Overzicht programma's, materialen, literatuur en websites. Seksuele vorming bij kinderen en jongeren
|
|
- Cornelia Janssen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Overzicht programma's, materialen, literatuur en websites Seksuele vorming bij kinderen en jongeren
2 Literatuur en materialen seksuele vorming Leeftijd 12- Verkrijgbaar bij de Rutgers Nisso groep ( Boek 'Ik vind jou lief' 'Ik vind jou lief' is een informatief prentenboek voor peuters en kleuters over geboorte en seksualiteit. Geschikt voor leerlingen van groep 1 en 2. Auteur: Sanderijn van der Doef - 32 pagina's. Boek 'Ben jij ook op mij?' 'Ben jij ook op mij?' is een leuk en compleet voorlichtingsboek voor kinderen van 6 tot 11 jaar. Over verliefdheid, seksualiteit en voortplanting. Om zelf te lezen en te bekijken of samen met volwassenen. Auteur: Sanderijn van der Doef - 64 pagina's. Boek 'Kleine mensen, grote gevoelens' 'Kleine mensen, grote gevoelens' is een boek voor ouders over kinderen en seksualiteit. Een praktische handreiking voor iedereen met vragen over de seksuele opvoeding van kinderen tot 12 jaar. Auteur: Sanderijn van der Doef Verkrijgbaar bij Nino kinderboeken ( In je blootje Melanie Meijer en Iva Bicanic - ISBN: pagina's - 1e druk, 2008 In je blootje is een verhaal over Luuk en zijn zusje Roos. Ze gaan naar het zwembad, onder de douche, doen een plas en gaan lekker slapen. Uitgangspunt bij 'In je blootje' is om met jonge kinderen op een natuurlijke manier te kunnen praten over hun lichaam en bloot zijn. Het verhaal over Luuk en Roos biedt aanknopingspunten om de geslachtsdelen te benoemen en hun functie te bespreken. Laura Neuhaus is illustratrice. Het is haar gelukt kinderen op een vanzelfsprekende manier bloot te laten zijn. "Opvoeden is leren over het leven en dat begint met je eigen lijf. Want je lijf is van jou en van niemand anders. Om hierover te kunnen praten, moetje er woorden voor hebben en die moetje leren. Daar kan dit boekje goed bij helpen." Ben Rensen (jeugdarts GGZ) 'De baas over je billen...' zong Ome Willem al jaren geleden in een preventieprogramma voor jonge kinderen. Maar net zo goed de baas over je plasser. Als je niet weet hoe je je plasser noemt, dan kan je er ook de baas niet over zijn. Ouders en kinderen moeten net zo gemakkelijk over plassers en spleetjes kunnen praten als over hun oren en hun neus. Met dit boekje wordt dat praten een stuk makkelijker en vrolijker." Francien Lamers-Winkelman (bijzonder hoogleraar en hulpverlening inzake kindermishandeling) Alles erop en eraan Martine Delfos - ISBN: pagina's - 1e druk-vanaf 10 jaar - Over zwangerschap en bevalling. Wat gebeurt er tijdens de bevruchting en zwangerschap? Wat gebeurt er in het lichaam van de vrouw, hoe groeit de baby in de baarmoeder en hoe is de geboorte mogelijk? In dit boek worden deze schijnbaar vanzelfsprekende zaken met respect en warmte uitgelegd. Met illustraties van Sjeng Schupp.
3 Een vrolijke drukte Martine Delfos -ISBN: pagina's - 2e druk - Over menstruatie. Wat gebeurt er allemaal in je lichaam als je ongesteld bent? Waarom voel je je soms anders? Martine Delfos legt duidelijk en met gevoel voor de emotionele veranderingen uit welke processen zich afspelen. Met illustraties van Sjeng Schupp. Kop en Staart Martine Delfos - ISBN: pagina's - 1e druk - vanaf 10 jaar - Over zaadlozing. Wat gebeurt er allemaal, fysiek en emotioneel, in je lichaam als je je eerste zaadlozing krijgt? De auteur legt de veranderingen op een sympathieke en begrijpelijke manier uit. Met illustraties van Sjeng Schupp Zin in jezelf Martine Delfos - ISBN: pagina's -1e druk - Over masturbatie. Met respect voor verschillende standpunten en levensovertuigingen vertelt de auteur wat masturbatie is, hoe het lichaam werkt, en welke gevoelens een rol spelen. Met illustraties van Sjeng Schupp. Dat heb je van mij Martine Delfos - ISBN: pagina's - 1e druk - vanaf 10 jaar - Over evolutie en erfelijkheid. Martine Delfos beschrijft heel duidelijk ingewikkelde begrippen als DNA, chromosomen en genen. Ze legt de evolutietheorie van Darwin uit en verklaart waarom sommige soorten uitsterven en waarom je blauwe of bruine ogen hebt. Een heldere kijk op het ontstaan van de wereld en de ontwikkeling van de soorten. Met illustraties van Sjeng Schupp. Overal te koop Dat is fijn Iva Bicanic en Melanie Meijer - ISBN: pagina's - 1e druk Kinderen van 2 t/m 5 jaar. In 'Dat is fijn' spelen Luuk en zijn zusje Roos buiten met andere kindjes en hangen later thuis op de bank. Het gaat in dit verhaal over verschillende manieren van aanraken, fijn of niet fijn. Het boekje hoort bij 'In je blootje': daarin gaan Luuk en Roos naar het zwembad, onder de douche en doen ze een plas. De boekjes zijn ontwikkeld voor volwassenen om met jonge kinderen (2 t/m 5 jaar) zonder schroom te praten over hun lijf en bloot zijn. Praten over bloot en aanraken met jonge kinderen kan lastig zijn. Kinderen kunnen zich onbevangen en ongegeneerd uiten, terwijl volwassenen zich er soms ongemakkelijk bij kunnen voelen. Omgekeerd kunnen sommige kinderen juist geremd en gespannen zijn als het gaat over bloot en aanraken. Zonder schroom te kunnen praten over je lijf, draagt bij aan een positief lichaamsbeeld en vergroot de vaardigheden om grenzen aan te geven, waarmee het kind zijn weerbaarheid verhoogt. Melanie Meijer is moeder van Loek, bedrijfskundige, arts in opleiding en schrijfster. Iva Bicanic is moeder van David en Rosa en GZ-psycholoog-onderzoeker, deskundige op het gebied van seksueel misbruik van kinderen en jongeren.
4 De dicht-bij-je-bed show Martine Delfos - ISBN: pagina's - 1e druk - vanaf 10 jaar - Over geslachtsziekten. Met aandacht voor gevoelige, moeilijk bespreekbare aspecten legt de auteur uit wat een SOA is, hoe je een SOA kunt krijgen, wat je moet doen als je er een hebt en hoe je het kan voorkomen. Met illustraties van Sjeng Schupp. Zoek de verschillen Martine Delfos - ISBN: pagina's - 1e druk - vanaf 10 jaar - Over verschillen tussen jongens en meisjes. Jongens zijn vaak veel technischer dan meisjes. Meisjes hebben meestal goed door wat er in een ander omgaat en kunnen daarom ook makkelijker voor een ander zorgen. Op een prettige manier gaat de auteur in op verschillen tussen jongens en meisjes en legt uit hoe deze verschillen ook dikwijls tot verbazing, onbegrip of conflicten leiden. Met illustraties van Sjeng Schupp Verliefd is verliefd Martine Delfos - ISBN: pagina's -1 e druk - vanaf 10 jaar - Over homoseksualiteit. Over het je anders voelen, de reactie van de omgeving en over hoe je tot wederzijdse acceptatie kunt komen. Met illustraties van Sjeng Schupp Seksueel misbruik Martine Delfos heeft verschillende boekjes geschreven over seksueel misbruik voor jongere kinderen. Delfos, M.(2007) Blijf van me af, over seksueel misbruik bij meisjes. Amsterdam: Nino. (Voor meisjes vanaf 5 jaar). Delfos, M (2007) Blijf van me af, over seksueel misbruik bij jongens. Amsterdam: Nino. (Voor jongens vanaf 5 jaar). Delfos, M. (2001) Het is niet leuk, over kinderen die andere kinderen seksueel misbruiken. Amsterdam: Nino. Voor kinderen vanaf 5 jaar. Delfos, M., Dat nare gevoel - Over seksueel misbruik. Vanaf 10 jaar Elders verkrijgbaar Themapakket Seksuele ontwikkeling en opvoeding (Mi no tin miedu) Bevat materialen waarmee een beroepskracht een ouderbijeenkomst kan organiseren over de seksuele en relationele ontwikkeling van kinderen en jongeren. Bevat informatie, een programma opzet, werkvormen en oefeningen. Het pakket is ontwikkeld voor de Antilliaanse doelgroep, maar is ook goed te gebruiken voor andere groepen ouders. SJO, expertisecentrum voor jeugd, samenleving en opvoeding. Kinderen en seksualiteit. De seksuele opvoeding van kinderen van 0-17 jaar. Doef, S., van der, Lifetime/Kosmos-Z&K Uitgevers, Utrecht/Antwerpen, 2004 Wanneer begin je met je kind te praten over seksualiteit? En welke onderwerpen zijn geschikt voor welke leeftijd? Wat doe je met een puber die geen zin meer heeft om met zijn ouders over dit onderwerp te praten? In dit boek geeft Sanderijn van der Doef veel voorbeelden van gesprekken die een ouder met een kind kan voeren. Zo laat ze zien dat praten met je kind over seksualiteit echt niet altijd moeilijk hoeft te zijn. Daarnaast legt zij uit welke onderwerpen ouders kunnen bespreken met kinderen tussen de twee en zestien jaar.
5 Over baby's en zo Robie H. Harris, Gottmer Uitgevers Groep, jaar. 'Over baby's enzo' is een boek dat op optimistische en betrokken wijze antwoord geeft op de vele vragen die zij hebben over baby's, het lichaam, de liefde, seks, voortplanting en de familie. In 22 korte hoofdstukken wordt ingegaan op liefde en seks, begin van zaadcel en eicel, ontstaan van een vrucht, groeien in de baarmoeder, verschillen jongens en meisjes, tweelingen, geboorte, gezin worden en chromosomen die jou tot jou maken. De informatie wordt op een grappige maar serieuze wijze verteld aan de hand van vele tweegesprekjes tussen Vogel en Bij. Tekst en illustraties gaan hand in hand. Het boek is afgestemd op het kind en goed om in gezinsverband te lezen. Kinderen en seksualiteit Channah Zwiep. Uitgeverij: SWP, Amsterdam. ISBN: Dit boek is bedoeld voor (aankomend) leidsters en leidinggevenden in de kinderopvang. Daarnaast is het geschikt voor alle anderen die beroepshalve omgaan met kinderen tussen 0 en 12 jaar. Het biedt professionals praktische handvatten om de seksuele ontwikkeling van kinderen te begeleiden. Daarnaast biedt het boek oefeningen om seksualiteit ook te bespreken met collega's en ouders. Zo kom je gezamenlijk tot een pedagogische visie en beleid rondom seksualiteit. Met Kinderen Praten Over Seks. Over Opvoeding Gesproken Bos-Meeuwsen, Dijkstra-Algra, M., Jansen, A., (ill.). Boekencentrum BV, 2001 Het boekje beschrijft hoe ouders vanuit een christelijke visie met hun opgroeiende kinderen kunnen 'praten over seks'. De schrijfster gaat er daarbij vanuit dat de seksuele opvoeding ingebed moet zijn in de hele opvoeding en kan worden gegeven vanuit normen en waarden die horen bij een christelijke cultuur. Het boekje bestaat uit vijf hoofdstukken. Hierin wordt onder meer ingegaan op de vraag wat seksualiteit eigenlijk is en wat dit voor kinderen betekent, op de ontwikkeling naar een duidelijke eigen sekse-identiteit en communicatie over seks. Babyzaadjes - Waar komen de kinderen vandaan? Serge Bloch & Thierry Lenain. NBD/Biblion (co-productie met Clavis) ISBN vanaf 4 jaar Met dit speelse voorlichtingsboek komen jonge kinderen van alles aan de weet. De uitgave bestaat uit twee delen: de eerste helft laat zien hoe mama zwanger raakt. Door het boek om te draaien, verschijnt deel twee. Hierin kunnen kinderen ontdekken hoe baby's geboren worden. De informatie wordt weergegeven aan de hand van grappige teksten en leuke illustraties. Zo wordt duidelijk verteld en gevisualiseerd dat een zaadje niet in een cadeautje zit dat papa aan mama geeft, en ook niet in een bord spaghetti. En ook hoe het dan wel gaat! Kunnen papa's ook kindjes krijgen? Sylvia Schneider. Centrale Uitgeverij Deltas. ISBN: Eerste vragen over liefhebben en seksualiteit voor kleuters vanaf vier jaar. Waarom zien meisjes er anders uit dan jongens? Wat is verliefd zijn? Wat doen baby's in de buik? Kleine kinderen stellen voortdurend vragen. Het is niet altijd eenvoudig om een antwoord te geven, en zeker niet wanneer het gaat om het 'moeilijke' thema seksualiteit. In dit boek formuleert de schrijfster behoedzaam een antwoord op alles wat kleuters willen weten over liefhebben en een baby krijgen. Hun vragen vormen de leidraad door het tedere verhaal van Nico en zijn mama- en babybeer.
6 Alles erop en eraan: seksuele voorlichting over zwangerschap en bevalling Delfos, M., Uitgeverij Pereboom, Bussum, Wat gebeurt tijdens de bevruchting en de zwangerschap? Wat verandert er in het lichaam van een vrouw? Hoe groeit een baby in de baarmoeder en hoe wordt het geboren? Het kleine piemelboek Auteur Dan Höjer. Gottmer Uitgevers Groep b.v. ISBN vanaf 9 jaar Dit boek is ideaal voor alle jongens (en meisjes natuurlijk) die meer willen weten over de piemel. Op humoristische wijze, zowel wat tekst als illustraties betreft, kom je van alles te weten over dit belangrijke orgaan: over de visie op de piemel door de eeuwen heen; fabeltjes en mythen rond de piemel; over piepkleine en enorm grote piemels; over schuttingtaai; over erecties en zaadlozingen; over de anatomie van de piemel en nog veel meer. Ik + jij = wij. Alles over vriendschap, liefde en geboorte M. Baseier, illustrator Stam, D., House of Books, 2002 Hoe maak je vrienden? En hoe maak je het na een ruzie weer goed? Waarom zien jongens en meisjes er anders uit? En hoe wordt een baby gemaakt? Een leer-, doe- en ontdekhoek voor nieuwsgierige kinderen vanaf zes jaar. Seks, hoe voelt dat? K. Janssen. NBD/Biblion. ISBN Kriebels in de buik en meer vragen dan antwoorden over de bloemetjes, de bijtjes, de puberteit en liefde? Een grappig geïllustreerd boek vol eerlijke, stoute en gevoelige antwoorden op de vele vragen van kinderen over verliefdheid, seksualiteit en vrijen. De 'technische' en emotionele kant van de kriebels in de onderbuik worden op een leuke manier uitgelegd. Geschikt voor kinderen vanaf tien jaar. Maar ook ouders zullen veel ideeën opdoen om dat ingewikkelde verkeer tussen mensen bespreekbaar te maken. Het opgroeiboek voor meisjes. Alles wat jonge meisjes moeten weten over hun veranderende lichaam en gevoelens Lynda en Area Madaras, Elmar-Standaard, 2002 Het boek geeft informatie over fysieke en psychologische veranderingen die meisjes in de pubertijd nodig hebben. Op een eenvoudige en directe manier worden menstruatiecyclus, (ongewenste) seksuele aandacht, eetgewoonten, geslachtsziekten en voorbehoedsmiddelen besproken. Het boek bevat vele levendige illustraties. Het opgroeiboek voor jongens. Alles wat jongens moeten weten over hun veranderende lichaam en gevoelens Lynda en Area Madaras, Elmar-Standaard, 2003 Een boek voor jongens in de puberteit en hun ouders. In een directe stijl worden onderwerpen besproken. Zoals de groei en de veranderingen in het lichaam, voortplanting, de kikker in de keel, lichaams- en aangezichtshaar en de puberteit bij meisjes. Het boek bespreekt vragen die jongens kunnen hebben, zoals over de lengte van de penis, acné, aids, geslachtsziekten en voorbehoedsmiddelen.
7 Werkboek - Meer om het lijf De Sikkel: Een reeks van vier handleidingen voor de leerkracht basisonderwijs met concreet lesmateriaal en ideeën voor lessen over relationele en seksuele vorming. De set praatplaten is vooral bedoeld voor de kleuters, maar is ook bruikbaar voor de eerste graad lager onderwijs. De platen kunnen worden gebruikt om een thema uit de mappen in te leiden, maar kunnen ook los worden gebruikt Het neemannetje Schreiber-Wicke, E (2002) Het neemannetje. Uitgeverij: De Vries-Brouwers, Antwerpen / Rotterdam, voor kinderen vanaf 6 jaar. Over weerbaarheid. Rik is boos omdat zijn tante hem te stevig knuffelt; het mannetje dat hij daarna tekent leert hem dat er situaties zijn waarin het nodig is om NEE te zeggen. Prentenboek met grote schilderingen in levendige kleuren. Blijf van me af: over seksueel misbruik bij meisjes en Blijf van me af: over seksueel misbruik bij jongens Delfos, M., Uitgeverij Pereboom, Bussum, 2001 Therapeutische voorleesverhalen voor meisjes of jongens van zes tot twaalf jaar die te maken hebben met seksueel misbruik. Het boek is een hulpmiddel bij het uitleggen en bespreekbaar maken van het probleem. Elders verkrijgbaar Oh, zit dat zo! Jorg Muller, Van Holkema en Warendorf - ISBN: vanaf circa 11 jaar Over liefde, seks, voorbehoedsmiddelen en andere belangrijke dingen. Een uitgave over seksuele voorlichting in de ruimste zin van het woord. Aan de orde komen onder meer anatomie, seks, verliefdheid en voorbehoedmiddelen. De schrijver richt zich in gemoedelijke, populaire doch eveneens zakelijk - informatieve taal rechtstreeks tot jonge tieners en schuwt daarbij geen enkel onderwerp. Integendeel, zelfs onderwerpen waar de meeste kinderen van die leeftijdsgroep niet naar zullen vragen, worden uitvoerig behandeld, zoals abortus, de gebruiksaanwijzing voor condooms en de onderlinge verschillen tussen diverse soorten maandverband. Het boek is geïllustreerd en heeft een aantrekkelijke lay-out. Vele stripachtige, geestige tekeningen begeleiden de tekst; soms schematisch en informatief, dan weer aanvullend en vol grapjes ertussendoor. De geboden informatie is correct; de tekeningen kunnen vanwege hun karikaturale karakter soms shockerend, onesthetisch en lachwekkend overkomen. Met nuttige (web)adressen en register. Het menselijk lichaam Williams, F., Brightling, G., (ill.), De Ballon,1997, serie: binnenstebuiten. Lees- en kijkboek. Informatie met veel foto's over hoe het lichaam werkt. Met woordenlijst en register. Leeftijd twaalf jaar. Het wonder van geboorte en groei. Kijk, dat ben ik! Teerds-Gertenbach, A., Uitgever Groen, Heerenveen, 2000/ voor jongens en meisjes van jaar. Een (voor)leesboek voor jongens of meisjes over hoe je lichaam en je gevoelens veranderen als je volwassen wordt. Het boek heeft een bijbelse context.
8 Zin in jezelf: seksuele voorlichting over masturbatie, Delfos, M., Uitgeverij Pereboom, Bussum, Met respect voor verschillende standpunten en levensovertuigingen wordt verteld wat masturbatie is, hoe het lichaam werkt en welke gevoelens een rol spelen. Tevens wordt verteld welke problemen kunnen ontstaan. Het puberboek. Over zoenen, zeuren, veranderen en verliefd zijn Doef, S., van der, Uitgeverij Ploegsma, Boek voor (beginnende) pubers (11+) dat aandacht schenkt aan thema's als het veranderende lichaam, het uiterlijk, omgang met vrienden, omgang met thuis, gevoelens, verkering, vrijen, en dergelijke. Feiten en ervaringen van kinderen zelf worden op genuanceerde wijze gebracht. Seks, puberteit en al dat gedoe John Bailey, Van Goor, juli 2004, Ongewijzigde herdruk - vanaf ca. 11 jaar Allerlei onderwerpen die te maken hebben met seks en puberteit, zoals puistjes, zoenen en vriendschap, komen aan de orde, ondersteund door veel, soms grappige, stripachtige kleurentekeningen. In gekleurde kaders worden begrippen uitgelicht met tips en weetjes, zoals kromme penissen, haar op je benen en het uitrekenen van de menstruatie. De informatie is verdeeld over acht hoofdstukken, waaronder een 'Survivalgids' waarin aandacht wordt besteed aan alle mogelijke voorbehoedsmiddelen en seksueel overdraagbare aandoeningen. Seks, hoe voelt dat? Eerlijke antwoorden over vrijen en zo Kolet Janssen, NBD/Biblion, juli kinderen tussen 11 en 14 jaar Prangende vragen staan steeds in ovale kadertjes met het betreffende antwoord. Wat is leuk en wat minder, de verschillen tussen de seksen, menstruatie, verliefdheden, het voor het eerst 'doen', wel of moeilijk vertrouwen en vooral over relateren. Maar ook over echtscheiding, misbruik en prostitutie, anticonceptie, bevruchting, zwangerschap en bevallen. Daarnaast komen thema's als erfelijkheid, ziektes, SOA's en culturele achtergrondverschillen t.o.v. seks aan de orde en homo- en biseksualiteit. Is zoenen ook seks? Dirk Musschoot, NBD/Biblion april jaar Over lichamelijke verschillen tussen meisjes en jongens, verliefd zijn, lichamelijke beleving, plezier, ongemak en gevaren van seksualiteit, homoseksualiteit, zwangerschap etc. Grappige tekeningen ondersteunen de tekst. Per onderwerp staat in een gekleurd kader aanvullende informatie.leder onderwerp beslaat een dubbele pagina waarbij de illustraties in de tekst staan. OUT! : Alles over homoseksualiteit Sanderijn van der Doef, Bas Maliepaard. Tekeningen van Floor de Goede. Lannoo, In 'Out!' wordt zo'n beetje alles behandeld waar een jongere die er net achter is gekomen dat hij of zij homoseksueel is, tegenaan loopt. Zo wordt uitgelegd hoe je er achter komt of je nu wel echt homo/lesbisch bent, wat er komt kijken bij een coming out en hoe je je coming out het best kunt aanpakken, waar en hoe je andere hojo's (homojongeren) ontmoet, verder de ins en outs van de homoscene, de mogelijkheden van internet, en natuurlijk worden verliefdheid en seks uitgebreid en gedetailleerd uitgelegd.
9 Lesbische seks Mirjam Hemker & M. Hermans Mets en Schilt Uitgevers, november 2003 Handboek voor vrouwen die met vrouwen (willen) vrijen. De informatie en de tekeningen leren je alles over soloseks, zoenen, lekker vrijen en de fijne kneepjes van het klaarkomen. Behalve over seks gaat het boek ook over flirten, versieren en verliefd zijn, over je lichaam, over relaties, jaloezie en vreemdgaan, over je identiteit en over communicatie in en buiten bed. Bevat vele citaten van les/bi vrouwen. Websites A Seksualiteit (voor professionals) Een gezamenlijke site van TransAct en Rutgers Nisso Groep die een databank bevat met materialen over seksualiteit en de preventie, signalering en behandeling van seksueel misbruik bij mensen met een beperking. Dit is een website waar seksuele voorlichtingsmaterialen verkocht worden. Al deze artikelen zijn uitermate geschikt bij het gebruik van seksuele voorlichting voor mensen met een verstandelijke handicap en/of een autisme spectrum stoornis (ASS). De site van Martine Delfos, met veel verwijzingen naar literatuur en (downloadbare) artikelen, onder andere over seksualiteit. Site van deze auteur die veel over seksualiteit heeft geschreven, met o.a. ook veel verwijzingen naar audiovisueel materiaal voor kinderen. Site van de Rutgers Nisso Groep die in januari 2007 is gelanceerd. De website biedt betrouwbare informatie voor professionals, maar ook voor jongeren en volwassenen. Seksuelevorming.nl biedt een overzicht van lesmateriaal seksuele vorming voor leerkrachten in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs (biologie, verzorging, maatschappijleer en levensbeschouwing). Aan de hand van verschillende thema's, waarbinnen diverse aspecten aan de orde komen, kunnen docenten met behulp van deze website zelfstandig lessen seksuele vorming samenstellen. Seksuelevorming.nl is financieel mogelijk gemaakt met subsidie van de ministeries van VWS en OCW. Sensoa is het Vlaams service- en expertisecentrum voor seksuele gezondheid en hiv. Sensoa.be biedt info over diverse thema's, campagnes en services. Sensoa geeft ook producten uit rond relationele en seksuele vorming en sommige producten van derden zijn ook via Sensoa te verkrijgen.
10 Rutgers WPF ondersteunt professionals in hun werk, zodat zij hun deskundigheid op het gebied van seksualiteit kunnen vergroten. Op basis van wetenschappelijk onderzoek ontwikkelt Rutgers WPF producten en diensten zoals voorlichtingsmateriaal, informatiebrochures en trainingen. Rutgers WPF heeft 3 speerpunten t.w. seksuele en relationele vorming, preventie en signalering van seksuele gezondheidsrisico's, pleitbezorging voor en toegeleiding naar goede hulpverlening. B Seksualiteit (voor jongeren) Site voor jongeren met een strip en informatie over loverboys en hun werkwijze. Site van het bedrijf Organon. De site informeert jongeren over anticonceptie en de keuzes die ze daarbij kunnen maken. Anticonceptie, pil, condoom of iets anders? Kies de anticonceptie die het beste bij je past! Er is ook een anticonceptietest. Site van de Rutgers Nisso Groep waar jongeren een test kunnen doen om zich bewust te worden van hun recht op privacy en hun grenzen in intimiteit en seksualiteit. Op deze site staat veel informatie (met illustraties) over alles wat met seksualiteit te maken heeft. De site is op 1 maart 2001 gelanceerd door de seksuologe Hilde van der Ploeg. Het doel van de site is informatie te verschaffen over liefde en seksualiteit, op een zo open mogelijke manier, zonder pornografisch te zijn. De site richt zich vooral op jongeren, maar blijkt in de praktijk een bredere doelgroep aan te spreken. Betrouwbare informatie over seksualiteit en relaties voor volwassenen. Met tests, oefeningen, tips en ervaringsverhalen. Een betrouwbare site over seks. Hier vind je heel veel informatie over seksualiteit maar ook over verliefdheid, relaties, liefde en alles wat daarbij komt kijken.
11 C Seksualiteit (voor ouders) Deze website is gekoppeld aan de portal Hoepakjijdataan.nl, opvoedtips over alcohol, roken, seks, voeding, blowen en veiligheid. Uwkindenseks is onderdeel van de actie 'Maak seks lekker duidelijk', ontwikkeld door Soa Aids Nederland en Rutgers WPF. De actie heeft tot doel jongeren te ondersteunen in hun seksuele weerbaarheid en biedt daarom ook hun ouders advies hoe ze hierin een rol kunnen spelen. Deze actie wordt gefinancierd door het Ministerie van VWS en OCW. Ouders Online is een website voor ouders, waarin onderling gegevens kunnen worden uitgewisseld, vragen aan deskundigen kunnen worden gesteld en informatie kan worden geraadpleegd. Deze informatie heeft onder andere betrekking op de volgende onderwerpen: gezondheid, groei en ontwikkeling, opvoeding en gedrag, seksualiteit, kinderboeken, verlies en verdriet. De site bevat daarnaast een uitgebreid internet-adresboek.
Op de website van RutgersWPF; www.rutgerswpf.nl kunt u veel informate vinden met betrekking psycho-seksuele ontwikkeling van kinderen/jongeren.
Boekenlijst ten behoeve van de ondersteuning van de psycho-seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren. Deze lijst is niet uitputtend, er zijn wellicht meer boeken/methodes op de markt, maar geeft u
Nadere informatieLiteratuurlijst seksualiteit / weerbaarheid / misbruik
Literatuurlijst seksualiteit / weerbaarheid / misbruik Seksualiteit onderbouw Dat is fijn / Melanie Meijer en Iva Bicanic Hoe praat je met kinderen over fijne en niet-fijne aanrakingen? Het verhaal over
Nadere informatieOuderbijeenkomst Week van de Lentekriebels
Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Naam Christel van Helvoirt GGD Hart voor Brabant Waar denken jullie aan bij seksualiteit? Gevoelens Veiligheid
Nadere informatie- Werkdocument - Overzicht programma's, materialen, literatuur en websites
- Werkdocument - Overzicht programma's, materialen, literatuur en websites Seksuele vorming bij kinderen en jongeren Auteur(s) Datum MOVISIE Marijke Lammers Utrecht, januari 2010 MOVISIE Kennis en advies
Nadere informatieWeek van de Lentekriebels
Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding, op school en thuis Anja Sijbranda GGD Hart voor Brabant Programma Waarom relationele en seksuele vorming? Wat doet school?
Nadere informatieSeksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen. Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland)
Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland) Programma 1. Seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren 2. Criteria om normaal
Nadere informatieBOEKENLIJST GROEP 1 & 2. Algemeen Ik vind jou lief. Sanderijn van der Doef, Ploegsma, 2009. De allereerste zoen. Guido van Genechten, Clavis, 2013
BOEKENLIJST GROEP 1 & 2 Ik vind jou lief. Sanderijn van der Doef, Ploegsma, 2009. De allereerste zoen. Guido van Genechten, Clavis, 2013 Kleine Aap s Grote Plascircus. Tjibbe Veldkamp, Lannoo, 2005 De
Nadere informatieOuderavond lijf & relaties
Ouderavond lijf & relaties Robert van der Gaag info@one2know.nl 0611003414 Voorstellen Ervaring Gezonde school, genotmiddelen, seksualiteit, voeding, bewegen, mondzorg en mediawijsheid Kinderen Wie heeft
Nadere informatieDe seksuele ontwikkeling van kinderen (0 tot 18 jaar) en wat ouders kunnen doen
De seksuele ontwikkeling van kinderen (0 tot 18 jaar) en wat ouders kunnen doen Wat kun je doen als je vader of moeder bent? Je kunt je kinderen helpen bij hun seksuele ontwikkeling. Als ze klein zijn
Nadere informatieSeksuele vorming: gave (op-)gave
Seksuele vorming: gave (op-)gave De Wegwijzer Oosterwolde, 28 januari 2016 Mieneke Aalberts-Vergunst Programma Introductie Stellingen De wereld om ons heen Onze opvoeding Seksualiteit Het Bijbelse beeld
Nadere informatieVoor 11-12-jarigen :
SINT-JANSCOLLEGE BASISSCHOOL HEIVELD kleuterschool en lagere school Heiveldstraat 127a 9040 Sint-Amandsberg boeken voor de leerlingen : BOEKENLIJST n.a.v. seksuele opvoeding in het zesde leerjaar Bryan,
Nadere informatieThema's per klas die aangeboden worden in de methode:
Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Groep 1-2 Hierbij zijn de kinderen bezig met specifieke lichaamskenmerken van zichzelf en van anderen. Ook gaan ze op zoek naar onderlinge overeenkomsten.
Nadere informatieInfo. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde
Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over
Nadere informatiePraten met je kind over seksualiteit
Informatie voor ouders van kinderen van 10 tot 14 jaar Praten met je kind over seksualiteit Lastig en spannend! Seks? Is mijn kind daar al aan toe? Wanneer begin je erover? Wacht je vragen af? Hoe breng
Nadere informatieLiefde? Naam: Datum: Seksuele opvoeding. Van wie kan je allemaal houden? Wat doe jij voor iemand die je graag ziet?
Liefde? Van wie kan je allemaal houden? Wat doe jij voor iemand die je graag ziet? Vind jij verliefd zijn hetzelfde als liefde? Is vriendschap ook liefde? Ben jij al verliefd geweest? Kan je verliefd zijn
Nadere informatieLessen en leerdoelen Kriebels in je buik
Lessen en leerdoelen Kriebels in je buik Groep 1 Les 1: Wie ben ik De leerlingen kennen hun eigen lichaam De leerlingen krijgen inzicht in de overeenkomsten en verschillen in lichaamskenmerken De leerlingen
Nadere informatieDe seksuele ontwikkeling. van kinderen (0 tot 18 jaar)) en wat ouders kunnen doen
De seksuele ontwikkeling van kinderen (0 tot 18 jaar)) en wat ouders kunnen doen Seksuele opvoeding gaat over meer dan alleen seksualiteit De seksuele ontwikkeling van kinderen en wat ouders kunnen doen
Nadere informatieSeksualiteit en seksuele ontwikkeling
Seksualiteit en seksuele ontwikkeling Platform Smith Magenis syndroom 15 november 2014 - Leusden Yvonne Stoots Vanmiddag Seksualiteit Seksuele ontwikkeling Begeleiding bij seksuele ontwikkeling Seksualiteit
Nadere informatie!"# $ % & ' (!)*+),-./0.1//2
!"# $ % & ' (!)*+),-./0.1//2 !! " #!#$%!!&!& '!!! (! %)(%)(!! * &!# '! +!(,-#!&!# %#."'! $ '#$'$!!& '!& '# '! # %'!! % ##%! '!/!& '#'!%'!! # 01.$ 2* '#!& %!&!!!!! % #! 3' 1 4!! -(,!!#!& '#!!# %#."'! $'#(
Nadere informatiePRODUCTENGIDS. Seksuele gezondheid
PRODUCTENGIDS Seksuele gezondheid SEKSUELE GEZONDHEID BELANGRIJK? JAZEKER! Een aantal feiten* op een rij: Seksueel actieve jongeren communiceren onvoldoende over gebruik van condooms. Een kleine groep
Nadere informatieOuderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels
Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Christel van Helvoirt medewerker Gezondheidsbevordering GGD Hart voor Brabant Bovenbouw:
Nadere informatieKRASLOTEN, JONGERENBOEKJE SEKS&ZO, HANDLEIDING EN TRAINING
KRASLOTEN, JONGERENBOEKJE SEKS&ZO, HANDLEIDING EN TRAINING Compleet voorlichtingspakket Het voorlichtingspakket Veilig vrijen & seks bestaat uit: 1. Krasloten 2. Jongerenboekje SEKS&ZO 3. Handleiding met
Nadere informatieTips voor ouders om met kinderen te praten over relaties en seksualiteit
Utrecht, januari 2018 Tel. (030) 231 34 31 Rutgers 2018 www.seksuelevorming.nl/weekvandelentekriebels Tips voor ouders om met kinderen te praten over relaties en seksualiteit 1 Algemene tips bij seksuele
Nadere informatieLesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 11: Wat is seks? Lesoverzicht
Les 11: Wat is seks? Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen kunnen verschillende betekenissen geven aan seksualiteit. Kinderen zijn zich ervan bewust dat iedereen seksuele gevoelens heeft, en dat je je daarvoor
Nadere informatie(Seksuele) voorlichting aan meisjes met het Syndroom van Turner
Uw dochter heeft het Syndroom van Turner. Hoe licht u uw dochter voor? In deze folder leest u meer over hoe en wanneer u uw dochter kunt voorlichten over haar aandoening. (Seksuele) voorlichting aan meisjes
Nadere informatieOnderzoek Veilig of niet?
Onderzoek Veilig of niet? 06 februari 2013 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 24 januari tot 04 februari 2013, deden 2.261 jongeren mee. Het onderzoek is gehouden in samenwerking
Nadere informatieIn de les praten over relaties en seksualiteit. Hoe maak je het makkelijk en leuk!
In de les praten over relaties en seksualiteit Hoe maak je het makkelijk en leuk! Hoe kunt u leerlingen ondersteunen en leert u hen verantwoorde keuzes te maken op het gebied van relaties en seksualiteit?
Nadere informatieSeksuele Vorming en weerbaarheid
Seksuele Vorming en weerbaarheid Workshop Orion Event woensdag 13 maart 2019 Van Koetsveldschool- ZML-Amsterdam (van pionier naar excellent) Even voorstellen.. Presentatie: Urmila Munshi Leerkracht Van
Nadere informatiekleuter 4 6 jaar Veters strikken. Zijn vaak al zindelijk. (Maar er kunnen ook andere dingen genoemd worden)
NAKIJKBLAD Opdracht 1 Iedere levensfase heeft bepaalde kenmerken. Zet bij elke levensfase van wanneer tot wanneer hij ongeveer duurt. Zet er ook bij wat er in die levensfase gebeurt (kies steeds 2 dingen.)
Nadere informatieIEMAND VAN JE FAMILIE
POLITIE STEUNKAARTJE IEMAND VAN JE FAMILIE STEUNKAARTJE IEMAND VAN JE GEZIN STEUNKAARTJE JE VERKERING STEUNKAARTJE BESTE VRIEND/VRIENDIN STEUNKAARTJE HUISARTS STEUNKAARTJE (LEERLING)BEGELEIDER STEUNKAARTJE
Nadere informatieWorkshop 7. Seksuele opvoeding en afstemming met ouders
Workshop 7. Seksuele opvoeding en afstemming met Sanna Maris (Rutgers) & Tim Micklinghoff (CED-Groep) Welkom! Seksuele opvoeding: verschillende petten Ouderbetrokkenheid: verschillende vormen Ouderbetrokkenheid:
Nadere informatieWerkblad Seksuele Diversiteit. KaartjesspeL voorkant
KaartjesspeL voorkant Kaartjesspel achterkant Wat betekent LHBT? Ben je in de war als je bi bent? Hoe word je homo? Wat is coming out? Op welke leeftijd ontdek je dat je homo of lesbisch bent? Op welke
Nadere informatieOver: www.bewareofloverboys.nl
1 Naam: www.bewareofloverboys.nl Voordat je begint met de opdrachten? Lees dit door: Als je je niet prettig voelt bij het lezen van bepaalde dingen: Stop met het lezen van deze site. Praat erover met iemand
Nadere informatiePedagogisch kader kindercentra 4 13 jaar. Over kinderen en hun seksuele ontwikkeling. Interview met Channah Zwiep
Pedagogisch kader kindercentra 4 13 jaar Over kinderen en hun seksuele ontwikkeling Interview met Channah Zwiep 25 november 2009, door Marianne Boogaard Channah Zwiep (1962) is pedagoge. Zij promoveerde
Nadere informatieSeksualiteit bij jongeren met een (chronische) aandoening
Seksualiteit bij jongeren met een (chronische) aandoening Op de polikliniek van het Universitair Kinderziekenhuis St Radboud ziekenhuis willen wij je met deze folder informatie geven over seksualiteit
Nadere informatieUitgaven over omgaan met (ongewenste) seksualiteit
Blijf van me af! Uitgaven over omgaan met (ongewenste) seksualiteit Voor professionele hulpverleners, ouders en kinderen boeken voor professionals boeken voor kinderen Hoe praat je met jonge kinderen op
Nadere informatieBLADZIJDE Ik werd op mijn achttiende jaar moeder van mijn dochter Irem Lourens. Irem kwam al vroeg in de pubertijd en ik raakte lichtelijk in paniek.
BLADZIJDE Ik werd op mijn achttiende jaar moeder van mijn dochter Irem Lourens. Irem kwam al vroeg in de pubertijd en ik raakte lichtelijk in paniek. De gedachten alleen al dat mijn kleine meid seks zou
Nadere informatieAlle ouders die ik spreek willen graag dat hun kind veilig en verantwoord opgroeit. Ook op het gebied van seksualiteit.
1 Alle ouders die ik spreek willen graag dat hun kind veilig en verantwoord opgroeit. Ook op het gebied van seksualiteit. Zodat hun kind nee durft te zeggen als het nodig is en zodat hun kind in de toekomst
Nadere informatieWerkvormen: Lesdoelen: Benodigdheden: Kinderboeken: Filmpje: Les 2: Ik verander in de puberteit (meisje) Lesoverzicht
Les 2: Ik verander in de puberteit (meisje) Lesoverzicht Werkvormen: Lesdoelen: Kinderen weten welke lichamelijke en emotionele veranderingen zich bij meisjes voordoen in de puberteit. Kinderen weten dat
Nadere informatieKIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 2. Leskatern 3. Ont wikkeld voor. praktijkonderwijs Basis - Kader
em ex jk ki In KIJK! mijn leven Leerjaar 2 aa pl SEKSUALITEIT Leskatern 3 r Ont wikkeld voor praktijkonderwijs Basis - Kader INLEIDING Seksualiteit Jongeren zijn veel bezig met relaties en seksualiteit.
Nadere informatieFOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.
PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een
Nadere informatieSeks en relaties Woordenlijst
Seks en relaties Woordenlijst Inhoud Vriendschappen en relaties 3 Lichaamsdelen 4 Seksualiteit 6 Seks en masturbatie 8 Veilige seks en voorbehoedsmiddelen 10 Misbruik 12 2 Vriendschappen en relaties Vriendje
Nadere informatieLesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis
Les 10: Hoe zeg ik nee Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten het verschil tussen prettige en onprettige situaties en kunnen deze herkennen. Kinderen weten dat ze onprettige aanrakingen mogen weigeren.
Nadere informatieFlyer relaties en seksualiteit
Inleiding Kinderen komen dagelijks via de media, ervaringen thuis of op straat in aanraking met positieve en negatieve aspecten van relaties en seksualiteit. Logisch dat ze daar op school over vertellen
Nadere informatieJaargang 1, Nummer 6, juni 2010. Seksualiteit
Jaargang 1, Nummer 6, juni 2010 Seksualiteit Jaargang 1, Nummer 6, juni 2010 Seksualiteit Over bloemetjes, bijtjes en bijtijds beginnen Seksuele voorlichting: weinig ouders kijken er naar uit. Eén keer
Nadere informatieen gezinsvorming Voortplanting Werkvormen: Lesdoelen: Kinderboeken: Benodigdheden: Filmpje: Les 7: Voortplanting en veilige seks Lesoverzicht
II Voortplanting en gezinsvorming Les 7: Voortplanting en veilige seks Lesoverzicht Werkvormen: Lesdoelen: Kinderen weten hoe de bevruchting verloopt, hoe je zwanger kunt raken en hoe je je tegen een zwangerschap
Nadere informatieWiekslag Speciaal. Vanuit het kamertje
Wiekslag Speciaal Vanuit het kamertje Uw dochter van vijf vraagt hoe baby's in een buik komen. Uw zoontje van vier laat trots zijn stijve piemeltje zien. Uw 9-jarige moet er ineens niet meer aan denken
Nadere informatieBLADZIJDE Ik werd op mijn achttiende jaar moeder van mijn dochter Irem Lourens. Irem kwam al vroeg in de pubertijd en ik raakte lichtelijk in paniek.
BLADZIJDE Ik werd op mijn achttiende jaar moeder van mijn dochter Irem Lourens. Irem kwam al vroeg in de pubertijd en ik raakte lichtelijk in paniek. De gedachten alleen al dat mijn kleine meid seks zou
Nadere informatieOmgaan met lichamelijkheid, intimiteit en seksualiteit in de kinderopvang
>Specificaties Titel: Soort: Werksituatie: Eindproduct: Omgaan met lichamelijkheid, intimiteit en seksualiteit in de kinderopvang Cursus Als pedagogisch medewerker ben je verantwoordelijk voor het welzijn
Nadere informatieBenodigheden. Lesdoelen. Puberteit. Begrippen
Kriebels in je buik Puberteit 1 Puberteit Groep 8 130 min Begrippen Puberteit, lichamelijke ontwikkeling, menstruatie, ongesteld, borsten, vrouwelijk geslachtsdeel, groeispurt, vagina, maandverband, tampon,
Nadere informatieSexual Education for Adults with Disabilities
Sexual Education for Adults with Disabilities Tool 3 De inhoud en vormgeving van het kaartspel per thema The European Commission support for the production of this publication does not constitute an endorsement
Nadere informatieInfo 13 Vrijdag 20 maart 2015
Info 13 Vrijdag 20 maart 2015 Tussen- en Na-schoolse activiteiten Vanaf volgende week dinsdag verzorgen Grote Broer en Grote Zus een naschoolse activiteit. Deze zijn bedoeld voor de groepen 3 t/m 6, de
Nadere informatie3 Competenties en indicatoren...11
Inhoudsopgave 1 Achtergronden... 5 1.1 Seksuele gezondheid jongeren nog niet altijd optimaal...5 1.2 Belangrijke rol voortgezet onderwijs...6 1.3 Aandacht voor het thema in de kennisbases...7 1.4 Leervraag
Nadere informatiepraten met je kind over relaties & seksualiteit
hoofdstuktitel tips voor ouders met kinderen van 0 tot en met 12 jaar 1 praten met je kind over relaties & seksualiteit + tips voor ouders met kinderen van 0 tot en met 12 jaar 2 inhoudsopgave praten met
Nadere informatieSeksuele ontwikkeling van kinderen stap voor stap. Fien Lannoye & Jef Scheirlinck
Seksuele ontwikkeling van kinderen stap voor stap Fien Lannoye & Jef Scheirlinck Programma 1. Seksualiteit en kinderen 2. Seksuele ontwikkeling van kinderen 3. Inschatten en reageren op seksueel gedrag
Nadere informatieSeksuele opvoeding van kinderen. 6-9 jaar. Kenniscentrum seksualiteit
Seksuele opvoeding van kinderen 6-9 jaar Kenniscentrum seksualiteit 02 03 Seksuele ontwikkeling Kinderen groeien niet alleen in de lengte, ze groeien ook in hun seksualiteit. Dat doen ze tijdens hun hele
Nadere informatieToolkit. Mijn kind wil een kind. Kinderen, waar kies ik voor?
Toolkit Kinderen, waar kies ik voor? Mijn kind wil een kind Informatiefolder voor ouders van mensen met een verstandelijke beperking en een kinderwens 2 Vraag een willekeurige persoon wat voor hem belangrijk
Nadere informatieDoef-Kleine mensen grote gevoelens(06)-cor.qxd 06-05-2014 10:39 Pagina 1. Kleine mensen, grote gevoelens
Doef-Kleine mensen grote gevoelens(06)-cor.qxd 06-05-2014 10:39 Pagina 1 Kleine mensen, grote gevoelens Doef-Kleine mensen grote gevoelens(06)-cor.qxd 06-05-2014 10:39 Pagina 2 Doef-Kleine mensen grote
Nadere informatie3VRAAGT. 20 mei 2019 Auteur: Lotte Kamphuis SEKSUELE VOORLICHTING
3VRAAGT 20 mei 2019 Auteur: Lotte Kamphuis SEKSUELE VOORLICHTING Samenvatting Zwangerschap hier, soa daar. Seksuele voorlichting kan een stuk leuker vinden jongeren Een toets over de geslachtsorganen,
Nadere informatiePersoonlijk Plan Aandachtspunten omgangsvormen, verzorging, lichaamsbeleving, weerbaarheid relaties en seksualiteit
Persoonlijk Plan Aandachtspunten omgangsvormen, verzorging, lichaamsbeleving, weerbaarheid relaties en seksualiteit Het is belangrijk dat de begeleiding rond omgangsvormen, weerbaarheid en seksualiteit
Nadere informatieVoorstellen R E LA T I E S E N S E K S U A L I T E I T Mariette Haak Gezondheidsbevorderaar GGD HM mhaak@ggdhm.nl Aandachtsgebieden Gezonde school, genotmiddelen, seksualiteit, voeding, bewegen en mondzorg
Nadere informatiepag voor het eerst ongesteld Over veranderende gevoelens In deze folder: pag 8 Wat gebeurt er met je lichaam? pag 4
De puberteit komt eraan! Als je 10 bent, begint je puberteit. Maar wat is dat nou eigenlijk? Je verandert van een meisje in een vrouw. Je gaat je ook anders voelen en gedragen. Dat gebeurt niet van de
Nadere informatieInhoudsopgave. Seksualiteit, intimiteit en hulpverlening Mathieu Heemelaar 5e druk VOORWOORD INLEIDING 1 BELEVING VAN SEKSUALITEIT EN INTIMITEIT
Inhoudsopgave Seksualiteit, intimiteit en hulpverlening Mathieu Heemelaar 5e druk VOORWOORD INLEIDING Plaatsbepaling ten opzichte van andere vakliteratuur Visie op hulpverlening Doelgroep Themataken Gebruik
Nadere informatieSeksuele ontwikkeling van kinderen. 0-18 jaar. Kenniscentrum seksualiteit
Seksuele ontwikkeling van kinderen 0-18 jaar Kenniscentrum seksualiteit 02 03 Als mijn kind doktertje speelt, moet ik me dan zorgen maken? Is het normaal dat mijn puber op internet op zoek gaat naar seks?
Nadere informatieSeksuele opvoeding van kinderen (0 18 jaar) met een beperking. Brochure voor ouders
Seksuele opvoeding van kinderen (0 18 jaar) met een beperking Brochure voor ouders 1 Inhoudsopgave Pagina 12 Verstandelijke beperking Er ontstaat bij deze kinderen een verschil tussen wat het lichaam kan
Nadere informatie: Mw F. Langerak- Oostrom
RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering : 1 december 2015 Zaaknummer :203787 Datum Raadsvergadering : 14 december 2015 Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid : Mw F. Langerak-
Nadere informatiemei 2015 Beleid seksualiteit binnen SKSG
mei 2015 Beleid seksualiteit binnen SKSG Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Hoe verloopt de seksuele ontwikkeling?... 3 3. Visie SKSG over omgaan met seksualiteit... 4 3.1. Omgeving... 5 3.2. Pedagogisch klimaat...
Nadere informatieSanderijn van der Doef KLEINE MENSEN, GROTE GEVOELENS
Doef-Kleine mensen grote gevoelens(06)-cor.qxd 06-05-2014 10:39 Sanderijn van der Doef KLEINE MENSEN, GROTE GEVOELENS De seksuele opvoeding van kinderen van 0 tot 12 jaar Uitgeverij Ploegsma Amsterdam
Nadere informatieHet ontstaan en de geboorte van een baby
Kriebels in je buik Het ontstaan en de geboorte van een baby 1 Het ontstaan en de geboorte van een baby Groep 5 50 min Begrippen Voortplanting, zwangerschap, geboorte, eicel, zaadcel, zaadballen, piemel,
Nadere informatieWeek van de Lentekriebels
Week van de Lentekriebels De projectweek Week van de Lentekriebels, georganiseerd door Rutgers WPF samen met alle GGD-en in Nederland, bestaat dit jaar 10 jaar. Tijdens het project geven basisscholen in
Nadere informatieeen in huis Waarom luister je niet? In dat rokje ga jij de deur niet uit! Zoenen? Doen ze dat nu al? Vroeger, toen ik zo oud was...
elp! een Puber in huis handleiding voor ouders met beginnende pubers Waarom luister je niet? In dat rokje ga jij de deur niet uit! Zoenen? Doen ze dat nu al? Vroeger, toen ik zo oud was... Daar ben jij
Nadere informatieHandleiding leskist primair onderwijs. Vlinders in je buik. GGD Eemland
Handleiding leskist primair onderwijs Vlinders in je buik Samengesteld door Postbus 733 3800 AS Amersfoort Afdeling Gezondheidsbevordering, 2007 sopgave Pagina 1 Inleiding 1.1 van de leskist 2 1.2 De handleiding
Nadere informatievoor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken
voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken Het Centrum voor Jeugd en Gezin is er voor iedereen Kinderen zijn voortdurend in ontwikkeling. Zowel lichamelijk, geestelijk
Nadere informatieWerkvormen: Lesdoelen: Filmpjes: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 8: Verliefd. Lesoverzicht
Les 8: Verliefd Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten dat gevoelens van verliefdheid leuk maar ook lastig kunnen zijn; Kinderen zijn zich ervan bewust dat je op verschillende types mensen verliefd kunt
Nadere informatieSeksualiteit. Seksualiteit
Seksualiteit Seksualiteit Seksualiteit hoort bij het leven. Het is een breed verschijnsel dat genot, spanning, ontspanning en plezier kan geven. Dit lukt alleen als je er eerlijk en open tegenover kunt
Nadere informatieWensenkaart. Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad. Meisjes. Als jij uitgaat en een leuk jongen ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt?
Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad Wensenkaart Als jij uitgaat en een leuk jongen ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt? onderbouw Dat we oogcontact hebben Echt niet! L Misschien wel Natuurlijk!
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieLet s talk about sex Eerste hulp bij seksuele voorlichting
Let s talk about sex Eerste hulp bij seksuele voorlichting Normen en waarden De spelleider wijst iemand aan die een casus voorlegt waarin seksuele voorlichting is gegeven aan een cliënt. Bespreek in tweetallen
Nadere informatieVRIENDSCHAP EN RELATIES
VRIENDSCHAP EN VRIENDSCHAP Als je in de puberteit komt, wordt vriendschap belangrijk. Je vrienden kies je zelf uit. Er zijn mensen die één boezemvriend of één hartsvriendin hebben. Andere mensen hebben
Nadere informatieInterventies seksualiteit en weerbaarheid (online/offline) voor kwetsbare kinderen en jongeren Sanna Maris & Marianne Jonker
Interventies seksualiteit en weerbaarheid (online/offline) voor kwetsbare kinderen en jongeren Sanna Maris & Marianne Jonker Info: s.maris@rutgers.nl m.jonker@rutgers.nl Een proeverij van interventies!
Nadere informatiePubertijd volgens Midas Dekkers (bioloog)
Pubertijd volgens Midas Dekkers (bioloog) Pubertijd is als je vader verandert van een held in een ouwe zak en je moeder van een warme haven in een theemuts Wensen en Grenzen Elizabeth Hamelinck GGD Hollands
Nadere informatieEmma wil een broertje
Emma wil een broertje Tekst: Emy Geyskens & Kolet Janssen Illustraties: Aleksandra Krawczycka GEGEVENS BOEK: ISBN 978 90 5924 255 5 13,99 Uitgeverij Bakermat Suggesties: Kolet Janssen & Shanti Van Genechten
Nadere informatieA.1. Algemeen Bijv.: luisteren, grenzen stellen, opvoeden, risicogewoonten, etc.
A.1. Algemeen Bijv.: luisteren, grenzen stellen, opvoeden, risicogewoonten, etc. A.1.1. En als we nou weer eens gewoon gingen opvoeden A.1.2. Het 10-minutengesprek met leraren A.1.3. Als kinderen niet
Nadere informatieMenukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit
Menukaart Gezonde basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema
Nadere informatieRelaties en seksualiteit
Seksualiteit ontwikkelt zich vanaf de geboorte en is een wezenlijk onderdeel van het mens-zijn gedurende het hele leven. Seksualiteit wordt geuit en ervaren in gevoelens, gedachten, opvattingen, rollen
Nadere informatieResultaten onderzoek Rutgers i.s.m. het NOS Jeugdjournaal 2016 Samenvatting. Utrecht, maart 2016 Auteur: Hanneke de Graaf.
Arthur van Schendelstraat 696 3511 MJ Utrecht Postbus 9022 3506 GA Utrecht +31(0)30 231 34 31 office@rutgers.nl www.rutgers.nl www.rutgers.international Utrecht, maart 2016 Auteur: Hanneke de Graaf BIC
Nadere informatieCaroline Penninga-de Lange Je kind in balans
Je kind in balans Caroline Penninga-de Lange Je kind in balans Op weg naar emotionele stabiliteit UITGEVERIJ BOEKENCENTRUM ZOETERMEER Van Caroline Penninga-de Lange verschenen eerder bij Uitgeverij Boekencentrum:
Nadere informatieSO ZML Leerlijn Seksuele Vorming
SO ZML Leerlijn Seksuele Vorming INLEIDING Fasen in de regulier verlopende seksuele ontwikkeling Baby s (0 en 1 jaar; ontdekken) zijn louter gericht op het ervaren van zintuigen. Door te voelen, te luisteren,
Nadere informatieRelaties en seksualiteit
Relaties en seksualiteit Lang Leve de Liefde; lesmateriaal met dvd Uitgave: Soa Aids Nederland Doelgroep: Voortgezet onderwijs Lang Leve de Liefde is een lesprogramma over relaties, seksualiteit en alles
Nadere informatieSexual Education for Adults with Disabilities
Sexual Education for Adults with Disabilities Tool 9 Handbooks Gebruiksaanwijzing The Box The European Commission support for the production of this publication does not constitute an endorsement of the
Nadere informatie