Aangeboden door: Werken aan het spoor

Transcriptie

1 Aangeboden door: Werken aan het spoor

2 Voorwoord Meer dan medewerkers in de spoorsector zorgen er dagelijks voor dat miljoenen reizigers en vele tonnen goederen over het spoor worden vervoerd. Niet alleen de zichtbare goederen- en reiziger vervoerders spelen een rol. Ook de spoorbeheerder en de onderhoudsbedrijven zorgen ervoor dat het druk bereden spoor beschikbaar is voor de groeiende stroom reizigers en goederen. Ondanks diverse standpunten en meningen zijn alle organisaties ieder vanuit de eigen rol nauw betrokken bij het spoor. Het spoorproduct is immers een optelsom van aanleg, onderhoud, beheer, en vervoer. Op 25 januari 2013 maken wij graag nader kennis met de woordvoerders uit de Tweede Kamer. Wij hopen een nadere toelichting te geven op de dagelijkse activiteiten van de spoorbedrijven en zijn graag bereid om uw vragen te beantwoorden. Dit boekje bevat beknopte informatie over de organisaties actief op het Nederlandse spoor, toelichting op de onderdelen die u heeft bezocht en contactgegevens van directies en public affairs adviseurs in het geval u een nadere toelichting of meer informatie wenst. 1

3 BAM Rail BAM Rail, de railspecialisten binnen Koninklijke BAM Groep, biedt nationaal en internationaal rond en op het spoor een compleet dienstenpakket aan, van engineering tot volledige bouw en onderhoud van railverbindingen. De organisatie is 24 uur per dag bereikbaar voor storingsherstel. Binnen dit continuproces vormen betrouwbaarheid, klantgerichtheid, samenwerking en bestendigheid naar de toekomst de rode draad die de 750 gemotiveerde medewerkers bindt. De grootste opdrachtgever is ProRail als beheerder van het Nederlandse hoofdspoorwegennet, daarnaast werkt BAM Rail ook voor regionale en lokale openbaarvervoerbedrijven en landelijke en lokale netwerkbeheerders in Engeland, Ierland en België. Het hoofdkantoor staat in Breda en BAM Rail heeft vestigingen in Dordrecht (Materieelbedrijf), Son en Rotterdam. Daarnaast wordt de Belgische markt vanuit Carmans Spoorwerken nabij Hasselt (B) bediend en de Ierse markt vanuit BAM Rail Ltd nabij Dublin. Begin 2012 heeft BAM Rail, samen met BAM Infratechniek, van ProRail opdracht verworven voor de aanleg van de bovenbouw Utrecht Vaartsche Rijn-Houten (als onderdeel van Randstadspoor) waarbij de capaciteit, betrouwbaarheid en beschikbaarheid van de sporen rond het baanvak Utrecht, Lunetten en Houten verbeterd worden. Op onderhoudsgebied is BAM Rail vanaf juni 2012 gestart met het vijfjarig spooronderhoud in het gebied Betuwe. Dit behelst de sporen in en rond s-hertogenbosch in Noord Brabant en Geldermalsen in Gelderland. In dit Prestatie Gericht Onderhoudscontract (PGO-contract) heeft BAM Rail de mogelijkheid het onderhoud flexibel en innovatief in te richten, waardoor een betere prestatie wordt bereikt zoals bijvoorbeeld het verder verlagen van het aantal storingen. Cijfers Aantal medewerkers: 725 Omzet: Eur 200 mio Verantwoordelijk voor 22% van het spooronderhoud Projecten: Utrecht Vaartse Rijn, DoorstroomStation Utrecht (samen met Volker Rail), OV-SAAL, Sporen in Arnhem Tussen het uitvoeren van projecten en onderhoudswerkzaamheden door, blijft BAM Rail investeren in het bedrijf en de medewerkers, waarbij de LEAN/Six Sigmafilosofie, als doelstelling om veiligheid te bevorderen, cultuur te veranderen en betrokkenheid te verhogen, centraal staat. 2 3

4 Bouwend Nederland Bouwend Nederland verenigt, verbindt en ondersteunt bouw- en infrabedrijven. Bouwend Nederland staat voor een vitale bouwsector, die bouwt aan duurzame vernieuwing van de leefomgeving. De kerntaken van Bouwend Nederland zijn belangenbehartiging, brancheontwikkeling en individuele dienstverlening aan haar lidbedrijven. Vakgroep Railinfrastructuur De Vakgroep Railinfra (VRI) maakt onderdeel uit van Bouwend Nederland. Het doel van de vakgroep is de behartiging van de belangen van de aangesloten leden in hun hoedanigheid van aannemers van spoorse werken. De doelstelling van de vakgroep omvat: 1. Het behartigen van de belangen van de leden bij hun stakeholders. 2. Het bevorderen van de verhoudingen tussen de leden en hun opdrachtgevers en andere relevante relaties. 3. Het in goed overleg met bonden bereiken en naleven van een CAO voor de railinfrabranche. 4. Het onder de aandacht brengen van branchespecifieke vraagstukken bij Bouwend Nederland. De VRI kent momenteel vijf leden, te weten: Strukton Rail, VolkerRail, BAM Rail, Railpro en Tribase. Belangenbehartiging De belangrijkste taak van Bouwend Nederland is het scheppen van ruimte voor bouw- en infrabedrijven om economisch en maatschappelijk verantwoord te kunnen bijdragen aan een optimale ruimtelijke inrichting van Nederland. De ontwikkelingen op economisch en demografisch niveau volgen elkaar snel op, de maatschappij verandert constant. Brancheontwikkeling Naast belangenbehartiging richt Bouwend Nederland zich op brancheontwikkeling: het verder professionaliseren van de bedrijfsvoering van haar leden. Hierdoor kan de sector zich ontwikkelen tot een moderne, innovatieve en betrokken sector die een belangrijke bijdrage levert aan economische, sociale en maatschappelijke vraagstukken. Ledenservice Een derde belangrijke taak van de vereniging is het bieden van dienstverlening, individueel en collectief. 4 5

5 De Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (FMN) is een federatie van de private vervoerders Arriva, Connexxion, Syntus en Veolia. Mission statement Wij geloven: Dat openbaar vervoer een belangrijke bijdrage levert aan het maatschappelijk verkeer, zowel economisch als sociaal. Openbaar vervoer de verbinding legt in de maatschappij en een waardige oplossing is voor een aantal belangrijke vraagstukken in Nederland zoals economie, mobiliteit, sociale cohesie en milieu. Wij hebben bewezen: Dat private vervoerders de beste prijskwaliteitverhouding leveren en in staat zijn win-win situaties te creëren door klantgericht denken tot in de details door te voeren. Wij vinden dat private vervoerders en overheden samen alles in huis hebben om openbaar vervoer haar belangrijke rol te kunnen laten vervullen: De expertise van het commercieel denken en de belangenbehartiging van de burger. Het borgen van lange termijn succes met concreet resultaat op korte en middellange termijn. De expertise van de signalering van problemen en uitdagingen en de deskundigheid in het vertalen in goede oplossingen. Dat doen we lokaal vanuit de eigen organisaties en landelijk als FMN. Cijfers Arriva Aantal medewerkers: Treinen: 100 Bussen: Waterbussen: 10 Connexxion Aantal medewerkers: Treinen: 15 Bussen: Strategie Wij bundelen onze expertise en ervaringen vanuit onze filosofie en daarmee dragen wij bij aan oplossingen en vernieuwingen in mobiliteit. Daarbij zijn wij meer partner dan leverancier waardoor wij al onze know how nog beter kunnen inzetten. Veolia Aantal medewerkers: Treinen: 24 Bussen: 1225 Veerschepen: 2 Syntus Aantal medewerkers: Treinen: 10 Bussen:

6 Nederlandse Spoorwegen NS is in Nederland de grootste reizigers - vervoerder op het spoor. Onze missie is om alle reizigers veilig, op tijd en comfortabel te vervoeren via aantrek - kelijke stations. Uitgangspunt hierbij is de reis van de klant. Per dag bereiken ruim 1,1 miljoen NS-klanten hun bestemming zonder files of parkeerproblemen. Wij willen een klantgedreven, nationale en Europese dienstverlener zijn die het vervoer van deur tot deur verzorgt. Wij investeren in nieuwe technologieën en materieel. Wij hebben veiligheid en duurzaamheid hoog in het vaandel staan: onze treinen zijn gemiddeld 75% duurzamer dan de auto. NS bestaat uit meerdere bedrijfsonderdelen. NS Reizigers verzorgt het vervoer van de reizigers en de informatie en service op de stations en in de treinen. Alle 391 stations van NS Stations zijn schoon en veilig, met aantrekkelijke winkels, goede voorzieningen en goede vergaderfaciliteiten. NedTrain zorgt voor de treinen van NS: van de schoonmaak tot het technisch onderhoud en schadeherstel. NS Hispeed verbindt Nederland met het hart van belangrijke Europese steden. De hogesnelheidstreinen FYRA, Thalys en ICE en de internationale Intercity s zijn een duurzaam alternatief voor het vliegtuig en de auto. Internationaal benut Abellio de kansen van de Europese vrije spoormarkt, bijvoorbeeld door spoorwegconcessies in het Verenigd Koninkrijk te exploiteren. Cijfers medewerkers waaronder 2850 machinisten en 2800 conducteurs. Samen draaien zij ongeveer 2500 diensten op een gemiddelde werkdag. Reizigers van NS maken samen 16,4 miljard kilometers op het spoor. NS verzorgt in Nederland dagelijks treinritten over één van de drukst bereden spoornetwerken van Europa. In totaal zijn er ongeveer 2884 'bakken' om alle reizigers naar hun bestemming te brengen. Een 'bak' is spoor-jargon en wordt ook gebruikt als rekeneenheid: een trein bestaat uit zóveel bakken. 8 9

7 ProRail ProRail is een zelfstandige organisatie met de Staat als 100% aandeelhouder. ProRail is verantwoordelijk voor het spoorwegnet van Nederland: aanleg, onderhoud, beheer en veiligheid. ProRail verdeelt als onafhankelijke partij de ruimte op het spoor, regelt alle treinverkeer, bouwt en beheert stations en legt nieuw spoor aan. Ten slotte onderhoudt ProRail bestaand materieel zoals spoor, wissels, seinen en overwegen. Deze kerntaken voert ProRail uit op basis van de beheerconcessie van de hoofdspoorweginfrastructuur die door de minister van Verkeer & Waterstaat in 2005 is toegekend. Ieder jaar past ProRail de capaciteitsverdeling en de dienstregeling aan op de veranderde wensen van spoorvervoerders en op de uitbreiding van het spoor zoals nieuwe spoorlijnen en nieuwe stations. Met vakmanschap bewaakt ProRail de uitvoerbaarheid en veiligheid van het totale spoorsysteem bij het verdelen van de capaciteit en het ontwerpen van de dienstregeling. ProRail is toegewijd aan haar taak om het spoor goed te laten doorstromen en is dienstbaar aan haar klanten (de spoorvervoerders) om de beste infracapaciteit te leveren. Doordat de concurrentie op het spoor is toegenomen, is de rol van ProRail als onafhankelijke regisseur op het spoor nog belangrijker geworden. In 2013 rijden er verdeeld over 37 spoorvervoerders in totaal 3,3 miljoen treinen over het spoor, een stijging van extra ritten, een record. Nederland is hiermee het drukst bereden spoor van de EU. ProRail heeft voor zichzelf de komende drie jaar een strakke marsroute geformuleerd om vervoerders, reizigers en verladers beter van dienst te zijn. 1. Veilig spoor. Dit is eigenlijk vanzelfsprekend, maar mag tegelijkertijd nooit als vanzelfsprekend worden gezien. Veiligheid is nooit af, en verdient constante verbetering. De trein rijdt veilig of niet, is ons motto. ProRail streeft naar nul vermijdbare ongevallen in Betrouwbaar spoor. De reiziger en verlader mogen vertrouwen op een voorspelbare reis. ProRail streeft naar nul vermijdbare storingen in Punctueel spoor. Door het behalen van de eerste 2 doelstellingen stijgt de punctualiteit op het spoor. In 2015 behalen de vervoerders op het spoor van ProRail een punctualiteit van 95% op het hoofdnet en 98% op regionaal net (< 3 min vertraging). 4. Duurzaam spoor. Het spoor is een duurzame vorm van transport, en moet dat ook blijven. Om die reden streeft ProRail naar 30% reductie energieverbruik op het spoor in Cijfers 7050 kilometer spoor (inclusief Hanzelijn) overwegen (2011) wissels (2011) seinen (2011), waarvan ca bediende seinen 406 stations (2013) 37 vervoerders (2013) 3,3 miljoen treinritten (2013) Aantal werknemers (in fte s): (juni 2012) Punctualiteit (> 3 min) 2012 was 88,8%, op een na hoogste na 2011: 94,7% 10 11

8 Strukton Rail Strukton Rail wil het spoorvervoer nog aantrekkelijker maken. Dat doen wij met grensverleggende oplossingen op het gebied van railinfrastructuur en rollend materieel. Strukton is een technologieprovider voor spoorsystemen. In het ruim 90-jarige bestaan heeft Strukton nationaal en internationaal ruime ervaring en kennis opgebouwd. In diverse (geprivatiseerde) markten in Europa is Strukton verantwoordelijk voor het functioneren van railsystemen. Strukton opereert internationaal en is gevestigd in Nederland, België, Zweden, Duitsland en Italië. Daar wordt ingespeeld op de lokale omstandigheden via eigen mensen ter plaatse. Zij kennen de situatie, zij zoeken de inventieve oplossing, zij komen met grensverleggende ideeën. Spoorwerk Onder spoorwerk verstaat Strukton Rail de kernactiviteiten ontwerp, engineering, nieuwbouw, vernieuwing en onderhoud van railsystemen. Hieronder vallen onder meer spoor, wissels, bovenleiding, voeding, beveiliging, telecommunicatie, netwerk- & dataservices, etc. Strukton Rail pleegt onderhoud op basis van de door de klant aangegeven onderhoudstrategie, maar kan ook een betrouwbare infrastructuur garanderen op basis van indicatoren als beschikbaarheid, betrouwbaarheid, onderhoudbaarheid en veiligheid (RAMS). In dat geval bepaalt Strukton op basis van onderhoudsengineering de beste onderhoudstrategie. Het onderhoudsconcept van Strukton Rail is gebaseerd op het voorkomen van storingen door deze op te sporen voordat ze optreden. Strukton Rail heeft een storingsdienst die 24 uur per dag en 7 dagen per week zorgt voor een snel storingsherstel. Dit voor een optimale beschikbaarheid van het spoor. Machines Strukton Rail heeft moderne machines voor de nieuwbouw, vernieuwing en het onderhoud van spoorsystemen. Strukton Rail onderhoudt zijn machines zelf in een moderne werkplaats. De meeste machines werken internationaal. Strukton Rail verzorgt zelf de logistiek. Hierdoor optimaliseert Strukton de integratie tussen werk en logistiek. Cijfers medewerkers omzet van EUR 585,9 miljoen. verantwoordelijk voor het onderhoud van 50% van de spoormarkt

9 VolkerWessels VolkerRail is een werkmaatschappij van VolkerWessels, een Nederlands bouwconcern met een decentrale organisatievorm. VolkerRail bundelt van oudsher de specialismen spoorbouw, spooronderhoud & beheer en installatietechniek. Onze ervaring in de railinfra heeft bewezen van waarde te zijn voor de wereld van de infrastructuur, van beschikbaarheid, van doorstroming. De trein, tram en metro moeten rijden, tunnels en sluizen moeten beschikbaar zijn collega s werken 24/7 met passie, een innovatieve blik en met focus op duurzaamheid aan de infrastructuur in Nederland. Door weer en wind, bij nacht en ontij. Opdat Nederland in beweging blijft. Forward, fast. VolkerRail. Cijfers Aantal medewerkers VolkerRail: Projecten: Hanzelijn, Groningen-Veendam, Ombouw Utrecht CS Onderhoud: railinfra, sluizen, bruggen, tunnels Duurzaamheid: CO 2 ladder niveau 5, Planet Fit Veiligheid: Veiligheidsladder niveau 3, Lage Ongevalsratio De basis voor VolkerWessels werd gelegd in Inmiddels heeft het concern medewerkers in 125 werkmaatschappijen, verdeeld over vestigingen in Nederland, België, het Verenigd Koninkrijk, Canada en de Verenigde Staten. De cultuur is pragmatisch, vernieuwend & ondernemend. Maar bovenal is VolkerWessels veelzijdig: het bedrijf is actief in de woning- en utiliteitsbouw, industriebouw, vastgoedontwikkeling, beton- en waterbouw, wegenbouw, energie, water en telecom infrastructuur, spoorwegbouw, installatietechniek, verkeerstechniek, parkeermanagement, bouwtoelevering en advies en dienstverlening

10 Werkplaats Strukton/Arriva Werkplaats Zutphen In de treinenwerkplaats gaat Strukton Rail naast reguliere activiteiten, zoals het onderhouden van spoorgebonden machines en locomotieven, ook de inbouw van treinbeveiligingsystemen en de revisie van treinmaterieel en systemen verzorgen. Daarnaast levert Strukton hoogwaardige producten en diensten voor elektrische systemen in treinen, die voor een deel in Zutphen worden ingebouwd. Strukton Bouw heeft de werkplaats gebouwd en de inrichting van het terrein verzorgd. Strukton Rail heeft het emplacement en het spoor in de werkplaats aangelegd. Arriva gebruikt de werkplaats voor het onderhoud en de revisie van haar 38 reizigerstreinen die gaan rijden op de Vechtdallijnen en in de regio Achterhoek Rivierenland. Strukton Rail had al een treinenwerkplaats in Zutphen. Deze werkplaats, gevestigd bij de oude IJsselbrug, was te klein geworden voor de steeds grotere machines. Strukton Rail en Arriva Nederland zijn verheugd over de locatie in Zutphen. Het spoor in deze stad sluit goed aan op de landelijke spooraders, en daarmee op het internationale spoor. Bovendien is het klimaat in Zutphen gunstig voor het werven van goed geschoold technisch personeel

11 Mobiele Werkplaats De mobiele werkplaats, bestemd voor onderhoud aan het spoor, is ontwikkeld om de veiligheid voor baanwerkers te verbeteren en de hersteltijd van defecten en onderhoud van het spoor te bekorten. Ook kan door het inzetten van de mobiele werkplaats sneller en comfortabeler worden gewerkt. De mobiele werkplaats bestaat uit een 25 meter lange wagon zonder vloer en wordt vooral ingezet voor kleinschalig onder- houd, zoals inspecties, werkzaamheden aan wissels, handmatig slijpen van spoorstaven en vernieuwen van lasverbindingen. De mobiele werkplaats is voorzien van water, elektriciteit en alle gereedschappen en onderdelen die baanwerkers nodig hebben. Bijzonder is ook dat de wanden in de breedte verstelbaar zijn, zodat in de werkplaats maximale bewegingsvrijheid is

12 Meet- en inspectietreinen Met meet- en inspectierijtuigen van de Strukton deelneming Eurailscout inspecteert Strukton onder andere spoorgeometrie, bovenleiding en wissels. Door koppeling met GPS-plaatsbepaling kan op detailniveau de actuele stand van zaken worden gevolgd. Voor inspectie van de vrije baan maakt Strukton Rail gebruik van diverse meet- en inspectietreinen van zijn deelneming Eurailscout, zoals de UFM 120, de UFM 160, de Jules, de UST 96 en de UST 02. De UFM 120 en UFM 160 zijn multifunctionele meet- en inspectietreinen die spoorgeometrie, spoorstaafprofiel en bovenleiding meten. Daarnaast maken deze meettreinen digitale opnamen van het spoorstaafoppervlak en de spooromgeving. Via GPS-plaatsbepaling is de exacte locatie bekend. UST 96 en UST 02 De UST 96 en de UST 02 zijn inspectietreinen die met hoge snelheid en nauwkeurigheid spoorstaven met ultrasoon onderzoeken. Hiermee kunnen verborgen gebreken in de spoorstaaf worden ontdekt. De UST 02 maakt gebruik van een combinatie van ultrasoon en wervelstroom en vindt daardoor Head- Checks ook al zijn deze slechts enkele millimeters diep. De meet- en inspectietreinen van Eurailscout worden internationaal ingezet. Meer informatie Meer informatie over de meettreinen en de handmeetapparatuur van Eurailscout is te vinden op

13 NS Simulatiecentrum Op 1 april 2009 is het Simulatorcentrum officieel geopend door Prof. Mr. Pieter van Vollenhoven in zijn functie als voorzitter van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid. Het Simulatorcentrum ondersteunt het vakmanschap van machinisten met simulatietechnieken. De machinist oefent hier veilig in een virtuele omgeving, zo wordt remgedrag vertaald in echte beweging en wordt energiezuinig rijden geleerd. In de simulator rijdt de machinist in een natuurgetrouwe omgeving. NS wilde een natuurgetrouwe VIRM en SLT hebben. Hiervoor zijn systeembeschrijvingen, tekeningen, echte cabine-onderdelen en allerlei aanvullende informatie zoals de exacte cabinekleuren geanalyseerd en omzet in een simulatieomgeving. Ongeveer 300 kilometer Nederlands spoorlandschap is nagetekend en interactief gemaakt. De kilometering, plaats van de seinen en andere infra-elementen zijn gebaseerd op de werkelijke gegevens van Prorail

14 Railinfra Opleidingen Een kwalitatief goede en veilige railinfrastructuur. Dat is het doel van onze klanten. Railinfra Opleidingen heeft de ambitie voor de railinfrabranche het beste opleidingsinstituut en kennisplatform te zijn. Contactpersonen BAM Rail Railinfra Opleidingen is een schakel in de keten voor de beschikbaarheid van een veilig berijdbare railinfrastructuur. Kennis en kunde van gebruik, onderhoud en aanleg van railinfrastructuur is zeer specifiek. Het is voor de spoorsector van levensbelang deze kennis en kunde te behouden en nieuwe kennis te ontwikkelen. Railinfra Opleidingen wil daaraan een belangrijke bijdrage leveren. In toenemende mate weten leveranciers en opdrachtgevers ons te vinden als testomgeving. Railinfra Opleidingen beschikt in Amersfoort over een uitstekend ingericht opleidingscentrum, waar alle aspecten van de railinfrastructuur te vinden zijn. Een unieke locatie met ongekende opleidingsmogelijkheden. De werksituatie is zo concreet mogelijk nagebootst. In ons binnen- en buitenpracticum kunnen deelnemers oefenen met kabels, beveiligingssystemen, spoorconstructies, energievoorziening, bovenleiding en communicatiesystemen. Zonder dat de treinenloop in gevaar komt. ir. S.H. (Sebald) van Royen Directeur Tel.: +31 (0) Mobiel: +31 (0) drs. ing. B.J. (Ben) van Schijndel Business Development Tel.: +31 (0) Mobiel: +31 (0) Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland A.B. Hettinga RA Algemeen directeur Arriva Nederland en voorziter FMN R. Zevenboom Woordvoerder Arriva Nederland en FMN Mobiel: +31 (0)

15 Nederlandse Spoorwegen NS Directie ProRail ProRail Directie Pieter Kraaijeveld Directeur vervoer en dienstregeling ir A. (Bert) Meerstadt President-directeur mr I.D. (Ingrid) Thijssen Directievoorzitter NS Reizigers Marion Gout - Van Sinderen President-directeur marion.gout@prorail.nl NS Corporate Communication Bouwend Nederland vakgroep Railinfra Public Affairs ProRail Moreelsepark 3 Postbus GA Utrecht Pieter Dirix Directeur Operaties paul.dirix@prorail.nl Wietze Smid Hoofd Public Affairs Corporate Communication Hoofdkantoor Laan van Puntenburg 100 Postbus HA Utrecht Mobiel: +31 (0) Fax: +31 (0) wietze.smid@ns.nl mr. Ch.E.J.M. (Charles) Verheyen secretaris vakgroep Railinfra Bouwend Nederland Tel.: +31 (0) Mobiel: +31 (0) c.verheyen@bouwendnederland.nl Wendy de Wild Mobiel: +31 (0) wendy.dewild@prorail.nl Justus Hartkamp Mobiel: +31 (0) justus.hartkamp@prorail.nl 26 27

16 Strukton Diederik Schonebaum COO Strukton Rail Westkanaaldijk DA UTRECHT Tel.: +31 (0) Mobiel: +31 (0) Karin Haaksman Hoofd Externe Betrekkingen Westkanaaldijk DA UTRECHT Tel.: +31 (0) Mobiel: +31 (0) VolkerWessels Jan Vos Algemeen directeur VolkerRail Tel.: +31 (0) Mobiel: +31 (0) jan.vos@volkerrail.nl Leen van Dijke Public Affairs VolkerWessels Podium 9, 3826 PA Amersfoort Postbus 2767, 3800 GJ Amersfoort Tel.: +31 (0) Mobiel: +31 (0) lvdijke@volkerwessels.com Colofon Foto s en tekst: BAM Rail, Bouwend Nederland, Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland, Nederlandse Spoorwegen, ProRail, Strukton Rail, VolkerWessels (fotografie Carel Kramer) Redactie: Pieter Walraven (Public Matters) Drukwerk: ERVEE design & drukwerk B.V. 28