Voeding na ontslag. Eerste symposium regionale neonatologie. Sophie van der Schoor OLVG, Amsterdam

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Voeding na ontslag. Eerste symposium regionale neonatologie. Sophie van der Schoor OLVG, Amsterdam"

Transcriptie

1 Voeding na ontslag Eerste symposium regionale neonatologie Sophie van der Schoor OLVG, Amsterdam

2 Presentatie 1. Belang groei eerste jaar 2. Wel of niet verrijkte voeding/bmf 3. Best practice 4. Conclusie

3 Wat is bekend? (V)LBW prematuren vertonen meestal geen goede groei postnataal Wat moet er gebeuren? Zorgen voor adequate voeding om een zo opcmaal mogelijke groei en lichaamssamenstelling en lange termijn uitkomst te bereiken.

4 Wat is groei? Neonatologen: gewichtsgroei Endocrinologen: lengte groei Kinderneurologen: schedelgroei 1 year 2 years 3 years 4 years 5 years

5 Aspecten van groei Groei is reflecce van gezondheid. Groei is verdeeld in 4 perioden: 1. Intra- uteriene fase 2. Zuigelingen fase 3. Peuter en kleuter fase 4. Puberteit => Iedere periode heew zijn eigen groeisnelheid en mechanismen die groei beinvloeden (voeding, GH, IGF- 1)

6 GROEI FACTOREN INTRA- UTERIEN Placenta, maternaal, genecsch profiel schildklierhormoon, IGF- 1, insuline 0-2 jaar: kcal en eiwit intake en schildklierhormoon, IGF- 1, insuline, lepcne >2 jaar: GH, IGF- 1, schildklierhormoon

7 Samenstelling van voeding Voor goede groei is niet alleen de hoeveelheid energie van belang maar ook de samenstelling van de voeding Voor weefselgroei zijn aminozuren nodig Disbalans eiwit:energie verhouding vetopslag ipv groei dus Geen spiermassa maar meer vetmassa

8 Voeding en groei gedurende eerste levensfase hebben enorme impact op latere ontwikkeling CriCcal window = Mogelijk preconcepconeel tot eerste levensweken- maanden

9 Groei prematuren na ontslag?

10 EUGR 50% prematuren vertoont EUGR = Extra Uteriene Groei RetardaCe - 2SD bij ontslag of - 1 tot - 2SD verschil van geboorte tot ontslag Lapillonne 2013

11 Gewicht- SD voor prematuren J.Hulst, 2003 weight-sds (mean ± SEM) * * admission discharge 6 weeks After discharge 6 months After discharge

12 Infant Growth Before and AWer Term: Effects on Neurodevelopment in Preterm Infants Belfort et al Pediatrics prematuren van gemiddeld 30 weken Groei gemeten door gewicht, lengte en SO 3 perioden: Geboorte a term A term-4 maanden 4-12 maanden MDI en 18 maanden

13 Infant Growth Before and AWer Term: Effects on Neurodevelopment in Preterm Infants Belfort et al Pediatrics 2011 Geboorte-ontslag groei: Gewichtsgroei en BMI (per SD) 2.4 MDI A term tot 4 maanden: Alleen effect indien gewicht en lengte gelijkwaardig groeien (per SD) 1.7 MDI 4 tot 12 maanden: Geen effect groeiparameters op MDI/PDI

14 Low Birth weight infants (n=985) groei en 8 jaar Schedelomtrek IQ P<0.05 P< , ,5 cm , ,5 Normal SGA FTT SGA/FTT 80 Normal SGA FTT SGA/FTT SGA FFT (4-32m) < 10 percencel 1) zo benoemd 2) gewicht < 5de percencel (2maal) 3) gewichtsgroei < standard Casey et al Pediatrics 2006

15 EUGR in eerste levensfase leidt niet alleen tot lager IQ maar ook tot...

16 Trajectories of growth among children who have coronary events as adults Barker et al 2005 Helsinki cohort n = 8760 Hart en vaat ziekten bij n = 444 KarakterisCeken: GG - 0,2SD Op leewijd 2 jaar lage BMI Vanaf 2 jaar progressieve scjging BMI

17 Dus zorgen voor goede groei na ontslag... NRC : Run op Nederlandse babyvoeding door Chinezen

18 HeeL verrijkte voeding na ontslag zin? Werkboek enterale en parenterale voeding 2012 Nav STEP- studie en het ESPGHAN- advies de volgende richtlijn: Indien geen MM post- discharge- voeding na ontslag Duur minimaal 3 maanden maximaal 6 maanden Stoppen indien gewicht boven - 1SD

19 HeeL verrijkte voeding na ontslag zin? Cochrane 2012 Totaal N = 1128 prematuren 10 trials: PDF vs a terme kunstvoeding N = trials: prematuren kunstvoeding vs a terme kunstvoeding N = 366

20 PDF vs a terme kunstvoeding: 3 tot 18 maanden GEWICHT

21 PDF vs a terme kunstvoeding: 3 tot 18 maanden LENGTE

22 PDF vs a terme kunstvoeding: 3 tot 18 maanden SO

23 PDF vs a terme kunstvoeding: 3 tot 18 maanden 1 studie verbetering botmineralisace in PDF groep Geen verschil MDI/PDI Geen lange termijn data

24 Prematuren kunstvoeding vs a terme kunstvoeding 3 tot 18 maanden GEWICHT

25 Prematuren kunstvoeding vs a terme kunstvoeding 3 tot 18 maanden LENGTE

26 Prematuren kunstvoeding vs a terme kunstvoeding 3 tot 18 maanden SO

27 Prematuren kunstvoeding vs a terme kunstvoeding 3 tot 18 maanden Geen verschil botmineralisace Geen verschil MDI/PDI Geen lange termijn data

28 HeeL verrijkte voeding na ontslag zin? Conclusie Cochrane 2012 Current recommendacons to prescribe post- discharge formula for preterm infants following hospital discharge are not supported by the available evidence. Some limited evidence exists that feeding preterm infants following hospital discharge with preterm formula may increase growth rates up to 18 months corrected age.

29 A terme SGA kinderen en verrijkte voeding RCT 299 SGA term infants standard term- infant or nutrient- enriched formula (20% more protein) for 9 months. reference group of 175 breasred SGA infants MDI 9 and 18 months Geen effect op groei en/of neurologische outcome Hoger risico op obesitas en hypertensie Singhal en Lucas 2004

30 Verrijkte voeding aan a terme en prematuren met neurologische afwijkingen 0-0,5-1 -1,5-2 -2,5-3 -3,5-4 Schedelomtrek, z score Corrected age high norm no consent Axonale diameter, µm Corrected age Dabydeen Pediatrics 2008

31 MAAR: Te snelle catch-up groei leidt tot metabool syndroom...

32 24 weken en SGA Nu a term: Te snelle groei? Later metabool syndroom?

33 50 studies support the concept that faster growth of infants in infancy increases later risk factors for CHD Nobili 2008 «Compensa]on for a bad start: grow now, pay later»

34 Greer 2007 Seminars in Perinatology Hoge kcal/eiwit intake Lage kcal/eiwit intake Langzame groei Effect op lange termijn (volwassen gewicht en metabool syndroom Snelle groei Maar deze effecten zijn veel kleiner dan andere risicofactoren (gewicht en lengte ouders, gewicht Cjdens puberteit, levensscjl)

35 Wat zijn nu de mogelijkheden???

36 Mogelijke voeding schema s MM MM+BMF MM Prematuren kunstvoeding Prematuren kunstvoeding A terme Kunstvoeding Postdischarge voeding geboorte ontslag A term 3m 6m 12m

37 VOEDINGEN energie eiwit enterale voedingen (kcal) (g) MM MM met BMF Prematuren voeding Post discharge voeding A terme kunstvoeding Dieet voeding (Infantrini)

38 Moedermelk heel voorkeur boven kunstvoeding

39 Borstvoeding getallen

40 Eiwitsamenstelling moedermelk van preterm geboren zuigelingen Meet samenstelling MM Individualiseer voedingsbeleid LactaCekundige Poli nazorg

41 Dus MM met BMF Advies: 32 wk en/of < 1750 g In prakcjk vaak: <35 wk en/of 2000 g Evidence...

42 Cochrane Feb kleine trials met 246 kinderen < 33 weken Na ontslag MM met of zonder BMF tot leewijd 3 maanden

43 Mul]nutrient for]fica]on vs. no for]fica]on of human breast milk, outcome: Weight (g). Trend naar verbetering groeiparameters Wel verbetering botmassa Geen lange termijn data

44 Terug naar polikliniek...

45 Groei volgens eigen SD lijn

46 Groei volgens eigen SD lijn Continueer MM indien aanwezig Indien geen MM, a terme voeding Geen duidelijke rol voor postdischarge voeding (Cochrane 2012)

47 Afbuigende groei

48 Afbuigende groei Pro- acceve houding!! Icc diecste Indien alleen MM start BMF Indien geen MM start toevoegingen: Eiwitsupplement (Nutrilon Nenatal Protein ForCfier: 100 g = 338 kcal en 82 g eiwit) Koolhydraat (Fantomalt 3,8 kcal/gram) Vetemulsie (MCT 10 kcal/gram) Of hoog kcal/eiwit dieetvoeding Of start Prematuren kunstvoeding

49 SGA prematuur

50 SGA prematuur Continueer MM met BMF Indien geen MM, prematuren voeding tot leeftijd 3-6 maanden Geen duidelijke rol voor postdischarge voeding (Cochrane 2012) Zorg dat eigen SD lijn of 1 SD lijn hoger gevolgd wordt

51 Conclusies: Slechte groei heew negacef effect op neurologische ontwikkeling. Te snelle inhaalgroei risico op metabool syndroom. Nog onbekend of MM + BMF na ontslag leidt tot significante groeiverbeteringen. Post discharge voeding na ontslag leidt niet tot significante groeiverbetering.

52 VRAGEN??

53 Take home messages prak]jk Breast is best Geen evidence voor BMF en PDF na ontslag Meet alle groeiparameters gedurende eerste levensjaar Zorg dat prematuur zijn SD lijn behoudt, of 1 SD inhaalt

54 Vochtbeperking Vochtbeperking tot 120 à 150 ml/kg per dag Energie- inname van 130 tot 140 kcal/kg per dag Niet indikken (Ca- P neerslagen, obscpace) Evt Eiwitsupplement toevoegen (Nutrilon Nenatal Protein ForCfier: 100 g = 338 kcal en 82 g eiwit) Evt Koolhydraat toevoegen (Fantomalt 3,8 kcal/gram) Evt Vetemulsie toevoegen (MCT 10 kcal/gram) Of hoogkcal/eiwitrijke dieetvoeding Icc diecste

55 Twee keuzes: Smart, but higher risk at obesity and metabolic syndrome or Skinny, no metabolic syndrome but less smart

56 GEWENSTE GROEISNELHEID Verschillende groeicurven Binnen 10 dagen op GG Gewichtsverlies max 10% Gewicht g/kg/week Lengte cm/week SO cm/week Term ,5 0,5 Preterm ,25 1

57 Groei prematuren in ziekenhuis

58 EUGR: een universeel probleem bij prematuren Cooke et al Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed. 2004

Kind en Voeding Effect op langere termijn

Kind en Voeding Effect op langere termijn Kind en Voeding Effect op langere termijn Arend F Bos Kinderarts neonatoloog UMCG Food for Healthy Ageing, Groningen, June 2012 Opzet presentatie Het vakgebied Neonatologie Relatie voeding groei Hersengroei

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Achtergrond In 2016 werden in Nederland 169.136 kinderen geboren; hiervan werden 11.622 kinderen prematuur ofwel te vroeg geboren (na minder dan 37 weken zwangerschap) en 2.295 extreem prematuur (na minder

Nadere informatie

Tabel 1. : Aanbevelingen voor parenterale vochttoediening (ml/kg/dg) 1. Tabel 3a. Basisschema s parenterale voeding: indien geen enterale voeding

Tabel 1. : Aanbevelingen voor parenterale vochttoediening (ml/kg/dg) 1. Tabel 3a. Basisschema s parenterale voeding: indien geen enterale voeding SAMENVATTING VOEDINGSPROTOCOL MCA Tabel 1. : Aanbevelingen voor parenterale vochttoediening (g) 1 < 1000 g 1000 1500 g > 1500 g A terme Dag 1 80-120 80-100 60-80 40-80 Dag 2 100-140 100-120 80-100 60-120

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting nederlandse samenvatting De groei en de ontwikkeling van diverse orgaansystemen en regelmechanismen in de foetus tijdens de periode in de baarmoeder worden verstoord door vroeggeboorte.

Nadere informatie

Tabel 1. : Aanbevelingen voor parenterale vochttoediening (ml/kg/dg) 1. Tabel 3a. Basisschema s parenterale voeding: indien geen enterale voeding

Tabel 1. : Aanbevelingen voor parenterale vochttoediening (ml/kg/dg) 1. Tabel 3a. Basisschema s parenterale voeding: indien geen enterale voeding SAMENVATTING VOEDINGSPROTOCOL NoordWest lokatie Alkmaar Tabel 1. : Aanbevelingen voor parenterale vochttoediening (g) 1 < 1000 g 1000 1500 g > 1500 g A terme Dag 1 80-120 80-100 60-80 40-80 Dag 2 100-140

Nadere informatie

Erytrocytentransfusie: van literatuur naar praktijk.

Erytrocytentransfusie: van literatuur naar praktijk. Erytrocytentransfusie: van literatuur naar praktijk. Amerik de Mol Kinderarts-neonatoloog Albert Schweitzer ziekenhuis 1 e Symposium Regionale Neonatologie Inhoud Cochrane review Eén review, één richtlijn?

Nadere informatie

Groei bij Nederlandse kinderen met het 22q11.2 deletiesyndroom. Renz Klomberg Studiedag 22q11

Groei bij Nederlandse kinderen met het 22q11.2 deletiesyndroom. Renz Klomberg Studiedag 22q11 Groei bij Nederlandse kinderen met het 22q11.2 deletiesyndroom Renz Klomberg 19-11-2017 Studiedag 22q11 Groei van 2 kinderen met 22q11 Groei bij 22q11 30-60% kleine lengte Verschillende theorieën Passend

Nadere informatie

Enterale voeding bij prematuren in de kliniek

Enterale voeding bij prematuren in de kliniek Enterale voeding bij prematuren in de kliniek Eerste regionale neonatologie symposium 31 mei 2013 Lyanne Rövekamp-Abels Doel van enterale voeding Groeien? Ontwikkelen? Met ontslag kunnen? Goedkoper (moedermelk

Nadere informatie

11/01/2013. Een minuutje geduld. Geboorte.. De mens. Afklemmen van de navelstreng anno 2012 Controversieel? . andere zoogdieren

11/01/2013. Een minuutje geduld. Geboorte.. De mens. Afklemmen van de navelstreng anno 2012 Controversieel? . andere zoogdieren Geboorte.. De mens Een minuutje geduld Vroeg- of Laattijdig afnavelen Dr. David Van Laere Neonatoloog UZ Antwerpen. andere zoogdieren Afklemmen van de navelstreng anno 2012 Controversieel? Zoek de verschillen?

Nadere informatie

Zittingsdocument B7-0000/2011 ONTWERPRESOLUTIE

Zittingsdocument B7-0000/2011 ONTWERPRESOLUTIE EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Zittingsdocument 24.2.2011 B7-0000/2011 ONTWERPRESOLUTIE ingediend overeenkomstig artikel 88, lid 2, van het Reglementdoor Glenis Willmott, Daciana Sarbu, Nessa Childers, Karin

Nadere informatie

Do s and Don ts bij de acute opvang van een prematuur. Odile Frauenfelder MA-ANP Verpleegkundig Specialist Neonatologie

Do s and Don ts bij de acute opvang van een prematuur. Odile Frauenfelder MA-ANP Verpleegkundig Specialist Neonatologie Do s and Don ts bij de acute opvang van een prematuur Odile Frauenfelder MA-ANP Verpleegkundig Specialist Neonatologie Wat kunt u verwachten Verschillen tussen term en preterm Consequenties voor de opvang

Nadere informatie

The RIGHT food is the best medicine

The RIGHT food is the best medicine The RIGHT food is the best medicine Nutritie Support Team : Dr G..Lambrecht, E. Museeuw, N. Baillieul Dienst gastro-enterologie: Dr. G. Deboever Dr. G. Lambrecht Dr. M. Cool Inhoud Ondervoeding Voedingsbeleid

Nadere informatie

De keuze van enterale voeding bij pre- en dysmaturen tijdens ziekenhuisopname tot 6 maanden gecorrigeerde leeftijd

De keuze van enterale voeding bij pre- en dysmaturen tijdens ziekenhuisopname tot 6 maanden gecorrigeerde leeftijd De keuze van enterale voeding bij pre- en dysmaturen tijdens ziekenhuisopname tot 6 maanden gecorrigeerde leeftijd Auteurs: Sanne Heerkens en Suzanne van Meer Afstudeerproject: 2010116, januari 2010 Flevoziekenhuis

Nadere informatie

CHAPTER 12. Samenvatting

CHAPTER 12. Samenvatting CHAPTER 12 Samenvatting Samenvatting 177 In hoofdstuk 1 wordt een toegenomen overleving gerapporteerd van zeer vroeggeboren kinderen, gerelateerd aan enkele nieuwe interventies in de perinatologie. Uitkomsten

Nadere informatie

Medicalisering van de partus:

Medicalisering van de partus: Medicalisering van de partus: Gevolgen voor de borstvoeding Rob Hardeman Klinisch verloskundige Ziekenhuis Rivierenland Tiel "Borstvoeding loont" 7-10-2008 Medicaliseren van de partus Actief ingrijpen

Nadere informatie

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers

Nadere informatie

Langetermijn opvolging van prematuren

Langetermijn opvolging van prematuren Langetermijn opvolging van prematuren Prof. dr. Koenraad Smets Dienst Neonatale intensieve zorg Universitair ziekenhuis Gent 23 november 2016 THEMA S! Groei! Wiegendood! Longproblemen! Vitaminen e.a. supplementen!

Nadere informatie

Pro s en contra s van ijzersuppletie bij neonaten

Pro s en contra s van ijzersuppletie bij neonaten Pro s en contra s van ijzersuppletie bij neonaten Willemijn Luyendijk- van Heel Kinderarts- fellow neonatologie Erasmus MC - Sophia kinderziekenhuis Afdeling neonatologie 31-05-2013 Symposium Regionale

Nadere informatie

Zuurstof of niet bij reanimatie pasgeborene?

Zuurstof of niet bij reanimatie pasgeborene? Zuurstof of niet bij reanimatie pasgeborene? 6e Nationale Reanimatie Congres Frank van den Dungen Kinderarts-neonatoloog Afd. IC Neonatologie VU medisch centrum NVK werkgroep Reanimatie Pasgeborenen INHOUD

Nadere informatie

Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu?

Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu? Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu? Annette Galema-Boers, MANP 24-11-2017 Clinic for dyslipidemias and inherited cardiovascular diseases

Nadere informatie

Parenterale voeding bij de neonaat. Dr Femke Maingay-de Groof Kinderarts-neonatoloog Medisch Centrum Alkmaar

Parenterale voeding bij de neonaat. Dr Femke Maingay-de Groof Kinderarts-neonatoloog Medisch Centrum Alkmaar Sophia Kinderziekenhuis Children s Hospital Parenterale voeding bij de neonaat Dr Femke Maingay-de Groof Kinderarts-neonatoloog Medisch Centrum Alkmaar Survival by Gestational Age for Live-Born Infants

Nadere informatie

HEEFT HET GEBRUIK VAN HEEFT HET GEBRUIK VAN TEPELHOEDJES 4/16/2013 TEPELHOEDJES INVLOED OP DE MELKPODUCTIE? INVLOED OP DE MELKPRODUCTIE?

HEEFT HET GEBRUIK VAN HEEFT HET GEBRUIK VAN TEPELHOEDJES 4/16/2013 TEPELHOEDJES INVLOED OP DE MELKPODUCTIE? INVLOED OP DE MELKPRODUCTIE? HEEFT HET GEBRUIK VAN TEPELHOEDJES INVLOED OP DE MELKPODUCTIE? Een blik in de literatuur. Ilse Dejaeger HEEFT HET GEBRUIK VAN TEPELHOEDJES INVLOED OP DE MELKPRODUCTIE? Inleiding Zoekstrategie Literatuur

Nadere informatie

Donormelk en de. Dr Mary Fewtrell. Childhood Nutrition Research Centre UCL Institute of Child Health, London, UK

Donormelk en de. Dr Mary Fewtrell. Childhood Nutrition Research Centre UCL Institute of Child Health, London, UK Donormelk en de gezondheid van kinderen Dr Mary Fewtrell Childhood Nutrition Research Centre UCL Institute of Child Health, London, UK Achtergrond Voordelen van moedermelk Het gebruik van donormelk Verschillen

Nadere informatie

Bijna alle levensmiddelen bevatten eiwit. Het komt voor in zowel plantaardige als dierlijke producten.

Bijna alle levensmiddelen bevatten eiwit. Het komt voor in zowel plantaardige als dierlijke producten. Elk kind wegen bij opname, groeicurve invullen Anamnese : allergie, nierinsufficiëntie, gluten intolerantie, Hoe is zijn eetlust? Is hij vegetariër? Heeft hij pijn? Koolhydraten zijn een belangrijke energieleverancier.

Nadere informatie

Smaakontwikkeling de eerste 1000 dagen Onderzoek naar smaakontwikkeling en voedselvoorkeuren. Dr. Victoire de Wild

Smaakontwikkeling de eerste 1000 dagen Onderzoek naar smaakontwikkeling en voedselvoorkeuren. Dr. Victoire de Wild Smaakontwikkeling de eerste 1000 dagen Onderzoek naar smaakontwikkeling en voedselvoorkeuren Dr. Victoire de Wild Overzicht Ontwikkeling van voorkeuren; algemene principes Groente: een speciale groep Onderzoek

Nadere informatie

Authors and affiliations*

Authors and affiliations* 181 Abbreviations AGA : appropriate for gestational age BMI : body mass index BPD : bronchopulmonary dysplasia BW : birth weight CI : confidence interval DA : definitely abnormal GA : gestational age HC

Nadere informatie

Tiffany Naets. Faculty of Psychology, Department of Developmental, Personality and Social Psychology, University of Ghent

Tiffany Naets. Faculty of Psychology, Department of Developmental, Personality and Social Psychology, University of Ghent Tiffany Naets Faculty of Psychology, Department of Developmental, Personality and Social Psychology, University of Ghent Marijke Ysebaert Faculty of Medicine, University of Antwerp Department of Pediatrics,

Nadere informatie

EEN KIND IS TE KLEIN

EEN KIND IS TE KLEIN EEN KIND IS TE KLEIN Marijke Vermoere With the support of the Flemish Community DOELSTELLING Detecteren wie te klein is, omdat de kleine gestalte het gevolg kan zijn van ziekte en verder onderzoek en eventueel

Nadere informatie

Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease

Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease Saskia Tabak diëtist UMCG Er gaat niets boven Groningen! Inhoud Behandeling van NAFLD 1. Rol van

Nadere informatie

Smaakontwikkeling 0 4 jaar; groente. September 2013, Kees de Graaf

Smaakontwikkeling 0 4 jaar; groente. September 2013, Kees de Graaf Smaakontwikkeling 0 4 jaar; groente September 2013, Kees de Graaf Smaakontwikkeling 0 4 jaar; groente Algemene principes Resultaten 3 RCT s naar ontwikkeling van voorkeuren voor groente bij 0-4 jarigen

Nadere informatie

Recent nationaal en internationaal onderzoek PRADER-WILLI SYNDROOM

Recent nationaal en internationaal onderzoek PRADER-WILLI SYNDROOM Recent nationaal en internationaal onderzoek PRADER-WILLI SYNDROOM Prof. Anita Hokken-Koelega, kinderarts-endocrinoloog Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Directeur Stichting Kind en Groei

Nadere informatie

Hogeschool van Amsterdam Opleiding Voeding en Diëtetiek

Hogeschool van Amsterdam Opleiding Voeding en Diëtetiek Hogeschool van Amsterdam Opleiding Voeding en Diëtetiek Scriptie Is de BMI van ex-prematuur geborenen in de leeftijd van 8-11 jaar gerelateerd aan de voedingsinname, geboortegewicht en de catch-up groei

Nadere informatie

SAMENVATTING SAMENVATTING

SAMENVATTING SAMENVATTING HbA 1c ontstaat door de versuikering van hemoglobine, het belangrijkste bestanddeel van rode bloedcellen. In het bloed bindt een glucosemolecuul (niet-enzymatisch) met een aminozuur van de β-keten van

Nadere informatie

Failure to thrive bij zuigelingen en peuters

Failure to thrive bij zuigelingen en peuters Dienst kindergastroenterologie Failure to thrive bij zuigelingen en peuters Alarmtekens Initiële aanpak Failure to thrive? Failure to thrive? Definitie Geen diagnose, maar een fysische toestand Onvoldoende

Nadere informatie

Lichaamssamenstelling van Intensive Care patiënten. Willem Looijaard

Lichaamssamenstelling van Intensive Care patiënten. Willem Looijaard Lichaamssamenstelling van Intensive Care patiënten Willem Looijaard Disclosures Baxter Fresenius-Kabi 2 Dhr. X. Datum Spier 13 / 03 156,7 cm 2 21 / 03 154,2 cm 2 31 / 03 146,8 cm 2 05 / 04 136,3 cm 2 20

Nadere informatie

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Kaart toenemende demografie obesitas The influence of obesity on total joint arthroplasty.

Nadere informatie

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek Achtergrond Het Klinefelter syndroom(ks): Genetisch kenmerk extra X-chromosoom:

Nadere informatie

Voedingsprotocol afdeling Neonatologie MCA

Voedingsprotocol afdeling Neonatologie MCA Voedingsprotocol afdeling Neonatologie MCA F.Maingay, B Boersma, E Winder, N. Stecher Medisch Centrum Alkmaar Ingangsdatum: 01-07-2013 Expiratiedatum: 01-07-2016 Versie 3.0 DD 01-05-2016 1 INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Protocol Obesitas St. Antonius Ziekenhuis. Gera Hoorweg-Nijman & Marja van der Vorst kinderartsen

Protocol Obesitas St. Antonius Ziekenhuis. Gera Hoorweg-Nijman & Marja van der Vorst kinderartsen Protocol Obesitas St. Antonius Ziekenhuis Gera Hoorweg-Nijman & Marja van der Vorst kinderartsen Kinderen en adolescenten met obesitas 1. Definities 2. Indicatie verwijzing 3. Poliklinische verwijzing

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Cardiovasculaire Beoordeling na Hypertensieve Afwijkingen van de Zwangerschap Hypertensieve zwangerschapscomplicaties rondom de uitgerekende datum zijn veelvoorkomende complicaties.

Nadere informatie

Het nagaan van het verloop van borstvoeding bij de pasgeborene

Het nagaan van het verloop van borstvoeding bij de pasgeborene INFANT BREASTFEEDING ASSESSMENT TOOL (IBFAT) Matthews M.K. (1988) Developing an instrument to assess infant breastfeeding behavior in early neonatal period. Midwifery, 4, 154-165. Meetinstrument Afkorting

Nadere informatie

Parenterale voeding op een thoracale heelkunde afdeling

Parenterale voeding op een thoracale heelkunde afdeling Parenterale voeding op een thoracale heelkunde afdeling Apr. Barbara Deleenheer Symposium VVKVM 14 december 2013 Overzicht Inleiding Methodologie Resultaten Conclusie Inleiding (1/7) Thoracale heelkunde:

Nadere informatie

Evidence-based Lifestyle Advies

Evidence-based Lifestyle Advies Evidence-based Lifestyle Advies Focus op dieet Willem Bax*, Internist-nefroloog-vasculair geneeskundige Vaatcentrum Alkmaar *,Conflict of interest m.b.t. onderwerp: geen 1 Vrouw, 48 jaar, VG: RA, zus DM-2,

Nadere informatie

Tabel 6. Overzicht van gevalideerde (screenings)instrumenten voor (risico op) ondervoeding

Tabel 6. Overzicht van gevalideerde (screenings)instrumenten voor (risico op) ondervoeding Tabel 6. Overzicht van gevalideerde (screenings)instrumenten voor (risico op) ondervoeding Screeningsinstrument + ontwikkelaar Onderdelen Setting waarin gevalideerd Validiteit Benodigde tijd Subjective

Nadere informatie

IJZERSUPPLETIE. Samenvatting advies ijzersuppletie

IJZERSUPPLETIE. Samenvatting advies ijzersuppletie IJZERSUPPLETIE Premature pasgeborenen hebben een relatief kleine ijzervoorraad en minder erytrocyten. Ook de transferrinespiegel is laag. In de eerste 2 weken na de geboorte daalt het hemoglobine gehalte

Nadere informatie

MEMO. Percentage dieetvolgers en volgers van een leefregel Resultaten van VCP

MEMO. Percentage dieetvolgers en volgers van een leefregel Resultaten van VCP MEMO Percentage dieetvolgers en volgers van een leefregel Resultaten van VCP 2007-2010 Colofon RIVM 2012 Delen uit deze publicatie mogen worden overgenomen op voorwaarde van bronvermelding: 'Rijksinstituut

Nadere informatie

Succesverhalen van borstvoeding bij prematuren

Succesverhalen van borstvoeding bij prematuren Succesverhalen van borstvoeding bij prematuren Kelly Janssens Vroedvrouw lactatiekundige IBCLC Succesverhalen van borstvoeding bij prematuren Vooraf Succes van borstvoeding Studie NIZ LEUVEN 2009 Melkproductie

Nadere informatie

Inleiden bij 41 of 42 weken?

Inleiden bij 41 of 42 weken? INDuction versus EXpectant management INDEX Inleiden bij 41 of 42 weken? Een overzicht van de evidence Judit Keulen MSc Esteriek de Miranda PhD Doel & vraagstelling INDEX Heranalyse van perinatale en maternale

Nadere informatie

Nieuwste inzichten in het drinken bij prematuren. Ilon Moor-van Nugteren Erasmus MC-Sophia 13 februari 2017

Nieuwste inzichten in het drinken bij prematuren. Ilon Moor-van Nugteren Erasmus MC-Sophia 13 februari 2017 Nieuwste inzichten in het drinken bij prematuren Ilon Moor-van Nugteren Erasmus MC-Sophia 13 februari 2017 Stelling Recent onderzoek in Groningen heeft voedingsproblemen op 3-jarige leeftijd bij 35 prematuren

Nadere informatie

Vaccineren tegen Diarree; Wel of Niet? (of een beetje ) Patricia Bruijning-Verhagen

Vaccineren tegen Diarree; Wel of Niet? (of een beetje ) Patricia Bruijning-Verhagen Vaccineren tegen Diarree; Wel of Niet? (of een beetje ) Patricia Bruijning-Verhagen Patient SEH, 10 uur s avonds Joanna, 20 maanden oud Verpleegkundige belt: bedreigd kind Bij binnenkomst: Lethargisch

Nadere informatie

Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline?

Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline? Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline? Joost Hoekstra, internist, AMC Potentiële belangenverstrengeling Klinische Diabetologie AMC ontvangt sponsoring van cq doet projecten met

Nadere informatie

Chapter 10. Samenvatting

Chapter 10. Samenvatting Chapter 10 Samenvatting 1 Hoofdstuk 1 beschrijft de achtergrondinformatie van de relatie tussen intrauteriene groeivertraging, waarvan het lage geboortegewicht een uiting kan zijn, en de gevolgen in de

Nadere informatie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie 1 Keuzetwijfels in de Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze in Relatie tot Depressie Open Universiteit Nederland Masterscriptie (S58337) Naam: Ilse Meijer Datum: juli 2011

Nadere informatie

CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden

CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden Laatst bijgewerkt op 25 november 2008 Nederlandse samenvatting door TIER op 5 juli 2011 Onderwijsondersteunende

Nadere informatie

Fysieke fitheid meten bij kinderen met een verstandelijke beperking. Marieke Wouters, Aleid Laan, Laurine Croonen NVFVG congres - april 2015

Fysieke fitheid meten bij kinderen met een verstandelijke beperking. Marieke Wouters, Aleid Laan, Laurine Croonen NVFVG congres - april 2015 Fysieke fitheid meten bij kinderen met een verstandelijke beperking Marieke Wouters, Aleid Laan, Laurine Croonen NVFVG congres - april 2015 Workshop?! LITERATUUR PILOT CROSS SECTIONELE ONDERZOEK DATAVERZAMELING

Nadere informatie

PRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten

PRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten PRO De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten Prof. dr. Saskia Middeldorp, internist Afdeling Vasculaire Geneeskunde Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Wat zegt de NHG standaard

Nadere informatie

Vernieuwend - Attent - Samen

Vernieuwend - Attent - Samen Vernieuwend - Attent - Samen Voeding bij ALS en PEG sondes Dea Schröder Juni 2015 Inhoud: Gewicht, gewichtsverloop en BMI. Impedantiemeting, fasehoek en ALS Berekening energiebehoefte bij ALS PEG Gewicht

Nadere informatie

Climate impact on fish productivity: key mechanisms in North Sea plaice

Climate impact on fish productivity: key mechanisms in North Sea plaice Climate impact on fish productivity: key mechanisms in North Sea plaice A.D. Rijnsdorp, R. van Hal, M. Hufnagl, R.D.M. Nash, A. Schroeder, L.R. Teal, I. Tulp, R. Witbaard, D. Beare, H.W. van der Veer Wageningen

Nadere informatie

Downloaded from UvA-DARE, the institutional repository of the University of Amsterdam (UvA) http://hdl.handle.net/11245/2.5493

Downloaded from UvA-DARE, the institutional repository of the University of Amsterdam (UvA) http://hdl.handle.net/11245/2.5493 Downloaded from UvA-DARE, the institutional repository of the University of Amsterdam (UvA) http://hdl.handle.net/11245/2.5493 File ID Filename Version uvapub:5493 Chapter 10: Samenvatting unknown SOURCE

Nadere informatie

Nutritional Risk Screening (NRS 2002)

Nutritional Risk Screening (NRS 2002) Nutritional Risk Screening (NRS 2002) Bron: Kondrup, J., Rasmussen, H. H., Hamberg, O., Stanga, Z., & ad hoc ESPEN Working Group (2003). Nutritional Risk Screening (NRS 2002): a new method based on an

Nadere informatie

Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children

Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children 1 Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working mothers with spouse and young children Verschil in stress en stressreactiviteit tussen hoogopgeleide thuisblijf-

Nadere informatie

Erica Post Kinderarts St Antoniusziekenhuis Utrecht/ Nieuwegein

Erica Post Kinderarts St Antoniusziekenhuis Utrecht/ Nieuwegein Erica Post Kinderarts St Antoniusziekenhuis Utrecht/ Nieuwegein Een goed begin.. De zuigelingenperiode is een zeer kritieke en kwetsbare levensfase wat betreft de voeding Een goed begin.. De "Hongerwinterbaby

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 Samenwerking en afstemming in de zorgketen

Hoofdstuk 2 Samenwerking en afstemming in de zorgketen Bijlage 3 Zoekstrategieën Hoofdstuk 2 Samenwerking en afstemming in de zorgketen Database Zoektermen 1 Premature Birth/ (2657) 2 exp infant, low birth weight/ or infant, premature/ (49701) 3 (((preterm

Nadere informatie

Voeding en beweging bij patiënten tijdens en na de behandeling Martine Sealy, MSc, RD

Voeding en beweging bij patiënten tijdens en na de behandeling Martine Sealy, MSc, RD Voeding en beweging bij patiënten tijdens en na de behandeling Martine Sealy, MSc, RD Onderzoeker Lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing Disclosure belangen spreker: M. Sealy Geen (potentiële)

Nadere informatie

Nonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands

Nonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands Nonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands Behandeling OCS bij kinderen Cognitieve gedragstherapie (CGT) Combinatie CGT

Nadere informatie

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten?

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Does Gentle Teaching have Effect on Skills of Caregivers and Companionship and Anxiety

Nadere informatie

Perinatale sterfte verschillen naar zorgregio s in Nederland

Perinatale sterfte verschillen naar zorgregio s in Nederland Perinatale sterfte verschillen naar zorgregio s in Nederland Anita CJ Ravelli, AMC afdeling Klinische Informatiekunde Mede namens: Martine Eskes, Jan Jaap HM Erwich, Hens AA Brouwers, Erna Kerkhof, Joris

Nadere informatie

Refeedingsyndroom in de Oncologie Marleen Ariëns en Esther Heijkoop Diëtisten

Refeedingsyndroom in de Oncologie Marleen Ariëns en Esther Heijkoop Diëtisten Refeedingsyndroom in de Oncologie Marleen Ariëns en Esther Heijkoop Diëtisten 2015 Agenda Historie Ondervoeding en oncologie Refeeding Casus tijdens de presentatie 1ste lijn Refeeding? Historie Belegeringen

Nadere informatie

Lichaamsbeweging: rol voor de diëtist? Grondmotorische eigenschappen van bewegen. Hartfrequentie (HF) Kracht Snelheid UHV Lenigheid Coördinatie

Lichaamsbeweging: rol voor de diëtist? Grondmotorische eigenschappen van bewegen. Hartfrequentie (HF) Kracht Snelheid UHV Lenigheid Coördinatie Lichaamsbeweging: rol voor de diëtist? Janine Reitsema Docent bewegen, sport en (sport)voeding Sportdiëtist Sportinstructeur Grondmotorische eigenschappen van bewegen Kracht Snelheid UHV Lenigheid Coördinatie

Nadere informatie

Er gaat niets boven Groningen! 1. Rol van dieet en samenstelling voeding. Inhoud. Waarom afvallen

Er gaat niets boven Groningen! 1. Rol van dieet en samenstelling voeding. Inhoud. Waarom afvallen Er gaat niets boven Groningen! Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease Saskia Tabak diëtist UMCG Inhoud 1. Rol van dieet en samenstelling

Nadere informatie

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur M. Zander MSc. Eerste begeleider: Tweede begeleider: dr. W. Waterink drs. J. Eshuis Oktober 2014 Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen

Nadere informatie

Protocol Obesitas. 1.0 Definitie obesitas

Protocol Obesitas. 1.0 Definitie obesitas Protocol Obesitas 1.0 Definitie obesitas Obesitas is een abnormale gezondheidstoestand waarbij er een overschot aan vetweefsel is. De meest gebruikte definitie is gebaseerd op de Quetelet-index of Body

Nadere informatie

Addendum bij de multidisciplinaire richtlijn Dreigende Vroeggeboorte gepubliceerd in 2011. Opgesteld door de Otterlo Werkgroep, versie 2014

Addendum bij de multidisciplinaire richtlijn Dreigende Vroeggeboorte gepubliceerd in 2011. Opgesteld door de Otterlo Werkgroep, versie 2014 Addendum bij de multidisciplinaire richtlijn Dreigende Vroeggeboorte gepubliceerd in 2011 Opgesteld door de Otterlo Werkgroep, versie 2014 Uitgangsvraag: Leidt een rescue -behandeling met corticosteroïden

Nadere informatie

Prediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga

Prediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga Prediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga Inhoudsweergave Wie is at risk & Diagnose Prevalentie Klinisch belang van

Nadere informatie

Een goed begin.. 12-11-2012. De zuigelingenperiode is een zeer kritieke en kwetsbare levensfase wat betreft de voeding

Een goed begin.. 12-11-2012. De zuigelingenperiode is een zeer kritieke en kwetsbare levensfase wat betreft de voeding Erica Post Kinderarts St Antoniusziekenhuis Utrecht/ Nieuwegein Een goed begin.. De zuigelingenperiode is een zeer kritieke en kwetsbare levensfase wat betreft de voeding Een goed begin.. De "Hongerwinterbaby

Nadere informatie

Plasma volume expansie in ernstige hypertensieve aandoeningen van de zwangerschap

Plasma volume expansie in ernstige hypertensieve aandoeningen van de zwangerschap Samenvatting Plasma volume expansie in ernstige hypertensieve aandoeningen van de zwangerschap Samenvatting Dit proefschrift beschrijft het effect van plasma volume expansie in de behandeling van ernstige

Nadere informatie

Voedingsmanagement in de Psychiatrie

Voedingsmanagement in de Psychiatrie Voedingsmanagement in de Psychiatrie Anneke van Hellemond, diëtist Anneke Wijtsma, diëtist 1 Inhoud presentatie Voedingsproblemen Overgewicht Metabool syndroom Verwijzen naar gespecialiseerd diëtist Behandelwijze

Nadere informatie

zwangerschapsdiabetes

zwangerschapsdiabetes op de grens van de 2e lijn? belangenverstrengelingen aangaande deze bijeenkomst heb ik niet mj muis Langerhans-symposium 12 & 14 juni 2018 Marian Muis internist-endocrinoloog programma Definities Fysiologie

Nadere informatie

- + Programma Eigen Kracht. De ene calorie is de andere niet? Calorieën en Joules. Opbouw presentatie. Een kwestie van balans.

- + Programma Eigen Kracht. De ene calorie is de andere niet? Calorieën en Joules. Opbouw presentatie. Een kwestie van balans. Programma Eigen Kracht 09.00 uur Meer spieren en minder spek Hans Kroon De ene calorie is de andere niet? Hans Wassink 17 e EFAA Aerobics, Fitness en Clubmanagement Conventie 16 mei 2010, Papendal te Arnhem

Nadere informatie

Patient and Family Centered Care in the NICU. A. Debeer

Patient and Family Centered Care in the NICU. A. Debeer Patient and Family Centered Care in the NICU A. Debeer It must not be forgotten that, ultimately, the care of even very sick newborns is the responsibility of the parents and that medical and nursing staff

Nadere informatie

Glucose-screening en Hypoglycemie

Glucose-screening en Hypoglycemie Inleiding is een frequent voorkomend probleem op een neonatologie afdeling. Het is belangrijk om hierop te anticiperen en daarom pasgeborenen, met een verhoogd risico op hypoglycemie, te screenen. Het

Nadere informatie

Er zijn verschillende meetmethodes waarmee u kunt vaststellen of u een gezond gewicht hebt:

Er zijn verschillende meetmethodes waarmee u kunt vaststellen of u een gezond gewicht hebt: Een gezond gewicht Een gezond gewicht Hebt u een gezond gewicht? Energiebalans Bewegen Hoe behoudt u een gezond gewicht? Tips voor het behouden van een gezond gewicht Tips voor het bereiken van een gezond

Nadere informatie

Figure 1 Shares of Students in Basic, Middle, and Academic Track of Secondary School Academic Track Middle Track Basic Track 29 Figure 2 Number of Years Spent in School by Basic Track Students 9.5 Length

Nadere informatie

De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van. Kinderen

De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van. Kinderen Voorschoolse vorming en de ontwikkeling van kinderen 1 De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van Kinderen The Relationship between Early Child Care, Preschool Education and Child Development

Nadere informatie

Berekening energiebehoefte en meting lichaamssamenstelling bij ALS, zinvol? Dea Schröder, Coby Wijnen, Ilse Batten 2016

Berekening energiebehoefte en meting lichaamssamenstelling bij ALS, zinvol? Dea Schröder, Coby Wijnen, Ilse Batten 2016 70 kg Berekening energiebehoefte en meting lichaamssamenstelling bij ALS, zinvol? Dea Schröder, Coby Wijnen, Ilse Batten 2016 Voedingstoestand Daling van het gewicht (BMI) en ALSFRS-R gerelateerd, wijst

Nadere informatie

Voedingsprotocol afdeling Neonatologie NoordWest Locatie Alkmaar

Voedingsprotocol afdeling Neonatologie NoordWest Locatie Alkmaar Voedingsprotocol afdeling Neonatologie NoordWest Locatie Alkmaar F.Maingay, B Boersma, E Winder, N. Stecher Ingangsdatum: 01-07-2013 Expiratiedatum: 01-07-2018 Versie 4.0 DD 01-07-2017 1 INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Afslanken met IJzer. Anneke Palsma. EFAA Fitness- & Personal Training Congres 15 februari 2009, Noordwijkerhout

Afslanken met IJzer. Anneke Palsma. EFAA Fitness- & Personal Training Congres 15 februari 2009, Noordwijkerhout Afslanken met IJzer Anneke Palsma EFAA Fitness- & Personal Training Congres 15 februari 29, Noordwijkerhout Programma Eigen Kracht 1. uur De Kracht van Eiwit Hans Wassink 11.15 uur Afslanken met IJzer

Nadere informatie

Yellow so what? De gele zuigeling Diagnostiek en Behandeling. Christian Hulzebos, kinderarts-neonatoloog

Yellow so what? De gele zuigeling Diagnostiek en Behandeling. Christian Hulzebos, kinderarts-neonatoloog Yellow so what? De gele zuigeling Diagnostiek en Behandeling Christian Hulzebos, kinderarts-neonatoloog Inhoud: vragen vanuit de praktijk Welk kind loopt eigenlijk het meeste risico op ernstige hyperbilirubinemie?

Nadere informatie

VRAAGBAAK MIGRATIE VAN BISPHENOL A VAN VERPAKKING NAAR VOEDSEL. Door. De Bont, R., Van Larebeke, N.

VRAAGBAAK MIGRATIE VAN BISPHENOL A VAN VERPAKKING NAAR VOEDSEL. Door. De Bont, R., Van Larebeke, N. VRAAGBAAK MIGRATIE VAN BISPHENOL A VAN VERPAKKING NAAR VOEDSEL Door De Bont, R., Van Larebeke, N. 2004 Luik 1: Beleidsondersteuning MIGRATIE VAN BISPHENOL A UIT VERPAKKINGSMATERIAAL NAAR VOEDSEL EN DRANK

Nadere informatie

CoRPS Kwaliteit van leven data verzamelen endelen met de PROFILES registratie: dikkedarmkanker als voorbeeld Center of Research on Psychology in Somatic diseases Dr. Floortje Mols - Tilburg University

Nadere informatie

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei?

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei? Disclosures: Zeg eens A. Over Atrium fibrilleren en Antistolling in ESRD Geen Marjolijn van Buren Internist-Nefroloog Content Epidemiologie: en Nierfalen & Nierfalen: Epidemiologie whites ARIC study Atheroslerosis

Nadere informatie

Neonatal Hypoglycemia: Expectant or Intensive Therapy?

Neonatal Hypoglycemia: Expectant or Intensive Therapy? Neonatal Hypoglycemia: Expectant or Intensive Therapy? Coördinerend team: N. Boluyt - A. van Kempen - D. Nuytemans Emma Kinderziekenhuis AMC Amsterdam Achtergrond Hypoglycemie = meest voorkomende metabole

Nadere informatie

Behandeling 15-10-2013. Obese patients have unrealistic weight loss goals. Initial 218 0. Outcome Weight (lbs) % Reduction

Behandeling 15-10-2013. Obese patients have unrealistic weight loss goals. Initial 218 0. Outcome Weight (lbs) % Reduction Obesitas Obesitas is een chronische ziekte waarbij een zodanige overmatige vetstapeling in het lichaam bestaat dat dit aanleiding geeft tot gezondheidsrisico s. 1. Obesitas is een ziekte. 2. Deze ziekte

Nadere informatie

Sekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk

Sekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk Sekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk Dr Jeanine Roeters van Lennep Internist, Vascular Medicine Erasmus MC Rotterdam, The Netherlands email:j.roetersvanlennep@erasmusmc.nl

Nadere informatie

Help!? mijn kind is obees Dr. Geert Van Moer

Help!? mijn kind is obees Dr. Geert Van Moer Help!? mijn kind is obees Dr. Geert Van Moer Overzicht presentatie 1. Enkele definities 2. Oorzaken obesitas op kinderleeftijd 3. Aanpak obesitas Pagina 2 Wanneer spreken we van overgewicht of obesitas

Nadere informatie

kind geboren na zwangerschapsduur van 37 of meer complete weken en vóór 42 weken. kind geboren na een zwangerschapsduur langer dan 42 complete weken.

kind geboren na zwangerschapsduur van 37 of meer complete weken en vóór 42 weken. kind geboren na een zwangerschapsduur langer dan 42 complete weken. 45 Neonatologie.1 Definities Aterme neonaat (AT) voldragen (aterme geboren) pasgeborene. kind geboren na zwangerschapsduur van 37 of meer complete weken en vóór 4 weken. Dysmature neonaat/dysmatuur onderontwikkelde

Nadere informatie

De fysiologische basis van de melkproductie. Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC

De fysiologische basis van de melkproductie. Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC De fysiologische basis van de melkproductie Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC De fysiologische basis van de melkproductie Moedermelk; hoe? Moedermelk; hoeveel? Moedermelk; samenstelling? Aandachtspunten

Nadere informatie

Lange termijn gevolgen van neonatale pijn

Lange termijn gevolgen van neonatale pijn Together into the future Lange termijn gevolgen van neonatale pijn Christ-jan van Ganzewinkel Verpleegkundig Specialist Intensieve Zorg bij Somatische Aandoeningen Máxima Medisch Centrum Veldhoven Vraagje.heb

Nadere informatie