Beenamputatie. Vaatchirurgie. Patiënten Informatie Map (PIM) Eigendom van Adres Postcode en woonplaats Telefoon. PI versie 2.

Transcriptie

1 Beenamputatie Vaatchirurgie Patiënten Informatie Map (PIM) Eigendom van Adres Postcode en woonplaats Telefoon PI versie 2.0 /

2 Inhoudsopgave Beenamputatie... 1 Inleiding... 3 Aandachtspuntenlijst... 3 Namen, adressen en telefoonnummers... 4 Beenamputatie... 5 Oorzaken... 5 De periode voor opname... 6 Oproep voor operatie... 6 De opnameperiode... 7 Voorbereiding... 7 Behandelteam... 7 Team van verpleegkundigen... 7 Verpleegkundig specialist... 7 Chirurg... 7 Fysiotherapeut... 7 Diëtist... 7 Ergotherapeut... 8 Maatschappelijk Werk... 8 Geestelijke Zorg... 8 Revalidatiearts... 8 De operatie... 9 Ziekenhuisverblijf in het kort... 9 De operatie... 9 Na de operatie... 9 Normale verschijnselen na een operatie... 9 Complicaties en aandachtspunten Verwerking Ontslag en revalidatie Ontslag en revalidatiemogelijkheden Patiëntenvereniging Voeding Alcohol Roken Tenslotte Nuttige Websites Ruimte voor eigen aantekeningen PI versie 2.0 /

3 Inleiding Binnenkort ondergaat u een amputatie van het been of een deel van het been. Om u zo goed mogelijk voor te bereiden op de opname, de operatie en de periode daarna ontvangt u deze Patiënten Informatie Map (PIM) met informatie die voor u van belang kan zijn. Informatie die u op elk moment rustig door kunt lezen. Zo krijgt u inzicht in wat er gebeurt tijdens de opname. Het is goed u te realiseren dat de omstandigheden voor iedereen anders kunnen zijn. Het kan dus zijn dat er afgeweken wordt van hetgeen u leest. Uw arts bespreekt uw persoonlijke situatie met u en eventueel uw naaste omgeving. Deze map bevat informatie over: de opnameperiode; de periode na de operatie; de mogelijke complicaties; de mogelijkheden van revalidatie na ontslag uit ons ziekenhuis. Heeft u na het lezen nog vragen, stel deze dan gerust aan uw behandelend arts en / of een verpleegkundige. Aandachtspuntenlijst Gedurende uw behandeling krijgt u veel informatie. U heeft gesprekken met verschillende hulpverleners. Achterin de map is ruimte voor het maken van aantekeningen en voor het opschrijven van vragen. Privacy In ons ziekenhuis worden persoonlijke en medische gegevens over u vastgelegd. Alle specialisten en medewerkers zijn verplicht hiermee vertrouwelijk om te gaan. Zij mogen uw gegevens alleen onderling uitwisselen als dat nodig is voor uw behandeling. Alleen met toestemming mogen zij informatie geven aan uw naasten. Plichten U bent verplicht de informatie te geven die wij nodig hebben om een onderzoek of behandeling goed uit te voeren. Verder verwachten wij dat u actief meewerkt aan behandelingen en onderzoeken. Wat betreft uw plicht te betalen voor de geleverde zorg, loopt dit via uw zorgverzekeraar. Neem vooraf contact op met uw zorgverzekeraar als u twijfelt of u voldoende bent verzekerd. De zorgverzekeraar kan u informeren over de vergoedingen. De afdeling Marketing & Sales van ons ziekenhuis kan u informeren over de prijs van de onderzoeken en behandelingen. Zie hiervoor ook onze website. Tot slot Is iets niet duidelijk, twijfelt u ergens over of heeft u vragen, dan kunt u bij de desbetreffende hulpverlener van onze afdeling terecht. Wanneer er zaken gebeuren die niet voldoen aan uw verwachtingen en die naar uw idee anders of beter kunnen, meld dit dan aan ons. Uw suggesties en opmerkingen bieden ons de mogelijkheid om de zorg beter af te stemmen op de wensen en behoeften van onze patiënten. Waar in de Patiënten Informatie Map hij / hem staat kan ook zij / haar gelezen worden. PI versie 2.0 /

4 Namen, adressen en telefoonnummers Medisch Spectrum Twente (MST) Postbus , 7500 KA Enschede Bezoekadres Medisch Spectrum Twente Koningsplein KZ Enschede Opnameplein, route C04, telefoon (053) Polikliniek Vaatchirurgie, route B21, telefoon (053) Polikliniek Chirurgie Oldenzaal, route 159, telefoon (053) Vaatchirurgie Verpleegunit C4, route C44, telefoon (053) PI versie 2.0 /

5 Beenamputatie Oorzaken Amputatie is een operatieve verwijdering van een lichaamsdeel. Een amputatie is zeer ingrijpend en wordt daarom pas uitgevoerd als er geen enkele andere behandeling redelijkerwijs meer mogelijk is. Pas na zeer zorgvuldig afwegen zal een dergelijke operatie voorgesteld worden. De chirurg heeft met u een beenamputatie besproken, omdat het weefsel van uw been zo beschadigd is dat herstel niet meer kan en niet-amputeren ernstige gevolgen voor uw leven heeft. De belangrijkste oorzaak van weefselbeschadiging of -versterf is dat er te weinig bloed naar het been stroomt. Deze doorbloedingsproblemen komen voor bij sommige vaatziekten. Als de weefselbeschadiging ernstig is, bestaat er een grote kans op infecties, die steeds verergeren. Vooral bij suikerziekte (diabetes mellitus) is de kans op deze infecties erg groot. Als er geen mogelijkheden meer zijn om de bloedtoevoer te verbeteren, is een amputatie de enige overgebleven behandeling. Ongeveer 90 % van alle amputaties is het gevolg van vaatziekten. Daarnaast kan een amputatie ook worden besproken bij ondraaglijke pijn door ernstige zenuw- of vaatschade, een zeer ernstige verwonding (door ongeval), een tumor, een verbranding of bij bevriezing. PI versie 2.0 /

6 De periode voor opname Oproep voor operatie Zodra uw opname bekend is, wordt u gebeld door één van de medewerkers van het Opnamebureau. Krijgt u in deze periode gezondheidsproblemen, zoals een verkoudheid of griep, neem dan contact op met het Opnamebureau, telefoon (053) Het kan nodig zijn de dotterbehandeling of operatie uit te stellen. U mag in de periode van tenminste twee weken voor de operatie geen griepprik krijgen. Als de chirurg u heeft aangemeld voor de operatie, wordt u verwezen naar het Opnameplein, route C04, telefoon (053) Daar worden uw medische gegevens samen met u doorgenomen en bespreekt de anesthesioloog (medisch specialist die de verdoving / narcose verzorgt) de verdoving die u tijdens de operatie krijgt met u. Daarnaast vindt er eventueel bloedonderzoek plaats, wordt er een ECG (hartfilmpje) gemaakt en soms een longfoto. Ook kan in voorbereiding op de operatie nog een bezoek aan een internist, cardioloog of longarts noodzakelijk zijn. Dit is nodig om u lichamelijk goed op de operatie voor te bereiden en de kans op problemen zo klein mogelijk te maken. Als u geopereerd wordt, krijgt u voor opname vrijwel altijd een vooronderzoek op de polikliniek Vaatchirurgie in Enschede. Tijdens het vooronderzoek heeft u een gesprek en wordt u lichamelijk onderzocht door de opnamearts. Als u geen afspraak heeft voor een vooronderzoek, vinden het gesprek en onderzoek op de dag van opname plaats. Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, bespreekt de behandelend arts met u of u voor de operatie tijdelijk moet stoppen met deze medicijnen. De kans op bloedingen tijdens en na de operatie wordt hierdoor aanzienlijk verkleind. Uw behandelend arts vertelt u óf en indien nodig wanneer u met de bloedverdunners moet stoppen. Dit is afhankelijk van de operatie en van uw persoonlijke situatie. PI versie 2.0 /

7 De opnameperiode Voorbereiding Een medewerker van de Unie van Vrijwilligers (UVV) begeleidt u naar het laboratorium (indien van toepassing) en aansluitend naar de Verpleegunit Vaatchirurgie. De secretaresse van de verpleegunit licht een verpleegkundige in, die de opname verder verzorgt. Het kan zijn dat u al opgenomen bent in ons ziekenhuis, u wordt dan overgeplaatst naar de Verpleegunit Vaatchirurgie. Uw behandeld arts zal u hierover inlichten. Behandelteam Op de Verpleegunit Vaatchirurgie werkt een vast team van verpleegkundigen. Tijdens uw verblijf hebben u en uw naaste omgeving het meest contact met hen. Vragen of wensen kunt u vanzelfsprekend altijd met de verpleegkundigen bespreken. Omdat een beenamputatie een ingrijpende operatie is die invloed heeft op het lichamelijk, psychisch en sociaal functioneren werken wij met een multidisciplinair behandelteam. Dit betekent dat u door artsen en verpleegkundigen, maar ook door andere hulpverleners wordt begeleid. Deze worden hieronder kort beschreven. Op deze manier krijgt u een beter beeld van wie u tijdens de opname aan uw bed kunt verwachten. Team van verpleegkundigen Binnen het behandelteam heeft de verpleegkundige een coördinerende rol. Door deze werkwijze heeft de verpleegkundige een goed overzicht over uw behandeling en verzorging. De verpleegkundige geeft u informatie over de komende operatie. Na de operatie begeleidt de verpleegkundige u bij de Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen (ADL), zoals wassen, aankleden en de toiletgang. De eerste dag na de operatie wordt tijdens de artsenvisite de stomp uit het verband gehaald. Dit is voor u de eerste keer dat u geconfronteerd wordt met uw stomp. De verpleegkundige zal de wond de eerste dagen verbinden. Ook wordt deze gezwachteld. Doel van het zwachtelen is dat de stomp de juiste vorm krijgt en houdt, zonder overmatige vochtophoping (oedeem). Naast de lichamelijke zorg ondersteunt de verpleegkundige u bij de pijnbeleving / -bestrijding en verwerking van uw amputatie. Verpleegkundig specialist Een verpleegkundig specialist is een verpleegkundige met een academische opleiding, die zich richt op de totale zorgverlening, zowel medisch als verpleegkundig. Op de verpleegunit neemt hij een aantal taken over van de arts. Hij voert medische en gespecialiseerde handelingen uit en informeert u en uw familie over behandelingsmethoden. Dit gebeurt in overleg met de arts en onder zijn supervisie. Bij twijfel of problemen overlegt de verpleegkundig specialist altijd met de arts. U kunt de verpleegkundig specialist vinden op de verpleegunit en de polikliniek. Chirurg De behandelend artsen op de verpleegunit zijn de vaatchirurgen. De vaatchirurgen worden bijgestaan door de artsassistenten, ook wel zaalartsen genoemd. Dit zijn chirurgen in opleiding. De zaalarts en verpleegkundig specialist coördineren en bespreken met u uw dagelijkse medische zorg. Uiteraard is het altijd mogelijk om uw behandelend arts te spreken. De vaatchirurg beslist samen met u over de amputatie. Hij geeft informatie over de operatie, de plaats (het niveau) van de amputatie en de mogelijke complicaties. Na de operatie komt de zaalarts dagelijks bij u langs om de stomp te controleren. Hij spreekt indien nodig met u af wat u tegen de pijn mag innemen. Fysiotherapeut De fysiotherapeut komt de eerste of tweede dag na de operatie bij u. Hij helpt u bij het aanleren en / of onderhouden van zaken die belangrijk zijn voor uw dagelijks functioneren, zoals staan, lopen en zitten. De fysiotherapeut geeft u oefeningen om de beweeglijkheid van de gewrichten te verbeteren en de spieren van de stomp te trainen. U leert ook (voor zover uw situatie het toelaat) om in en uit bed te gaan, rolstoel te rijden en u met een looprekje of krukken te verplaatsen. Uw niet aangedane been wordt heel belangrijk. Met dit been kunt u staan, steunen en lopen. Daarnaast helpt de fysiotherapeut door middel van het zwachtelen van de stomp bij het bestrijden van vochtophoping. Diëtist Het is belangrijk om zo snel mogelijk na de operatie in een optimale voedingstoestand te komen en te blijven. Extra eiwitten, vitaminen en calorieën versnellen de wondgenezing en voorkomen doorligwonden. De diëtist zorgt voor een persoonlijk voedingsadvies. PI versie 2.0 /

8 Ergotherapeut Om in het dagelijks leven weer zo zelfstandig mogelijk te functioneren, kunt u verschillende aanpassingen en voorzieningen nodig hebben. De ergotherapeut kijkt welke voorzieningen er bij u nodig zijn. Hij geeft advies over: aanpassingen aan de rolstoel; aanpassingen aan uw woning. Maatschappelijk Werk De gevolgen van de operatie kunnen grote invloed hebben op uw leven. Niet alleen voor uzelf, maar ook voor uw naaste omgeving. De maatschappelijk werker kan u en uw familie helpen bij het leren omgaan met uw beperkingen in deze nieuwe situatie. Ook kan de maatschappelijk werker u helpen bij het aanmelden voor nieuwe woonsituaties, het aanvragen van uitkeringen en het regelen van thuiszorg. Geestelijke Zorg Een beenamputatie kan veel vragen en emoties oproepen. Misschien vindt u het fijn daar met iemand over te praten. Ongeacht uw geloof of levensovertuiging is er altijd een pastor, dominee of humanistisch raadsman beschikbaar. U kunt met hen in contact komen via de verpleegkundigen of via het secretariaat Geestelijke Zorg, 's ochtends bereikbaar, telefoon (053) Revalidatiearts De revalidatiearts bekijkt (in sommige situaties) al voor de operatie samen met de chirurg op welke plaats er een amputatie moet plaatsvinden. Dit in verband met de eventuele toekomstige beenprothese. Als de stomp goed is genezen en de juist vorm heeft, meet de revalidatiearts de prothese aan. In overleg met de revalidatiearts kan worden besloten welke vorm van revalidatie bij u past. Dit kan in een verpleeghuis zijn of thuis met dagbehandeling, maar ook in een revalidatiecentrum, zoals Het Roessingh. PI versie 2.0 /

9 De operatie Ziekenhuisverblijf in het kort U wordt één dag voor de operatie opgenomen op de verpleegunit Vaatchirurgie. Het is belangrijk dat u voor de opname nuchter bent. Dat betekent dat u vanaf een bepaalde tijd niet meer mag eten of drinken. In ons ziekenhuis wordt een aantal richtlijnen gehanteerd ten aanzien van het nuchter zijn voor een operatie: u mag helder vloeibaar (aanmaaklimonade, appelsap, koffie / thee (zonder melk) of water) gebruiken tot twee uur voor de operatie; u mag ander vast voedsel en / of andere drank (niet alcoholisch) gebruiken tot zes uur voor de operatie. Eenmaal op de verpleegunit heeft u opnamegesprekken met een verpleegkundige en een co-assistent (arts in opleiding). Eventueel vindt er bloedonderzoek plaats. Aan het eind van de middag komt de anesthesioloog (medisch specialist die de narcose verzorgt) bij u langs om de vorm en het verloop van de narcose met u te bespreken. Hij kan u bij benadering het tijdstip van de operatie vertellen. U krijgt van hem een slaapmiddel voorgeschreven en een medicijn om u te kunnen ontspannen voor de operatie. Uw behandelend arts en vaak ook de zaalarts komen bij u langs om vragen te beantwoorden. U wordt in bed naar de operatieafdeling gebracht. Via een naald in uw hand of arm dient de anesthesioloog de narcose (verdoving) toe. Hij plaatst via een ruggenprik een slangetje in uw rug voor de pijnbestrijding. U valt in slaap en merkt niets meer tot u na de operatie wakker wordt in de uitslaapkamer. De operatie De plaats (het niveau) van de amputatie is afhankelijk van de weefselschade en de plaats waar een eventuele prothese wordt aangebracht. Meestal vindt een onderbeenamputatie plaats op cm onder de knie. Deze hoogte is zo gekozen, omdat de bloedsomloop daar het best is en de wond hierdoor beter kan genezen. Bovendien sluit de beenprothese het best aan op deze hoogte. Het kan voorkomen dat de chirurg onverwacht tijdens de operatie moet besluiten meer te amputeren dan voor die tijd met u is besproken. Meestal wordt de wond na de operatie gesloten, maar bij ernstige infecties kan het verstandig zijn de wond later te sluiten. De duur van de operatie varieert van één tot soms een aantal uren. Als u dit wilt, belt de chirurg na de ingreep uw familie om het resultaat van de operatie te bespreken. Na de operatie Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer, waar u ongeveer twee uur blijft. Vervolgens gaat u terug naar de verpleegunit. Via een infuus krijgt u vocht toegediend. Plassen gaat via een slangetje (katheter). U heeft nog het slangetje in de rug voor de pijnbestrijding. Hierdoor krijgt u continue iets tegen de pijn en heeft u na de operatie minder pijn. U kunt altijd om extra pijnmedicatie vragen. Soms heeft u keelpijn door het buisje dat onder narcose werd ingebracht om u te beademen. Terug op de verpleegunit is de zorg in het begin intensief. Uw bloeddruk, polsslag en wond worden regelmatig gecontroleerd. Normale verschijnselen na een operatie Na de operatie kunt u klachten hebben door de narcose. U kunt concentratiestoornissen krijgen, zoals moeilijkheden met lezen en vergeetachtigheid. Ook na een ruggenprik kunnen klachten optreden, zoals tijdelijke uitval van de blaasfunctie, daling van de bloeddruk, hoofdpijn of misselijkheid. De verpleegkundige komt na de operatie regelmatig bij u langs. Het is belangrijk dat u uw klachten aan hem doorgeeft. Slap en vermoeid zijn na een operatie is normaal. Dit komt doordat uw lichamelijke en geestelijke conditie verminderd is door de energie die het lichaam nodig heeft om te herstellen. U hoeft zich hierover geen zorgen te maken. Door het langzaam hervatten van uw dagelijkse levensritme verdwijnen deze klachten meestal vanzelf. PI versie 2.0 /

10 Complicaties en aandachtspunten Zoals bij iedere operatie, kunnen ook bij een beenamputatie complicaties optreden. Gelukkig komen deze niet vaak voor en kunnen ze meestal verholpen of behandeld worden. Mogelijke complicaties zijn: trombose, om dit te voorkomen krijgt u bloedverdunnende medicijnen; longontsteking; nabloeding; wondinfecties; oedeem en bloeduitstortingen. Door vochtophoping in de stomp kan een zwelling ontstaan, waardoor de stomp pijnlijk kan aanvoelen en de bewegingsmogelijkheden van de heup of van de knie verminderen. De behandeling van oedeem bestaat uit het zwachtelen en hoog leggen van de stomp. Ook is het belangrijk dat u de stomp zelf regelmatig beweegt; contracturen Als de beweeglijkheid van een gewricht afneemt, noemt men dat een contractuur. In dit geval gaat het om de heup en / of knie. De spieren die een gewricht laten buigen, zijn meestal sterker dan de spieren die het gewricht laten strekken. Hierdoor heeft het lichaam de neiging om de heup en / of knie gebogen te houden. Als u uw heup en / of knie niet regelmatig strekt, kan dit betekenen dat uw been in die stand vergroeit. Dit is later erg vervelend, omdat het lopen zo moeilijker wordt; fantoompijn Fantoompijn is pijn in het niet meer aanwezige lichaamsdeel. De bij de amputatie doorgesneden zenuwen blijven prikkels doorgeven naar de hersenen alsof het geamputeerde lichaamsdeel er nog is. Het kan hierdoor vreemd aanvoelen of pijn doen. Met medicijnen en zwachtelen is fantoompijn te behandelen; slechte / geen wondgenezing Het gebeurt soms dat de chirurg na de operatie vaststelt dat hij tijdens de operatie te weinig lichaamsweefsel verwijderd heeft. Uw wond geneest dan niet of nauwelijks, de beschadiging van het weefsel gaat door en kan tot een infectie leiden. U moet dan opnieuw geopereerd worden. Soms kan door de gevolgen van de operatie tijdelijk acute verwardheid ontstaan. De periode van verwardheid kan variëren van enkele uren tot dagen. De duur is afhankelijk van een aantal factoren, zoals uw leeftijd, conditie en de ernst van operatie. Verschijnselen hierbij kunnen zijn dat u niet zo helder bent als normaal. U bent de grip op uzelf en uw omgeving kwijt, waardoor u waakzaam, achterdochtig en soms zelfs agressief kunt zijn. Ook kan het zijn dat u zich juist stilletjes terugtrekt. Dit is voor u en uw naaste omgeving een ingrijpende gebeurtenis. Als uw lichamelijke toestand verbetert, neemt de verwardheid af. Uw behandelend arts zal soms medicijnen voorschrijven. Meer informatie vindt u in de folder Acuut optredende verwardheid. Bij diabetes (suikerziekte) gelden een aantal extra aandachtspunten: uw behandeld arts bespreekt met u het insulinegebruik rondom uw operatie; uw bloedsuikers worden extra gecontroleerd na de operatie en zonodig worden uw medicijnen aangepast; de amputatie en herstelfase kosten het lichaam veel energie, waardoor uw bloedsuiker kan worden ontregeld. Uw eetgewoonten en insulinegebruik moeten dan aangepast worden. PI versie 2.0 /

11 Verwerking Ondanks het feit dat u weet dat het amputeren van uw been de enige mogelijke behandeling was, is het begrijpelijk dat u deze situatie misschien niet als vanzelfsprekend kunt accepteren. Praten met familie, vrienden en lotgenoten kan belangrijk zijn bij het verwerken van het gemis van het been. Gun uzelf en uw naaste omgeving de tijd om aan de nieuwe situatie te wennen. Het is begrijpelijk dat u soms psychisch wat overgevoelig bent, op dingen anders reageert dan u van uzelf gewend bent of dat u zich soms verdrietig, angstig of boos voelt. Schroom niet om hierover te praten of hulp te vragen. De maatschappelijk werker en de psycholoog willen u graag begeleiden. Ook kunt u contact opnemen met de Stichting Landelijke Werkgroep van Beenprothese gebruikers. Meer informatie vindt u op pagina 13. PI versie 2.0 /

12 Ontslag en revalidatie Ontslag en revalidatiemogelijkheden Ontslag uit het ziekenhuis is afhankelijk van het soort operatie, uw leeftijd, uw conditie voor de operatie, de genezing van uw stompwond, uw thuissituatie en het nazorgtraject. De mogelijkheden voor revalidatie hangen sterk af van uw lichamelijke conditie, bijkomende ziekten en / of gebreken, de plaats van de amputatie en de stomp. Na de operatie is het doel u weer zo mobiel mogelijk te maken. Optimale revalidatie op maat is het vakgebied van de revalidatiearts. Uw behandelend arts en de revalidatiearts bekijken welke vorm van revalidatie bij u past. Na uitslag uit ons ziekenhuis zijn er de volgende mogelijkheden voor revalidatie: opname in een verpleeghuis en verdere revalidatie Als u voor de operatie al in een slechte conditie was en u (tijdelijk) niet kunt terugkeren in de thuissituatie, dan kan worden gekozen voor andere opvang, zoals een verpleeghuis. Van daaruit kan gekeken worden of u in aanmerking komt voor een prothese en of thuisplaatsing uiteindelijk mogelijk is. opname in een revalidatiecentrum Als u voor de operatie in een goede conditie verkeerde, is behandeling in een revalidatiecentrum een mogelijkheid. Hier wordt meer en intensiever getraind. Lichamelijk en geestelijk wordt er veel van u gevraagd. Het streven is om u na een aantal maanden terug te laten keren naar uw eigen woonomgeving, al dan niet met aanpassingen. thuis wonen en revalidatie via dagbehandeling Indien er weinig tot geen problemen zijn met de wond van de stomp en er bij u thuis goede opvangmogelijkheden zijn, dan wordt meestal gekozen voor thuis wonen in combinatie met revalidatie via dagbehandeling. De dagbehandeling vindt plaats in een revalidatiecentrum of verpleeghuis. Patiëntenvereniging Er is een patiëntenvereniging die voor u belangrijk kan zijn. Zo kunt u bijvoorbeeld behoefte hebben aan een gesprek met een lotgenoot over uw beleving en ervaringen. Deze gesprekken kunnen een steun zijn bij de verwerking van deze ingrijpende gebeurtenis. Daarnaast geven zij voorlichting over revalidatie en protheses. Natuurlijk is ook uw partner bij al deze activiteiten van harte welkom. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Landelijke Vereniging van Geamputeerden Serenadelaan TC Nieuwegein Telefoon (030) Internet Voeding Om uw hart en bloedvaten in een goede conditie te houden, is het belangrijk dat u matig bent met het gebruik van vet (met name verzadigd vet), cholesterol en zout. Ook het streven naar een gezond gewicht is belangrijk bij het voorkomen van hart- en vaatziekten. Als er sprake is van overgewicht, is het verstandig af te vallen. Doe dit echter onder deskundige begeleiding van uw huisarts of diëtist. U bent nog aan het herstellen van de operatie en afvallen mag dit herstel niet in de weg staan. Daarom is het onverstandig om enkele weken voor en na de operatie op dieet te gaan. Meer informatie over goede voeding in het algemeen, bij hoge bloeddruk, hoog cholesterol en overgewicht vindt u op de website of bij het Patiënten Service Centrum, route C02. Folders over dit onderwerp zijn gratis af te halen. Tijdens de opname kunt u voor meer informatie terecht bij de diëtist van onze verpleegunit. PI versie 2.0 /

13 Alcohol Alcohol versterkt de werking van antistollingsmiddelen, zoals acenocoumarol (Sintrommitis) en fenprocoumon (Marcoumar). Bij gebruik van één tot twee glazen alcohol per dag is er geen risico op verstoring van de instelling. Meer alcohol wordt afgeraden, omdat dit de werking van deze medicijnen merkbaar beïnvloedt. Overmatig alcoholgebruik geeft daarnaast een verhoogd risico op het krijgen van hart- en vaatziekten en wordt daarom afgeraden. Roken Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat roken slecht is voor de gezondheid. Roken veroorzaakt een constante prikkeling van de binnenkant van de bloedvaten. Hierdoor kan slagaderverkalking zich veel sneller ontwikkelen. Dit zorgt ervoor dat een bloedvat of bypass vernauwd of dicht gaat zitten. Stoppen met roken verbetert niet alleen de conditie, maar geeft direct minder kans op vernauwingen in een bloedvat of bypass. Stoppen met roken is dus altijd zinvol! Stoppen met roken is lang niet altijd makkelijk. Heeft u hulp of hulpmiddelen nodig bij het stoppen met roken, neem dan contact op met uw huisarts. In ons ziekenhuis bestaat de mogelijkheid om onder deskundige begeleiding te stoppen met roken. Meer informatie vindt u in de folder Stoppen met roken poli, deze is te verkrijgen bij het Patiënten Service Centrum, route C02. Tenslotte U heeft recht op juiste en volledige informatie. Pas als u voldoende inzicht heeft, kunt u weloverwogen toestemming geven voor een bepaalde behandeling of onderzoek. Als iets u niet geheel duidelijk is, vraagt u de behandeld arts, verpleegkundige of fysiotherapeut dan om nadere uitleg. PI versie 2.0 /

14 Nuttige Websites Medisch Spectrum Twente (MST) Landelijke Vereniging van Geamputeerden PI versie 2.0 /

15 Ruimte voor eigen aantekeningen PI versie 2.0 /