De Gezondheidsraad heeft de minister
|
|
- Melissa Joanna de Ridder
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Meer aandacht voor risicofactoren HPV-vaccinatie weinig zinvol Louwrens Boomsma, huisarts, wetenschappelijk medewerker NHG dr. Ton Drenthen, senior wetenschappelijk medewerker NHG Kees in t Veld, huisarts, hoofd afdeling Implementatie NHG Correspondentieadres: l.boomsma@nhg.org; c.c.: redactie@medischcontact.nl De auteurs zijn betrokken bij het project Preventie: maatwerk van de LVG/NHG dat onder meer de uitvoering van het bevolkingsonderzoek in de huisartsenpraktijk als aandachtspunt heeft. beeld: ANP De combinatie van het bevolkingsonderzoek naar en vaccinatie van meisjes tegen het humaanpapillomavirus kost veel geld en levert betrekkelijk weinig op. De overheid kan het geld beter steken in onderzoek naar risicofactoren van de ziekte. De Gezondheidsraad heeft de minister van VWS geadviseerd om vaccinatie tegen het humaanpapillomavirus (HPV) in te voeren voor meisjes. De raad denkt dat zo de morbiditeit en mortaliteit door kan worden gehalveerd, al ontbreekt daarvoor nog het bewijs.1 Er klinken ook andere geluiden. Zo zou HPV-vaccinatie onvoldoende werkzaam zijn, zou er mogelijk sprake zijn van (ernstige) bijwerkingen als tot anafylaxie kunnen leiden en is vaccinatie niet erg kosten effectief.2 3 Maar volgens de 1948 Medisch Contact 21 november nr. 47
2 1. NNS bij screening Sterfte door zonder screening/jaar 450 Sterfte in leeftijdsgroep jaar (80% van totaal) 360 Bij risicoreductie door opsporing van 70% is absolute reductie van sterfte 252 Totaal aantal uitstrijkjes per jaar Absolute risicoreductie/jaar 252/ ,00039 Number Needed to Screen = 1/absolute risicoreductie 2560/jaar Aantal vrouwen dat bij een deelnamepercentage van 70% moet worden opgeroepen 3600 NNS screening bij vrouwen tussen jaar NNV bij HPV-vaccinatie Aantal geboorten per jaar omgeveer , waarvan meisjes: Incidentie per jaar 3 5,8/ Sterfte zonder screening 50%; overeenkomend per jaar 2,9/ Beschermingsgraad HPV 16/18-vaccin 70%. Resterende sterfte per jaar 1/ NNV ter voorkoming van één sterfgeval per jaar Aantal oproepen dat nodig is om 0,85 sterfgeval te voorkomen bij een opkomstpercentage van 85% NNV bij HPV-vaccinatie zonder bevolkingsonderzoek. 3. NNV bij HPV-vaccinatie én bevolkingsonderzoek Aantal meisjes dat jaarlijks wordt geboren Incidentie per jaar3 5,8/ Sterfte met screening 30%. Dat komt overeen met: 1,74/ Beschermingsgraad HPV 16/18-vaccin 70%. Resterende sterfte per jaar 0,52/ NVV ter voorkoming van één sterfgeval per jaar 1/0,52 x Aantal oproepen per jaar nodig bij een opkomst van 85% Door afname van de morbiditeit met 50% wordt het NNS om één sterfgeval per jaar te voorkomen 2560/ Aantal vrouwen dat bij een deelnamepercentage van 70% moet worden opgeroepen NNV bij HPV-vaccinatie én bevolkingsonderzoek. Gezondheidsraad heeft het onderzoek waarop deze argumenten zijn gebaseerd geen nieuwe gezichtspunten opgeleverd en dus ziet de raad geen reden om het advies aan de minister te herzien.4 Bij vaccinatie tegen HPV spelen drie problemen. Het eerste is een gebrek aan individualisatie. Veel onderzoeken zijn gebaseerd op grote aantallen patiënten die een interventie krijgen, terwijl de terugkoppeling naar het individu moeilijk is te maken. Een ander probleem is het beperkte inzicht in de pathofysiologie van het virus. Het derde probleem is de marketing: door de ontwikkeling van bepaalde medicijnen ontstaat door lobby opeens ook een vraag en een doelgroep. Grote getallen Bij preventie gaat het om het number needed to screen (NNS) en het number needed to vaccinate (NNV), ofwel het aantal personen dat onderzocht respectievelijk gevaccineerd moet worden om één sterfgeval door de aandoening te voorkomen. Het NNS is te berekenen aan de hand van de sterfte en de absolute risicoreductie van het preventieprogramma. Daarbij geldt NNS=1/absolute risicoreductie. Deze waarden zijn voor de meeste preventieprogramma s bekend.5 Het NNS voor het bevolkingsonderzoek op is 2560 uitstrijkjes (3600 oproepen bij een deelname van 70%) om per jaar één sterfgeval aan te voorkomen (zie tabel 1). Dezelfde berekening voor HPV-vaccinatie levert een NNV op van , ongeveer de grootte van een leeftijdscohort. Bij een opkomstpercentage van 85% moeten jaarlijks vaccinaties worden uitgevoerd om minder dan één sterfgeval te voorkomen (zie tabel 2). In combinatie met het bevolkingsonderzoek wordt het NNV dubbel zo groot. Dat geldt ook voor het NNS: er zijn 5100 uitstrijkjes (7200 oproepen) nodig om één sterfgeval te voorkomen (zie tabel 3). Dat betekent dat de geplande opzet van het bevolkingsonderzoek aangevuld met HPV-vaccinatie een enorme inspanning van de gezondheidszorg vraagt. Er moeten grote aantallen meisjes ( ) voor vaccinatie en twee keer zoveel vrouwen (7200) als in de huidige situatie worden uit genodigd voor het bevolkingsonderzoek, met een zeer beperkte winst als we uitgaan van sterfte. Schadelijke virussen Het tweede probleem is het beperkte inzicht in de pathofysiologie van HPV. Van het virus 63 nr november 2008 Medisch Contact 1949
3 zijn verschillende typen bekend waarvan er een aantal schadelijk is. De meeste vrouwen raken door seks besmet met HPV, maar het lichaam ruimt het virus vaak ook weer op. Onduidelijk is welke vrouwen het virus niet opruimen. Heeft dit te maken met het virusaanbod door bijvoorbeeld wisselende contacten of met de weerstand van de vrouw? Zijn er kenmerken die meer inzicht geven in een groter risico op het persisteren van HPV? Denk bijvoorbeeld aan een vroege sexarche, wisselende contacten, soa s, regelmatig fluor vaginalis, roken en HPVgerelateerde infecties als wratten, mollusca, dermatofibromen en condylomen. Bekend is dat de cellulaire immuniteit die HPV moet klaren afneemt onder invloed van oestrogene hormonen. Daardoor persisteert HPV bij gebruik van orale anticonceptiva langer en daarmee neemt het risico op premaligne afwijkingen van de cervix toe. Dit risico wordt De invoering van HPV-vaccinatie dreigt een politieke keuze te worden beeld: Frank Muller, HH echter weer gecompenseerd door een afname van de incidentie van andere gynaecologische carcinomen.6 Een beslisregel zoals bij het inschatten van het cardiovasculaire risico en bij het risico op diepe veneuze trombose zou vrouwen kunnen identificeren die een groter risico lopen op.7 8 Deze vrouwen zouden dan in aanmerking komen voor een uitstrijkje en HPV-diagnostiek. Inmiddels is wel bekend dat HPV-vaccinatie antistoffen oproept en dat vrouwen met persisterende HPV-infecties lage antistoftiters hebben. Dat doet vermoeden dat het mogelijk is om bij aanwezigheid van HPV het immuunsysteem te activeren met een vaccinatie(serie), die het virus vernietigt. De vaccinatie kan dan zowel preventief (geïndiceerde preventie) worden ingezet bij vrouwen die HPV dragen zonder portioafwijkingen, als bij premaligne afwijkingen, zoals intra-epitheliale neoplasie. Als het virus dieper doordringt in de cervix, zal het immuunsysteem van de vrouw worden geactiveerd en is van vaccinatie weinig meer te verwachten. Denk ook aan de partner van de vrouw. Een man met persisterende HPV infecteert steeds zijn echtgenote en heeft ook zelf een risico op maligniteiten in de anogenitale regio. Het zou niet verwonderlijk zijn als HPV behalve bij penis- en anuscarcinoom ook een rol speelt bij prostaatcarcinoom. Er is kortom meer inzicht nodig in de relatie tussen gastvrouw (en gastheer) en het persisteren van HPV om risicogroepen te identificeren en een beslisregel te ontwikkelen. Onafhankelijkheid Deskundigen worden uitgenodigd plaats te nemen in commissies, voordrachten te houden en onderzoeksaanvragen te beoordelen. Als opinieleiders vormen zij een belangrijke, invloedrijke doelgroep van de farmaceutische industrie. Gezien de belangrijke derde geldstroom in het wetenschappelijk onderzoek is het als onderzoeker moeilijk de geclaimde onafhankelijkheid vol te houden. Daarnaast dreigt de invoering van HPV-vaccinatie een politieke keuze te worden die wordt gestuurd door angst voor actiegroepen of stemmenverlies. Nederland wil niet achterblijven als de rest van Europa wel overgaat tot vaccinatie tegen HPV. De politiek moet beseffen dat het bevolkingsonderzoek in andere landen minder goed is georganiseerd. De sterftecijfers voor zijn in Nederland zeer gunstig bij een relatief lang screeningsinterval van 5 jaar Medisch Contact 21 november nr. 47
4 Samenvatting De invoering van HPVvaccinatie kost veel geld en levert betrekkelijk weinig winst op. De overheid kan dat geld beter steken in onderzoek naar de risicofactoren van met als doel een risicoscore te ontwikkelen. Zo wordt duidelijk welke vrouwen een hoog risico lopen (en die dus regelmatig moeten worden gecontroleerd) en welke vrouwen betrekkelijk weinig risico s lopen. Onderzoek moet uitwijzen of HPV-vaccinatie kan worden ingezet bij vrouwen wiens lichaam die HPV niet opruimt. Het advies van de Gezondheidsraad over vaccinatie tegen het humaanpapillomavirus vindt u via de digitale versie van dit artikel op onze website: Daar vindt u ook de literatuurlijst. Scenario s Nederland heeft een aantal mogelijkheden. In de eerste optie blijft het huidige bevolkingsonderzoek gehandhaafd. Bij vrouwen met laaggradige afwijkingen aan de cervix volgt een HPV-bepaling. Bij een positieve uitslag wordt onderzocht of een vaccinatieschema effectief kan zijn. Verder handelen artsen volgens de bestaande richtlijnen. Voor vrouwen die moeilijk te bereiken zijn met het bevolkingsonderzoek is het te overwegen onderzoek op aanwezigheid van HPV in te voeren. Vrouwen uit deze groepen komen eventueel ook in aanmerking voor HPV-vaccinatie. In de tweede optie wordt naast het bevolkingsonderzoek HPV-vaccinatie ingevoerd. Grote aantallen meisjes en vrouwen worden opgeroepen. Het is te verwachten dat vanwege de vaccinatie de bereidheid afneemt om een uitstrijkje te laten maken. Het oproepen en herinneren van vrouwen voor het bevolkingsonderzoek kost veel tijd, huisartsen haken af en de beschermingsgraad daalt nog verder. Andere HPV-typen gaan prevaleren boven HPV 16/18. De incidentie van neemt toe en vanwege het opheffen van de bestaande structuur wordt Nederland hekkensluiter in Europa op het gebied van (vergelijk ook de gang van zaken rond perinatale sterfte). Nederland kan er ook voor kiezen algemene HPV-vaccinatie niet in te voeren: optie drie. Met het uitgespaarde geld wordt een onafhankelijk (cohort)onderzoek uitgevoerd naar risicofactoren voor. Dat levert een beslisschema op waarmee voor vrouwen een risicoscore is te berekenen: Als de risicoscore vrijwel uitsluit, krijgt de vrouw voorlichting. Verdere actie is niet nodig. Als de risicoscore niet uitsluit en op een laag risico duidt, komt de vrouw in aanmerking voor een uitstrijkje al dan niet aangevuld met HPV-screening. HPV-vaccinatie speelt mogelijk een rol bij laaggradige cervixafwijkingen en aanwezig HPV, dat blijkbaar onvoldoende immuunrespons oproept. Als de risicoscore een hoog risico op aangeeft, komt de vrouw in aanmerking voor een uitstrijkje en HPV-screening en regelmatige controles. HPV-vaccinatie kan een mogelijkheid zijn, ook zonder cervixafwijkingen of positieve HPV-screening. Hielprik Het schot hagel op wordt met deze optie ingeruild voor schieten met scherp. Dat biedt aanzienlijke voordelen: minder slachtoffers, lagere kosten en meer effectiviteit. Mogelijk kunnen DNA-technieken in de toekomst de vatbaarheid voor bepaalde aandoeningen aangeven. Het DNA-profiel wordt na de geboorte middels de hielprik in kaart gebracht. Bepaalde HLA-typen zouden mogelijk een verhoogd risico geven op. Deze vrouwen worden vervolgens hun leven lang gecontroleerd. Wel is het zo dat iedereen een aantal potentieel schadelijke genen met zich meedraagt die maar zelden tot expressie komen. De meeste aandoeningen zijn op meerdere genen gelokaliseerd. Naast het genetisch materiaal is de omgeving van groot belang bij het krijgen en het beloop van een ziekte. Genetische typering lijkt voorlopig een weinig zinvolle optie. praktijkperikel Ogenblik stilte Naar aanleiding van een recente bijeenkomst bij een zorgverzekeraar. Vroeger: Er komt een patiënt bij de dokter. Straks: Er meldt zich een zorgvrager dan wel zorgeiser bij de zorgasssistente. Nadat de zorgassistente heeft getrieerd volgens het prezorgprotocol kan de zorgvrager naar de zorgverlener. Na een zorganalyse wordt alles opgenomen in het zorgdossier en voorzien van een zorgcode (ICPC) dit geheel volgens het gestructureerd zorgprotocol eerstelijnszorg van de zorgverzekeraar. Als bezorgde zorgverlener vind ik dit zeer zorgelijk. Gaarne een ogenblik stilte voor dit lijk. 63 nr november 2008 Medisch Contact 1951
5 Referenties: 1. Gezondheidsraad. Vaccinatie tegen. Den Haag: Gezondheidsraad, 2008; publicatienummer 2008/08 of via 2. Anonymus. Vaak allergische reactie na HPV-vaccin. Medisch Contact 2008; 63: 1461 (betreft CMAJ early online 1 sept 2008). 3. Kok IMCM de, Habbema JDF, Mourits MJE, Coebergh JWW, Leeuwen FE van, Onvoldoende gronden voor opname van vaccinatie tegen Humaan papillomavirus in het Rijksvaccinatieprogramma. Ned Tijdschr Geneeskd 2008; 152: Reactie Gezondheidsraad op referentie 3 via geraadpleegd 5 september Boomsma LJ, Lidt de Jeude CP van. Number Needed to Screen ; een hulpmiddel bij de beoordeling van preventieprogramma s. Ned Tijdschr Geneeskd 2000; 144: Appleby P, Beral V, Berrington de GA, Colin D, Franceschi S, Goodhill A, et al. Cervical cancer and hormonal contraceptives: collaborative reanalysis of individual data for 16,573 women with cervical cancer and 35,509 women without cervical cancer from 24 epidemiological studies. Lancet 2007; 70 (9599): NHG-Standaard Cardiovasculair Risicomanagement via org. 8. NHG-Standaard Diepe veneuze trombose via 9. Boomsma LJ, Assendelft WJJ. De Belgische Aanbeveling cervixkanker-screening en de NHG-Standaard Cervixuitstrijken vergeleken. Huisarts Wet 2003; 46: Medisch Contact 21 november nr. 47
Voor het eerst is er een vaccin dat baarmoederhalskanker kan voorkomen
Samenvatting Voor het eerst is er een vaccin dat baarmoederhalskanker kan voorkomen In Nederland bestaat al decennia een succesvol programma voor bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Daarmee
Nadere informatieVaccinatie tegen baarmoederhalskanker, een belangrijke stap voorwaarts en toch veel verzet. Jaarcongres MPA Alumni, 15 april 2011, Den Haag
Vaccinatie tegen baarmoederhalskanker, een belangrijke stap voorwaarts en toch veel verzet Jaarcongres MPA Alumni,, Den Haag Roel A. Coutinho 1 Center for Infectious Disease Control National Institute
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 27158 31 augustus 2015 Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 19 augustus 2015, houdende regels
Nadere informatiewww.hup-ado.be Respect yourself. Protect yourself. 2 de editie Vaak gestelde vragen over baarmoederhalskanker en het Humaan Papillomavirus
www.hup-ado.be Respect yourself. Protect yourself. 2 de editie Vaak gestelde vragen over baarmoederhalskanker en het Humaan Papillomavirus 4 Check this out! Baarmoederhalskanker is een veel voorkomend
Nadere informatieOns kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag PG/ZP 2.859.072 8 jul. 08
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag 8 jul. 08 Onderwerp Bijlage(n) Uw brief vaccinatie tegen baarmoederhalskanker
Nadere informatieBaarmoederhalskanker screening
Baarmoederhalskanker screening Wat gaat er veranderen? Lex Makkus, Patholoog PAL Geschiedenis BVO-BMHK Huidige BVO - hrhpv Triage Sterfte cervix carcinoom absolute aantallen/cohort 45 40 35 30 25 20 15
Nadere informatieVaccinatie baarmoederhalskanker. Gynaecologie
Vaccinatie baarmoederhalskanker Gynaecologie Inleiding Als u nog nooit van het Humaan Papillomavirus (hierna te noemen: HPV) en baarmoederhalskanker heeft gehoord, dan bent u niet de enige. Ondanks het
Nadere informatieHierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Arib (PvdA) over het nut van de griepprik (2011Z20885).
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX DEN HAAG T 070 30 79 11 F 070 30
Nadere informatieChapter 9. Nederlandse Samenvatting
Chapter 9 Nederlandse Samenvatting Summary and Nederlandse samenvatting SAMENVATTING Baarmoederhalskanker is de vierde meest voorkomende kanker bij vrouwen wereldwijd. Deze ziekte wordt gedurende een periode
Nadere informatieVaccinatie tegen HPV voor meisjes van 12 jaar. Rijksvaccinatieprogramma
Vaccinatie tegen HPV voor meisjes van 12 jaar Rijksvaccinatieprogramma Waarom vaccineren tegen HPV? Als je je laat vaccineren tegen HPV, ben je goed beschermd tegen baarmoederhalskanker. Elk jaar krijgen
Nadere informatieSamenvatting. Griepvaccinatie: wie wel en wie niet?
Samenvatting Griepvaccinatie: wie wel en wie niet? Griep (influenza) wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Omdat het virus steeds verandert, bouwen mensen geen weerstand op die hen een leven lang
Nadere informatieSamenvatting. De ziekte en het bevolkingsonderzoek
Samenvatting Nederland heeft een goed bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker ( het uitstrijkje ). Er zijn echter kansen om de preventie van baarmoederhalskanker verder te verbeteren. Zo is er een
Nadere informatieChapter 9. Nederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door een infectie met een virus, het zogenaamde hoog-risico humaan papillomavirus (hrhpv).
Nadere informatieChapter 5. Samenvatting. Fear and Cervical cancer screening
Chapter 5 Samenvatting Fear and Cervical cancer screening 115 Samenvatting Samenvatting Angst en cervixkankerscreening Angst en screening voor baarmoederhalskanker: Een onderzoek naar risicogedrag, angst
Nadere informatieNieuwe bevolkings onderzoek baarmoederhalskanker
Nieuwe bevolkings onderzoek baarmoederhalskanker 13-april-2016 Dorry Boll, gynaecoloog Lizette Nollen, patholoog Rob Beumer, huisarts In samenwerking met: Els Bovy, Bevolkingsonderzoek Zuid Programma Baarmoederhalskanker
Nadere informatieVaccinatie tegen HPV voor meisjes. Rijksvaccinatieprogramma
Vaccinatie tegen HPV voor meisjes Rijksvaccinatieprogramma Waarom vaccineren tegen HPV? Als je je laat vaccineren tegen HPV, ben je goed beschermd tegen baarmoederhalskanker. Elk jaar krijgen ongeveer
Nadere informatie5 JAAR HPV-VACCINATIE IN VLAANDEREN
5 JAAR HPV-VACCINATIE IN VLAANDEREN Dr. Geert Top Infectieziektebestrijding en vaccinatie 5 JAAR HPV-VACCINATIEPROGRAMMA IN VLAANDEREN Kader en start vaccinatieprogramma Methode Resultaten Discussie Conclusies
Nadere informatiePublished in: Default journal
Doelmatigheid van Humaan papillomavirus-vaccinatie--schattingen op basis van Nederlandse kosteneffectiviteitanalyses. [Efficiency of human papillomavirus vaccination--estimates based on Dutch cost effectiveness
Nadere informatieHumaan Papillomavirus (HPV) Polikliniek Gynaecologie
Humaan Papillomavirus (HPV) Polikliniek Gynaecologie Humaan Papilloma Virus (HPV) Inleiding Als u nog nooit van het HPV (Humaan Papilloma Virus) gehoord heeft, is dat niet raar: want ondanks dat het virus
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 22 894 Preventiebeleid voor de volksgezondheid Nr. 178 BRIEF VAN MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 22 894 Preventiebeleid voor de volksgezondheid Nr. 130 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieSamenvatting. Adviesvraag
Samenvatting Hoewel tuberculose op wereldschaal veel voorkomt, is de ziekte in Nederland geen groot probleem. Vooral migranten uit landen waar wel veel tuberculose is, vormen een risicogroep. Omdat kinderen
Nadere informatieProgramma. Inleiding Aanpak in de huisartspraktijk. Algemene conclusies Evaluatie
Programma Inleiding Aanpak in de huisartspraktijk Oplossen casuïstiek in kleine groepen Bespreken casuïstiek in plenum en toetsing aan de richtlijn Algemene conclusies Evaluatie Inleiding Jaarlijks sterfte
Nadere informatieHPV als ziekteverwekker
HPV als ziekteverwekker Nathalie Reesink-Peters 27 februari 2009 Inhoud Introductie HPV Levenscyclus HPV, ziekte verwekker Oncogenese Therapie (van HPV gerelateerde ziekte) Indicaties moleculaire diagnostiek
Nadere informatieHet Rijksvaccinatie Programma
Het Rijksvaccinatie Programma Hoe ziet het er uit? Wat zijn de problemen? Hoe pakt de Rijksoverheid die aan? Wat zijn de doelstellingen van het huidige programma? Wat is er nodig voor de toekomst? Nicoline
Nadere informatieHoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofd- stuk 4
S a m e n vat t i n g Dit proefschrift beschrijft onderzoek naar de relatie tussen betapapillomavirussen (betapv) en het cutane plaveiselcelcarcinoom (PCC) en diens voorloper actinische keratose (AK).
Nadere informatieVaccinatie van ouderen tegen pneumokokken. Nr. 2018/05. Samenvatting
Vaccinatie van ouderen tegen pneumokokken Nr. 2018/05 Vaccinatie van ouderen tegen pneumokokken pagina 2 van 6 Veel mensen dragen pneumokokken bij zich zonder ziek te worden. De pneumokok kan echter ernstige
Nadere informatieUitstrijkje. Inleiding. Wat is een uitstrijkje? Het onderzoek. Onderzoek van de cellen
Uitstrijkje H06.018-05 Inleiding In deze folder vindt u informatie over het uitstrijkje. Dit is een eenvoudig onderzoek om veranderingen in de cellen van de baarmoedermond en baarmoederhals op te sporen.
Nadere informatieAnale Intraepitheliale Neoplasie (AIN) Irina Cairo, dermatoloog
Anale Intraepitheliale Neoplasie (AIN) Irina Cairo, dermatoloog Humaan papilloma virus (Anogenitale) wratten Pre-maligniteiten: CIN = Cervicale intraepitheliale neoplasie VIN = Vulvaire intraepitheliale
Nadere informatieNederlandse samenvatting. Baarmoederhalskanker en het humaan papillomavirus
Nederlandse samenvatting Baarmoederhalskanker en het humaan papillomavirus Baarmoederhalskanker is de op een na meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Elk jaar krijgen wereldwijd ongeveer 500.000
Nadere informatieVaccinatie tegen rotavirus. Nr. 2017/16. Samenvatting
Vaccinatie tegen rotavirus Nr. 2017/16 Samenvatting Vaccinatie tegen rotavirus pagina 3 van 6 Rotavirus is zeer besmettelijk en veroorzaakt braken en diarree. Vooral jonge kinderen kunnen er ernstig ziek
Nadere informatieHPV test volgens landelijke richtlijn. Heleen Doornewaard, Patholoog Gelre ziekenhuizen, 11 maart 2009
HPV test volgens landelijke richtlijn Heleen Doornewaard, Patholoog Gelre ziekenhuizen, 11 maart 2009 HPV-vaccinatie Het kan je leven redden, maar ook voor niks zijn NRCnext, dd 03-03-09 1.Wat heeft baarmoederhalskanker
Nadere informatieVeel onwetendheid over baarmoederhalskanker op Curaçao zaterdag, 24 mei 2014 00:00
Het grootste onderzoek naar baarmoederhalskanker en HPV-genotype in het Caribisch gebied tot nu toe vindt plaats op Curaçao. Bij 57.000 vrouwen op Curaçao zit een oproep in de bus om een PAP-test te doen.
Nadere informatieOns kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag PG/ZP-2.781.583 9 juli 2007
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag 9 juli 2007 Onderwerp Bijlage(n) Uw brief Standpunt op advies Gezondheidsraad
Nadere informatieHPV-vaccinatie voor meisjes van 12 jaar. Rijksvaccinatieprogramma
HPV-vaccinatie voor meisjes van 12 jaar Rijksvaccinatieprogramma HPV-vaccinatie HPV is de afkorting van humaan papillomavirus. Ongeveer 8 op de 10 vrouwen die seksueel actief zijn, krijgen ooit een HPV-infectie
Nadere informatieProgramma. Inleiding Aanpak in de huisartsenpraktijk. Algemene conclusies Evaluatie
Programma Inleiding Aanpak in de huisartsenpraktijk Oplossen casuïstiek in kleine groepen Bespreken casuïstiek in plenum en toetsing aan de richtlijn Algemene conclusies Evaluatie Inleiding Jaarlijks sterfte
Nadere informatieBescherm je kind tegen infectieziekten
Bescherm je kind tegen infectieziekten Bijna 95% van alle kinderen in Nederland is gevaccineerd tegen infectieziekten. Door betere hygiëne, een betere gezondheidszorg én door vaccinaties komt sterfte door
Nadere informatieWaarom zowel mannen als vrouwen de afkorting HPV zouden moeten kennen
Waarom zowel mannen als vrouwen de afkorting HPV zouden moeten kennen Sofie De Niet Lifestylejournalist, massagetherapeut en oprichtster van naturalhighmag.be 14/08/17 om 15C47 - Bijgewerkt om 17C04 Ongeveer
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 32 793 Preventief gezondheidsbeleid Nr. 255 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der
Nadere informatieAdvies Gezondheidsraad
Advies Gezondheidsraad Baarmoederhalskanker geplaatst op dinsdag 24 mei 2011 Advies Gezondheidsraad bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Het advies van de Gezondheidsraad De Gezondheidsraad heeft op
Nadere informatie8 e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker. preventie Oost
8 e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker preventie Oost Diagnostiek en etiologie van endocervicale afwijkingen Donderdag 9 november 2006 Nationaal Sportcentrum Papendal, Arnhem Mede onder auspiciën
Nadere informatieKinkhoest en zwangerschap
Kinkhoest en zwangerschap www.jijwij.nl Kinkhoest is een besmettelijke ziekte van de luchtwegen die vooral gevaarlijk is voor niet of onvolledig gevaccineerde baby s. Daarom maakt kinkhoestvaccinatie al
Nadere informatie8 HPV. VaccInformatiemap Rijksvaccinatieprogramma 2015/2016 95
8 HPV VaccInformatiemap Rijksvaccinatieprogramma 2015/2016 95 96 VaccInformatiemap Rijksvaccinatieprogramma 2015/2016 8.1 HPV-vaccinatie Het humaan papillomavirus (HPV) is een zeer besmettelijk virus dat
Nadere informatieUw brieven van Uw kenmerk Datum 11 maart 2008 Farmactec/FZ-2836339 23 februari 2009 en 28 april 2008 GMT/VDG 2847449
Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ 'S-GRAVENHAGE Uw brieven van Uw kenmerk Datum 11 maart 2008 Farmactec/FZ-2836339 23 februari 2009 en 28 april 2008 GMT/VDG 2847449
Nadere informatieBEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER. Monitor 2017 EERSTE RESULTATEN VAN HET VERNIEUWDE
a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor
Nadere informatieBevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Uitnodiging
Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Uitnodiging Waarom dit bevolkingsonderzoek? Elk jaar krijgen ongeveer 700 vrouwen baarmoederhalskanker. Jaarlijks overlijden 200 vrouwen aan deze ziekte. Baarmoeder
Nadere informatieHet is een goed moment om na te denken over de toekomst van het RVP
Samenvatting Het is een goed moment om na te denken over de toekomst van het RVP Sinds 1957 worden Nederlandse kinderen gevaccineerd tegen infectieziekten. Dat gebeurt in het kader van het zogenoemde Rijksvaccinatieprogramma
Nadere informatieHPV nu en in de toekomst. Nynke de Boer Magda van Oven Britt van Etten Debruijn Jorien Helder-Woolderink
HPV nu en in de toekomst Nynke de Boer Magda van Oven Britt van Etten Debruijn Jorien Helder-Woolderink 15000 HPV HPV2 HPV4 HPV6 HPV11 High risk HPV (hr-hpv) Hr HPV 80 % van alle vrouwen maakt eens
Nadere informatieKinkhoest is gevaarlijk voor zuigelingen en jonge kinderen
Samenvatting Kinkhoest is gevaarlijk voor zuigelingen en jonge kinderen Kinkhoest is een gevaarlijke ziekte voor zuigelingen en jonge kinderen. Hoe jonger het kind is, des te vaker zich restverschijnselen
Nadere informatie> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP DEN HAAG T 070 340 79 11 F 070 340 78
Nadere informatieVruchtbare alternatieven voor platte bezuinigingen
IVF-BEHANDELING dr. Jesper Smeenk gynaecoloog Elisabeth-Twee Steden Ziekenhuis, Tilburg dr. Sjaak Wijma gynaecoloog Martini Ziekenhuis, Groningen prof. dr. Frank Broekmans hoogleraar voortplantingsgeneeskunde,
Nadere informatieVaccinatie tegen gordelroos. Nr. 2019/12, Den Haag, 15 juli Samenvatting
Vaccinatie tegen gordelroos Nr. 2019/12, Den Haag, 15 juli 2019 Vaccinatie tegen gordelroos pagina 2 van 5 In 2016 heeft de Gezondheidsraad negatief geadviseerd over vaccinatie van ouderen tegen gordelroos,
Nadere informatieBevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Uitnodiging
Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Uitnodiging Waarom dit bevolkingsonderzoek? Elk jaar krijgen ongeveer 700 vrouwen baarmoederhalskanker. Jaarlijks overlijden 200 vrouwen aan deze ziekte. Baarmoeder
Nadere informatieVragen en antwoorden; invoering nieuw inentingsschema tegen pneumokokken. Versie 1. 27.11.2013
Vragen en antwoorden; invoering nieuw inentingsschema tegen pneumokokken. Versie 1. 27.11.2013 De achtergrond van de overgang naar het nieuwe inentingsschema met 1 prik minder Waarom is het niet meer nodig
Nadere informatieBezoekadres Kenmerk Bijlage(n) Samenvatting
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)
Nadere informatieBAARMOEDERHALSKANKER Wat u moet weten over baarmoederhalskanker
2007 VAC 47 VU : GlaxoSmithKline, Rue du Tilleul 13, 1332 Genval BAARMOEDERHALSKANKER Wat u moet weten over baarmoederhalskanker Wenst U hierover meer te weten, contacteer Uw arts of surf naar : BAARMOEDERHALSKANKER
Nadere informatieWelkom. Basisscholing. Colofon. Programma. Presentatie dag 2 BSC Hand-out - V Cervixscreening. Tweede bijeenkomst
Welkom Basisscholing Cervixscreening Colofon Uitgave NHG NVDA NVOG NVVP RIVM Screeningsorganisaties VAP Bilthoven, 2017. De Basisscholing Cervixscreening mag worden gebruikt door iedereen die beroepsmatig
Nadere informatie1. Het ontstaan van baarmoederhalskanker
STANDPUNT PPCG TEN AANZIEN VAN HPV-VACCINATIE TEGEN BAARMOEDERHALSKANKER Samenvatting Het Patiënten Platform Complementaire Gezondheidszorg (PPCG) beschouwt het als de verantwoordelijkheid van meisje en
Nadere informatieSamenvatting en Discussie
101 102 Pregnancy-related thrombosis and fetal loss in women with thrombophilia Samenvatting Zwangerschap en puerperium zijn onafhankelijke risicofactoren voor veneuze trombose. Veneuze trombose is een
Nadere informatieVaccinatie tegen HPV. Aan: de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Nr. 2019/09, Den Haag, 19 juni 2019
Vaccinatie tegen HPV Aan: de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Nr. 2019/09, Den Haag, 19 juni 2019 Inhoud Vaccinatie tegen HPV pagina 2 van 66 inhoud Samenvatting 4 01 Inleiding 6
Nadere informatie'Communicatie over cardiovasculair risico management'
'Risicocommunicatie over cardiovasculair risico management' 1. Toelichting Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M84 van 20. Beslissingen over het aldan niet starten van preventieve behandeling
Nadere informatieBEREIKEN VAN NIET-DEELNEMERS IN HET BVO BAARMOEDERHALSKANKER AAN DE HAND V/E HERINNERINGSBRIEF VAN DE GMD-HOUDEND HUISARTS. Dr.
BEREIKEN VAN NIET-DEELNEMERS IN HET BVO BAARMOEDERHALSKANKER AAN DE HAND V/E HERINNERINGSBRIEF VAN DE GMD-HOUDEND HUISARTS Dr. Eliane Kellen EPIDEMIOLOGIE BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER OPZET
Nadere informatieVaccineren tegen HPV? ONTDEK HIER ALLES over het humaan PapillomaVirus
Test Doe de quiz en je kennis! Vaccineren tegen HPV? ONTDEK HIER ALLES over het humaan PapillomaVirus HPV staat voor humaan papillomavirus Ontdek in deze brochure hoe je jezelf kan beschermen tegen HPV-infecties
Nadere informatiePreventie van. Wat u moet weten over. baarmoederhalskanker. Deze brochure bevat informatie over baarmoederhalskanker,
Preventie van baarmoederhalskanker Wat u moet weten over baarmoederhalskanker Deze brochure bevat informatie over baarmoederhalskanker, een ziekte die kan voorkomen worden. Spreek er over met uw arts,
Nadere informatieVoorwoord 1 3 Literatuur 1 5. Medewerkers 1 6 Redactie 1 6 Auteurs 1 6 Referenten 1 7. algemeen 19
Inhoud Voorwoord 1 3 Literatuur 1 5 Medewerkers 1 6 Redactie 1 6 Auteurs 1 6 Referenten 1 7 algemeen 19 1 Kenmerken van individuele preventie 2 1 E.H. van de Lisdonk Individuele versus collectieve preventie
Nadere informatieOVERZICHT 2/07/2013 HET VLAAMS BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER. Dr. Stefan Teughels KANKERSCREENING IN VLAANDEREN EPIDEMIOLOGIE BMHKS
HET VLAAMS BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Dr. Stefan Teughels OVERZICHT KANKERSCREENING IN VLAANDEREN EPIDEMIOLOGIE BMHKS HET VLAAMS BEVOLKINGSONDERZOEK NAAR BMHK OVERZICHT KANKERSCREENING IN
Nadere informatieUw brief van Uw kenmerk Datum 20 mei 2008 Farmatec/FZ-2850016 20 april 2009
Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ 'S-GRAVENHAGE Uw brief van Uw kenmerk Datum 20 mei 2008 Farmatec/FZ-2850016 20 april 2009 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/19037 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19037 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Hende, Muriel van den Title: Human papillomavirus clade A9 specific cellular immunity
Nadere informatieDe voorzitter: Mevrouw Jans heeft het woord.
Vraag om uitleg van mevrouw Lies Jans tot de heer Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, over de rol van de CLB-arts bij de vaccinatie tegen baarmoederhalskanker De voorzitter:
Nadere informatieHet PreventieConsult in de huisartsenpraktijk
Het PreventieConsult in de huisartsenpraktijk Dé verbindingsschakel tussen 1 e lijn en publieke gezondheid Ton Drenthen, NHG Gerrit Vink, Agnes de Bruijn, Astmafonds NCVGZ 12 april 2012 Achtergrond Toenemende
Nadere informatieVaccinatie hepatitis B Geneeskundestudenten
Vaccinatie hepatitis B Geneeskundestudenten Vaccinatie hepatitis B De Nederlandse Arbo-wetgeving eist dat ziekenhuizen en andere instellingen verantwoorde zorg aan hun patiënten bieden. Patiënten mogen
Nadere informatieVroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade
Factsheet Nieren en nierschade deel 5 Vroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade In Nederland hebben 1,7 miljoen mensen chronische nierschade. Dit is in veel gevallen het gevolg van
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 27 augustus 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 25 VX Den Haag T 070 340 79 F 070 340 78 34
Nadere informatieHPV-vaccinatie. Informatie over inenten tegen baarmoederhalskanker
HPV-vaccinatie Informatie over inenten tegen baarmoederhalskanker De HPV-vaccinatie in het kort HPV is de afkorting voor humaan papilloma-virus. Het virus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken. De kans
Nadere informatieHet uitstrijkje. Gynaecologie
Het uitstrijkje Gynaecologie U bezoekt het spreekuur Gynaecologie voor het maken van een uitstrijkje. Uitstrijkjes worden gemaakt om afwijkingen aan de baarmoederhals op te sporen. Uitstrijkjes dienen
Nadere informatieInternationale positie van Nederlandse geboortezorg is verbeterd
Voor dit bericht geldt een embargo tot maandag 26 november 2018, 09.05 uur Utrecht, 26-11-2018 EURO-PERISTAT 2018 over cijfers uit 2015 Internationale positie van Nederlandse geboortezorg is verbeterd
Nadere informatieBescherm je kind tegen infectieziekten. Rijksvaccinatieprogramma
Bescherm je kind tegen infectieziekten Rijksvaccinatieprogramma Bescherm je kind tegen ernstige infectieziekten Bijna alle kinderen in Nederland worden gevaccineerd tegen ernstige infectieziekten. Daarom
Nadere informatieInvloed van aannames in modellen van kosteneffectiviteit onderzoek
Invloed van aannames in modellen van kosteneffectiviteit onderzoek Paul van Gils Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) Centrum Voeding, Preventie en Zorg Afdeling Kwaliteit van Zorg en Gezondheidseconomie
Nadere informatieSamenvatting. Huidig programma en criteria voor screening
Samenvatting Technologische ontwikkelingen maken het in toenemende mate mogelijk om al vroeg in de zwangerschap eventuele afwijkingen bij de foetus op te sporen. Ook zijn nieuwe testen beschikbaar die
Nadere informatieZwangerschap en vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) ZO HOUDEN WE GRIP OP GRIEP
Zwangerschap en vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) ZO HOUDEN WE GRIP OP GRIEP Zwangerschap en vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) Nieuwe Influenza A, ook wel Mexicaanse griep genoemd, geeft
Nadere informatieDe mensheid lijdt het meest. Door vaccinaties? Infectieziekten?
De mensheid lijdt het meest Door vaccinaties? Infectieziekten? Corien Heemstra, huisarts in Veldhoven belangenverstrengeling: eenmalig betaald een praatje gehouden voor het personeel van MSD Kees Verduin,
Nadere informatieAntwoorden op kamervragen van de Kamerleden Van Gerven en Langkamp over vaccinatie tegen polio, bof, mazelen en rodehond.
Antwoorden op kamervragen van de Kamerleden Van Gerven en Langkamp over vaccinatie tegen polio, bof, mazelen en rodehond. (2080910270) 1 Wat is uw reactie op het bericht dat de gepromoveerde arts P. uit
Nadere informatieOpportunistic targeted screening for for type type 2 2 diabetes in in primary care care
Opportunistic targeted screening for for type type 2 2 diabetes in in primary care care The The Diabscreen study study Erwin Erwin P. Klein P. Klein Woolthuis 142 Samenvatting Dit proefschrift richt zich
Nadere informatieWelkom. Basisscholing. Colofon. Programma. Praktijkavond 2 BSC Hand-out - V Cervixscreening. Tweede bijeenkomst
Welkom Basisscholing Cervixscreening Colofon Uitgave NHG NVDA NVOG NVVP RIVM Screeningsorganisaties VAP Bilthoven, 2016. De Basisscholing Cervixscreening mag worden gebruikt door iedereen die beroepsmatig
Nadere informatieInvoering van de HPV-vaccinatie
Invoering van de HPV-vaccinatie Invoering van de HPV-vaccinatie Op advies van de Gezondheidsraad heeft de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) besloten om per 1 september 2009 de vaccinatie
Nadere informatieIMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK
IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK 29 januari + 30 januari 2015 KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS: GEEN BELANGENVERSTRENGELING KADERHUISARTS
Nadere informatieHepatitis B-vaccinatie bij druggebruikers
Hepatitis B-vaccinatie bij druggebruikers 1 15 juli 2011 Coördinatie Vaccinatieprogramma hepatitis B-risicogroepen Vaccinatieprogramma in vogelvlucht Proefproject 1998-2002 in 7 GGD regio s Nov 2002 start
Nadere informatieHet vaccin waarmee de meisjes worden geïnjecteerd, beschermt onder andere tegen HPV18.
Examentrainer Vragen HPV-vaccinatie Baarmoederhalskanker is een vorm van kanker die relatief vaak voorkomt bij vrouwen. De ziekte kan zijn veroorzaakt door een infectie met het humaan papillomavirus (HPV).
Nadere informatieBevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Uitnodiging
Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Uitnodiging Waarom dit bevolkingsonderzoek? Elk jaar krijgen ongeveer 700 vrouwen baarmoederhalskanker. Jaarlijks overlijden 200 vrouwen aan deze ziekte. Baarmoeder
Nadere informatieCervical cancer, proxies for HPV exposure, screening scare and use of proximal and distal defense behaviors in fear buffering Leckie, Glenn
Cervical cancer, proxies for HPV exposure, screening scare and use of proximal and distal defense behaviors in fear buffering Leckie, Glenn IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version
Nadere informatieAanvullende kinkhoestvaccinatie: perspectief van de zorgverzekering. Datum 18 november 2015 Status DEFINITIEF
Aanvullende kinkhoestvaccinatie: perspectief van de zorgverzekering Datum 18 november 2015 Status DEFINITIEF Colofon Projectnaam Beoordelingskamer Vaccins Versienummer 0.1 Volgnummer 2015138718 Opdrachtgever
Nadere informatieHealth Checks Rubriekhouder: Mw. Dr. E. Asscher, Erasmus MC Rotterdam (2016)
Health Checks Rubriekhouder: Mw. Dr. E. Asscher, Erasmus MC Rotterdam (2016) Inleiding De mogelijkheden om je preventief te laten onderzoeken nemen toe. Behalve voordelen zoals het tijdig opsporen van
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 22 894 Preventiebeleid voor de volksgezondheid Nr. 129 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieCHAPTER 9. Samenvatting
CHAPTER 9 Samenvatting Samenvatting SAMENVATTING In dit proefschrift evalueren we de rol van het immuunsysteem in (het ontstaan van) baarmoederhalskanker, oftewel cervixcarcinoom. Ondanks de beschikbaarheid
Nadere informatiePrik en bescherm. Laat je inenten tegen baarmoederhalskanker
Prik en Prik en bescherm Laat je inenten tegen baarmoederhalskanker De HPV-inenting in het kort HPV is de afkorting voor humaan papilloma-virus. Het virus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken. De kans
Nadere informatieHet wetenschappelijke bevolkingsonderzoek naar de vroege opsporing van hart- en vaatziekten.
www.robinsca.nl INFORMATIEFOLDER VOOR HUISARTSEN Het wetenschappelijke bevolkingsonderzoek naar de vroege opsporing van hart- en vaatziekten. WBO-vergunning verleend door de minister van VWS op 27 augustus
Nadere informatieWat de huisarts moet weten over de HPV-vaccinatie
Nascholing Wat de huisarts moet weten over de HPV-vaccinatie Joyce Nouwens, Doreth Teunissen, Toine Lagro-Janssen Al bijna tien jaar krijgen twaalfjarige meisjes in Nederland de HPV-vaccinatie aangeboden
Nadere informatieons kenmerk BAOZW/U200902437 Lbr. 09/126
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8020 betreft Vaccinatie Influenza A (H1N1) onder 0 tot en met 4 jarigen en ontwikkelingen mbt de Q-koorts Samenvatting
Nadere informatieMonitoren van de effecten van de publiekscampagne depressie op de instroom van patiënten met psychische problemen in de huisartspraktijk
Monitoren van de effecten van de publiekscampagne depressie op de instroom van patiënten met psychische problemen in de huisartspraktijk Derek de Beurs Mariëtte Hooiveld Het NIVEL onderzoekt de gezondheidszorg.
Nadere informatieHepatitis B Inleiding Hepatitis A Preventie hepatitis B Preventie hepatitis A
Naast deze infokaart over hepatitis zijn er ook infokaarten beschikbaar over: infectieziekten algemeen, tuberculose, seksueel overdraagbare aandoeningen, jeugd en onveilig vrijen en jeugd en vaccinatie.
Nadere informatie