Smart Solar Charging. Een unieke oplossing voor de versnelling van de transitie naar duurzame energie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Smart Solar Charging. Een unieke oplossing voor de versnelling van de transitie naar duurzame energie"

Transcriptie

1 Smart Solar Charging Een unieke oplossing voor de versnelling van de transitie naar duurzame energie Nu is de tijd om positie te nemen en kansen te pakken!

2 Quick read!!! De transitie van fossiele energie naar duurzame energie is nodig en gaat wereldwijd enorm hard. Nederland loopt (nog) niet voorop in de hoeveelheid duurzaam opgewekte energie. (pag. 3)!!! In de transitie naar 100% duurzame energie is opslag een belangrijke factor, en tegelijkertijd een wereldwijde uitdaging. De zon schijnt lokaal immers niet 24 uur per dag. Utrecht heeft een oplossing: Smart Solar Charging (pag. 4)!!! Nederland is koploper in de adoptie van elektrisch vervoer. Bestaande technologieën worden in Utrecht slim geïntegreerd door het ontwikkelen van slimme diensten, die de verbinding maken tussen opwek en gebruik van duurzame energie. Met de Utrechtse oplossing kan Nederland inspelen op de wereldwijde uitdaging van opslag. (pag. 7)!!! Smart Solar Charging heeft voordelen voor de burger, zoals: schonere lucht, goedkoper vervoer en schone, duurzame energie. Ook zorgt het voor meer werkgelegenheid en trekt het internationale bedrijven naar Nederland. Bovendien helpt het om investeringen in netverzwaring te voorkomen. (pag. 8)!!! Om deze kans voor Smart Solar Charging te kunnen benutten, is het nodig om naast investeringen van bedrijven en lokale overheid samen met de nationale overheid slimme regels op te stellen. Smart Solar Charging vraagt om experimenteerruimte van de toezichthouder. (pag. 11)!!! De regio Utrecht heeft een stevige ambitie en onderneemt de nodige activiteit als het gaat om duurzame energie. En met succes. Het is nu zaak deze successen verder op te schalen. Goed voor Utrecht, goed voor Nederland. Goed voor u. (pag. 11)!!! Zo kan Nederland met slimme diensten invulling geven aan de verdere energietransitie en adoptie van elektrisch vervoer. Een oplossing met een wereldwijde markt, die investeringen naar de regio trekt en Nederland opnieuw een koploperpositie geeft. Global Challenges, Dutch Solutions. (pag. 15)

3 De transitie van fossiele energie naar duurzame energie is in volle gang Steeds meer steden, staten en landen leggen ambitieuze doelstellingen vast om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. Tegelijkertijd is duurzame energie in een groot deel van de wereld inmiddels zonder subsidie concurrerend met fossiele energie. Investeringen in duurzame energie, met name in de vorm van zonne- en windenergie, nemen dan ook overal ter wereld enorm toe. Steeds meer landen zetten koers naar een 100% duurzame energievoorziening. China heeft de leidende positie van Duitsland overgenomen als het gaat om investeringen in duurzame energie, gevolgd door Japan wat betreft zonnepanelen. Doordat China een grote interne markt wist te creëren, hebben zij een sterke wereldmarktpositie kunnen bouwen als het gaat om zonnepanelen. Voor 2015 heeft China de doelstellingen voor nieuw te bouwen zonne-energie recent zelfs nog verder verhoogd met 20% naar 17,8 GW met als doel om de markt voor (applicaties voor) zonne-energie nog verder te vergroten. Ter vergelijking: China plaatst daarmee in één jaar de helft van het totale aantal zonnepanelen in Duitsland. Nog een indrukwekkend getal: dit jaar worden er wereldwijd dagelijks zonnepanelen geïnstalleerd. Vorig waren dat er Volgend jaar zullen dat er waarschijnlijk zijn. Dat leidt in 4 dagen tot evenveel vermogen als een hele grote kern- of kolencentrale. Deze snelle ontwikkelingen zorgen ervoor dat economieën die voorsorteren op een duurzame economie hun ambities verder opschroeven. Nog geen twee maanden geleden kondigde Governeur Brown van Californië de meest verregaande CO2- reductiedoelstellingen aan van de VS: in 2030 moet de uitstoot 40% onder de waarde van 1990 liggen. Ook hier wordt nu vol ingezet op een 100% schone energiemix waarin met name zonne-energie de toekomst heeft.

4 In Europa zijn met name Duitsland en Denemarken hard op weg naar een 100% duurzame energiemix. Onze oosterburen halen ruim een kwart van alle stroom uit zon, wind en biomassa. Op zonnige dagen is het overdag soms zelfs genoeg om in 50% van de Duitse elektriciteitsbehoefte te voorzien. Ook in Denemarken wordt op dagen met veel wind meer energie opgewekt dan dat er energie verbruikt wordt. Duitsland werd door de New York Times onlangs nog uitgeroepen tot de eerste groene supermacht, die al regelmatig te kampen heeft met een overschot aan energie.!!! De transitie van fossiele energie naar duurzame energie is nodig en gaat wereldwijd enorm hard. Nederland loopt (nog) niet voorop in de hoeveelheid duurzaam opgewekte energie. Opslag van energie is de sleutel voor 100% duurzame energievoorziening Om te komen tot een 100% duurzame energievoorziening is energieopslag nodig. Wind- en zonne-energie zijn immers geen constante bronnen. De opslag moet bovendien goedkoper zijn dan kolen- en gascentrales die nu nog als backup dienen. Er zijn vele vormen van opslag nodig en in ontwikkeling. Opslag in batterijen was tot voor kort een dure vorm van opslag, maar door recente ontwikkelingen is de batterij aan een snelle opmars bezig en al concurrerend met backup-centrales. Oorzaak hiervan: de snelle groei van elektrische auto s. Opmars elektrische auto s De opkomst van elektrische auto s gaat hard. Tesla heeft de automarkt volledig op z n kop gezet door als nieuwkomer de beste auto ooit te maken (volgens de Amerikaanse Consumentenbond). Tesla heeft daardoor de lat zeer hoog gelegd. Nissan-Renault is ondertussen wereldwijd marktleider elektrische auto s. De helft van alle elektrische auto s komt van Nissan-Renault. Nissan investeert al jaren miljarden in elektrische auto s met maar één doel: marktleider zijn en blijven. In de Duitse autoindustrie is BMW leidend, dat zich, mede onder leiding van de Duitse Elon Musk Stefan Quandt volledig lijkt klaar te maken voor 100% elektrische mobiliteit. Volkswagen, Audi en Daimler-Benz volgens inmiddels dit voorbeeld. Wereldwijd neemt het aantal elektrische personenauto s snel toe. Wat betreft aantallen loopt ook hier China voorop met grootse ambities en de verwachting van BMW is dat China in 2019 de grootste markt zal zijn voor elektrische auto s. Op dit moment is de Chinese automarkt al enorm en China breidt haar netwerk van oplaadpunten snel uit.

5 De geruchten dat ook Apple elektrische auto s gaat maken zorgen voor nog meer druk op de autoindustrie om volop in te zetten op elektrisch vervoer. Al tijden wordt er gespeculeerd dat Apple in deze markt stapt en hoewel er uiteraard geen officieel bericht van Apple zelf is, wordt het bewezen geacht dat er voorbereidingen getroffen worden in die richting. Op het moment dat een bedrijf als Apple, met honderden miljarden in kas inderdaad deze stap zet, zullen alle (auto)bedrijven die maar een moment de aandacht voor deze markt hebben laten verslappen, uitgespeeld zijn. Saillant detail hierin: Apple is sinds kort de grootste corporate investeerder in duurzame energie wereldwijd. In zowel de VS als China legt Apple enorme eigen zonne- en windparken aan. De (auto)batterij als lokale opslag Door de snelle opmars van elektrische auto s is de ontwikkeling van de goedkope, energieefficiënte en lichte batterij in een stroomversnelling gekomen. Immers: het bedrijf met de beste batterij kan de beste elektrische auto s leveren. Op dit moment is de batterijcapaciteit in goedkope elektrische auto s nog beperkt, maar voor de elektrische auto s van de nabije toekomst wordt de capaciteit al minimaal verdubbeld. Eind 2016 komen meerdere grote automerken met elektrische auto s die minimaal 300 km kunnen rijden op één batterijlading. Ter vergelijking: dat is voldoende opslag om een gemiddeld huishouden in Nederland ruim een week van elektriciteit te voorzien.

6 Tesla lanceerde onlangs de thuisbatterij Powerwall, waardoor zonne-energie zowel overdag als s avonds in huis kan worden benut. Dit als vervanging voor het traditionele net of als back-up systeem. Voor al die batterijen bouwt Tesla op dit moment de grootste fabriek van Noord Amerika: een batterijenfabriek in Nevada, die evenveel productiecapaciteit heeft als alle bestaande batterijenfabrieken wereldwijd bij elkaar. Deze fabriek wordt Product 1.0 genoemd, wat doet vermoeden dat er nog meer van dit soort producten zullen volgen. En ook hier zit de concurrentie in Azië en Europa niet stil. LG Chemical heeft al vijf megabatterijendeals met grote autofabrikanten. En de Duitse equivalent Solarwatt van Stefan Quandt (grotaandeelhouder van BMW) lanceert op 10 juni de thuisbatterij voor de Europese markt is daarmee Tesla net voor. Deze batterijen voor thuisgebruik in de VS en Duitsland zijn al rendabel gebleken. De thuisbatterij zal een capaciteit van ± 7 kwh krijgen. De batterij in een gemiddelde elektrische auto in 2017 is al snel 10 keer zo groot. Toegang tot die batterij wordt de killerapp om landen naar een 100% duurzaam energiesysteem te krijgen. Het verlenen van slimme toegang tot de autobatterij om (duurzame) stroom te kunnen opslaan als het beschikbaar is en het er weer uit te kunnen halen als er minder productie is betekent toegang tot de snelst groeiende beschikbare opslag ter wereld die bovendien gratis beschikbaar komt precies daar waar de gebruikers zijn: thuis, op het werk, in woonwijken, op bedrijfsterreinen etcetera.

7 De Utrechtse oplossing Smart Solar Charging: slimme combinatie van ontwikkelingen op het gebied van elektrische auto s en de belofte van thuisaccu s Opslag van energie en slimme netten, waardoor de opgeslagen energie ook weer kan worden terug geleverd aan het net, vormen een groot deel van de oplossing voor de transitie naar duurzame energie. Daar spelen ook Powerwall van Tesla en het Duitse Solarwatt op in met hun thuis-accu s. Europese primeur uit Utrecht: Vehicle2Grid Vanuit de regio Utrecht werd in maart van dit jaar een Europese primeur gepresenteerd, waarin de ontwikkelingen op het gebied van batterijen in elektrische auto s en thuisgebruik van opgeslagen energie worden gecombineerd. Deze primeur was onderdeel van het project Smart Grid: rendement voor iedereen (Pieken in de Delta-subsidie, maart 2015) en het ging om: het eerste Vehicle2Grid (V2G) energieopslagsysteem van Europa. Dit opslagsysteem, een slimme laadpaal voor zonne-energie van Nissan kan elektrische auto s laden én ontladen zodat de auto-accu s woningen van energie kunnen voorzien. Enkele achterliggende gedachten, die de autobatterij zo geschikt maken: auto s hebben grotere batterijen dan tot nu toe in huizen en de capaciteit van deze batterijen neemt de komende tijd toe. De auto staat vaak een aanzienlijk deel van de tijd opgeladen en wel stil voor het huis, dus er is gelegenheid.

8 Nu een wereldprimeur! General Electric, Vidyn, LomboXnet, LastMile Solutions en Stedin hebben als Nederlands consortium, de eerste zon-gestuurde, bi-directionele compacte laadpaal voor elektrische auto s ter wereld ontwikkeld. Het Smart Solar Charging consortium gaat een stap verder en presenteert op 9 juni een wereldprimeur. Deze groene wereldprimeur is als Global challenge, Dutch Solution in Utrecht ontwikkeld en is onderdeel van de proeftuin Smart Solar Charging. In deze publiek private samenwerking proeftuin werken General Electric, Nissan Europa, Vidyn, Stedin, MKB-ondernemers LomboXnet, Last Mile Solutons, de gemeente Utrecht en Economic Board Utrecht samen aan de ontwikkeling en opschaling van slimme lokale energiesystemen van de toekomst.!!! In de transitie naar 100% duurzame energie is opslag een belangrijke factor, en tegelijkertijd een wereldwijde uitdaging. Utrecht heeft een oplossing: Smart Solar Charging Laadstandaard, goedkopere laadpalen, geschikte maatvoering Deze nieuwe oplossing is uniek op verschillende fronten: - Er wordt ten eerste een wereldwijde laadstandaard (AC) gehanteerd, waardoor deze slimme laadpaal in principe geschikt is voor álle elektrische auto s. Hiermee is Smart Solar Charging èn V2G dus wereldwijd op te schalen. - Bovendien is deze slimme laadpaal 80 tot 90% goedkoper dan de huidige internationale standaard. Deze besparing wordt gerealiseerd door een compactere uitvoering, optimalisatie van de technologie en door grootschalige en Nederlandse productie. - De maatvoering maakt bovendien dat deze laadpaal geschikt is voor plaatsing in zowel de openbare ruimte als in elke garage of oprit, zodat elke elektrische auto straks slim kan laden en óntladen. De potentie van Smart Solar Charging is groot De slimme laadpalen, zoals ontwikkeld in Lombok, zijn een onmisbaar onderdeel van het nieuwe, lokale en duurzame energiesystemen wereldwijd. Door open standaarden is het op alle auto s en overal toepasbaar. Smart Solar Charging draagt zo bij aan: Benodigde opslag om de transitie naar duurzaam mogelijk te maken Slimme schone mobiliteit Een hoger rendement op zonnestroom, Vermindering van stroompieken op het net Gezonde lucht, ook in gebieden die sterke verstedelijking kennen

9 Door Smart Solar Charging vanuit Nederland op te schalen, wordt unieke kennis opgebouwd, waarmee we onderscheidend kunnen zijn ten opzichte van de rest van de wereld Stimuleren van elektrisch rijden: de betaalbaarheid van elektrisch rijden stijgt, want met de energie die wordt terug geleverd wordt bespaard of zelfs verdiend. (Eigen energie gebruik en de consument als producent) De nieuwe zongestuurde, bi-directionele, compacte laadpaal gaat minimaal 10% kostenbesparing opleveren door efficiënter gebruik van bestaande netten. Werkgelegenheid een aantrekkingskracht voor wereldspelers (zie hierna in meer detail)!!! Nederland is koploper in de adoptie van elektrisch vervoer. Bestaande technologieën worden in Utrecht slim geïntegreerd door het ontwikkelen van slimme diensten, die de verbinding maken tussen opwek en gebruik van duurzame energie. Met de Utrechtse oplossing kan Nederland inspelen op de wereldwijde uitdaging van opslag. Werkgelegenheid: van 1 naar 3 banen per 20 auto s Er is sprake van een nieuw type werk in de slimme energie-infrastructuur. Ook is er een toename van het aantal banen te verwachten, doordat er in de hele keten van slim laden mensen nodig zijn. Uit onderzoek van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland komt de verwachting naar voren dat er een baan per 20 elektrische auto s gecreëerd wordt. In 2020 betekent dit banen, in banen. Het consortium Smart Solar Charging verwacht dat door innovatie en koppeling met smart grids dit aantal banen kan worden verdrievoudigd. Van 1 naar 3 banen per 20 auto s, als gevolg van de koppeling van zonnepanelen en het opnemen van deze infrastructuur in de Smart Grid (het op 9 juni gepresenteerde product). Aantrekkingskracht wereldbedrijven Wereldbedrijven zoals GE en Nissan vinden dankzij deze krachten inmiddels ook de weg naar de regio Utrecht. De regio Utrecht zet zich hiermee internationaal op de kaart en zal zich blijven inzetten om uit te groeien tot de wereldwijde proeftuin voor Smart Solar Charging. Het gaat niet langer om laadpalen, maar om het management van energiesystemen voor steden. GE ziet hier voor haar organisatie een belangrijke groeimarkt. Het bedrijf heeft vanwege het project in Utrecht besloten haar divisie laadinfrastructuur in Nederland te behouden, waardoor FTE s behouden bleven. GE investeert de komende tijd actief in de markt van nieuwe lokale energiesystemen, waardoor naar verwachting zowel in Nederland als wereldwijd banengroei plaatsvindt.

10 Investeringen in netverzwaring kunnen worden voorkomen De mogelijkheid om energie op te slaan, helpt ook onnodige grote investeringen voor netverzwaring voorkomen. Vooral ook als er slimme netwerken (smart grids) komen, waarin vraag en aanbod dichter bij elkaar worden gebracht en waarbij consumenten ook als producenten energie aan anderen kunnen leveren. Als er in de EU wordt voortgeborduurd op de huidige netwerken van de netbeheerders zijn er grote investeringen nodig in elektriciteitsnetten. De geschatte kosten voor netverzwaring in Nederland is ongeveer 30 miljard euro (bron: Ecofys). Deze besparing leidt tot extra investeringen in de groene economie (elektrische auto's, zonnepanelen, smart cities) in plaats van in koper.!!! Smart Solar Charging heeft voordelen voor de burger, zoals: schonere lucht, goedkoper vervoer en schone, duurzame energie. Ook zorgt het voor meer werkgelegenheid en trekt het internationale bedrijven naar Nederland. Bovendien helpt het om investeringen in netverzwaring te voorkomen.

11 Wat is er nodig om alle kansen te benutten? Voordat alle kansen benut kunnen worden, zijn verschillende zaken nodig. Voor netbeheerders geldt dat zij in plaats van in traditionele modellen en netwerken, moeten denken in slimme netwerken (smart grids) en nieuwe diensten erachter moeten verkopen (en niet meer per kwh). Het moet echt anders, slim sturen. Aan de netbeheerders dus de oproep om daarvoor open te staan en mee te denken, zoals Stedin in Utrecht al doet. Voor autofabrikanten geldt dat zij moeten toestaan dat de batterijen van hun elektrische auto s ook ontladen worden. Hoewel de standaard ervoor klaar is, is dit in de praktijk nog niet het geval. GE zet met deze laadpaal een internationale standaard neer die autofabrikanten zal uitdagen om V2G via de wereldwijde AC-laadstandaard mogelijk te maken. Elektrische autorijders zullen hierom gaan vragen. Behoefte aan een nieuw verdienmodel en ruimte in wetgeving Om echt stappen te zetten in en vanuit Nederland, is er een ruimte van de toezichthouder nodig om te experimenteren. Op dit moment mag een overschot aan energie bij de ene burger volgens de wet bijvoorbeeld niet direct verkocht worden aan een ander. Het overschot moet worden terug geleverd aan het net tegen lage prijzen en energie moet worden gekocht via hetzelfde net voor veel hogere kosten. Daarvoor is uiteraard geen interesse. Een echt nieuw verdienmodel met variabele prijzen is dus nog niet mogelijk, terwijl dat noodzakelijk is voor grootschalige introductie van Smart Solar Charging in Nederland. Als de wetgeving daarvoor ruimte biedt, kunnen net als in de VS en Duitsland succesvolle verdienmodellen ontstaan. Dit houdt in eerste instantie in: 1. Het mogelijk maken van afwijkende/variabele stroom- en nettarieven 2. Het mogelijk maken van afwijkende/variabele energiebelasting tarieven Hierdoor wordt het onder andere mogelijk om vraag naar en aanbod van energie dichter bij elkaar brengen door slimme sturing, consumenten als producenten energie aan elkaar te laten leveren en zo 100% eigen verbruik van zonne-energie te realiseren.!!! Om deze kans voor Smart Solar Charging te kunnen benutten, is het nodig om naast investeringen van bedrijven en lokale overheid samen met de nationale overheid slimme regels op te stellen. Smart Solar Charging vraagt om experimenteerruimte van de toezichthouder. Nederland volop in beweging met de regio Utrecht voorop Hoewel de hoeveelheid opgewekte energie in Nederland relatief klein is, is er volop aandacht voor duurzame energie. Dat maken de windmolens en zonnepanelen, die op steeds meer plekken in Nederland te vinden zijn, direct duidelijk.

12 In de regio Utrecht worden de nodige successen geboekt op het gebied van duurzame energie. Dit is de afgelopen tijd zichtbaar geworden met elektrische deelauto s in de wijk Lombok, energie-geëngageerde bewoners van Nieuwland in Amersfoort, zonnecentrales van LomboXnet en met grote gezamenlijke ontwikkelingsprojecten als Smart Grid: Rendement voor iedereen, waar overheid, bedrijfsleven en wetenschap samen innovatieve diensten ontwikkelen. Er is vanuit de overheid, maar zeker ook bij bewoners van verschillende wijken behoefte aan en aandacht voor leefbare en gezonde wijken, ofwel sterke en vitale wijken. Zo investeert de Gemeente Utrecht volop in zonnepanelen op daken, elektrische mobiliteit en schone lucht. Enabeler voor Solar City en e-mobility Voor de stad en haar inwoners is het van belang dat er actief werk gemaakt wordt van Smart Solar Charging. De gemeente ziet smart grids als enabler voor meer zonnestroom en meer elektrische auto s. De ontwikkeling van smart grids vormt daarmee een bijdrage om te komen tot een Solar City en een stad met e-mobility. Twee thema s die voor de gemeente Utrecht en haar inwoners van groot belang zijn. Zo bouwt Utrecht met gezond verstand (=werk) aan een gezonde leefomgeving én aan gezonde mensen. Zo wil Utrecht groeien en idealiter ook als koploper gezien worden in het gezonder én duurzamer maken van steden.

13 Een van de doelstellingen van de gemeente Utrecht is bijvoorbeeld dat er over 5 jaar elektrische auto s rijden in de gemeente. Hiermee zal de gemeente dan 5% bijdragen aan de landelijke doelstelling van elektrische auto s in De stad Utrecht groeit naar verwachting naar inwoners rond Ook in 2030 moeten Utrechters prettig en gezond kunnen wonen. Daarnaast moet er voldoende werkgelegenheid zijn voor de inwoners. Dat deze slimme ontwikkeling banen oplevert voor de regio, is dan ook een belangrijke factor. Zeker niet minder waardevol is de kennis en verdere kennisontwikkeling in Utrecht om groen te groeien. De aantrekkingskracht van Utrecht kan Utrecht zo duurzaam verankeren. De ontwikkeling van smart grids / Smart Solar Charging draagt dus bij aan de concurrentiekracht en leefbaarheid van steden. Als koploper ziet Utrecht kans om met het Rijk samen te werken in een City Deal, als onderdeel van Agenda Stad. Zodat bedrijven, regio Utrecht en Rijk samen in een living Lab de condities kunnen onderzoeken hoe tot efficiënte en effectieve opschaling te komen van smart grids met winst voor burgers, bedrijven en bestuur. De opbrengsten blijft dus zeker niet beperkt tot de eigen regio. Juist de wereldwijde kansen maken deze ontwikkeling zo interessant. In de proeftuin zal de alliantie onderzoeken hoe de bewonersparticipatie het beste vormgegeven kan worden, zodat de verdere ontwikkeling echt in gezamenlijkheid met burgers plaatsvindt. Ook biedt de proeftuin de mogelijkheid om uit te vinden hoe slimme wet- en regelgeving voor groene groei werkt. Dit in de vorm van een living lab, niet van achter een bureau gemodelleerd. De rol van de overheid is om toekomstvaste condities te creëren, waarin bedrijven en bewoners samen groene groei kunnen realiseren. Nadat deze condities real life in de

14 proeftuin in Lombok goed zijn onderzocht, risico s geëvalueerd en uitgekristalliseerd, wordt de opgedane kennis landelijke opgeschaald en verankerd in nieuwe, slimme regelgeving. Zo worden de geleerde lessen, producten en diensten gebruikt door allianties in andere steden in Nederland en Europa. Zo stimuleert deze Utrechtse ontwikkeling, dus niet alleen de technische oplossing zelf maar juist ook de processen eromheen, e-mobility en de inzet van zonnepanelen ver buiten de grenzen van Utrecht. Utrechtse successen opschalen In de regio Utrecht steken allerlei lokale initiatieven de kop op, die streven naar duurzame schone energie, minder CO2 uitstoot en slimmer gebruik van het elektriciteitsnet. Het regionale project Smart Grid Rendement voor Iedereen heeft slimme, nieuwe diensten ontwikkeld, die nu al business en banen opleveren en onnodige investeringen in elektriciteitsnetten vermijden. Het verder ontwikkelen van die slimme producten en diensten past bij de regio Utrecht vanwege de snelle groei van zonne-energie, elektrisch vervoer en het innovatiepotentieel van haar sterke dienstensector en haar hoog opgeleide bevolking.!!! De regio Utrecht heeft een stevige ambitie en onderneemt de nodige activiteit als het gaat om duurzame energie. En met succes. Het is nu zaak deze successen verder op te schalen. Goed voor Utrecht, goed voor Nederland. Goed voor u.

15 Nu is het moment! Met Smart Solar Charging heeft het Nederlandse consortium een product ontwikkeld waar wereldwijd grote vraag naar gaat ontstaan. Een product dat ruimte geeft aan allerlei nieuwe diensten. Met deze publiek private samenwerking heeft Nederland een oplossing die in bijdraagt aan de grote maatschappelijke opgaven, zoals opwarming van de aarde en het maken van gezonde leefomgevingen in steden. Deze fine-tuning van stroom op lokaal niveau is internationaal een rising star, een miljardenmarkt in wording. Reden waarom multinationals als Nissan, General Electric, Tesla, BYD en andere partijen buitengewone interesse hebben in de Utrechtse oplossing. Het is nu zaak in eerste instantie een interne markt te creëren en in Nederland schaalgrootte te behalen, die nodig is om deze innovatie tot een daadwerkelijk product te maken. Het zou zonde zijn om deze primeur nu zomaar uit handen te geven aan buitenlandse geïnteresseerden. Om deze markt te creëren is zoals gezegd een nieuw verdienmodel nodig dat alleen tot stand kan komen als het dag- en nachttarief komt te vervallen en gewerkt kan worden met variabele tarieven. Dan kan Nederland een rol van betekenis blijven spelen en zelfs koploper op het gebied van Smart Solar Charging op het wereldtoneel te worden.!!! Zo kan Nederland met slimme diensten invulling geven aan de verdere energietransitie en adoptie van elektrisch vervoer. Een oplossing met een wereldwijde markt, die investeringen naar de regio trekt en Nederland opnieuw een koploperpositie geeft.

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016 Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016 Waarom zijn we bijeen? Verduurzaming energievoorziening Samenwerking om de NL ambitie te verwezenlijken Samenwerking vanaf de start van initiatieven Draagvlak

Nadere informatie

duurzame energievoorziening voor bedrijventerreinen

duurzame energievoorziening voor bedrijventerreinen duurzame energievoorziening voor bedrijventerreinen De toekomst van de energievoorziening Gemeenten, provincies, bedrijven en projectontwikkelaars gaan zich steeds meer richten op duurzame energiedoelstellingen,

Nadere informatie

Elektriciteitopslag ZX ronde 4 december 2016

Elektriciteitopslag ZX ronde 4 december 2016 Elektriciteitopslag ZX ronde 4 december 2016 In een van eerdere verhaaltje heb ik iets verteld over alternatieve vormen van elektriciteit opwekking en opslag daarvan. Wel het is zover, momenteel wordt

Nadere informatie

De opkomst van all-electric woningen

De opkomst van all-electric woningen De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research Jan Peters Directeur Asset Management Enexis Inhoud Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige

Nadere informatie

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz RAI PTM - bijeenkomst Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz 1 Stedin Netbeheer is verantwoordelijk voor het transport van gas en elektriciteit in West Nederland Onze missie: duurzame energie voor iedereen

Nadere informatie

Duurzame Energie in Utrecht

Duurzame Energie in Utrecht Duurzame Energie in Utrecht The future is now Dr. Wilfried van Sark Groep Natuurwetenschap en Samenleving Universiteit Utrecht Beat the Heat NOW!, 12 december 2009 inhoud Klimaatprobleem Waarom de zon

Nadere informatie

Transitie naar elektrisch vervoer

Transitie naar elektrisch vervoer Transitie naar elektrisch vervoer Chantal de Graaf 10 oktober 2018 Ecomobiel Over EVConsult Unieke expertise op het gebied van duurzaam vervoer Missie: het versnellen van de transitie naar 100% zero emissie

Nadere informatie

Smart Grid. Verdiepende opdracht

Smart Grid. Verdiepende opdracht 2015 Smart Grid Verdiepende opdracht Inleiding; In dit onderdeel leer je meer over het onderwerp Smart Grid. Pagina 1 Inhoud 1. Smart Grid... 3 1.1 Doel... 3 1.2 Inhoud... 3 1.3 Verwerking... 8 Pagina

Nadere informatie

Visie op Windenergie en solar Update 2014

Visie op Windenergie en solar Update 2014 Visie op Windenergie en solar Update 2014 De vooruitzichten voor hernieuwbare energie zijn gunstig Succes hangt sterk af van de beschikbaarheid van subsidies Naast kansen in Nederland kan de sector profiteren

Nadere informatie

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen SMART CITY UTRECHT Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen Brigitte Hulscher Program Manager Smart Cities, Marketing & Innovation Utrecht Jong en hoog opgeleid 334.862 inwoners, 20 % < 17, 18% 18-26,

Nadere informatie

Openbaar eindrapport Developing a sustainable quick charger powered by the sun Referentienummer: TESG113014

Openbaar eindrapport Developing a sustainable quick charger powered by the sun Referentienummer: TESG113014 Openbaar eindrapport Developing a sustainable quick charger powered by the sun Referentienummer: TESG113014 Opgesteld door: MisterGreen Datum: Oktober 2016 1 1. Samenvatting 2. Het plan 3. Bijdrage aan

Nadere informatie

achtergrond Ineens Wilde Iedereen Zelf Stroom Opwekken. Maar Toen Gebeurde Er Dit. FORUM 25.09.14

achtergrond Ineens Wilde Iedereen Zelf Stroom Opwekken. Maar Toen Gebeurde Er Dit. FORUM 25.09.14 Ineens Wilde Iedereen Zelf Stroom Opwekken. Maar Toen Gebeurde Er Dit. 18 De stroom valt uit. Eén dag windstilte plus een flink wolkendek en de stroomtoevoer stokt. Ineens zitten we zonder licht, computers,

Nadere informatie

De rol van elektrisch rijden en de laadpaal in de energietransitie. ELaadNL/ RAI Vereniging 19 april 2017, Willem Alting Siberg, Wout Benning

De rol van elektrisch rijden en de laadpaal in de energietransitie. ELaadNL/ RAI Vereniging 19 april 2017, Willem Alting Siberg, Wout Benning De rol van elektrisch rijden en de laadpaal in de energietransitie ELaadNL/ RAI Vereniging 19 april 2017, Willem Alting Siberg, Wout Benning Willem & Wout Mobiliteitstransitie & energietransitie Wat doet

Nadere informatie

Middels deze brochure bieden we inzicht in:

Middels deze brochure bieden we inzicht in: 2 Daarom energieopslag In het energieakkoord van 2013 is afgesproken dat Nederland in 2050 volledig draait op duurzame energie. Zon en wind worden daarmee de belangrijkste bronnen van elektriciteit. Een

Nadere informatie

Smart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik. ENGIE Infra & Mobility

Smart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik. ENGIE Infra & Mobility Smart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik ENGIE Infra & Mobility De daad bij het woord, de techniek bij de plannen Over een aantal jaren ziet de energievoorziening in Nederland er geheel anders

Nadere informatie

Knelpunt 1: Elektrisch rijden wordt fiscaal zwaarder belast dan rijden op fossiele brandstoffen

Knelpunt 1: Elektrisch rijden wordt fiscaal zwaarder belast dan rijden op fossiele brandstoffen Inbreng Nuon voor de Ronde Tafel Elektrisch Rijden 9 juni 2016, Kamercommissie voor Economische Zaken Contact: alied.wessels.boer@nuon.com of joris.hupperets@nuon.com Samenvatting Randvoorwaarde voor elektrisch

Nadere informatie

Smart Charging Trend Monitor. Jaargang 1, uitgave 2 Februari 2017

Smart Charging Trend Monitor. Jaargang 1, uitgave 2 Februari 2017 Smart Charging Trend Monitor Jaargang 1, uitgave 2 Februari 2017 Inhoud Voorwoord... 3 Nieuw in deze uitgave... 3 Definitie Smart Charging... 3 1. Smart Charging Ready (SCR) laadpalen... 4 2. Groei Smart

Nadere informatie

Kansen en uitdagingen voor elektrisch wegvervoer

Kansen en uitdagingen voor elektrisch wegvervoer Kansen en uitdagingen voor elektrisch wegvervoer 30 september 2009 WTC Rotterdam Ir. Klaas Strijbis, Lid groepsdirectie Movares klaas.strijbis@movares.nl tel. 030 265 3003 www.movares.nl/elektrischrijden

Nadere informatie

Smart Charging Trend Monitor. Jaargang 1, uitgave 3 maart 2017

Smart Charging Trend Monitor. Jaargang 1, uitgave 3 maart 2017 Smart Charging Trend Monitor Jaargang 1, uitgave 3 maart 2017 Inhoud... 2 Voorwoord... 3 In deze uitgave... 3 Definitie Smart Charging... 3 1. Smart Charging Ready (SCR) laadpalen... 4 2. Groei Smart Charging

Nadere informatie

Wij maken Groene, Gezonde en Slimme business cases investeerbaar. Oplossingen die werken én werk creëren. Een Groene, Gezonde en Slimme Regio

Wij maken Groene, Gezonde en Slimme business cases investeerbaar. Oplossingen die werken én werk creëren. Een Groene, Gezonde en Slimme Regio Wij maken Groene, Gezonde en Slimme business cases investeerbaar Oplossingen die werken én werk creëren Een Groene, Gezonde en Slimme Regio De wereld om ons heen verandert sneller dan ooit en dat brengt

Nadere informatie

Energieopslag in accu s

Energieopslag in accu s Energieopslag in accu s Rapportage over de huidige stand van zaken 1 Energieopslag; een belangrijke stap in de energietransitie 1.1 Houdbaar duurzaam! Nu er meer en meer elektriciteit groen wordt opgewekt,

Nadere informatie

Helmonds Energieconvenant

Helmonds Energieconvenant Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

Accusystemen in kantoren en scholen niet rendabel

Accusystemen in kantoren en scholen niet rendabel Accusystemen in kantoren en scholen niet rendabel Energieopslag in accu s staat steeds meer in de belangstelling. Uit eerder onderzoek bleek al dat het niet lang meer duurt voordat de investering in een

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koning Max van den Berg, debatavond Europese Commissie 'Energievoorziening in de toekomst', 30 januari 2014

Speech van commissaris van de koning Max van den Berg, debatavond Europese Commissie 'Energievoorziening in de toekomst', 30 januari 2014 Speech van commissaris van de koning Max van den Berg, debatavond Europese Commissie 'Energievoorziening in de toekomst', 30 januari 2014 Dames en heren, [Intro] Europa begint in Groningen. Zéker als het

Nadere informatie

Eneco Groep. Duurzame energie voor iedereen

Eneco Groep. Duurzame energie voor iedereen Eneco Groep Duurzame energie voor iedereen Duurzame koploper Eneco is het grootste energiebedrijf van Nederland in publieke handen. Onze missie is betaalbare duurzame energie mogelijk maken die altijd,

Nadere informatie

GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS

GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS ZONSTATION GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS Amsterdam staat aan de vooravond van een energietransitie. Van vieze

Nadere informatie

Lijst Lammers. Papendrecht 21 januari 2013

Lijst Lammers. Papendrecht 21 januari 2013 Lijst Lammers Papendrecht 21 januari 2013 Aan de voorzitter van de gemeenteraad van de gemeente Papendrecht, de heer C.J.M. de Bruin Markt 22 3351 PB Papendrecht Betreft: gemeente Papendrecht aansluiten

Nadere informatie

Sneller en goedkoper laden op 100% duurzame energie

Sneller en goedkoper laden op 100% duurzame energie PREFERRED DISTRIBUTOR Sneller en goedkoper laden op 100% duurzame energie SMART CHARGING CONTROLLER Maxem is de Smart Charging Controller in uw meterkast Laad uw elektrische auto sneller op Download gratis

Nadere informatie

Lijst Lammers. KORTE SAMENVATTING Papendrecht, 22januari 2013. Persbericht. Wordt Papendrecht de derde stadin Nederland met een zonatlas?

Lijst Lammers. KORTE SAMENVATTING Papendrecht, 22januari 2013. Persbericht. Wordt Papendrecht de derde stadin Nederland met een zonatlas? Lijst Lammers KORTE SAMENVATTING Papendrecht, 22januari 2013 Persbericht Wordt Papendrecht de derde stadin Nederland met een zonatlas? Fractie Lijst Lammers pleit voor de Zonatlas in Papendrecht en vraagt

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

EerlijkLaden. powered by en Blue Current

EerlijkLaden. powered by en Blue Current EerlijkLaden powered by en Blue Current EERLIJKLADEN, VOOR SLIMME ONDERNEMERS NieuweStroom heeft als maatschappelijk doel de stroomversnelling te creëren naar een schoon en futureproof energiesysteem.

Nadere informatie

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden - Woerden: duurzaamheid tot in de haarvaten van de samenleving - Het klimaatakkoord

Nadere informatie

Energieoplossingen van de toekomst

Energieoplossingen van de toekomst Energieoplossingen van de toekomst Duurzaam en innovatief Naast de transformatorstations die Alfen voornamelijk aan netbeheerders levert, leggen we complete elektriciteitsnetwerken aan bij klanten in de

Nadere informatie

Enquete belangstelling energietransitie Buren

Enquete belangstelling energietransitie Buren Q1 Energieverbruik en een duurzame energietransitie is een onderwerp dat dagelijks in de media aan de orde komt. Wat zijn uw beweegredenen om hier over na te denken en mogelijk aan mee te doen? zorgen

Nadere informatie

Is flexibiliteit het nieuwe goud?

Is flexibiliteit het nieuwe goud? Is flexibiliteit het nieuwe goud? Presentatie Congres Duurzaam Gebouwd 13 november 2014 Enexis Elektriciteit: 2,7 miljoen aangeslotenen 135,000 km MS / LS 53,000 stations Gas: 2,1 miljoen aangeslotenen

Nadere informatie

Werkconferentie laadinfrastructuur voor gemeenten en provincies

Werkconferentie laadinfrastructuur voor gemeenten en provincies Werkconferentie laadinfrastructuur voor gemeenten en provincies FET-werkgroep publiek toegankelijke laadinfrastructuur Utrecht, 19 april 2017 2 Programma 13.30 uur Opening en welkom 13.35 uur Lot van Hooijdonk,

Nadere informatie

Peter den Biesen Energie Transitie Groep

Peter den Biesen Energie Transitie Groep Peter den Biesen Energie Transitie Groep Het kan anders: persoonlijker, duurzamer en met partners! Energie is niet voorbehouden aan grote bedrijven! Groot geen garantie voor goed en goedkoop Kansen voor

Nadere informatie

De toekomst van zonnewarmte

De toekomst van zonnewarmte De toekomst van zonnewarmte Bouwen met Duurzame Energie Huib Visser Zonnewarmte (ook thermische zonne-energie genoemd) Inhoud presentatie - Groeimarkt - Wat is het? - Toepassingen - Toekomst 2 Veranderende

Nadere informatie

FACTCHECKER OVER MORGEN

FACTCHECKER OVER MORGEN FACTCHECKER OVER MORGEN De druk op onze leefomgeving neemt toe. Met dezelfde ruimte willen we steeds meer doen. De hoogste tijd om in beweging te komen. Werk te maken van de leefbare stad, van elektrisch

Nadere informatie

Duurzame energie in balans

Duurzame energie in balans Duurzame energie in balans Duurzame energie produceren en leveren binnen Colruyt Group I. Globale energievraag staat onder druk II. Bewuste keuze van Colruyt Group III. Wat doet WE- Power? I. Globale energievraag

Nadere informatie

Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa)

Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa) Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa) Lees ter voorbereiding onderstaande teksten. Het milieu De Europese Unie werkt aan de bescherming en verbetering van

Nadere informatie

Energietransitie en schaalvoordelen

Energietransitie en schaalvoordelen Energietransitie en schaalvoordelen Samenvatting McKinsey-onderzoek Oktober 2013 CONTEXT Recent is door McKinsey, in opdracht van Alliander, een onderzoek uitgevoerd naar de vraag: Wat zijn de voordelen

Nadere informatie

Nieuws uit Dordrecht: Dordrecht lanceert zonatlas

Nieuws uit Dordrecht: Dordrecht lanceert zonatlas L.S., Opdat bijgaande berichtgeving u allen bereikt moge hebben, Mvrgr Funs Bergmans Van: Ruud Lammers [mailto:rl@dds.nl] Verzonden: vrijdag 8 februari 2013 17:11 Aan: Bergmans, APMAF Onderwerp: contract

Nadere informatie

IPIN Proeftuin Lochem

IPIN Proeftuin Lochem IPIN Proeftuin Lochem Inleiding, samenwerking, uitdaging Oktober 2013 Ben Tubben Opzet programma IN4Energy Het consortium IN4Energy maakt het mogelijk dat deelnemers aan de proeftuin daadwerkelijk richting

Nadere informatie

Cleantech Markt Nederland 2008

Cleantech Markt Nederland 2008 Cleantech Markt Nederland 2008 Baken Adviesgroep November 2008 Laurens van Graafeiland 06 285 65 175 1 Definitie en drivers van cleantech 1.1. Inleiding Cleantech is een nieuwe markt. Sinds 2000 heeft

Nadere informatie

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres Samen op weg naar een klimaatneutraal Den Haag Rabin Baldewsingh wethouder duurzaamheid gemeente Den Haag 27 juni SBR congres Den Haag Ambitie Den Haag klimaatneutraal in 2040 CO 2 -emissie reduceren door:

Nadere informatie

Naar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening

Naar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening Naar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening J.W. Tolkamp - SOLIDpower 23/01/2017 The research leading to these results has received funding from the European Union s 7 th Framework

Nadere informatie

Energieke Buurt Gepubliceerd op Stadslab2050 ( Energieke Buurt. Page 1 of 6

Energieke Buurt Gepubliceerd op Stadslab2050 (  Energieke Buurt. Page 1 of 6 Page 1 of 6 Burgers en bedrijven ontginnen energieke wijken Onze kijk op energie is aan een update toe. We zien de zonnepanelen op het dak van onze buren liggen, fietsen tussen lanen met hoge windmolens

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

Waarom? Wat willen we? En hoe? Position paper Vereniging Elektrische Rijders

Waarom? Wat willen we? En hoe? Position paper Vereniging Elektrische Rijders Waarom? Wat willen we? En hoe? Position paper Vereniging Elektrische Rijders Najaar 2016 Waarom een vereniging voor elektrische rijders? Elektrisch rijden is in opmars. Elektrisch rijden is cool, het is

Nadere informatie

Ja. Ja. D66 wil dat Groningen in 2040 al CO 2- neutraal is en wil dat de provincie een ambitieuze regionale energiestrategie opstelt.

Ja. Ja. D66 wil dat Groningen in 2040 al CO 2- neutraal is en wil dat de provincie een ambitieuze regionale energiestrategie opstelt. CDA - Wij zijn voor kleinschalige windenergie rond boerderijen. Onduidelijk. ChristenUnie 2035: 60% 2045: 100% 2050: 100% klimaatneutraal Ja. Net als zonnedaken en windmolens op zee, zijn windmolens op

Nadere informatie

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016 De ontwikkeling van Smart grids Our common future Prof.dr.ir. Han Slootweg 30 september 2016 Agenda Het energiesysteem Verduurzaming van het energiesysteem De energietransitie Smart Grids 2 Energievoorziening

Nadere informatie

De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad

De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad Delft, 9 maart 2018 Sander Fijn van Draat, Mark Jurjus, Hans Schneider Beheert het netwerk voor gas en stroom Inhoudsopgave

Nadere informatie

Autorijden met 10 zonnepanelen

Autorijden met 10 zonnepanelen Autorijden met 10 zonnepanelen - 29 Januari 2018 Wilma Eerenstein en Peter Leenders 1 De energietransitie Een complete verandering naar een 100% hernieuwbare energievoorziening is technisch mogelijk in

Nadere informatie

Inleiding in de wereld van energieopslag

Inleiding in de wereld van energieopslag FME-CWM themamiddag energieopslag Jasper Groenewegen Duurzame lokale opwekking verschuift de balans 2 Duitse elektriciteitsprijs volgt nu al de PV productie 3 met extremen tot gevolg! 4 Kortom, we live

Nadere informatie

100% groene energie. uit eigen land

100% groene energie. uit eigen land 100% groene energie uit eigen land Sepa green wil Nederland op een verantwoorde en transparante wijze van energie voorzien. Dit doen wij door gebruik te maken van duurzame energieopwekking van Nederlandse

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE ACTIES HAVO/VWO

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE ACTIES HAVO/VWO DE ACTIES HAVO/VWO ACTIES RONDE 1 NEDERLANDSE OVERHEID De overheid besluit 500 subsidie te verlenen aan 30.000 woningeigenaren die hun woning isoleren. Dit levert in totaal een afname van 5 -units uitstoot

Nadere informatie

Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA

Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA Verplicht aandeel hernieuwbare energie in nieuwbouw Vanaf 1 januari 2014 moet elke nieuwe woning, kantoor

Nadere informatie

Connecting the energy

Connecting the energy Connecting the energy Zonne-energie gratis laten gebruiken Energie besparen Softs concept. Een uniek idee Al jaren wordt er gesproken over verduurzaming. Maar woorden omzetten in daden is waar veel initiatieven

Nadere informatie

Smart Grids. Situering Eandis in energiemarkt. Hernieuwbare energie voor gebouwen 13 september Producenten elektriciteit

Smart Grids. Situering Eandis in energiemarkt. Hernieuwbare energie voor gebouwen 13 september Producenten elektriciteit Hernieuwbare energie voor gebouwen 13 september 2012 Situering Eandis in energiemarkt Producenten elektriciteit CREG / VREG Invoerders aardgas Elia Fluxys Distributienetbeheerders Leveranciers Klanten

Nadere informatie

Slimme Netten. Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander

Slimme Netten. Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander Slimme Netten Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander Netbeheer Nederland (1) Netbeheer Nederland brancheorganisatie van alle elektriciteit-

Nadere informatie

Elektrisch rijden is de toekomst

Elektrisch rijden is de toekomst Elektrisch rijden is de toekomst Duurzaam onderweg in Rotterdam www.rotterdam.nl/elektrischrijden Elektrisch rijden neemt een vlucht. Er rijden steeds meer elektrische voertuigen rond. Een positieve ontwikkeling

Nadere informatie

Ministerie van Economische Zaken

Ministerie van Economische Zaken DOORBRAAKPROJECT ICT EN ENERGIE Routekaart doorbraakproject ICT en Energie Ministerie van Economische Zaken Rapport nr.: 14-2884 Datum: 2014-10-15 SAMENVATTING ROADMAP Het kabinet wil dat de uitstoot van

Nadere informatie

Ontwerp Gezonde Systemen

Ontwerp Gezonde Systemen Ontwerp Gezonde Systemen Het huidige zonne-inkomen gebruiken De cycli van de natuur worden aangedreven door de energie van de zon. Bomen en planten vervaardigen voedsel op zonlicht. De wind kan worden

Nadere informatie

De energietransitie in internationaal perspectief Dr. Ir. Martien Visser, lector energietransitie, Hanzehogeschool Groningen.

De energietransitie in internationaal perspectief Dr. Ir. Martien Visser, lector energietransitie, Hanzehogeschool Groningen. De energietransitie in internationaal perspectief Dr. Ir. Martien Visser, lector energietransitie, Hanzehogeschool Groningen Twitter: @BM_Visser De Nederlandse postzegel Dubbel zoveel CO2 als het wereldgemiddelde

Nadere informatie

Voorlichtingsbijeenkomst Coöperatie Waalre Energie Lokaal. Waalre, 28 november 2012

Voorlichtingsbijeenkomst Coöperatie Waalre Energie Lokaal. Waalre, 28 november 2012 Voorlichtingsbijeenkomst Coöperatie Waalre Energie Lokaal Waalre, 28 november 2012 Pieter Brouwers Voorzitter Agenda Doel van deze avond Hoe is de coöperatie geboren Wat kan er momenteel op het gebied

Nadere informatie

Auteurs van The Fool sommen zelfs 10 redenen op waarom je vandaag nog steeds aandelen Tesla kan kopen, ondanks de sterke rit van de laatste jaren.

Auteurs van The Fool sommen zelfs 10 redenen op waarom je vandaag nog steeds aandelen Tesla kan kopen, ondanks de sterke rit van de laatste jaren. Tesla is een van de meest controversiële aandelen op de beurs. De ene ziet een leider op de markt van elektrische auto s die in de toekomst gigantische omzet en winsten zal boeken. En de andere ziet vooral

Nadere informatie

solar power to the people

solar power to the people solar power to the people zonnepanelen te koop SAMEN DE BAAS Zonstation WESTPOORT KOSTEN Aanschaf De kosten per paneel zijn 690. Je wordt daarbij automatisch lid van Amsterdam Energie. In combinatie met

Nadere informatie

Smart Energy Management (SEM) Wat data uit de woning kan bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving

Smart Energy Management (SEM) Wat data uit de woning kan bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving Smart Energy Management (SEM) Wat data uit de woning kan bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving ABB Electrification Products, Business Development Agenda Smart Energy Management ABB De

Nadere informatie

Zonnecellen 2.0. Oktober 2013 Beurs Elektrotechniek 2013

Zonnecellen 2.0. Oktober 2013 Beurs Elektrotechniek 2013 Zonnecellen 2.0 Oktober 2013 Beurs Elektrotechniek 2013 Innovatiereis 0-energieomgeving De toekomst van zonne-energie Oktober 2013 3 Inhoud Commerciële haalbaarheid Zonne-cellen 2.0 Smart grid Rexel Nederland

Nadere informatie

Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl

Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad Hier komt tekst Joop Oude Lohuis Hier 22 mei komt 2017 ook tekst Van Globaal Doel naar Lokaal aan de Slag Klimaatakkoord Parijs In 2050

Nadere informatie

Bijlage: Green Deal Sun Share Breda

Bijlage: Green Deal Sun Share Breda 1. Breda DuurSaam Breda DuurSaam is een onafhankelijke coöperatie die projecten opzet, begeleidt en uitvoert die bijdragen aan een volhoudbare, leefbare en gezonde Bredase samenleving. Deze projecten richten

Nadere informatie

Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013

Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Zonder Energieopslag geen Energietransitie Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Duurzame Energie Koepel 6 brancheorganisaties (wind, zon, bodemenergie, bio, warmtepompen,

Nadere informatie

Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven. Marc Kok, directeur Energie Service Noord West

Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven. Marc Kok, directeur Energie Service Noord West Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven Marc Kok, directeur Energie Service Noord West Trends:: Stijgende prijzen? foto: epa Duitse zon drukt dagprijs Nederlandse stroom 31-01-2012

Nadere informatie

6 Pijler 4: Het energietransportnetwerk gereedmaken

6 Pijler 4: Het energietransportnetwerk gereedmaken 6 Pijler 4: Het energietransportnetwerk gereedmaken 6.1 Aanpassingen van de infrastructuur in Nederland De energietransitie kan ingrijpende gevolgen hebben voor vraag en aanbod van energie en voor de netwerken

Nadere informatie

Probleemanalyse Vaststellen nul- alternatief Definitie beleidsalternatieven

Probleemanalyse Vaststellen nul- alternatief Definitie beleidsalternatieven Probleemanalyse De vuilstort van de AVRI in Geldermalsen is gesloten. Het idee is om op deze gesloten vuilstort alsmede op de gebouwen van de AVRI in totaal 9,3 MWp zonpv te realiseren. Daarnaast kunnen

Nadere informatie

NIVE masterclass Kansen van duurzaam ondernemen

NIVE masterclass Kansen van duurzaam ondernemen NIVE masterclass Kansen van duurzaam ondernemen Felix Gruijters Nuon Amsterdam ArenA 12 oktober 2011 1 A convenient truth 44 triljard dollar staat op het spel Die waarde biedt kansen A convenient truth

Nadere informatie

Nederland kantelt naar een duurzame samenleving

Nederland kantelt naar een duurzame samenleving Nederland kantelt naar een duurzame samenleving Jan Rotmans pagina 1 van 68 Nederland kantelt naar een duurzame samenleving Prof.dr.ir. Jan Rotmans nr. pagina 2 van 68 Transitie naar Duurzame Economie:

Nadere informatie

Fotoverslag Gesprek 1 Stadsgesprek Duurzame energie Rijnenburg

Fotoverslag Gesprek 1 Stadsgesprek Duurzame energie Rijnenburg Fotoverslag Gesprek 1 Stadsgesprek Duurzame energie Rijnenburg In dit document geven we de foto s weer van gesprek 1, in de volgorde zoals die zijn opgehangen. De tekst die er bij staat is een weergave

Nadere informatie

Kennisgids. Klaar voor de start?

Kennisgids. Klaar voor de start? 1 Kennisgids Klaar voor de start? de energietransitie versnellen. Dat was kort gezegd de opdracht die we in 2016 bij onze oprichting meekregen van Enexis. Duurzame Mobiliteit is een van de vijf thema s

Nadere informatie

Nuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie.

Nuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. 2 Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos 3 Een duurzame samenleving staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Een wezenlijke

Nadere informatie

Het Slimme energienet..zx ronde 25 januari 2015

Het Slimme energienet..zx ronde 25 januari 2015 Het Slimme energienet..zx ronde 25 januari 2015 De laatste tijd worden we overspoeld door marketing verhalen over de slimme meter en het slimme energienet. Men stelt dat met de komst van de slimme meter

Nadere informatie

Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM KIVI 25 januari 2017

Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM KIVI 25 januari 2017 Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM KIVI 25 januari 2017 Even voorstellen Ex-bestuurslid KIVI E (-2016) Vroeger: Hoogovens IJmuiden en KPN Telecom, ing. bureau Ebatech, Nuon Windenergie Vattenfall (2009),

Nadere informatie

ICU Charging Equipment levert slimme laadpunten aan grootste laadproject ter wereld voor elektrische auto s in Engeland

ICU Charging Equipment levert slimme laadpunten aan grootste laadproject ter wereld voor elektrische auto s in Engeland ICU Charging Equipment levert slimme laadpunten aan grootste laadproject ter wereld voor elektrische auto s in Engeland Het in Almere gevestigde ICU Charging Equipment een van Europa s grootste ontwikkelaars

Nadere informatie

Smart Grids proeftuinen. Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN)

Smart Grids proeftuinen. Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN) Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN) Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN) Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten

Nadere informatie

Road to Zero. Laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen. 19 juni 2018

Road to Zero. Laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen. 19 juni 2018 Road to Zero Laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen 19 juni 2018 Agenda 1. Laadinfra: key voor zero emissie vervoer Chantal de Graaf Roland Steinmetz 2. Van inkoop tot realisatie laadpunten Coen

Nadere informatie

Elektrisch Rijden Monitor 2018

Elektrisch Rijden Monitor 2018 Elektrisch Rijden Monitor 2018 Samenvatting consumentenonderzoek December 2018 De context Elektrisch vervoer is voor de ANWB een zeer relevant onderwerp. De overheid ontwikkelt nieuw beleid om te komen

Nadere informatie

Energiebeheer en opslag: de kern van de energierevolutie! SMA Solar Technology AG

Energiebeheer en opslag: de kern van de energierevolutie! SMA Solar Technology AG Energiebeheer en opslag: de kern van de energierevolutie! Inhoud 1 Motivatie 2 Lokaal energiebeheer en opslag in het netwerk 3 Oplossingen van SMA 2 Inhoud 1 Motivatie 2 Lokaal energiebeheer en opslag

Nadere informatie

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018 KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018 DE OPDRACHT. Meer dan 100 partijen verlagen CO 2 -uitstoot van Nederland met 49% ten opzichte van 1990 via het klimaatakkoord. Maatschappelijke organisaties,

Nadere informatie

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST NOORD-NEDERLAND: PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST PROEFTUIN ENERGIE- TRANSITIE REGIONALE PARTNER IN DE EUROPESE ENERGIE UNIE Noord-Nederland is een grensoverschrijdende proeftuin

Nadere informatie

Transitie naar een. CO -neutrale toekomst

Transitie naar een. CO -neutrale toekomst Transitie naar een CO -neutrale toekomst 2 CO 2 reductie van bron tot gebruiker Steeds méér duurzame energie, maar niet minder CO 2 -uitstoot KLIMAATVERDRAG VAN PARIJS In het verdrag van Parijs werd afgesproken

Nadere informatie

Power to gas onderdeel van de energietransitie

Power to gas onderdeel van de energietransitie Power to gas onderdeel van de energietransitie 10 oktober 2013 K.G. Wiersma Gasunie: gasinfrastructuur & gastransport 1 Gastransportnet in Nederland en Noord-Duitsland Volume ~125 mrd m 3 aardgas p/j Lengte

Nadere informatie

Samen investeren! Samenvatting bestuursakkoord Gemeente Emmen. betrokken leefbaar duurzaam bereikbaar sociaal ondernemend

Samen investeren! Samenvatting bestuursakkoord Gemeente Emmen. betrokken leefbaar duurzaam bereikbaar sociaal ondernemend Samen investeren! Samenvatting bestuursakkoord 2018-2022 Gemeente Emmen betrokken leefbaar duurzaam bereikbaar sociaal ondernemend S S Samen investeren! De partijen Wakker Emmen, PvdA en CDA gaan opnieuw

Nadere informatie

Concept Development Opdracht 1B Battle of Concepts Enexis. Niels Joormann - 0819811 - CMD2a

Concept Development Opdracht 1B Battle of Concepts Enexis. Niels Joormann - 0819811 - CMD2a Concept Development Opdracht 1B Battle of Concepts Enexis Niels Joormann - 0819811 - CMD2a Inhoudsopgave Debriefing 03 Onderzoek 03 Omgevingsanalyse 04 Concept: Opgewekt! 05 Business Model Canvas 11 Pitch-presentatie

Nadere informatie

Welkom. Smart Grids Slimme netten? of Netten voor slimme mensen? 20 oktober 2010

Welkom. Smart Grids Slimme netten? of Netten voor slimme mensen? 20 oktober 2010 Welkom Slimme netten? of Netten voor slimme mensen? 20 oktober 2010 : probleemstelling Meer lokale productie Lokale injectie zorgt voor opwaartse stroom Fluctuerend en weinig controleerbaar Het netwerk

Nadere informatie

De Europese lidstaten in het kader van de Lissabon-afspraken de EU tot de meest innovatieve economie ter wereld willen maken;

De Europese lidstaten in het kader van de Lissabon-afspraken de EU tot de meest innovatieve economie ter wereld willen maken; INTENTIEVERKLARING CO 2 AFVANG, TRANSPORT en OPSLAG Partijen 1. De Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, vertegenwoordigd door de heer ir. J. van der Vlist, Secretaris-Generaal

Nadere informatie

delft energieneutraal delft smart city thema

delft energieneutraal delft smart city thema thema delft energieneutraal delft smart city afbeelding: Prêt-à-Loger Gemeente Delft heeft de ambitie om in 2050 energieneutraal te zijn. Dit betekent: geen door fossiele brandstofverbruik veroorzaakte

Nadere informatie

Sterker, Slimmer, Schoner

Sterker, Slimmer, Schoner Sterker, Slimmer, Schoner D66 visie op duurzaamheid en groei C100 01-11-2014 Stientje van Veldhoven Groene genen Van Mierlo Terlouw Club van Rome Richtingwijzer: streef naar een duurzame en harmonieuze

Nadere informatie

Gas geven voor duurzame energie

Gas geven voor duurzame energie Gas geven voor duurzame energie Programma Programma Thema Thema Workshops Workshops Lokatie Lokatie Gelders Gelders netwerk netwerk voor voor duurzame duurzame energie energie Uitnodiging Netwerkbijeenkomst

Nadere informatie

H-vision Blauwe waterstof voor een groene toekomst Alice Krekt, programmadirecteur Deltalinqs Cimate Program

H-vision Blauwe waterstof voor een groene toekomst Alice Krekt, programmadirecteur Deltalinqs Cimate Program H-vision Blauwe waterstof voor een groene toekomst Alice Krekt, programmadirecteur Deltalinqs Cimate Program 13-12-2018 Steven Lak voorzitter Om 2030 ambitie van broeikasgas emissiereductie te behalen

Nadere informatie