Kenniskringbijeenkomst Projectleiders Mentoring. Datum: 2 februari 2010 Locatie: Sardes te Utrecht Verslag: Karin Vaessen (Sardes), februari 2010

Transcriptie

1 Kenniskringbijeenkomst Projectleiders Mentoring Datum: 2 februari 2010 Locatie: Sardes te Utrecht Verslag: Karin Vaessen (Sardes), februari 2010 Doel van de kenniskringbijeenkomsten is het uitwisselen van kennis en ervaring tussen projectleiders van mentoringprojecten en het verhogen van de kwaliteit en professionaliteit van mentoringprojecten. Thema s van deze bijeenkomst waren de consequenties van recente puberbrein onderzoeken voor mentoringprojecten en een toelichting op de mentoringprojecten van de Erasmus Universiteit. Op de bijeenkomst waren een kleine 25 projectleiders aanwezig. Vertegenwoordigd waren de volgende projecten: It s your time to shine, Coach4you (Utrecht), Coach4You (landelijk), Coach & Co (Vlaardingen), Mentoring Hogeschool Utrecht (voorheen BBBS Utrecht), Coach4U (Sittard), Koppelkracht (Maastricht), YAM! (Den Helder), Studiemaatjes (Rijnijssel), School s cool (Utrecht en Nijmegen), Student-mentorproject van de Hogeschool Saxion, Coach & Co en Coach & Cootje (Amersfoort), Matching Talents (Almere), Mentoring Erasmus Universiteit en tot slot BT/mentorenproject Route 23 (Dordrecht). Het programma was als volgt: uur: Inloop met broodjes uur: Welkom en onderlinge kennismaking uur: Inleiding over de laatste inzichten over het puberbrein en de consequenties voor mentoring- projecten. Presentatie door René Melisse van Sardes en aansluitend discussie uur: Pauze uur: Presentatie door Özlem Coban over de mentoringprojecten van de Erasmus Universiteit (in het kader van Community Services/maatschappelijke verantwoordelijkheid). In het VWOmentorenproject begeleiden studenten vierde en vijfde jaars vwoleerlingen in hun studiekeuze. In het VMBO-mentorenproject geven de studenten huiswerkbegeleiding aan VMBO-leerlingen. Aandachtspunt is hoe de studenten een rolmodel voor de leerlingen zijn en wat het hen oplevert. 15: uur: EHB M: Eerste Hulp Bij Mentoring. Heb je vragen? Stel ze aan je collega s! uur: Afsluiting en verdere afspraken 1

2 Welkom en voorstelronde Welkom door Karin Vaessen. Ook vandaag is de bijeenkomst volgeboekt. De groep aanwezigen vandaag is deels nieuw, vandaar dat er een meer uitgebreid voorstelrondje wordt gedaan. Hierin worden ook nieuwtjes verteld en getoond. Zo laat Katrien Jozephs van Koppelkracht Maastricht bijvoorbeeld een Koppelkaartje aan de aanwezigen zien (een soort visitekaartje van het project, met achterop de mogelijkheid om gegevens van mentor, mentee en begeleider te schrijven). Ook geeft zij de tip om wervingsinformatie voor mentoren in december en januari te verspreiden, in het kader van de goede voornemens. In Maastricht heeft pr via het intranet van de gemeente heel goed gewerkt, een tip voor anderen wellicht. - Mia Schoffelen van School s cool Nijmegen vertelt dat er sinds dit jaar een landelijk platform voor School s cool is en dat zij in Nijmegen hun project gaan uitbreiden met mentoring voor 14 tot 16 jarigen. Tip voor anderen: op hun site is te zien hoe mentoren zich voorstellen en zij hebben onlangs een handleiding voor mentoren ontwikkeld. - Yvonne Worung (mentorproject route 23 uit Dordrecht) meldt dat zij hun project gaan uitbreiden tot 27 jaar (voorheen 23). Opvallend in dit project (beaamd door vele andere aanwezigen!) is het grote overschot aan mentoren. Merlijn van Oortmerssen daarentegen heeft nog mentoren nodig (dus verzoek om mentoren door te verwijzen naar School s cool Utrecht). De tip wordt gegeven om te kijken naar mogelijkheden voor werving van mentees via het speciaal onderwijs. - Tom Florie (stagiaire bij Coach4u Sittard) vertelt dat ook zij goede ervaringen hebben met het verspreiden van informatie via het persooneelsblad van de gemeente. In Sittard zijn zij verder op dit moment druk bezig om de betrokkenheid en inbedding op scholen te verstevigen; dit houdt o.a. in gesprekken met locatiemanagers en het geven van informatie aan ZAT s. Dit wordt aangevuld met het geven van workshops aan leerlingen in mentoruren (dit doet Tom in het kader van zijn stage). 2

3 - Hogeschool Utrecht (Nici van t End en Aly Gruppen) meldt dat de naam BBBS niet meer gevoerd mag worden. Ook zijn zij bezig met een pilot mentoring voor doorstromers van MBO 4 naar HBO. Tot slot vermeldenswaardig is dat zij betrokken zijn in een Europees mentoringproject (Spanje, Finland, Denemarken, Engeland en Nederland), waarin hoogopgeleide ouderen (in het kader van life long learning) potentiële schoolverlaters gaan begeleiden. In dit Hear me-project (Higher EducAted Retirees Mentoring early schoolleavers) krijgen deze mentoren een stevige opleiding. - Hanneke Moll en Pieter Verkuylen (van Studiemaatjes Rijnijssel) vertellen over hun project, dat zich met name richt op leerlingen/studenten (MBO en HBO) met psychische beperkingen. In dit project zijn er geen knelpunten met de werving van mentees, wel met het feit dat leerlingen het moeilijk vinden om zich bij voorbaat een jaar lang te binden aan het project. - Jan Jaap de Vries (Coach en Co uit Amersfoort) heeft goede ervaringen met de werving van mentees uit bijvoorbeeld AKA (MBO 1 niveau) en samenwerking met het traject Eye for me (Amersfoorts project). - Katja van Beugen (Gilde Nederland) meldt dat dit jaar de Gilde-projecten sterk in het teken staan van inbedding en implementatie. Mede omdat de subsidie van het Oranje Fonds dit jaar voor het laatst (vierde jaar) wordt verstrekt. Zij heeft een goed samenwerkingsverband met CAP Gemini, die o.a. de training voor mentoren verzorgt. Op een bijeenkomst onlangs heeft Movisie een inspirerend verhaal over hun onderzoek en de succesfactoren van mentoring gehouden. Verslag Workshop Pubers In de workshop Pubers is aan de hand van een aantal recente boeken over jongeren en hun gedrag gekeken hoe daar in mentoringprojecten het best op kan worden ingespeeld. Rode draad vormde het boek Puberbrein binnenstebuiten waarin aangegeven wordt dat de hersenen tot ongeveer het 25 e levensjaar nog in ontwikkeling zijn. Dit verklaart een groot deel van het gedrag van jongeren op cognitief, sociaal en emotioneel gebied. 3

4 Voor de projectleiders leverde dit veel informatie op waarmee ze het gedrag van jongeren kunnen verklaren. In de discussie gingen allerlei voorbeelden over tafel van situaties die men nu beter begreep. Deze kennis over de ontwikkeling van jongeren en de invloed daarvan op gedrag, is vervolgens vertaald in concrete tips die de projectleiders ook weer aan hun mentoren mee kunnen geven of in hun trainingen kunnen verwerken. Presentatie Mentoringprojecten van de Erasmus Universiteit Ozlem Coban is sinds een jaar projectleider van de twee mentoringprojecten op de Erasmus Universiteit in Rotterdam. In deze projecten fungeren de studenten als mentoren (in het kader van Community Services/maatschappelijke betrokkenheid). Het eerste project richt zich op vierde en vijfde jaars VWO-scholieren, in het kader van hun studiekeuze (voor het wetenschappelijk onderwijs). Het tweede project betreft huiswerkbegeleiding voor vmboleerlingen. Zie de bijgevoegde presentatie voor meer informatie over beide projecten. De Erasmus Universiteit heeft een zeer groot aantal allochtone studenten (27%), die vaak eerste generatie zijn als het gaat om studeren aan de universiteit. De Erasmus Universiteit onderneemt in dit kader diverse activiteiten om de instroom van deze studenten te verhogen, maar ook om de uitval onder deze studenten te verkleinen. Mentoring is een van deze projecten. Middels het VWO-mentorenproject gaan zij als het ware vòòr de poort zitten en proberen de studiekeuze van allochtone leerlingen beter te begeleiden en indien mogelijk deze leerlingen toe te leiden naar de (nog onbekende) universiteitswereld. Özlem legt uit dat er bij de start alleen gewerkt werd met allochtone studenten als mentor, maar dat dit concept inmiddels losgelaten is. Het blijkt leerlingen niet uit te maken welke etniciteit de mentor heeft. De studentmentoren krijgen een financiële vergoeding, maar dit wordt niet genoemd bij de werving. Studenten doen het toch vanuit een intrinsieke motivatie en geld is een bijzaak. Özlem meldt dat studenten heel creatief zijn in wat zij met hun mentees ondernemen. De uitval onder mentoren is minimaal (iets meer mentees vallen uit, maar ook dat is beperkt). Opvallend gegeven is dat een aantal mentees uiteindelijk mentoren worden, waarmee de cirkel rond is. Na de presentatie gaat de discussie met name over het enthousiasme en de inbedding van de Erasmusprojecten op de scholen. Vaak bestaat de medewerking van scholen toch uit een enkele enthousiasteling. Zaak is echter om zowel de directie als het uitvoeringsniveau van de scholen te betrekken. Steeds weer moet het mentoringproject geagendeerd en onder de aandacht gebracht worden; niet alleen binnen het schoolteam, maar ook bij de Zorg Advies Teams en daarboven het Zorgplatform (nb: let op grens van problematiek bij mentees!). Terugkoppeling van namen en resultaten naar scholen is belangrijk voor de medewerking en inbedding. Vaak kent de samenwerking met scholen een lange voorgeschiedenis en zijn er aan scholen geen harde voorwaarden voor deelname gesteld. Inzet van eigen uren zou echter wel een minimale inzet en voorwaarde moeten zijn. Özlem geeft tot slot aan een training voor leerlingen te hebben ontwikkeld. Zij vindt het belangrijk dat ook mentees goed voorbereid worden. Daarbij wordt ingegaan op de volgende vragen: Wat betekent het om een mentor te hebben? Wat zijn je sterke en zwakke punten (mindmap)? Wat wil je leren van je mentor? Etc. Eerste Hulp Bij.Mentoring In de vraagronde zijn een aantal vragen gesteld. We noemen in dit verslag met name de volgende drie vragen: - Zijn er ervaringen qua uitval bij verplichte of niet verplichte deelname van mentees? In zijn algemeenheid geldt dat mentees uit eigen motivatie moeten willen deelnemen. Natuurlijk kan er sprake zijn van lichte dwang (zou het voor jou niet goed zijn om ). Hierbij komt het echter heel nauw hoe je deze boodschap brengt, is de algemene ervaring. Het 4

5 merendeel geeft aan dat de uitval onder mentees hoger is, naarmate het mentoringproject als een verplichting geldt. - Hoe lang moet een mentoring-relatie duren? In sommige projecten geven mentees bij de start al aan dat ze deelname van een jaar als lang ervaren. Unaniem geven de aanwezige projectleiders echter aan dat een jaar gemiddeld is. Zes maanden wordt vanuit de literatuur als minimale ondergrens genoemd. Een kortere deelname zou zelfs schade kunnen berokkenen voor de mentees. Recent onderzoek (van Movisie, 2009) geeft zelfs aan dat de meeste resultaten bij mentees pas na ruim een jaar deelname volgen. Dit wordt ook ondersteund door de dagelijkse praktijk die de hoeveelheid tijd laat zien om een relatie op te bouwen, voordat deze echt effectief kan worden. Opgemerkt wordt ook dat leerlingen (mentees) moeten leren om door te zetten en vol te houden. Een jaar hoeft trouwens niet altijd een schooljaar te beslaan. Ook in de vakantie kunnen koppels contact houden en kan bijvoorbeeld msm een goed communicatiemiddel zijn. Tot slot de opmerking dat een zorgvuldige afbouw van de relatie (en exit gesprekken) heel belangrijk is na zo n lange samenwerking. - Bij welke omvang kun je een mentoringproject als projectleider nog zelf runnen en wanneer moet je zaken delegeren? Groeiende mentoringprojecten krijgen in de loop der tijd te maken met de vraag wat doe ik zelf? en wat kunnen anderen doen?. Het omslagpunt zit bij zo n 30 á 50 koppels, is de ervaring. Dan is het voor één projectleider niet meer te overzien en zelf te regelen. Ook voor de toekomstige inbedding is het dan belangrijk om taken (bijvoorbeeld matchingsgesprekken) te delegeren. Dit blijkt in de praktijk vaak niet makkelijk en zonder hoofdbreken te verlopen, aldus sommige projectleiders. In het overleg volgt een discussie en uitwisseling van ervaringen hierover. - Tot slot worden onderlinge afspraken gemaakt over het uitwisselingen van trainingsopzetten. Afsluiting en volgende bijeenkomst Karin Vaessen sluit af en dankt de aanwezigen voor de komst en de enthousiaste inbreng. De projectleiders geven aan dit soort bijeenkomsten heel waardevol te vinden!. De volgende kenniskringbijeenkomst vindt plaats op dinsdag 18 mei van uur, eveneens bij Sardes te Utrecht. Aanmelding is alleen mogelijk via de site (en vol is vol!). Thema is afstemming en verwijzing van mentoringprojecten naar jeugdzorg, aan de hand van een toelichting van Jules Wolthuis van School s cool Lelystad (n.a.v. de discussie van de bijeenkomst van 7 december 2009) en Ludy Langbroek van YAM! Den Helder. Indien mogelijk gaan we ook in op het thema afbouw van een mentoringrelatie en exit gesprekken. 5