Onderwerp: Kaderstellende notitie voor de transformatie van de jeugdhulpverlening.

Transcriptie

1 Vragen ter voorbereiding op de commissie 2014/008 Onderwerp: Kaderstellende notitie voor de transformatie van de jeugdhulpverlening. Commissievergadering: Gesteld door: Portefeuillehouder: Teammanager: Deadline: 13 februari 2014 Valkenswaard Lokaal / P. van Steensel Louis Teunissen / L. van de Ven 12 februari 2014 Vraag: Er staan 2 onderwerpen op agenda van donderdag 13 februari a.s. WMO gerelateerd, t.w. kaderstellende notitie voor de transformatie van de jeugdhulpverlening en AWBZtransitie: project ondersteuningsarrangementen. Is er geen advies WMO? Indien wel waarom zit dat niet bij de stukken? Antwoord: Kaderstellende notitie Jeugdzorg: De kaderstellende notitie voor de transformatie van de jeugdzorg is niet voor advies voorgelegd aan de Wmo-raad. Over de uitgangspunten voor de transformatie van de jeugdhulpverlening is wel overleg gevoerd met de cliëntenraden van de betrokicen instellingen. Er heeft dus wel cliëntenparticipatie plaatsgevonden maar nog geen (bredere) burgerparticipatie. Bij het opstellen van het beleidsplan wordt wel bredere inspraak geboden. Project ondersteuningarrangementen: De Wmo-raad heeft een advies uitgebracht. Vanwege de tijdsdruk waarmee het wettelijk traject loopt en de beperkte invoertijd die we als gemeente hebben, was het niet mogelijk het advies en de reactie hierop tijdig mee te sturen. Het advies van de Wmo-raad en de bijbehorende reactie hierop worden u na de collegebehandeling op dinsdag 11 februari nagezonden.

2 de Hofnar 15 Postbus GA Valkenswaard T (040) F (040) gemeente@valkenswaard.nl Aan de leden van de raad van de gemeente Valkenswaard Kenmerk Onderwerp Behandeld door Bijlage(n) Datum 14uit00766 Reactie college op advies Wmo-raad inzake project ondersteuningsarrangementen I. Vos Geacht raadslid, Tijdens de commissievergadering van 13 februari 2014 en tijdens de raadsvergadering van 27 februari 2014 staat het raadsvoorstel inzake AWBZ-transitie: project ondersteuningsarrangementen geagendeerd. Met betrekking tot dit voorstel wordt u het advies van de Wmo-raad en de reactie van het college hierop nagezonden. Gezien de tijdsdruk waarmee het wettelijk traject loopt en de beperkte invoertijd die we als gemeente hebben, was het helaas niet mogelijk beide brieven eerder naar u te versturen. Hoogachtend, burgemeester en wethouders van Valkenswaard, secretaris, burgemeester, drs. R.F.W. van Eijck drs. A.B.A.M. Ederveen

3 de Hofnar 15 Postbus GA Valkenswaard T (040) F (040) gemeente@valkenswaard.nl Wmo-raad Valkenswaard H. Dijkstra Witbolgrasbeemd HZ VALKENSWAARD Kenmerk 14uit00747 onderwerp Reactie op advies inzake project ondersteuningsarrangementen Behandeld door I. VOS Datum Geachte heer Dijkstra, Uw brief van 30 januari 2014 inzake het advies op het raadsvoorstel project ondersteuningsarrangementen is op 3 februari in goede orde ontvangen. Wij willen u hartelijk danken voor uw reactie. In deze brief geven wij antwoord op uw advies. Zoals u in uw brief aangeeft dient de transitie onder hoge tijdsdruk en met nogal wat onzekerheden te worden ingevoerd. Wij doen ons uiterste best om alle veranderingen in de juiste banen te leiden. Tijdens de A2-bijeenkomst AWBZ-transitie in september 2013 werd ons duidelijk dat zorgaanbieders, nog meer als toen al het geval was, een plek moeten krijgen binnen het project ondersteuningsarrangementen. Wij hebben dit dan ook meegenomen in de voorbereiding op het project en het raadsvoorstel. In uw advies vraagt u zich terecht af op welke manier de samenwerking met de zorgaanbieder geborgd wordt. Zorgaanbieders leveren, uiteraard met goedkeuring van de cliënt, gegevens aan. Daarnaast wordt kennis en informatie van de zorgaanbieder meegenomen in het gesprek. Indien de cliënt dit wenst, mag de zorgaanbieder aanwezig zijn bij het gesprek. Het voorstel is om de middelen voor de pilot en een eventueel vervolg te onttrekken uit de Wmo-reserve. Wij realiseren ons dat dit een precair punt is. U stelt terecht de vraag of er andere scenario's zijn overwogen. Het

4 antwoord hierop is ja. We hebben onderzocht of de kosten van dit project betaald kunnen worden uit andere middelen, zoals de invoeringsmiddelen Wmo, Na onderzoek bleek dit geen haalbare optie. Er moeten dit jaar nog veel zaken geregeld worden waarbij we deze middelen zeer hard nodig zullen hebben. Het aanwenden van de invoeringsmiddelen zou betekenen dat we niet voldoende budget meer hebben om de nieuwe Wmo op een verantwoorde wijze In te voeren. In uw advies geeft u aan dat advies is opgevraagd bij een aantal belangenorganisaties uit het veld. Hun opmerkingen over de positie van de cliënt zijn ook voor ons een belangrijk punt van aandacht. Tijdens de pilot en een eventueel vervolg staat de cliënt dan ook centraal. Cliënten worden geïnformeerd over de bedoeling van het gesprek en hun rechten daarbij. Zij worden individueel benaderd voor een gesprek waarin wensen en behoeften worden besproken. Daarnaast geeft het de cliënt duidelijkheid over alle veranderingen die er in de zorg gaan plaatsvinden. In plaats van een gesprek óver de cliënt, is het een gesprek mét de cliënt. Daarbij is het uiteraard mogelijk (en zelfs wenselijk) dat de cliënt zich laat bijstaan door een voor hem of haar vertrouwd persoon. U geeft in uw brief aan dat de doelstelling van het project niet helder is. De doelstelling van het project bestaat inderdaad uit meerdere elementen. Enerzijds is het voor de gemeente een manier om te onderzoeken op welke manier de zorg en ondersteuning voor cliënten anders (gekanteld) geregeld kan worden. Daarmee kan worden voldaan aan de korting van ongeveer 20% op het over te hevelen budget. Daarnaast worden cliënten geïnformeerd over de veranderende taken van gemeenten en wordt er toegewerkt naar een Wmo-proof arrangement. In uw advies stelt u de vraag of het nog nodig is om bij een eventueel vervolg van het project, alle cliënten te zien. Wij denken dat dit inderdaad niet nodig zal zijn. Denk bijvoorbeeld aan dagbesteding voor verstandelijk beperkten.

5 Tot slot willen wij u meedelen dat ook wij van mening zijn dat het verloop van de pilot cruciaal is voor een eventueel vervolg van het project. De pilot zal grondig geëvalueerd worden alvorens wij overgaan tot een mogelijk vervolg van het project. Wij zullen u tijdig betrekken bij de evaluatie van de pilot. Wij hopen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, burgemeester en wethouders van Valkenswaard, secretaris, burgemeester, drs. R.F.W. van Eijck drs. A.B.A.M. Ederveen

6 Wmo-raad Valkenswaard Valkenswaard, 30 januari 2014 Aan: College B&W gemeente Valkenswaard Onderwerp: reactie op raadsvoorstel "Ondersteuningsarrangementen" Uw kenmerk: 13raad00738 Kopie: L.Teunissen, I. Vos Gehandicapten Platform Valkenswaard, SeniorenBelang Valkenswaard, KansPlus Advies Ondersteuningsarrangementen: Piket paaltjes na de pilot Geacht College, Inleiding. Ons advies is opgebouwd uit twee blokken. In het eerste deel gaan we in op de algemene aspecten en randvoorwaarden van het Project ondersteuningsarrangementen, terwijl we in het tweede deel meer de project aspecten in ogenschouw nemen. Algemeen. We hebben te doen met een groot aantal nieuwe gemeentelijke taken die in 2015 naar verwachting wordt ingevoerd. De Wmo-raad begrijpt goed dat u en het ambtelijk apparaat onder grote druk staan om alle zaken betreffende de transitie AWBZ goed op orde te krijgen. Duidelijk is dat er enorm veel werk verzet moet worden en dat we te maken hebben met dwingende deadlines, nieuwe samenwerkingsverbanden, veel onzekerheden, en niet te vergeten een reusachtige tijdsdruk. Het handelt om processen waar je normaal veel jaren over mag doen en die nu op een welhaast onverantwoord korte termijn rond moeten zijn. We hebben respect voor het vele werk dat door u en uw medewerkers momenteel wordt verzet. Erkend wordt dat we niet vroeg genoeg kunnen beginnen met het verkennen van de nieuwe doelgroepen en hun problematiek, wat uiteindelijk moet leiden tot nieuwe ondersteuningsarrangementen. In die zin staat de noodzaak van het onderhavige project en de regie rol van de gemeente buiten kijf. In de overdracht van taken naar de gemeenten staat o.i. de continuïteit van goede zorg aan cliënten voorop zonder uit het oog te verliezen dat er substantiële bezuinigingen moeten worden gerealiseerd. In een bijeenkomst met zorgaanbieders in september 2013 is het pilotproject voor het eerst aan de orde gesteld. Het riep bij de zorgaanbieders de nodige weerstand en kritiek op; vooral het inhuren van een extern bureau stond onder kritiek. Maak gebruik van de bij zorgaanbieders aanwezige deskundigheid, was de veel gehoorde opmerking. De kritiek van de zorgaanbieders m.b.t. het inhuren van een extern bureau krijgt des te meer gewicht nu blijkt dat de middelen worden onttrokken aan het Wmo-fonds. Wij vragen ons in

7 gemoede af of dit acceptabel is. Terwijl we weten dat alle Wmo-gelden buitengewoon hard nodig zullen zijn. De middelen van het Wmo-fonds zouden immers ten goede moeten komen aan de zorg voor cliënten en zijn niet bedoeld voor organisatorische activiteiten. In het licht van het voorgaande vragen wij ons af of er andere scenario's zijn overwogen en wat de argumenten zijn geweest om te kiezen voor het onderhavige voorstel. Dit lezen we helaas niet in uw voorstel. In het raadsvoorstel wordt een aantal keren de noodzaak van samenwerking met de zorgaanbieders genoemd. Ons inziens is die samenwerking een belangrijke voorwaarde voor het welslagen van het project. Daarbij gaat het primair om de opgebouwde kennis, kwaliteiten en professionaliteit. Onze vraag is of en hoe die samenwerking van de zorgaanbieders is veilig gesteld als voorwaarde vooraf. Als Wmo-raad hebben wij bij onze oordeelvorming medespelers uit het veld betrokken. Preadviezen werden verstrekt door: Platform Gehandicapten Valkenswaard, SeniorenBelang Valkenswaard en KansPlus, afdeling Valkenswaard. Behalve de kritische opmerkingen over de organisatie die verwerkt zijn in dit advies, spreken zij hun zorg uit over de positie van de cliënten en hun naasten. Zij wijzen ondermeer op het belang dat de cliënt goed geïnformeerd wordt over de bedoelingen van de pilot, hun rechten, de gespreksinhoud en het vervolg. Gewezen wordt op het belang dat de gespreksleider over goede gesprekskwaliteiten beschikt en goed ingevoerd is in de materie. Geoordeeld wordt dat maatwerk het belangrijkste doel blijft, daarbij inspelend op de mogelijkheden en kansen van de cliënt. Vroege betrokkenheid van cliënten en hun naasten in de pilot wordt aanbevolen. Over de hoogte van het budget voor dit project tasten we in het duister, maar het zal niet gering zijn daar er gesproken wordt over Europees aanbesteden. Gelukkig speelt dit pas na de pilotfase die naar onze mening bepalend is voor het vervolg. Het project. In het algemeen gesproken worden in projectvoorstellen vanuit een heldere doelstelling en probleemdefinitie, verschillende alternatieven beschreven. Vanuit een duidelijke analyse van voor en nadelen van de verschillende oplossingsrichtingen wordt dan een keuze gemaakt. De Wmoraad mist nadrukkelijk deze gewenste opbouw en toelichting in dit raadsvoorstel. Het komt ons voor dat de gemeente de doelstelling niet duidelijk voor ogen heeft. Hoofddoel is een passend ondersteuningsarrangement te vinden. Hierbij zij opgemerkt dat het begrip "passend" door de lezer op verschillende manieren kan worden uitgelegd. Zo vindt men her en der verspreid in de nota verschillende doelstellingen zoals o.a. voorkomen van een begrotingstekort in 2015, zorgvuldige overgang, zicht op de doelgroep, verkrijgen van beleidsinput, duidelijkheid bieden aan cliënten en aanbieders, opbouwen van deskundigheid bij de groep van consulenten. Kortom helderheid is hier gewenst. Het project kent twee fasen, de pilotfase en het vervolg. Wegens het ontbreken van een eenduidige en vooral ook heldere probleemdefinitie, is niet helder wat het doel van de pilot is en evenzeer tasten wij in het duister over de randvoorwaarden die hierbij moeten worden aangehouden. Juist voor de pilot dienen de doelstellingen en het verwachte resultaat concreet en helder te zijn. Het resultaat is immers leidend voor het vervolgtraject waarvoor, volgens de toelichting, de meeste middelen nodig zijn. In onze optiek is de pilotfase - te kenmerken als leerproces - cruciaal voor het welslagen van het totale project: in alle zorgvuldigheid komen tot nieuwe zorgarrangementen. Ons advies is om een de pilotfase goed te definiëren en pas na een grondige evaluatie van de resultaten de vervolgstap te maken. Aangegeven wordt dat na beëindiging van de pilot, dus in het vervolg hiervan, alle cliënten zullen worden bezocht. Wij vragen ons af of dat werkelijk nodig is. Kunnen bepaalde verworvenheden in kennis, opgedaan tijdens de pilot, nadien niet deels a.h.w. uitgerold worden over de hele clientèle?

8 Wij stellen ons voor dat u daarbij dan gebruik zou kunnen maken van de nieuw verworven competenties van uw eigen consulenten, maar ook van de zorgaanbieders en niet in het minst van de (voor)geschiedenis van de betrokken cliënten. Kortom ons inziens schort het aan een goede projectmatige opzet van de vooral in onze ogen cruciale pilotfase. Helderheid in doelstellingen en randvoorwaarden dient te worden geboden. Belangrijk daarbij is ook hoe de opdracht aan het externe bureau Bizob, een adviesbureau op het gebied van inkoop, en zijn rol worden gedefinieerd. Resumerend. In dit raadsvoorstel, het eerste concrete project na de Uitgangspuntennotitie, gaat het om belangrijke veranderingen, niet alleen voor de gemeente, maar vooral voor een groep van kwetsbare mensen. Zulke veranderingen vereisen een zorgvuldig afgewogen voorstel. Het geheel overziende komen we tot de volgende conclusies en aanbevelingen. Het doel lijkt ons helder: nieuwe ondersteuningsarrangementen (die voldoen aan goede zorg voor de cliënten) onder regie van de gemeente. De besluitvorming kent o.i. twee stappen. De eerste stap betreft de gemaakte keuze: het voeren van individuele gesprekken met ondersteuning van een extern bureau. Vragen die o.i. hierbij beantwoord moeten worden voorafgaande aan de pilotfase zijn: zijn er andere scenario's overwogen en wat zijn de argumenten voor de gemaakte keuze; wat is de exacte rol van het externe bureau. De tweede stap betreft de besluitvorming voor de uitvoering, het project. Onze aanbeveling is om een heldere opdracht, met name t.b.v. de pilotfase, te formuleren: een eenduidige projectdefinitie met doel, gewenst resultaat, uitgangspunten en randvoorwaarden. Wij bevelen aan om over de vervolgfase pas te beslissen na een grondige evaluatie van de resultaten uit de pilot om zo de piketpaaltjes voor de eindfase te plaatsen. Namens de Wmo-raad Valkenswaard, H.T. Dijkstra Voorzitter Wmo-raad Valkenswaard