Centrum Blended Learning: Workshop 4C/ID-model van Jeroen van Merriënboer
|
|
- Paula de Haan
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1
2 Fase Doel Inhoud (verloop) Stap 1: ontleden van de complexe vaardigheid Deelnemers kunnen een complexe vaardigheid analyseren en de deelvaardigheden groeperen in een vaardighedenhiërarchie. Context: Steeds meer leraren hebben er steeds vaker mee te maken: werkstukken van leerlingen die 'bij elkaar gegoogeld' zijn. Uit recent onderzoek is naar voren gekomen dat tieners wel handig zijn met nieuwe media, maar helemaal niet zo goed in het vinden van goede informatie op het internet, juist door het enorme aanbod. Dit proces kan worden gezien als een complexe cognitieve vaardigheid. De vaardigheid bestaat namelijk uit verschillende deelvaardigheden die een duidelijke relatie met elkaar hebben en in elkaar grijpen: een juiste houding, specifieke kennis en vaardigheden. Van zulke complexe cognitieve vaardigheden mag niet worden verwacht dat studenten deze zonder instructie naar behoren ontwikkelen. Complex leren komt neer op Het doelgericht verwerven van geïntegreerde sets van vaardigheden. Een complexe vaardigheid is een samenstelling van deelvaardigheden. simultane leerprocessen: je leert complexe vaardigheden niet door deze deelvaardigheden apart aan te leren en achtereenvolgens uit te voeren. Bij complex leren gaat het om meer dan de som van deze deelvaardigheden! De kwaliteit van het leren ligt juist in het leren coördineren en integreren van afzonderlijke deelvaardigheden die samen de levensechte vaardigheid constitueren. en vergt grote inspanning om te leren en uit te voeren. Probleemstelling: Jan(student van het 1 ste jaar hoger onderwijs lerarenopleiding secundair onderwijs) krijgt van de docent geschiedenis volgende opdracht: zoek informatie over de agrarische revolutie voor leerlingen van de 1 ste graad secundair onderwijs en maak gebruik van verschillende relevante digitale bronnen. Richtvraag: Wat is de complexe vaardigheid die binnen deze probleemstelling van student Jan wordt gevraagd? Na ontleding van de probleemstelling wordt de aandacht gevestigd op de complexe vaardigheid digitale informatie opzoeken. Richtvraag: 2
3 Wat moet een student allemaal kunnen, weten, kennen om digitale informatie op te zoeken? Er start een brainstorm waar de deelnemers de verschillende vaardigheden/kennis/attitudes (competenties) die zij denken die nodig zijn bij het zoeken naar digitale informatie naar voor komen. Indien nodig kunnen enkele deelvaardigheden als tip worden meegegeven aan de deelnemers. Dit wordt daarna kort overlopen (+ clustering van competenties), maar dan wordt de algemene vaardighedenhiërarchie gebaseerd op het IPS-model van Brand-Gruwel, Wopereis & Vermetten (2005) aangeboden en toegelicht. 3
4 De informatievaardigheden, zoals aangeboden door School of Education, omvatten 6 stappen. Binnen onze vaardighedenhiërarchie gaan we in op de eerste drie stappen die kunnen worden teruggevonden in het model van School of Education. Stap 2: stel de volgorde van de taakklassen vast Deelnemers kunnen taakklassen opstellen en ordenen + gedachtegang stimuleren omtrent het ontwikkelen van taakklassen naar complexiteit. Wat is een taakklasse: Een taakklasse bevat leertaken met een vergelijkbare moeilijkheidsgraad; deze leertaken zijn equivalent omdat zij allemaal op eenzelfde kennisbasis berusten. Taakklassen vormen het belangrijkste ordeningsniveau in het 4C/ID model en worden geordend van eenvoudig naar complex. Bij het ontwerpen van taakklassen moeten 2 belangrijke zaken steeds voor ogen gehouden worden: Binnen de taakklassen wordt steeds gewerkt met hele, authentieke taken. Dit houdt in dat de student taken uitvoert die steeds gericht zijn op het zoeken naar digitale bronnen en vanuit het uitvoeren van deze taken de complexe vaardigheid aanleert. De basisvolgorde van een onderwijsprogramma, in dit geval het zoeken naar digitale informatie, wordt bepaald door de taakklassen van eenvoudig naar complex te ordenen. Dit wil dus zeggen dat de moeilijkheidsgraad van de leertaken binnen de taakklasse gelijk blijft, maar dat de moeilijkheidsgraad over de taakklassen heen steeds stijgt. Eerst zelf laten nadenken welke opdeling mogelijk is na het horen van de uitleg omtrent de taakklasse Richtvragen: Wat is het moeilijkst voor de student als hij/zij digitale informatie moet opzoeken? Op welke manier kan dit vereenvoudigt worden? Een hulpmiddel om de complexiteit van de taakklassen te verhogen: zie bijlage 1 Mogelijke oplossing: Andere indeling in taakklassen is mogelijk dan die gegeven in bijlage 2. Het bepalen van de taakklassen is een belangrijke fase gezien deze stap de basis en structuur vormt van de leeromgeving. Als de taakklassen duidelijk zijn voor de deelnemers stel je voor om met bovenstaande taakklassen verder te werken en hierbij de leertaken te ontwerpen. 4
5 Stap 3: Ontwerpen van leertaken Stap 4: ondersteun ende en JIT informatie (Procedurel e informatie) Gedachtengang stimuleren om leertaken te ontwikkelen. Weten wat ondersteunende en procedurele informatie is en een beeld krijgen van het doel en de werking van deze informatie. Wat zijn leertaken: Leertaken zijn realistische situaties die ontleend zijn aan de beroepspraktijk. Ze gaan uit van complexe taken die centraal staan in de beroepspraktijk en worden in de vorm van opdrachten, cases, problemen, taken of projecten aan studenten aangeboden. Bij het ontwerpen van opeenvolgende leertaken moeten volgende zaken in acht genomen worden: Leertaken binnen eenzelfde taakklasse zijn equivalent. Zij kunnen worden uitgevoerd op basis van dezelfde onderliggende kennis, vaardigheden en attitudes. Binnen een taakklasse verschillen leertaken wel in de mate van ondersteuning die zij aan de studenten bieden. Aan het begin van een taakklasse krijgt de student veel ondersteuning, aan het einde niet meer (proces van scaffolding). Dus concreet: leertaak omvat alles wat in een taakklasse zit (en loopt dus gelijk qua opdracht), maar de mate van bvb. ondersteuning verandert. Een hulpmiddel om leertaken te ontwerpen: Voorbeelden van verschillende soorten leertaken kunnen worden aangereikt ter ondersteuning (zie bijlage 3). Na deze uitleg krijgen de deelnemers de kans om zelf leertaken te ontwikkelen. Mogelijke oplossing: Als de leertaken ontworpen door de deelnemers goed zijn, kan met deze leertaken verder gewerkt worden (eventueel bij tijdsgebrek kunnen wel aanvullingen door de begeleider gebeuren), anders worden de standaard leertaken voorgelegd (zie bijlage 4). Zoals de leertaken nu zijn kunnen studenten deze nog niet zelfstandig oplossen. Ze hebben nood aan extra informatie. Binnen het 4C/ID model wordt deze informatie op verschillende manieren aangeboden. Het verschil tussen ondersteunende en procedurele informatie (JIT-informatie) wordt uitgelegd. Bij ondersteunende informatie kan een onderscheid gemaakt worden tussen (1) analyseer mentale modellen (2) analyseer cognitieve strategieën en (3) ontwerp ondersteunende informatie. Concreet betekent dit het volgende voor deze casus: Analyseer mentale modellen Daarin analyseer je welke informatie nodig is zodat studenten weten wat informatievaardigheden inhouden: wat zijn informatiebronnen (tijdschriften, boeken, grijze literatuur, welke soort boeken e.d.) welke informatiekanalen bestaan 5
6 er (digitale databanken, bibliotheekcatalogi) Hoe zitten die kanalen en bronnen in elkaar, uit welke delen bestaan die, hoe werken de verschillende kanalen? Analyseer cognitieve modellen Daarin analyseer je welke strategieën de studenten moeten kunnen toepassen om te komen tot het efficiënt uitvoeren van het opzoeken van informatie. Dit betekent concreet: hoe ga je van A tot Z tewerk om te komen tot het goed opzoeken van informatie (welke stappen moeten ze zetten, wanneer moeten ze welke strategie toepassen afhankelijk van situatie of contextfactoren) Ontwerp ondersteunende informatie Hoe geef je de informatie die nodig is om te werken met een zoekopdracht, weer aan studenten (via een voorbeeld, via een presentatie, via een stappenplan e.d.) Procedurele informatie (of just in time informatie) wordt precies op het moment dat studenten het nodig hebben aangeboden. Bij JIT-informatie kan een onderscheid gemaakt worden tussen (1) analyseer regels en procedures, (2) analyseer vereiste kennis en (3) ontwerp JIT-informatie. Concreet betekent dit het volgende voor deze casus: Analyseer regels en procedures Daarin analyseer je de routines die deel uitmaken van de complexe vaardigheden en die de studenten moeten kunnen om te komen tot het efficiënt uitvoeren van het opzoeken van informatie. De analyse resulteert in stappenplannen of schema s of een verzameling van regels die in de vorm van handleidingen, protocollen of controlelijsten kunnen voorkomen. In deze casus gaat het bijvoorbeeld om procedures voor het bedienen van een zoekprogramma of een syntax om boolean zoekvragen te specificeren. Analyseer vereiste kennis Daarin analyseer je datgene wat studenten moeten weten om de bovenstaande procedures en regels correct te kunnen uitvoeren. Hierbij kan steeds de vraag gesteld worden wat moet de student weten om deze stap naar behoren te zetten of deze regel correct te kunnen uitvoeren?. In dit voorbeeld gaat het bijvoorbeeld om de kennis van de verschillende onderdelen van een zoekmachine of de kennis omtrent verschillende boolean operators. Ontwerp JIT informatie Hoe geef je de informatie die nodig is om te werken met de zoekmachines? (Via demonstraties, concrete voorbeelden, stappenplan, e.d.) 6
7 Daarbij wordt duidelijk gemaakt dat ondersteunende informatie geldt voor de volledige taakklasse en dat procedurele informatie noodzakelijk is bij deeltaakoefeningen. (zie bijlage 5) Daarna krijgen de deelnemers kort de kans om voorbeelden van deze soorten informatie te bedenken. Voorbeelden: Ondersteunende: model van verschillende types van wetenschappelijke artikelen/ evalueren in functie van bruikbare informatie vb.... JIT: leren werken met een databank of zoekmachine: vb. help in Google (verwerken in een deeltaakoefening) Stap 5: ontwerp deeltaakoe fening Deelnemers kunnen een deeltaakoefening ontwerpen op basis van de procedurele informatie. Daarna worden de vooropgestelde voorbeelden besproken (indien nodig). Zie bijlage 6. Wat zijn deeltaakoefeningen: De term deeltaakoefening verwijst naar het afzonderlijk inoefenen van die routineaspecten van een complexe vaardigheid waarvoor een hoog niveau van automatisering gewest of vereist is. Studenten krijgen in de extra oefening de gelegenheid om deze routineaspecten net zo lang te oefenen totdat zij ze snel, foutloos en (bijna) zonder nadenken kunnen uitvoeren. Ze maken daarbij gebruik van de JIT informatie die precies aangeeft hoe de deeltaak uitgevoerd moet worden. Een deeltaakoefening dient pas te worden aangeboden nadat studenten in staat zijn om zinvolle relaties te leggen met de hele complexe vaardigheid. Daarna krijgen de deelnemers de tijd om deeltaakoefeningen op te stellen met behulp van de procedurele informatie. Richtvragen: Welke aspecten/procedures moeten studenten vlot kunnen of kennen om de leertaak op te lossen? Op welke manier kunnen deeltaakoefeningen aangeboden worden? Ter informatie kunnen zelf voorbeelden van deeltaakoefeningen worden aangebracht (zie bijlage 7). 7
8 De theoretische passages zijn gebaseerd op: Brand-Gruwel, D., & Wopereis, I. (2010). Word informatievaardig: Digitale informatie selecteren, beoordelen en verwerken. Groningen: Noordhoff Uitgevers. Hoogveld, B., Janssen-Noordman, A., & van Merriënboer, J. (2011) Innovatief onderwijs in de praktijk, toepassingen van het 4C/ID-model. Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers. Janssen-Noordman, A. M. B., & van Merriënboer, J. J. G. (2002). Innovatief onderwijs ontwerpen. Via leertaken naar complexe vaardigheden. Groningen: Wolters-Noordhoff. 8
9 Bijlage 1 Soort Kenmerk voorbeeld Beschrijvende vragen Wat zijn de kenmerken van verschijnsel A en van verschijnsel B en welke relaties bestaan tussen die verschijnselen? Het betreft de situatie zoals die is. Verklarende vragen Hier gaat het meer om de vraag hoe die situatie is ontstaan en op grond waarvan. Voorspellende vragen Hierbij wordt gekeken naar de kenmerken van de verschijnselen in de toekomst en naar mogelijke relaties zoals die zich in de toekomst kunnen manifesteren. Probleemoplossende vragen Hierbij wordt vooral de nadruk gelegd op de verschillen tussen de huidige en de gewenste kenmerken van verschijnselen en op de maatregelen die kunnen worden opgenomen om die verschillen weg te nemen. Met andere woorden: wat moet er gebeuren om een probleem op te lossen? Evaluatieve vragen Deze vragen gaan in op de waardering van de verschijnselen en hun relaties. Hoe ervaren mensen de huidige situatie? Hoe beschrijven en typeren ze die situatie? Welke betekenis heeft dat voor hen en welke waardering geven ze daaraan? Maak een tijdlijn met de belangrijke momenten van de invasie van de Duitsers in Rusland. Door welke reden trad Amerika toe tot WW II? Welke gevolgen en beperkingen kunnen ontstaan voor het onderwijs naar aanleiding van de economische crisis in ons land? Hoe kan het fileprobleem in België aangepakt worden? Wat waren de gevolgen van WW II op de economische situatie in Europa in de naoorlogse jaren? 9
10 Bijlage 2 Taakklasse 1: Taakklasse 2: Taakklasse 3: Studenten krijgen een situatie waarin de concepten binnen het te zoeken onderwerp duidelijk gedefinieerd zijn (onderwerp duidelijk afgebakend). Over dit onderwerp zijn een beperkt aantal artikelen geschreven en dit binnen één onderzoeksveld (bv. invloed van de invoering van de vruchtwisseling op het drieslagstelsel). De zoektocht hoeft daarom alleen maar uitgevoerd te worden op titels van artikelen in één databestand van een bepaald onderzoeksveld. Er zijn slechts een paar zoektermen nodig om het zoeken uit te voeren en het zoekresultaat (resultatenlijst) bevat slechts een beperkt aantal artikelen. Studenten krijgen een situatie waarin concepten binnen het te zoeken onderwerp duidelijk gedefinieerd zijn. Er is een groot aantal artikelen geschreven en dit binnen één onderzoeksveld. De zoektocht hoeft daarom alleen maar uitgevoerd te worden op titels van artikelen in één databestand. Er zijn evenwel veel zoektermen nodig om het zoeken uit te voeren en studenten moeten gericht kunnen zoeken om de juiste artikelen te kunnen selecteren. Studenten krijgen een situatie waarin concepten binnen het te zoeken onderwerp slecht gedefinieerd zijn. Identieke termen worden gebruikt voor verschillende concepten en identieke concepten worden beschreven met identieke termen. Er zijn veel artikelen geschreven over het onderwerp en er zijn artikelen geschreven binnen verschillende onderzoeksvelden. Er moeten verschillende zoektermen gebruikt worden om er zeker van te zijn dat alle relevante artikelen gevonden worden en dat irrelevante artikelen uitgesloten worden. Onderwerp: duidelijk afgebakend onderdeel binnen de agrarische revolutie (bv. invloed van de invoering van de vruchtwisseling op het drieslagstelsel) Onderzoeksveld: Europese geschiedenis Databestand: specifieke databank rond geschiedenis Aantal zoektermen: beperkt tot 2 à 3 Onderwerp: duidelijk afgebakend onderdeel binnen de agrarische revolutie (invloed invoering aardappelen en mais) Onderzoeksveld: Europese geschiedenis Databestand: geavanceerd zoeken binnen een databank (bv. Google) Aantal zoektermen: veel Onderwerp: onduidelijk afgebakend onderdeel binnen de agrarische revolutie (invloed van agrarische revolutie op de demografische en industriële revolutie) Onderzoeksveld: Wereldgeschiedenis (Europese, Amerikaanse, Aziatische, ) Databestand: Geavanceerd zoeken in Google Aantal zoektermen: onbeperkt 10
11 Bijlage 3 + wil zeggen dat deze zaken in de leertaak aan de student worden meegegeven. Leertaak kenmerk Gegevens Doelen Oplossing taakbeschrijving Uitgewerkt voorbeeld Modelling voorbeeld dat studenten beoordelen Doel: concrete oplossingen bestuderen Studenten krijgen een probleemstelling, een lijst met artikelen en de zoekterm die gebruikt wordt om een lijst met artikelen samen te stellen. Ze moeten de kwaliteit van de zoekterm en de kwaliteit van de lijst met artikelen evalueren Omgekeerd probleem Beschrijven meerdere oplossingen Student voorspelt voor welke probleemstelling de oplossingen bruikbaar zijn. Voorspellen + + Studenten krijgen een lijst met artikelen en een zoekterm die is gebruikt om de lijst met artikelen samen te stellen. Ze moeten mogelijke probleemstellingen voorspellen waarvoor de lijst met artikelen en de zoekterm relevant zijn. Imitatie probleem Bevat een conventioneel probleem gecombineerd met een uitgewerkt voorbeeld. Kan gebruikt worden bij het inoefenen van niet-routinematige aspecten. Analoog Analoog Analoog Vinden Studenten hebben een uitgewerkt voorbeeld van een probleemstelling beschikbaar, een lijst met artikelen en een zoekterm die gebruikt is om de lijst met artikelen samen te stellen. Ze krijgen een andere probleemstelling met als doel een lijst met een beperkt aantal relevante artikelen samen te stellen. Door het gegeven voorbeeldmateriaal te imiteren, moeten ze een zoekterm formuleren, het zoeken uitvoeren en een selectie maken van artikelen voor de nieuwe probleemstelling. 11
12 Leertaak Doelvrij probleem kenmerk Het doel van dit probleem wordt vaag of a-specifiek gehouden. Zet studenten aan tot voorwaarts redeneren vanuit de gegevens. Gegevens + Doelen definiëren Oplossing Vinden taakbeschrijving Studenten krijgen een probleemstelling en een weinig specifiek doel, b.v. om zo veel mogelijk zoektermen te definiëren die relevant zijn voor de probleemstelling. Ze moeten deze zoektermen formuleren. Aanvul probleem Probleemstelling, het gewenste doel en een deel van de oplossing wordt gegeven; de student vult de oplossing aan. Zeer geschikt in opleidingen waarin het ontwerpen een belangrijke rol speelt. + + Aanvullen Studenten krijgen een probleemstelling, met als doel een lijst met een beperkt aantal relevante artikelen samen te stellen, en ze krijgen een incomplete zoekterm. Ze moeten de zoekterm verder aanvullen, het zoeken uitvoeren en een selectie van artikelen maken. Conventioneel probleem Studenten krijgen enkel een probleemsituatie en een gewenste doelsituatie. Minder geschikt om voor te leggen aan beginnende studenten. + + vinden Studenten krijgen een probleemstelling met als doel een lijst met een beperkt aantal relevante artikelen samen te stellen. Van hen wordt verwacht dat zij de zoekterm formuleren, het zoeken uitvoeren en een selectie van artikelen maken. 12
13 Bijlage 4 Taakklasse 1: Leertaak 1.1: uitgewerkt voorbeeld (case study) Studenten krijgen drie uitgewerkte goede voorbeelden van het zoeken naar literatuur. Ieder voorbeeld beschrijft een andere probleemstelling binnen hetzelfde onderwerp, een zoekterm en de geproduceerde lijst met artikelen. De student moet de voorbeelden bestuderen en verklaren waarom de verschillende zoektermen de gewenste resultaten opleverden. Leertaak 1.2: aanvulprobleem Studenten ontvangen een probleemstelling en een algemene zoekterm die een lange lijst met artikelen irrelevante items oplevert. Ze moeten de zoekterm verfijnen door op zoek te gaan naar meer specifieke zoektermen, het zoeken uitvoeren en de relevante artikelen selecteren. Leertaak 1.3: conventioneel probleem Studenten krijgen een probleemstelling. Ze moeten de literatuur zoeken, meer bepaald de 10 meest relevante artikelen. Taakklasse 2 Leertaak 2.1: imitatieprobleem + probleem met beperkingen Studenten hebben een uitgewerkt voorbeeld van een probleemstelling tot hun beschikking, een lijst met artikelen en een aantal zoektermen om een lijst met artikelen te produceren. Ze krijgen een soortgelijke probleemstelling met als doel een lijst met een beperkt aantal relevante artikelen samen te stellen. Door het gegeven voorbeeld te imiteren moeten ze een (aantal) zoekterm(en) formuleren, het zoeken uitvoeren en de relevante artikelen selecteren. Ze kunnen het zoeken alleen uitvoeren nadat de zoekterm goedgekeurd is. Leertaak 2.2: aanvulprobleem Studenten krijgen een probleemstelling en een lijst met sleutelwoorden. Ze moeten de zoekterm(en) formuleren door de gegeven sleutelwoorden te combineren daarbij gebruikmaken van het geavanceerd zoeken binnen een zoekmachine. Leertaak 2.3: conventioneel probleem Studenten krijgen een probleemstelling. Ze moeten het zoeken naar literatuur uitvoeren voor de 10 meest relevante artikelen. Taakklasse 3 Leertaak 3.1: aanvul + omgekeerd probleem Studenten krijgen een probleemstelling en een aantal zoektermen. Ze moeten voorspellen welke databestanden gebruikt zouden moeten worden en het zoeken uitvoeren. Vervolgens moeten ze het zoeken verfijnen en relevante artikelen selecteren. Leertaak 3.2: Conventioneel probleem Studenten krijgen een probleemstelling. Ze moeten het zoeken naar literatuur uitvoeren voor de 10 meest relevante artikelen. 13
14 Bijlage 5 Verschillen tussen JIT informatie en ondersteunende informatie Ondersteunende informatie Procedurele informatie Ondersteunende informatie is van belang voor de niet-routine aspecten van de complexe vaardigheid. Zij draagt bij aan het leren bedenken van oplossingen. Procedurele informatie is van belang voor de routine aspecten van de complexe vaardigheid. Zij draagt bij aan het leren toepassen van regels. Is gericht op de ontwikkeling van mentale modellen en cognitieve strategieën. Is gericht op het verwerven van feiten, concepten, het vormen van regels en het automatiseren van regels. Bestaat uit richtlijnen en vuistregels. Bestaat uit feiten, concepten, regels en procedures. De informatie is niet vereist, maar kan behulpzaam zijn. De informatie is wel vereist. Het toepassen van de informatie garandeert geen juiste oplossing. Het toepassen van de informatie garandeert wel een juiste oplossing. Je geeft cognitieve feedback in de vorm van afwegingen en discussie. Zij is gericht op kwaliteit, oplossing en ondersteunt constructie van schema s. Je geeft correctieve feedback in de vorm van goed of fout concreet gedrag. Zij is gericht op kwaliteit, uitvoering en ondersteunt regelautomatisering. Aanbieden aan het begin van elke nieuwe taakklasse. Aanbieden precies op het moment dat het nodig is. (bij deeltaakoefeningen) 14
15 Bijlage 6 Taakklasse 1: Ondersteunende informatie: Aanbieden van een modelling example waarbij een expert literatuur opzoekt en hardop uitlegt hoe hij dat doet De fasen die je doorloopt bij het zoeken naar digitale informatie aanbieden in de vorm van een stappenplan: geschikte database selecteren, zoekterm formuleren, het zoeken uitvoeren, resultaten selecteren, resultaten evalueren Voorwaarden en vuistregels meegeven om snel de relevantie en kwaliteit van wetenschappelijke artikelen te scannen. Informatie omtrent de verschillende types van wetenschappelijke artikelen en hoe ze zijn georganiseerd. Structureel model van hoe databases zijn georganiseerd en hoe ze kunnen worden gebruikt. Procedurele informatie: Procedures voor het bedienen van een zoekprogramma Procedures voor het toepassen van specifieke zoektermen binnen een onderzoeksveld/domein. Taakklasse 2: Ondersteunende informatie: Studenten krijgen drie goede uitgewerkte voorbeelden van het zoeken naar literatuur. Elk voorbeeld bevat een uitgebreide zoekterm waarin Boolean operators (gebruik van AND/OR/NOT in een zoekmachine) zijn gebruikt. Studenten krijgen een fiche met richtvragen om zoektermen vast te stellen die boolean operators beschrijven die gebruikt kunnen worden om de zoektermen meer specifiek te maken. Procedurele informatie: Syntax om boolean zoektermen te specificeren (over de leertaken heen kan deze syntax aangepast worden om de ondersteuning daarvan te minderen.) Taakklasse 3: Ondersteunende informatie: Een systematische probleemaanpak meegeven voor het bepalen van het aantal databestanden waarin gezocht moet worden en ook om te kunnen zoeken op bijvoorbeeld abstracts, reviews, volledige teksten Structurele modellen waarin voorbeelden staan van zoektermen die boolean operators beschrijven, die gebruikt kunnen worden voor het zoeken naar artikelen over slecht gedefinieerde onderwerpen. Conceptuele modellen van verschillende databestanden voor verschillende onderzoeksvelden, beschrijvende structuur, speciale zoekeisen, etc. Procedurele informatie: Procedures waarmee je in specifieke databases kunt zoeken 15
16 Bijlage 7 Taakklasse 1: Taakklasse 2: Taakklasse 3: Oefeningen rond verschillende functies binnen een zoekprogramma. Oefeningen in het bepalen van goede zoektermen in functie van de probleemstelling Oefeningen in het toepassen van boolean operators bij de zoektermen. Oefeningen die gericht zijn op het zoeken in verschillende specifieke databanken (bv. Bibliotheek, encyclopedie, vakspecifiek, ) 16
Centrum Blended Learning
Centrum Blended Learning http://www.kuleuven-kulak.be/cbl Workshop: 4C/ID-model Jeroen van Merriënboer vaardighedenhiërarchie Taakklasse 1: Taakklasse 2: Taakklasse 3: Studenten krijgen een situatie waarin
Nadere informatieOnderwijslogistiek. Mark Vlasblom
Onderwijslogistiek Mark Vlasblom 4CID & ICT Vier componenten bij competentiegericht opleiden Leertaken Ruggengraat van de opleiding Ondersteunende informatie Procedurele informatie Deeltaakoefening 1.
Nadere informatieLeertaken ontwerpen voor het leren van informatievaardigheden in het hoger onderwijs
Leertaken ontwerpen voor het leren van informatievaardigheden in het hoger onderwijs Workshop 15 oktober 2010 Iwan Wopereis, CELSTEC, Open University of the Netherlands Opzet Workshop Inleiding 10 min
Nadere informatieProfessionalisering ontwikkelteam NID Duaal
Professionalisering ontwikkelteam NID Duaal Heerlen, 13 sep 2011, Hogeschool Zuyd, Heerlen Dr. Bert Hoogveld, Open Universiteit, CELSTEC Drs. Diny Ebrecht, Open Universitieit, CELSTEC. Visionen für die
Nadere informatieProfessionalisering ontwikkelteam NID Duaal
Professionalisering ontwikkelteam NID Duaal Heerlen, 4 oktober 2011, Hogeschool Zuyd, Heerlen Dr. Bert Hoogveld, Open Universiteit, CELSTEC Drs. Diny Ebrecht, Open Universitieit, CELSTEC. Visionen für
Nadere informatieSystematisch Ontwerpen van Blended Learning
Systematisch Ontwerpen van Blended Learning Jeroen J.G. van Merriënboer Lezing voor KU Leuven Kulak, 6 december 2012, Kortrijk Inhoud Waarom bestaat 4C/ID? 4C/ID en gebruik van ICT Hoe blended mag het
Nadere informatieInformatie vaardigheden
0 Boek 77992.indb 0 02-2-09 6:4 Noordhoff Uitgevers bv Informatie vaardigheden Je dient informatievaardig te zijn om snel en grondig digitale informatie te zoeken, te selecteren en te verwerken. In dit
Nadere informatieInnovatief onderwijs ontwerpen
Innovatief onderwijs ontwerpen De ontwerpprincipes van het 4CID-model Bert Hoogveld Ameike Janssen-Noordman Jeroen van Merriënboer Eerste druk Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten 264199_Book.indb 3 4
Nadere informatieVoorbeeldmateriaal cursus O.23.4.1.1: Ontwerpen van onderwijs en opleidingen
Voorbeeldmateriaal cursus O.23.4.1.1: Ontwerpen van onderwijs en opleidingen Cursusintroductie Inhoud van de cursus In de cursus Ontwerpen van onderwijs en opleidingen, gaat u met behulp van het door van
Nadere informatieHet doen van literatuuronderzoek
Het doen van literatuuronderzoek Workshop Miniconferentie Kritisch denken in de wetenschap Saskia Brand-Gruwel Iwan Wopereis Invoegen Afbeelding homepage Boekenweek 2011 Pagina 2 Wat dan wel? Wat dan wel?
Nadere informatieBasisworkshop 4C/ID. Doel basisworkshop. Programma. Opdracht. 4CID Wat is het? Programma
Basisworkshop 4C/ID Iwan Wopereis Centre for Learning Sciences and Technologies (CELSTEC) Open Universiteit Nederland 5 maart 2010, Studiecentrum OUNL, Utrecht Doel basisworkshop Na afloop van deze workshop
Nadere informatie1 Inleiding op de Casussen: Ontwerpprincipes van het 4C-ID-model
1 Inleiding op de Casussen: Ontwerpprincipes van het 4C-ID-model Jeroen van Merriënboer Het vier-componenten instructieontwerpmodel (of 4C-ID, van Four-Component Instructional Design ) mag zich in een
Nadere informatieWorkshop voorbereiden Authentieke instructiemodel
Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft
Nadere informatieToll-net. Generiek didactisch format gebaseerd op het 4C/ID model. Datum 14/02/2011
Toll-net Datum 14/02/2011 Generiek didactisch format gebaseerd op het 4C/ID model Versie 1.0 Bron Basisdocument: toll_net_efro(v2).pdf van Geraldine Clarebout en Jan Elen, K.U.Leuven en KULAK. Jeroen van
Nadere informatieLeren bedrijfseconomische problemen op te lossen door het maken van vakspecifieke schema s
Leren bedrijfseconomische problemen op te lossen door het maken van vakspecifieke schema s Bert Slof, Gijsbert Erkens & Paul A. Kirschner Als docenten zien wij graag dat leerlingen zich niet alleen de
Nadere informatieStappenplan zoeken en verwerken van informatie
Stappenplan zoeken en verwerken van informatie Oriëntatie op het onderwerp Wat is het onderwerp? Welke zoektermen? Welke bronnen? Zoeken naar informatie Welke informatiebron gebruik je? Hoe zoek je digitale
Nadere informatieTaalvaardigheid Preventie en remediëring. -betrokkenheid verhogende werkvormen creëren -een maximale -herformuleren de lln het probleem
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET LEREN LEREN EN GOK Voet@2010 leren leren en thema s gelijke onderwijskansen Socio-emotionele ontwikkeling (1ste graad)
Nadere informatieBecoming a critical web searcher. Saskia Brand-Gruwel
Becoming a critical web searcher Saskia Brand-Gruwel Herkenbaar probleem? Frustratie Deze sessie Lezing: Wat maakt het zoeken en vinden van informatie op het internet moeilijk? Hoe verloopt het proces
Nadere informatieInformatievaardigheden
Informatievaardigheden (in het onderwijs) Jaap Walhout & Saskia Brand-Gruwel Overzicht Introductie Opdracht Nabespreken opdracht Informatievaardigheden & 10 jaar onderzoek Discussie Vooruitblik & huiswerk
Nadere informatieLeren differentiëren met de 4c/ID aanpak
Leren differentiëren met de 4c/ID aanpak Marieke van Geel & Trynke Keuning Ervaringen starters Onderwijsinspectie (2015) Beginnende leraren blikken terug. Deel 1: de pabo Van de Grift, ICALT observatieformulier
Nadere informatieTOEPASSING 4C/ID IN HET MBO. Procesverloop van grootschalig herontwerp van curriculum. Inzoomen op ervaringen met aantal aspecten van 4C/ID-model
TOEPASSING 4C/ID ID-MODEL IN HET MBO Procesverloop van grootschalig herontwerp van curriculum Inzoomen op ervaringen met aantal aspecten van 4C/ID-model Tips: do s & dont s Neem voldoende tijd!! AANLEIDING
Nadere informatieICT INCLUSIEF. Een train de trainer -pakket voor het aanleren van computervaardigheden
ICT INCLUSIEF Een train de trainer -pakket voor het aanleren van computervaardigheden Jo Daems K-point, onderzoekscentrum ICT en Inclusie, K.H.Kempen Geel 16 februari 2012 1 Situering Antwoord op vraag
Nadere informatieGezondheidsinformatie online, wat kunnen we er mee? Whitepaper
Gezondheidsinformatie online, wat kunnen we er mee? Whitepaper Kim Boog 13 januari 2014 Bijna iedereen doet het: gezondheidsinformatie op internet zoeken. Maar in welke mate is men in staat de keuzes te
Nadere informatieOntwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO
Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde
Nadere informatieStappenplan zoeken en verwerken van informatie
Stappenplan zoeken en verwerken van informatie Oriëntatie op het onderwerp Wat is het onderwerp Welke zoektermen Welke bronnen Zoeken naar informatie Welke informatiebronnen Kiezen en beoordelen van informatie
Nadere informatieNa afloop van deze workshop
Onderwijs in Informatievaardigheden Hoe ontwerp je dat? Iwan Wopereis Na afloop van deze workshop kunt u drie ontwerpprincipes noemen voor het ontwerpen van onderwijs voor informatievaardigheden kunt u
Nadere informatieSECTORWERKSTUK 2013-2014
SECTORWERKSTUK 2013-2014 1 HET SECTORWERKSTUK Het sectorwerkstuk is een verplicht onderdeel voor alle leerlingen uit het Mavo. Het maken van een sectorwerkstuk is een manier waarop je, als eindexamenkandidaat,
Nadere informatieBetekenisvolle leertaken als ruggengraat voor het onderwijs Oriëntatie op het het 4C/ID-model
Betekenisvolle leertaken als ruggengraat voor het onderwijs Oriëntatie op het het 4C/ID-model Inleiding Het 4C/ID-model (Vier-Componentenvoor Instuctional Design) is een ontwerpmodel voor curricula dat
Nadere informatieEffectief zoeken en verwerken van digitale informatie. Saskia Brand-Gruwel
Effectief zoeken en verwerken van digitale informatie Saskia Brand-Gruwel Opbouw Wat is een informatieprobleem? Wat maakt het zoeken en vinden van informatie op het internet moeilijk? Hoe verloopt het
Nadere informatieWord Infomatiev aardig. Saskia Brand- Gruwel Iwan Wopereis
Word Infomatiev aardig Saskia Brand- Gruwel Iwan Wopereis In deze workshop lost u een informatieprobleem op; krijgt u informatie over (het leren van) informatievaardigheden; bespreken we onderzoek naar
Nadere informatieLaag Vaardigheden Leerdoelen Formulering van vragen /opdrachten
Blooms taxonomie Laag Vaardigheden Leerdoelen Formulering van vragen /opdrachten Evalueren Evalueren = de vaardigheid om de waarde van iets (literatuur, onderzoeksrapport, presentatie etc) te kunnen beoordelen
Nadere informatieRealiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren
Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren Welke afspraken worden gemaakt om geschiedenis te studeren? Wordt dit opgevolgd per graad en van graad tot graad? Leren leren blijft
Nadere informatie1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren.
Leerlijn ICT DERDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch 1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken
Nadere informatieLeerlijn ICT VIJFDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch herhalen - verdiepen - verbreden -
Leerlijn ICT VIJFDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch herhalen - verdiepen - verbreden - 1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover
Nadere informatieTraining Ontwerpen met het 4C-ID model
Training Ontwerpen met het 4C-ID model ID College Leiden 24-26 mei 2011 Dr. Bert Hoogveld Dr. Wendy Kicken Programma van de training Vaste dagindeling hele training start: 09.00 exact. Zaal open om 8.30
Nadere informatieAuthentieker werken in de eigen praktijk? Deze workshop helpt je op weg.
Authentieker werken in de eigen praktijk? Deze workshop helpt je op weg. Sylke Vandercruysse Tine Maes Inleiding OOF-project 2016-2017: competent voor de 21 ste eeuw 1 Inleiding OOF-project 2016-2017:
Nadere informatie20/11/2015 HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? INHOUD SESSIE
HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? Stieve Van der Bruggen 1 INHOUD SESSIE 1) Google 2) Wikipedia 3) Waarom de bibliotheek? 4) Efficiënt opzoeken via LIMO 5) Enkele nuttige databanken 6) Enkele oefeningen +
Nadere informatieInnovatief onderwijs in de praktijk
HOGER ONDERWIJS REEKS Innovatief onderwijs in de praktijk Toepassingen van het 4C-ID-model Bert Hoogveld Ameike Janssen-Noordman Jeroen van Merriënboer Noordhoff Uitgevers bv Innovatief onderwijs in de
Nadere informatieWELKOM. Dorien Gerards (Zuyd hogeschool)
WELKOM Dorien Gerards (Zuyd hogeschool) Klinisch redeneren in het fysiotherapie onderwijs TMO okt. 2011, vol 30 nr 5 programma Fysiotherapie Klinisch redeneren Aspecten van 4C-ID Onderzoek Discussie Fysiotherapie
Nadere informatieProfessionalisering ontwikkelteam NID Duaal
Professionalisering ontwikkelteam NID Duaal Heerlen, 13 sep 2011, Hogeschool Zuyd, Heerlen Dr. Bert Hoogveld, Open Universiteit, CELSTEC Drs. Diny Ebrecht, Open Universitieit, CELSTEC. Visionen für die
Nadere informatie16/02/2016 HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? INHOUD SESSIE
HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? Stieve Van der Bruggen 1 INHOUD SESSIE 1) Google 2) Wikipedia 3) Waarom de bibliotheek? 4) Efficiënt opzoeken via LIMO 5) Enkele nuttige databanken 6) Enkele oefeningen +
Nadere informatieDe Taxonomie van Bloom Toelichting
De Taxonomie van Bloom Toelichting Een van de meest gebruikte manier om verschillende kennisniveaus in te delen, is op basis van de taxonomie van Bloom. Deze is tussen 1948 en 1956 ontwikkeld door de onderwijspsycholoog
Nadere informatieLeerlingen moeten leren meerdere informatiebronnen naast elkaar te gebruiken.
De mediatheek gebruiken in het onderwijs Deze instructie bevat de volgende onderdelen: Aanwijzingen voor het formuleren van een mediatheekopdracht... 1 Inleiding... 1 Het formuleren van een onderzoeksopdracht...
Nadere informatieONDERZOEKSVAARDIGHEDEN Havo congres 5 februari 2015
ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN Havo congres 5 februari 2015 DET VAN GILS d.vangils@aps.nl Naam Datum Verschillen havo/vwo (bron: SLO) Havo Vwo Kennis moet relevant zijn Kennis is middel Ondernemen Organiseren
Nadere informatie1. Probleemstelling formuleren en sleutelwoorden bepalen.
1. Probleemstelling formuleren en sleutelwoorden bepalen. Vooraleer je aan een literatuuronderzoek begint, is het belangrijk om voldoende informatie over je onderwerp te verzamelen via vakwoordenboeken,
Nadere informatieExamentraining klas 4 mavo
Examentraining klas 4 mavo Historische vaardigheden Maken van een examen 100 minuten Bespreken examen Overige vragen m.socrative.com Room number: 65459 Vul je naam in Maak de quiz - Historische personen
Nadere informatieInformatievaardigheden. in het basisonderwijs
Informatievaardigheden in het basisonderwijs Agenda 1. Wanneer ben je informatievaardig? 2. Waarom is het (nu) zo belangrijk informatievaardig te zijn? 3. Wat betekent dit voor het onderwijs? 4. Hoe
Nadere informatieBIBLIOTHEEK SOCIALE WETENSCHAPPEN. LexisNexis Academic. Kris Scheys
BIBLIOTHEEK SOCIALE WETENSCHAPPEN LexisNexis Academic Kris Scheys september 2018 Inhoud Inleiding... 5 1 Zoeken in Lexis Nexis... 5 1.1 Start... 5 1.2 Nieuws Zoeken... 6 1.2.1 Zoekscherm Alle nieuws...
Nadere informatieEffectief Leren van Multimedia. Liesbeth Kester CELSTEC Open Universiteit
Effectief Leren van Multimedia Liesbeth Kester CELSTEC Open Universiteit Verbale informatie + Multimedia =? Digit-span test Werkgeheugen Cognitieve belastingstheorie Inhoud Intrinsieke belasting Instructie
Nadere informatieIn Vlaanderen bestaat er nog geen leerlijn programmeren! Hierdoor baseren wij ons op de leerlijn die men in Nederland toepast voor basisscholen.
Leerlijn programmeren In Vlaanderen bestaat er nog geen leerlijn programmeren! Hierdoor baseren wij ons op de leerlijn die men in Nederland toepast voor basisscholen. Deze leerlijn is opgebouwd aan de
Nadere informatieTaxanomie van Bloom en de kunst van het vragen stellen. Anouk Mulder verschil in talent
Onthouden Kunnen ophalen van specifieke informatie, variërend van feiten tot complete theorieën Opslaan en ophalen van informatie (herkennen) Kennis van data, gebeurtenissen, plaatsen Kennis van belangrijkste
Nadere informatieSchrijven en leren op de pabo en de basisschool. Zomerschool Lopon2 28 augustus 2014 Mieke Smits
Schrijven en leren op de pabo en de basisschool Zomerschool Lopon2 28 augustus 2014 Mieke Smits Onderwerpen Schrijven op de lerarenopleiding en de basisschool De kracht van schrijven voor het leren en
Nadere informatieWISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN
WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3 (a-b-c) schriftelijk) 2 het begrijpen van figuren, tekeningen,
Nadere informatieNeem volgende elementen in overweging bij de vormgeving van een overalltoets:
Overalltoets Omschrijving De overalltoets is een specifieke vorm van een casustoets. De overalltoets bestaat uit een probleemsituatie/casus die wordt beschreven door middel van verschillende informatiebronnen
Nadere informatieActualisering leerplan eerste graad - Deel getallenleer: vraagstukken Bijlage p. 1. Bijlagen
Bijlage p. 1 Bijlagen Bijlage p. 2 Bijlage 1 Domeinoverschrijdende doelen - Leerplan BaO (p. 83-85) 5.2 Doelen en leerinhouden 5.2.1 Wiskundige problemen leren oplossen DO1 Een algemene strategie voor
Nadere informatieTAXONOMIE HISTORISCH DENKEN
Verwijs naar dit document als Smets, W. (2018), Taxonomie historisch denken, opgehaald van: Karel de Grote Hogeschool, https://www.kdg.be/onderzoek-en-expertise/onderzoeksprojecten/praktijkonderzoek-historisch-denken
Nadere informatieSW-B-K1-W2 (C) Maakt een plan van aanpak. Oefenopdracht C Niveau 4 Crebo: Cohort: Geldig vanaf
SW-B-K1-W2 (C) Maakt een plan van aanpak Oefenopdracht C Niveau 4 Crebo: 23185 Cohort: Geldig vanaf 01-08-2015 Colofon * Daar waar hij staat, wordt ook zij bedoeld en omgekeerd. * Waar cliënt staat, kan
Nadere informatieZelfgestuurd leren met Acadin
Zelfgestuurd leren met Acadin 1. Wat is zelfgestuurd leren? Zelfgestuurd leren wordt opgevat als leren waarbij men zelfstandig en met zin voor verantwoordelijkheid de sturing voor de eigen leerprocessen
Nadere informatieOpdracht zoeken en vinden van informatie
Opdracht zoeken en vinden van informatie Opdracht 1, zoekvraag bepalen: Voordat je informatie gaat zoeken, is het handig om eerst je zoekvraag te bepalen. Anders krijg je veel informatie waar je niets
Nadere informatieInstellen Finchline Topics & Booleaans zoeken
Instellen Finchline Topics & Booleaans zoeken Versie 3.0 Introductie In deze handleiding wordt uitgelegd hoe je in Finchline topics kunt instellen. Een topic is een zoekactie naar een bepaald onderwerp.
Nadere informatieEducatief arrangeren rond LOB
Educatief arrangeren rond LOB Vorige week Contact met de docent deze week NAW-gegevens via CF Afspraken met begeleider Maken van het Werkplan Voorbereiden van het interview Vragen naar aanleiding van vorig
Nadere informatieHet profielwerkstuk. 2. Eisen en voorwaarden Het profielwerkstuk moet aan een aantal eisen en voorwaarden voldoen:
-1- Het profielwerkstuk 1. Inleiding Hier staat hoe u te werk gaat bij het maken van het profielwerkstuk. Ook de eisen waaraan het moet voldoen zijn opgesomd. Verder geeft het u een voorbeeld van een plan
Nadere informatieRijke Lessen. zetten je aan het denken. Handleiding(etje) Minka Dumont 26 november 2009 SLO - Landelijke Plusklasnetwerkdag
Rijke Lessen zetten je aan het denken Minka Dumont 2009 www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com Handleiding(etje) Minka Dumont 26 november 2009 SLO - Landelijke Plusklasnetwerkdag Onthouden Kunnen ophalen
Nadere informatieDe vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën:
> Categorieën De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: 1 > Poten, vleugels, vinnen 2 > Leren en werken 3 > Aarde, water,
Nadere informatieLeerwerktaak: Verhaaltjessom oplossen aanleren
Leerwerktaak: oplossen aanleren Titel Gekoppeld aan beroepstaak OWE ILS-wi 614 Gekoppeld aan de volgende competenties(s) Niveau Geschikt voor de volgende vakken Ontwerper/ ontwerpgroep/ sectie/ school
Nadere informatieZoektechnieken. Eenvoudig of geavanceerd zoeken
Stap 4. Zoeken Je hebt de zoekvragen en zoektermen op een rijtje en je hebt informatiebronnen gekozen. Nu kun je echt gaan zoeken. In deze stap leer je een aantal technieken om effectiever te zoeken: Zoektechnieken
Nadere informatieBRONNENONDERZOEK 2010/2011
Bronnenonderzoek Namen Begeleiders Informatie verzamelen : inleiding Om informatie te verzamelen zul je verschillende bronnen moeten raadplegen. Al zoekende zul je merken dat er bronnen zijn waarvan je
Nadere informatieWetenschap & Technologie Ontwerpend leren. Ada van Dalen
Wetenschap & Technologie Ontwerpend leren Ada van Dalen Wat is W&T? W&T is je eigen leven W&T: geen vak maar een benadering De commissie wil onderstrepen dat wetenschap en technologie in haar ogen géén
Nadere informatieONDERWIJSBEHOEFTES VAN JONGEREN EN ONDERSTEUNINGSBEHOEFTES VAN MENTOREN EN LEERKRACHTEN IN KAART BRENGEN
ONDERWIJSBEHOEFTES VAN JONGEREN EN ONDERSTEUNINGSBEHOEFTES VAN MENTOREN EN LEERKRACHTEN IN KAART BRENGEN HULPZINNEN VOOR HET BENOEMEN VAN ONDERWIJSBEHOEFTEN VAN LEERLINGEN Deze leerling heeft een instructie
Nadere informatieDE ENERGIEKOFFER EN ONDERZOEKSVRAGEN VERZINNEN
ACTIEFICHE - SECUNDAIR DE ENERGIEKOFFER EN ONDERZOEKSVRAGEN VERZINNEN Soorten onderzoek: Bevestigend (vraag en methode door lkr, resultaat op voorhand gekend) Gestuurd (vraag en methode door lkr) Begeleid
Nadere informatie21ste-eeuwse vaardigheden:
INLEIDING 21ste-eeuwse vaardigheden Het helpen ontwikkelen van 21ste-eeuwse vaardigheden bij studenten vraagt het nodige van docenten. Zowel qua werkvormen als begeleiding. In hoeverre neem je een voorbeeldrol
Nadere informatieProject Landelijke Database NBMs in de WEconomy
DOCENTENINSTRUCTIE Project Landelijke Database NBMs in de WEconomy V3, 1 september 2015 Hierbij een korte handleiding voor docenten die met hun studenten gaan werken in het kader van het project Landelijke
Nadere informatiekleuteronderwijs lager onderwijs secundair onderwijs 1 ste graad A- stroom en B-stroom eindtermen en en ontwikkelingsdoelen techniek
1 kleuteronderwijs lager onderwijs secundair onderwijs 1 ste graad A- stroom en B-stroom eindtermen en ontwikkelingsdoelen techniek 2 Ontwikkelingsdoelen techniek Kleuteronderwijs De kleuters kunnen 2.1
Nadere informatie21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs. Maaike Rodenboog, SLO
21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs Maaike Rodenboog, SLO m.rodenboog@slo.nl SLO, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Onafhankelijke, niet-commerciële positie als
Nadere informatie17/02/2017 HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? INHOUD SESSIE
HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? Stieve Van der Bruggen 2016-2017 1 INHOUD SESSIE 1) Google 2) Wikipedia 3) Waarom de bibliotheek? 4) Efficiënt opzoeken via LIMO 5) Enkele nuttige databanken 6) Nuttige plaatsen
Nadere informatieHOUT EN BOUW. Activerende werkvormen? De leraar doet er toe.
HOUT EN BOUW Activerende werkvormen? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat we na 14 dagen gemiddeld slechts 10 % hebben onthouden van datgene wat we gelezen hebben en 20 % van wat we hebben gehoord.
Nadere informatieInnovatief Onderwijs Ontwerpen. Jeroen van Merriënboer
Innovatief Onderwijs Ontwerpen Jeroen van Merriënboer VU Amsterdam Onderwijsdag, 6 Februari 2015 Inhoud Het transferprobleem Levensechte taken en 4C/ID Zelfgestuurd leren Voorbeelden Conclusies en Vragen
Nadere informatieRaad Hoger Onderwijs IDR / 12 juni 2012 RHO-RHO-ADV-010. Advies instapprofiel van de student hoger onderwijs
Raad Hoger Onderwijs IDR / 12 juni 2012 RHO-RHO-ADV-010 Advies instapprofiel van de student hoger onderwijs Raad Hoger Onderwijs IDR / 12 juni 2012 RHO-RHO-ADV-010 bijlage 1 Bijlage 1: Algemene instapcompetenties
Nadere informatiePiCarta, Online Contents, NCC (Nederlandse Centrale Catalogus) Je kunt alle PiCarta subbestanden tegelijk doorzoeken, maar ook afzonderlijk.
ZOEKEN IN PICARTA PiCarta, Online Contents, NCC (Nederlandse Centrale Catalogus) Je kunt alle PiCarta subbestanden tegelijk doorzoeken, maar ook afzonderlijk. EENVOUDIG ZOEKEN GEAVANCEERD ZOEKEN ZOEKGESCHIEDENIS
Nadere informatieOPVATTINGEN VAN LERAREN FRANS OVER LEREN EN INSTRUCTIE, HUN VAK EN INCLUSIEF ONDERWIJS
VAKGROEP ONDERWIJSKUNDE ONDERZOEKSGROEP LERARENOPLEIDING & PROFESSIONELE ONTWIKKELING ONDERZOEKSGROEP BELEID EN LEIDERSCHAP IN ONDERWIJS (BELLON) OPVATTINGEN VAN LERAREN FRANS OVER LEREN EN INSTRUCTIE,
Nadere informatieVragenlijst KrachtigeLeeromgevingen in het beroepsonderwijs
Vragenlijst KrachtigeLeeromgevingen in het beroepsonderwijs lgemeen Datum : Functie : Heeft u ook lesgevende taken? : Ja Nee Naam ROC : Locatie : Opleiding : Niveau : Crebo-nummer : Onderwijs kan op veel
Nadere informatieHet landschap van methodieken en tools voor blended learning
Het landschap van methodieken en tools voor blended learning Jos Fransen Lector Teaching, Learning & Technology SURF SIG Blended Learning - 20-09-2017 definities van blended learning blended learning of
Nadere informatieEINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Zoektocht in het Maascentrum. A. Eindtermen voor het basisonderwijs vanaf 01/09/2010
EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Zoektocht in het Maascentrum Derde graad LO A. Eindtermen voor het basisonderwijs vanaf 01/09/2010 Lichamelijke opvoeding Motorische competenties 1.1 De motorische basisbewegingen
Nadere informatie21st Century Skills - Leerdoelen van de puzzels. X2 Computational thinking - 1. Probleem (her)formuleren
21st Century Skills - Leerdoelen van de puzzels Puzzel Vaardigheden Onderwijsdoelen Aanbodsdoelen Ruimte X X0 Informatievaardigheden - 4. Verwerken van X1 Informatievaardigheden (en geletterdheid) - 2.
Nadere informatieProfielwerkstuk: stappenplan, tips en ideeën
Pagina 1 Profielwerkstuk: stappenplan, tips en ideeën Je gaat een profielwerkstuk maken. Dan is euthanasie een goed onderwerp. Het is misschien niet iets waar je dagelijks over praat of aan denkt, maar
Nadere informatieStudiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media
Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Titel: Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Vakcode: LWX999B10 Opleiding: Kunsten, Cultuur en Media Studiefase: Bachelor 3 e jaar/ KCM Major Periode:
Nadere informatieHOOFDSTUK 1 INAUGURALE REDE. Het Ontwerpen van Leertaken binnen de Wetenschappen: Four-Components. Instructional Design als Generatief Ontwerpmodel
HOOFDSTUK 1 INAUGURALE REDE Het Ontwerpen van Leertaken binnen de Wetenschappen: Four-Components Instructional Design als Generatief Ontwerpmodel Jeroen J. G. van Merriënboer Open Universiteit Nederland
Nadere informatieECTS-fiche. Opleiding Didactische Competentie algemeen
ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding SLO Module Didactische Competentie algemeen Code E1 DCa Lestijden 60 Studiepunten 4 Ingeschatte totale 100 studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot JA aanvragen
Nadere informatieDeze steekkaart maakt deel uit van het boek "Steekkaarten doceerpraktijk" van Mieke Clement en Lies Laga (Eds.), uitgegeven door Garant.
Klinisch college Omschrijving Een klinisch college is een specifiek soort interactiecollege, waarvan het belangrijkste doel het aanleren van de vaardigheid tot klinisch redeneren is. Doordat in een klinisch
Nadere informatieProgramma. Inleiding. Project LOB - Codename Future. Arrangeren. Begeleiden van studenten
Programma Inleiding Project LOB - Codename Future Arrangeren Begeleiden van studenten LOB arrangeren Drie scholen Studenten arrangeren lesmateriaal voor een vakdocent Lesmateriaal gaat over de relatie
Nadere informatieBIBLIOTHEEK SOCIALE WETENSCHAPPEN. Handleidingen
BIBLIOTHEEK SOCIALE WETENSCHAPPEN Handleidingen ProQuest Zoeken in ProQuest-databanken: ProQuest Sociology; Political Science; Social Science Journals; Social Services Abstracts; Sociological Abstracts
Nadere informatieWiskunde: vakspecifieke toelichting en tips
Wiskunde: vakspecifieke toelichting en tips Met deze voorbeelden van taken voor de wiskundelessen willen wij verschillende ideeën illustreren. Ten eerste geven zij een idee wat bedoeld wordt met hele-taakeerst
Nadere informatie2. In functie van implementatie van onderzoekscompetenties in de lerarenopleiding
Gebruikswijzer P- Reviews: Hoe kunnen de Reviews op een nuttige manier geïntegreerd worden in de lerarenopleiding? In deze gebruikswijzer bekijken we eerst een aantal mogelijkheden tot implementatie van
Nadere informatieProduct en prijzen 2016 Social Media Rijbewijs
GI T AL E Product en prijzen 2016 Social Media Rijbewijs Januari 2016 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Maak kennis met het Social Media Rijbewijs... 3 Inhoud lessen... 4 Digitale leeromgeving... 5 Prijzen
Nadere informatieHet gebruik van een wiki als CMS in een educatieve context.
Het gebruik van een wiki als CMS in een educatieve context. Vraagstelling/Probleemstelling Omschrijving: De hieronder beschreven casus behandelt de uitwerking van een heel specifiek probleem op microniveau.
Nadere informatieVaardigheden - Internet vmbo-kg12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/61652 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van
Nadere informatieModule 1. Welke soorten informatiebronnen zijn er? www.thomasmore.be/bibliotheek
www.thomasmore.be/bibliotheek Module 1 Welke soorten informatiebronnen zijn er? Gebaseerd op de tutorials informatievaardigheden van Bibliotheek Letteren - K.U.Leuven Module 1 In deze module maak je kennis
Nadere informatieWerkstudentenprogramma Bachelor of Laws in de Rechten (KU Leuven Kulak)
Werkstudentenprogramma Bachelor of Laws in de Rechten (KU Leuven Kulak) Website:http://www.kuleuvenkulak.be/nl/onderwijs/onderwijsaanbod/Rechten/bachelor-in-de-rechtenwerkstudentenprogramma Vraagstelling/Probleemstelling
Nadere informatieCurriculumevaluatie BA Wijsbegeerte
Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor
Nadere informatieOrdenen van informatie
Hoe doe je dat? Door: Jaap Walhout Informatie zoeken op het web Utrecht, 15 oktober 2010 Even voorstellen economie promotie onderzoek cursusontwikkelaar ict-rijk onderwijs Ruud de Moor Centrum informatievaardigheden
Nadere informatie