Kaartverkoop Kaarten zijn te koop in de voorverkoop tijdens de openingsuren van de Drvkkery en vanaf een uur voor het concert aan de zaal.

Transcriptie

1

2 18-26 juni 2016

3 Muziekfestival Middelburg is mede mogelijk dankzij de financiële steun van onder meer: - Gemeente Middelburg - Provincie Zeeland - Prins Bernhard Fonds Zeeland - Gravin van Bylandtstichting en de bijdragen van - DRV Accountants en Belastingadviseurs - DELTA Zeeland Fonds - Zeeuws Veilinghuis, Middelburg - De Drvkkery - De Hamernoot, Middelburg - de Zeeuwse Muziekschool Tekst programmaboekje Elly Max, Tonnie Hugens Ontwerp en vormgeving decreet, Middelburg Druk MEDIA58, Vlissingen Bestuur Stichting Kamermuziek Zeeland: Fred Godthelp (voorzitter), Brenda du Long, Elly Max, Tonnie Hugens, Finy Consten, Anja Zandee, Jan van de Kreeke Toegang Passepartout voor alle avondconcerten: 45,00 Losse kaarten per concert 18,00 Donateurs 15,00 per concert Jongeren tot 18 jaar, CJP en studenten 7,00 per concert Kaartverkoop Kaarten zijn te koop in de voorverkoop tijdens de openingsuren van de Drvkkery en vanaf een uur voor het concert aan de zaal. - Drvkkery Middelburg, Markt 51, Middelburg - Drvkkery Vlissingen ('t Spui, Oude Markt 5, Vlissingen - via internet - Telefonisch reserveren tijdens de openingsuren van de Drvkkery Middelburg tussen en uur via De kaarten zijn op te halen bij de Drvkkery of een uur voor het concert aan de zaal. Informatie Stichting Kamermuziek Zeeland mail: info@kamer-muziek.nl 4

4 In these not always very easy times for the arts we are very glad to present you our 2016 edition of the Muziekfestival Middelburg. As in every year we are aiming to create an international athmosphere also in the present year. The influences of artists from several countries enrich our musical spectrum and we, the artists, will pass these new experiences with joy to you,our audience. In 2016 you will hear artists from the Netherlands, Russia, Germany, Italy, Latvia and Armenia. In the opening concert we are very glad to welcome members of the local TY Orchestra. As a good tradition of the festival you ll have the opportunity to listen to young, extraordinary gifted musicians. My idea of a good festival programme is the creation of concerts with a certain concept. A festival with artists who meet and prepare the pieces at the place and which hasn t fixed ensembles gives the possibility to create a variety of ensembles in one evening, which is usually impossible to hear in a normal concert series. Every concert will offer you some beloved famous pieces and some delicious musical surprizes. The romantic evening might surprise you with C. Reinecke s exciting String Trio and Clara Schumann s Romance from her Piano Concerto. The 2nd chamber evening is an encounter with Vienna, the very convincing transcripition of Mozart s Quintett for Piano & Winds for Piano & String Trio might be a discovery even for the connaiseurs. I m looking very much forward to play in the last evening the Chaotic harmony, written by Philip Glass for our flutist M. Mercelli. I m very greatful to my collegues, who will come to Zeeland and play for you. My great thanks also to the wonderful bestuur of the festival, you are unique! That combination of musicians and the perfect backstage organization is the base for a beautiful new edition of the Muziekfestival Middelburg. HARTELIJK WELKOM! Ramón Jaffé 5

5 6

6 Programma Muziekfestival 2016 Zaterdag 18 juni uur Atelier Piet Dieleman Molenwater 125 A Johanna Schellenberger harp Werken van Gabriël Fauré - Louis Spohr - Domenico Scarlatti - Alphonse Hasselmans - Paul Hindemith Zaterdag 18 juni uur Zeeuwse Concertzaal Verwerijstraat 14 Met het TY mee J.S. Bach - Concert voor 2 violen, strijkers en basso continuo C.P.E. Bach - cello concert in A grote terts Jaffé/Segal - Duerme bien, querido amigo-fantasia Flamenca voor cello en strijkers B. Britten - Simple Symphony Dinsdag 21 juni uur Doopsgezinde kerk Lange Noordstraat 62 Romantische Apotheose Carl Reinecke - Trio voor viool, altviool, cello in c kleine terts Clara Schumann-Wieck - Romanze voor piano en cello Robert Schumann - Sonate voor viool en piano in a kleine terts Antonin Dvořák - Pianokwartet in Es grote terts Donderdag 23 juni uur Doopsgezinde kerk Lange Noordstraat 62 Weense delicatessen J. Haydn - Trio voor piano, viool en cello in Es grote terts F. Schubert - Strijktrio in Bes grote terts W.A. Mozart - Kwartet voor fluit, viool, altviool en cello L. van Beethoven - Sonate voor cello en piano in C grote terts W.A. Mozart - Pianokwartet in Es grote terts Musici Artistiek leider Ramon Jaffé Sopraan Inessa Galante Piano Viktoria Litsoukova Andreas Frölich Viool Ksenia Dubrovskaya Theodora Geraets Altviool Esther Apituley Cello Ramon Jaffé Hayk Suskiasyan Fluit Massimo Mercelli Harp Johanna Schellenberger Zeeuws Kamerorkest TY Concertmeester Dirk van de Velde Zondag 26 juni uur Zeeuwse Concertzaal Twintigste eeuw, van oost naar west, vice versa Witold Lutoslawski: Bukoliki voor altviool en cello Bohuslav Martinu: Trio voor fluit, cello en piano Philip Glass: Chaotic Harmony voor fluit en cello Dmitri Shostakovitch: Pianokwintet in g kleine terts 7

7 Gratis concert Zaterdag 18 juni 2016, uur Atelier Piet Dieleman Molenwater 125 A Zoals gebruikelijk trekt ook dit jaar het Muziekfestival de stad in voor een gratis concert. Dit jaar zijn we te gast bij kunstenaar Piet Dieleman in het atelier van zijn monumentale huis (oud weeshuis in vroeger tijden) aan het Molenwater. Een mooi samenspel van kamermuziek en hedendaagse beeldende kunst. Johanna Schellenberger Harp Johanna Schellenberger wordt geboren in 1996 in Berlijn. Haar beide ouders zijn musici en zo krijgt zij vanaf haar vijfde jaar harples van haar moeder, de harpiste Margit-Anna Süss. Als ze zeven jaar is krijgt zij ook pianoles, van Catalina Popovic. Vanaf haar negende speelde ze orgel in de kerkdiensten van haar woonplaats Sachrang. Ze is meervoudig prijswinnaar van concoursen (Jugend Musiziert) en ze was harpiste bij het Beierse Jeugdorkest. Vervolgens speelt ze met talrijke orkesten, waaronder het SOMA en het International Regions Orchestre, composities zoals Bruckners 8e symfonie, de Alpensymfonie van Richard Strauss, Mahlers 5e en vele andere orkestwerken. Meestercursussen volgde zij bij Marie-Pierre Langlamet van het Berliner Philharmoniker van wie zij geregeld lessen bleef krijgen. Naast haar studie aan het gymnasium vanaf september 2012 tot en met haar eindexamen, studeerde Johanna ook in München aan de Staatliche Hochschule für Musik en Theater, waar ze nog steeds studeert bij professor Cristine Bianchi. 8

8 Programma Gabriël Fauré ( ) Impromptu opus 86 Une chatelaine en sa tour Louis Spohr ( ) Variation sur l'air Je suis encore dans mon printemps, op 36 Domenico Scarlatti ( ) Allegro no 19 Sonate K 208 Alphonse Hasselmans ( ) La source opus 44 Paul Hindemith ( ) Sonate Mässig schnell Lebhaft Sehr langsam Jong geleerd... Een instrument leren bespelen? Leren zingen? Dat doe je bij de Zeeuwse Muziekschool! Inschrijving mogelijk voor instrumentale vakken en vocale vakken. Bel voor informatie en vraag naar de nieuwe prospectus

9 Zaterdag 18 juni 2016, uur Zeeuwse Concertzaal Verwerijstraat 14 Met het TY mee Zeeuws Kamerorkest TY solisten Inessa Galante sopraan Dirk van de Velde viool Jeanine Melis viool Ramon Jaffé cello Johann Sebastiaan Bach ( ) Concert voor 2 violen, strijkers en basso continuo in d kleine terts, BWV 1043 Vivace Largo ma non tanto Allegro Barok Aria's voor sopraan en strijkers Carl Philip Emanuel Bach ( ) Celloconcert in A grote terts Allegro Largo con sordini, mesto Allegro assai Pauze Romantische Aria's voor sopraan en strijkers Ramon Jaffé/Anna Segal Duerme bien, querido amigo-fantasia Flamenca voor cello en strijkers Benjamin Britten ( ) Simple Symphony Boisterous Bourrée Playful Pizzicato Sentimental Saraband Frolicsome Finale 10

10 Dit openingsconcert van het 18e muziekfestival Middelburg vaart met het TY mee. De muziekstromen lopen via Duitsland - vader en zoon Bach, Rusland - Vavilov, Engeland-Händel en Britten, weer mee met het TY naar Frankrijk-Fauré, dan tegen de passaatwinden in naar Brazilië-Villa Lobos en vervolgens met de stroom mee naar Zeeland waar de van oorsprong Letse musicus Ramon Jaffé vaste voet aan de grond heeft gevonden. Tussen 1717 en 1723 was Johann Sebastiaan Bach kapelmeester aan het hof van Anhalt-Cöthen. In deze periode, waar hij vrij was van zijn verplichtingen aan de kerkmuziek, componeerde Bach hofmuziek zoals de vioolsolo's, de Brandenburgse concerten, de cellosuites en het concert voor 2 violen en orkest. Hij liet zich in deze tijd inspireren door de Italiaanse A.Vivaldi wat tot uiting komt in dit concert met zijn driedelige vorm in late barokstijl. In 1750 componeerde Bach's vijfde zoon, Carl Philipp Emanuel, dit celloconcert in A. Zijn composities vormen de overgang tussen de barokstijl van zijn vader en de klassieke stijl van Haydn en Mozart. De stijl van C.Ph.E Bach stond bekend als de Empfindsame Stil in tegenstelling tot de in die tijd in de mode zijnde Galante Stil. Anna Segal, Ukraïne/Israel, componeert behalve voor het ensemble van Ramon Jaffé ook orkestmuziek, filmmuziek en kamermuziek. Werken welke uitgevoerd werden op bijvoorbeeld het Modern Music Festival in Korea in 2009 en het Expirimental Art Festival in Tel Aviv. Festivals waar zij gelauwerd werd met prijzen voor haar composities. Benjamin Britten baseerde in 1934 zijn Simple Symphony op acht thema's (twee per deel) die hij schreef toen hij een jaar of tien was. Met de Frolicsome Finale besluit dit openingsconcert op Zeeuwse bodem en hiermee wenst het bestuur van Stichting Kamermuziek Zeeland u allen een feestelijk festival! 11

11 Dinsdag 21 juni 2016, uur Doopsgezinde kerk Lange Noordstraat 62 Romantische apotheose Ksenia Dubrovskaya viool Theodora Geraets viool Esther Apituley altviool Ramon Jaffé cello Viktoria Litsoukova piano Carl Reinecke ( ) Trio voor viool, altviool, cello in c kleine terts, opus 249 (1898) Allegro moderato Andante Intermezzo.Vivace ma non troppo Adagio,ma non troppo lento-allegro un poco maestoso Clara Schumann-Wieck ( ) Romanze voor piano en cello uit het pianoconcert in a kleine terts opus 7 (1833) Andante non troppo,con grazia Robert Schumann ( ) Sonate voor viool en piano in a kleine terts opus 105 (1851) Mit leidenschaftlichem Ausdruck Allegretto Lebhaft Pauze Antonin Dvořák ( ) Pianokwartet in Es grote terts opus 87 (1889) Allegro con fuoco Lento Allegro moderato,grazioso Finale, allegro ma non troppo 12

12 Romantische apotheose, deze titel gaf Ramon Jaffé aan dit concert waarin muziek gespeeld wordt van componisten die leefden in de periode van Carl Reinecke was vanaf 1860 verbonden aan het conservatorium van Leipzig met leerlingen als Edvard Grieg, Leoš Janáček, Max Bruch en Isaac Albéniz. Lang was hij chefdirigent van het reeds genoemde Gewandhausorchester (van ) waar hij ondermeer de première verzorgde van Ein Deutsches Requiem van Johannes Brahms. Al op jonge leeftijd bewonderden Mendelssohn en Schumann de composities van Reinecke en als dirigent oogstte hij lof voor zijn heldere interpretaties. Ook rond de eeuwwisseling bleef hij componeren in de romantische stijl. Het strijktrio, ontstaan in 1898, is daar een voorbeeld van. Alle motieven ontwikkelen zich direct verder tot hoogtepunten. Het wordt gedragen door een sterk chromatische maar functionele harmonie. Clara Wieck, de briljante pianiste die de première van haar pianoconcert op 14 jarige leeftijd speelde met het Gewandhausorchester in Leipzig o.l.v. chefdirigent Felix Mendelssohn, combineerde na haar huwelijk met Robert Schumann de zorg voor hun gezin met haar carrière als componiste en uitvoerend soliste met name van de pianocomposities van Robert en van tijdgenoten zoals Johannes Brahms. Robert Schumann schreef vele liederen, kamermuziek en op aanmoediging van Clara ook orkestmuziek. Naast het componeren schreef hij over muziek in zijn Neues Zeitschrift für Musik, een toonaangevend tijdschrift waarin oa werken van tijdgenoten werden besproken. In vele composities liet hij de heroïsche Florestan en de introspectieve Eusebius ten tonele verschijnen, zoals dat ook in de sonate voor viool en piano te horen zal zijn. Clara's uitspraak: "Die Ausübung der Kunst ist mir die Luft in der ich atme", geven aan dat we vanavond in apotheotische sferen gebracht worden door de muziek uit de Romantiek. Antonín Dvořák, de Praagse componist van deze avond, die studiereizen maakte naar Rusland, Engeland en Amerika, daar ook doceerde en componeerde, verbleef in 1889 in zijn zomerhuis in Vysoka in Tsjechië en componeerde daar zijn pianokwartet in Es gr. Het is een voorbeeld van Dvořàk's vakmanschap om innovatie en originaliteit te introduceren in de klassieke vormen. Bruuske en lyrische gedeelten wisselen elkaar af en worden gecombineerd met elementen uit de Tsjechische volksmuziek. 13

13 Donderdag 23 juni 2016, uur Doopsgezinde kerk Lange Noordstraat 62 Weense delicatessen Massimo Mercelli fluit Ksenia Dubrovskaya viool Theodora Geraets viool Esther Apituley altviool Ramon Jaffé cello Hayk Suskiasyan cello Andreas Frölich piano Joseph Haydn ( ) Trio voor piano, viool en cello in Es grote terts no 45, Hob.15:29 (1797) Poco allegretto Andantino ed innocentemente Finale, presto assai. Franz Schubert ( ) Strijktrio in Bes grote terts D471 met het incomplete 2e deel (1816) Allegro Andante sostenuto (fragment) Wolfgang Amadeus Mozart ( ) Kwartet voor fluit, viool, altviool en cello in D grote terts KV Allegro Adagio Rondo Pauze Ludwig van Beethoven ( ) Sonate voor cello en piano in C grote terts, opus 102 no 2. (1815) Allegro con brio Adagio con moto sentimente d'affetto Allegro, allegro fugato Wolfgang Amadeus Mozart Pianokwartet in Es grote terts KV 452 (naar het kwintet voor piano en blazers uit 1784) Largo-allegro moderato Larghetto Allegretto 14

14 De Weense Klassieken: deze stijlperiode in de muziekgeschiedenis kenmerkt zich door composities in klassieke vormen zoals de sonate. De sonate bestaat meestal uit drie delen: het eerste deel vaak in de sonate- of hoofdvorm waarin in de expositie twee tegengestelde thema's ten gehore gebracht worden, die in de zogenaamde doorwerking uitgewerkt worden en vervolgens in de reprise weer in de hoofdtoonsoort klinken, waarna vaak nog een coda volgt als afsluiting. Daarna volgt meestal een langzaam deel, soms nog een menuet met trio of een scherzo en als slotdeel van de compositie een snel deel welke in de vorm van een rondo - met steeds terugkerend thema - of in de hoofdvorm of in driedelige liedvorm of variatievorm geschreven is. Binnen deze compositievoorschriften uit die tijd wisten de groten als Haydn, Mozart en Beethoven als het ware instrumentale opera's te creëren. Werken met vraag en antwoord spel, vrolijkheid en verdriet, lyrische frasen afgewisseld met prachtige trillers en virtuoze passages, die ons een verfijnde muzikale beleving bieden. Deze componisten leefden in Wenen waar zij in het Theater an der Wien, het Burgtheater, de stadspaleizen zoals van graaf Rasumowsky, hun composities ten gehore brachten en daarbij ongetwijfeld ook genoten van Weense lekkernijen. Het pianotrio in Es grote terts behoort tot de laatst drie pianotrio's van Haydn (1797) en werd opgedragen aan Theresa Bartolozzi. Charles Rosen wijdt in zijn boek "The classical style " een heel hoofdstuk aan de Haydn trio's. Hij was van mening dat deze trio's samen met Mozart's pianoconcerten briljante werken waren. In de pianotrio's van Haydn worden de mogelijkheden van het instrument zoals het in zijn tijd klonk, volledig benut en de harmonische wendingen worden versterkt door de klank van de strijkers. Franz Schubert, geboren en getogen Wiener, schreef deze compositie voor drie strijkers in Een jaar later volgde een volledig trio, ook in Bes groot. Wolfgang Amadeus Mozart ontving in 1777 van de Nederlander De Jean de opdracht voor het componeren van werken voor fluit en strijktrio als voor fluitconcerten. Het geboden honorarium was vorstelijk, maar Mozart leverde niet alle werken af. 15

15 In een brief aan zijn vader, vanuit Mannheim, schreef hij dat hij te weinig rustige momenten had om te kunnen componeren. Toch is het fluitkwartet in D gr. KV 285 een prachtige compositie geworden waarvan met name het adagio een onverwachte diepgang meekreeg in tegenstelling tot de ontspannen en lichtvoetige overige composities die Mozart voor het instrument schreef. Het adagio staat als enige werk van Mozart, naast het Adagio in b klein voor piano, in deze toonsoort. Het oorspronkelijk voor 4 blazers en piano geschreven werk van Mozart beleefde zijn premiere in 1784 in het Burgtheater in Wenen. Mozart schreef in een brief aan zijn vader: mijn beste werk ooit. Dit gezien in het licht van het feit dat hij toen al zijn meeste pianoconcerten en bijna veertig symfonieën had geschreven. Het is een homogeen kamermuziekwerk met veel aandacht voor het totale ensemble. Vanavond laten wij ons verrassen door de transcriptie voor piano en strijktrio. Ludwig van Beethoven, die compositielessen volgde bij Joseph Haydn, schreef deze sonate voor cello en piano in De composities van Beethoven zijn te verdelen in drie stijlperiodes. De eerste loopt tot ongeveer 1802 waarin bijvoorbeeld de zes strijkkwartetten opus 18 ontstonden en de eerste twee pianoconcerten. In de middenperiode, waarin zijn doofheid begon en heroïsche, strijdvaardige elementen te horen zijn, componeerde hij onder andere de kwartetten no 7-11, de pianoconcerten 3, 4, 5, zijn enige opera Fidelio. De laatste periode, die loopt van , kenmerkt zich door intellectuele diepte en intense persoonlijke expressie. Naast bijvoorbeeld de negende symfonie, de Hammerklaviersonate, de Missa Solemnis, de strijkkwartetten, kwam ook de laatste van de vijf sonates voor cello en piano tot stand. Als een van de eerste componisten in zijn tijd heeft Beethoven in zijn sonates voor Klavier und Violoncello de cello een prominente, solistische rol toebedeeld waarin het instrument volledig tot zijn recht komt. 16

16 Zondag 26 juni 2016, uur Zeeuwse Concertzaal Verwerijstraat 14 Twintigste eeuw, van oost naar west, vice versa Massimo Mercelli fluit Ksenia Dubrovskaya viool Theodora Geraets viool Esther Apituley altviool Ramon Jaffé cello Hayk Suskiasyan cello Viktoria Litsoukova piano Witold Lutoslawski ( ) Bukoliki voor altviool en cello (1952) Allegro vivace Allegretto sostenuto Allegro molto Andantino Allegro marciale Bohuslav Martinu ( ) Trio voor fluit, cello en piano, H 300 (1944) Poco allegretto Adagio Andante -allegretto scherzando Philip Glass (1937) Chaotic Harmony voor fluit en cello (2006) Pauze Dmitri Shostakovich ( ) Pianokwintet in g kleine terts, opus 57 (1940) Prelude: lento Fuga: adagio Scherzo: allegretto Intermezzo: lento Finale: allegretto 17

17 Van Polen via Praag naar Amerika en terug naar Rusland, zo gaat de muzikale reis die vanavond te horen is. De Pool Lutoslavski schreef zijn Bukoliki in 1952 voor piano solo met volksmelodieën en ritmes in een stijl die nog toegestaan was door het Stalinistische bewind. In de jaren daarna kregen kunstenaars in Polen meer creatieve vrijheid en werkte Lutoslavski met nieuwe compositietechnieken en kon hij eindelijk vrij zijn eigen stijl ontwikkelen. Hij dirigeerde en gaf colleges in Europa en de VS, ontving vele prijzen en was bestuurslid van de International Society for New Music. Zijn laatste grote werk schreef hij in 1993, de vierde symfonie, die onder zijn directie de première beleefde in Los Angeles. Van Warschau reizen we naar Praag waar Bohuslav Martinu in 1890 geboren werd, viool en compositie lessen ontving en speelde in het Tsjechisch Philharmonisch Orkest. In 1923 vertrok hij naar Parijs, nam lessen van A. Roussel en werd beïnvloed door de muziek van Debussy, Strawinsky en de Groupe des Six. Vanaf 1940 verbleef hij in de VS, in Tanglewood (New England) en schreef daar het trio voor piano, fluit en cello. Na de oorlog keerde hij terug naar Europa en werd door vriend en dirigent Paul Sacher onthaald in Zwitserland waar hij tot het einde van zijn leven woonde. De composities van B. Martinu worden gekenmerkt door het gebruik van ritmische patronen en melodieën uit de volksmuziek. De Amerikaan Philip Glass, geboren in 1937 in Baltimore, studeerde bij Darius Milhaud en in Europa bij Nadia Boulanger. Zijn samenwerking met deze en vele andere kunstenaars - zoals Ravi Shankar, de virtuoze sitar speler en David Bowie - heeft geleid tot inspiratie voor composities als opera, filmmuziek, symfonieën en kamermuziek. Toen hij zich in 1967 vestigde in New York richtte hij het Philip Glass Ensemble op, bestaande uit 7 musici spelend op keyboards en houten blaasinstrumenten, gecombineerd met het gebruik van amplifiers en elektronica. Veel van het vroege werk is gebaseerd op uitgebreide herhaling van korte melodische fragmenten die de luisteraar leiden door zijn klankuniversum. De term Minimalism gebruikte Glass liever niet, hij sprak zelf van music with repetitive structures. Chaotic Harmony schreef Glass in 2006 voor de korte film van Sat Chuen Hon. De film beschrijft een visuele Sjamaanse reis naar de oorsprong van taiji quan en qigong tussen hemel en aarde, langs heilige rivieren en door de schemertijd van New York's straten en subway's. 18

18 Tot slot voert onze reis naar Rusland waar Dmitri Shostakovich in 1906 geboren werd in St.Petersburg. De virtuoze pianist en componist was docent aan de conservatoria van Leningrad en Moskou. Het pianokwintet in g kleine terts schreef hij in de zomer van 1940 voor het "Beethovenkwartet ", waar hij nauw mee samenwerkte en aan wie hij ook de meeste van zijn 15 strijkkwartetten opdroeg. De première van het kwintet vond plaats in Moskou met Shostakovich aan de piano en werd lovend ontvangen. Deze compositie vormt een waardig slot van de muzikale reis en van het festival. boeken tijdschriften kantoorartikelen muziek cadeaus brasserie touristshop Bestel boeken op 19

19 De musici Ramon Jaffé artistiek leider, cello De cellist Ramon Jaffé is evenals de afgelopen vier jaar de artistiek leider van het internationaal Muziekfestival Middelburg. In verschillende eerdere edities van het festival was hij een graag geziene gast. Hij kent dus het karakter en de sfeer van het festival. Jaffé, geboren in Letland en wonend in Duitsland, heeft de afgelopen periode een internationale carrière opgebouwd. Die werd bevorderd doordat hij winnaar was van verschillende celloconcoursen, zoals de Duitse Musikwettbewerb en het Casals-concours in Boedapest. Parallel aan zijn solocarrière lopen zijn bezigheden als kamermuziekspeler in onder meer het Mendelssohn Trio Berlin. Hij is ook leider van het Kamermuziekfestival in Hopfgarten, Tirol. Ramon Jaffé heeft behalve voor klassieke muziek een passie voor flamencomuziek. Toen Ramon 4 jaar was, kreeg hij zijn eerste cellolessen van zijn vader, Don Jaffé. Met zijn vader heeft hij nog altijd een artistieke relatie: de componist Don Jaffé schreef en schrijft voor zijn zoon regelmatig nieuw werk. Als een van de hoogtepunten uit zijn loopbaan beschouwt Ramon dat hij bij diens afscheidsconcert de begenadigde leider van het Mozarteum Salzburg, Sandor Végh, als kamermuziekpartner terzijde mocht staan. Als solist speelde hij met orkesten over de hele wereld. Esther Apituley altviool Esther werd geboren in Amsterdam. Op twaalfjarige leeftijd begon zij op de viool en vrij snel daarna stapte zij over op de altviool. Ze deed eindexamen bij Misha Geller aan het Sweelinck Conservatorium te Amsterdam en volgde lessen bij Bruno Giuranna aan de Hochschule Für Musik in Berlijn. Esther Apituley was initiatiefnemer van het project Microkosmos naar muziek van Béla Bartòk, een concert met visuele elementen van Jeroen Henneman. De NPS heeft Microkosmos als serie uitgezonden. In 2000 heeft Apituley het televisieprogramma 'Reiziger in Muziek' gepresenteerd. Esther Apituley was soliste o.a. bij het Nationaal Ballet Orkest, Noord Hollands Philarmonisch, Metropole orkest en het Radio Kamerorkest. Zij vertolkte de 20

20 altvioolconcerten van Berlioz, Bartòk en Chiel Meijering, symfonie concertante van Mozart en Lachrymae van Britten. Esther treedt ook regelmatig op als soliste in het buitenland o.a. in Japan, Spanje en Duitsland en Tsjechië. Zij staat er inmiddels om bekend dat ze een heel eigenzinnige manier van presenteren heeft om daarmee de traditionele sfeer te doorbreken. Dit doet ze ook samen met het Amsterdam Viola Quartet. In 2009 is Esther Apituley benoemd als artistiek leider van de Stichting ViolaViola die zich inzet voor de promotie van de altviool. Ksenia Dubrovskaya viool Ksenia Dubrovskaya is een uitzonderlijk getalenteerde en charismatische violiste van de nieuwe generatie. Haar inspirerende spel onderscheidt zich dankzij haar onberispelijke techniek, verfijnde smaak en het vermogen om de meest subtiele gevoelens en ideeën van componisten ten gehore te brengen. Muziek critici als ook het publiek over de hele wereld stellen haar technische uitmuntendheid en warme klank zeer op prijs. Om die reden wordt Ksenia over de hele wereld toegejuicht. Ksenia werd geboren in Kolomna in de buurt van Moskou in een familie van musici. Op jonge leeftijd wist ze enkele regionale wedstrijden, met inbegrip van de Tchaikovsky Competitie voor Jonge Muzikanten te winnen. Na haar eindexamen cum laude aan het Academical Music College, ging Ksenia aan het Moscow State Conservatory viool studeren bij professor Irina Bochkova. Na haar afstuderen heeft Ksenia de graad van Master of Music in Performing Arts gekregen aan de Zürich High School of Music. Ksenia heeft een bijzondere band met kamermuziek en heeft met veel succes in kamermuziekensembles in Europa, Azië en Noord-Amerika gespeeld. Ze speelde met gerenommeerde musici als Yury Bashmet, Dmitry Sitkovetsky, Liana Isakadze, Justus Frantz en Philipe Graffin. Als solist krijgt Ksenia veel aanbiedingen van gerenommeerde orkesten. Ksenia Dubrovskaya is regelmatig te gast op bekende festivals over de hele wereld. Daarnaast is ze één van de organisatoren en deelnemer van de jaarlijkse Gran Canaria Finca Festival van Frantz & Friends. Haar immense repertoire varieert van barok tot en met de moderne tijd. Met veel enthousiasme geeft Ksenia masterclasses over de hele wereld en is jurylid van verschillende internationale muziekwedstrijden. Ksenia bespeelt een in 1770 door Giovanni Battista Gabrielli in Florence gebouwde viool. 21

21 Inessa Galante sopraan Inessa Galante is geboren in Riga, Letland, waar zij studeerde aan de muziekakademie. Haar carrière begon bij de Letse Nationale Opera maar al spoedig werd zij een graag geziene gast aan de Kirov Opera in Sint Petersburg als in de opera huizen van Moskou, Kiev en Odessa. In het westen maakte zij een opmerkelijk debuut als Pamina in Die Zauberflöte in Mannheim, gevolgd met optredens door heel Europa en de Verenigde Staten. Zij werd bekend met rollen als Nedda, Mimi, Lauretta, Corina, Elvira, Butterfly, Liu, Violetta, Gilda, Marguerite, Magda, Michaela, en Lucia. Haar repertoire is aanzienlijk met o.a. het Requim van Verdi, Mozart en Brahms; Beethovens 9de symphonie en Mahlers 2de symphonie. Zij treedt op in alle bekende opera huizen. Zij heeft een achtal CD's opgenomen. In Nederland verwierf zij met het Ave Maria van Caccini goud en platina. Theodora Geraets viool Theodora Geraets is, naast een gelauwerd violiste, jurylid van belangrijke vioolconcoursen en sedert 1990 verbonden aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag waar zij hoofdvakdocente is. Theodora Geraets, geboren in Zeist, studeerde achtereenvolgens in Amsterdam, New York, Düsseldorf en Londen, bij Davina van Wely, Dorothy Delay, Rosa Fain en Kyung-Wha Chung. Op 10-jarige leeftijd won zij de tweede prijs bij het nationaal jeugd en muziek concours. In 1977 won zij de Max Rostal prijs en de prijs voor de beste vertolking van het moderne werk tijdens het internationaal jeugdconcours in Glasgow Schotland. In 1979 won Theodora Geraets het Nationale Vioolconcours Oskar Back in Amsterdam. Intussen maakte zij haar Engelse debuut in de Wigmore Hall in Londen. In 1980 werd zij eersteprijswinnaar van het Internationale Aspen Festival vioolconcours in de staat Colorado USA, waar zij o.l.v. Leonard Slatkin soleerde in het 2e vioolconcert van Bela Bartók. In 1981 won ze de Juilliardschool Violin Competition in New York, waarna concerten volgden in de U.S.A. met o.a. het Saint Louis Symphony Orchestra. In september 1989 ontving zij als eerste de prestigieuze Nederlandse Muziekprijs voor viool. Gedurend zes jaar was zij eerste concertmeester van het Limburgs Symfonie Orkest in Maastricht. Zij maakt deel uit van diverse ensembles. Sindsdien treedt zij veelvuldig op voor radio en televisie door geheel Europa, de Verenigde Staten, Midden- en Zuid-Amerika, Azië en maakte talloze CD-produkties voor o.a. Sony, Channels Classics en Ottavo. Ze is verder adviseur en examinator van de Bangkok Symphony Music School, gastdocent aan de Rangsit University in Thailand en geeft daarnaast talloze masterclasses in binnen- en buitenland. 22

22 Viktoria Litsoukova piano Viktoria Litsoukova, geboren in Rusland, studeerde piano aan de Universität der Künste in Berlijn bij Mi-Joo Lee en Martin Hughes. Meestercursussen volgde zij bij György Sébök, Klaus Hellwig, Konrad Elser, Pascal Devoyon en Karlheinz Kämmerling. Na haar studie cum laude afgerond te hebben doceert zij piano aan de Dresdener Musikhochschule en is daar ook Correpetitor (pianobegeleiding voor de instrumentalisten). Inmiddels is zij ook professor aan de universiteit van Potsdam en de Universität der Künste in Berlijn. Haar grote hartstocht gaat uit naar de kamermuziek, met name naar het uitgebreide repertoire voor duo's met strijkinstrumenten en piano en naar het oeuvre voor piano vierhandig. Andreas Frölich piano De Duitse pianist Andreas Frölich studeerde bij Vitaly Margulis en Pavel Gililov. Hij won diverse prijzen op internationale pianoconcoursen, waaronder het pianoconcours in Senigallia, het internationale pianoconcours Palma d Oro in Finale Ligure en het internationale Musikwettbewerb in Wenen. Hij is een bekende en regelmatig terugkerende gast bij internationale festivals. Als solist speelde Andreas Frölich met vele bekende symfonieorkesten. Andreas Frölich treedt als kamermuziekspeler vaak op met het Ensemble Wien dat wordt aangevoerd door de concertmeester van de Wiener Philharmoniker. Hij is pianist van het internationale Mendelssohn Trio Berlin. Ook maakte hij talrijke radio-cd-opnamen, welke laatste vaak werden onderscheiden met internationale prijzen. Andreas Frölich is mede-oprichter, artistiek leider en juryvoorzitter van het AmadèO-Festival en de Prix AmadèO in Aken, de Orpheo Concertserie in Rolduc Kerkrade en artistiek leider van het Euriade Festival. Sinds najaar 2006 is hij hoofdvakdocent piano en afdelingsleider van de pianoklas aan het Keulse conservatorium. Massimo Mercelli fluit Massimo Mercelli is een van de toonaangevende fluitisten van deze tijd. Hij trad als solist op met beroemde orkesten als de Berliner Philharmoniker, speelde in de belangrijkste concertzalen ter wereld en was gast op tal van internationale muziekfestivals. Hij studeerde bij de beroemde fluitisten Andre Jaunet en Maxence Larrieu. Op zijn negentiende jaar werd hij 1ste fluitist bij het Teatro La Fenice in Venetië en won daarna het Premio Francesco Cilea, het Concorso Internationale Giornate Musicali en het Concorso Internationale di Stresa. Massimo Mercelli is artistiek leider en oprichter van het Emilia Romagna Festival. Sinds 2001 is hij lid 23

23 van de Raad van Advies van de Europese Festival Associatie. Tot zijn wapenfeiten horen onder meer eerste uitvoeringen van Philip Glass Facades voor fluit en piano met de componist aan de piano, van de Sinfonietta voor fluit en strijkers van Penderecki en van de Cantata Vuoto d Anima Piena van Enrico Morricone onder leiding van de componist. Hij speelde ook de wereldpremière van het aan hem opgedragen concert voor fluit en orkest van Nyman. Hayk Suskiasyan cello Hayk Suskiasyan studeert sinds 2013 bij Ramon Jaffé. In zijn geboorteland Armenië won hij bij diverse nationale celloconcoursen eerste prijzen. Een eerste prijs haalde hij ook op het internationale concours in Saarland. Hayk speelde in orkesten en kleine ensembles in verschillende landen binnen en buiten Europa. Hij was de afgelopen jaren onder meer concertmeester van de cellosectie van de Internationale Jongeren Academie tijdens het Paasfestival in Bayreuth. TY Zeeuws Kamerorkest Dit kamerorkest is in 2006 opgericht met het doel als professioneel kamerorkest een bijdrage te leveren aan het rijke muzikale leven in de provincie Zeeland. Dat doen de musici met eigen concertprogramma s, waar ze klassieke muziek en nieuwe composities combineren en een podium bieden aan jong Zeeuws talent. Daarnaast richten zij zich op het begeleiden van amateurkoren. Ook hebben ze verschillende cultuureducatieve programma s, met interactieve concerten voor leerlingen van lagere en middelbare scholen in heel Zeeland. Zo is TY inmiddels niet meer weg te denken uit het domein van de kamermuziek. TY Zeeuws kamerorkest maakt, afhankelijk van de bezetting en het programma, gebruik van gastdirigenten. In een kleine bezetting leidt concertmeester Dirk Van de Velde het ensemble. 24

24 25

25

26 DONATEURS ONMISBAAR Dit is een uitnodiging aan alle liefhebbers van kamermuziek om donateur te worden van de Stichting Kamermuziek Zeeland. Met veel plezier organiseren wij nu al een aantal jaren concerten van kamermuziek en het Internationaal Muziekfeest Middelburg. Die activiteiten kunnen niet bestaan zonder een stevig financieel draagvlak. Entreegelden, subsidies van Provincie en gemeenten en sponsoring door bedrijven zijn onontbeerlijk. Maar onmisbaar zijn ook de donateurs: zij leveren met hun ondersteuning het draagvlak voor de concerten. De Stichting Kamermuziek Zeeland telt nu bijna 250 donateurs. Nieuwe donateurs zijn van harte welkom. U wordt donateur door de bon ingevuld te sturen naar: Stichting Kamermuziek Zeeland Postbus AH Middelburg Stichting Kamermuziek Zeeland Informatie op website: adres: info@kamer-muziek.nl DONATEUR Naam Straat Postcode / Plaats adres m/v Ik geef me op als donateur van de Stichting Kamermuziek Zeeland. Jaarlijks krijgt u een uitnodiging om uw bijdrage van minimaal 20,- over te maken. De eventuele beëindiging van het donateurschap zal ik de Stichting Kamermuziek Zeeland ruim vóór 31 december van het lopende kalenderjaar laten weten. Datum Handtekening