NAAR EEN VITALE ORGANISATIE MET MINDFULNESSTRAINING

Transcriptie

1 NAAR EEN VITALE ORGANISATIE MET MINDFULNESSTRAINING Symposium In dialoog over vitaliteit Ziekenhuis Bernhoven Wibo Koole directeur CvM

2 WAAROVER GAAT HET VANMIDDAG?

3 Wat gaan we doen? Waarom vitaliteit/bevlogenheid belangrijk? Wat is mindfulness en hoe helpt het? Wat weten we van de effecten? Wat zijn de kansen en risico s van toepassen van mindfulnesstraining? Zelf ervaren door een mindfulnessoefening.

4 Centrum voor Mindfulness Onze missie: Bijdragen aan de kwaliteit van leven en werken, opvoeding, onderwijs en gezondheid Door: Trainingen, Opleidingen en Expertise (onderzoek, publicaties, vakontwikkeling)

5 TE BESTELLEN BIJ:

6 Mindfulness en bevlogenheid in het vizier ORGANISATIES EN MENSEN ONDER DRUK

7

8 Lekker aan de slag of Werken gaat lekker Eigen tempo en ritme Geeft energie Motivatie uit jezelf Eigen welbevinden versterkt Het werk moet af Pressie en controle Vreet energie Moet van anderen Doorgaan tot je erbij neervalt LEKKER AAN DE SLAG STUG AAN HET DOORWERKEN

9 Lekker aan de slag of Werken gaat lekker Eigen tempo en ritme Geeft energie Motivatie uit jezelf Eigen welbevinden versterkt Het werk moet af Pressie en controle Vreet energie Moet van anderen Doorgaan tot je erbij neervalt LEKKER AAN DE SLAG STUG AAN HET DOORWERKEN

10

11 Betekent voor teams Intensiever samenwerken nodig: je werk is afhankelijk van anderen Slimmer werken: handig gebruiken van emoties onontbeerlijk Zelfmanagement van het team zonder klassieke teamleider

12 En voor medewerkers Meer druk en daarmee goed kunnen omgaan Emotionele zelfbeheersing tonen Ondernemend en positief zijn, ondanks de toegenomen persoonlijke risico s (door nadruk op zelfmanagement)

13 Gevolgen merkbaar Veel werknemers ervaren hoge werkdruk 40% Hoge taakeisen 44% Lage autonomie (toegenomen!) 9% Hoge emotionele belasting (zorg: 19%!!) 45% werkgerelateerd verzuim door PSA (psycho-sociale arbeidsbelasting) Psychische klachten Overspannenheid en burn-out Vermoeidheid en concentratieproblemen Kosten voor werkgevers (2012): 2,7 miljard Bron: Arbobalans 2014

14 Wat is het? Wat train je? MINDFULNESS

15 Mindless

16 of mindful?

17 Mindfulness Met opzet, van moment tot moment aandacht besteden aan de ervaringen die zich aandienen, zonder oordeel. Jon Kabat-Zinn

18 Mindfulness is emotieregulatie... met de volgende aspecten: Observeren van sensaties, percepties, gedachten, gevoelens Niet reageren op de innerlijke ervaring Beschrijven of benoemen met woorden Ervaringen niet oordelen Bewust handelen Het gaat erom anders tot je ervaringen komen te staan en niet de ervaring zelf veranderen

19 ...door training van de aandacht MINDFULNESS AANDACHT stabiliteit controle efficiency Bron: Journal of management januari 2016 COGNITIE capaciteit flexibiliteit EMOTIE levenscyclus reactiviteit valentie GEDRAG zelfregulering verminderde automatisme FYSIOLOGIE stress respons neuroplasticiteit ouder worden

20 Lekker aan de slag of Werken gaat lekker Eigen tempo en ritme Het werk moet af Pressie en controle Energiegevend Motivatie uit jezelf MINDFULNESSTRAINING Energievretend Moet van anderen Eigen welbevinden Doorgaan tot je erbij neervalt LEKKER AAN DE SLAG STUG AAN HET DOORWERKEN

21 De stand van zaken: kennis en ervaring MINDFULNESS IN ORGANISATIES

22 Effecten in organisaties Prestaties Relaties Welzijn Redelijk zeker Baan Taak Burgerzin Veiligheid Deviantie Communicatie en kwaliteit relatie Conflicten hanteren Empatie en compassie Leiderschap Teamwork Fysiek Psychologisch Gedrag Voorlopig Niveaus Variabiliteit Buffers Doelen en motivatie Zelf versus ander Klimaat Gedeelde mentale modellen Mindful leiderschap training Weerbaarheid Herstel Groei

23 Redelijk zekere bevindingen Prestaties Middenmanagers: hogere prestatiewaardering door supervisoren Betere uitkomsten patiënten bij psychotherapeuten Relaties Betere kwaliteit communicatie Beter emotioneel verstaan Grotere compassie Welzijn Lager voorkomen van burn-out, stress en negatieve stemming Hoger psychologisch kapitaal Hogere betrokkenheid

24 Voorlopige bevindingen Grotere mindfulness kan individueel Welzijn bevorderen Psychologisch kapitaal versterken (positief affect, hoop, optimisme) en zo bevlogenheid vergroten Positieve emoties verbreden en verdiepen en zo bevlogenheid en welzijn vergroten

25 Voorlopige bevindingen 2 Grotere mindfulness kan collectief Sociale kant van leiderschap versterken (tevredener medewerkers) Luisteren verbeteren en dialoog meer patient-gerichte maken Zien van verschillende perspectieven Emotionele cultuur positiever maken

26 Mindfulness en Bevlogenheid Nog weinig over bekend, een studie Relatie (via niet-reageren) is indirect Via positief affect Versterking hoop Via authentiek functioneren Welbevinden Direct effect van niet-reageren Indirect via niet-oordelen

27 8 weken en hoe dan? MINDFUL WERKEN TRAINING

28 De Mindful Werken-training Trainingsduur 8 weken Sessies van 2,5 uur plus hele oefendag Thuis en op werk oefenen: half uur per dag Basisvaardigheden meditatie en yoga Toepassen in dagelijkse werkpraktijk Van elkaar leren Ondersteunend materiaal

29 Eigen onderzoek training laat zien Deelnemers rapporteerden lagere stressniveaus Hogere mindfulness vaardigheden (het aandachtig kunnen zijn) Deelnemers voelen zich effectiever in hun rol als manager en collega

30 Positieve effecten in rol 91% neemt meer tijd om te reflecteren 87% merkt rustiger te zijn en meer overzicht te hebben 85% laat zich minder meeslepen door emoties en gedachtestromen 84% kan beter luisteren naar zichzelf en anderen 82% signaleert sneller fysiek en mentaal wat er aan de hand is 73% voelt zich vitaler en zelfbewuster 73% kan meer gefocust werken 69% kan de privé-werkbalans meer in evenwicht houden

31 En ook Deelnemers werden meer mindful Konden ervaringen beter accepteren Gingen minder negatieve emoties op de werkvloer ervaren Waren minder om extrinsieke redenen gemotiveerd hun werk te doen

32 Hoe doet mindfulnesstraining dat? Individueel Versterken aandacht en verbreding observatievermogen (signalen) Versterken non-reactiviteit en nietoordelen Omgang met stress verbeteren Team Doorzien emoties Kwaliteit communicatie

33 Een oefening

34 MINDFULNESS INDIVIDUEEL

35 Beter gebruik van eigen signalen Fysieke Emotionele Gedachten Handelingen

36

37

38 Multi-taskend rondrennen

39 Of je eigen bevlogenheidsbarometer hanteren

40 MINDFUL TEAMWERK

41 Mindful teamwerk: de groene zone Targets en afrekencultuur - COMPASSIEVOL PRESTEREN - SAMENWERKEN DOOR DIALOOG - POSITIEVE EMOTIE-CULTUUR - VEERKRACHT OP PEIL - TEAMAANDACHT RICHTEN Aspiraties en stevig prestatieethos Ik-communicatie STRESSCULTUUR Afschuiven MINDFUL MANAGEMENT Gezamenlijke verantwoordelijkheid Wijcommunicatie GROENE ZONE VAN MINDFULNESS STUG AAN HET DOORWERKEN BEVLOGEN AAN DE SLAG

42 Stresscultuur Groene zone van mindful teamwork Rol manager Algemeen Teamaandacht richten Fixatie op doelstellingen Focus op aspiraties Ik-communicatie Wij-communicatie Schuld bij anderen buiten het team Verantwoordelijkheid nemen als team Doen zonder overzicht Weten wat je aan het doen bent Veerkracht Veerkracht op peil houden Stress en burn-out onvermijdelijk Actie heeft prioriteit boven reflectie Veerkracht en balans Regelmatig schakelen tussen actie en reflectie Onbalans tussen introversie en extraversie Emotionele intelligentie Balans tussen introversie en extraversie Emoties doorzien en in spel brengen Alleen rationeel denken van belang Lastige situaties wegmoffelen Gewoonteluisteren De ladder op: alleen bepleiten en debat Verticale besluitvorming Feedback als kritiek Emotionele intelligentie benutten Aan de slag met lastige situaties Cultuur van dialoog Open mind De ladder af: onderzoeken en dialoog Horizontale dialoog Feedback als voortdurende zorg voor wat beter kan Dialoogcultuur creëren Debat-cultuur (winnen of verliezen) Compassievol presteren Dialoog-cultuur (win-win) Compassie en leren belichamen Gericht op resultaten alleen Doelen halen ìs het werk Meeleven afweren (empatische stress) Afrekencultuur Gericht op resultaten én samenwerking Prestaties leveren is de vrucht van teamwerk Meeleven én veranderen (compassie) Cultuur van leren en coaching

43 Kansen en risico s MINDFULNESS EN HR-BELEID

44 Kansen en risico s Geen wondermiddel op korte termijn Structurele inbedding nodig Is niet alleen HR-of vitaliteit maar ook management en teamkwestie

45 DANK JE WEL!