- Arctische monitoring en beoordeling van b.v. kwik en radioactiviteit in voedsel en het milieu (Arctic Monitoring and assessment Programme)
|
|
- Eva Verbeek
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Speech Patrick Brandt Symposium Nederlands Polair Programma 1 november 2013 Ik zou u iets vertellen over de Arctische Raad. Laat ik even teruggaan naar de Koude Oorlog toen actieve samenwerking tussen de acht Arctische Staten onmogelijk was totdat Gorbatsjov in 1987 opriep tot pan- Arctische samenwerking. Daarna ging het snel, in 1991 werd de Arctic Environmental Protection Strategy geformuleerd, die al in 1996 leidde tot de oprichting van de Arctische Raad. Nederland was al waarnemer bij de Arctic Protection Strategy en werd daarmee meteen de eerste waarnemer bij de Raad. Deze Raad had en heeft 8 leden. Ik noem ze even op CAN, VS, DK (vanwege GRO), IJSL, NOR, ZWE, FIN en RF. Het aantal waarnemers heeft zich ondertussen wel uitgebreid: NL gevolgd door DUI, POL, VK, FR en SPA terwijl daar in mei jl. bij gekomen zijn IT, CHIN, Z-KOR, JAP, SIN en IND. Deze toename reflecteert de toegenomen dynamiek rond de Noordpool als gevolg van de klimaatverandering. In de tijd van de oprichting van de AR was de Noordpool te vergelijken met de bekende sleeping beauty. Er veranderde nog praktisch niets. Niettemin beschikte de AR vanaf het begin over een strategie die een belangrijke rol zouden spelen in de afgelopen jaren en nog steeds doet. In de kern komt het neer op samenwerking en coördinatie tussen de Arctische Staten, tezamen met hun inheemse bevolking, en vooral gericht is op duurzame ontwikkeling en milieubescherming. Tevens werd toen al de verspreiding van informatie en de bevordering van onderwijs en van publieke belangstelling voor de Noordpool gelanceerd.. Terugkijkend valt een aantal zaken op: - Militaire veiligheid valt nog steeds buiten het mandaat van de raad en dat zal wel zo blijven. - Terwijl de focus in eerste instantie vooral op bescherming van het milieu was gericht, is er a.g.v. klimaatverandering steeds meer oog voor economische mogelijkheden en activiteiten - De belangenbehartiging van de Arctische inheemse bevolking krijgt nog altijd veel aandacht maar verschilt per land en staat onder druk door alle veranderingen. - Er is de laatste jaren veel meer nadruk op een goede externe communicatie i.v.m. de wereldwijd toegenomen belangstelling voor de Noordpool. De AR is inmiddels uitgegroeid tot het belangrijkste intergouvernementele circumpolaire forum op de Noordpool. Dat bleek maar weer op 15 mei jl. in Kiruna (ZWE) tijdens de 2-jaarlijkse ministeriële in aanwezigheid van o.a. State Secretary Kerry en de Russische Minister van Buitenlandse Zaken Lavrov. Om de Noordpool te besturen zijn de Arctische Staten veroordeeld tot elkaar en biedt constructieve samenwerking binnen de R de beste garantie tegen inmenging door andere landen. De AR beschikt daartoe over een zestal werkgroepen die zich bezig houden met: - duurzame ontwikkeling (Sustainable Development WG) - Arctische monitoring en beoordeling van b.v. kwik en radioactiviteit in voedsel en het milieu (Arctic Monitoring and assessment Programme) - Behoud van flora en fauna (Conservation of Arctic Flora and Fauna) - Bescherming van het Arctische marine milieu (Protection of the Arctic Marine Environment) - Het opruimen van riskante vervuiling zoals PCB S(Arctic Contaminants Action Programme), en - Preventie en bestrijding van olievervuiling op zee (Emergency Prevention Preparedness and Response) De veranderingen op de Noordpool gaan vooral de laatste vier jaar steeds sneller wat de behoefte verklaart aan steeds meer onderzoek als basis voor besluitvorming. Ten behoeve daarvan komen de werkgroepen goed van pas en worden de waarnemers met hun wetenschappers en financiering verwelkomd. Tweemaal per jaar worden de resultaten van al het onderzoek beoordeeld, allereerst in de werkgroepen en vervolgens op de zgn. Senior Arctic Officials bijeenkomsten waar het advies van de experts getoetst wordt aan de beleidsprioriteiten van de Arctische Staten. Tenslotte worden de aanbevelingen in het 1 e jaar van elk voorzitterschap voor afzegening voorgelegd aan de deputy ministers, of indien heel belangrijk, tegen het 1
2 einde van het voorzitterschap aan de ministers. Zo werden in 2011 en 2013 resp. overeenkomsten aangenomen over Search and Rescue en over Marine Oil Pollution Preparedness and Response. Aan dit laatste onderwerp, dat nu ter ratificatie in de nationale parlementen voorligt, heeft o.a. Shell meegewerkt. Met de mogelijkheden op termijn van olie- en delfstofwinning op zee (rare earths), transport om de Noord en visserij is er de laatste jaren dus een verschuiving gekomen in de aandacht, maar tegelijkertijd wordt beseft dat de instandhouding van het milieu in dit gebied van levensbelang is en niet alleen voor de inheemse bevolking. Het is in dit spanningsveld dat de Raad opereert om een veilige en goed bestuurde regio te bevorderen. De Nederlandse betrokkenheid bij de Raad sluit daar nauw op aan: als zeevarende natie en met een belangrijke olie en gas sector profileert ons land zich tegelijkertijd door wetenschappelijke ondersteuning van genoemde werkgroepen en die vooral gericht zijn op de milieu en gezondheid kant. Voor wat betreft de niet-arctische Staten is het begrijpelijk dat de nieuwe waarnemers zo dicht mogelijk tegen de AR willen aanschurken en de Arctische Staten voor zich proberen te winnen. Immers de veranderingen die zich op de Noordpool voordoen zijn van belang voor een groot deel van de wereld. Die wereld heeft overigens ook bijgedragen aan de vervuiling van de Noordpool met kwik en roet. Zo is China al op bezoek geweest in GRO waar het veel belangstelling heeft getoond voor de mijnbouw. Met IJsland heeft het in april 2013 een vrijhandelsverdrag gesloten, evenals een samenwerkingsovereenkomst voor de Noordpool. China is natuurlijk ook geïnteresseerd in energiebronnen en onderzoeksfaciliteiten. China s ijsbreker Xue Long (vrij vertaald het sneeuwdraakje) heeft de Noordpool al enkele malen bezocht en een nieuwe ijsbreker komt in 2014 in de vaart. Het land verwacht immers grote besparingen bij de scheepvaart om de Noord. Japan, met zijn ambassadeur voor Arctische aangelegenheden, is eveneens geïnteresseerd in navigatie door het Polaire gebied en in delfstoffen, terwijl Singapore s belangstelling gestoeld is op diens offshore en mariene industrie. Zelfs het verre India kijkt naar de ervaringen die op de Noordpool worden opgedaan met het smelten van het ijs, om daar lessen uit te trekken voor vergelijkbare ontwikkelingen in het Himalaya gebergte, ook wel genoemd de 3 e pool. Daarnaast laat de toekomstige olie- en gaswinning op de Noordpool India toch ook niet onberoerd. Terug naar de AR, er wordt sinds enige jaren hard gewerkt aan de professionalisering van de administratieve organisatie. De Raad heeft b.v. sinds begin dit jaar een permanent secretariaat in Tromsoe. De Raad beschikt momenteel over een heuse communicatiestrategie, mede om disinformatie in de pers voor te zijn. Besluitvorming vindt plaats bij consensus, maar er is nog weinig controle op naleving van de besluiten. Het voorzitterschap rouleert elke 2 jaar, dus in mei jl. is elke Arctische Staat een keer voorzitter geweest. Momenteel is CAN opnieuw aan de beurt. Op de afgelopen SAO vergadering in Whitehorse, midden in het Canadese Arctische gebied, kwam een aantal onderwerpen aan de orde uit het Canadese Voorzitters programma. Veel daarvan is een voortzetting van het Zweedse programma, zoals de realisering van de Polar Code en een actieplan ter voorkoming van marine olievervuiling. Nieuw accenten betreffen de oprichting van een circumpolair zaken forum, m.n. van belang voor het midden en kleinbedrijf en aanbevelingen voor de integratie van traditionele kennis. Opvallend is de context waarin het Voorzitterschap opereert. Elke voorzitter moet in meerdere of mindere mate rekening houden met de invloed van de inheemse bevolking in eigen land. In CAN is die heel groot, in RUS veel kleiner. Het voorzitterschap zal als procesbewaker de verschillende partijen proberen aan te sturen zodat studies en aanbevelingen tijdig gereed zijn en ondersteund worden door alle Arctische Staten. Er komt geen informatie naar buiten over gevoelige onderwerpen, zolang daarover geen besluit is genomen. Dit hangt samen met de onvoorspelbare uitkomst van besluitvorming bij consensus. Zo was het in Kiruna een verrassing dat de EU in de wachtkamer werd gezet door CAN vanwege het EU-importverbod op zeehondenhuiden in Rest mij nog iets te zeggen over de Nederlandse rol. Afgezien van de Nederlandse steun aan de 3 werkgroepen CAFF, AMAP en SDWG heeft NL bovendien bijgedragen aan haalbaarheidsstudies over de opruiming van PCB vervuiling in RUS in In 2005 hadden verscheidende Nederlandse onderzoekers een aandeel in het onder auspiciën van de Raad in samenwerking met IASC verschenen Arctic Climate Impact Assesment rapport. Tevens vindt sinds 1995 Nederlands polair onderzoek plaats op het onderzoekstation Ny Alesund op Spitsbergen. Het huidige onderzoekprogramma t.b.v. de Noordpool bedraagt ruim 8 mln euro en met al deze inzet creëert NL veel goodwill bij de Arctische Staten en in de Raad. Samenvattend, de interesse in en betrokkenheid van NL bij de Noordpool en de AR is in lijn met ons buitenlands beleid en zal in de toekomst hopelijk toenemen. Wij zijn van mening dat geen beter forum dan de AR is om de gezamenlijke belangen van de Arctische en niet-arctische staten in de Noordpool kan coördineren. 2
3
4
5
De exploitatie van het Noordpoolgebied: een historisch perspectief
17 April 2008 1 De exploitatie van het Noordpoolgebied: een historisch perspectief Arctisch Centrum / H.R. de Haas & L. Hacquebord www.arctic-centre.nl www.lashipa.nl 17 April 2008 2 Noordpoolgebied in
Nadere informatiea) Titel voorstel Gezamenlijke mededeling aan het Europees Parlement en de Raad. Een geïntegreerd EU-beleid voor het noordpoolgebied.
Fiche 3: mededeling geïntegreerd EU-beleid noordpoolgebied 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Gezamenlijke mededeling aan het Europees Parlement en de Raad. Een geïntegreerd EU-beleid voor het noordpoolgebied.
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 2150 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN
Nadere informatieWERKGROEP REGLEMENT VAN ORDE VAN DE EURO-MEDITERRANE PARLEMENTAIRE VERGADERING
WERKGROEP REGLEMENT VAN ORDE VAN DE EURO-MEDITERRANE PARLEMENTAIRE VERGADERING Athene, 22 maart 2004 REGLEMENT VAN ORDE VAN DE EURO-MEDITERRANE PARLEMENTAIRE VERGADERING door het medevoorzitterschap van
Nadere informatieNederlandse Polaire Strategie 2016-2020. Samen voor duurzaam
Nederlandse Polaire Strategie 2016-2020 Samen voor duurzaam Inhoudsopgave Samenvatting... 4 Lijst met afkortingen... 7 Inleiding... 9 DEEL I Het Noordpoolgebied...12 1 Trends en ontwikkelingen...13 1.1
Nadere informatieOlie en gaswinning in het noordpoolgebied vanuit het perspectief van mens en milieu
Olie en gaswinning in het noordpoolgebied vanuit het perspectief van mens en milieu Martine van den Heuvel-Greve en Bas Bolman 12 november 2015 Wie zijn wij? Martine van den Heuvel-Greve IMARES Zeebioloog
Nadere informatieOnze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen
Onze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen Heleen de Coninck, 13 september 2011 Energieonderzoek Centrum Nederland Grootste energieonderzoekcentrum van Nederland Missing link tussen
Nadere informatieOnze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen. Heleen de Coninck, 13 september 2011
Onze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen Heleen de Coninck, 13 september 2011 Energieonderzoek Centrum Nederland Grootste energieonderzoekcentrum van Nederland Missing link tussen
Nadere informatieDuurzame energie in Japan
Duurzame energie in Japan Rob Stroeks (Project Officer, TWA Tokio) - 8-3-2004 Samenvatting Japan heeft van oudsher weinig natuurlijke energiebronnen. De daarmee samenhangende afhankelijkheid van buitenlandse
Nadere informatiePROTOCOL 3. Instelling en werkwijze van het Europees Comité voor de opstelling van standaarden voor de binnenvaart CESNI. Besluit
PROTOCOL 3 Instelling en werkwijze van het Europees Comité voor de opstelling van standaarden voor de binnenvaart CESNI Besluit De Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR), gezien het belang dat zij
Nadere informatieGeachte mevrouw Franke,
Retouradres:, Aan de griffier van de vaste commissie voor Economische Zaken, Landbouw & Innovatie T.a.v. mevrouw drs. M.C.T.M. Franke Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG 2500EA Onderwerp Rondetafelgesprek inzake
Nadere informatieEnquête Internationalisering Rapportage Persbericht januari 2011
Enquête Internationalisering Rapportage Persbericht januari 2011 Auteurs: P. M. Walison MSc, Trainee Internationaal Ondernemen Dhr. P. van Kuijen, Sectormanager Zoetermeer, 24 januari 2011 Hoewel aan de
Nadere informatieWereldwijde uitstoot CO2 dit jaar
1 van 5 7-12-2018 06:32 volkskrant.nl Wereldwijde uitstoot CO2 dit jaar weer toegenomen 6-8 minuten IJsklif in West-Groenland. Beeld Credit: Sarah Das / Woods Hole Oceanographic Institution De stijging
Nadere informatieZorgen over de Noordpool?
opinie-buitenland Tekst: bgen b.d. A.T. Vermeij Zorgen over de Noordpool? Tijdens zijn functie als Directeur Inlichtingen en Informatie van het NAVO-hoofdkwartier Joint Forces Command (JFC) Brunssum was
Nadere informatieNederlandse Polaire Strategie Samen voor duurzaam
Nederlandse Polaire Strategie 2016-2020 Samen voor duurzaam Polaire Strategie 2016-2020 Samen voor duurzaam Nederlandse Polaire Strategie 2016-2020 Samen voor duurzaam Nederlandse Polaire Strategie 2016-2020
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 2113 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN
Nadere informatieBIJLAGEN. bij. voorstel voor een besluit van de Raad
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 6.3.2019 COM(2019) 99 final ANNEXES 1 to 2 BIJLAGEN bij voorstel voor een besluit van de Raad betreffende het standpunt dat namens de Europese Unie moet worden ingenomen in
Nadere informatieRESEARCH CONTENT. Loïs Vehof GAR1D
RESEARCH CONTENT Loïs Vehof GAR1D INHOUD Inleiding ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ blz. 2 Methode -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatie*** ONTWERPAANBEVELING
EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid 18.9.2012 2011/0304(E) *** ONTWERPAANBEVELING over het ontwerp van besluit van de Raad betreffende de toetreding
Nadere informatieEU VERSUS US Waarom een BARDA aanpak in Europa kan helpen tegen de CBRN dreigingen - Disaster & CBRNe Medicine Congress, 4 oktober 2018 Peter Tulkens
EU VERSUS US Waarom een BARDA aanpak in Europa kan helpen tegen de CBRN dreigingen - Disaster & CBRNe Medicine Congress, 4 oktober 2018 Peter Tulkens #1 Achtergrond in Europa 2006: eerste Communicatie
Nadere informatieMondiale belangstelling voor het Noordpoolgebied
Mondiale belangstelling voor het Noordpoolgebied Mr. drs. C. Homan Arctische Raad met leden (donkerblauw) en waarnemers (lichtblauw) De Noordpool Met de toekenning van de status van waarnemer aan China
Nadere informatie452 ( ) Nr juli 2015 ( ) ingediend op. Ontwerp van decreet
ingediend op 452 (2014-2015) Nr. 1 30 juli 2015 (2014-2015) Ontwerp van decreet houdende instemming met de Overeenkomst tussen de Europese Unie en haar lidstaten, enerzijds, en IJsland, anderzijds, betreffende
Nadere informatieDatum 28 november 2016 Uitvoering motie Bruins/Duisenberg: monitor omvang alfa-, bèta-, gamma-, en technische wetenschappen
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Onderzoek en Wetenschapsbeleid Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 24.3.2017 COM(2017) 137 final 2017/0062 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD tot vaststelling van het standpunt dat namens de Europese Unie in de Wereldhandelsorganisatie
Nadere informatieMilieu- en klimaatprioriteiten van het Maltese EU Voorzitterschap
Milieu- en klimaatprioriteiten van het Maltese EU Voorzitterschap CCIM stakeholder dialogue 24 januari 2017 Marjan Decroos Vlaams Milieuattaché Algemene Afvaardiging van de Vlaamse Regering Permanente
Nadere informatieNiewsbrief nr. 3 / November 2014 Januari 2015
Niewsbrief nr. 3 / November 2014 Januari 2015 1. Inleiding De laatste maanden is er hard gewerkt aan enkele SEFIRA werkpakketten. Onder de leiding van de universiteit van Urbino werd een theoretisch en
Nadere informatieDocentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa)
Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa) Lees ter voorbereiding onderstaande teksten. Het milieu De Europese Unie werkt aan de bescherming en verbetering van
Nadere informatienieuws afbeeldingen Alexander en Samuel Cultuur Klimaat Yeti MASALI Inhoud puzzel 4 quiz Einde 6 yeti klimaat 1 cultuur 1 bergen 2 flora fauna visie
MASALI Inhoud yeti klimaat 1 cultuur 1 bergen 2 flora fauna visie ligging 3 verhaal 4 puzzel 4 5 strip weetje 6 quiz 1 2 2 3 6 Einde 6 Yeti De yeti leef (t) (de) in het gebergte van de Himalaya het is
Nadere informatieResultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli
Resultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli De weg naar het nieuwe pensioencontract Stichting Pensioenfonds OWASE Martijn Leppink Versie 2. 10 september 2013 Inhoud Samenvatting Conclusies Aanbevelingen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie Nr. 538 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 27 oktober 2000 (31.10) (OR. fr) 11037/2/00 REV 2 LIMITE ENFOPOL 58
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 27 oktober 2000 (31.10) (OR. fr) 11037/2/00 REV 2 LIMITE ENFOPOL 58 NOTA van: het voorzitterschap aan: het Comité van artikel 36 nr. vorig doc.: 11037/1/00 ENFOPOL 58
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Directie Inclusieve Groene Groei Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)
Nadere informatieDe Noordpool en het Internationale Recht
De Noordpool en het Internationale Recht Erik J. Molenaar Deputy Director, Netherlands Institute for the Law of the Sea (NILOS) Professor, K.G. Jebsen Centre for the Law of the Sea (JCLOS), UiT The Arctic
Nadere informatieRampbestrijding en hulpverlening
Rampbestrijding en hulpverlening Natuurrampen en gevaarlijke stoffen: Methode: Flash Environmental Assessment Tool NVVK-congres, 16 en 17 maart 2011 Johan van Middelaar, DHV Natuurrampen en gevaarlijke
Nadere informatieInstelling expertgroep voor vraagstuk politieke steun bij interstatelijk geweld en humanitaire interventie
951-370 Instelling expertgroep voor vraagstuk politieke steun bij interstatelijk geweld en humanitaire interventie nr. Lijst van vragen en antwoorden Vastgesteld (wordt door griffie ingevuld als antwoorden
Nadere informatieHONDERDEN DIERENLIEFHEBBERS ZIJN BIJ ELKAAR GEKOMEN OM AANDACHT TE VRAGEN VOOR DE PROBLEMEN VAN MOEDERIJSBEREN IN HET NOORDPOOLGEBIED
09 september 2014 HONDERDEN DIERENLIEFHEBBERS ZIJN BIJ ELKAAR GEKOMEN OM AANDACHT TE VRAGEN VOOR DE PROBLEMEN VAN MOEDERIJSBEREN IN HET NOORDPOOLGEBIED Rotterdam, Nederland Honderden WWF-vrijwilligers
Nadere informatieInleiding MCN. Cees van Duyvendijk, Voorzitter Bestuur MCN Maritime Maintenance Conferentie, Den Helder 28 november 2013. www.maritimecampus.
Inleiding MCN Cees van Duyvendijk, Voorzitter Bestuur MCN Maritime Maintenance Conferentie, Den Helder 28 november 2013 Missie: Het duurzaam aanwenden van de zee en haar omgeving ten behoeve van het langdurig
Nadere informatiePublieke perceptie en wetgeving
Publieke perceptie en wetgeving Erik Lysen Utrecht Centrum voor Energie-onderzoek (UCE) Nationaal Symposium Schoon Fossiel Den Haag, 23 november 2005 Inhoud Internationale verdragen Publieke acceptatie
Nadere informatieBIJLAGEN. bij. voorstel voor een besluit van de Raad
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 6.3.2019 COM(2019) 98 final ANNEXES 1 to 2 BIJLAGEN bij voorstel voor een besluit van de Raad betreffende het standpunt dat namens de Europese Unie moet worden ingenomen in
Nadere informatieMEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD EN HET EUROPEES PARLEMENT
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 22.6.2011 COM(2011) 366 definitief MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD EN HET EUROPEES PARLEMENT Verlenging van de regeling tussen de Europese Commissie en het Office of
Nadere informatieBeleidsplan Soul Venture
Beleidsplan Soul Venture Dit document beschrijft het beleidsplan dat is geformuleerd bij de oprichting van Stichting Soul Venture. Inleiding Stichting Soul Venture is een initiatief van Riksja Travel.
Nadere informatieCommissie industrie, onderzoek en energie ONTWERPVERSLAG
Europees Parlement 2014-2019 Commissie industrie, onderzoek en energie 2018/2222(INI) 14.9.2018 ONTWERPVERSLAG over de Europese gemeenschappelijke onderneming voor ITER en de ontwikkeling van fusie-energie
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 1765 Vragen van de leden
Nadere informatieEnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16
EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 Korte uitleg over de bijeenkomsten KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16 EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 (1) Organisatie: KIVI
Nadere informatieResultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli
Resultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli De weg naar het nieuwe pensioencontract Stichting Pensioenfonds OWASE 18 juli 2013 1/10/2014 Inhoud Samenvatting Conclusies Aanbevelingen Resultaten - per vraag
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal De heer J. Voordewind Binnenhof 4 Den Haag. Den Haag, 26 juni 2008
Tweede Kamer der Staten-Generaal De heer J. Voordewind Binnenhof 4 Den Haag Den Haag, 26 juni 2008 Dank voor het verslag van uw bezoek begin april aan Noord-Irak dat u mij 10 juni jl. aanbood. Uw reis
Nadere informatieKennismanagement CARMABI - Caribbean Research & Management of Biodiversity Foundation Vanaf 1955
Kennismanagement CARMABI - Caribbean Research & Management of Biodiversity Foundation Vanaf 1955 www.carmabi.org 1. Inleiding 2. Financiering 3. Kennismanagement 4. Spin-off kennismanagement INLEIDING
Nadere informatieGegevens met betrekking tot Brussel Economie en Werkgelegenheid Directie Steun aan Ondernemingen Kruidtuinlaan 20 BRUSSEL
JAARVERSLAG 2014 over de toepassing van de organieke ordonnantie van 13 december 2007 betreffende de steun voor de bevordering van de economische expansie (BS van 10/01/2008) Gegevens met betrekking tot
Nadere informatieNIVE masterclass Kansen van duurzaam ondernemen
NIVE masterclass Kansen van duurzaam ondernemen Felix Gruijters Nuon Amsterdam ArenA 12 oktober 2011 1 A convenient truth 44 triljard dollar staat op het spel Die waarde biedt kansen A convenient truth
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1999 2000 23 490 Ontwerpbesluiten Unie-Verdrag Nr. 143 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN JUSTITIE EN VAN BINNEN- LANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES EN DE STAATSSE-
Nadere informatieSamenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s
Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s In een globaliserende economie moeten regio s en ondernemingen internationaal concurreren. Internationalisatie draagt bij tot de economische
Nadere informatieSafe production of Marine plants and use of Ocean Space. 2de Nederlands-Belgische Zeewierconferentie: DE MULTIFUNCTIONELE NOORDZEE
Safe production of Marine plants and use of Ocean Space 2de Nederlands-Belgische Zeewierconferentie: DE MULTIFUNCTIONELE NOORDZEE Waarom dit project? De 2050 Challenge 2050: 10 billion people Voedsel Water
Nadere informatie2018:
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000
Nadere informatieGeachte commissarissen, leden van het Europees Parlement, collega s,
Speech door staatssecretaris Dijksma van Milieu op de Klimaatsessie over burgerluchtvaart en zeescheepvaart tijdens de gezamenlijke Informele Transport- en Milieuraad op 15 april 2016. Geachte commissarissen,
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Hoger Onderwijs en Studiefinanciering Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375
Nadere informatieENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA
ENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA Presentatie door de heer J.M. Barroso, Voorzitter van de Europese Commissie, voor de Europese Raad van 4 februari 2011 Inhoud 1 I. Waarom energiebeleid ertoe doet II. Waarom
Nadere informatieEUROPESE COMMISSIE DIRECTORAAT-GENERAAL MILIEU
EUROPESE COMMISSIE DIRECTORAAT-GENERAAL MILIEU De Directeur-generaal Brussel, 2 3 JAN. 2017 ENV/C2/LMR/gm Ares(2016) Zijne Excellentie de heer Pieter de Gooijer Buitengewoon en Gevolmachtigd Ambassadeur
Nadere informatieHet topje van de ijsberg Boschman, Nienke; Hacquebord, Louwrens; Veluwenkamp, Jan Willem
University of Groningen Het topje van de ijsberg Boschman, Nienke; Hacquebord, Louwrens; Veluwenkamp, Jan Willem IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if
Nadere informatieOPRICHTINGSAKTE VAN DE EURO-LATIJNS-AMERIKAANSE PARLEMENTAIRE VERGADERING 1 INLEIDING
OPRICHTINGSAKTE VAN DE EURO-LATIJNS-AMERIKAANSE PARLEMENTAIRE VERGADERING 1 IEIDING De voorzitters van het Europees Parlement, het Andes-parlement, het Midden-Amerikaans parlement en het Latijns-Amerikaans
Nadere informatieDatum 21 mei 2019 Betreft Beantwoording vragen over een nieuw onderzoek naar de impact van de ongekende veranderingen rond de Noordpool
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401
Nadere informatie- de voorlopige agenda van de zitting in document EEE 1605/03 (zie bijlage I);
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 2 oktober 2003 (07.10) (OR. en) 13164/03 EEE 40 NOTA I/A-PUNT van: de Groep Europese Vrijhandelsassociatie (EVA) d.d.: 2 oktober 2003 aan: COREPER II/de Raad Betreft:
Nadere informatieAdviescomité SEA. Is er al dan niet een strategische milieubeoordeling (SEA) vereist voor het ontwerp beleidsplannen mariene beschermde gebieden?
Directoraat-generaal Leefmilieu EUROSTATION Blok II 2 e verdieping Victor Hortaplein 40, bus 10 B 1060 BRUSSEL www.environment.fgov.be Secretariaat van het Adviescomité SEA: Sabine WALLENS t: + 32 2 524
Nadere informatieDatum 13 juli 2015 Betreft Beantwoording vragen en commissieverzoek over productiewaterinjectie
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatie16% Energie van eigen bodem. 17 januari 2013
16% Energie van eigen bodem 17 januari 2013 Inhoud Klimaatverandering Energie in Nederland Duurzame doelen Wind in ontwikkeling Northsea Nearshore Wind Klimaatverandering Conclusie van het IPCC (AR4, 2007)
Nadere informatieOnderzoekmemorandum Innovatie en de Lissabonagenda
Onderzoekmemorandum Innovatie en de Lissabonagenda Inleiding Nederland werkt, net als de andere Europese landen aan de Lissabon-doelstellingen van de EU om te komen tot een dynamische en concurrerende
Nadere informatieThe Day After tomorrow... Waarom wachten
The Day After tomorrow... Waarom wachten als we vandaag kunnen reageren? The Day After Tomorrow, de film van Roland Emmerich (Godzilla en Independence Day), verschijnt op 26 mei 2004 op het witte doek.
Nadere informatie8 Samenvatting Samenvatting Het is alom bekend dat te weinig bewegen schadelijk is voor de gezondheid van zowel kinderen als volwassenen. Ondanks dat de positieve effecten van een actieve jeugd talrijk
Nadere informatieCENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART RV (14) 11 RV/G (14) 26 JWG (14) 22 14 februari 2014 Or. en fr/de/nl/en. Uniforme technische standaarden
CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART RV (14) 11 RV/G (14) 26 JWG (14) 22 14 februari 2014 Or. en fr/de/nl/en COMITÉ REGLEMENT VAN ONDERZOEK WERKGROEP REGLEMENT VAN ONDERZOEK GEMEENSCHAPPELIJKE WERKGROEP
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 2180 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN
Nadere informatieFolkert Buiter 2 oktober 2015
1 Nuchter kijken naar feiten en trends van aardbevingen in Groningen. Een versneld stijgende lijn van het aantal en de kracht van aardbevingen in Groningen. Hoe je ook naar de feitelijke metingen van de
Nadere informatieDe handel tussen België en de Verenigde Staten: enkele cijfers. http://economie.fgov.be
De handel tussen België en de Verenigde Staten: enkele cijfers De goederenuitvoer naar de VS in 2014 De Belgische goederenuitvoer naar de VS bedroeg 19,18 miljard euro, een toename in lopende prijzen met
Nadere informatieInternationaal perspectief ziekenhuislandschap
Internationaal perspectief ziekenhuislandschap Zorgvisie congres Diagnose 2025 Wouter Bos 22 juni 2011 Mondiale uitdagingen Kostenstijgingen Demografischeontwikkeling en Economische crisis Technologischeontwikkelin
Nadere informatieEUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT MAR 95 CODEC 876
EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT DE RAAD Brussel, 22 juli 2003 (OR. en) 2002/0310 (COD) LEX 450 PE-CONS 3640/1/03 REV 1 MAR 95 CODEC 876 VERORDENING (EG) Nr. /2003 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE
Nadere informatieR&D-uitgaven en capaciteit naar wetenschapsgebied
R&D-uitgaven en capaciteit naar wetenschapsgebied In Nederland werd in 2014 in totaal 13,3 miljard uitgegeven aan R&D: wetenschappelijk onderzoek en ontwikkeling (de voorlopige cijfers 2015 laten een groei
Nadere informatie12071/18 mak/nes/cg 1 ECOMP.3.C.
Raad van de Europese Unie Brussel, 14 september 2018 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2018/0224(COD) 12071/18 NOTA van: aan: het voorzitterschap Nr. Comdoc.: 9865/18 + ADD 1 Betreft: RECH 372 COMPET
Nadere informatieBIJLAGEN. bij het. Gezamenlijk voorstel voor een Besluit van de Raad
EUROPESE COMMISSIE HOGE VERTEGENWOORDIGER VAN DE UNIE VOOR BUITENLANDSE ZAKEN EN VEILIGHEIDSBELEID Brussel, 10.7.2017 JOIN(2017) 23 final ANNEXES 1 to 2 BIJLAGEN bij het Gezamenlijk voorstel voor een Besluit
Nadere informatieMYANMAR. Op blote voeten door het gouden land
MYANMAR Op blote voeten door het gouden land Inhoud Inleiding Myanmar en EU? Enkele feiten en cijfers Demografie en economie Geschiedenis Politieke situatie Kort reisverslag met foto s (ca. 30) Myanmar
Nadere informatieWerkplan Osteoporose Vereniging 2017
AAN: VAN: Algemene Leden Vergadering (ALV) Bestuur ONDERWERP: Werkplan 2017 (behorende bij begroting 2016) Datum: 9 juni 2016 Agendapunt: 11 Vastgesteld door bestuur d.d. 8 april 2015 Werkplan Osteoporose
Nadere informatieDe kracht van Nederland. Joop Wijn, 10 april 2013
De kracht van Nederland Joop Wijn, 10 april 2013 Cultuurverandering (1/3) Accepteer dat het feest voorbij is } Denk in lange termijn } Het wordt hard werken om baten te genereren dus wees kostenbewust
Nadere informatieHoeveel manieren worden er gebruikt bij aardrijkskunde om de welvaart in een land te meten?
Samenvatting door L. 815 woorden 10 december 2013 4,7 74 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Hoeveel manieren worden er gebruikt bij aardrijkskunde om de welvaart in een land te meten?
Nadere informatieOlie en gaswinning in het noordpoolgebied vanuit het perspectief van mens en milieu
Olie en gaswinning in het noordpoolgebied vanuit het perspectief van mens en milieu Martine van den Heuvel-Greve en Bas Bolman 29 november 2016 Wie zijn wij? Martine van den Heuvel-Greve Wageningen Marine
Nadere informatiee) Nr. impact assessment Commissie en Opinie Impact-assessment Board n.v.t.
Fiche 6: Mededeling Nieuwe EU Consensus on Development 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social
Nadere informatieSamen sterker in het buitenland met de overheid als partner
Internationaal Ondernemen Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner In opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken Partners for International Business Internationaal ondernemen
Nadere informatieEen Noordpool-agenda voor Nederland
Marja Kwast-van Duursen Een Noordpool-agenda voor Nederland Dit voorjaar nam de Tweede Kamer de motie-vos aan, die de regering opriep in de Europese Unie te pleiten voor een verbod op het transport van
Nadere informatieDEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 35 bus BRUSSEL T F
DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 35 bus 40 1030 BRUSSEL T 02 552 77 05 F 02 552 77 01 www.vlaanderen.be VERSLAG BEHEERSCOMITÉ VARKENS 19 SEPTEMBER 2018 ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieResultaten 2014 Rotterdam Partners
Resultaten 0 Rotterdam Partners Rotterdam Partners International Trade & Investment is in 0 actief betrokken geweest bij de realisatie van 0 projecten in de Rotterdam regio. Hiervan waren confirmed projects,
Nadere informatieTweede Europese Forum over de cohesie Georganiseerd door de Europese Commissie
Mr Roger VAN BOXTEL, Minister of City Management and Integration, Netherlands Tweede Europese Forum over de cohesie Georganiseerd door de Europese Commissie 21-22 mei 2001 Enkel gesproken tekst geldt Tweede
Nadere informatieADVIES. NL In verscheidenheid verenigd NL. Europees Parlement 2016/2228(INI) van de Commissie internationale handel
Europees Parlement 2014-2019 Commissie internationale handel 2016/2228(INI) 7.12.2016 ADVIES van de Commissie internationale handel aan de Commissie buitenlandse zaken en de Commissie milieubeheer, volksgezondheid
Nadere informatieCourtesy Vertaling. Onafhankelijk onderzoek naar de rapportageprocedure van het IPCC. Taakomschrijving
Courtesy Vertaling Onafhankelijk onderzoek naar de rapportageprocedure van het IPCC Taakomschrijving Achtergrond Tegen het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw werd de wereldwijde opwarming van
Nadere informatieDe vragenlijst van de openbare raadpleging
SAMENVATTING De vragenlijst van de openbare raadpleging Tussen april en juli 2015 heeft de Europese Commissie een openbare raadpleging gehouden over de vogel- en de habitatrichtlijn. Deze raadpleging maakte
Nadere informatieTechnisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015
Technisch-economische scenario s voor Nederland Ton van Dril 20 mei 2015 Overzicht Energieplaatje in historisch perspectief Hoeveel en hoe gebruiken we energie? Wat gebeurt er met verbruik en uitstoot
Nadere informatieHet Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten
Het Energiebeleid van komende jaren dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Opbouw Ambities en hoofdlijnen Ontwikkelingen in het energieveld Keuzes van het kabinet Ambitie Regeerakkoord: 1. Minder
Nadere informatieIk ben als bestuurder in deze provincie bijzonder geïnteresseerd in de kansen van nieuwe energie voor onze kenniseconomie.
Welkomstwoord van Jan Franssen, Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland, bij het Lustrumcongres 'Geothermal Heat is Cool' van het Platform Geothermie, Den Haag, 24 oktober 2012 ---------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatieCOMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN
COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 6.11.2006 COM(2006) 661 definitief MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ
Nadere informatieCloud adoptie in Europa:
Public Briefing / Maart 2015 Cloud adoptie in Europa: Angst voor onveiligheid en gebrek aan kennis temperen implementaties Door: Maurice van der Woude 1 In december 2014 heeft EuroStat, een orgaan van
Nadere informatieDepartement Leefmilieu, Natuur en Energie. Departement Leefmilieu, Natuur en Energie. Energiedossiers tijdens het Griekse voorzitterschap
Energiedossiers tijdens het Griekse voorzitterschap Jan Haers 07.02.2014 Vleva en SAR-Minaraad Overzicht ILUC 2030 klimaat-energiekader Mededeling over energieprijzen en kosten Mededeling over overheidsinterventie
Nadere informatieBernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL
Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL Greenpeace is een organisatie die ereldijd opkomt voor het milieu. We illen de natuur en de dieren daarin beschermen.
Nadere informatieGEM project memo Onderwerp: Aanvulling MER Gemini Actualisatie scheepvaartintensiteit
GEM project memo Onderwerp: Aanvulling MER Gemini Actualisatie scheepvaartintensiteit 2 For issue 20130530 Mbr CMo PBo 1 For issue 20130528 Mbr CMo PBo Rev. Doc Status Date Sections Prepared by Checked
Nadere informatieDuurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst.
Duurzame biomassa Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Nuon Postbus 4190 9 DC Amsterdam, NL Spaklerweg 0 1096 BA Amsterdam, NL Tel: 0900-0808 www.nuon.nl Oktober 01 Het groene alternatief Biomassa
Nadere informatie