele ontwerpbenadering Interne en externe consistentie Onderscheid in ontwerpprocessen Ontwerpproces van cursussen Ontwerpproces van werkplekopleiden Ontwerpproces van spelsimulaties Ontwerpproces van action-learningprojecten Resultaatgerichte competentieontwikkeling Competentieontwikkeling als gedragsverandering Formulering van doelstellingen Kennis en vaardigheden Een praktijkgericht model voor competentieontwikkeling Leertrajecten in organisaties Kenmerken van leren in organisaties Het schoolse leren afleren Leerstijlen en leerpreferenties Formele en informele leertrajecten Opleiden en leren in de werksituatie Vormen van opleiden en leren in de werksituatie voorwerk.indd :00

4 9.2.2 Effectiviteit van een kwalificerende werkomgeving Mogelijke toepassing van werkplekleren in organisaties Leren in leerprojecten en netwerken Leerproject als leersituatie Leren in individuele netwerken Organiseren van leerwegen Leren door professionals Wat is een professional? Typen van professionals Leerstrategieën van professionals Management- en leiderschapsontwikkeling Definities en kenmerken van MD Veranderde eisen aan MD-programma s E-learning Definities en verschijningsvormen van e-learning Blended learning Succesfactoren bij implementatie van e-learning Transfer, begeleiding en coaching in de werksituatie Kenmerken van het transferproces Bevordering van het rendement van leertrajecten Transferbevorderende maatregelen Maatregelen op het vlak van de opleidingsprofessional Maatregelen ter bevordering van transfer door het management Begeleiding en coaching in de werksituatie Kenmerken van coaching in organisaties Coachingsstijlen Vormen van begeleiding en coaching Effectevaluatie van opleidingen Doel en functie van evaluatie Functies van effectevaluaties Formatieve en summatieve evaluatie Uitgangspunten bij effectevaluatie Niveaus van effectevaluatie Opzet en methodiek van effectevaluatie Evaluatiecriteria Voor- en nameting Methoden van effectevaluatie Methoden van effectevaluatie op de werkplek Evaluatie functieprofiel Evaluatie via discrepantieanalyse Evaluatie via monitoring Opleidingsrendement op organisatieniveau Het model return on investment Berekening van het rendement 341 Deel 3 Management van de opleidingsfunctie Positie van de opleidingsfunctie Managementverwachtingen betreffende HRD Traditionele taken van de opleidingsafdeling voorwerk.indd :00

5 12.3 Nieuwe taken van de opleidingsafdeling Positie van de opleidingsafdeling bij organisatieverandering Bewijzen toegevoegde waarde HRD-outsourcing Opleidingsprofessionals: rol en competenties Competentieprofielen van opleidingsprofessionals Nieuwe competentieprofielen Een competentieprofiel van een opleidingsprofessional Opleidingsprofessionals Professionaliteit Professionele beroepsgroepen Beroepscode voor professionals Dilemma s in de taakstelling van de HRD-professional HRD-professional als partner in organisatiestrategieën HRD-professional als makelaar tussen bedrijfsprocessen en leerpro cessen HRD-professional als facilitator van collectieve en individuele leerprocessen HRD-professional als een proactieve creator van synergie Opleidingsprofessionals en ethiek Ethische dilemma s van HRD-professionals Ethiek in de opleidingsfunctie Het adviesproces en adviesvaardigheden Adviseren en adviesstrategieën Fasen in het adviesproces Interactie tussen adviseur en klant Organisatie van de opleidingsafdeling Uitgangspunten bij het ontwerp van de opleidingsafdeling Klantverwachting Visie op leren ICT-volwassenheid Producten- en dienstenaanbod van de opleidingsafdeling Werkprocessen en personele bezetting van de opleidingsafdeling Werkprocessen Personele bezetting ICT-ondersteuning van de opleidingsfunctie Klantinteractie Financieel management van de opleidingsfunctie Plannen en budgetteren Strategische planningscyclus Budgetteringscyclus Management-controlcyclus Kosten van opleidingen en leertrajecten Opleidingsstuur- en kengetallen De business case Case financiële aspecten HRD 413 Literatuuroverzicht 415 Register voorwerk.indd :00