Einde eigenregiemodel verzuimbegeleiding? (deel 3)

Transcriptie

1 Einde eigenregiemodel verzuimbegeleiding? (deel 3) Net voor de zomer werd de arbomarkt opnieuw opgeschrikt door een publicatie van privacywaakhond het CBP. Hoewel dit voor de buitenwereld onopgemerkt is gebleven, betekent de aankondiging tot handhaving van de privacywetgeving mogelijk het einde van het eigenregiemodel voor verzuimbegeleiding en een tsunami aan opgelegde boetes voor werkgevers en arbodiensten. De afgelopen jaren heeft het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) bij meerdere van zijn reguliere inspecties geconstateerd dat zowel arbodienstverleners als werkgevers zich niet consequent aan de privacyregels en het waarborgen van medische gegevens houden.

2 Juridisch gelijk versus arbopraktijk Begin juni 2015 volgde vooralsnog de laatste publicatie van het CBP waarin het Humannet-dossier publiek werd gemaakt en alle beheerders van arbo- en verzuimsystemen zijn aangeschreven. Wat vooral opvalt, is het publieke gevecht tussen juridisch gelijk en de dagelijkse arbopraktijk. Er is nog nooit zo expliciet beschreven aan welke functionele specificaties een HR-systeem moet voldoen als het gaat om verzuimregistratie. Als gevolg hiervan zijn alle spreekwoordelijke verloven ingetrokken en zijn aanbieders van deze HR- of verzuimsystemen aan de slag gegaan met het compliant maken van hun systemen. CBP-normen Wat zegt het CBP nu precies als het gaat om het registeren en verwerken van de privacy van medische gegevens en veiligheid van verzuimsystemen? Systemen die via internet toegankelijk zijn, moeten minimaal beveiligd zijn met zogenaamde two-step verificatie c.q. twee factor authenticatie voor alle gebruikers. Dit betekent dat er, behalve een wachtwoord, bijvoorbeeld ook een sms met een code wordt gestuurd naar een vooraf goedgekeurd mobiel nummer of geverifieerd mailadres. Beveiligingsrisico s van de systemen dienen aantoonbaar periodiek in kaart te worden gebracht door middel van penetratietesten of security audits. Maar er is meer De systeemleveranciers, maar ook de gebruikers de arbodienstverlener én de klant dienen

3 passende organisatorische en technische maatregelen te treffen. Het CBP zegt onder meer: Personen die medische gegevens niet mogen verwerken, mogen ze ook niet inzien. Medische gegevens mogen alleen toegankelijk zijn voor de bedrijfsarts. Een werkgever mag alleen vragen stellen die noodzakelijk zijn voor de begeleiding van de zieke medewerker: het telefoonnummer, de duur van het verzuim, lopende werkzaamheden en afspraken en of sprake is van een arbeidsongeval of verkeersongeluk. Wat niet mag, is het verwerken of registeren van gegevens rondom de aard en oorzaak van de ziekte of medische handelingen door de werkgever. Een keuzelijstje met verzuimoorzaken mag niet meer, open invulvelden waarin je medische gegevens of verzuimoorzaken kunt vastleggen, mogen ook niet meer. Aangescherpte richtlijnen HR- en verzuimsystemen Het CBP stelt, dat verzuimsystemen die niet voldoen aan deze eisen in strijd handelen met de Wet bescherming persoonsgegevens. Voor arbodiensten betekent deze recente uitspraak nogal wat, want begin juni 2015 voldeed nog geen enkel verzuimsysteem volledig aan deze aangescherpte richtlijnen. Wellicht nog belangrijker is het feit dat arbodiensten, naast het gebruik van hun eigen expertsystemen, ook gegevens vastleggen in meer algemene HR-systemen of verzuimsystemen van de klant. Uit ons onderzoek blijkt namelijk dat ruim 70 procent van de arbodienstverleners ook werkt in het verzuimsysteem van de klant. Bij 73 procent van de aanbieders worden gegevens nog

4 regelmatig uitgewisseld per mail of zelfs per post. We vroegen de arbodiensten hoe zij de privacy van hun klanten, hun systemen en natuurlijk de medische informatie binnen hun dienstverlening waarborgen. We zien gelukkig dat de meeste aanbieders de urgentie van dit onderwerp wel scherp hebben. Waarborgen zitten bij zowel interne als externe verzuimsystemen in de privacyreglementen en procedures, in het behalen van certificaten zoals ISO 27001, NEN 7510 en het Keurmerk Veilig HR-Systeem, in het uitvoeren van audits door externe partijen en in duidelijke handboeken voor medewerkers en klanten. Ketenaansprakelijkheid Maar dat is nog niet alles, want de volledige keten van hostingprovider tot eindgebruiker wordt inmiddels door de toezichthouder bekeken. Dit betekent dat systeemleverancier, arbodienst en werkgever samen verantwoordelijk zijn om aan de aangescherpte privacyrichtlijnen te voldoen. Afschuiven naar een andere schakel in de keten is er dus niet meer bij. De recent aangescherpte Europese wetgeving bepaalt dat de aanbieder voortaan verantwoordelijk en aansprakelijk is voor de veiligheid van de hele keten. Dit blijkt ook uit het verplichte meldpunt datalekken dat vanaf 1 januari 2016 van kracht is. Aangepaste procedures arbodiensten Uit de gesprekken met de arbodiensten en aanbieders van verzuimsystemen blijkt dat men vanaf juni flink bezig is de teugels aan te trekken. Als werkgever is de kans groot dat u recent een andere login

5 hebt gekregen en dat u de verzuimmelding op een andere manier door moet geven aan uw arbodienst. U kunt daarbij nu geen inhoudelijke informatie meer over de verzuimmelding doorgeven. Lukt het u dan nog wel om een goede vraag aan bedrijfsarts te stellen? De komende maanden kunt u flink aangepaste procedures van uw arbodienst verwachten en waarschijnlijk ook hogere kosten om aan al deze nieuwe richtlijnen te voldoen. Immers, het registreren van het privacyreglement bij het CBP is voor arbodiensten niet langer voldoende. Ook de reguliere arbo-audit, of een papieren certificering zoals ISO27001, biedt onvoldoende garantie als het gaat om privacy en veiligheid. Privacy geen issue voor werkgevers en werknemers Hoe zeer het onderwerp privacy ook speelt in Arboland, bij werkgevers leeft het onderwerp nog maar zeer beperkt. Uit ons onderzoek blijkt dat in slechts één op de vier van de gevallen organisaties om expliciete waarborgen vragen rondom de privacy van medische gegevens. Dat werkgevers zich er niet druk over maken, is misschien ook wel heel erg logisch. Immers, als goed werkgever maak je je sterk voor je zieke medewerker en zijn of haar herstel. En als goed werknemer ben je hierover met je werkgever in gesprek. Hoewel de werkgever er formeel juridisch niets mee te maken heeft, lijkt het toch onvoorstelbaar en zeer ongewenst dat werkgever en werknemer bij een ziekmelding expliciet vragen als Hoe is het met je? en Wat scheelt eraan? moeten ontwijken?

6 Social media Uit ons onderzoek blijkt ook dat aanbieders zich afvragen waarom we in dit land wel accepteren dat we massaal ons wel en wee tot in lengte van jaren delen en vastleggen via Google, Twitter, Instagram en Facebook, dat de overheid alles mag weten en zelfs toegang geeft tot deze data aan andere grootmachten, maar dat je als werkgever niet eens een persoonlijke aantekening mag maken over een medewerker die zich ziek meldt. Je mag best stellen dat de intentie van een werkgever is om deze medewerker zo goed mogelijk te ondersteunen en de arbodienst zo goed mogelijk te informeren. Wij kennen over het geheel genomen een hele informele open bedrijfscultuur in Nederland en werkgever en medewerker kiezen heel begrijpelijk voor een pragmatische aanpak. Men weet dus vrijwel altijd wat er aan de hand is. Privacy kruistocht CBP De vraag is echter of het CBP deze pragmatische en persoonlijke benadering nog accepteert. Zijn huidige koers lijkt meer en meer op een kruistocht tegen de onveilige communicatielijnen (lees telefoon, of open invulvelden in het systeem). Voor de duidelijkheid, het gaat hier niet om expliciet medische aantekeningen. Met name sociale omstandigheden spelen vaak een grote rol, relationele zaken bijvoorbeeld, mantelzorg of een sterfgeval. En als je hier niets van mag noteren in een vertrouwelijke interne notitie, dan wordt persoonlijke begeleiding van deze medewerker al snel lastig. Je kunt je afvragen hoe deze wat afstandelijke benadering

7 overkomt op de werknemer. Je hoort het ze al zeggen: Mijn werkgever wil niet eens weten hoe het met me gaat, hij wil alleen maar weten wanneer ik weer terugkom! Werkgever en werknemer in gesprek Wat het extra duaal maakt, is dat er op de markt allerlei initiatieven zijn die werkgevers lees leidinggevenden meer handvatten geven zelf in gesprek te gaan met hun al dan niet chronisch zieke medewerker. Voorbeelden zijn het initiatief van het Arbeidsdeskundig Kennis Centrum (AKC) tot oprichting van de Bibliotheek Arbeidsparticipatie & Chronische ziekte. Een digitale kennisbron die niet alleen is opengesteld voor arbeidsdeskundigen maar ook voor werkgevers, HR-professionals en leidinggevenden. Maar ook KWF kanker op de werkvloer en het TNO Werkdrukmodel. Deze laatste gaat uit van sociale steun van leidinggevenden en collega s en het bespreekbaar maken van werkdruk. Alle initiatieven gaan er van uit, dat je vooral met elkaar in gesprek moet gaan. Iets wat het CBP met haar richtlijnen verbiedt. Uit de gesprekken die we afgelopen maanden voerden blijkt dat de meeste aanbieders grote vraagtekens zetten bij de gevolgen van deze uitleg van het CBP. Einde eigen regie? Wij vragen ons af of met het CBP-decreet gelijk het einde van het eigen-regie-model is uitgevaardigd. Want, is het voor de werkgever nog wel mogelijk de regie over verzuimbegeleiding te voeren als je niets mag vragen en registreren? Deze aangescherpte richtlijnen vereisen dat je als werkgever

8 weer vroegtijdig de arbodienst inschakelt om uit te vragen of het verzuim legitiem is, wat de medewerker nog wel kan en wat er gedaan kan worden om het herstel te bevorderen. Auteurs: Bob Zeegers en Marco de Zeeuw zijn beide partner van HR Navigator. Zij ondersteunen jaarlijks bijna werkgevers bij het selecteren van een arbodienst, een HR-systeem, preventie of een verzuimsysteem via selectiesites Arbokiezer, Verzuimsystemen.nl, Preventiekiezer, HRM-Softwarekiezer. Deel 1 Belangrijkste trends en ontwikkelingen in Arboland Deel 2 Arbomarkt kiest definitief voor verlengde arm bedrijfsarts Arbodienst nodig? Vind de arbodienst die bij u past! Arbokiezer is een gratis adviesdienst die u persoonlijk helpt bij het vinden van de meest geschikte arbodienst of bedrijfsarts voor uw organisatie. Ons selectiesysteem vergelijkt uw wensen en eisen met het aanbod van ruim 40 arbodiensten en vraagt bij de drie best passende arbodiensten een maatwerkofferte op. Hoe werkt het? U vult een online vragenlijst in, dat duurt ongeveer 15 minuten. Arbokiezer matcht uw wensen en eisen met het aanbod van ruim 40 arbodiensten. Arbokiezer selecteert de drie best passende aanbieders. Tijdens een persoonlijk adviesgesprek stellen we samen met u dedefinitieve vraagstelling vast. Op basis daarvan maken we de match. Bij deze arbodienstverleners vragen wij maatwerkoffertes op. Wat krijgt u? Binnen 2 weken ontvangt u een adviesrapportage met daarin een vergelijking van de aanbieders, de scores per aanbieder, drie maatwerkoffertes, inzicht in de kosten en tips & trucs die u helpen bij het selectieproces. Hierna kunt u goed voorbereid de gesprekken in met de aanbieders. >>> Ga naar Arbokiezer

9 BG magazine OVAL lanceert toolkit voor arbo- en verzuimbeleid De OVAL heeft een handige toolkit ontwikkeld die werkgevers helpt bij het inrichten van het arbo- en verzuimbeleid. Steeds meer bedrijven kiezen ervoor om zelf de regie over hun bedrijfsgezondheidszorg te voeren. De toolkit biedt een overzicht van de verantwoordelijkheden en mogelijkheden. Alle spelregels zijn erin opgenomen en worden vertaald naar de praktijk van alledag.

10 Arbeidsomstandigheden, verzuim, preventie en duurzame inzetbaarheid zijn belangrijke thema s binnen organisaties. Ieder bedrijf hanteert daarin een andere aanpak. Het HRbeleid, specifieke veiligheidsrisico s, maar ook de beschikbare kennis en personele capaciteit spelen een rol. In de leidraad zijn de verschillen en overeenkomsten tussen de maatwerkregeling en de vangnetregeling opgenomen. Ook wordt aandacht besteed aan eigen regie, de rol van de OR en mogelijke valkuilen. Wet- en regelgeving wordt op een toegankelijke manier uitgelegd en samengevat in een checklist. De toolkit is een belangrijke check voor iedere werkgever, HRafdeling en OR voor inrichting of herijking van het arbo- en verzuimbeleid.

11 Twee nieuwe keurmerken voor casemanagers: Crov en Rccm Sinds afgelopen maand kent Nederland een tweetal keurmerken die garant staan voor kwalitatief hoogwaardig casemanagement: Crov en Rccm. Deze keurmerken, verleend door de beroepsregistervereniging RNVC, staan garant voor kwaliteit en integriteit. Het belang van casemanagement Als een werknemer arbeidsongeschikt wordt, krijgt hij met een aantal partijen te maken: de werkgever maar ook de bedrijfsarts. Deze stelt vast wat de beperkingen van de werknemer zijn. Een arbeidsdeskundige stelt vervolgens vast wat de werknemer met die beperkingen nog kan. Veelal bewaakt een casemanager de belangen van werkgever en werknemer en zorgt ervoor dat de nodige acties op tijd gebeuren. In veel gevallen is de leidinggevende de casemanager. De ervaring leert echter dat, zeker als het verzuim langdurig is of dreigt te zijn, casemanagement een complex vak is dat een professionele insteek vereist. Vereisten Crov staat voor Casemanager Regie op Verzuim, een opleiding op HBO niveau. Rccm staat voor Register Case- en Caremanager, en is een geaccrediteerde Post Bachelor opleiding. De eisen waar de casemanager aan moet voldoen om het keurmerk Crov of Rccm te verkrijgen:

12 een succesvol afgeronde HBO geaccrediteerde en door de RNVC erkende opleiding; jaarlijkse bijscholingen plus examens; gebondenheid aan de ethische gedragscode van de RNVC. Hiermee wordt bewaakt dat de casemanager op integere wijze functioneert, ook binnen de regels en strekking van de privacywetgeving. Beide opleidingen worden gegeven door CS Opleidingen. Arbomarkt kiest definitief voor verlengde arm bedrijfsarts (deel 2) Uit het jaarlijkse onderzoek onder arbodienstverlening in

13 Nederland, dat in juni van dit jaar weer door HR Navigator is uitgevoerd, blijkt dat het werken onder de verlengde arm van een bedrijfsarts veel terrein heeft gewonnen. Bij 62,9 procent van de onderzochte aanbieders werkt de casemanager inmiddels onder gedelegeerde verantwoordelijkheid van de bedrijfsarts. Dit was vorig jaar nog maar 48 procent, een forse stijging dus. Hoe is casemanagement ook al weer ontstaan? Met de introductie van de Wet verbetering Poortwachter in 2002 is het begrip casemanagement geïntroduceerd. Formeel gezien is de casemanager de procesverantwoordelijke bij of namens de werkgever. Demedicaliseren toverwoord Met de liberalisering van de Arbowet in juli 2005 is de markt helemaal open gebroken. Verzuimbedrijven in vele gedaanten kwamen op in de markt en demedicalisering werd zo ongeveer het toverwoord. De casemanager zat al snel eerste rang en de dure dokter werd (en wordt?) vooral zo laat mogelijk ingeschakeld. De aandacht voor verzuim en arbeidsongeschiktheid is in die periode enorm toegenomen. De verzuimcijfers en de WIA-instroom zijn tegelijkertijd fors afgenomen. Kortom: iedereen tevreden, toch? Gelukzoekers en wantoestanden Niets is minder waar, want zoals met zoveel nieuwe markten, kwamen er rasechte cowboys en andere gelukszoekers op het blinkende goud af. En een ware cowboy interpreteert het recht meestal op zijn eigen wijze De eerste geluiden over wantoestanden kwamen al snel boven.

14 Werknemers zouden onder druk gezet worden om snel weer aan het werk te gaan. Niet-medici stelden vergaande medische vragen over de verzuimoorzaken en oordeelden vervolgens over het wel of niet arbeidsongeschikt zijn. Vooral de FNV en het CBP hebben serieus werk van gemaakt van deze signalen. Maar pas nadat Zembla haar eerste uitzending in april 2012 had uitgezonden, is het balletje pas echt gaan rollen. Markt van oplichters? Zembla liet een voorbeeld zien van een middelgrote nieuwe speler in de markt waar het op meerdere fronten niet goed ging. Onder druk van met name retailwerkgevers met kleine marges, werden goedkope abonnementen gesloten waarbij de nietmedische casemanager als bok op de haverkist de medewerkers vanaf de eerste dag achter de broek aan zat. Deze casemanagers vroegen expliciet medische gegevens uit. Bedrijfsartsen werden onder druk gezet om medewerkers vooral snel (deels) arbeidsgeschikt te verklaren. Als klap op de vuurpijl werd dit alles onomwonden geregistreerd in een verzuimsysteem waarvan de beveiliging niet geheel op orde was. Dat dit vervolgens resulteerde in beeldvorming als zou de arbomarkt een grote groep cowboys, graaiers en oplichters zijn die zich laten leiden werkgevers die continu hun medewerkers over de kling jagen, is apert onjuist. Dit beeld behoeft wat ons betreft een flinke nuancering: aan de kant van de werkgevers én aan de kant van de arbodienstverleners. De meeste werkgevers hebben echt het beste met hun medewerkers

15 voor en geven voldoende ruimte, budget en support bij herstel en re-integratie. En verreweg de meeste arbodiensten begeleiden zowel medewerker als werkgever op verantwoorde manier bij verzuim en arbeidsongeschiktheid. Privacynormen We zien wel dat het in de praktijk vrijwel onmogelijk is om op een goede manier om te gaan met de privacynormen in Nederland. Bij de ziekmelding vraag je als goed werkgever immers hoe het ermee gaat. De medewerker vertelt dan meestal gewoon wat er aan de hand is. Deze informatie mag je echter niet registreren en al helemaal niet gebruiken om de arbodienst aan te sturen. Dus als een medewerker aangeeft moe te zijn, het even niet ziet zitten en slecht slaapt, dan mag je hier eigenlijk niets anders mee dan een blanco melding zonder enige context doorgeven aan de arbodienst. Die moet zelf maar uitzoeken wat er aan de hand is. Als werkgever hoor je vervolgens alleen maar of de medewerker arbeidsongeschikt is of niet, wat hij nog wel kan, wanneer je hem terug mag verwachten en of er een interventie gewenst is, niet welke. Verlengde arm bedrijfsarts Terug naar de niet-medische casemanager. Formeel was deze professional dus alleen maar de procesbewaker. En die heeft exact dezelfde restricties als de werkgever en mag dus ook niets vragen en registreren over de verzuimoorzaak. Een groot deel van de verzuimbedrijven had en heeft zo n nietmedische casemanager in dienst en moest dus een antwoord vinden op dit vraagstuk. Dit antwoord lijkt nu definitief gevonden te zijn in de verlengde arm constructie.

16 De nog steeds niet-medische casemanager werkt dan formeel onder de gedelegeerde verantwoordelijkheid van de bedrijfsarts en mag daarmee ineens wél medische vragen stellen en registreren. Bedrijfsarts terug op de loonlijst Uit het onderzoek blijkt verder dat steeds meer arbodienstverleners toch weer een bedrijfsarts op hun loonlijst hebben en dat deze gemiddeld bijna acht uur per week besteedt aan het begeleiden van zijn casemanagers. Stel dat deze bedrijfsarts tien casemanagers onder zijn hoede heeft, dan is dat ruim drie kwartier per casemanager per week. Met 4 procent verzuim en medewerkers in portefeuille, heeft de gemiddelde casemanager ongeveer negentig lopende dossiers onder zijn hoede. Maar, slechts een klein deel van deze dossiers duurt langer dan twee weken, dus theoretisch gezien heeft de bedrijfsarts best veel tijd om samen met de casemanager de complexere dossiers door te nemen. Wat wel opvalt is dat minder dan 25 procent van de casemanagers een medische opleiding of achtergrond heeft. Hun rol in het medische deel van de verzuimbegeleiding is echter zeer groot. Er zijn bijvoorbeeld arbodiensten waar de casemanager op afstand een WvP-probleemanalyse maakt uit naam van de bedrijfsarts. Het oordeel over wel of niet arbeidsongeschikt ligt hiermee steeds meer in de handen van deze casemanager. Verlengde arm model veel voordelen Het verlengde arm model heeft veel voordelen. Het is goedkoper de casemanager kost gemiddeld 101, en de bedrijfsarts 161,50 er is actie vanaf dag één en niet pas in de zesde

17 week. En tot slot, de begeleiding valt nog verder te automatiseren door de casemanager met behulp van triagesystemen. Deze systemen fungeren als ondersteuning bij het beoordelen van verzuimmeldingen. Ook kan men gebruik maken van Employee Self Service waarbij de werknemer via een app of online vragen over zijn belastbaarheid moet beantwoorden. Ook de mogelijke besparing op de verzuimkosten is niet mis. Want, als je een medewerker pas in de vierde week oproept voor het spreekuur van de bedrijfsarts, dan betekent dit dat je als werkgever feitelijk zo n 4.500, aan loon en andere kosten accepteert. Dat is anders als je al op dag één van het verzuim in actie komt. Je kunt tegen relatief weinig kosten vier weken eerder ingrijpen als er extra inzet nodig is. Daarnaast minimaliseert eerder ingrijpen het grijze c.q. zwarte verzuim. En als je beseft dat een verzuimde werkdag in Nederland gemiddeld tussen de 100, en 250, kost, dan is deze vervroegde inzet snel terugverdiend. Het vermeende tekort aan bedrijfsartsen wordt met de prominente inzet van de casemanager in elk geval deels opgelost. Kortom, het is dus logisch dat de markt dit model heeft omarmd als meeste geschikt model voor arbodienstverlening. Terug naar medisch model? De arbodiensten handelen nu dus juridisch correct en hebben daarmee een passend antwoord gevonden op het Zembla-debacle en de privacyrichtlijnen van het CBP. Toch knaagt bij ons de vraag of de ingeslagen weg wel de goede

18 is. Uit ons onderzoek blijkt namelijk dat de arbodiensten niet investeren in het vergroten van de medische kennis bij de casemanager. Minder dan één op de vier casemanagers heeft een medische achtergrond. En wíllen we eigenlijk wel dat een niet-medicus of een geautomatiseerd systeem een oordeel velt over onze arbeidsongeschiktheid? Impliciet is de markt met de definitieve doorbraak van de verlengde arm terug bij een medisch model zoals dat voor 2005 usance was, maar dan nu zonder medicus. En of dat nu de bedoeling is Auteurs: Marco de Zeeuw is partner van HR Navigator en specialist in sociale zekerheid en arbo & verzuim. Bob Zeegers is partner van HR Navigator en ruim tien jaar werkzaam binnen het werkveld bedrijfsgezondheid. Zij ondersteunen jaarlijks bijna werkgevers bij het selecteren van een arbodienst, een HR-systeem of een verzuimsysteem via selectiesites als Arbokiezer, VerzuimSystemen.nl en HRM-Softwarekiezer. BG magazine Deel 1 Belangrijkste trends en ontwikkelingen in arboland Deel 3 Einde eigenregiemodel verzuimbegeleiding?

19 Arbodienst nodig? Vind de arbodienst die bij u past! Arbokiezer is een gratis adviesdienst die u persoonlijk helpt bij het vinden van de meest geschikte arbodienst of bedrijfsarts voor uw organisatie. Ons selectiesysteem vergelijkt uw wensen en eisen met het aanbod van ruim 40 arbodiensten en vraagt bij de drie best passende arbodiensten een maatwerkofferte op. Hoe werkt het? U vult een online vragenlijst in, dat duurt ongeveer 15 minuten. Arbokiezer matcht uw wensen en eisen met het aanbod van ruim 40 arbodiensten. Arbokiezer selecteert de drie best passende aanbieders. Tijdens een persoonlijk adviesgesprek stellen we samen met u dedefinitieve vraagstelling vast. Op basis daarvan maken we de match. Bij deze arbodienstverleners vragen wij maatwerkoffertes op. Wat krijgt u? Binnen 2 weken ontvangt u een adviesrapportage met daarin een vergelijking van de aanbieders, de scores per aanbieder, drie maatwerkoffertes, inzicht in de kosten en tips & trucs die u helpen bij het selectieproces. Hierna kunt u goed voorbereid de gesprekken in met de aanbieders. >>> Ga naar Arbokiezer

20 Rek in reikwijdte aansprakelijkheid arbodienst Als werkgevers een loonsanctie krijgen, proberen ze steeds vaker verhaal te halen bij de arbodienst. Dat de reikwijdte van de aansprakelijkheid van de arbodienst rekbaar is, blijkt uit twee recente rechtelijke uitspraken. Een werkgever is volgens de Arbowet in de meeste gevallen verplicht om zich voor de verzuimbegeleiding bij te laten staan door een gecertificeerde arbodienst. Werkgevers schakelen de arbodienst echter niet alleen in vanwege deze wettelijke plicht, maar ook vanwege de

21 deskundigheid. Ze zijn zich namelijk steeds meer bewust van de kosten die gepaard gaan met verzuim en de rol die een arbodienst door een adequate verzuimbegeleiding kan spelen om de kosten van ziekteverzuim enigszins te beperken. Loonsanctie Het is vaste rechtspraak dat de eindverantwoordelijkheid voor de verzuimbegeleiding bij de werkgever ligt. Een werkgever kan een UWV-loonsanctie dus niet afwenden door te verwijzen naar de arbodienst. Als een werkgever geconfronteerd wordt met een loonsanctie, proberen werkgevers steeds vaker verhaal bij de arbodienst te halen. Hieronder twee recente uitspraken over de aansprakelijkheid van de arbodienst. No-risk status werknemer In deze zaak stelt een werkgever de arbodienst aansprakelijk, omdat de bedrijfsarts niet aan de werkgever heeft gemeld dat een van zijn werknemers een no-risk status heeft. Een werknemer met een no-risk status kan aanspraak maken op ziekengeld van het UWV op grond van artikel 29b van de Ziektewet. Dit levert de werkgever een aanzienlijk financiële besparing op voor wat betreft de loondoorbetaling tijdens ziekte. In dit geval heeft de werkgever gewoon het loon van deze werknemer doorbetaald. Dit loon vordert de werkgever van de arbodienst, maar de arbodienst doet een beroep op het medisch beroepsgeheim.

22 De rechter oordeelt dat de bedrijfsarts de informatie over de no-riskpolis wél had moeten verstrekken aan de werkgever en dat deze informatie niet onder het medisch beroepsgeheim valt. Over de hoogte van de schade wordt nog doorgeprocedeerd. Deze uitspraak rekt de reikwijdte van de aansprakelijkheid van de arbodienst op. Juridisch is het echter wel de vraag of het uitvragen van de no-risk valt onder de contractuele afspraken tussen werkgever en arbodienst. Als dat niet zo is, kan de arbodienst in principe ook niet aansprakelijk zijn. In veel gevallen is dit echter niet met zoveel woorden in de contracten tussen arbodiensten en werkgevers geregeld. Het is dus verstandig om dit wél te regelen. Rechtbank Noord-Holland 7 mei 2015 Fysieke en psychische beperkingen In deze zaak gaat het over een bedrijfsarts die heeft nagelaten om, naast de fysieke beperkingen van een werknemer, ook de psychische beperkingen te benoemen om op die manier te komen tot een passende begeleiding. Doordat de begeleiding van de bedrijfsarts niet adequaat is geweest, legt het UWV de werkgever een loonsanctie op. De werkgever vindt dat de bedrijfsarts een beroepsfout heeft gemaakt en stelt de arbodienst aansprakelijk voor de schade van de loonsanctie. De arbodienst verweert zich nog door te stellen dat ook de werkgever niet alle instructies heeft opgevolgd, bijvoorbeeld het doorzetten van de aanvraag van een deskundigenoordeel. De rechter oordeelt uiteindelijk dat de bedrijfsarts inderdaad een beroepsfout heeft gemaakt, maar vindt dat voor een klein deel sprake is van eigen schuld aan de zijde van de werkgever.

23 De werkgever heeft ondanks het advies van de bedrijfsarts namelijk geen deskundigenoordeel aangevraagd. De rechtbank komt tot de conclusie dat de arbodienst voor 80 procent aansprakelijk gehouden kan worden voor de schade van werkgever. Rechtbank Midden-Nederland 10 juni 2015 Conclusie Deze twee uitspraken geven aan dat de reikwijdte van de aansprakelijkheid van de arbodienst nog niet (helemaal) is uitgekristalliseerd. In ieder geval kunnen we uit de twee uitspraken de conclusie trekken dat zowel arbodiensten als werkgevers kritisch naar hun contractuele afspraken moeten kijken om de inspanningsverplichtingen over en weer boven tafel te krijgen. TIPS Controleer de overeenkomst met de arbodienst en laat deze waar nodig aanpassen zodat u discussies over aansprakelijkheid kunt voorkomen. Leg tekortkomingen over en weer altijd schriftelijk vast en zorg waar nodig voor een tijdige aansprakelijkstelling. Maak bezwaar tegen een opgelegde loonsanctie, ook of juist als sprake is van een tekortkoming van de arbodienst. Dit is (meestal) noodzakelijk voor een succesvolle civiele aansprakelijkheidsprocedure. Lex Takkenberg, WVO Advocaten BG magazine

24 Belangrijkste trends en ontwikkelingen in arboland (deel 1) De afgelopen drie maanden vond voor de zevende keer het onderzoek onder arbodienstverleners in Nederland plaats. Dit artikel is een verkorte versie van de belangrijkste trends en ontwikkelingen in arboland. In een serie artikelen die verschijnt in deze nazomer, worden deze thema s verder uitgediept. Het onderzoek is uitgevoerd door HR Navigator, het grootste private onderzoeksbureau binnen het HR-domein. Behalve het invullen van een uitgebreide online vragenlijst

25 werden verdiepende gesprekken gevoerd op directieniveau met 45 arbodienstverleners. Gezamenlijk bedienen deze aanbieders meer dan 4,3 miljoen werknemers. Ook zijn de klantbehoeften van 600 klanten die selectiesite Arbokiezer de afgelopen 12 maanden ondersteunde, meegenomen in de onderzoeksresultaten. Werken onder verlengde arm bedrijfsarts winnend arbomodel Uit het onderzoek blijkt dat het werken onder de verlengde arm van een bedrijfsarts veel terrein heeft gewonnen. Bij 62,9 procent van de onderzochte aanbieders werkt de casemanager inmiddels onder gedelegeerde verantwoordelijkheid van de bedrijfsarts. Dit was vorig jaar nog maar 48 procent, een forse stijging dus. Is hiermee de oplossing gevonden voor het Zembla-debacle van 2012? Tijdens de beruchte Zembla-uitzending werd de casemanager, die qua privacy flink over de schreef ging, hardhandig gefileerd. Door de casemanager onder verantwoordelijkheid van de bedrijfsarts te laten werken, is deze nu gelegitimeerd om wél medische vragen te stellen en vast te leggen. Hiermee is de casemanager de poortwachter en ontlast hij de bedrijfsarts. Forse verbeteringen verzuimbegeleiding Onder aan de streep hebben er in de afgelopen jaren forse verbeteringen plaatsgevonden in de wijze waarop casemanagers de verzuimende medewerkers begeleiden. Dit blijkt ook uit de toelichting van de deelnemende

26 aanbieders; de bedrijfsarts is en blijft eindverantwoordelijk en soms zelfs permanent beschikbaar voor vragen van de casemanager. Men werkt volgens uitgeschreven protocollen conform NVAB-richtlijnen en er is bijna altijd sprake van intervisie, audits en heldere processen. Verzuimcowboys verleden tijd De excessen waarbij een callcentermedewerker de medische diagnose telefonisch met de zieke medewerker bespreekt en vastlegt, zijn er nog wel, maar dit is uitzonderlijk. Werkgevers doen simpelweg geen zaken meer met de zogenaamde verzuimcowboys, of die laatste zijn allang failliet. Er heeft de afgelopen jaren dus een enorme professionaliseringsslag onder aanbieders plaatsgevonden. Dit blijkt ook uit de resultaten; het verzuim is met 3,8 procent historisch laag en in 2014 zijn er maar drie klachten bij de geschillencommissie arbodiensten in behandeling genomen. Overschot aan bedrijfsartsen? Gemiddeld bedient de bedrijfsarts iets meer dan medewerkers. Met ongeveer bedrijfsartsen en een werkende populatie van zo n 6 miljoen medewerkers in loondienst klopt dat dus precies. Er is voldoende aanbod van bedrijfsartsen voor de vraag vanuit de markt, want volgens recent onderzoek van Panteia maakt 40 procent van de organisaties geen gebruik van de diensten van een arbodienst. 28,4 procent van de Nederlandse werkgevers heeft geen contract en maakt geen gebruik van een arbodienstverlener. 8,8 procent van alle werkgevers in Nederland heeft wel een contract, maar maakt simpelweg geen gebruik van de diensten van de arbodienst.

27 Welbeschouwd zou er dus geen schaarste maar een overschot aan bedrijfsartsen moeten zijn. Zeker gezien de steeds belangrijkere rol van de casemanager via de gedelegeerde verantwoordelijkheid van de bedrijfsarts en een verdergaande automatisering, voorzien de onderzoekers voorlopig geen enkel probleem om de stijgende vraag naar bedrijfsartsen in te vullen. Varkenscyclus onder bedrijfsartsen De bedrijfsarts is voor 27,5 procent de centrale spil in de dienstverlening van de aanbieders. De opmars van de bedrijfsarts zet dus ook door, er is een toenemende vraag naar bedrijfsartsen. Hoe kan het dan dat bijna niemand zich aanmeldt voor de opleiding tot bedrijfsarts? Het werk van de bedrijfsarts is in relatie tot ander type artsen misschien wel een luizenbaantje ; je werkt tijdens kantooruren, ontvangt een vorstelijk salaris, kunt parttime werken, je kunt kiezen welke klant je wilt bedienen en toch Er zijn zelfs geluiden dat de bedrijfsartsenopleiding gesubsidieerd moet worden om maar voldoende bedrijfsartsen te kunnen opleiden. Hoewel sommige aanbieders van mening zijn dat het aanbod van goede artsen schaars is, zou het zomaar een zogenaamde varkenscyclus kunnen zijn; het tekort aan bedrijfsartsen als die er al is vult zich vanzelf wel weer aan. Nieuwe privacyrichtlijnen CBP flinke impact op dienstverlening De richtlijnen van het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) omtrent het beschermen van privacy en het waarborgen van medische gegevens, zijn begin juni 2015 aangescherpt.

28 Vooral de inhoud en de vorm van de communicatie tussen de klant en de arbodienst is strikt beperkt. Wat je precies als werkgever mag delen met of vragen aan de arbodienst is nauwkeurig uiteengezet en flink beperkt. Het zal dan voor werkgevers ook lastig worden om de regie over het verzuim in eigen hand te houden. Daarnaast mag een werkgever alleen aantoonbaar veilige en privacyproof systemen gebruiken. Dit alles heeft een forse impact op arbodiensten, haar toeleveranciers en haar klanten. De organisatorische en technische maatregelen leiden zeker tot hogere kosten voor arbodiensten en leveranciers van verzuimsystemen. Deze kosten worden vermoedelijk doorberekend aan de klant. Ketenaansprakelijkheid De volledige keten, van hostingprovider tot eindgebruiker, wordt door het CBP als toezichthouder bekeken. Dit betekent dat systeemleverancier, arbodienst én werkgever samen verantwoordelijk zijn om aan de aangescherpte privacyrichtlijnen te voldoen. De recent aangescherpte Europese wetgeving bepaalt namelijk dat elke individuele schakel binnen de keten voortaan verantwoordelijk en aansprakelijk is voor de veiligheid van de hele keten. Ruim 70 procent van de arbodienstverleners geeft aan dat haar professionals (ook) werken in het verzuimsysteem van de klant. Vaak gaat het dan om een planningsmodule en het bijhouden van het niet-medische dossier, maar het gebeurt ook dat het medische dossier hier wordt bijgehouden. De vraag die dan al snel opkomt, is of er altijd voldoende waarborgen zijn ingebouwd en of alle privacygevoelige gegevens goed beschermd zijn.

29 Aanbieders moeten voortaan bewijzen dat ze ook écht veilig zijn. Van vertrouwen naar het leveren van bewijs. Uit het onderzoek blijkt dat dit momenteel nog maar beperkt gebeurt. In de praktijk betekent dit dat klanten van arbodiensten en verzuimsystemen de komende maanden flink aangepaste procedures kunnen verwachten om aan al deze nieuwe richtlijnen te voldoen, zodat ze aantoonbaar veilig en privacyproof werken. Arbodienst vooral nog verzuimbegeleider De visie van de gemiddelde arbodienst is steeds meer die van een organisatie die inzetbaarheid van mensen in brede zin in kaart brengt en verbetert. Maar in de praktijk komt 75,1 procent van de omzet uit verzuimbegeleiding. Ruim 78 procent van de klanten vindt preventie en duurzame inzetbaarheid belangrijk of zelfs heel belangrijk, maar lijkt de bijbehorende dienstverlening vaak in te kopen bij specialisten. Desondanks is het aandeel van de omzet dat wordt uitgegeven aan preventie en duurzame inzetbaarheid, bij arbodienstverleners flink gestegen: van 13 naar 16,3 procent. Inmiddels geeft een op de vier werkgevers meer uit aan preventie en duurzame inzetbaarheid dan aan verzuimbegeleiding. Gecertificeerde arbodienstverlening of niet? Als het gaat over gecertificeerde arbodienstverlening, dan zijn er duidelijke voor- en tegenstanders. Voorstanders claimen dat het certificaat een belangrijke waarborg is dat een dienstverlener kwalitatief hoogwaardige

30 diensten kan leveren. Tegenstanders claimen dat het arbocertificaat vooral een papieren exercitie is, een certificaat dat je bovendien ook kunt behalen als je nog geen enkele klant hebt. En daar hebben de tegenstanders een punt, want wat is de waarde van het arbocertificaat als je de papieren waarde niet in de praktijk kunt waarmaken? Afname omzet uit abonnementen, groei in omzet uit verrichtingen Als we de omzetcijfers van de arbodiensten analyseren, dan is er een aantal trends: Er is een duidelijke doorbraak van arbodienstverleners die vooral in de regio werken: 27 procent werkt regionaal of zelfs lokaal, 54 procent landelijk, 19 procent zowel landelijk als regionaal. De omzet van arbodiensten komt steeds meer uit verrichtingen, steeds minder uit abonnementen. De omzet uit abonnementen is gedaald van 36 naar 28 procent. 43 procent van de omzet komt uit verrichtingen, dit was 37 procent. De omzet uit preventie en duurzame inzetbaarheid steeg van 13 naar 16,3 procent. 75,1 procent van de omzet is nog steeds verzuimbegeleiding. Het percentage organisaties, dat meer dan 100, per medewerker per jaar uitgeeft aan duurzame inzetbaarheid, is gestegen van 13,14 procent naar 24,11 procent. Het MKB wordt door het merendeel van de aanbieders gezien als belangrijke doelgroep. In totaal komt hier 37 procent van de omzet vandaan.

31 Basisovereenkomst arbodienstverlening: contract of checklist? Brancheorganisatie OVAL heeft samen met haar aangesloten arbodienstverleners een basisovereenkomst ontwikkeld voor arbodiensten. Dit basiscontract is volgens OVAL zelf niet meer dan een soort checklist met daarin alle wettelijk verplicht in te kopen arbozaken. Ook worden hierin zaken geregeld rondom privacy, second opinion en klachten. De idee is dat elke organisatie in Nederland verplicht is een (minimale) basisaansluiting met een arbodienst aan te gaan. Maar dat is helemaal niet nieuw, vanaf 2005 is dit al een wettelijke verplichting. Toch heeft ruim 28 procent van de organisaties geen contract met een arbodienstverlener. Dus wat is nou precies het nut van die basisovereenkomst? En is het nou een contract of een checklist? Opvallend is dat maar een deel van de OVAL-leden het voorstel écht onderschrijft. Zowel voor- als tegenstanders zijn het wel eens over het formaliseren van een aantal zaken als privacy en het waarborgen van onafhankelijkheid van de bedrijfsarts. Maar dat wil men niet per se door middel van contractuele verplichtingen. 25 procent van de aanbieders zowel OVALleden als niet-leden is voorstander van het basiscontract als verplicht geheel. Einde eigenregiemodel? De kritiek op het principe van de verplichte winkelnering, die een verplicht basiscontract voor alle werkgevers met zich

32 meebrengt, is niet mals. Aanbieders denken dat dit misschien wel opnieuw kan leiden tot de monopoliepositie van de grotere arbodiensten, waarbij werkgevers straks alleen nog maar terecht kunnen bij dit type aanbieders. Die pakken daarmee een groot deel van de omzet terug die ze de afgelopen jaren zijn kwijtgeraakt aan de kleinere spelers. Gecombineerd met het nieuwste CBP-standpunt inzake privacy waarbij je als werkgever nauwelijks iets mag vragen en registreren zijn er voor de werkgever maar weinig handvatten over om grip op verzuim te houden. De arbo- en verzuimrekening voor de werkgever wordt daarentegen alleen maar hoger. Kan de arbodienst zich straks weer ouderwets verschuilen achter abonnementen en het medisch geheim? Ofwel, is dit het einde van het eigenregiemodel? PSA hoog op de politieke agenda 2014 was het jaar van de definitieve doorbraak van de psychosociale arbeidsbelasting. Niet alleen wordt bijna 33 procent van het verzuim veroorzaakt door stress, de PSAdoelgroep wordt ook steeds jonger. Ruim jongeren onder de 25 jaar zitten thuis als gevolg van stress. En bijna de helft van de arbeidsongeschiktheid is veroorzaakt door psychische problemen. We vallen dus steeds jonger uit en het duurt steeds langer. Een dubbel probleem dus! Als belangrijkste redenen voor deze explosieve groei wordt in diverse studies gewezen op de toenemende werkdruk, de crises en de onzekerheden op de flexibele arbeidsmarkt. Een van de gespreksonderwerpen tijdens het onderzoek was de vraag wat arbodiensten in de praktijk doen om juist dit probleem te lijf te gaan. Traditionele oplossingen zijn te

33 vinden in de vele richtlijnen die er zijn om vermeende of geconstateerde psychische klachten te behandelen. 95 procent van de arbodienstverleners geeft aan zich te conformeren aan de standaarden, richtlijnen en werkwijzers van STECR, NVAB en KNMG. Tegelijkertijd geven diezelfde arbodiensten aan dat het vrijwel onmogelijk is om aan deze protocollen te voldoen. De werkgever mag namelijk niet vertellen aan de arbodienstverlener dat hij een vermoeden heeft van psychische klachten. De gemiddelde eerste inzet van de bedrijfsarts blijkt pas in week 4 te zijn. Hoe kan hij dan al vóór de tweede week hebben doorverwezen naar een psycholoog voor een intake in de tweede week zoals in de richtlijnen staat? Kortom, arbodiensten lopen vaak achter de feiten aan omdat ze domweg niet altijd op tijd kúnnen ingrijpen om langdurig verzuim te voorkomen. Preventieve aanpak van PSA? In de gesprekken werden mooie oplossingen aangedragen voor preventie vanuit PMO s en diverse medewerkertevredenheidsonderzoeken, vroegdiagnostiek, e-health en hybride behandelmethodes. Opvallend is wel dat het effect van dit type oplossingen maar mondjesmaat wordt gemeten, terwijl veel werkgevers zitten te wachten op een adequate aanpak van PSA. Het onderwerp PSA komt ook terug bij de drie belangrijkste HRthema s die arbodiensten tegenkomen bij hun klanten: Werkdruk, Verbeteren efficiency en Verhogen van de productiviteit. Deze thema s spreken voor zich. Het thema Zelfsturing/werknemersregie wordt vaak ingezet om

34 kostenbesparingen te realiseren, zoals bijvoorbeeld in de zorgsector. Het wegsnijden van managementlagen betekent ook dat je met minder mensen hetzelfde werk moet doen. Zelfsturing klinkt dan wel mooi, maar kan dus ook een verhoging van de werkdruk betekenen. Belangrijkste HR-thema s bij werkgevers: Werkdruk (46 procent) Efficiency/kostenbewustzijn (26 procent) Productiviteit (23 procent) Zelfsturing/werknemersregie (26 procent) Preventie (20 procent) Rendement (20 procent) Werk- privébalans (20 procent) Vitaliteit/lifestyle (15 procent) Casemanagers nauwelijks vertegenwoordigd door belangenbehartigers Als het gaat om belangenvertegenwoordiging van de branche, dan is er van oudsher de OVAL waar vooral de grote arbodienstverleners bij zijn aangesloten. Van de onderzochte arbodiensten is 62 procent helemaal niet aangesloten bij een brancheorganisatie. De OVAL is bezig om ook kleinere en andere type arbodienstverleners, met het casemanagementmodel bijvoorbeeld, aan zich te binden. Dat lijkt nog niet zo aan te slaan, want op de vraag bent u van plan u aan te sluiten bij een brancheorganisatie?, geeft maar 11 procent aan zich misschien aan te willen sluiten. Ook zijn er kapers op de kust, namelijk een nieuwe belangenbehartiger: KOM (Kwaliteit Op Maat). Deze lijkt als

35 we kijken naar leden juist weer vooral de bedrijfsartsencollectieven te vertegenwoordigen. Opvallend is dat de casemanagementorganisaties en die zijn in aantallen veruit in de meerderheid het ondergeschoven kindje lijken te zijn als het gaat om belangenbehartiging in de markt en naar de politiek. Bij 52,5 procent van de arbodienstverleners in Nederland is de casemanager de centrale spil. Op basis van analyse van 600 selectietrajecten van Arbokiezer in 2015 constateren de onderzoekers dat juist deze partijen goed in staat zijn klanten aan zich te binden. Dit type arbodienstverlener wordt nu op geen enkele manier vertegenwoordigd, ondanks de pogingen van de OVAL. Auteurs: Marco de Zeeuw is partner van HR Navigator en specialist in sociale zekerheid en arbo & verzuim. Bob Zeegers is partner van HR Navigator en ruim tien jaar werkzaam binnen het werkveld bedrijfsgezondheid. Zij ondersteunen jaarlijks bijna werkgevers bij het selecteren van een arbodienst, een HR-systeem of een verzuimsysteem via selectiesites als Arbokiezer, VerzuimSystemen.nl en HRM-Softwarekiezer. BG magazine Deel 2 Arbomarkt kiest definitief voor verlengde arm bedrijfsarts Deel 3 Einde eigenregiemodel verzuimbegeleiding?

36 Arbodienst nodig? Vind de arbodienst die bij u past! Arbokiezer is een gratis adviesdienst die u persoonlijk helpt bij het vinden van de meest geschikte arbodienst of bedrijfsarts voor uw organisatie.ons selectiesysteem vergelijkt uw wensen en eisen met het aanbod van ruim 40 arbodiensten en vraagt bij de drie best passende arbodiensten een maatwerkofferte op.hoe werkt het? U vult een online vragenlijst in, dat duurt ongeveer 15 minuten. Arbokiezer matcht uw wensen en eisen met het aanbod van ruim 40 arbodiensten. Arbokiezer selecteert de drie best passende aanbieders. Tijdens een persoonlijk adviesgesprek stellen we samen met u dedefinitieve vraagstelling vast. Op basis daarvan maken we de match. Bij deze arbodienstverleners vragen wij maatwerkoffertes op. Wat krijgt u? Binnen 2 weken ontvangt u een adviesrapportage met daarin een vergelijking van de aanbieders, de scores per aanbieder, drie maatwerkoffertes, inzicht in de kosten en tips & trucs die u helpen bij het selectieproces. Hierna kunt u goed voorbereid de gesprekken in met de aanbieders. >>> Ga naar Arbokiezer

37 Wettelijk recht op spreken bedrijfsarts en second opinion Een werknemer die twijfelt over het oordeel van een bedrijfsarts kan om een second opinion bij een andere bedrijfsarts vragen. Ook krijgt elke werknemer het wettelijk recht om de bedrijfsarts te spreken.

38 Wijziging Arbowet De ministerraad heeft op voorstel van minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ingestemd met een wijziging in de Arbowet om dit te regelen. De aanpassing van de Arbowet komt voort uit de kabinetsreactie op het advies van de Sociaal-Economische Raad (SER) over de toekomst van de arbeidsgerelateerde zorg. Klachtenregeling In de wetswijziging is opgenomen dat arbodiensten en bedrijfsartsen voor een onafhankelijke klachtenregeling moeten zorgen voor werknemers en werkgevers die niet tevreden zijn over de behandeling. Verplichte aansluiting Werkgevers worden verplicht om een contract af te sluiten met de arbodienst of bedrijfsarts waarin zulke zaken zijn vastgelegd. Een werkgever kan zelf aanvullende afspraken maken met de bedrijfsarts of arbodienst over de verdere invulling van de bedrijfsgezondheidszorg. Beroepsziekte Als een werkgever geen contract met een bedrijfsarts of arbodienst afsluit, of als de bedrijfsarts een beroepsziekte van een werknemer niet meldt bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, kan de Inspectie SZW handhavend optreden. Preventie Het kabinet neemt deze maatregelen om werknemers en werkgevers te verzekeren van een goed functionerende

39 bedrijfsgezondheidszorg. In reactie op het SER-advies liet het kabinet eerder al weten dat het de komende jaren de aandacht voor preventie in bedrijven wil bevorderen en de samenwerking tussen de reguliere zorg en de bedrijfsgezondheidszorg wil verbeteren. Ook wordt de positie van de preventiemedewerker binnen het bedrijf verbeterd. De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer. Bron: SZW

40 HumanCapitalCare neemt ArboNed over HumanCapitalCare neemt ArboNed over. Door de overname van ArboNed groeit HumanCapitalCare sinds de oprichting in 2001 van 20 naar 1250 werknemers en naar een jaarlijkse omzet van Euro 125 miljoen. Duurzame inzetbaarheid HumanCapitalCare en ArboNed zijn innovatieve organisaties die zich richten op duurzame inzetbaarheid voor werknemers en integraal gezondheidsmanagement voor werkgevers. De markten van beide bedrijven zijn complementair. En de visie en profilering van beide spelers komen overeen. Kennis en kunde op het gebied van arbeid, gezondheid, vitaliteit en IT worden door de overname gebundeld. Dit maakt het mogelijk nieuwe concepten en diensten voor de verschillende markten te ontwikkelen. 1,5 miljoen werknemers HumanCapitalCare gaat haar gezondheidsplatform voor werknemers en werkgevers fasegewijs uitrollen naar klanten van ArboNed. Door de krachtenbundeling gaan beide bedrijven samen aan meer dan werkgevers en ruim 1,5 miljoen werknemers diensten leveren op het gebied van gezondheid en vitaliteit. De overname van ArboNed is onder voorbehoud van toestemming van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De ondernemingsraden van beide organisaties hebben inmiddels positief advies gegeven.

41 Toekomst arbeidsgerelateerde zorg onzeker Arboprofessionals en -dienstverleners uit alle hoeken van het land hebben zich verenigd in een nieuwe netwerkorganisatie: Kwaliteit op Maat. KoM is een belangenbehartiger voor alle professionals en dienstverleners op het gebied van Arbo, verzuim en preventie. Het netwerk is er ook voor werknemers en werkgevers. Het belangrijkste doel: het bevorderen van gezond werken en een gezonde werkomgeving dankzij kwalitatief hoogwaardige arbeidsgerelateerde zorg, op maat.

42 Twijfel over markt Al enige tijd staat de toekomst van de arbeidsgerelateerde zorg onder druk en wordt er vanuit verschillende partijen grote twijfel geuit. Er is twijfel over de onafhankelijkheid van de professionals, de bereidheid tot onderlinge samenwerking en de proactieve houding met betrekking tot beroepsziekten. Netwerkorganisatie Daarom hebben enkele bedrijfsartsen en andere professionals en dienstverleners uit de arbeidsgerelateerde zorg besloten tot oprichting van een nieuwe netwerkorganisatie in de arbeidsgerelateerde zorg. Een belangenbehartiger voor alle professionals en dienstverleners op het gebied van arbo, verzuim en preventie die werken vanuit maatwerk en eigen regie. Werknemers en werkgevers kunnen zich ook aansluiten bij het netwerk. Integrale kijk In de visie van KoM is er sprake van een integrale kijk op arbeid en gezondheid waarbij werkgever en werknemer centraal staan. De professional is proactief, integer, transparant, op de hoogte van ontwikkelingen en richtlijnen, leert en acteert altijd in teamverband met werkgever en werknemer. Ontmoetingsplaats KoM gaat haar leden op de hoogte houden van wat er speelt in de media en de politiek en is een ontmoetingsplaats van