RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN BASIS ONDERWIJS

Transcriptie

1 RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN BASIS ONDERWIJS

2 BESTE LEERKRACHT, Komend schooljaar kunt u weer terecht in het Rijksmuseum van Oudheden voor een onvergetelijke museumles. In deze brochure vindt u informatie over onze lessen, rondleidingen en workshops inclusief twee nieuwe Egypte-lessen met de kinderboekenfiguren Vos en Haas en een nieuwe les over de Klassieke wereld voor groep 5-6. Onze docenten kunnen bij u op school ook een les verzorgen. Meer informatie hierover, en verschillende lesideeën, vindt u bij het tabblad in de klas. Heeft u vragen? Neemt u dan contact op met onze Servicedesk (t / info@rmo.nl). Wij denken graag met u mee. Marieke Peters en Timo Epping Afdeling Educatie 3 ONS AANBOD

3 ONS AANBOD ALLE LEERJAREN IN HET MUSEUM Rondleiding IN DE KLAS Museumdocent in de klas. Diverse lessen en knutselideeën over o.a. de ijstijd, Romeinen en Egypte op en pinterest.com/rijksmuseumvano. GROEP 1-2 Museumles Amon en Amara (pagina 14) Museumles Egypte met Vos en Haas (pagina 15) GROEP 3-4 Museumles Amon en Amara (pagina 14) Museumles Naar het museum met Vos en Haas (pagina 15) Museumles Tureluurtje Archeologie van Nederland (pagina 16) GROEP 5 Museumles Egypte met Dummie de Mummie (pagina 17) Museumles Tureluurtje Klassieke Wereld (pagina 17) Museumles Egypte (pagina 19) Museumles Romeinse Kust (pagina 20) Museumles 100% Romeins (pagina 20) GROEP 6 Museumles Archeologie van Nederland (pagina 16) Museumles Egypte met Dummie de Mummie (pagina 17) Museumles Tureluurtje Klassieke Wereld (pagina 17) Museumles Egypte (pagina 19) Museumles Romeinse Kust (pagina 20) Museumles 100% Romeins (pagina 20) GROEP 7 Museumles Archeologie van Nederland (pagina 16) Museumles Egypte met Dummie de Mummie (pagina 17) Museumles Egypte (pagina 19) Museumles Romeinse Kust (pagina 20) Museumles 100% Romeins (pagina 20) GROEP 8 Museumles Archeologie van Nederland (pagina 16) Museumles Egypte (pagina 19) Museumles Romeinse Kust (pagina 20) Museumles 100% Romeins (pagina 20) Projectweekpakket Egypte (pagina 11) Projectweekpakket Egypte (pagina 11) Projectweekpakket Egypte (pagina 11) Lespakket IJstijd (pagina 13) Projectweekpakket Egypte (pagina 11) Lespakket IJstijd (pagina 13) Projectweekpakket Egypte (pagina 11) Lespakket IJstijd (pagina 13) Projectweekpakket Egypte (pagina 11) Lespakket IJstijd (pagina 13) 4 SPECIAAL ONDERWIJS Het museum ontvangt regelmatig leerlingen uit het speciaal onderwijs. In overleg met u maken we bestaande programma s geschikt voor uw leerlingen. U kunt hiervoor contact opnemen met de Servicedesk ONS AANBOD

4 IN HET MUSEUM U kunt kiezen voor een museumles, rondleiding of workshop. Ook is het mogelijk met bijvoorbeeld de hele bovenbouw te komen en een combinatie van lessen en rondleidingen te maken. MUSEUMLES Een museumles is speciaal ontwikkeld voor een specifieke groep en wordt gegeven door een ervaren museumdocent. De les sluit aan bij de verschillende lesmethoden en bestaat uit een activerende introductie, opdrachten in het museum en een centrale afsluiting. Ook omvat de les materiaal voor in de klas. Op pagina 14 t/m 21 vindt u een overzicht van de verschillende lessen. RONDLEIDING Tijdens een rondleiding worden de leerlingen meegenomen langs de voorwerpen in het museum. De gids stemt de rondleiding af op het niveau van de groep. U kunt kiezen voor een topstukkenrondleiding of een rondleiding over de afdeling Egypte, Grieken, Romeinen, Archeologie van Nederland, Nabije Oosten of de tijdelijke tentoonstellingen. Bij de rondleidingen zijn geen opdrachten voor in het museum of de klas. WORKSHOP Tijdens een workshop gaan de handen uit de mouwen. In een uur doen de leerlingen onderzoek naar archeologisch materiaal. Zelf doen en ontdekken, en samenwerken staan centraal. De workshops staan onder leiding van een ervaren museumdocent. 6 7 ONS AANBOD

5 8 9 ONS AANBOD

6 IN DE KLAS MUSEUMDOCENT IN DE KLAS Ervaren museumdocenten komen met een koffer vol lesmateriaal en replica s naar uw school voor een prikkelende, activerende les over bijvoorbeeld mummies of gladiatoren. De docent maakt gebruik van beeldmateriaal van sprekende voorbeelden uit de museumcollectie. Veelal is er een (creatieve) opdracht of afsluitende quiz. De lessen kunnen aan een of meerdere groepen tegelijk gegeven worden. Het museum biedt lessen die aansluiten bij de tijdvakken Jagers en boeren, Grieken en Romeinen, Monniken en ridders en Steden en staten. Alle lessen sluiten aan bij de kerndoelen. De museumles kan een introductie zijn op een nieuw tijdvak, een onderdeel van een projectweek of een aanvulling op uw eigen lessen. Een overzicht van alle lessen staat op museumdocentindeklasbo. Wilt u een les over een ander onderwerp? Bel dan met de Servicedesk, PROJECTWEEKPAKKET EGYPTE (GROEP 1-8) Mummies, farao s, piramides: de meeste kinderen vinden het oude Egypte fascinerend en weten er wel iets vanaf. Dit pakket sluit daarop aan en gaat een stapje verder. Het biedt vele ideeën voor lessen, opdrachten en spellen, waaruit u voor uw eigen groep een keuze kan maken. Het bevat een uitgebreide docentenhandleiding met suggesties voor een planning en de inbedding in het curriculum, beeldmateriaal en een poster. Het pakket bevat de thema s Farao s, Mummies, Goden en Hiërogliefen en is gratis te downloaden op Het pakket sluit aan bij het kerndoel Tijd en hoofdlijn 2 Aan de periferie van Europa van de Canon. 10 Bij het pakket is een les in het museum voor groep 1-2 (zie pagina 14 en 15), 3-4 (zie pagina 14 en 15) en groep 5-8 (zie pagina 17 en 19). 11 IN DE KLAS

7 LESIDEEËN Op pinterest.com/rijksmuseumvano vindt u vele knutselideeën en kleurplaten over onder andere de ijstijd, Romeinen en het oude Egypte. Op staan diverse lessen. In de game Megamythen maken kinderen kennis met de mythische verhalen van de Grieken. Ze moeten slimmer, sneller en stoerder zijn dan de Griekse goden en helden. Het is de bedoeling om naar de top van de berg Olympus te klimmen en het vuur van de goden te pakken. Onderweg is het oppassen geblazen om niet verzeild te raken in de mythische onderwereld van de oude Grieken. Amon & Amara is een interactief voorleesverhaal voor de ipad voor kinderen uit groep 1-6. Voor scholen is een gratis versie voor het digibord gemaakt, verkrijgbaar via amonenamara. Het verhaal over de Egyptische prinses Amara en de bakkerszoon Amon is speciaal geschreven voor het Rijksmuseum van Oudheden. Kinderen kunnen zelf meedoen en Amara helpen om Amon te bevrijden. De app biedt spelletjes, een kinderencyclopedie, puzzels en 3D-effecten. Bovendien komen in het verhaal objecten voor die in het museum te zien zijn. Amon & Amara is ook beschikbaar als prentenboek. WERKSTUKHULP Op is informatie over onder andere de ijstijd, het oude Egypte, Romeinen en archeologie te vinden. Handig bij het maken van een spreekbeurt of werkstuk IN DE KLAS

8 IN HET MUSEUM GROEP 1-2 EGYPTE MET VOS EN HAAS -NIEUW- VANAF 1 NOVEMBER 2016 De bekende kinderboekfiguren Vos en Haas nemen de leerlingen mee op reis naar het oude Egypte. In het museum ontdekken ze spelenderwijs het land van piramides, farao s en mummies. Ze speuren naar koffers, die hulpmiddelen bevatten voor hun ontdekkingsreis. De kinderen zullen ervaren dat de cultuur van de oude Egyptenaren verschilt van hun eigen wereld, maar dat er soms ook overeenkomsten zijn. GROEP 1-4 AMON EN AMARA, EEN EGYPTISCH AVONTUUR T/M 2 OKTOBER 2016 In deze creatieve museumles neemt de Egyptische prinses Amara de leerlingen mee naar de tijdelijke tentoonstelling Egypte, land van onsterfelijkheid. Geïnspireerd door de kleuren en vormen van de voorwerpen maken de kinderen aan het eind van de les een Egyptische koningskraag (groep 1-2) of boetseren ze hun eigen amulet (groep 3-4). KERN 14 Sluit aan bij kerndoelen van de leergebieden Nederlands, Oriëntatie op jezelf en de wereld en Kunstzinnige oriëntatie. Leren kijken naar verschillende kleuren, vormen, texturen en versieringen en het zelf toepassen van verschillende (klei)technieken en materialen. Introductie, tekenopdracht in de tentoonstelling, creatieve eindopdracht. KERN De museumles sluit aan bij de kerndoelen Nederlands, Oriëntatie op jezelf en de wereld en Kunstzinnige oriëntatie. Kennismaken met verschillende historische perioden van Nederland en herkennen dat men vroeger anders leefde. Deze les past binnen het leesonderwijs. Materialen voor een mogelijke voorbereidende en afsluitende les voor op school. Introductie en afsluiting in educatieve ruimte, interactieve en creatieve opdrachten in het museum. GROEP 3-4 NAAR HET MUSEUM MET VOS EN HAAS -NIEUW- VANAF 1 NOVEMBER 2016 Wat is een verzameling en wat is een museum? Waarom worden bepaalde spullen verzameld en hoe gaan we met zo n verzameling om? Dit zijn vragen die de leerlingen tegenkomen wanneer ze met de bekende kinderboekfiguren Vos en Haas de Egyptische collectie van het museum ontdekken. De kinderen gaan op zoek naar museumvoorwerpen met een verhaal. Daarbij leren ze wat de cultuur van de oude Egyptenaren zó bijzonder maakt dat het nu nog steeds tot de verbeelding spreekt en tentoongesteld wordt in een museum. 15 IN HET MUSEUM

9 KERN De museumles sluit aan bij de kerndoelen Nederlands, Oriëntatie op jezelf en de wereld en Kunstzinnige oriëntatie Bewustwording van de functie van een museum, waarom en hoe Egyptische voorwerpen worden bewaard en welke verhalen ze vertellen. Deze les past binnen het leesonderwijs. Materialen voor een mogelijke voorbereidende en afsluitende les voor op school. Introductie en afsluiting in educatieve ruimte, interactieve en creatieve opdrachten in het museum. GROEP 3-4 TURELUURTJE ARCHEOLOGIE VAN NEDERLAND Kijk eens goed, zie je die meneer? Wat heeft hij bij zich? Hadden ze dat zo lang geleden al? In deze les krijgen de leerlingen per groepje een grote kijkplaat over het leven in een historische periode, waarmee ze in het museum op zoek gaan naar voorwerpen. De kijkplaten zijn gemaakt door Annet Schaap, bekend van o.a. Superjuffie. In de les gaan de kinderen zelfstandig aan de slag en worden meervoudige intelligenties aangesproken. GROEP 5-6 TURELUURTJE KLASSIEKE WERELD -NIEUW- VANAF 1 SEPTEMBER 2016 Het verhaal achter de klassieke kunstvoorwerpen in het museum, dat is waar het in deze museumles om draait. In de tijd van de Grieken en de Romeinen werden ambachtslieden weinig gewaardeerd, maar gelukkig is dat nu anders. Door middel van kijkplaten van verschillende werkplaatsen, leren de leerlingen de ambachten kennen en kijken ze met een nieuwe blik naar de voorwerpen. De kijkplaten zijn gemaakt door Martijn van der Linden, die met zijn prentenboeken verschillende prijzen ontving. KERN De museumles sluit aan bij de kerndoelen Kunstzinnige oriëntatie en de kerndoelen Tijd binnen het leergebied, Oriëntatie op jezelf en de wereld en bij het tijdvak Grieken en Romeinen. Aan de hand van kijkplaten verschillende klassieke ambachten en hun technieken leren kennen. Goed kijken naar en natekenen van museumvoorwerpen. Introductie, kijkplaat, werkblad, tekenen, presenteren. Coöperatief en zelfstandig. KERN 16 De museumles sluit aan bij de kerndoelen Kunstzinnige oriëntatie en de kerndoelen Tijd binnen het leergebied, Oriëntatie op jezelf en de wereld en bij het tijdvak Grieken en Romeinen, Monniken en ridders en Steden en staten. Goed kijken naar en interpreteren van kijkplaten en de museumcollectie. Kennismaken met verschillende historische perioden van Nederland en herkennen dat men vroeger anders leefde. Introductie, kijkplaat, werkboekje, evaluatie. Coöperatief. GROEP 5-7 EGYPTE MET DUMMIE DE MUMMIE T/M 2 OKTOBER 2016 Het bekende kinderboekenfiguur Dummie de Mummie neemt de leerlingen mee over de tijdelijke tentoonstelling Egypte, land van onsterfelijkheid. Ze bekijken mummies, hiërogliefen en eeuwenoude gebruiksvoorwerpen, en maken kennis met de verschillende Egyptische goden. Ook leren ze over het mummificatieproces en de bijbehorende rituelen. 17 IN HET MUSEUM

10 KERN Sluit aan bij de kerndoelen Tijd binnen het leergebied Oriëntatie op jezelf en de wereld en hoofdlijn 2 Aan de periferie van Europa van de Canon. Kennismaking met het oude Egypte en gebruiksvoorwerpen en rituelen uit die tijd. Introductie, werkboekje, gezamenlijke eindopdracht. Bij het programma ontvangt u een projectweekpakket over het oude Egypte dat, zowel voor als na het museumbezoek, in de klas gebruikt kan worden. GROEP 5-8 MUSEUMLES EGYPTE -NIEUW- HELE SCHOOLJAAR ALS MUSEUMDOCENT IN DE KLAS OF VANAF 1 NOVEMBER 2016 IN MUSEUM In deze les ontdekken de leerlingen aan de hand van uitdagende opdrachten de Egyptische collectie van het museum. Ze leren op thematische wijze over de Egyptische godenwereld, bijzondere begrafenisrituelen en de rol van het schrift. Ze komen oog in oog te staan met imposante beelden en betreden een grafkapel. KERN Sluit aan bij de kerndoelen Kunstzinnige oriëntatie en bij de kerndoelen Tijd binnen het leergebied Oriëntatie op jezelf en de wereld. Binnen het vak Geschiedenis sluit de museumles aan bij de tijdvakken Jagers en verzamelaars en Grieken en Romeinen. Kennismaking met het oude Egypte en het museum als een leuke en leerzame plek. 18 Introductie, werkboekje, gezamenlijke eindopdracht. Bij het programma ontvangt u een projectweekpakket over het oude Egypte dat, zowel voor als na het museumbezoek, in de klas gebruikt kan worden. 19 IN HET MUSEUM

11 GROEP 5-8 ROMEINSE KUST T/M 25 SEPTEMBER 2016 In deze les bij de tijdelijke tentoonstelling Romeinse kust maken de leerlingen een ontdekkingstocht langs de Nederlandse kustlijn in de Romeinse tijd. Van noord naar zuid onderzoeken ze onder andere een Romeins fort, een bijzonder ruitermasker en staan ze oog in oog met de godin Nehalennia. Slagen de leerlingen erin in hun Romeinse schip de kust van Texel tot Zeeland te bevaren? De museumles vormt een aanvulling op de diverse lesmethodes binnen het geschiedenisonderwijs. KERN 20 Sluit aan bij de kerndoelen Tijd binnen het leergebied Oriëntatie op jezelf en de wereld en bij het tijdvak Grieken en Romeinen. Kennismaking met het dagelijks leven aan de kust in Nederland in de Romeinse tijd. Introductie, diverse spelmaterialen, een werkblad en een afsluitende quiz. Bij de museumles horen een voorbereidende les en lessuggesties voor na het museumbezoek ( GROEP 5-8 MUSEUMLES 100% ROMEINS In deze les gaan de kinderen op zoek naar de Romein in zichzelf. Hoe sterk, slim en vindingrijk zijn ze in vergelijking met een Romein? KERN Sluit aan bij de kerndoelen Tijd binnen het leergebied Oriëntatie op jezelf en de wereld en bij het tijdvak Grieken en Romeinen. Kennismaking met het dagelijks leven in Nederland in de Romeinse tijd. Introductie, film, werkboekje, evaluatie met quiz en replica s. GROEP 5-8 SCHERVENWORKSHOP Met een berg scherven, een museumdocent en een spannende opdracht gaan de leerlingen aan de slag als archeoloog. Ze ontdekken dat dit meer is dan alleen voorwerpen uit de grond opgraven. Ze tekenen een scherf na, bepalen van welk materiaal deze is gemaakt en hoe oud de scherf is. Daarna restaureren ze een schaal. Deze workshop krijgen de leerlingen in het Kabinet der Klassieken, omringd door Griekse en Romeinse voorwerpen. KERN Sluit aan bij de kerndoelen Tijd binnen het leergebied Oriëntatie op jezelf en de wereld en de kerndoelen Kunstzinnige oriëntatie. Kennismaking met het werk van een archeoloog en restaurator. Introductie, opdrachten, nabespreking. GROEP 6-8 ARCHEOLOGIE VAN NEDERLAND Tijdens deze les lopen de leerlingen door de geschiedenis van Nederland. Langs een meterslange tijdslijn ontdekken ze hoe hun slaapkamer er in de Steentijd uitgezien zou hebben en hoe kinderen naar school gingen in de Middeleeuwen. KERN Sluit aan bij de kerndoelen Tijd binnen het leergebied Oriëntatie op jezelf en de wereld en bij de tijdvakken Jagers en boeren, Grieken en Romeinen, Monniken en ridders en Steden en staten. Het is mogelijk de nadruk te leggen op Nederland in de prehistorie of Nederland in de Middeleeuwen. Kennismaking met het dagelijks leven in Nederland in de prehistorie, Romeinse tijd en Middeleeuwen. Introductie, speurboekje (met vragen, tekenopdrachten, puzzels en stickers), evaluatie met quiz, replica s. 21 IN HET MUSEUM

12 PRIJZEN EN TIJDEN PRODUCT PRIJS LEERLINGEN DUUR Museumles 75 max kwartier Rondleiding tot 15 leerlingen Rondleiding tot 30 leerlingen 50 max uur 100 max uur Workshop 50 max uur Met de hele school naar het museum 75 per 35 leerlingen, per 2 uur In overleg In overleg Bezoek met eigen programma* 3 per leerling In overleg In overleg Museumdocent in de klas 75 per uur (min. 2 u) + reisvergoeding In overleg** In overleg * Bij een bezoek met een eigen programma is er geen begeleiding door een museumdocent. ** De lessen kunnen ook in de aula aan meerdere groepen tegelijk gegeven worden. De kosten voor een museumbezoek kunt u per pin of contant aan de kassa betalen. Voor Museumdocent in de klas ontvangt u een factuur. Voor leerlingen uit Leiden en omstreken worden de lessen van de Cultuurlijnen vergoed door de gemeenten. Kijk voor meer informatie op 22 De rondleidingen kunnen op elk gewenst tijdstip worden geboekt. De museumlessen worden aangeboden van dinsdag tot en met vrijdag binnen vier tijdsblokken: 1e blok u / 2e blok u / 3e blok u / 4e blok u 23 PRAKTISCHE IINFORMATIE

13 RESERVEREN Museumlessen en rondleidingen kunt u reserveren op Voor Museumdocent in de klas kunt u bellen met de Servicedesk van het museum op telefoonnummer Wilt u met een grotere groep of op een afwijkend tijdstip komen? Of heeft u een ander verzoek? Neemt u gerust contact met ons op, we denken graag mee. KLANKBORDGROEP Het museum ontwikkelt haar museumlessen in nauwe samenwerking met leerkrachten. Ook alle activiteiten voor het onderwijs worden bij een team van leerkrachten getoetst. Heeft u interesse om plaats te nemen in deze klankbordgroep, stuur dan een aan educatie@rmo.nl. SPELREGELS IN HET MUSEUM - Voor groep 5-8 geldt een minimum van één begeleider per tien leerlingen, voor groep 1-4 geldt een minimum van één begeleider per vijf leerlingen. De begeleiders hebben gratis toegang. - Indien u een reservering tot zeven dagen vóór de geplande bezoekdatum annuleert of wijzigt, betaalt u 25. Bij annulering of wijziging binnen deze termijn van zeven dagen zijn we helaas genoodzaakt het volledige bedrag in rekening te brengen. - Er is een speciale ruimte voor jassen en tassen. BON VOOR GRATIS ENTREE Vooraf het museum bekijken? Dat kan! Tegen inlevering van deze bon bij de kassa van het museum ontvangt u een gratis entreebewijs. Eén gratis entreebewijs per bon. Deze bon is geldig t/m 31 december MET DE HELE SCHOOL NAAR HET MUSEUM Met alle groepen of alle bovenbouwleerlingen naar het Rijksmuseum van Oudheden? Bijvoorbeeld als onderdeel van een projectweek over de Romeinen? Dat kan! Het programma kan in overleg worden samengesteld, waarbij uw wensen leidend zijn. U kunt ervoor kiezen het hele museum te bezoeken, of een bepaald onderwerp of tijdelijke tentoonstelling centraal te stellen. Kijk op voor meer informatie en voorbeelden van dagprogramma s. MUSEUMJEUGDUNIVERSITEIT (GROEP 5-8) Heeft u kinderen in de klas die wat meer aankunnen? Wijs hen dan op de MuseumJeugdUniversiteit. Kijk op of vraag een poster aan via educatie@rmo.nl. 24 Naam docent Functie School Stad school adres Houd mij op de hoogte van uw aanbod voor het basisonderwijs. (Aankruisen indien van toepassing) 25 m / v PRAKTISCHE IINFORMATIE

14 26 vormgeving Ankie Stoutjesdijk / fotografie Rob Overmeer 27 PRAKTISCHE IINFORMATIE

15 op de hoogte blijven? Meld u aan voor de nieuwsbrief op bezoekadres Rapenburg 28, Leiden / Rijksmuseum van Oudheden 2016, wijzigingen voorbehouden