HANDLEIDING CAT. Handleiding voor het maken van een CAT

Transcriptie

1 Pagina 1 van 9 Handleiding voor het maken van een CAT Wat is een CAT? Een CAT (Critically Appraised Topic) is een systematische samenvatting van de resultaten van een klein aantal studies over een onderwerp uit de dagelijkse praktijk. Andere benamingen zijn: Best Evidence Topic (BET), of Critically Appraised Literature (CAL). Het doel van een CAT is evidence uit de literatuur in de dagelijkse huisartsenpraktijk te integreren. Het is een brug tussen de onderzoeksresultaten en de dagelijkse praktijk. Wat zijn de voor- en nadelen van een CAT? Voordelen van het maken en gebruiken van een CAT zijn: de compactheid, koppeling mogelijk aan patiëntenstatus, bevordert communicatie bij overdracht, middel voor nascholing, doorzoekbaarheid van CATs in een database (Huisarts & Wetenschap). Nadelen van een CAT zijn: het zijn geen systematic reviews (beperkte zoekactie, geen pooling van resultaten), niet altijd generaliseerbaar (te beperkt), snel verouderd, niet altijd gecontroleerd op juistheid. Waaruit bestaat een CAT? Een CAT is de beschrijving van het resultaat van drie stappen ingebed in een patiëntencasus met een vraagstelling. De drie stappen zijn. Het vertalen van de vraag in een goed gestructureerde vraag van het PICO formaat (P = patiënt of populatie, I = Interventie, C = Comparison, O = Outcome). De PICO wordt gebruikt in het formuleren van de zoekstrategie. Het verrichten van een zoekactie naar relevante literatuur op basis van MeSH (Medical Subject Headings (zie bijlage) en eventueel vrije trefwoorden. Indien zoeken met MeSH niet mogelijk is kan gezocht worden op basis van alleen vrije zoektermen. Het kritisch evalueren van de gevonden relevante studies. Wat betreft de literatuur moet de CAT (ten minste) voldoen aan één van de volgende criteria. Eén systematic review plus ten minste één oorspronkelijk wetenschappelijk artikel (niet-review) o Kies als oorspronkelijk artikel de meest relevante of de meest recente en zo hoog mogelijk in de pyramid of evidence o Het oorspronkelijke artikel mag niet in het gebruikte review zijn is opgenomen o Een richtlijn is geen wetenschappelijk artikel en kan dus niet worden gebruikt Ten minste 3 oorspronkelijke artikelen (niet-reviews) o kies hiervoor recente wetenschappelijke artikelen die zo hoog mogelijk in de pyramid of evidence staan. Als aan één van de twee bovengenoemde voorwaarden niet kan worden voldaan, schrijf dan geen CAT over de gekozen vraag maar kies een andere vraag (met bijbehorende PICO) en schrijf daarover een CAT. Het moet duidelijk zijn hoe je, de uit de zoekactie gevonden artikelen, selecteert en op welk criterium (noemen van relevantie alleen is niet genoeg: waarom wel of niet relevant?).

2 Pagina 2 van 9 Het zoeken van literatuur Start met het zoeken naar systematic reviews in de Cochrane Library via > kopje Zoeken - Elektronische bestanden > Cochrane Library, klik op www. Zoek in de Cochrane Library via Advanced Search In PubMed kun je zoeken naar de overige (systematic) reviews en oorspronkelijk onderzoek (RCT's, cohort- en patiënt-controle onderzoek). Je komt daar o.a. via > kopje Zoeken - Elektronische bestanden > PubMed. Zoek eerst naar alle publicaties over je onderwerp met behulp van de MeSH database (bij voorkeur) of via vrije zoektermen. Perk het aantal artikelen in via "Show additional filters". Kies als filter bijvoorbeeld "Systematic Reviews" of "Randomized Controlled Trial". Zoek in PubMed zonder te limiteren, of in een andere database Hoe is de validiteit te bepalen; de kritische beoordeling van de methodologie (critical appraisal)? Van review-artikelen: o hebben de reviewers geprobeerd alle relevante studies te vinden? o werd de kwaliteit van de geïncludeerde studies vastgesteld? o als resultaten van studies zijn samengevoegd, is dit op goede gronden gedaan? Van randomized clinical trials: o juiste toewijzing patiënten aan interventie en controle groep? o is er geblindeerd? o zijn alle deelnemers meegenomen in eindresultaat? o zijn alle patiënten gelijk behandeld en zijn gegevens op dezelfde manier verzameld? Voor bovenstaande en andere typen studies zie de desbetreffende checklists in het handboek Kritisch Lezen van het NHG. Of kijk op (onder Downloads). Voorbeelden van CAT's De indeling van elders gepubliceerde CAT's kan verschillen met de indeling die wij aanhouden. Zie daarvoor de volgende pagina BestBETs: CAT's worden regelmatig gepubliceerd in Huisarts & Wetenschap. Beoordeling CAT's worden beoordeeld iemand van de CAT commissie. Deze commissie wordt gevormd doorstafleden van de Huisartsopleiding met wetenschappelijke kennis en ervaring. CAT's die de beoordeling excellent krijgen, worden verzameld. Uit deze CAT's worden elk jaar twee CAT's uitgekozen die wij opsturen naar het NHG. Deze dingen dan mee naar de Jan van Es prijs. Deze prijs wordt elk jaar uitgereikt tijdens de NHG-wetenschapsdag. CAT's kunnen ook ter publicatie worden aangeboden aan Huisarts en Wetenschap.

3 Pagina 3 van 9 Onderdelen van een CAT (gebruik deze indeling) 1. Naam aios, , opleidingsjaar, naam groeps- of modulebegeleider 2. Titel Geef onderwerp duidelijk weer, gevolgd door vrije titel 3. Inleiding / patiëntencasus Geef aanleiding of casus en de huisartsgeneeskundige relevantie. De inleiding eindigt met de vraagstelling 4. Vraagstelling / PICO Geef de voor de literatuursearch geoperationaliseerde vraagstelling en maak op basis hiervan een PICO. De PICO wordt vertaald in een zoekstrategie. 5. Methode literatuuronderzoek Vermeld gebruikte databases (ook indien dit geen resultaten heeft opgeleverd), zoektermen (MeSH), verantwoording waarom artikelen zijn geselecteerd en tenslotte in welke velden is gezocht, bijv. MeSH in PubMed of Title, Abstract, Keywords in Cochrane 6. Resultaten literatuuronderzoek Vermeld het aantal gevonden hits van de uiteindelijke zoekacties. Geef je motivatie voor de keuze van de artikelen. Geef het aantal geselecteerde artikelen en per artikel de naam van de eerste auteur en het jaar van publicatie. De zoekstrategie moet reproduceerbaar zijn! Genoteerd moet worden welke woorden je hebt ingetypt in bv PubMed (zoals die in de History onder Advanced staan vermeld). Je moet niet kopiëren hoe de zoekmachine achter de schermen heeft gezocht (want dat heb je niet ingetypt) en vermeld ook de datum! 7. Kritische beoordeling methodologie gebruikte artikelen Geef een beoordeling van patiëntselectie, studiedesign, setting, statistische methodes 8. Kritische weergave resultaten gebruikte artikelen Geef de aan de vraagstelling gerelateerde resultaten uit de gebruikte artikelen bondig weer met bijbehorende statistisch significantie, voeg eventueel een zelfgemaakte samenvattende tabel toe en geef een beoordeling van de wijze waarop de resultaten in de artikelen gepresenteerd worden 9. Conclusies Geef aan in hoeverre de vraagstelling beantwoord is, en wat de klinische relevantie en toepasbaarheid in de huisartspraktijk is, geef een take home message 10. Referenties Geef de kritisch beoordeelde artikelen hier als referentie weer. Gebruik Vancouver stijl voor de weergave van de literatuur. Zie hiervoor de volgende website: NB: een CAT bevat maximaal 1000 woorden (exclusief referenties en tabellen).

4 Pagina 4 van 9 De gang van zaken Organisatie CAT beoordeling jaar 1 1. De aios bespreken de PICO's in de groep en leveren de PICO in volgens het format (zie hieronder) en sturen deze op naar het secretariaat van jaar 1. Dit moet gebeuren binnen één maand na het programma introductie CAT. De PICO mag de afgelopen drie jaar niet zijn gepresenteerd! Zie de verboden lijst op Nestor >> Huisartsopleiding Algemeen >> CAT's jaar 1,2 en3. De doelen van het insturen zijn: Beoordeling van de kwaliteit van de PICO door staflid: Een goed begin is het halve werk! Controle op duplicaat PICO s van aios uit verschillende groepen. Schrijf dus nog geen CAT voordat de PICO akkoord is! De eerste aios die een PICO inlevert kan deze uitwerken; de tweede zal een andere PICO moeten kiezen. Wie het eerst komt! De groepsindeling voor de presentaties worden op basis van de PICO's gemaakt. 2. Met behulp van de gegeven instructie op de terugkomdag, de instructie op de website en discussie in de groep wordt de CAT geschreven. Check eerst of er voldoende literatuur te vinden is! 3. Voor gerichte vragen kan men een van de stafleden die betrokken zijn bij het CAT onderwijs (CAT-commissie) benaderen. 4. De aios mailen de uitgeschreven CAT naar het secretariaat van jaar 1, drie maanden voor de presentatie. Na verzameling worden de CAT's doorg d naar het jurylid van de presentatie. 5. Het jurylid beoordeelt de CAT voor en tijdens de presentatie. 6. Voor elke presentatie is 20 minuten gereserveerd. Dat betekent dat de presentatie 10 minuten mag duren en dat er 10 minuten tijd is voor vragen / discussie (zie handleiding voor het houden van een presentatie). 7. Het secretariaat van jaar 1 verwerkt het resultaat in Hagsys en doet een exemplaar van beoordelingsformulier en CAT in het dossier van de aios. CAT's die de beoordeling excellent krijgen, worden verzameld. Uit deze CAT's worden twee CAT's uitgekozen die wij opsturen naar het NHG. Deze CAT's dingen mee naar de Jan van Es prijs. Deze prijs wordt uitgereikt tijdens de NHG wetenschapsdag. CAT's kunnen ook ter publicatie worden aangeboden aan Huisarts en Wetenschap. Voorbeeld PICO Vul naar onderstaand voorbeeld je eigen PICO in en verstuur digitaal naar Tanja Tonis. De titel is vrij, de PICO vraag moet nauwkeurig. Naam aios. Titel PICO vraag Glucosamine, het middel bij coxartrose? Verbetert behandeling met glucosamine pijnklachten bij patiënten met coxartrose in vergelijking met een placebo? PICO Patient patiënten met coxartrose Antonius Deusinglaan AV Groningen Intervention behandeling met glucosamine Postbus AD Groningen Comparison behandeling met placebo Tel: Fax: Outcome pijnreductie huisartsopleiding@umcg.nl

5 Pagina 5 van 9 Organisatie CAT beoordeling jaar 2 1. Het uitvoeren van een CAT is verplicht voor de overgang naar jaar 3. De CAT wordt in principe gemaakt en gepresenteerd in de klinische stage. Indien de aios vrijstelling heeft voor de klinische stage kan, in overleg met de groepsbegeleiders, een presentatie worden gehouden in de module chronische zorg of GGZ. 2. De aios mailt de uitgeschreven CAT in een Word document naar het secretariaat van jaar 2 in maand 4 van jaar 2. In het geval jaar twee maar 3 maanden beslaat, wordt de CAT uiterlijk een maand voor het einde van jaar twee ingeleverd. 3. Het secretariaat van jaar 2 verdeelt de CAT's onder de beoordelaars (CAT-commissie). 4. Indien er sprake is van herbeoordeling stuurt de beoordelaar per mail de CAT plus feedback retour aan de aios met een cc. aan het secretariaat van jaar 2. De aios brengt binnen 2 weken verbeteringen aan en mailt de CAT weer terug naar de beoordelaar. 5. Als de CAT met een voldoende is beoordeeld door de beoordelaar, mailt deze zowel de CAT als het beoordelingsformulier terug aan het secretariaat van jaar 2 en aan de betreffende aios (en een cc naar betreffende modulebegeleider). 6. Het secretariaat van jaar 2 verwerkt het resultaat in Hagsys en doet een exemplaar van het beoordelingsformulier in het dossier van de aios. 7. Het onderwerp (PICO) van de CAT mag de afgelopen drie jaar niet zijn gebruikt bij een andere CAT. Zie daarvoor de verboden lijst op Nestor: Nestor >> Huisartsopleiding Algemeen >> CAT's jaar 1, 2 en 3.

6 Pagina 6 van 9 BIJLAGE Zoeken in PubMed Beginpagina PubMed. Klik op de uitklaplijs (blauwe v) achter PubMed en kies dan MeSH. Typ de zoekterm in het zoekveld en klik op search

7 Pagina 7 van 9 Met deze MeSHterm worden drie resultaten gevonden. Vink de goede aan en klik op Add to Search Builder (pijl 1). De term wordt dan in de Pubmed Search Builder geplaatst. Als je wilt weten hoe de search tree van een van de resultaten eruit zie klik je op de term zelf, bijvoorbeeld op het blauw geaccentueerde Heart Failure (wordt niet getoond in plaatje). Tenslotte klik je op Search Pubmed (pijl 2). De eerste zoekactie wordt dan uitgevoerd. 1 2 Deze zoekactie levert dus artikelen op. Op dezelfde manier wordt nu de tweede zoekactie gehouden. Klik weer op v achter PubMed en kies voor MeSH en type de volgende zoekterm (exercise) in het zoekveld en klik op Search (kies dan voor exercise therapy). Doe hetzelfde voor de derde zoekterm (Quality of life). Na het uitvoeren van de derde zoekactie klik je op Advanced (pijl).

8 Pagina 8 van 9 Onder History (pijl 1) zie je nu de drie uigevoerde zoekacties 2 onder elkaar staan. Elk voorzien van een nummer 5 (hier #3, #5 en #7). In de Builder (pijl 2) kunnen 1 nu de 3 afzonderlijke zoekacties worden gecombineerd met AND en OR en eventueel NOT. Klik op de v achter AND om dat te veranderen in OR of NOT. Combineer de zoektermen door in de History achtereenvolgens op de drie linkjes Add te klikken in de kolom Add to builder (pijl 3). Standaard wordt gecombineerd met AND. Het resultaat wordt getoond in de regel PubMed Advanced Search Builder (pijl 4). Klik tenslotte op de Search-knop (pijl 5). Op deze wijze kunnen allerlei combinaties van zoekacties makkelijk en snel worden gemaakt. Dat is, zeker bij meer ingewikkelde zoekacties, een groot voordeel. 4 Er zijn 164 artikelen gevonden met deze zoek-actie. In de kolom "Show additional filters" (pijl) staan filters waarmee de zoekactie kan worden gelimiteerd.

9 Pagina 9 van 9 De zoekactie kan op vele manieren worden ingeperkt. Daartoe wordt een filter aangeklikt. Deze wordt dan vet en er komt een vinkje voor te staan. De selectie wordt meteen uitgevoerd. Te zien aan het aantal results. Daarna kan de volgende filter worden aangeklikt, enzovoort. Hier is gekozen voor twee filters: systematic reviews artikelen niet ouder dan 10 jaar Het resultaat: 12 artikelen (systematische reviews, niet ouder dan tien jaar).