Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer. De Scheveningse zone ECOLOGISCHE VERBINDINGEN
|
|
- Linda Verbeke
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer De Scheveningse zone ECOLOGISCHE VERBINDINGEN
2 Stedelijke ecologische hoofdstructuur belangrijkste verbindingszones en stapstenen wenselijke verbindingszone belangrijkste waterlopen grote groengebieden SCHEVENINGSE ZONE
3 2 3 Inhoud Voorwoord Voorwoord De natuur in de Scheveningse zone Het groen in de Scheveningse zone Wat doet de gemeente? Kan er meer? U en de natuur: samen aan de slag Den Haag is een groene stad, met vele parken, bossen, landgoederen, bomenlanen, waterwegen en ander groen. De Stedelijke Ecologische Hoofdstructuur vormt het groene kader van de stad en de verbinding met het buitengebied. Kerngebieden voor stedelijke natuur zijn de grote groengebieden. Verbindingswegen tussen deze gebieden zijn de ecologische verbindingszones. Planten en dieren kunnen zo van het ene gebied naar het andere komen. Dit bevordert de natuurwaarde en voorkomt inteelt en het uitbreken van ziektes. Over de stad verspreid liggen verschillende verbindingszones, ieder met hun eigen karakteristieken. Dit boekje gaat over één van deze zones: de Scheveningse zone. Van oorsprong is de Scheveningse zone een duingebied. Eind negentiende eeuw zijn in dit duingebied woonwijken aangelegd. Tegelijkertijd zijn er royale groenvoorzieningen ontworpen: Zorgvliet, Scheveningse Bosjes, Nieuwe Scheveningse Bosjes, Westbroekpark, Klein Zwitserland en St. Hubertuspark. Deze grote groengebieden bestaan voornamelijk uit duinbos. Het groen in de Scheveningse zone heeft daardoor vooral een duinbos-karakter. Aan de binnenkant van het omslag vindt u een kaartje van het gebied
4 4 5 DUINROOSPARK POMPSTATIONSWEG DOORNPARK De vele kleine groene elementen in de woonwijken, zoals duinparkjes, bermen, bomenrijen, bosjes en water met oevers zijn de onmisbare schakels tussen de grote groengebieden. Zo ontstaat voor planten en dieren een verbindingszone tussen de Oostduinen en het Westduinpark. Dit boekje gaat over de betekenis van deze kleine groene elementen voor de natuur in de Scheveningse Zone en over de keuzes die gemaakt worden bij het beheer van deze elementen.
5 6 7 De natuur in de Scheveningse zone Kenmerkende planten voor het duingebied De Scheveningse zone is van oorsprong een duingebied. In de loop van de tijd is daarin veel (duin)bos aangelegd. Er komen dan ook planten en dieren voor van bossen, duingraslanden en duinstruwelen. STRUIKEN Zuurbes Eenstijlige meidoorn Wilde kardinaalsmuts Gelderse roos Egelantier Hondsroos Wilde liguster Duindoorn EGELANTIER DUINDOORN WILDE KARDINAALSMUTS GEWONE SALOMONSZEGEL HEGGENRANK KLIMPLANTEN Wilde kamperfoelie Heggenrank KRUIDEN Voorjaarshelmbloem Jakobskruiskruid Gewone salomonszegel Eikvaren Liggende asperge Veldhondstong Vooral aan de planten is het oorspronkelijke duinkarakter van het gebied goed te zien. In de kleine groene elementen in de Scheveningse zone komen veel struiken en kruiden voor die kenmerkend zijn voor het duingebied. Daarbij is een aantal minder algemene soorten. Typische klimplanten zijn Wilde kamperfoelie en Heggenrank. HONDSROOS VELDHONDSTONG WILDE KAMPERFOELIE
6 ZOOGDIEREN Eekhoorn Vleermuizen Konijn Vos Egel 8 9 VLINDERS Bruin zandoogje Icarusblauwtje Groot koolwitje Klein koolwitje Klein geaderd witje Citroenvlinder Dagpauwoog Kleine vos EEKHOORN BOOMKLEVER GEWONE PAD ICARUSBLAUWTJE EGEL Het vele groen maakt de hele zone, inclusief de kleine groene elementen, aantrekkelijk voor eekhoorn, vleermuizen, konijn, vos en egel. VOGELS Boomklever Nachtegaal Boomkruiper Bosuil Sperwer Grote bonte specht Groene specht Winterkoning Roodborst Zanglijster Pimpelmees AMFIBIEËN Gewone pad WINTERKONING De zone is vooral van belang voor vogels van bossen en struwelen, waaronder een aantal minder algemene soorten. De gewone pad leeft meer op het land dan in het water, op plaatsen waar voldoende voedsel en schuilmogelijkheden zijn. In het voorjaar trekken ze massaal naar het water waar ze zelf geboren zijn, om te paren en eieren te leggen. In de winter houden ze een winterslaap op het land. Op bloemrijke plaatsen kun je vrij algemene vlinders aantreffen als het bruin zandoogje, icarusblauwtje, groot koolwitje, klein koolwitje, klein geaderd witje, de citroenvlinder, dagpauwoog en kleine vos.
7 10 11 Het groen in de Scheveningse zone In de verschillende grote groengebieden leven veel, soms bijzondere, planten en dieren. Voor planten en dieren is het, net als voor ons mensen, belangrijk om niet aangewezen te zijn op een klein, geïsoleerd woongebied. Hoe meer verbindingen er zijn tussen de grote groengebieden, hoe beter planten en dieren zich kunnen handhaven. In de ideale situatie zijn daarom alle grote groengebieden in de Scheveningse zone met elkaar verbonden. Dieren en planten kunnen zich dan verplaatsen van de Oostduinen naar het Westduinpark en omgekeerd. DOORNPARK POMPSTATIONSWEG Het on-onderbroken verbinden van de grote groengebieden is helaas lang niet altijd mogelijk. Drukke wegen, huizen, steile oevers en dergelijke zijn voorlopig nog onoplosbare barrières. In de verbinding spelen daarom de kleinere groene elementen, die in de woonwijken liggen, een belangrijke rol. Duinparkjes, bermen, bomenrijen, bosjes of water met oevers vormen vaak voor veel dieren en planten net die onmisbare stapstenen, via welke ze het volgende grote groengebied kunnen bereiken. Het belang van deze kleine groenelementen voor de natuur moet daarom niet onderschat worden. Daarnaast is het groen natuurlijk zeker zo belangrijk om ervan te genieten. Je kunt er wandelen, spelen of op een andere manier recreëren en het is ook nog mooi om te zien. Het Doornpark is een stukje duingebied dat als plantsoen in de wijk werd opgenomen, toen deze tussen 1900 en 1915 werd gebouwd. Aan de Doornstraat bevindt zich een hooggelegen punt, vanwaar men een prachtig uitzicht op de omgeving heeft. In het park komen veel soorten planten en dieren voor. Het heeft een vrij hoge natuurwaarde. Het park is een stapsteen in de verbinding tussen de Scheveningse zone en de Westduinen. De Pompstationsweg heeft als statige bomenlaan een hoge cultuurhistorische waarde. De grote bomen hebben ook een belangrijke natuurwaarde. Er leven dieren als insecten en vogels in. Bovendien vormen de bomenrijen een vliegroute voor vleermuizen en vogels, van de Nieuwe Scheveningse Bosjes naar de Oostduinen.
8 12 13 DUINROOSPARK WILHELMINAPARKJE KONINGSKADE/RAAMWEG De drie duinparkjes langs de Pompstationsweg, Duinroospark en Duttendel genaamd, vormen een verbinding tussen de Nieuwe Scheveningse Bosjes en Klein Zwitserland. Er komen veel soorten planten en dieren voor en zij hebben een vrij hoge natuurwaarde. Ook hebben zij een hoge cultuurhistorische waarde, vanwege de harmonieuze inpassing in de woonwijk en de duidelijke referentie aan het oorspronkelijke karakter van het duinlandschap. Langs de Nieuwe Parklaan ligt zo n karakteristiek duinparkje in de Scheveningse zone. Het wordt ook wel Wilhelminaparkje genoemd, omdat prinses Wilhelmina er vroeger vaak schilderde. Het is een belangrijke stapsteen tussen het Westbroekpark en de Nieuwe Scheveningse Bosjes. De statige grote Kastanjes, Populieren en Platanen langs de Koningskade/Raamweg hebben een functie als voedselbron voor insecten en vogels en als vliegroute voor vleermuizen en vogels. Bovendien zijn zij erg fraai om te zien. In de bermen komen veel plantensoorten voor. Op kademuren en bruggen groeien de varensoorten Eikvaren, Muurvaren en Mannetjesvaren.
9 14 15 Wat doet de gemeente? De meeste parkjes, bermen, bomenrijen, kleine bosjes en oevers van ecologische verbindingszones worden door de gemeente natuurvriendelijk beheerd. De mogelijkheden voor natuur worden gecombineerd met andere functies die het groen heeft. De invloed van wandelen is anders dan van spelen of van verkeerswegen die het groen doorsnijden. Soms heeft het groen een belangrijke cultuurhistorische waarde, waardoor gekozen wordt voor een minder natuurlijke inrichting. Bij het maken van een keuze wordt rekening gehouden met een groot aantal zaken, waaronder: Geschiktheid voor planten en dieren Binnen de onderstaande andere functies worden de groenelementen zo beheerd dat ze zo goed mogelijk kunnen bijdragen aan het verbinden van de grote groengebieden. Ze moeten dus geschikt gemaakt worden voor de planten en dieren waarvoor de Scheveningse zone van belang is. Dat betekent bijvoorbeeld dat: uitheemse soorten (zoals Sneeuwbes) zoveel mogelijk vervangen worden door soorten die hier wel thuishoren harde oeverbeschoeiingen soms vervangen worden door natuurlijk begroeide oevers grasbermen waar mogelijk niet vaker dan 2x per jaar gemaaid worden in bospercelen een dichte struiklaag ontwikkeld wordt voor vogels en zoogdieren dood hout waar mogelijk blijft liggen of staan, mits het geen gevaar oplevert enkele bomen soms gekapt moeten worden ( dunnen ) om de andere bomen en struiken de kans te geven goed uit te groeien. OP DOOD HOUT LEVEN ALLERLEI PLANTEN EN DIEREN Het gebruik van het groen Een park moet gebruikt kunnen worden om te wandelen en te spelen. Dit betekent dat bijvoorbeeld gazons gemaaid moeten worden en overhangende takken langs de paden op tijd verwijderd moeten worden om de paden vrij te houden. Bij verkeerswegen mag het groen de verkeersveiligheid niet belemmeren. Behoud van het oorspronkelijke ontwerp Groenvoorzieningen als het Doornpark zijn bij de aanleg van de wijk ingepast in het ontwerp van de wijk en met een bepaalde visie ontworpen. Deze cultuurhistorische waarde wordt zoveel mogelijk behouden. Het moet er mooi uitzien Hoewel mooi een begrip is waaronder iedereen iets anders verstaat, wordt elk groenelement zo beheerd dat het past in zijn omgeving en een hoge belevingswaarde heeft. Belangrijk is vooral dat het schoon is.
10 16 17 Kan er meer? Drukke wegen als de Van Alkemadelaan, de Wittebrug/Madurodam, Prof. B.M. Teldersweg, Nieuwe Parklaan en Pompstationsweg vormen een barrière voor veel zoogdieren, amfibieën en insecten. Alleen dieren als vogels en vleermuizen, die er overheen vliegen, hebben hier weinig hinder van. Om deze beperking op te heffen zijn vergaande inrichtingsmaatregelen nodig, zoals tunnels of ecoducten. Hoewel in de Scheveningse zone het realiseren van de verbinding heel belangrijk gevonden wordt, zijn dergelijke grootschalige maatregelen op korte termijn niet te verwachten. Dat betekent dat het belang van de kleinere groenelementen als schakel tussen de grote groengebieden alleen maar groter wordt. Door het juiste beheer en kleine aanpassingen in de inrichting wordt hun verbindende functie zo goed mogelijk benut. DRUKKE WEGEN ZIJN VOOR VEEL DIEREN EEN BARRIÈRE
11 18 19 U en de natuur: samen aan de slag Wat u zelf kunt doen om de natuur in uw omgeving een handje te helpen: Wanneer u in een groenelement in uw omgeving voor de natuur ongewenste ontwikkelingen signaleert waaraan iets gedaan kan worden, neem dan contact op met de het Gemeentelijk ContactCentrum. U kunt kiezen voor een natuurlijke inrichting van uw tuin. Zo mogelijk kunt u de inrichting afstemmen op een nabij gelegen verbindingszone. Misschien heeft u belangstelling om te helpen om regelmatig te kijken en te tellen welke planten en dieren voorkomen in de grote groengebieden of de verbindingszones. Deze gegevens worden gebruikt om bij te houden welke natuur in de stad aanwezig is en om het beheer te toetsen. Hiervoor kunt u contact opnemen met het Haags Milieucentrum of één van de natuurverenigingen. OVERAL IS WEL EEN PLEKJE TE VINDEN VOOR EEN STUKJE GROEN AANSPREEKPUNTEN GEMEENTELIJK CONTACTCENTRUM (070) HAAGS MILIEUCENTRUM (070) , met aangesloten natuurverenigingen, o.a.: Haagse Vogelbescherming Stichting Egelopvang Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging Algemene Vereniging voor Natuurbescherming Den Haag Vereniging voor Natuur- en Milieu-educatie MILIEU INFORMATIE CENTRUM (070) NADERE INFORMATIE De Werkgroep Kerk en Milieu zet zich onder meer in om bij kerken een bloementuin te realiseren. Deze geeft bloemen voor de eredienst, fungeert als stiltetuin of als ontmoetingsplaats voor buurtbewoners.
12 UITGAVE Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer Postbus DP Den Haag TEKST De Groene Ruimte BV, Wageningen FOTO S Dienst Stadsbeheer, Den Haag De Groene Ruimte BV (Marjolein Schnaar) Gert van der Slikke, Den Haag Jeroen Scheelings, Amsterdam Stichting Egelopvang Den Haag (Loes Jalink) Haagse Vogelbescherming (Henk Harmsen) VORMGEVING Weijsters & Kooij, Grave DRUK Hub. Tonnaer bv, Kelpen-Oler deze brochure is gedrukt op minder milieubelastend papier januari 2005
De Groene Assen Zuidwest
Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer De Groene Assen Zuidwest ECOLOGISCHE VERBINDINGEN Stedelijke ecologische hoofdstructuur belangrijkste verbindingszones en stapstenen wenselijke verbindingszone belangrijkste
Nadere informatieGemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer. De Schenkstrook ECOLOGISCHE VERBINDINGEN
Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer De Schenkstrook ECOLOGISCHE VERBINDINGEN Stedelijke ecologische hoofdstructuur belangrijkste verbindingszones en stapstenen wenselijke verbindingszone belangrijkste
Nadere informatieGemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer. Het Wateringse Veld ECOLOGISCHE VERBINDINGEN
Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer Het Wateringse Veld ECOLOGISCHE VERBINDINGEN Stedelijke ecologische hoofdstructuur ERASMUSVELD TOMATENLAAN RIJNERWATERING/NATUURTHEATER belangrijkste verbindingszones
Nadere informatieGemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer. De Laakzone ECOLOGISCHE VERBINDINGEN
Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer De Laakzone ECOLOGISCHE VERBINDINGEN Stedelijke ecologische hoofdstructuur belangrijkste verbindingszones en stapstenen wenselijke verbindingszone belangrijkste waterlopen
Nadere informatieGemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer. De Haagse Beek ECOLOGISCHE VERBINDINGEN
Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer De Haagse Beek ECOLOGISCHE VERBINDINGEN Stedelijke ecologische hoofdstructuur belangrijkste verbindingszones en stapstenen wenselijke verbindingszone belangrijkste
Nadere informatieOntwikkelingsperspectief Madurodam
Inhoud presentatie Juli 2016 Ontwikkelingsperspectief Madurodam Programma voor de toekomst De gedachte aan het begin Tussenstappen Variant 30 mei Nieuwe terreingrens MD Toegevoegd oppervlak: 2,2 ha Resterend
Nadere informatieAMSTERDAM OPEN AIR FESTIVAL GAASPERPLAS
NATUURBELEVEN AMSTERDAM OPEN AIR FESTIVAL GAASPERPLAS QUICKSCAN FLORA- EN FAUNAWET NatuurBeleven b.v. dr. M. Kuiper Oostermeerkade 6 1184 TV Amstelveen 020/4720777 mark@natuurbeleven.nl Opdrachtgever:
Nadere informatieCompensatieplan. natuurcompensatie. parkeren De Heimolen. juli 2015
Compensatieplan natuurcompensatie parkeren De Heimolen juli 2015 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Omschrijving verlies aan ecologische waarde. 3. Ruimtelijke begrenzing bestaand en de fysieke compensatie
Nadere informatieGemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer. De Erasmuszone ECOLOGISCHE VERBINDINGEN
Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer De Erasmuszone ECOLOGISCHE VERBINDINGEN Stedelijke ecologische hoofdstructuur ERASMUSZONE belangrijkste verbindingszones en stapstenen wenselijke verbindingszone belangrijkste
Nadere informatieMET DE VLINDERWERKGROEP NAAR DE HEEMTUIN RUCPHEN
MET DE VLINDERWERKGROEP NAAR DE HEEMTUIN RUCPHEN Op 12 augustus ging de Vlinderwerkgroep van Ken en Geniet samen op excursie naar de Heemtuin in Rucphen. De ruim 2 hectare grote wilde bloementuin is aangelegd
Nadere informatieTuinvogels. Een interactieve lezing door Vogelwerkgroep Vught
Tuinvogels Een interactieve lezing door Vogelwerkgroep Vught Gildes: indeling naar omgeving Stadsvogels worden ingedeeld naar gildes: Huizenbroeders (Half)holenbroeders Struikvogels Boomvogels Park- &
Nadere informatieEcologische beoordeling masterplan. Erasmusveld-Leywegzone
Ecologische beoordeling masterplan Erasmusveld-Leywegzone Colofon Titel Ecologische beoordeling masterplan Erasmusveld-Leywegzone Projectnummer 07776 Opdrachtgever Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling
Nadere informatieTiny Forest; levert het iets op?
Tiny Forest; levert het iets op? C.J. Nonhof KNNV afdeling Delfland Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging KNNV afdeling Delfland Postbus 133 2600 AC DELFT afdelingdelfland@knnv.nl www.knnv.nl/afdelingdelfland
Nadere informatieAanvullend natuuronderzoek TATA. tbv tijdelijke natuur
Aanvullend natuuronderzoek TATA tbv tijdelijke natuur 2017 Aanvullend natuuronderzoek TATA tbv tijdelijke natuur C. van den Tempel & V. Ronde 2017 Projectleider Afdeling Opdrachtgever Financiering Foto
Nadere informatieNotitie. Erfbeplantingsplan Heikantseweg 4, Wehl. 1. Inleiding. 2. Uitgangspunten inrichtingsplan
Notitie Erfbeplantingsplan Heikantseweg 4, Wehl Datum: 10 januari 2011 Projectnr.: 09-119B Uw kenmerk: - Contactpersoon: D. (David) Sietses ecogroen advies bv Postbus 625, 8000 AP Zwolle t:038 423 64 64
Nadere informatieHOOFDWEGEN. Wat: Routes de stad in en uit Helpen om je te oriënteren in de stad Hebben status
HOOFDWEGEN Routes de stad in en uit Helpen om je te oriënteren in de stad Hebben status Twee of meer bomenrijen Grote bomen (1 e orde, tot 20 meter hoog) In ecologische verbindingszones alleen inheemse
Nadere informatiebosplantsoen Dunnen van
De gemeente Ede streeft naar een natuurlijk beheer van het openbaar groen. Deze manier van beheren is vooral geschikt voor de grotere groenobjecten, bijvoorbeeld bosplantsoen. Bij het juiste beheer kan
Nadere informatieDe cultuurhistorische waarde van de bomen en heesters, en toekomstmogelijkheden van de Scheveningseweg.
De cultuurhistorische waarde van de bomen en heesters, en toekomstmogelijkheden van de Scheveningseweg. Algemeen De Scheveningseweg is een cultuurhistorisch opmerkelijk fenomeen uit de Gouden eeuw. Het
Nadere informatieDoel Met de antwoorden kan de gemeente Wageningen een algemeen beeld formuleren van de groenbeleving door de bewoners van Wageningen Hoog.
Enquête Wageningen Hoog. U vindt hier het overzicht van de resultaten uit de bewonersenquête voor de wijk Wageningen Hoog. De enquête kon zowel digitaal als schriftelijk worden ingevuld tot 9 december
Nadere informatieDe stad als leefgebied
Ecologie Vossen die de wijken afspeuren opzoek naar openstaande kippenhokken, wilde eenden die samen met meerkoeten, waterhoenders, nijlganzen, futen en zwanen de sloten en meertjes op fleuren en muizen,
Nadere informatieVIER MODELLEN. Bouwstenen. Een meer uitgebreide beschrijving van de bouwstenen en informatie over het beheer vindt u in de bijlage.
2 VIER MODELLEN In dit hoofdstuk beschrijven we vier verschillende inrichtingsmodellen: Kleinschalig landschap, Moeraszone, Nat kralensnoer en Droog kralensnoer. In extra informatiepagina s geven we aan
Nadere informatieVoorstellen van de AVN voor het Meerjarenprogramma Groen (MJP Groen)
Ten behoeve van de Raadsleden en Wethouder Revis voor de vergadering van de Commissie Leefomgeving op Woensdag 4 maart 2015 om 9 uur. Voorstellen van de AVN voor het Meerjarenprogramma Groen (MJP Groen)
Nadere informatieOmgevingscheck De Del te Rozendaal. categorie 5 nesten: koolmees, pimpelmees, grauwe vliegenvanger, boomklever, boomkruiper en grote bonte specht
Omgevingscheck De Del te Rozendaal categorie 5 nesten: koolmees, pimpelmees, grauwe vliegenvanger, boomklever, boomkruiper en grote bonte specht Omgevingscheck De Del te Rozendaal categorie 5 nesten: koolmees,
Nadere informatieAanbevelingen voor het Groenbeleidsplan van de Wageningse natuurorganisaties
Aanbevelingen voor het Groenbeleidsplan van de Wageningse natuurorganisaties Wageningen, 25 maart 2016 1. Opstellen van een Visie voor het Groenbeleidsplan In het Groenbeleidsplan (GBP) is in Hfst. 4 een
Nadere informatieSamen houden we het landschap in de gemeente Dalfsen mooi!
De Stichting Groene en lauwe Diensten Overijssel De stichting Groene en lauwe Diensten Overijssel is opgericht door Landschap Overijssel en Natuurlijk Platteland Oost (de koepelorganisatie van Agrarische
Nadere informatie6+ 10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 3+ 8 + Opdracht EDUKIT 3
WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 6+ 10 + Wanneer is een bos een bos? Een paar bomen samen vormen pas een bos als ze een oppervlakte van 1/2 hectare beslaan. Je zou dit kunnen vergelijken met een voetbalvel
Nadere informatieDe Ontgroening. groenverlies in TU Noord
De Ontgroening groenverlies in TU Noord De entree van Delft ligt in het oosten van de stad. Van de A13 naar het centrum kwam men vroeger door een groen gebied: aan de ene kant de Delftse Hout, aan de andere
Nadere informatieNatuurtoets MCS. Planteam Groen, Recreatie en Water
Natuurtoets MCS Planteam Groen, Recreatie en Water Juli 2010 Inhoudsopgave 1. Doel en vraagstelling 2. Samenvatting 3. Afbakening 4. Wettelijk kader 5. Inventarisatie 6. Effecten van uitvoering van het
Nadere informatieWandeling rond Tanthof
Wandeling rond Tanthof Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging KNNV afdeling Delfland Postbus 133 2600 AC DELFT afdelingdelfland@knnv.nl www.knnv.nl/afdelingdelfland http://twitter.com/#!/knnvafddelfland
Nadere informatieStreefbeelden Bomen & Bos. Streefbeelden Bomen, Bos & Struweel. Stadsbomen. Van Leefbaarheid & Emotie tot Biodiversiteit & Natuureducatie
Streefbeelden Bomen, Bos & Struweel Van Leefbaarheid & Emotie tot Biodiversiteit & Natuureducatie Streefbeelden Bomen & Bos Van Leefbaarheid & Emotie tot Biodiversiteit & Natuureducatie Stadsbomen Stadsbomen
Nadere informatieVraag 1. Waarom moet je goed voor de rupsen zorgen als je vlinders wilt hebben?
Naam: VLINDERS Vlinders zijn niet weg te denken uit onze leefomgeving. In het voorjaar kunnen we haast niet wachten tot de eerste Kleine vosjes of Citroenvlinders zich laten zien. En dan in de zomer en
Nadere informatieKick-off TEEB Stad. Biodiversiteit bij groene investeringen
Kick-off TEEB Stad Biodiversiteit bij groene investeringen Meer kleur in stedelijk groen Niet alleen kwantiteit groen, Maar ook (bio)kwaliteit telt! Groen Meer kleur in het groen: meer biodiversiteit Drie
Nadere informatieProvincie Zeeland. Zeeuwse bermen steeds bonter
Provincie Zeeland Zeeuwse bermen steeds bonter Een ecologisch beheerde berm ziet er aantrekkelijk uit. Vooral wandelaars en fietsers genieten daarvan. Het is u vast wel eens opgevallen in het voorjaar
Nadere informatieAnalyse landschappelijke inpassing Recreatiecentrum Zandpol
Analyse landschappelijke inpassing Recreatiecentrum Zandpol Drs. Ing. L.M. Scholtens in opdracht van: Gemeente Emmen, Dienst Beleid Afdeling Fysiek Ruimtelijke Ontwikkeling December 2009 Het landschap
Nadere informatieOmdat de weg en het landschap bij elkaar horen. Landschapsplan Amsterdamseweg
Omdat de weg en het landschap bij elkaar horen Landschapsplan Amsterdamseweg Waarom een integraal landschapsplan? In 2018 voert de provincie onderhoud uit tussen de Schelmseweg en de A12. Voor een goede
Nadere informatie3.3 Zonering: natuurlijk en functioneel groen
3.3 Zonering: natuurlijk en functioneel groen In dit bedrijfsnatuurplan wordt een hoofdzonering aangebracht tussen 'natuurlijk groen' en 'functioneel groen'. In het natuurlijke groen is de natuurwaarde
Nadere informatieBermenplan Assen. Definitief
Definitief Opdrachtgever: Opdrachtgever: Gemeente Assen Gemeente Mevrouw Assen ing. M. van Lommel Mevrouw M. Postbus van Lommel 30018 Noordersingel 940033 RA Assen 9401 JW T Assen 0592-366911 F 0592-366595
Nadere informatieBij-vriendelijk Beheer
Bij-vriendelijk Beheer Sabine van Rooij en Anjo de Jong, Wageningen Environmental Research 13 november 2018, Klantendag Benchmark Gemeentelijk Groen Waarom? Voor welke soorten? Bijen o 358 soorten in Nederland:
Nadere informatieNotitie inspectie bomen Molenbeek Sittard 2011
Notitie inspectie bomen Molenbeek Sittard 2011 Bureau Meervelt, Ecologisch onderzoek en advies Notitie inspectie bomen Molenbeek Sittard (2.1) 2011 Status: definitief In opdracht van: Molenparc bv Contactpersoon:
Nadere informatieNatuurtoets Kop Zuidas
Natuurtoets Kop Zuidas Planteam Groen, ecologie, stedelijke Recreatie en Water Maart 2009 Inhoud Samenvatting... 3 Inleiding... 3 Eerder onderzoek... 3 Begrenzing plangebied... 4 Beschrijving van het gebied...
Nadere informatieDe Levende tuin, met een levende omheining. De Levende tuin laat uw tuin leven. Wilt u van uw tuin een groene oase maken?
FOTO S: TUINEN VAN APPELTERN met een levende omheining De omheining van een levende tuin leeft mee. Deze biedt beschutting, maar is ook toegankelijk voor kleine dieren. Van oude stenen bijvoorbeeld, zijn
Nadere informatieWandelroute Kolkven in de Oisterwijkse bossen
Wandelroute Kolkven in de Oisterwijkse bossen 3.5 km wandelen Maak een leuke korte wandeling door het Oisterwijkse bos langs enkele vennen, waaronder het Kolkven. Luister naar het geroffel van de spechten
Nadere informatieNatuurtoets bij het vernieuwingsplan Overtoomse veld
Natuurtoets bij het vernieuwingsplan Overtoomse veld Opdrachtgever: Stadsdeel Slotervaart / Overtoomse veld Opdrachtnemer: dro planteam Openbare ruimte Groen en Stadsecologie augustus 2003 Doel en vraagstelling
Nadere informatie10 jaar stadsvogelonderzoek in Terneuzen
10 jaar stadsvogelonderzoek in Terneuzen Katspolder en Zeldenrust 2008-2017 Natuurbeschermingsvereniging De Steltkluut Foto: Johnny du Burck Alex de Smet 25 februari 2018 Stadsvogels in Nederland het stedelijk
Nadere informatieBroedvogels van de begraafplaats Soerenseweg in Apeldoorn 2015
Broedvogels van de begraafplaats Soerenseweg in Apeldoorn 2015 Martin Heinen Vogelwerkgroep Oost-Veluwe, Apeldoorn 1 1. Inleiding De gemeente Apeldoorn heeft Vogelwerkgroep Oost-Veluwe gevraagd een inventarisatie
Nadere informatieOoibossen zijn bossen die op natuurlijke wijze zijn ontstaan en langs rivieren groeien.
Ooibossen Definitie Ooibossen zijn bossen die op natuurlijke wijze zijn ontstaan en langs rivieren groeien. Ooi is een oud woord voor nat terrein nabij een rivier Deze bossen worden voortdurend blootgesteld
Nadere informatiegelet op artikel 149 van de Gemeentewet en artikel 4:11a van de Algemene plaatselijke verordening Ede 2012;
Nadere regel vellen houtopstanden Ede Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Ede; gelet op artikel 149 van de Gemeentewet en artikel 4:11a van de Algemene plaatselijke verordening Ede
Nadere informatieExcursies 2017 in de Goudse groengebieden
Excursies 2017 in de Goudse groengebieden Uit de serie Groenwandelingen in Gouda 4 kreeft zwanebloem 2 oeverzwaluwhotel grasland kievitsbloemen Excursies 2017 in de Goudse groengebieden Excursies onder
Nadere informatieEen b(l)oeiend sportpark
Een b(l)oeiend sportpark Naar een hogere biodiversiteit en belevingswaarde van sportparken Mascha Visser Bureau Waardenburg Ruim dertig jaar onafhankelijk onderzoek, advies en ontwerp op het gebied van
Nadere informatieDe ringslang een bijzondere bewoner van Gouda
De ringslang een bijzondere bewoner van Gouda Uit de serie Natuur in Gouda 10 2 colofon tekst: Cyclus, gemeente Gouda en RAVON lay-out: Steenbergen Ontwerp Studio foto s: André van Kleinwee en Richard
Nadere informatieWandelroute Heerenduinen Nationaal Park Zuid-Kennemerland
Wandelroute Heerenduinen Nationaal Park Zuid-Kennemerland 4.5 km wandelen Hoge duintoppen met fantastisch uitzicht, bossen met eeuwenoude eiken en zingende nachtegalen in het voorjaar. Dat is landgoed
Nadere informatieDagpauwoog Hoe ziet hij eruit? Wanneer vliegt hij? Waar kun je hem vinden? Waar leven de rupsen? Atalanta
Je hebt vast wel eens een vlinder gezien. Maar heb een vlinder wel eens goed bekeken? Weet je welke planten een rups lekker vindt? En weet je het verschil tussen dagvlinders en nachtvlinders? De vlinders
Nadere informatieWat hebben bijen nodig?
Wat hebben bijen nodig? Plek om te nestelen en te schuilen Genoeg voedsel Bijen zijn volledig afhankelijk van bloemen: stuifmeel (bouwstof) en nectar (brandstof). Hoe meer floristische diversiteit, hoe
Nadere informatieWat kunt u doen... Biodiversiteit in de Stad
Kansen voor Biodiversiteit in de Stad Klik op de stadskaart voor meer info per onderdeel van de stad Biodiversiteit in de Stad Biodiversiteit gaat wereldwijd achteruit. Steden kunnen een bijdrage leveren
Nadere informatieWat valt er te kiezen?
Marijn Nijssen Effecten van duinbegrazing op faunadiversiteit Begrazing Wat valt er te kiezen? Effecten van duinbegrazing op faunadiversiteit Wat valt er te kiezen? Marijn Nijssen Bart Wouters Herman van
Nadere informatieSoortenlijst Flora faunawet. Bestendig beheer gemeentelijke groenvoorziening
Soortenlijst Flora faunawet Bestendig beheer gemeentelijke groenvoorziening 25 beschermde soorten zie soortenlijst t.b.v. F&F wet pag. 2: Deze 25 herkennen tijdens het examen. pag 3 t/m 7: Één of enkele
Nadere informatie-Rooien van het aanwezige sierplantsoen en enkele acacia s en zomereiken. -Transportbewegingen van mensen en voertuigen en aanvoer van materieel
Zwolle, 25 oktober Henk Hunneman Natuuronderzoek pompstation Wageningen Aanleiding Vitens is voornemens om op de locatie van productiebedrijf Wageningen het huidige drinkwaterreservoir te vervangen door
Nadere informatieDen Haag Bij voorbeeld. Initiatiefvoorstel voor bijvriendelijk handelen
Den Haag Bij voorbeeld Initiatiefvoorstel voor bijvriendelijk handelen Inleiding Bijensterfte neemt wereldwijd en in Nederland alarmerend toe. Door het grootschalige gebruik van giftige bestrijdingsmiddelen
Nadere informatieGroenstructuurplan. Publieksversie
Groenstructuurplan Publieksversie Leidschendam-Voorburg moet nóg groener. De gemeente wil een groene woonstad zijn. Vergeleken met gemeentes in de omgeving is er in onze gemeente al veel groen. Het bestaat
Nadere informatieBloemrijke bermen in Leiderdorp. behoort bij Speerpuntproject 1 Ecologische verbindingszones uit het Groenstructuurplan
Bloemrijke bermen in Leiderdorp behoort bij Speerpuntproject 1 Ecologische verbindingszones uit het Groenstructuurplan Opgesteld door: I. van der Wiel Afdeling: Beleid Datum: 25 augustus 2011 Inleiding
Nadere informatieDe patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen.
De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen. Tekeningen Ciel Broeckx, juni 2010. 1 De Europese Unie heeft in 2002 afgesproken om het verlies aan biodiversiteit
Nadere informatieGemeente Heusden Quick-scan Wethouder van Buulweg Nieuwkuijk
Life+/Blues in the Marshes, actie A-4 Gemeente Heusden Quick-scan Wethouder van Buulweg Nieuwkuijk DE GROOT ECOLOGISCH ADVIES EN INRICHTING Gemeente Heusden Quick-scan Wethouder van Buulweg Nieuwkuijk
Nadere informatieBijlage 1 Ecologisch onderzoek
Page 1 of 5 Bijlage 1 Ecologisch onderzoek Plan: Hoofdwinkelcentrum Status: vastgesteld Plantype: bestemmingsplan IMRO-idn: NL.IMRO.0406.BPHWC2011-VG01 In dit bureauonderzoek is de bestaande situatie vanuit
Nadere informatieGEMEENTEBLAD Officiële publicatie van Gemeente Ede (Gelderland)
Tekst van de regeling Concept Nadere regel vellen houtopstanden Ede Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Ede; gelet op artikel 149 van de Gemeentewet en artikel 4:11a van de Algemene
Nadere informatieBUURTVERENIGING "NIEUWE MEER" 20 JAAR!
BUURTVERENIGING "NIEUWE MEER" 20 JAAR! Redactie: Arien van Steenderen Anneke Eikelenboom Anouchka Bonnema Jan Snoep Eindredactie: Koos Bonnema Tekstverwerking: Sylvia Frenks-Fritscheck Omslag: Arien van
Nadere informatieNATUURVRIENDELIJK TUINIEREN HOE MAAK IK VAN MIJN TUIN EEN NATUURPARADIJS?
NATUURVRIENDELIJK TUINIEREN HOE MAAK IK VAN MIJN TUIN EEN NATUURPARADIJS? De gemeente Hellevoetsluis wil de hoeveelheid groen en de verscheidenheid aan planten en dieren in de stad vergroten. Naast het
Nadere informatieDossiernummer: 23-10-2013 Projectnummer:
Bijlagen bij verordening subsidies natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen 2014: 1. Inrichtingseisen natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen; 2. Richtlijnen voor natuurvriendelijk onderhoud.
Nadere informatieL E I D S E H O U T : S U M M E R J A Z Z E N W E R F P O P 2 0 1 3
NATUURBELEVEN BV L E I D S E H O U T : S U M M E R J A Z Z E N W E R F P O P 2 0 1 3 QUIC K SCA N FLORA - EN FAUNAWE T NatuurBeleven bv. dr. M. Kuiper Oostermeerkade 6 1184 TV Amstelveen 020/4720777 mark@natuurbeleven.nl
Nadere informatieQuick scan ecologie Frankemaheerd te Amsterdam ZO
Quick scan ecologie Frankemaheerd te Amsterdam ZO Quick scan ecologie Frankemaheerd te Amsterdam ZO Auteur Opdrachtgever Projectnummer Ingen foto omslag P.J.H. van der Linden Rochdale 12.060 september
Nadere informatieLEVE(ND) ZUID-HOLLAND
LEVE(ND) ZUID-HOLLAND Een aantrekkelijke provincie met 15 natuurtoppers* Initiatiefnemers: Geen prachtige landschappen zonder soortenrijkdom Zuid-Holland is een prachtige provincie met een grote diversiteit
Nadere informatieFactsheet Natuur en groen
1. Inleiding Factsheet Natuur en groen Deze factsheet bestaat uit de onderdelen natuur (natuurbescherming en natuurbeheer) en groen. Bij natuurbescherming en natuurbeheer gaat het om bescherming en waarborgen
Nadere informatieWandelen Wandelroute Leuvenumse Bos, bij Ermelo
Wandelen Wandelroute Leuvenumse Bos, bij Ermelo 5 km Waar Leuvenumse bossen Vertrekpunt Parkeerplaats Poolseweg [https://maps.google.com/? q=52.3032,5.71531] Gevarieerde wandelroute langs de Leuvenumse
Nadere informatieDe verschillen tussen de onderhoudsniveaus basis en accent zijn aangegeven in de tekst door middel van een onderstreping.
BIJLAGE A. BEELDBOEK GROEN KERNEN In de wijken krijgt de openbare ruimte een gemiddelde kwaliteit. Dit onderhoudsniveau noemen we basis. In de wijken dragen inwoners vervolgens zelf bij aan het beheer
Nadere informatieWandelweg nr. 8 : La grande Virée : Rendeux Merkteken:
Wandelweg nr. 8 : La grande Virée : Rendeux Merkteken: La grande Virée biedt de buitengewone gelegenheid een nieuwe en oordeelkundige blik te werpen op de vele aantrekkelijke en betoverende aspecten van
Nadere informatieQuick-scan Inrichting Van Wijk Valkenswaard
Quick-scan Inrichting Van Wijk Valkenswaard DE GROOT ECOLOGISCH ADVIES EN INRICHTING Quick-scan Inrichting Van Wijk Valkenswaard In opdracht van: Bosgroep Zuid Nederland Juni 2014 DE GROOT ECOLOGISCH ADVIES
Nadere informatieDagvlinderwaarnemingen Balgoijse Wetering (west) 2016
Dagvlinderwaarnemingen Balgoijse Wetering (west) 2016 Kleine vos Hans Hollander 5 november 2016 Rapport 34 ir. Hans Hollander Oudelaan 2005 6605 SC Wijchen 06-37384467 hanshollander@xmsnet.nl Overige publicaties:
Nadere informatieVlinders. Tijdstip: op een mooie zonnige dag in mei, juni of juli
KB8 Tijdsinvestering: 45 minuten 1/2 3/4 5/6 7/8 lente zomer herfst winter Vlinders. Tijdstip: op een mooie zonnige dag in mei, juni of juli 1. Inleiding Vlinders in alle kleuren en maten spreken de mensen
Nadere informatieDe weg eist zijn tol: 10 jaar verkeersslachtoffers op de Nijmeegsebaan in Groesbeek
De weg eist zijn tol: 10 jaar verkeersslachtoffers op de Nijmeegsebaan in Groesbeek Kees Schreven NOU-congres, De Hoeve van Nunspeet, 7-9 januari 017 Mac Gillavry D. 1930. De Levende Natuur 3: 10. Mac
Nadere informatieDe Dennen. Wandelen. Paardrijden. Fietsen. Onderedeel van Nationaal Park Duinen van Texel
Staatsbosbeheer Nationaal Park Duinen van Texel Ruijslaan 92, 1796 AZ De Koog T 0222-317741 www.staatsbosbeheer.nl Wandelen Fietsen Paardrijden De Dennen Onderedeel van Nationaal Park Duinen van Texel
Nadere informatieOntwikkelingsperspectief Madurodam
Inhoud presentatie Juli 2016 Ontwikkelingsperspectief Madurodam Toekomst Madurodam in Den Haag Madurodam is een van de bekendste dagattracties van Nederland. Al jaren trekt Madurodam vele bezoekers uit
Nadere informatieRouting Delft - Delftse Hout Delft
Routing Delft - Delftse Hout Delft Drie routes verbinden centrum en buitengebied A13 stedelijke as 1:10.000 natuuras Delftse Hout educatieve as Werkboek Buro Lubbers 1304 Delftse Hout Drie assen tussen
Nadere informatie2012 Rebo International b.v. deze uitgave 2012 Rebo Productions b.v., Lisse www.rebo-publishers.com info@rebo-publishers.com
Colofon Inhoud 2012 Rebo International b.v. deze uitgave 2012 Rebo Productions b.v., Lisse www.rebo-publishers.com info@rebo-publishers.com coverfoto s (Roodborst) Michel Geven (voorzijde) Nico van Kappel
Nadere informatie- er sprake is van een wettelijk geregeld belang (waaronder het belang van land- en bosbouw,
Bureauonderzoek ecologie, wijzigingsplan IJsseldijk-West Ecologie Bij de voorbereiding van een ruimtelijk plan dient onderzocht te worden of de Flora- en faunawet, de Natuurbeschermingswet 1998 en het
Nadere informatieBOMEN VOOR KOEIEN VERSLAG
BOMEN VOOR KOEIEN VERSLAG 2018 Ik weet: t gebeurt, maar ik vind het niet kunnen, Dat wij dieren het licht in hun ogen misgunnen. Plant duizenden bomen, liefst brede en hoge En gun een koe de schaduw in
Nadere informatieLandschappelijke elementen
Welkomstkaarten voor Landschappelijke elementen Gaan voor groen! Behoud en herstel van landschappelijke elementen? Geweldig! Landschappelijke elementen zijn van culturele en historische waarde. Maar ze
Nadere informatieToetsing en begrenzing Ecologische HoofdStructuur binnen het plangebied Zeven Geitjes en omgeving te Tilburg
Toetsing en begrenzing Ecologische HoofdStructuur binnen het plangebied Zeven Geitjes en omgeving te Tilburg Opdrachtgever: gemeente Tilburg Oktober 2011 Antonie van Diemenstraat 20 5018 CW Tilburg 013-5802237
Nadere informatieVlakdekkende inventarisatie naar jaarrond beschermde nestof verblijfplaatsen van diersoorten op toekomstige natuurbegraafplaats Hoeve Ruth
Vlakdekkende inventarisatie naar jaarrond beschermde nestof verblijfplaatsen van diersoorten op toekomstige natuurbegraafplaats Hoeve Ruth Vlakdekkende inventarisatie naar jaarrond beschermde nest- of
Nadere informatieSubsidie voor aanleg natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen
Subsidie voor aanleg natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen Heeft u een perceel of grenst uw woning of bedrijf aan een watergang en wilt u uw oever veranderen in een natuurvriendelijke oever? Dan
Nadere informatieWAT IS EEN HOUTWAL OF HOUTSINGEL?
WAT WAT IS EEN HOUTWAL OF HOUTSINGEL? Houtwallen en -singels zijn lange stroken grond begroeid met struiken en bomen. De diverse benamingen duiden op een verschillende ontstaansgeschiedenis. Hout- of boswallen
Nadere informatieGROENE LOPER VECHTDAL, OMMEN
GROENE LOPER VECHTDAL, OMMEN ROUTE 15 km 20 17 De Groene Loper verbindt groene initiatieven, zo ook in het Vechtdal. Ontdek in Ommen een aantal plekken waar gezamenlijk is gewerkt aan het vergroten van
Nadere informatieNatuurvriendelijk beheer voor Gentse parken
Natuurvriendelijk beheer voor Gentse parken Natuur is niet alleen te vinden 'op den buiten'. Ook in onze Gentse parken en natuurgebieden vinden we veel planten en dieren. Door het openbaar groen op een
Nadere informatieBiodiversiteits heg. www.enand-design.com. 2007 De Biodiversiteits heg is een auteursrechtelijk beschermd werk van Jacqueline Couwenberg 06-52088979
Biodiversiteits heg 2007 De Biodiversiteits heg is een auteursrechtelijk beschermd werk van Jacqueline Couwenberg 06-52088979 www.enand-design.com Voor vogels zijn er plekken gemaakt waarin ze kunnen nestelen,
Nadere informatieWist je dat?... Overwintering van vlinders. Vragen. De vlinder. De levenscyclus..
Lesbrief groep 5 6 Inhoudsopgave Wist je dat?... Vlinderwiel Stripverhaal.. Overwintering van vlinders. Vlinder mobiel Het voedsel van rupsen.. Vragen. De vlinder. De levenscyclus.. 1 Wist je dat Allerlei
Nadere informatiePARK MAASHORST. Wonen op het mooiste plekje van Uden. Met natuurgebied De Maashorst als achtertuin. PARKMAASHORST.NL
PARK MAASHORST Wonen op het mooiste plekje van Uden. Met natuurgebied De Maashorst als achtertuin. PARKMAASHORST.NL Een gebied met ongekende mogelijkheden In het Noorden van Uden, aan de rand van één van
Nadere informatieNATTE ECO ZONE SCHUYTGRAAF BEELDENBOEK
NATTE ECO ZONE SCHUYTGRAAF BEELDENBOEK NATTE ECOZONE SCHUYTGRAAF Inleiding 3 Ontwerp 5 Water 7 Randen en oevers 9 Eilanden 13 Verbindingen 17 Gebruik 21 Beplanting 25 I n h o u d NATTE ECOZONE SCHUYTGRAAF
Nadere informatieQuickscan natuur terrein aan de Bosruiter in Zeewolde
Quickscan natuur terrein aan de Bosruiter in Zeewolde 22 december 2011 Zoon buro voor ecologie Colofon Project: Quickscan natuur terrein aan de Bosruiter in Zeewolde Opdrachtgever: mro Uitvoerder Zoon
Nadere informatieWandelroute De Diepen, Sint-Jansberg
Wandelroute De Diepen, Sint-Jansberg 4 km wandelen Deze stevige wandeling gaat grotendeels door het bos. Beklim de steile berg en kijk uit over drie provincies en het Duitse Reichswald op deze mooie wandelroute
Nadere informatie1 NATUUR. 1.1 Natuurwetgeving & Planologie
1 NATUUR 1.1 Natuurwetgeving & Planologie De bescherming van de natuur is in Nederland vastgelegd in respectievelijk de Natuurbeschermingswet en de Flora- en faunawet. Deze wetten vormen een uitwerking
Nadere informatieDieren in de winter. Kids for Animals winter spreekbeurt. Brrr. Honden
Dieren in de winter Brrr In de winter kun jij een lekkere warme trui aantrekken. Bij dieren werkt dit anders. Sommige kunnen heel goed tegen de kou, andere minder. Het ene dier krijgt een dikke vacht,
Nadere informatieEcologisch Beheer. Speeldernis.nl, Rotterdam
Ecologisch Beheer Speeldernis.nl, Rotterdam Inleiding Koen van der Hauw Ecologisch: Aandacht voor mens Aandacht voor inheemse planten en dieren Aandacht voor milieu Groenling: Ecologisch Beheer 2 Opbouw
Nadere informatie