VBW Centrale Vereniging Bloemendetailhandel JAARVERSLAG 2012

Transcriptie

1 VBW Centrale Vereniging Bloemendetailhandel JAARVERSLAG 2012

2 Inhoudsopgave 1. De bloemist in VBW-Beleid 2012: profilering bloemist, collectief en individueel 2.1 Marketing en vakmanschap 2.2 Goed werkgeverschap 2.3 Professioneel ondernemerschap 2.4 Vakonderwijs 3. De VBW-organisatie in Een woord van dank VBW Jaarverslag

3 1. De bloemist in 2012 De zakelijke markt was in 2011 al gekrompen, in 2012 komt hierin geen verbetering. In de consumentenmarkt is nog steeds sprake van een recessie en een laag consumentenvertrouwen. De consument blijft de hand op de knip houden omdat hij na de jaren 2010 en 2011, onzeker is over de economische ontwikkelingen. Bestedingen blijven achter en er worden keuzes gemaakt om meer te sparen en minder uit te geven. Dat heeft consequenties voor de bloemist. De omzet aan de consument daalt in 2012 met enkele procenten. De zakelijke markt gaat opnieuw met enkele procenten achteruit. Er is sprake van toenemende concurrentie door branchevervaging van supermarkten, benzinestations en bouwmarkten. Dat geldt des te meer voor de supermarkten met hun langere openingstijden en de kwaliteit die zij leveren. Ook de verkoop via internet en postorderbedrijven zorgt voor meer concurrentie. Er zijn erg weinig samenwerkingsverbanden. Het zijn vooral winkels van ongebonden zelfstandigen. Om zich te onderscheiden is service, advies, creativiteit, productkennis en de keuze voor een specifieke doelgroep en positionering essentieel. Een ondernemer kan bijvoorbeeld kiezen voor een inloopzaak voor snelle impulsaankopen (met simpele kant-en-klaar bossen of monobossen voor een lage prijs op een goede locatie), een cadeauzaak voor ambachtelijk exclusief bloemwerk of een zaak die zich richt op de bedrijvenmarkt. Ondanks het economisch tij, blijft de marktpositie van de bloemist riant. In de verkoop van bloemen heeft de bloemist een marktaandeel van ruim 60%, waarbij er sprake is van een lichte stijging van marktaandeel. In de markt van planten is het bloemistenmarktaandeel ruim 25%. In bloemenwinkels waren de bestedingen aan gemengde boeketten het grootst. 69% van de bestedingen vond plaats in bloemenwinkels. Supermarkten en de markt waren goed voor respectievelijk 9% en 8%. Voor monobossen is het marktaandeel van bloemenwinkels 38% in de bestedingen. De grootste concurrenten zijn ook hier de supermarkten en de markt. Op de bedrijvenmarkt is het marktaandeel van bloemenwinkels groter. Van de bedrijfsmatige bestedingen aan snijbloemen ( 212 miljoen) waren bloemenwinkels goed voor 81%. Op de bedrijvenmarkt voor kamerplanten ( 169 miljoen) was het marktaandeel van bloemenwinkels 41%. In 2012 zijn er naar schatting ondernemers, die gezamenlijk rond de bloemenzaken runnen. Het totaal aantal medewerkers in de bloemendetailhandel bedraagt ruim , inclusief 750 die in de ambulante handel werken. VBW Jaarverslag

4 2. VBW-Beleid 2012: profilering en stimulering bloemist, collectief en individueel 2012 was voor VBW een belangrijk jaar. Het was het laatste jaar waarin de uitvoering van het meerjarenbeleidsplan centraal stond, met als belangrijkste thema de verdere professionalisering van de bloemist via de consumentencampagne Mijn Bloemist. Dit hield voor VBW in: doen waar de bloemist iets aan heeft. En ook: dat sámen met die bloemist doen. Want voor samenwerking is een sleutelrol weggelegd. Dit jaar nog meer dan voorgaande jaren. In 2012 zette VBW krachtig in met het profileren en professionaliseren van de bloemist op zowel een collectief als individueel niveau. Om te kunnen concurreren met andere verkoopkanalen van bloemen en planten en alternatieve cadeauaanbieders, is het belangrijk om het onderscheidend vermogen van (individuele) bloemisten nadrukkelijker te benoemen (profilering). Enerzijds zal de consument beter geïnformeerd (bewerkt) moeten worden om zijn bloemenkoopgedrag te stimuleren, anderzijds zal de bloemist op gepaste wijze ondersteund moeten worden bij (lokale) marktbewerking. Onderdeel van de professionalisering zijn ook het omgaan met personeel (goed werkgeverschap) en het optimaliseren van de bedrijfsvoering. De ondersteuning die bloemisten van VBW kunnen verwachten bestaat uit persoonlijk contact en advies, belangenbehartiging, schriftelijke en digitale communicatie en praktische instrumenten, maar ook uit themabijeenkomsten, gewestelijke activiteiten en workshops. Zoals het organiseren van workshops over klantgericht handelen en de toegevoegde waarde hierbinnen van nieuwe media. Belangrijke aandachtspunten in 2012 waren: Profilering bloemist via Mijn Bloemist en social media (zie 2.1 marketing & vakmanschap) Goed werkgeverschap en CAO (zie 2.2) Businessclubs (zie 2.3 professioneel ondernemerschap) Groen onderwijs (zie 2.4 vakonderwijs) VBW Jaarverslag

5 2.1 Marketing en vakmanschap Een van de belangrijkste beleidsthema's van VBW is het ondersteunen van de bloemist in zijn marktbewerking. Veel bloemisten blijken begeleiding op dit specifieke vakgebied belangrijk te vinden, zeker in economisch zware tijden. In 2012 wordt op verschillende momenten en via verschillende uitingen veel aandacht aan bloemistenmarketing besteed. Om de bloemist te presenteren als een creatieve vakman die originele en unieke bloemwerken maakt, is veelvuldig de consumentencampagne Mijn Bloemist ingezet. In 2012 profileerde Mijn Bloemist zich ten volle. Na de ballonnenactie bij de opening van het nieuwe VBWpand (zie hoofdstuk 3) kwam al snel de Verkiezing van Mijn Bloemist van het Jaar 2013 in beeld. De Consumentencampagne Mijn Bloemist zet de VBW-bloemist neer als een bevlogen vakman die een creatief boeket maakt. Voor de campagne is een Mijn Bloemist-logo ontworpen dat de herkenbaarheid vergroot en dat Mijn Bloemist verbindt aan vakmanschap. Doel van de campagne is het aantal bezoeken aan de bloemist te stimuleren en te verhogen. De consumentencampagne Mijn Bloemist werd in 2012 flink uitgerold met verschillende doelgerichte acties en campagnes. Op de site kon de consument in 2012 alle relevantie informatie vinden over Mijn Bloemist, van de beschreven bloem en plant van de maand tot het meedoen aan prijsvragen en met als uiteindelijk doel het illustreren van het vakmanschap en het verhogen van de naamsbekendheid van Mijn Bloemist. Datzelfde geldt ook voor het magazine Mijn Bloemist dat in maal verscheen en dat het vakmanschap van de bloemist benadrukt met waardevolle content en acties. Ieder seizoen verscheen het magazine Mijn Bloemist in een oplage van exemplaren. Elk VBW-lid ontving 200 exemplaren per magazine die uitgedeeld konden worden aan klanten Daarnaast gebruikte Mijn Bloemist een Twitter en een Facebook account. Via de speciale apps op het Facebook account konden consumenten reageren op de acties van Mijn Bloemist. Veel (media)aandacht ging uit naar het landelijke event Verkiezing Mijn Bloemist van het Jaar Voor de voorronde van de verkiezingen hadden zich 95 VBW-bloemisten opgegeven klanten brachten online op mijnbloemist.nl hun stem uit op hun favoriete Mijn Bloemist. Zij konden stemmen van 20 augustus tot 21 oktober. Ook een vakjury beoordeelde de deelnemers. Voor de bloemisten een fraaie aanleiding om hun zaak, hun medewerkers en hun service op een originele manier te positioneren. Op de Algemene Ledenvergadering van 31 oktober (zie hoofdstuk 3) werden de vijf regionale winnaars bekendgemaakt die doorgaan naar de finale in Ook de online Facebook acties Herfst-test en Warm Boeket waren succesvol. Met beide acties zijn ruim consumenten op Facebook bereikt, waardoor het aantal fans van de Mijn Bloemist Facebookpagina nu staat op bijna Bovendien wordt sinds oktober een maandelijkse nieuwsbrief verstuurd naar consumenten waarin Mijn Bloemist seizoensproducten presenteert en de consument oproept hiervoor naar Mijn Bloemist te gaan. Met de nieuwsbrief worden ruim consumenten bereikt. Ook het goede doel ontbrak niet in In de actieweek van 3 t/m 9 september hebben bloemisten via Mijn Bloemist met de actie Ride for the Roses ,-- opgehaald voor het goede doel KWF Kankerbestrijding. Via POS-materiaal en lokale acties vroeg Mijn Bloemist aandacht voor wielerevenement Ride for the Roses. Bloemengroothandels Alflora, Waterdrinker, Bab Star, FleuraMetz, Inkooporganisatie Kempers, bloemengroothandel Bab Star en Van der Gugten verbonden zich in 2012 als partner aan Mijn Bloemist. Zij stellen Mijn Bloemist in staat zich te profileren als vakman met speciale producten en aanbiedingen. Een ander belangrijk instrument in het professionaliseren van de eigen branche is het evenement Floral Movement. Floral Movement 2012 werd gehouden op dinsdagavond 4 september in Villa Flora op de Floriade Floral Movement is een aanstekelijke mix van vakmanschap, collegialiteit en entertainment. Top designer Per Benjamin gaf voor de enthousiaste bezoekers een aanstekelijke show weg met fantasievolle bloemwerken. Tijdens het evenement werd de finale NK-Bloemsierkunst gehouden. Winnaar werd Roxanne van Schellen met op de tweede plaats Dennis Wijsbeek en Tanja van Bijlevelt als derde. De Boekettenwedstrijd 2012 werd gewonnen door Ingrid Lenderink. VBW Jaarverslag

6 Met het initiatief VBW Social Media wil VBW het toepassen van sociale media door de bloemist bevorderen. De sociale media zijn een prima doelgerichte marketing tool voor de bloemist om zijn prospects en klanten te bereiken en te bedienen, van het opbouwen van naamsbekendheid tot het communiceren van acties. VBW Social Media ondersteunde in 2012 bloemisten met het opzetten en onderhouden van een Twitter en Facebook account. De bloemist kon zelf de inbreng van VBW Social Media aangeven. Tot het dienstenpakket van VBW Social Media behoorde het integreren van Twitter en Facebook in de website van de bloemist en het leveren van complete websites met webshop. VBW Jaarverslag

7 2.2 Goed werkgeverschap Personeel vormt het meest waardevolle bezit van de bedrijven. In de ogen van VBW is goed werkgeverschap dan ook belangrijk om personeel te kunnen boeien en binden. In dit kader stelde VBW voor om ook in 2012 in te zetten op goed werkgeverschap, door aandacht te geven aan arbeidsvoorwaarden (CAO 2011) en het bieden van passende ondersteuning. Omdat het samenstellen van een CAO een kwestie is van het behartigen van vele belangen, streeft VBW naar een balans tussen haalbare en betaalbare loonontwikkeling. De loononderhandelingen tussen CNV/FNV en VBW voor een nieuwe CAO werden in 2012 opgeschort. VBW hield vast aan de nullijn omdat de marksituatie voor de bloemisten (tegenvallende omzet) geen salarisverhoging toeliet. Overeenstemming werd wel bereikt over de kwaliteitsagenda voor 2012 waarin de kwaliteit van het beroep van de medewerker en werkgeverschap centraal staan. De ontwikkeling van het loongebouw ging wel door. Ook kwamen er budgetten via het Sociaal Fonds beschikbaar om medewerkers desgewenst vakmatig te scholen, of waar nodig om te scholen. In samenwerking met subsidiebureau Direction bood VBW in 2012 bloemisten aan uit te zoeken of en hoeveel recht zij hebben op de subsidies voor de stagiairs die bij hen werken. De opzet was no cure, no pay: als je geen recht hebt op subsidie, betaal je niets voor het onderzoek. Haalt Direction een subsidie binnen, dan betaal je vanuit die gelden 15% aan bewezen diensten en moeite. Het aanbod van VBW en Direction reikte zelfs met terugwerkende kracht tot Deze fiscale subsidie gold voor BBL-ers, BOL-ers en de duale hbo-opleiding. Beroep op subsidie was mogelijk t/m augustus VBW Jaarverslag

8 2.3 Professioneel ondernemerschap Om zowel als bloemist en als ondernemer optimaal te functioneren en rendement te behalen is het noodzakelijk van veel actuele vak- en bedrijfstechnische vraagstukken verstand te hebben. Omdat dat niet van iedere afzonderlijke bloemist kan worden verwacht, vult VBW voor haar leden deze 'open plekken' in. Dit doet VBW door het aanbieden van adviezen, opleiding en begeleiding door ervaren professionals op verschillende vakgebieden, van juridisch tot belastingtechnisch. Belangrijkste speerpunt bij Ondernemerschap was de BTW op bloemen en planten. Via een effectieve lobby is opnieuw bereikt dat de BTW op bloemen en planten niet is verhoogd, ondanks signalen dat dit wel een optie was voor het financieringstekort van de overheid. Eind 2012 was ook de kogel door de kerk wat betreft een sterk vereenvoudigd BTW-convenant. Na 18 maanden lobbyen en onderhandelen met het ministerie van Financiën werd 25 oktober een akkoord bereikt. De samengestelde BTW-problematiek met de splitsingen in hoog en laag werd teruggebracht tot een vereenvoudigde opzet die de administratie en BTW-verrekening voor de bloemist vergemakkelijkt. De regeling geldt voor 2012, 2013 en met terugwerkende kracht voor Om de BTW opnieuw uit te rekenen verscheen op een rekenmodule. VBW Jaarverslag

9 2.4 Vakonderwijs Belangrijk voor de kwaliteit van de gehele branche is uiteraard de kwaliteit van het groene onderwijs bij ROC's en AOC's. De regeringsvoorstellen van het kabinet dat eind 2012 aantrad, laten zien minder ruimte en minder geld te besteden aan specialistische vakopleidingen. Met als gevaar dat een grote maar vrij algemene opleiding ontstaat waar ambacht en praktijktraining weinig aandacht krijgen. Samen met MKB Nederland verzwaarde VBW de lobby richting overheid voor een gedegen en specialistische groenopleiding. Hiervoor heeft VBW zich ook aangesloten bij SOS vakmanschap, een samenwerkingsverband van meer dan 50 organisaties uit bedrijfsleven en onderwijs, dat zich inzet om het kleinschalig, specialistisch vakmanschap in Nederland voor de toekomst veilig te stellen, door behoud en versterking van specialistisch beroepsonderwijs. Met en bij scholen, instellingen en bedrijfsleven, lobbyde VBW ook voor het realiseren van voldoende instroom op de opleidingen en een goede aansluiting tussen bedrijfsleven en onderwijs. Behoud van werkgelegenheid uit zich ook in het samenstellen en aanbieden van een opleidingsprogramma met praktische trainingen en workshops. VBW en de vakbonden vinden het belangrijk dat medewerkers van bloemisten zich kunnen blijven ontwikkelen. Samen met opleidingsinstituut PTC+, FNV en CNV bood VBW speciaal voor de bloemendetailhandel ontwikkelde trainingen aan. PTC+ bood praktische workshops aan, van bloemschikken tot verkopen (van één of twee dagdelen en ook in de avond). Herkenbaarheid aan de dagelijkse praktijk stond centraal bij de samenstelling van het trainingsmateriaal. De cursussen werden aangeboden op het hoofdkantoor van PTC+ in Ede en in locaties in het land, zoals de bloemenveilingen en in-company was ook mogelijk. Bij het opleidingsprogramma behoort ook een website: lerenbijdebloemist.nl. VBW Jaarverslag

10 3. De VBW-organisatie in 2012 Beleidsvisie en beleidsplannen vaststellen, dat is één. De uitvoering, dat is twee. De eigen organisatiestructuur moet aansluiten op alles wat VBW graag wil doen. Daarom zijn ook wederom in 2012 taken en werkzaamheden tegen het licht van het beleidsplan gehouden. Opdat de juiste mensen op de juiste plaats de juiste dingen doen. De dingen waar de leden van zeggen, 'Daar heb ik wat aan!'. Want dat is leidend bij alles wat VBW doet. VBW heeft een driekoppig bestuur en een twaalf man tellende ledenraad. Allen zijn bloemisten. De ledenraad denkt mee over de ontwikkeling van het beleid en adviseert het bestuur. Daarnaast is de ledenraad nu via regioteams ook betrokken bij de uitvoering van zaken in de regio. Het bestuur is eindverantwoordelijk en neemt beslissingen over de koers en strategie. Dat staat dus wat meer op afstand. Meer dan in het verleden daagt VBW bloemisten uit om samen met haar na te denken over kansen en mogelijkheden om de markt te benaderen, en om die kansen ook te presenteren. Veel van de activiteiten ter ondersteuning van het ondernemer- en werkgeverschap worden voortaan via de regiostructuur uitgevoerd. Daarvoor is een goede regionale organisatie cruciaal. Onder meer door het organiseren van de regionale voorrondes voor de grote finale in Floral Movement. Uiteraard organiseren deze bloemisten regionale vakmatige bijeenkomsten, themabijeenkomsten, trainingen en workshops en verzorgen gastlessen op scholen. Ze kunnen met recht de steunpilaren van VBW worden genoemd. De regionale Floral Movements worden enthousiast ontvangen. De informele contacten en de onderlinge inspiratie worden als belangrijk en waardevol ervaren. Eind 2012 voerde VBW een wijziging door in de organisatie en werden de regio's van de relatiebeheerders opnieuw vastgesteld. Relatiebeheerders: Eveline van de Brink (Noord/Oost), Sanne Bruil (Midden/Zuid) en Jack van der Ende (Noord/West/Zuid). Om de doelen te bereiken zijn in 2012 (bijna) alle leden bezocht door de relatiebeheerders. In een persoonlijk gesprek van zo'n twee uur zijn de bloemisten gevraagd naar hun bedrijfsvoering, marketing, mvo-aspecten en werkgeverschap. Tijdens die gesprekken zijn de sterke en zwakkere kanten van het bedrijf in beeld gebracht. Ook de jaarrekening wordt daarbij meegenomen. Samen met de bloemist kijkt de relatiebeheerder indien gewenst naar een plan voor verdere ondersteuning en ontwikkeling. Een bedrijfsrapportage met tips en adviezen voor ontwikkeling, dat telefonisch wordt besproken en toegelicht, rondt het BiB-gedeelte af. Waardevolle communicatie verliep ook via de VBW businessclubs en de studieclubs. Bij de VBW businessclub ontmoet een klein aantal gelijkgestemde bloemisten uit een niet-concurrend verzorgingsgebied elkaar. De clubs zijn bronnen van praktische informatie (met gastsprekers zoals René Boender), kennis en ideeën met het accent op herkenbare cases die het ondernemerschap raken. Belangrijk is dat de bloemisten elkaars taal spreken. De agenda wordt per club samengesteld. Een VBW Businessclub telt 5 tot 7 ondernemers opererend in hetzelfde (omzet)segment in een niet concurrerend verzorgingsgebied en komt gemiddeld 4 keer per jaar bijeen. Deelname aan de VBW businessclubs is exclusief voor VBW-leden en is gratis. Vaak ontvangt een deelnemende bloemist de anderen in zijn zaak die uiteraard positiefkritisch wordt bekeken. Onderwerpen in 2012 waren onder andere klantenmarketing, netwerken, omzetontwikkeling, sociale media en kansen tijdens de crisis. Uiteraard is er ook voldoende tijd om over allerhande zaken van het ondernemerschap te praten. Bij de studieclubs ligt het accent op productkennis. Vaak vindt een ontmoeting dan ook plaats bij een kweker. Het kijkje achter de schermen werkt vaak stimulerend en inspirerend. In een studieclub wisselt de bloemist met collega-bloemisten en medewerkers nieuwe technieken uit en deelt ervaringen en ideeën om zijn vakmanschap te vergroten. Vrijwel iedere regio in Nederland kent een studieclub die 4 tot 8 keer per jaar bij elkaar komt. Ook werden speciale vakgerichte workshops - veelal op de Floriade - georganiseerd met de thema's Kerst, Trouwen, Multi Culti en Zakelijke Markt en met als doel de bloemist, de medewerkers en studenten te inspireren. Daarnaast werd de bijzondere service Bloemist-voor-Bloemist uitgebreid. De leden van Bloemist-voor- Bloemist zijn ervaren bloemisten, gepokt en gemazeld in het ondernemerschap en hebben ieder een eigen specialisme. Zij staan bloemisten 'in lastige situaties' kosteloos bij en vormen met hun kennis en ervaring een ideaal klankbord. Leden zijn Annelieke Leijstra, Kees Vrolijk, Ben Scholtes en Wilna Nagel. VBW Jaarverslag

11 Om de bloemist krachtig te profileren en te professionaliseren gebruikte VBW in 2012 verschillende informatie- en communicatiekanalen. In 2012 bouwde VBW verder aan een digitaal kenniscentrum met het actualiseren en uitbreiden van de informatie op de website vbw.nu en het communiceren van ontwikkelingen/nieuwsfeiten via de nieuwsbrief. De website is een overzichtelijke bron van kennis voor elke bloemist en de site is 2012 voortdurend aangepast aan de laatste eisen van de techniek, aan eigentijdse inzichten over ondernemen en uiteraard met voordelen op verschillende gebieden voor de bloemisten. Bovendien werden de bloemisten op de hoogte gehouden van alle actuele ontwikkelingen door de VBW-nieuwsbrief die elke twee weken verscheen. Ook alle acties en campagnes van Mijn Bloemist werden voor aanvang volledig en duidelijk naar alle bloemisten gecommuniceerd. Daarnaast hield VBW via haar Twitter account de bloemisten op de hoogte van nieuws en acties. Op de Facebook-pagina's van VBW konden bloemisten discussiëren over uiteenlopende vakonderwerpen. 1 februari opende VBW haar nieuwe pand aan de Da Vincilaan 5 in Ede. Het was tevens aanleiding tot de eerste actie van Mijn Bloemist in 2012 omdat bij de opening 500 ballonnen werden losgelaten met daaraan een kaartje met code die recht gaf op een bloemwerk van 15 euro bij een Mijn Bloemist en uiteraard veel (lokale) promotie. De opening werd ook aangegrepen voor een feestelijke open dag met praktische workshops. VBW hield 31 oktober 2012 haar jaarlijkse Algemene Ledenvergadering (ALV) in Aalsmeer (Waterdrinker/Cultra). Hier presenteerde VBW haar beleidsplan voor de periode Vast jaarlijks agendapunt was de financiën van VBW. Het jaar 2011 eindigde in een prachtig resultaat van bijna ,-. De herziene begroting 2012 werd vastgesteld op ,- (voor resultaat deelneming). Voor 2013 werd ingestemd met de conceptbegroting, het voorstel om contributie wegens economische omstandigheden niet verhogen, ontving alle steun. Met een film presenteerde VBW haar beleidsplan voor de periode waarvan een belangrijk deel van de activiteiten is gewijd aan het promoten van de bloemist via Mijn Bloemist Een ander vast onderdeel van de ALV is de verkiezing voor bestuur en ledenraad. John Thijert (bestuur), Jan Haring, Yvonne Kooring-Sierhuis en Léon Vermeulen (ledenraad) werden met een ruime meerderheid herkozen. Annelieke Leijstra en Gulsen Yaslar stelden zich niet herkiesbaar als raadslid. Van hen is na respectievelijk zes en drie jaar afscheid genomen. Over een aantal wijzigingen in de statuten is door de algemene ledenvergadering ook positief besloten. Belangrijkste wijziging is het besluit om vanaf 2013 ook digitaal te stemmen over relevante onderwerpen mogelijk te maken, waarbij de onderwerkkeuze een zaak van bestuur is in overleg met de ledenraad. VBW telt aan het eind van het jaar leden, een lichte groei ten opzichte van VBW Jaarverslag

12 4. Een woord van dank Samenwerking, daar draait het om. Samenwerking met de mensen in de regio's, met de mensen in Ede, met alle sectorvrienden. Dankzij samenwerking werden in 2012 mooie resultaten geboekt en kwamen tal van initiatieven van de grond waar bloemisten iets aan hebben. Daarom bedankt VBW alle bloemisten, ketenpartners er andere relaties heel hartelijk voor hun enthousiaste inzet en medewerking in Bestuur VBW Centrale Vereniging Bloemendetailhandel John Thijert, Tessa van der Meer van Houtum en Jan Poels VBW Jaarverslag