Infecties in de zwangerschap. Inge Gyssens Internist infectioloog Jessa ziekenhuis

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Infecties in de zwangerschap. Inge Gyssens Internist infectioloog Jessa ziekenhuis"

Renée Baert
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Infecties in de zwangerschap Inge Gyssens Internist infectioloog Jessa ziekenhuis

2 Alfabetische lijst infecties Blaasontsteking nierbekkeninfectie Cytomegalovirusinfectie (CMV) Griep (Influenza) Groep A Streptokokkeninfecties Groep B Streptokokkeninfecties Hepatitis A,B, C, E Herpes simplex: labialis (koortslip) Herpes simplex: genitalis Kinkhoest Listeriose Malaria Mazelen Rubella (rodehond) Toxoplasmose Vijfde ziekte (Parvovirus B19) Waterpokken

Hepatitis A,B, C, E Herpes simplex: labialis (koortslip) Herpes simplex: genitalis

3 Infecties in de zwangerschap Zijn vrouwen dan gevoeliger voor infecties? Bij primoinfecties Bij reactivaties Kennen infecties dan een ernstiger verloop? Voor moeder spontane abortus voor kind morbiditeit sequelae

4 Endemisch (aantal artikelen) Influenza (n = 12) Herpes simplex virus infectie (n = 5) Listeriose (n = 7) Toxoplasmose (n = 6) Mazelen (n = 5) Varicella (n = 10) Import/reizen (aantal artikelen) Malaria (n = 18) Hepatitis E infectie (n = 8) Pokken (n = 1-review) HIV infectie (n = 13)

5) Varicella (n = 10) Import/reizen (aantal artikelen) Malaria (n =

5 Infecties tijdens de zwangerschap Zijn vrouwen dan gevoeliger voor infecties? Misschien: malaria, HIV infectie, listeriose Kennen infecties dan een ernstiger verloop? JA: voor influenza, malaria, hepatitis E, and herpes simplex virus (HSV) infectie (risico voor disseminatie/hepatitis); Ook mazelen en pokken spontane abortus morbiditeit sequelae

6 moeder foetus - neonaat Verworven immuniteit Cellulaire respons Onrijp immuunsysteem

7 moeder foetus - neonaat CMV Toxoplasma Parvovirus B19 (5e ziekte) (Mazelen Rubella) Neonaat: herpes simplex Listeria

8 Pasgeborene Groep B Streptokokkeninfecties Listeriose Herpes simplex gedissemineerd

9 Casus 1 Sofie, 29 jaar Kinderwens Komt bij 12 weken zwangerschap Serologie? Syfilis -, HIV -, hepatitis B -, C -, CMV IgG -, Toxoplasma IgM lage titer, Toxoplasma IgG lage titer Wat te doen?

10 Toxoplasmose (1) Verwekker: Toxoplasma gondii. protozoön Tachyzoiëten (uit weefselcellen) Transmissieroute: via kattenfeces, met kattenfeces besmette tuinaarde, voedsel en transplacentair. Incubatietijd: dagen. Symptomen: men merkt meestal weinig van een infectie met Toxoplasma, soms zijn er klachten van moeheid, lusteloosheid en lichte koorts. Besmettelijke periode: n.v.t.

besmette tuinaarde, voedsel en transplacentair. Incubatietijd: 10-23 dagen.

11 Toxoplasma levenscyclus eindgastheer

12 Toxoplasmose (2) Incubatie: dagen Enkel primo-infectie leidt tot congenitale toxoplasmose 1e trimester: hydrocefalus, cerebrale verkalkingen, mentale retardatie, microcefalie, oogafwijkingen en doofheid of intra-uteriene vruchtdood (spontane abortus) De schade aan de ogen door choreoretinitis (netvlies) met visusverlies treedt vooral op na jaar.

microcefalie, oogafwijkingen en doofheid of intra-uteriene vruchtdood (spontane abortus)

13 Toxoplasmose diagnostiek (3)! IgM kan lang, bij een aanzienlijk deel zelfs nog 2 jaar na seroconversie, aantoonbaar zijn Mogelijkheden diagnostiek Tweede serummonster na 2wk IgM en IgG: titerstijging? aviditeit van IgG (hoog bij oudere infectie)

seroconversie, aantoonbaar zijn Mogelijkheden diagnostiek

14 Toxoplasmose (4): behandeling Weinig evidence Controversieel Spiramycine of pyrimethamine/sulfadiazine

15 CMV Transmissieroute: direct en indirect contact met speeksel, urine, sperma Incubatietijd: 4-12 weken. Symptomen: vaak asymptomatisch, soms koorts en moeheid. IgG antistoffen voor de zwangerschap sluiten primo infectie uit Besmettelijke periode: tijdens de primaire infectie tijdens perioden van asymptomatische reactivatie % van de peuters en kleuters heeft CMV in speeksel of urine

IgG antistoffen voor de zwangerschap sluiten primo infectie uit Besmettelijke periode: tijdens de

16 Diagnostiek CMV Voor de zwangerschap CMV IgG antistoffen bepalen Tijdens de zwangerschap Diagnostiek door gynecoloog Na de geboorte viruskweek van een in de eerste drie weken na de geboorte afgenomen urinemonster.

Diagnostiek door gynecoloog Na de geboorte viruskweek

17 Bloedonderzoek bij zwangeren Zo vroeg mogelijk in de zwangerschap (liefst kort tevoren): CMV, toxoplasmose Standaard: HIV, hepatitis B, syfilis (NL) Indien positief: andere SOA testen Koortsende ziekte en risico: CMV serologie herhalen indien IgG negatief

Standaard: HIV, hepatitis B, syfilis (NL) Indien positief:

18 Groep B streptokokken (GBS) (1) Verwekker: Streptococcus agalactiae Transmissieroute: direct contact. Symptomen: geen, commensaal in darmkanaal. Besmettelijke periode: zolang GBS aanwezig is Gevolgen Neonatale sepsis bij prematuren

Symptomen: geen, commensaal in darmkanaal.

19 Groep B streptokokken (GBS) (2) Advies hoge gezondheidsraad PREVENTIE VAN PERINATALE GROEP B STREPTOKOKKENINFECTIES 2003 Penicilline bij dragerschap, gebroken vliezen en prematuriteit

20 Listeriose (1) Verwekker: Listeria monocytogenes gram positieve bacterie Transmissieroute: via voedsel rauw vlees, groenten, melk, zachte kaas Meestal in het derde trimester Symptomen: influenza-like illness met lichte koorts. Incubatietijd: 2-4 weken Symptomen: bij immuuncompetente personen meestal asymptomatisch of mild griepachtige beeld Besmettelijke periode: Listeria blijft enkele maanden aantoonbaar in faeces miskraam, doodgeboorte, prematuriteit, neonatale sepsis

Incubatietijd: 2-4 weken Symptomen: bij immuuncompetente personen meestal asymptomatisch of mild griepachtige beeld

21 Listeriose (2) Diagnostiek: bij zwangere met koorts: bloed kweken Therapie: amoxicilline

22 Casus 2 Mariama, 24 jaar 3 dagen terug uit R Congo 26 weken zwanger Koorts 39,9 C, rillingen Icterische sclerae Nooit malaria gehad Wat te doen?

23 Casus 2 Differentiaal diagnose: Malaria Andere koortsende ziekte Hepatitis E?

24 Casus 2 Malaria bij primipara na reis naar endemisch gebied visiting friends and relatives Immuniteit gedaald (was 3 jaar in België)! Ook in Congo verloopt malaria ernstiger tijdens de eerste zwangerschap Steeds verwijzen voor verder onderzoek

25 Plasmodium falciparum malaria Sequestratie in de placenta Anemie bij moeder Laag geboortegewicht Intrauteriene groeiachterstand Vroeggeboorte Behandeling: kinine

26 Hepatitis E Waar? India, ZuidOost Azië, Middenoosten, and Afrika Verloopt ernstiger tijdens de zwangerschap Fulminante infectie Acuut leverfalen Hoge mortaliteit in het derde trimester

27 Syfilis px?id=9752#.uok7jaxh4pe Prenatale testen voor syfilis: zinvol in België? Treponema pallidum serologie Behandelen Zwangere: ongeacht het stadium Benzathine-benzylpenicilline

28 Vijfde ziekte: erythema infectiosum Clinical dermatology: A color guide to diagnosis & therapy, by Thomas P. Habif, Fourth edition, parvovirus B19 (1) Verwekker: Parvovirus B19 Transmissieroute: aerogeen, druppelinfectie Incubatietijd: 1-3 weken Symptomen: exantheem, beginnend in het gezicht (appelwangen) soms koorts, algemene malaise of gewrichtsklachten Besmettelijke periode: 1 week voorafgaand aan het exantheem; na het begin van het exantheem is de patiënt niet meer besmettelijk

29 Vijfde ziekte: erythema infectiosum parvovirus B19 (2) Miskraam of intra-uteriene vruchtdood (9%) bij primo infectie < 20 wk Geen sequelae bij levendgeborenen Screening vrouwen mogelijk (beroepsrisico)

30 Herpes simplex (koortslip) Herpes neonatorum: zeldzaam; enkel bij primoinfectie moeder

31 Mazelen-Rubella Vaccinatiegraad bij jonge kinderen en adolescenten Vlaanderen Jonge kinderen 96,6% (mazelen-bof-rubella/mbr), bij 14-jarigen 92,5% (MBR dosis 5de leerjaar). Bron Vlaams Infectieziektenbulletin

32 HIV Jessa: medische en verpleegkundige procedure

33 Conclusie probleeminfecties intrauteriene ontwikkeling Nummer 1 = CMV Toxoplasmose Rubella/mazelen (zeldzaam)

34 Maatregelen voor/tijdens de zwangerschap Bloedonderzoek voor de zwangerschap Vaccinatiestatus: BMR (niet tijdens de zwangerschap) influenza geinactiveerd wel Hygiene handen wassen! Professioneel: handalcoholgel (contact kleine kinderen, dieren) rauwe melk en rauw vlees mijden Reizen buiten Europa

35 Take home message Kinderwens? Serologische status VOOR de zwangerscha Koorts zonder LWI tijdens de zwangerschap (contact kinderen G2, crèche..) Preventie: Basisvaccinaties in orde + influenzavaccinatie, kinkhoest

Vergelijkbare documenten

De waarde van aviditeitstesten in diagnostiek en rondzendingen

De waarde van aviditeitstesten in diagnostiek en rondzendingen Greet Boland, klinisch microbioloog / MMM er Aviditeitstesten Wat is aviditeit? Wat betekent de uitslag? Wanneer is toepassing zinvol/niet