Wie stemt wat: de atlas van de kiezers

Transcriptie

1 Wie stemt wat: de atlas van de kiezers Het kiezerslandschap in beeld Politieke Barometer Extra / week 22, dinsdag 2010 Kiezers zijn er in alle soorten en maten. Er zijn gezellige kiezers, kiezers die van Nederlands eten houden en kiezers die met de auto rijden. Stel, we maken een atlas. Welke landschappen zijn dan zichtbaar? En waar bevinden de partijen zich? Synovate voerde een correspondentieanalyse uit en kwam tot drie landen. Het land van de persoonskenmerken Als eerste presenteren we het land van de persoonskenmerken: Hoe dichter een partij bij een kenmerk staat, hoe vaker mensen met een voorkeur voor die partij aangeven dat dit kenmerk bij hen past.

2 In de provincie Zorg liggen de steden PVV en SP. De dorpen Narigheid, Financiële Zorgen en Zorgen over het Land liggen op slechts een steenworp afstand. Het land van de persoonskenmerken kent dichtbevolkte gebieden en zeer landelijke gebieden. Het dorp Gelovig bevindt zich aan de rand van het stedelijke gebied. Niet verrassend liggen de steden CDA en ChristenUnie het dichtst bij het dorp Gelovig. Het land van het gedrag De geografie van het land van het gedrag ziet er als volgt uit: In het Oosten ligt de stad GroenLinks. GroenLinks wordt omringd door het dorp Interesse in Andere Culturen en het dorp Biologische Producten. Dicht bij de steden SP en D66 liggen de dorpen Goede Buitenlandse Vrienden en Internationale Politiek. In het Zuid- Westen in het heuvellandschap van de dorpen Commerciële Omroepen en Auto liggen de steden PVV en VVD. De stad ChristenUnie ligt in het Noorden op korte afstand van het

3 dorp Vrijwilligerswerk. De stad CDA koopt haar eten in bij het dorp Nederlandse Gerechten. Het land van de standpunten Op pagina drie van de Atlas vinden we het land van de standpunten: Direct achter het dorp Tegen Bioindustrie ligt de stad GroenLinks. Reis voor de stad D66 via de PvdA richting de dorpen Voel me Europeaan en Voor Fair Trade. De stad SP ligt nabij het dorp Minder Vredesoperaties. In het Monarchistgebergte ligt de stad CDA en haar suburb ChristenUnie. De stad van burgemeester Wilders vindt u net boven het dorp Te Veel Ontwikkelingshulp.

4 Het profiel van de stemmer Welke mensen stemmen op welke partij? Vorige week publiceerde RTL Nieuws op hun website een artikel dat gebaseerd was op onze onderzoeksgegevens. Hierna staat het artikel van RTL Nieuws weergegeven. De gegevens zijn van Synovate, de tekst van RTL Nieuws. Zie ook CDA'er boer, SP'er arbeidsongeschikt Wat is nou een typische PVV-stemmer? Of een VVD-kiezer? Dat weet Synovate, dat profielen van de aanhang van de acht grootste politieke partijen heeft opgesteld. CDA Natuurlijk zijn de cijfers zoals die uit het onderzoek naar voren komen relatief, maar er zit wel een aantal opvallende zaken tussen. Zo blijken CDA-stemmers aanzienlijk meer dan gemiddeld boerse types te zijn. Ook zijn ze gelovig, maar dat mag geen verrassing heten. Wat wel in het oog springt, is dat de CDA-kiezer veel minder vaak arbeidsongeschikt is dan de gemiddelde Nederlander. En, het zijn gezellige mensen, want een CDA'er verkeert liever in gezelschap dan dat hij alleen is. Kiezersprofiel CDA (tussen haakjes percentage CDA versus percentage alle Nederlanders) Man (54% / 4 NL) vanaf 50 jaar (50% / 40% NL) Laag opgeleid (33% / 31% NL) 6% 25% Modaal inkomen ( / 17% NL) Koophuis (71% / 60% NL) Rechts (35% / 20% NL) Noorden van NL (13% / NL) Werkzaam in landbouw, bosbouw en visserij (7% / 2% NL) 22% 18% 23% 74% 331% Arbeidsongeschikt (3% / 7% NL) Gelovig (84% / 36% NL) 51% 65% Regelmatig vrijw illigersw erk (66% / 42% NL) Monarchist (85% / 64% NL) Eet vooral Nederlandse gerechten (57% / 42% NL) Reis per auto (78% / 66% NL) Financiële zorgen (33% / 44% NL) Liever alleen dan in gezelschap ( / 25% NL) 18% 26% 15% 13%

5 ChristenUnie Dan de achterban van de ChristenUnie. Blijkens de onderzoeksresultaten wonen er relatief veel kiezers van die partij in het noorden en oosten van het land. Daarnaast stemmen er meer studenten dan gemiddeld op de CU, wat tevens zou verklaren dat er verhoudingsgewijs veel jongere mensen op 9 juni voor de christelijke partij gaan. Wel zijn de aanhangers van de ChristenUnie types die liever op zichzelf zijn dan met anderen. Ook hebben ze minder interesse in internationale politiek dan de gemiddelde Nederlander. Kiezersprofiel ChristenUnie (tussen haakjes percentage ChristenUnie versus percentage alle Nederlanders) Vrouw (55% / 51% NL) 1 tot 34 jaar (45% / 31% NL) Laag opgeleid (23% / 31% NL) Matige politieke interesse (67% / 58% NL) Huurhuis (33% / 35% NL) Modaal inkomen (24% / 17% NL) Noorden van NL (18% / NL) Oosten van NL (36% / NL) Links ( / 17% NL) Rechts (27% / 20% NL) Studerend/Schoolgaand (13% / 7% NL) Huisvrouw /Huisman (1 / NL) Jonge alleenstaanden (tot 39 jaar) (12% / 7% NL) Gelovig (100% / 36% NL) Regelmatig vrijw illigersw erk (78% / 42% NL) Monarchist (88% / 64% NL) Liever alleen dan in gezelschap (28% / 25% NL) Financiële zorgen (32% / 44% NL) Interesse in internationale politiek (33% / 46% NL) 25% 5% 13% 47% 14% 42% 31% 28% 24% 72% 71% 84% 81% 62% 83%

6 D66 De fans van D66 hebben het goed voor elkaar. Niet alleen zijn de aanhangers van de partij relatief hoger opgeleid dan de gemiddelde Nederlander, ze hebben ook nog eens minder nare dingen in hun leven meegemaakt. Daarnaast voelen D66'ers zich verhoudingsgewijs minder onveilig in hun eigen buurt, hebben ze vaker een inkomen dat boven modaal is en hebben ze meer dan anderen interesse in andere culturen en landen. Klinkt als gelukkige types, die D66-stemmers. Kiezersprofiel D66 (tussen haakjes percentage D66 versus percentage alle Nederlanders) Man (54%/ 4 NL) Tot 34 jaar (34% / 31% NL) Hoog opgeleid (4 / 28% NL) 73% Koophuis (65% / 60% NL) 8% Boven modaal inkomen (42% / 32% NL) 28% Studerend / Schoolgaand (12% / 7% NL) 5 Westen van NL, rest (33% / 2 NL) 15% Links (38% / 17% NL) Rechts (26% / 20% NL) 2 11 Voel me ook Europeaan (72% / 51% NL) Interesse in internationale politiek (63% / 46% NL) Interesse andere culturen en landen (88% / 74% NL) Gebruik biologische producten (37% / 31% NL) Reis per openbaar vervoer (32% / 27% NL) 18% 15% 13% Veel naars meegemaakt (36% / 43% NL) Regelmatig vrijw illigersw erk (27% / 42% NL) Voel onveilig in w oonbuurt ( / 14% NL) 7% 7% 8% Gelovig ( / 36% NL)

7 GroenLinks Mensen die op GroenLinks stemmen, doen hun partij absoluut eer aan. Het profiel van de GroenLinks-kiezer is dan ook weinig verrassend. Zo reizen GroenLinksers veel meer met het openbaar vervoer dan de gemiddelde Nederlanders. Ook kopen ze relatief meer biologische producten en zijn ze meer dan anderen tegen de bioindustrie. Verder zijn ze voorstander van fair trade en laten ze de auto liever staan, wat tevens het intensievere OV-gebruik kan verklaren. Kiezersprofiel GroenLinks (tussen haakjes percentage GroenLinks versus percentage alle Nederlanders) Vrouw (57% / 51% NL) tot 34 jaar (57% / 31% NL) Sterk politieke interesse (38% / 28% NL) Huurhuis (38% / 35% NL) Studerend / Schoolgaand (12% / 7% NL) Jonge alleenstaanden t/m 39 jaar (12% / 7% NL) Beneden modaal inkomen (31% / 26% NL) Noorden van NL (16% / NL) Zeer links (44% / 10 % NL) Reis per openbaar vervoer (63% / 27% NL) gebruik biologische producten (65% / 31% NL) voel me ook Europeaan (7 / 51% NL) tegen bioindustrie (70% / 46% NL) interesse andere culturen en landen (97% / 74% NL) voor fair trade (96% / 81% NL) monarchist (46% / 64% NL) voel onveilig in w oonbuurt (8% / 14% NL) reis per auto (40% / 66% NL) 24% 6% 12% 12% 37% 64% 60% 4 47% 34% 24% 1 15% 361%

8 PvdA De achterban van de PvdA bestaat meer dan de gemiddelde Nederlander uit 40-plussers die behoren tot een tweepersoons huishouden. Daarnaast hebben ze relatief gezien meer interesse in de politiek, in zowel binnen- als buitenland. Er bevinden zich onder de PvdA'ers ook een stuk minder gelovigen, en klagen zullen ze ook minder snel doen. Wat tot slot opvalt is dat de gemiddelde PvdA'er zich ook Europeaan voelt, wat wellicht ook kan verklaren dat ze verhoudingsgewijs veel goede buitenlandse vrienden hebben. Kiezersprofiel PvdA (tussen haakjes percentage PvdA versus percentage alle Nederlanders) Vrouw ( 51% / 51% NL) 0% vanaf 50 (54% / 40% NL) 33% Laag opgeleid (34% / 31% NL) Sterke politieke interesse (37% / 28% NL) 33% Beneden modaal inkomen (28% / 26% NL) Huurhuis (3 / 35% NL) 8% Noorden van NL (14% / NL) Zeer links (27% / NL) Oude tw eepersoons huishoudens (40+) (35% / 27% NL) 32% 28% 163% Goede buitenlandse vrienden (58% / 47% NL) Voel me ook Europeaan (60% / 51% NL) Tegen bioindustrie (63% / 46% NL) Interesse in internationale politiek (55% / 46% NL) 8% 8% 8% Klager ( / 13% NL) Gelovig (26% / 36% NL) 12% 5%

9 PVV Waar de D66-kiezer zich nog veilig voelt in z'n woonwijk, geldt dat absoluut niet voor de PVV-stemmer. Mensen die een voorkeur hebben voor de partij van Geert Wilders zijn volgens het opgestelde profiel vooral mannen ouder dan 35 jaar die relatief vaak werkloos of werkzoekend zijn of in de bijstand zitten. Bovendien is de PPV-kiezer verhoudingsgewijs erg vaak arbeidsongeschikt. Daarnaast voelen de PVV'ers zich niet bepaald Europeaan en vertonen ze weinig interesse in andere culturen en landen. Kiezersprofiel PVV (tussen haakjes percentage PVV versus percentage alle Nederlanders) Man (5 / 4 NL) 20% 35 tot 49 jaar (32% / 2 NL) Laag opgeleid (27% / 31% NL) Huurhuis (3 / 35% NL) Modaal inkomen ( / 17% NL) Arbeidsongeschikt ( / 7% NL) Werkloos, w erkzoekend of bijstand (6% / 4% NL) Studerend/Schoolgaand (4% / 7% NL) Zuiden van NL (32% / 24% NL) Zeer rechts (40% / 15% NL) Voel onveilig in w oonbuurt (2 / 14% NL) Wens meer politieke invloed (67% / 52% NL) Interesse andere culturen en landen (48% / 74% NL) Voel me ook Europeaan (30% / 51% NL) Gelovig (17% / 36% NL) Reis per openbaar vervoer ( / 27% NL) Gebruik biologische producten (22% / 31% NL) -40% % -12% -13% 40% 12% 34% 32% 14% 63% 161%

10 SP De arbeidsongeschiktheid onder PVV-stemmers is nog niks vergeleken met die onder de SP-kiezers. Van de SP-aanhang zijn namelijk extreem veel mensen niet meer in staat om te werken, zo blijkt uit het onderzoek. Daarnaast zijn SP'ers bovengemiddeld werkloos, werkzoekend of zitten ze in de bijstand. Daarnaast hebben ze verhoudingsgewijs veel naars meegemaakt, verkeren ze niet in al te beste gezondheid en zijn de gemiddelde SPstemmers geen fan van het koningshuis. Wel gaan ze graag op vakantie in eigen land. Kiezersprofiel SP (tussen haakjes percentage SP versus percentage alle Nederlanders) Vrouw (55% / 51% NL) vanaf 50 jaar (45% / 40% NL) Laag opgeleid (37% / 31% NL) Sterke politieke interesse (33% / 28% NL) Huurhuis (46% / 35% NL) Noorden van NL (15% / NL) Zeer links (33% / NL) Arbeidsongeschikt (14% / 7% NL) Werkloos, w erkzoekend of bijstand (8% / 4% NL) Beneden modaal inkomen (36% / 26% NL) Financiele zorgen (58% / 44% NL) Reis per openbaar vervoer (36% / 27% NL) Gebruik biologische producten (41% / 31% NL) Veel naars meegemaakt (54% / 43% NL) Goede gezondheid (71% / 81% NL) Monarchist (52% / 64% NL) Tevreden eigen onderw ijskansen (70% / 82% NL) Vakantie meestal in buitenland (44% / 61% NL) 12% 13% 1 32% 38% 41% 14% 13% 80% 223% 108%

11 VVD Tot slot nog de VVD-kiezers, want ook van hen is het profiel opgesteld. En wat blijkt, de VVD'ers zijn behoorlijk ondernemende types, in vergelijking met de gemiddelde Nederlander. Tot de VVD-achterban behoren relatief veel mannen, die hoog opgeleid zijn, boven modaal verdienen en in een koophuis wonen. Bovendien bevinden zich onder de VVD-stemmers aanzienlijk minder werklozen of werkzoekenden. En ook al hebben ze het niet zo op biologische producten, de VVD'ers zijn gezonde mensen. Kiezersprofiel VVD (tussen haakjes percentage VVD versus percentage alle Nederlanders Man (58% / 4 NL) 17% 35 tot 49 jaar (31% / 2 NL) 54% Hoog opgeleid (38% / 28% NL) Sterke politieke interesse (35% / 28% NL) Koophuis (75% / 60% NL) 28% 25% 33% Boven modaal inkomen (4 / 32% NL) 52% Westen van NL, rest (34% / 2 NL) 18% Zeer rechts (3 / 15% NL) 152% Werkzaam als zelfstandige ondernemer (8% / 5% NL) 80% Jonge tweepersoons huishoudens (tot 39 jaar) (14% / NL) 2 Werkloos, werkzoekend of bijstand (1% / 4% NL) 72% Reis per auto (77% / 66% NL) Vakanties meestal buitenland (70% / 61% NL) Goede gezondheid (8 / 81% NL) 6% Gebruik biologische producten (24% / 31% NL) Tegen bioindustrie (33% / 46% NL)

12