TRANSMURAAL PROTOCOL LUMBAAL RADICULAIR SYNDROOM
|
|
- Karen van der Laan
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 TRANSMURAAL PROTOCOL LUMBAAL RADICULAIR SYNDROOM WERKAFSPRAKEN Anamnese en onderzoek: Radiculair syndroom (1) Stop Kracht < graad 4: Mictiestoornissen (2) Binnen 1 dag verwijzen naar neuroloog Uitvalsverschijnselen Caudasyndroom Acuut verwijzen naar neuroloog Maligniteit in voorgeschiedenis Verwijzen naar neuroloog (binnen enkele dagen) Recent trauma koorts > 50 jaar < 20 jaar. Corticosteroïdgebruik Immuungecompromitteeerd Gewichtsverlies X-LWK en BSE: Spondyloyse/listhesis? Fractuur? Discitis? Metastate? (3) Binnen 1 dagen verwijzen naar neuroloog Behandeling door huisarts (4) Instructie (m.n. paresecontrole) Zo veel mogelijk mobiliseren Zo min mogelijk in bed Geruststelling Pijnstilling eventueel met step=-up naar morfine Geen spierrelaxantia Controlefrequentie conform NHG-stanaard M08 Na 4-8 weken: klachten verminderd? Adviezen en zonodig controle Verwijzen naar neuroloog binnen 1 week
2 TRANSMURAAL PROTOCOL LUMBAAL RADICULAIR SYNDROOM VERVOLG WERKAFSPRAKEN Na verwijzing neuroloog bij onvoldoende verbetering op behandeling: Neuroloog Operatie-indicatie (5) Diagnose HNP correct? Verder conservatief Heroverweeg diagnose HNP (PM: Borelia, plexipathie, et.) CT/MRI Aanvullend onderzoek CT (2 niveaus) of MRI-LWK (6) HNP? Juist niveau Toch overleg met neurochirurg (7) Overdracht aan neurochirurg (8) Nazorg operatie (door huisarts Ad 1: Ad 2: Ad 3: Ad 4: Ad 5: Ad 6: Ad 7: Ad 8: Radiculair syndroom is een klinische diagnose Graad 5: normale kracht Graad 4: parese, maar wel in staat weerstand te overwinnen Graad 3: parese, beweging tegen zwaartekracht wel mogelijk, niet tegen weerstand Graad 2: beweging mogelijk, maar niet tegen zwaartekracht Graad 1: lichte contractie zichtbaar, geen beweging in gewricht Graad 0: geen enkele spiercontractie Onderzoek gericht op: spondylolyse/listhesis/fractuur (na trauma en/of leeftijd < 20 jaar) osteolytische haarden o.b.v. maligniteit (leeftijd > 50 jaar, dan ook BSE) discitis (bij koorts, dan ook BSE) impressiefractuur (bij immuunsuppressie, osteoporose) Behandeling: patiënt goed instrueren vooral wat betreft paresecontrole (patiëntenfolder) zo veel mogelijk mobiliseren, zo min mogelijk in bed geruststellen: ca. 90% spontaan beter binnen 3 maanden adequate pijnstilling (paracetamol/nsaid/ms Contin) na acute fase, bij verbetering eventueel houdings-/bewegingsoefeningen met therapeut, controlefrequentie door huisarts volgens NHG-standaard M08 Indicatie voor operatie: pijnklachten invaliderend en langer bestaand dan 6 weken (+/- 2 weken) en instemming patiënt met operatief ingrijpen (na voorlichting). Literatuur: 1. CT (L4-L5 + L5-S1); 2. M.R.I.; Caudografie wordt snel obsoleet. Verschillen echter niet groot. Bij circa 30% van de HNP s discrepantie tussen klinische en radiologische niveau. Dan soms toch verbetering bij operatie mogelijk. Overleg radioloog/neurochirurg. In enkele ziekenhuizen chemonucleolyse; bewezen effectief maar minder dan operatie.
3 VERWIJSBRIEF GEVOELSSTOORNISSEN Geachte collega, Bij deze verwijs ik: Patiënt(e) :.. Adres :.. Postcode :.. Woonplaats :.. Geboortedatum :.. Telefoonnummer :.. Verzekeraar :.. Polisnummer :.. BSN :.. Gegevens verwijzer (naamstempel) Bovengenoemde patiënt(e) wordt naar u verwezen i.v.m. een lumbaal radiculair syndroom links rechts Reden(en) voor verwijzing: Uitvalsverschijnselen: Na X-LWK en BSE aanwijzingen voor: Kracht < graad 4 Spondylolyse/listhesis Mictiestoornissen Fractuur Caudasyndroom Discitis Metastase Maligniteit in de voorgeschiedenis Onvoldoende verbetering na 4-8 weken behandeling Andere reden:. Voorgeschiedenis: (Eventueel) lichamelijk onderzoek: (Eventueel) aanvullend onderzoek: X-LWK:... BSE:... Anders:... Eerder ingestelde behandeling: Medicatie:... Anders:... Gaarne uw onderzoek / advies / behandeling Met vriendelijke groeten, (ondertekening)
4 PATIËNTINFORMATIE HERNIA De klachten De meest voorkomende klacht van een hernia in de rug is rugpijn die gepaard gaat met pijn in één been tot beneden de knie. Deze symptomen worden ook wel ischias genoemd. Om te begrijpen hoe de pijn ontstaat, moet u eerst weten hoe zo n hernia tot stand komt. De ruggengraat bestaat uit rugwervels, die met elkaar verbonden zijn door tussenwervelschijven. Dit zijn een soort stootkussentjes met een wand van stevig bindweefsel, en van binnen een zachte kern van een soort gelei. Wanneer het bindweefsel slapper wordt, kan de kern gaan uitpuilen. Hierdoor ontstaat er een soort knobbel aan de buitenkant van de tussenwervelschijf. Deze knobbel wordt hernia genoemd. Veel mensen hebben een hernia zonder dat ze er iets van merken, maar het kan ook voorkomen dat de hernia drukt op één van de zenuwwortels in de rug. Vooral laag in de rug, waar de meeste hernia s voorkomen, lopen veel zenuwwortels. Deze zenuwwortels bevatten de zenuwen die naar de benen toegaan. Via deze zenuwen gaan er signalen naar de spieren om te bewegen. Ook gaan er signalen uit de benen via deze zenuwen naar de hersenen waardoor we onze benen kunnen voelen. Als er een hernia op een zenuwwortel drukt, wordt er als het ware een verkeerd signaal doorgegeven naar de hersenen, zodat u pijn voelt die uitstraalt in uw been. Behalve pijn kan een hernia ook andere stoornissen van het gevoel veroorzaken, zoals tintelingen of een verdoofd gevoel in de voet. Bij sommige patiënten raken de zenuwen die naar de spieren gaan in de verdrukking, waardoor er spierzwakte kan ontstaan. Bijna iedereen lijdt in zijn of haar leven wel eens een periode aan rugpijn of spit (acute hevige rugpijn). Deze vormen van rugpijn, die niet gepaard gaan met uitstralende pijn tot beneden de knie, worden niet veroorzaakt door een hernia. Het onderstaande is dus niet van toepassing als u deze gewone rugpijn heeft. Het onderzoek De huisarts kan door naar uw verhaal te luisteren en door middel van eenvoudig onderzoek meestal vaststellen of u een hernia heeft. De huisarts onderzoekt of de pijn toeneemt door bepaalde bewegingen of standen van het been, en kijkt naar de stand en de beweeglijkheid van de rug. Ook gaat hij na of er spierzwakte bestaat, of gevoelsstoornissen. Dit onderzoek is bijna altijd voldoende voor de behandeling in de eerste fase. Meestal is het niet nodig om naar een specialist te gaan, maar in sommige gevallen vindt de huisarts het nuttig als ook de neuroloog u onderzoekt, met name als er twijfel is over de symptomen of over de diagnose.
5 VERVOLG PATIËNTINFORMATIE HERNIA Het maken van röntgenfoto s of een scan is in dit stadium meestal niet nodig. Een hernia is op een gewone röntgenfoto zelfs helemaal niet te zien. Bij sommige patiënten wordt er toch een röntgenfoto gemaakt omdat de arts er zeker van wil zijn dat er geen andere aandoening is, bijvoorbeeld een ziekte van de wervels zelf. Dit is overigens zelden het geval. Met behulp van röntgenstraling (CT scan) of radiogolven (MRI scan) kunnen afbeeldingen van de rug worden gemaakt. Met deze scans is een hernia meestal wel te zien. Dit onderzoek is echter alleen zinvol als de klachten na een aantal weken niet verdwijnen of er alarmsymptomen komen en er dus mogelijk een operatie nodig is (zie operatie). De behandeling Veel mensen denken bij een hernia meteen aan een operatie, maar dat is gelukkig meestal niet nodig. Uit onderzoek is gebleken dat de meeste herniasymptomen na enige tijd vanzelf verdwijnen. Na 3 maanden is bij ongeveer 90% van de patiënten met een hernia de pijn bijna verdwenen of belangrijk afgenomen, zonder speciale behandeling. Het belangrijkste dat er dus in de eerste weken moet gebeuren is wachten op spontaan herstel. U moet dus proberen geduld op te brengen. Het is belangrijk dat u goede pijnstillers gebruikt (zie pijnstillers). De huisarts zal in deze periode regelmatig controleren of het de goede kant opgaat en of er geen symptomen bijkomen. Pijnstillers Aangezien het belangrijkste symptoom van een hernia pijn is, is het belangrijk dat u goede en effectieve pijnstillers inneemt. Dit geneest de hernia zelf natuurlijk niet, want die gaat zoals gezegd meestal vanzelf over. Om er voor te zorgen, dat u niet te zwakke, maar ook niet onnodig sterke pijnstillers gebruikt, is er een schema gemaakt waarin wordt begonnen met een eenvoudige pijnstiller, namelijk paracetamol. Dit heeft vaak een behoorlijk goed effect, indien u het maar regelmatig en in voldoende mate inneemt. Het is beter om bij hevige pijn op vaste tijden (4-6 maal per dag) een tablet paracetamol in te nemen, dan steeds te wachten tot de pijn te erg wordt en er dan pas een te nemen. Bij hevige pijn s nachts kan er eventueel tijdelijk een slaapmiddel worden gebruikt. Als paracetamol niet (meer) voldoende helpt kan de huisarts een ander middel toevoegen (bijvoorbeeld naproxen, ibuprofen of diclofenac). Als dat ook niet helpt en de pijn is niet te verdragen is het soms nodig morfinetabletten in te nemen. Meestal is dit niet langer nodig dan enkele weken. Aangezien u zelf de pijn voelt, moet u goed aangeven of de pijn te verdragen is of niet, waarna in overleg met de huisarts de pijnstilling opgevoerd kan worden. Bedrust In Nederland en in veel andere landen was het tot voor kort gebruikelijk om patiënten met een hernia enkele weken bedrust voor te schrijven. Soms werden mensen hiervoor zelfs opgenomen in het ziekenhuis. Uit onderzoek is echter gebleken dat deze bedrustkuren geen enkel effect hebben op de genezing. Bovendien heeft langdurige bedrust bezwaren: de spierkracht en de lichamelijke conditie gaan dan achteruit. Deze behandeling is dus afgeschaft. Dat wil niet zeggen dat u niet in bed mag liggen. Bij hevige pijn zullen de meeste patiënten wel enkele uren in bed gaan liggen, omdat bewegen dan te pijnlijk is.
6 VERVOLG PATIËNTINFORMATIE HERNIA Fysiotherapie Van fysiotherapie is in de eerste fase van de herniaklachten geen effect op het herstel te verwachten. Allerlei behandelingen met warmtestraling of massage zijn niet zinvol, en oefentherapie is alleen vanwege de pijn al bijna onmogelijk. Na de eerste fase, wanneer de ergste pijn voorbij is, kan oefentherapie zinvol zijn om weer een normaal bewegingspatroon aan te leren. Veel mensen zijn na een hernia bang om zich weer normaal te gaan bewegen, waardoor de rugklachten blijven bestaan en de kans op werkhervatting afneemt. De fysiotherapeut kan samen met u een oefenschema opstellen en u begeleiden bij de uitvoering. Operatie Aangezien een hernia meestal vanzelf overgaat, is een operatie alleen in een minderheid van de gevallen nodig. Als vuistregel geldt dat een operatie moet worden overwogen als de pijn na 6 tot 8 weken nog niet duidelijk aan het verminderen is. In sommige gevallen is het nodig om eerder te opereren, namelijk wanneer er een ernstige verlamming van een spier dreigt te ontstaan, of wanneer er zoveel zenuwwortels worden bekneld dat er andere ernstige symptomen ontstaan. Alarmsymptomen zijn: Een toenemende verlamming van één van de spieren, vooral de spieren waarmee u uw voet optilt (zoals wanneer u op uw hakken loopt), of waarmee u uw voet naar de grond beweegt (zoals wanneer u op uw tenen loopt) Een verdoofd gevoel aan de billen en rond de anus Wanneer u de urine of de ontlasting niet kunt ophouden INDIEN U DEZE VERSCHIJNSELEN WAARNEEMT, DIENT U DIRECT CONTACT OP TE NEMEN MET UW HUISARTS! Samenvatting van de belangrijke punten: een hernia gaat meestal vanzelf over bedrust als behandeling heeft geen zin het maken van een scan is meestal niet zinvol bij alarmsymptomen direct contact opnemen met uw huisarts
TRANSMURAAL PROTOCOL LUMBAAL RADICULAIR SYNDROOM
TRANSMURAAL PROTOCOL LUMBAAL RADICULAIR SYNDROOM WERKAFSPRAKEN Anamnese + onderzoek: Radiculair syndroom (1) Stop Kracht < graad 4 (2), Mictiestoornissen binnen 1 dag verwijzen naar neuroloog Uitvalsverschijnselen
Nadere informatieRode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Hernia in de onderrug. rkz.nl
Patiënteninformatie Hernia in de onderrug rkz.nl Wat is het? Een hernia nuclei pulposi (HNP, kortweg hernia) is een uitstulping van een tussenwervelschijf die een zenuw beknelt die naar het been loopt.
Nadere informatieLage rughernia (neurologische behandeling)
Lage rughernia (neurologische behandeling) U bent door uw huisarts of door een andere arts verwezen naar de afdeling Neurologie van HMC (Haaglanden Medisch Centrum) voor een afspraak bij een neuroloog.
Nadere informatieLage rughernia. Neurologische behandeling. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden
Lage rughernia Neurologische behandeling Informatie voor patiënten F0984-1051 februari 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260
Nadere informatieNekhernia. Neurologische behandeling. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Nekhernia Neurologische behandeling Informatie voor patiënten F0998-3111 maart 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam
Nadere informatieRughernia (behandeling door de huisarts)
Rughernia (behandeling door de huisarts) Wat is hernia? Hernia betekent letterlijk breuk. Een hernia nuclei pulposi (kortweg HNP) komt voor in de wervelkolom en bestaat uit een scheur in de achterkant
Nadere informatieNekhernia (neurologische behandeling)
Nekhernia (neurologische behandeling) U bent door uw huisarts of door een andere arts verwezen naar de afdeling Neurologie van HMC (Haaglanden Medisch Centrum) voor een afspraak bij een neuroloog. Er is
Nadere informatieWat is een hernia. Bouw van de wervelkolom. Onderstaande afspraken zijn voor u gemaakt op: locatie Delfzicht/locatie Lucas. Polikliniek neurologie:
Herniastraat Onderstaande afspraken zijn voor u gemaakt op: locatie Delfzicht/locatie Lucas MRI-onderzoek: Polikliniek neurologie: Route Neuroloog: datum Tijd. datum Tijd Telefoon: 088-066 1000 Wat is
Nadere informatieLUMBAAL RADICULAIR SYNDROOM
INTERLINE LUMBAAL RADICULAIR SYNDROOM maart 2017 Inleiding Zie de werkafspraak Lumbaal radiculair syndroom De huidige werkgroep bestaat uit: Huisartsen: Annemiek Meutstege Martin Olieman Bonne Rik Wesseler
Nadere informatieChapter 7. Nederlandse samenvatting
Chapter 7 Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Lumbosacraal radiculair syndroom Het lumbosacraal radiculair syndroom is de aandoening die in de Nederlandse volksmond bekend staat als een
Nadere informatieHerniastraat Een versneld onderzoeks- en behandeltraject bij verdenking op een rughernia
Het MCL biedt patiënten met rugklachten en uitstralende pijn een verkort onderzoeks- en behandeltraject: de herniastraat. Dit houdt in dat er binnen één dag een diagnose gesteld wordt en u een behandeling
Nadere informatieRugklachten en rughernia
Rugklachten en rughernia Inleiding Als er over rugklachten gesproken wordt, hebben we het in feite over een grote groep van kwalen en ziekten die maar één ding gemeenschappelijk hebben: pijn zit in of
Nadere informatieLage rugklachten en de hernia
Lage rugklachten en de hernia Inhoudsopgave De hernia... 1 Wat is een hernia?... 1 Een hernia verdwijnt vaak vanzelf... 1 Specialistisch onderzoek... 2 Behandeling van de hernia... 2 Wat kan de patiënt
Nadere informatieRughernia. (Hernia nuclei pulposi)
Rughernia (Hernia nuclei pulposi) Wat is een hernia? Hernia betekent letterlijk breuk. Een hernia nuclei pulposi (kortweg HNP) komt voor in de wervelkolom en bestaat uit een scheur in de achterkant van
Nadere informatieLage rugklachten. www.gzcdiemenzuid.nl
Lage rugklachten Introductie De lage rug is het gebied ter hoogte van de onderste 5 lendenwervels (lumbale wervels) en de overgang met het heiligbeen (lumbo-sacrale overgang). De lendenwervelkolom bestaat
Nadere informatieNeurologie en Neurochirurgie. Rughernia.
Neurologie en Neurochirurgie Rughernia www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl NEU030 / Rughernia / 17-09-2018 2 Rughernia U bent doorverwezen naar
Nadere informatieLage Rugpijn, Aspecifieke Lage Rugpijn, Lumbago, Spit,
Lage Rugpijn, Aspecifieke Lage Rugpijn, Lumbago, Spit, Wat is lage rugpijn? Lage rugpijn zit onderin de rug. Soms straalt de pijn uit naar de billen of naar een of beide bovenbenen. De pijn kan plotseling
Nadere informatieRugpoli in Enschede. Lucille Dorresteijn, Neuroloog Marleen Wijnstra, Physician assistant
Rugpoli in Enschede Lucille Dorresteijn, Neuroloog Marleen Wijnstra, Physician assistant Stellingen Bij een langer bestaand LRS is een MRI van de LWK aangewezen Ik (huisarts) verwijs nu zelf voor een MRI
Nadere informatieOefeningen tegen Ischias en klachten van de tussenwervelschijven
Oefeningen tegen Ischias en klachten van de tussenwervelschijven Ischias is een vorm van zenuwpijn, beginnend in de heup en verdergaand langs de achterzijde van het been tot aan de voet, veroorzaakt door
Nadere informatie1 De wervelkolom Een hernia Het stellen van de diagnose Wanneer opereren? Een herniaoperatie... 5
Lumbale Hernia Inhoudsopgave 1 De wervelkolom... 1 2 Een hernia... 2 3 Het stellen van de diagnose... 4 4 Wanneer opereren?... 4 5 Een herniaoperatie... 5 6 Na de operatie... 5 7 Operatierisico s... 6
Nadere informatieMaatschap Neurologie/Afdeling Fysiotherapie. Rugklachten
Maatschap Neurologie/Afdeling Fysiotherapie Rugklachten Algemeen Deze folder geeft informatie over rugklachten en is bedoeld voor: mensen met rugklachten, bij wie (nog) geen diagnose is vastgesteld; mensen
Nadere informatieRughernia. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Rughernia U heeft klachten die mogelijk duiden op een rughernia. Daarom bent u naar de neuroloog verwezen. In deze folder kunt u meer lezen over een hernia, de mogelijke behandeling, het behandelteam en
Nadere informatieHernia met een radiculair syndroom in de lage rug Informatie & behandeling. Afdeling Fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis
Hernia met een radiculair syndroom in de lage rug Informatie & behandeling Afdeling Fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis Inleiding U bent patiënt op de afdeling neurologie van het IJsselland Ziekenhuis
Nadere informatie15 Rugklachten. 1 Inleiding
DC 15 Rugklachten 1 Inleiding Rugklachten komen veel voor. Men schat dat meer dan 3 miljoen mensen van 25 jaar of ouder langdurige klachten aan rug of nek hebben. 80 tot 90% van alle mensen heeft in zijn
Nadere informatieLage rugklachten achtergronden casusschetsen voor begeleider/presentator
Lage rugklachten achtergronden casusschetsen voor begeleider/presentator Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd Hoogeveen september 2009 1 Casusschets
Nadere informatieLumbaal radiculair syndroom ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE Lumbaal radiculair syndroom Inleiding maart 2017 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Zie de werkafspraak Lumbaal radiculair syndroom De huidige werkgroep bestaat
Nadere informatieVernauwing van het wervelkanaal
Vernauwing van het wervelkanaal in de onderrug Neurochirurgische behandeling Informatie voor patiënten F0849-3510 februari 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester
Nadere informatieLumbale hernia-operatie
Lumbale hernia-operatie Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is hernia nuclei pulposi? 1 De operatie 2 Fysiotherapie 2 Voor de operatie 2 Algemene richtlijnen voor de revalidatie
Nadere informatieHernia. Neurologie. alle aandacht
Hernia Neurologie alle aandacht Hernia Een hernia is een ander woord voor een uitstulping. Een uitstulping van de tussenwervelschijf wordt ook wel een Hernia Nuclei Pulposi (HNP) genoemd. De tussenwervelschijf
Nadere informatieVernauwing van het wervelkanaal in de onderrug Neurochirurgische behandeling
Vernauwing van het wervelkanaal in de onderrug Neurochirurgische behandeling Er is bij u een vernauwing van het wervelkanaal in uw onderrug geconstateerd. Dit wordt ook wel lumbale stenose genoemd. In
Nadere informatieHernia in de borstwervelkolom
Hernia in de borstwervelkolom Informatie voor patiënten F0846-3510 juli 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam
Nadere informatieHernia. Neurologie. Locatie Hoorn/Enkhuizen
Hernia Neurologie Locatie Hoorn/Enkhuizen Hernia Een hernia is een ander woord voor een uitstulping. Een uitstulping van de tussenwervelschijf wordt ook wel een Hernia Nuclei Pulposi (HNP) genoemd. De
Nadere informatieHernia in de onderrug
Hernia in de onderrug Een hernia (hernia nuclei pulposi, HNP) is een uitstulping van de tussenwervelschijf. Als deze uitstulping zich in een tussenwervelschijf in de onderrug bevindt, bij de lumbale wervels,
Nadere informatieLumbosacraal pseudoradiculair syndroom
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Neurologie Lumbosacraal pseudoradiculair syndroom 1 De neuroloog heeft geconstateerd dat er bij u sprake is van een lumbosacraal
Nadere informatieMinder last van uw rug
Minder last van uw rug Hoe kunt u pijn onderin uw rug verminderen en nieuwe klachten voorkomen Rugklachten zelf onder controle Pijn in uw rug is lastig en vervelend. Om vele redenen. Uw humeur kan eronder
Nadere informatieLaminectomie / lumbale kanaalstenose. Poli Neurochirurgie
Laminectomie / lumbale kanaalstenose Poli Neurochirurgie De wervelkolomchirurg (neurochirurg) heeft bij u een stenose (vernauwing) vastgesteld. In dit informatieboekje leest u meer over deze diagnose en
Nadere informatieHerniaspreekuur. Inleiding. Wat is een HNP?
Herniaspreekuur Inleiding In overleg met uw huisarts is er een afspraak gemaakt op de polikliniek Neurologie van Bernhoven, omdat uw huisarts denkt dat u een hernia in de rug heeft. In medische taal heet
Nadere informatieLage rug hernia. Poli Neurochirurgie
Lage rug hernia Poli Neurochirurgie De wervelkolomchirurg (neurochirurg) heeft bij u een hernia vastgesteld. In dit informatieboekje leest u meer over deze diagnose en over de mogelijke chirurgische behandeling.
Nadere informatieLage rugklachten Fysiotherapie
Lage rugklachten Fysiotherapie Locatie Hoorn/Enkhuizen Acute aspecifieke lage-rugklachten Wat zijn acute aspecifieke lage-rugklachten Acute aspecifieke lage-rugklachten zijn pijnklachten die onder in de
Nadere informatieRugklachten. www.fysiotherapie4all.nl info@fysiotherapie4all 076-5657133
Rugklachten De wervelkolom bestaat uit de nekwervels, borstwervels, lendenwervels, heiligbeenwervels en het staartbeen. Op deze site staat een specifiek artikel over nekklachten geschreven en daarom worden
Nadere informatieCERVICALE HERNIA 17962
CERVICALE HERNIA 17962 Inleiding Om een goed begrip te krijgen van wat een hernia is, is het belangrijk u eerst iets te vertellen over de bouw van een wervelkolom. De menselijke wervelkolom (zie afbeelding)
Nadere informatieHernia. Ziekenhuis Gelderse Vallei
Hernia Ziekenhuis Gelderse Vallei De rug bestaat uit een dynamische keten van wervels, die bestaan uit bot met tussenwervelschijven. Een tussenwervelschijf, ook wel discus genaamd, bestaat uit een kraakbeenachtige
Nadere informatieMensendieck en Mc Kenzie praktijk Wierden en Markelo
Presentatie door Elvira van Daal Mensendieck en Mc Kenzie praktijk Wierden en Markelo Wat is McKenzie therapie? Robin McKenzie is een fysiotherapeut uit Nieuw- Zeeland. Zijn therapie wordt wereldwijd
Nadere informatieWat u dient te weten over lage rugpijn
Wat u dient te weten over lage rugpijn Peter Goossens MSc, master na master manuele therapie Vrije Universiteit Brussel Skillsdocent SOMT master opleiding manuele therapie te Amersfoort NL Praktijk te
Nadere informatieHerniaoperatie aan de lage rug
NEUROLOGIE/NEUROCHIRURGIE Herniaoperatie aan de lage rug BEHANDELING Herniaoperatie aan de lage rug In overleg met de neurochirurg hebt u besloten om uw hernia via een operatie te laten behandelen. In
Nadere informatieVERNAUWING VAN HET WERVELKANAAL IN DE ONDERRUG NEUROCHIRURGISCHE BEHANDELING
VERNAUWING VAN HET WERVELKANAAL IN DE ONDERRUG NEUROCHIRURGISCHE BEHANDELING FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Er is bij u een vernauwing van het wervelkanaal in uw onderrug geconstateerd. Dit wordt ook wel
Nadere informatieOperatie aan een vernauwing van het lendenwervelkanaal
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Operatie aan een vernauwing van het lendenwervelkanaal z 1 Een vernauwing (stenose) van het lendenwervelkanaal is een aandoening
Nadere informatieCervikale discus hernia (nekhernia) en cervikale discarthrose (nekarthrose) Pagina 1 van 5
Pagina 1 van 5 Pagina 2 van 5 Overzicht cervikale discus hernia/discarthrose. uitstulping van de discus die op een zenuw drukt (discus hernia) slijtage van één of meerdere discussen (discarthrose) veroorzaakt
Nadere informatieLumbale hernia operatie
6078p ORT.043/1209.CV Zorgcommunicatie www.amphia.nl Lumbale hernia operatie Wervelkolom Orthopedie Inleiding U wordt binnenkort in het Amphia Ziekenhuis verwacht voor een operatie aan de wervelkolom.
Nadere informatieINTERLINE PIJNBEHANDELING DEEL II EN III CASUSSCHETSEN
INTERLINE PIJNBEHANDELING DEEL II EN III Okt 2003 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Jongedame van 19 jaar Bij paardrijden gevallen, een uur geleden. Mank lopend, pijn rechter bil. Het lijkt een contusie, geen
Nadere informatieTargeted Disc Decompression (TDD)
Targeted Disc Decompression (TDD) Behandeling van de tussenwervelschijf bij het Pijnbehandelcentrum Albert Schweitzer ziekenhuis Augustus 2012 pavo 0786 Inleiding Uw behandelend arts heeft met u besproken
Nadere informatieVernauwing van het wervelkanaal in de nek Neurochirurgische behandeling
Vernauwing van het wervelkanaal in de nek Neurochirurgische behandeling Er is bij u een vernauwing van het wervelkanaal in de nek geconstateerd. Dit wordt ook wel cervicale stenose genoemd. In deze folder
Nadere informatieMicro-invasieve operatie van een hernia in de onderrug in dagbehandeling
Het Slotervaart, een ziekenhuis met ambitie Het Slotervaartziekenhuis, een opmerkelijk en ambitieus ziekenhuis in Amsterdam. In een informele en vertrouwde omgeving werken wij aan innovatieve medische
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Hernia-operatie nek
PATIËNTEN INFORMATIE Hernia-operatie nek 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiebrochure wil het Maasstad Ziekenhuis u enige uitleg geven over dit ziektebeeld en behandeling. Wij adviseren
Nadere informatieOperaties aan de lage rug
Operaties aan de lage rug HNP en Kanaalstenose Het onderste deel van de wervelkolom bestaat uit vijf lendenwervels (L1 t/m L5) en het heiligbeen (S1). Tussen de wervels zit steeds een tussenwervelschijf
Nadere informatieAspecifieke lage rugklachten
Aspecifieke lage rugklachten Orthopedie alle aandacht Chronisch aspecifieke lage rugpijn Veel mensen hebben pijn onderin de rug. Van de westerse bevolking krijgt 60 tot 90% ten minste een keer in het leven
Nadere informatieNucleoplasty. Cervicaal, Thoracaal of Lumbaal. Behandeling van een hernia bij het Pijnbehandelcentrum
Nucleoplasty Cervicaal, Thoracaal of Lumbaal Behandeling van een hernia bij het Pijnbehandelcentrum Albert Schweitzer ziekenhuis april 2012 pavo 0789 Inleiding Uw behandelend arts heeft met u besproken
Nadere informatieHNP hernia nuclei pulposi
HNP hernia nuclei pulposi INLEIDING Een hernia (Hernia Nuclei Pulposi, HNP) is een uitstulping van de tussenwervelschijf. Deze uitstulping drukt op een zenuw, waardoor pijnklachten in het been ontstaan,
Nadere informatiePercutane vertebroplastiek
Percutane vertebroplastiek Inleiding Patiënten die wervelbreuken hebben ten gevolge van osteoporose, hebben vaak veel last van rugpijn. In enkele gevallen is er ook sprake van neurologische uitval. Vroeger
Nadere informatieEen hernia De operatieve behandeling
Een hernia De operatieve behandeling Albert Schweitzer ziekenhuis Februari 2013 pavo 0144 Inleiding De specialist heeft bij u een hernia geconstateerd. In deze folder willen we u informeren over deze aandoening
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Hernia operatie rug
PATIËNTEN INFORMATIE Hernia operatie rug 2 PATIËNTENINFORMATIE In deze folder geeft het Maasstad Ziekenhuis u enige uitleg over het ziektebeeld en de behandeling ervan. Wij adviseren u deze informatie
Nadere informatieNekhernia. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden
Nekhernia Neurochirurgische behandeling Informatie voor patiënten F0801-3510 december 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260
Nadere informatieRUGPIJN Risicofactoren Oorzaken:
RUGPIJN Lage rugpijn is het meest voorkomende musculoskeletaal probleem wereldwijd: tot 85% van alle mensen heeft er eens last van in de loop van het leven. Bij veel patiënten gaat deze rugpijn over zonder
Nadere informatieBarbotage (needling) behandeling in de schouder
Barbotage (needling) behandeling in de schouder Inleiding en afspraak In samenspraak met uw orthopeed heeft u besloten een barbotage behandeling te ondergaan. Tijdens deze behandeling worden de kalkafzettingen
Nadere informatieVertebroplastiek behandeling. Centrumlocatie
Centrumlocatie Uw behandelend specialist heeft u geadviseerd om een vertebroplastiek behandeling te ondergaan. In deze folder vindt u informatie over deze behandeling. Wat is vertebroplastiek Vertebroplastiek
Nadere informatieA-specifieke lage rugpijn
A-specifieke lage rugpijn A-specifieke lage rugpijn Veel mensen hebben rugklachten. In verreweg de meeste gevallen wordt er geen lichamelijke afwijking gevonden: er is dan sprake van a-specifieke lage
Nadere informatieCervicaal Radiculair Syndroom (Nekklachten)
Cervicaal Radiculair Syndroom (Nekklachten) U wordt binnenkort onderzocht/behandeld in Meander Medisch Centrum. Uw arts of specialist heeft u ongetwijfeld al de nodige informatie gegeven. In deze brochure
Nadere informatieLumbale hernia operatie
Lumbale hernia operatie Wervelkolom Orthopedie Inleiding U wordt binnenkort in het Amphia Ziekenhuis verwacht voor een operatie aan de wervelkolom. De orthopedisch chirurg zal deze operatie verrichten.
Nadere informatiespoedgevallen informatiebrochure Behandeling van lage rugpijn
spoedgevallen informatiebrochure Behandeling van lage rugpijn Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Aspecifieke mechanische lage rugpijn 4 3. Advies voor herstel 4 4. Lage rugpijn opvolgen 5 5. Contactgegevens
Nadere informatieWervelkolomchirurgie. Hernia of prolaps van de tussenwervelschijf
Wervelkolomchirurgie Wervelkolomchirurgie is een deelgebied van de chirurgie welke alle chirurgie van de wervelkolom zelf maar ook van ruggenmerg, zenuwen of andere weefsels in of direct om de wervelkanaal
Nadere informatieLage rug hernia. Poli Neurochirurgie. Locatie Purmerend/Volendam
Lage rug hernia Poli Neurochirurgie Locatie Purmerend/Volendam De wervelkolomchirurg (neurochirurg) heeft bij u een hernia vastgesteld. In deze folder leest u meer over deze diagnose en over de mogelijke
Nadere informatieLAGE RUGKLACHTEN / HERNIA Oorzaak en behandeling, wel of niet opereren?
LAGE RUGKLACHTEN / HERNIA Oorzaak en behandeling, wel of niet opereren? Dokter op dinsdag, 28 februari 2012 Marcel Garssen Neuroloog Jeroen Bosch Ziekenhuis Inleiding Er is nog een boel recht te zetten.
Nadere informatiePatiënteninformatie. Wervelbreuken terTER_
Patiënteninformatie Wervelbreuken 1234567890-terTER_ Wervelbreuken U heeft een wervelbreuk opgelopen. Onze artsen en medewerkers doen er alles aan om u met de beste zorg te omringen en uw bezoek aan het
Nadere informatieOperatie van een lage rughernia of rugstenose
U wordt binnenkort opgenomen in het MCL voor een operatie aan de rug vanwege een lage rughernia of stenose (= vernauwing). Om u hier zo goed mogelijk op voor te bereiden geven wij u in deze brochure informatie
Nadere informatieMultidisciplinair Aspecifiek Rugpijn Spreekuur (MARS) Orbis Revalidatie
Multidisciplinair Aspecifiek Rugpijn Spreekuur (MARS) Orbis Revalidatie Inleiding U bent doorverwezen naar het Multidisciplinair aspecifiek rugpijnteam (MARS) bij Orbis Revalidatie. Binnen dit team wordt
Nadere informatieOok deze zenuwwortels verlaten tussen de wervels door het wervelkanaal.
HERNIA OPERATIE RUG In deze folder geeft het Spijkenisse Medisch Centrum u enige uitleg over het ziektebeeld en de behandeling ervan. Wij adviseren u deze informatie zorgvuldig te lezen. Wat is een hernia
Nadere informatieDISCUSPROLAPS HERNIA NUCLEI PULPOSI (HNP) FRANCISCUS GASTHUIS
DISCUSPROLAPS HERNIA NUCLEI PULPOSI (HNP) FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Om een goed begrip te krijgen van wat een hernia is, is het belangrijk u eerst iets te vertellen over de bouw van een wervelkolom.
Nadere informatieBehandeling pijnklachten door een blokkade van een lumbale zenuwwortel. Bij een blokkade van een zenuw laag in de rug
Behandeling pijnklachten door een blokkade van een lumbale zenuwwortel Bij een blokkade van een zenuw laag in de rug Met uw behandelend pijnspecialist-anesthesioloog is besproken dat u in aanmerking komt
Nadere informatieA-specifieke lage rugpijn
A-specifieke lage rugpijn A-SPECIFIEKE LAGE RUGPIJN INLEIDING Lage rugpijn komt veel voor. Bij de meeste mensen worden geen duidelijke afwijkingen gevonden. Artsen spreken dan over a-specifieke lage rugpijn.
Nadere informatiePijnbestrijding bij kanker
INTERNE GENEESKUNDE Pijnbestrijding bij kanker met paracetamol en/of NSAID s BEHANDELING Pijnbestrijding bij kanker U wordt in het St. Antonius Ziekenhuis behandeld voor kanker. Ten gevolge van de kanker
Nadere informatieFysiotherapie na een operatie aan een hernia of stenose in de lage rug. Afdeling Fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis
Fysiotherapie na een operatie aan een hernia of stenose in de lage rug Afdeling Fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 2. Algemene informatie rug en hernia 2 2.1 Bouw van de wervelkolom
Nadere informatieNekhernia Neurochirurgische behandeling
Nekhernia Neurochirurgische behandeling Er is bij u een nekhernia geconstateerd. De arts heeft met u afgesproken dat u hieraan geopereerd wordt. In deze folder vindt u informatie over de aandoening en
Nadere informatieAPPENDIX C: Patiënteninformatie over uitzaaiingen in de wervelkolom.
3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 APPENDIX C: Patiënteninformatie over uitzaaiingen in de wervelkolom. Inleiding Kwaadaardige gezwellen
Nadere informatieNucleoplasty. Cervicaal, thoracaal of lumbaal. Behandeling van een hernia bij het Pijnbehandelcentrum
Nucleoplasty Cervicaal, thoracaal of lumbaal Behandeling van een hernia bij het Pijnbehandelcentrum Inleiding Uw behandelend arts heeft met u besproken dat u in aanmerking komt voor nucleoplasty. In deze
Nadere informatieAcuut Lumbosacraal Radiculair Syndroom
Neurologie Kies rechts op de pagina het onderwerp. Acuut Lumbosacraal Radiculair Syndroom Uitgangspunt Huisarts Patiënt NHG standaard M55 De diagnose acuut lumbosacraal radiculair syndroom wordt gesteld
Nadere informatieLUMBALE DISCUS HERNIA
1 2 LUMBALE DISCUS HERNIA Wat is een discus hernia? Om goed te kunnen begrijpen wat een discus hernia precies is, eerst een woordje uitleg over de anatomie van onze wervelkolom. 3 Anatomie van de wervelkolom
Nadere informatieInleiding Wat is artrose De oorzaken van artrose
Artrose 1237 Inleiding Uw reumatoloog heeft u verteld dat u artrose heeft, een vorm van reuma. Er komen ongetwijfeld veel vragen in u op. Vragen over de aandoening zelf en over de behandeling. Maar misschien
Nadere informatieLage rughernia Neurochirurgische behandeling
Lage rughernia Neurochirurgische behandeling Er is bij u een hernia in de onderrug geconstateerd. Dit wordt ook wel een lage rughernia genoemd. In deze folder vindt u informatie over de aandoening en de
Nadere informatieOperatie aan een hernia in de onderrug
Operatie aan een hernia in de onderrug U wordt binnenkort voor een hernia operatie aan de rug opgenomen op de afdeling neurochirurgie van het Rode Kruis Ziekenhuis. Opname in een ziekenhuis roept ongetwijfeld
Nadere informatieNekhernia. Neurochirurgie. mca.nl
Nekhernia Neurochirurgie mca.nl Inhoudsopgave Wat is een hernia 3 Hoe is de wervelkolom gebouwd? 4 Hoe ontstaat een hernia? 5 Hoe weet de arts dat u een hernia heeft? 5 De behandeling van een hernia en
Nadere informatieAspecifieke klachten aan arm, nek en/of schouder 1
Aspecifieke klachten aan arm, nek en/of schouder 1 blijven? In de linkerkolom vindt u de verschillende onderwerpen die in deze folder behandeld worden. Door te klikken op deze items gaat u direct naar
Nadere informatieTRANSMURAAL PROTOCOL MICTIEKLACHTEN BIJ MANNEN
TRANSMURAAL PROTOCOL Inleiding Mictieklachten bij mannen komen frequent voor. Zeker met het toenemen van de gemiddelde levensverwachting zal het aantal mannen, dat zich presenteert met dergelijke klachten,
Nadere informatieBehandeling pijnklachten door een blokkade van een lumbale zenuwwortel (laag in de rug)
Behandeling pijnklachten door een blokkade van een lumbale zenuwwortel (laag in de rug) Met de anesthesioloog-pijnspecialist is besproken dat u vanwege de aard van uw pijnklachten in aanmerking komt voor
Nadere informatieNeurologie Rughernia (HNP)
Neurologie Rughernia (HNP) 2 Inleiding Een hernia is een ander woord voor uitstulping. Een uitstulping van de tussenwervelschijf wordt ook wel een Hernia Nuclei Pulposi (HNP) genoemd. Bij een HNP van de
Nadere informatieBuikwandpijnsyndroom Soms wordt in plaats van ACNES de Nederlandse term buikwandpijnsyndroom gebruikt.
ACNES Wat is ACNES? ACNES is een aandoening waarbij kinderen en volwassenen last hebben van hevige buikpijnklachten aan een kant van de buik als gevolg van afknelling van een zenuwtakje in de huid van
Nadere informatieOrthopedie. Cuff repair
Orthopedie Cuff repair Inleiding Binnenkort wordt u geopereerd aan uw schouder: de afgescheurde pees in uw schouder wordt hersteld. In deze folder vindt u informatie over het schoudergewricht, de aanleiding
Nadere informatieAPERIUS PercLID System. Voor de behandeling van degeneratieve lumbale kanaalstenose
APERIUS PercLID System Voor de behandeling van degeneratieve lumbale kanaalstenose Informatie over deze brochure Onlangs is bij u een aandoening vastgesteld die degeneratieve lumbale kanaalstenose wordt
Nadere informatieFysiotherapie na een hernia-operatie
Fysiotherapie na een hernia-operatie Albert Schweitzer ziekenhuis maart 2015 pavo 0292 Inleiding U bent in het Albert Schweitzer ziekenhuis geopereerd aan een hernia in uw rug. In deze folder willen wij
Nadere informatieWilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Een hernia-operatie
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Een hernia-operatie z 1 In deze brochure leest u wat een hernia is en wat u kunt verwachten van een operatie. Wervelkolom Wervelkolom
Nadere informatieNEUROCHIRURGIE. Hernia
NEUROCHIRURGIE Hernia Hernia U bent, of wordt binnenkort, opgenomen voor uw herniaklachten. Waarschijnlijk hebt u vragen, misschien ook na het lezen van de folder. Stelt u ze gerust aan de verpleegkundigen,
Nadere informatie