Natuur en Landschap: naar nieuwe vormen van betrokkenheid en financiering uitgebreide themabeschrijving
|
|
- Jozef Verstraeten
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Natuur en Landschap: naar nieuwe vormen van betrokkenheid en financiering uitgebreide themabeschrijving (september 2011) Wat is het probleem/de uitdaging? In de afgelopen decennia zijn natuur en landschap steeds verder weggedreven uit de belevingswereld van mensen. Mensen herkennen zich steeds minder in het natuurverhaal van overheden en natuurorganisaties. Een louter ecologische insteek (natuur is er voor planten en dieren) en een verstard systeem van wet- en regelgeving zijn belangrijke oorzaken voor dit verminderde draagvlak. Natuur is vertechnocratiseerd tot natuurdoeltypen en Natura2000-beperkingen. Het gebruik van natuur door de burgers van Nederland beperkt zich tot maar een paar vormen van recreatie. Overheidsdominantie in financiering is toegenomen en dat maakt natuur en landschap erg kwetsbaar mogelijkheden van financiering door ondernemers en burgers zijn uit beeld geraakt en blijven hierdoor onderbenut. Als burger of bedrijf zelf natuur realiseren en onderhouden is bijna onmogelijk. Ondernemers zien natuur steeds meer als een bedreiging en niet als een kans om te ondernemen. Tegelijkertijd is een ontwikkeling gaande waarin overheden de financiële middelen voor natuur zeer stevig afbouwen. Natuur en landschap dreigen tussen de wal en het schip te vallen. En dat terwijl groen volop kansen biedt tot het oplossen van hardnekkige maatschappelijke problemen en het benutten van kansen op het terrein van bijvoorbeeld gezondheid, welzijn en geluk, veiligheid en basisbenodigdheden voor de biobased economy, nationaal inkomen en vestigingsklimaat. Zonder maatschappelijk draagvlak en zonder een gezonde, stabiele, financiële basis zal het areaal groen in Nederland krimpen en zal de kwaliteit van het resterende groen verslechteren. Natuur en landschap zullen daardoor minder bereikbaar, bruikbaar en beleefbaar worden en de diverse functies die natuur en landschap voor mensen, planten en dieren vervullen, zullen afbrokkelen. Natuur zal saaier, eenvormiger en minder toegankelijk worden en minder planten- en diersoorten zullen zich er thuis voelen. Het gouden randje dat natuur en landschap ongemerkt voor de BV Nederland vormen wordt dof. Bij het denken en dromen over natuur en landschap komt een beeld naar voren van Nederland als een aantrekkelijk land waarin natuur en landschap vanaf ieders voordeur tot aan de grote natuurgebieden op diverse manieren bijdragen aan de kwaliteit van ons leven en aan de kwaliteit van flora en fauna / biodiversiteit. In dit streefbeeld zijn natuur en landschap een gewaardeerd onderdeel van ieders directe omgeving, is natuur er in 1
2 het groot en in het klein en hebben overheden én burgers én bedrijven allemaal één of andere vorm van betrokkenheid bij die natuur. Iedereen snapt dat natuur zowel in de stad als in het landelijk gebied van grote waarde is voor zowel planten en dieren als voor mensen. Het is heel normaal dat natuur en landschap op velerlei manieren worden benut en dat slimme combinaties worden gemaakt met landelijke prioriteiten zoals klimaatverandering en waterberging. Diverse sectoren en topsectoren maken zich sterk voor een gevarieerde natuur. De natuursector is een professionele leverancier van groen voor de hele maatschappij. Nederland is in dit streefbeeld dusdanig groen dat grote bedrijven er graag hun hoofdkantoren vestigen. De productie van materialen voor de binnenlandse en buitenlandse biobased economy en de levering van diensten voor de belevenismaatschappij leveren een significante bijdrage aan het Bruto Nationaal Product. Waar zit de hardnekkigheid? Meerdere aspecten veroorzaken het voortbestaan van problemen en het niet benutten van maatschappelijke kansen. Bij burgers en bedrijven ontbreekt een gevoel van urgentie en verbondenheid/eigenaarschap. Doordat verantwoordelijkheden voor en mogelijkheden om te participeren in natuur en landschap bij hen uit beeld zijn geraakt, weten mensen niet meer wat het belang van groen is voor hen zelf, de biodiversiteit en het natuurlijk systeem. Als mensen zich dat wel beseffen, dan nog hebben ze niet het idee dat ze zelf iets kunnen betekenen. Natuur is er automatisch, het gaat vanzelf. Dit vertaalt zich ook in een lage positie van natuur en landschap op de prioriteitenladder van politiek en bestuur. Net als veel andere elementen in de openbare ruimte lijden natuur en landschap aan het probleem dat het van iedereen en daardoor tegelijk van niemand is. Natuur is niet of nauwelijks exclusief te maken. Het is onmogelijk partijen die niet bijdragen aan realisatie of beheer uit te sluiten van het gebruik ervan. Denk daarbij aan het inademen van schone lucht of het baat hebben bij CO 2 -vastlegging. Overheden en natuurorganisaties zijn niet in staat natuur en landschap zodanig te plannen en te ontwerpen dat het voldoet aan de wensen van zowel flora en fauna als ook van mensen. Beleidsmakers en natuurorganisaties streven vooral de natuur na die bijzondere soorten trekt. Mensen willen natuur die ze op allerlei manieren kunnen gebruiken en beleven. Bij de realisatie van natuur en landschap is het vaak zo dat degene die investeert en op die manier de maatschappelijke waarden produceert niet degene is die ook de inkomsten op zijn bankrekening bij kan schrijven. Denk aan de natuurbeheerder die een recreatieroute aanlegt. Een nieuwe groep recreanten bezoekt het gebied, hetgeen de natuurbeheerder geen inkomsten oplevert, maar wel extra kosten voor het verwijderen van het vuilnis. De horeca-ondernemer die een pannenkoekenrestaurant exploiteert ziet zijn omzet groeien, zonder daarvoor te hebben hoeven investeren. Op die manier ontstaat er geen motivatie om vanuit bedrijfsmatige overwegingen geld of 2
3 energie te steken in natuur. Daar komt nog bij dat er tot op heden weinig manieren zijn om met natuur en landschap geld te verdienen. Slechts enkele producten en diensten worden via de markt verkocht. Overheden belemmeren participatie. Als burgers en bedrijven willen investeren, staan diverse hobbels op het gebied van wet- en regelgeving en financiering initiatieven in de weg. Het realiseren van een nieuw landgoed kost ten minste tien jaar. Het is makkelijker en goedkoper een heel wildpark in Afrika te kopen dan een natuurgebiedje in Nederland te ontwikkelen. Waar zijn anderen al mee bezig? Het natuurverhaal van overheden en natuurorganisaties is te zeer gericht geweest op ecologische doelen. Natuurorganisaties benadrukken steeds meer de relatie met de consument in hun communicatie. Er wordt echter nog niet echt intensief gewerkt aan de realisatie van door mensen gewenste natuur. Overheden plannen natuur nog steeds op basis van ecologische doelen. Het kabinet werkt wel aan een versoepeling van natuurregels, waardoor economische bedrijvigheid meer ruimte krijgt. Overheidsdominantie in financiering is toegenomen en dat maakt natuur en landschap erg kwetsbaar. Als gevolg van bezuinigingen onderzoeken overheden momenteel mogelijkheden voor meer particulier initiatief. Het is echter nog niet zo dat alle bestaande belemmeringen voor particulier initiatief op grote schaal worden weggenomen. Natuurbeherende organisaties zijn op zoek naar nieuwe manieren om geld te verdienen met natuur als alternatief voor overheidsfinanciering. Overheden geven vorm aan een nieuwe verantwoordelijkheidsverdeling op het gebied van natuur en landschap. Provincies krijgen een belangrijker rol dan voorheen en aan particulieren worden meer verantwoordelijkheden toegedicht. Het ministerie van EL&I werkt aan een nieuwe natuurwet. Eén van de instrumenten die overheden tot nu toe hebben ingezet om te werken aan de bestaande problemen, is het laten uitvoeren van onderzoeken en het opstarten van eenmalige pilots. Via onder meer MKBA s, TEEB, en Groene Diensten wordt getracht de waarde van natuur en landschap in termen van geld uit te drukken. Dit roept veel discussie op en het blijft bij kennis en adviezen en heeft nog nauwelijks geleid tot zichtbare veranderingen. Er zijn talloze projecten op het gebied van agrarisch natuurbeheer, waarbij wordt geprobeerd een deel van de agrarische bedrijven in Nederland weer een nevenfunctie in natuurproductie te geven. Agrarische natuur blijft feitelijk in tegenspraak met de wens in een deel van de agrarische sector om steeds grootschaliger en monofunctioneler te werk te gaan. 3
4 Er zijn op een paar locaties in Nederland enkele eerste initiatieven in ontwikkeling waarbij burgers en bedrijven gezamenlijk kunnen investeren in natuur. Bij de meeste van dit soort initiatieven gaat het om het bijeenbrengen van middelen om het bezit van een ander te financieren (landschapsveilingen door Triple-e, natuuraandelen van Das & Boom, etc.). Nationaal Groenfonds, Habitura, Triodos bank en de ASN-bank zijn voorbeelden van organisaties die actief zijn en openstaan voor samenwerking met anderen op het terrein van nieuwe financieringsconstructies. Er is een breed palet aan partijen waarmee zinvolle samenwerking kan leiden tot verdere ontwikkeling van nieuwe inzichten, nieuwe ontwerpen, nieuwe routines en nieuwe bekwaamheden. Juist de samenhang tussen deze vier elementen in de innovatieketen ontbreekt veelal in de huidige activiteiten. Veel rapporten, veel ideeën, veel pilots maar weinig voorbeelden van doorbraken op systeemniveau waarbij aantoonbaar nieuwe routines en bekwaamheden hoofdstroom in denken en werken zijn geworden. Kansrijke zoekrichtingen voor InnovatieNetwerk InnovatieNetwerk gaat binnen dit thema de komende periode aan de volgende omslagen werken: Van natuur in de EHS en landschap in de Nationale Landschappen naar groen is overal. De Ecologische Hoofdstructuur is een fantastisch concept, als snelwegennet voor Nederlandse en Europese natuur. Planten en dieren kunnen wonen en migreren door een aaneengesloten netwerk van groene gebieden. Bij de realisatie en het beheer van deze groene snelweg is nieuwe betrokkenheid van nieuwe partijen onontbeerlijk. Naast de EHS zijn tijdelijke of permanente leefplekken in het landelijk gebied, in parken, op stedelijke left-over-plekjes, in vijvers, sloten en grachten, op daktuinen, groene bedrijventerreinen, etc. minstens zo belangrijk voor flora en fauna. Een mix van EHSnatuur, agrarische cultuurnatuur en stadsnatuur, dat is waar planten, dieren en mensen het best bij gedijen. De omslagen in denken en doen die nodig zijn, hebben te maken met de erkenning van het belang van groen buiten de EHS voor zowel mensen als voor de biodiversiteit en de mogelijkheid voor iedereen om daar op zijn eigen manier van te profiteren én aan bij te dragen. InnovatieNetwerk wil maatschappelijke discussie stimuleren, die leidt tot nieuwe inzichten. Beleidsmakers, bestuurders, terreinbeheerders, burgers en bedrijven die met elkaar in gesprek gaan over het groen dat ze willen en de wijze waarop we dat willen realiseren en beheren. Een voorbeeld daarvan is het vergroenen van bedrijventerreinen. 4
5 Met diverse communicatiemiddelen wil InnovatieNetwerk een veelheid aan doelgroepen aanspreken en stimuleren zelf initiatieven te gaan ontplooien om Nederland groen te maken. InnovatieNetwerk zal daarom investeren in de toepassing van moderne media en nieuwe technieken op het gebied van layars, augmented reality, real time informatie via apps en websites, etc.. Deze nieuwe media biedt tevens mogelijkheden directe verbindingen te leggen tussen terreineigenaren, overheden, gebruikersgroepen, bedrijfsleven en belangenbehartigers. Hiermee wordt een vraaggestuurde ontwikkeling van natuur en landschap mogelijk, hetgeen de betrokkenheid van nu nog onbereikte of zelfs onbekende doelgroepen substantieel zal vergroten. Van de overheid plant, realiseert en financiert het beheer van natuur en landschap, naar burgers en bedrijven nemen samen met overheden initiatieven voor de realisatie en het beheer van groen. Via het opstarten van praktijkpilots in concepten als Knooperven en Nieuwe Marken draagt InnovatieNetwerk bij aan het creëren van nieuwe voorbeelden waar mensen zélf eigenaar en financier zijn van natuur én met zeggenschap over het beheer. Ook werkt InnovatieNetwerk aan praktijkpilots op het gebied van gebiedsgerichte samenwerking in planning, inrichting, beheer en marketing, die het niveau van individuele eigenaren overstijgt. Bij het benutten van burgers en bedrijven als initiatiefnemers en financiers van natuur en landschap wordt actief gezocht naar verbinding met andere sectoren. Zo hebben de zorgsector en de recreatiesector groot belang bij een voldoende groen van hoge kwaliteit. De kunst is het groen nog beter te laten voldoen aan de wensen van de betrokkenen in deze sectoren én deze sectoren mede verantwoordelijk te maken voor de aanleg en het beheer van natuur en landschap. Dit komt bijvoorbeeld tot uiting in het concept Gezondheidslandschappen. InnovatieNetwerk zal inzichtelijk maken welke andere sectoren van waarde kunnen zijn en andersom voor de natuursector en een bijdrage leveren aan het leggen van nieuwe verbindingen. Een voorbeeld hiervan is de samenwerking met de recreatiesector in de strategische alliantie STIRR. Van natuur en landschap kosten alleen maar geld naar met groen kun je en mag je geld verdienen. Natuur en landschap leveren direct en indirect een aanzienlijke bijdrage aan de Nederlandse economie. Het gebruik door mensen van natuur en landschap voor bijvoorbeeld recreatieve doeleinden is algemeen geaccepteerd. De productie en oogst van producten zoals hout zijn lange tijd naar de achtergrond geschoven geweest vanuit een veronderstelling dat zich een dergelijk gebruik van natuur en landschap minder goed verhield met biodiversiteitsdoelen. 5
6 Een belangrijke opgave is het ontwikkelen van concepten die laten zien dat natuur en landschap geen kostenpost zijn, maar eerder een kapitaalgoed dat andere functies versterkt. Daarmee benut InnovatieNetwerk nieuwe kansen voor allerlei combinaties van functies die ook geld opleveren. Aan natuur kan en mag je ook verdienen zonder de publieke functies uit het oog te verliezen. Om in Nederland serieus werk te maken van de biobased economy en tegelijkertijd de doelen op het gebied van klimaatverandering te bereiken, zijn groene grondstoffen uit de landbouw onmisbaar, evenals groene grondstoffen uit natuur en landschap. Te denken valt dan bijvoorbeeld aan hout voor de bouw en voor de productie van chemicaliën en transportbrandstoffen, gras voor de productie van papier en riet voor de opwekking van duurzame energie. Daarbij zullen de functies op het gebied van biodiversiteit/ecologie in evenwicht dienen te blijven met de andere functies. Een andere vorm van productie betreft de levering van duurzame energie door exploitatie van windturbines, die kunnen worden gerealiseerd in bos- en natuurgebieden. InnovatieNetwerk zal de herwaardering van de productiefunctie van natuurgebieden als basis voor een geslaagde biobased economy stimuleren door praktijkpilots, het ontsluiten van leerervaringen uit het buitenland, het organiseren van discussie en het analyseren van ketens en innovatiemechanismen binnen en tussen ketens. Voorts kan InnovatieNetwerk alternatieve ontwerpen voor natuur in Nederland vormgeven, inclusief nieuwe vormen van gebruik met de bijbehorende verdienmodellen. Door kansrijke perspectieven te schetsen, kan InnovatieNetwerk initiatieven losweken die onverwachte partners in staat stellen te investeren in groen. Om dergelijke ideeën te realiseren zal een aantal nieuwe instrumenten ontwikkeld moeten worden. Denk aan financieringsvormen of nieuwe juridische en fiscale constructies. En er zal nagedacht moeten worden over nieuwe samenwerkingsverbanden tussen consumenten, overheden, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven. Overige activiteiten van InnovatieNetwerk Toepassing op grote schaal van de nieuwe ontwerpen en concepten staat of valt bij de vraag of partijen instaat zijn en openstaan voor het ontwikkelen van nieuwe routines en bekwaamheden. Partijen, zoals gemeenten en provincies, die zelf concreet aan de slag gaan met de concepten zullen bij de toepassing van elementen van de staalkaart in de praktijk geconfronteerd worden met veel vragen en uitdagingen. Het creëren van condities voor deze partijen om aan de slag te kunnen is één van de succesfactoren van het daadwerkelijk realiseren van een omslag in denken en werken. Het ervoor zorgen dat die condities door anderen geschapen worden maakt ook onderdeel uit van een succesvolle innovatieketen en daarmee van het werk van InnovatieNetwerk. Daarbij past ook het waar nodig bijdragen aan het veranderen van de institutionele context en het 6
7 stimuleren van het experimenteren met nieuw beleid als voorbereiding op de volgende generatie beleid. Daar waar overheden ongewild belemmeringen hebben gecreëerd, wil InnovatieNetwerk dat inzichtelijk maken en beleidsmakers inspireren met voorbeelden over hoe het ook kan. Dit kan betrekking hebben op uiteenlopende zaken, zoals het bieden van gelijke kansen bij het realiseren en beheren van natuur, het zorgdragen voor wet- en regelgeving en het formuleren van beleid waarin natuur en landschap binnen de ecologische kaders kunnen worden benut als gebruiksnatuur. Voor het wegnemen van drempels die de wet- en regelgeving opwerpt, kan InnovatieNetwerk voorts discussie aanwakkeren, alternatieve beleidsvoorstellen doen en via praktijkpilots aantonen hoe het ook of hoe het wel kan. Geslaagde voorbeelden uit het buitenland kunnen ons daarbij inspireren. 7
AQUATISCHE LANDBOUW. haal meer uit land én water
AQUATISCHE LANDBOUW haal meer uit land én water AQUATISCHE LANDBOUW Waarom wel het land, maar niet de sloot benutten in de veenweiden? Dat is de vraag waar het om draait in het icoon Aquatische landbouw
Nadere informatieMANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND
MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND WERK ALS ÉÉN OVERHEID De fysieke en sociale leefomgeving van Nederland gaan de komende decennia ingrijpend veranderen. Transities in de energievoorziening, de landbouw,
Nadere informatieMANIFEST Duurzaam Den Haag
MANIFEST 2018-2028 Duurzaam Den Haag Duurzaam Den Haag Manifest 2018-2028 De uitdaging van de aarde is de uitdaging van Den Haag De 21ste eeuw stelt ons voor grote nieuwe uitdagingen. Klimaatverandering
Nadere informatieAlles van waarde is weerloos over landschap, herijking EHS groen blauwe diensten
Alles van waarde is weerloos over landschap, herijking EHS groen blauwe diensten Gerbrand van t Klooster LTO Nederland Coördinator ruimtelijke ordening Waarden van het landschap, RLG (1996): ruimte en
Nadere informatiekansen voor de verblijfsrecreatie
kansen voor de verblijfsrecreatie kansen voor de verblijfsrecreatie In het programma Vitale Vakantieparken werken gemeenten, provincie, recreatieondernemers en vele andere partijen aan nieuwe perspectieven
Nadere informatieSubsidievrije natuur in Nederland:
Subsidievrije natuur in Nederland: op naar 200.000 ha! Urgentie Uit diverse onderzoeken van onder andere het Planbureau voor de Leefomgeving blijkt dat we er in Nederland onvoldoende in slagen de achteruitgang
Nadere informatieB-107 Green Deal Icoonproject recreatiegebieden en natuur Veluwe
B-107 Green Deal Icoonproject recreatiegebieden en natuur Veluwe Ondergetekenden 1. De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, de heer drs. M.J.M. Verhagen, handelend als bestuursorgaan,
Nadere informatieDe transitie van stad en platteland Een nieuwe koers
De transitie van stad en platteland Een nieuwe koers Provinciale Staten hebben een nieuwe koers voor het landelijk gebied en de relatie met de steden vastgesteld. Deze is te vinden op www.brabant.nl/ buitengebied.
Nadere informatieSamenvatting Stap 1: Overzicht huidige beloningsstructuur voor producten en diensten
Samenvatting 1 In Nederland, maar ook internationaal gezien, is er een toenemende vraag naar duurzame en hernieuwbare grondstoffen en brandstoffen. Men zoekt bovendien naar oplossingen om klimaat- en milieuproblemen
Nadere informatieMANIFEST Stichting Duurzaam Den Haag
MANIFEST 2018 2028 Stichting Duurzaam Den Haag Manifest 2018-2028 De uitdaging van de aarde is de uitdaging van Den Haag De 21 ste eeuw stelt ons voor grote nieuwe uitdagingen. Klimaatverandering zorgt
Nadere informatieGroene verdienmodellen? Wat doet de provincie eraan?
Groene verdienmodellen? Wat doet de provincie eraan? PAL-lezing Hans Koot, strategisch adviseur Groen 25 oktober 2013 Nieuw groenbeleid en meer netwerksturing Nieuwe doelen en Meer netwerksturing Financieringsstrategie:
Nadere informatieFietspad in het Voorsterbos, voorbeeld van een toegankelijk, divers bos
Concept Concept Concept Concept CRU05.095 Lekker leven in Flevoland Wat willen we bereiken: Een provincie met goede recreatieve mogelijkheden voor zowel de inwoners als de Randstadbewoners, het behoud
Nadere informatieRol PBL in het natuurbeleid Netwerk Land en Water. Petra van Egmond 21 maart 2014
Rol PBL in het natuurbeleid Netwerk Land en Water Petra van Egmond 21 maart 2014 Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) Het PBL draagt bij aan de kwaliteit van de politiek-bestuurlijke afweging door het
Nadere informatieDuurzaamheid als drager voor gebiedsontwikkeling. Drs. ing. Bert Krikke Projectdirecteur
Duurzaamheid als drager voor gebiedsontwikkeling Drs. ing. Bert Krikke Projectdirecteur Inhoud presentatie 0. Hoe omgaan met ambities 1. Wat is het Ecomunitypark 2. Voor wie is het park 3. Van samenwerking
Nadere informatieUitslagen Groene Peiler Natuur in de buurt van de stad? Ingevuld door 206 respondenten
Uitslagen Groene Peiler Natuur in de buurt van de stad? Ingevuld door 206 respondenten 1) Hieronder staan een viertal stellingen over het belang van natuur in gebieden rond de stad. Kunt u aangeven in
Nadere informatieRuimte om te leven met water
Ruimte om te leven met water Het huidige watersysteem is volgens de nieuwe In de toekomst wil het waterschap een zoveel Om de benodigde ruimte aan hectares te verwerven inzichten niet meer op orde. Aanpassingen
Nadere informatieMaken dat natuur tegen een stootje kan Natuur combineren met
Vooruit met natuur Stelt u zich voor een sterke, fitte, sprankelende natuur, waarvan je volop kunt genieten. Natuur dichtbij, die ontspant en die maakt dat je je prettig voelt op de plek waar je woont.
Nadere informatieDoe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel. Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel
Doe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel 2017-2019 Duurzaam samen Samen met inwoners, overheden en bedrijven werkt Natuur en Milieu Overijssel aan een mooi en
Nadere informatieLandschap in de Omgevingsvisie Gelderland (dec 2015)
Landschap in de Omgevingsvisie Gelderland (dec 2015) 4.2 Natuur en landschap in Gelderland De provincie en haar partners streven samen naar een compact en hoogwaardig stelsel van onderling verbonden natuurgebieden
Nadere informatieSpeech van Minister van Economische Zaken, Henk Kamp, Jaarvergadering van de Federatie Particulier Grondbezit, Driebergen, 25 mei 2013
Speech van Minister van Economische Zaken, Henk Kamp, Jaarvergadering van de Federatie Particulier Grondbezit, Driebergen, 25 mei 2013 Versie 20 mei 2013 Alleen het gesproken woord geldt 1 Dames en heren,
Nadere informatieLEVE(ND) ZUID-HOLLAND
LEVE(ND) ZUID-HOLLAND Een aantrekkelijke provincie met 15 natuurtoppers* Initiatiefnemers: Geen prachtige landschappen zonder soortenrijkdom Zuid-Holland is een prachtige provincie met een grote diversiteit
Nadere informatieGreen Value via tijdelijk locatiebeheer
Green Value via tijdelijk locatiebeheer 2/4 Voorwoord De westerse economie draait voor het overgrote deel op fossiele grondstoffen. Deze bronnen zijn eindig en het gebruik ervan leidt tot opwarming van
Nadere informatieOndernemend onderwijs voor een groene toekomst. Groen is overal en voor iedereen
Ondernemend onderwijs voor een groene toekomst Groen is overal en voor iedereen AOC s geven een breed scala aan opleidingen op het gebied van voedsel, natuur en leefomgeving. Zij verzorgen vmbo, mbo en
Nadere informatieF O D I Federatie van Oppervlaktedelfstoffenwinnende Industrieën. Zorgvuldig winnen. Gedragscode Flora- en faunawet voor natuurbewust ontgronden
F O D I Federatie van Oppervlaktedelfstoffenwinnende Industrieën Zorgvuldig winnen Gedragscode Flora- en faunawet voor natuurbewust ontgronden Zorgvuldig In Nederland is in het verleden veel zand, grind,
Nadere informatieDraagvlak voor natuur: van verdelen naar verbinden
Draagvlak voor natuur: van verdelen naar verbinden CSA (Kris) van Koppen, Universitair hoofddocent Milieubeleid, Wageningen Universiteit 1.Karakterisering 2.Diagnose 3.Hoe verder Karakterisering: trends
Nadere informatieLeegstand agrarisch vastgoed
Leegstand agrarisch vastgoed Aard, omvang, duiding en oplossingsrichtingen 26 mei 2016, Edo Gies, Alterra Wageningen UR 2 Een stille revolutie op het platteland Dynamiek in de landbouw (1950 2016) 4 x
Nadere informatieIedereen kan Vergroenen
Iedereen kan Vergroenen Voorop in de Vergroening Prijsvraag 2013 Aanleiding Lentiz LIFE College is een school voor VMBO en MBO (AOC), in een sterk geürbaniseerde omgeving (Schiedam). Met een AOC midden
Nadere informatieSPELREGELS EHS. Een gezamenlijke uitwerking van rijk en provincies. Ministeries van LNV en VROM en de provincies
SPELREGELS EHS Spelregels voor ruimtelijke ontwikkelingen in de EHS Een gezamenlijke uitwerking van rijk en provincies Ministeries van LNV en VROM en de provincies 2 De Ecologische Hoofdstructuur, ook
Nadere informatieB-140 Green Deal: Groene Gevangenis Veenhuizen: naar een gevangenis voorzien van duurzame energie uit de regio
B-140 Green Deal: Groene Gevangenis Veenhuizen: naar een gevangenis voorzien van duurzame energie uit de regio Partijen: De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, de heer drs. M.J.M. Verhagen,
Nadere informatieEN WIE NODIGT NU DE GASTEN UIT?
EN WIE NODIGT NU DE GASTEN UIT? Onderzoek naar Toerisme & Recreatie in Bedum AANLEIDING VAN HET ONDERZOEK Onderwerp dat door burgers is aangedragen Veel beleidsvrijheid van de gemeente, passend in regionale
Nadere informatieHoe groen zijn de partijprogramma s
Hoe groen zijn de partijprogramma s Een onderzoek over wat er door de verschillende partijen is opgeschreven voor de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014 Werkwijze Alle 8 partijprogramma s zijn
Nadere informatieNatuurbeleid in Zuid-Holland
Natuurbeleid in Zuid-Holland Wat staat de natuur de komende jaren te wachten? Achterbanbijeenkomst Natuur- en Milieufederatie Zuid-Holland 13 december 2011 20.00 Opening en welkom voorzitter Susanne Kuijpers
Nadere informatieHarderbos en Harderbroek verbonden
Harderbos en Harderbroek verbonden De Ganzenweg is een verbinding voor mensen, maar een barrière voor dieren. Er ligt al een faunapassage onderdoor. De route daar naar toe is voor dieren nog niet ideaal.
Nadere informatieMeer grip op klimaatbeleid
Meer grip op klimaatbeleid Klimaatbeleid voeren is complex. Het is interdisciplinair en omgeven met onzekerheid. Hoe zorg je als overheid dat je klimaatbeleid aansluit bij je ambities? En waarmee moet
Nadere informatieVisie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân
1 Visie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân 1 ste stakeholdersbijeenkomst Dinsdag 27 november 2018 Programma 2 Welkom Korte toelichting op proces en resultaten tot nu toe Aanpak SWOT, ambitie en strategische
Nadere informatieZuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is
Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er
Nadere informatieniba natuurlijk nodig
niba natuurlijk nodig Mission Statement Als gerenommeerd producent van zand en grind levert Niba essentiële grondstoffen aan de bouwsector en is zij innovator op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling.
Nadere informatieDeelsessie werkroute Natuur Kirsten Haanraads & Hank Bartelink 22 mei 2019
Deelsessie werkroute Natuur Kirsten Haanraads & Hank Bartelink 22 mei 2019 Wat gaan we vandaag doen? Toelichting: informeren over de werkroute Natuur (waar staan we nu, en wat willen we bereiken?) Geïntegreerd
Nadere informatieConnecting the energy
Connecting the energy Zonne-energie gratis laten gebruiken Energie besparen Softs concept. Een uniek idee Al jaren wordt er gesproken over verduurzaming. Maar woorden omzetten in daden is waar veel initiatieven
Nadere informatieMissie en visie Landschap Overijssel
Missie en visie Landschap Overijssel Inhoudsopgave 1. Welkom 2. Onze missie 3. Onze visie 4. Onze kernwaarden, waardevol landschap 5. Onze kerncompetenties 6. Onze kerntaken 7. Onze afweging 8. Onze rollen
Nadere informatieToerisme en Recreatie
Toerisme en Recreatie Wat speelt er? De vraagstukken over toerisme en recreatie zijn divers. Er zijn vraagstukken met betrekking tot de routestructuur, de kwaliteiten in het gebied en nieuwe functies.
Nadere informatieMineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking
Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking Aanleiding In Twente is het mestoverschot aanzienlijk. De agrarische bedrijven moeten een bestemming voor het mestoverschot vinden buiten
Nadere informatiePresentatie advies Ruimte voor duurzame landbouw Den Haag, 20 maart Henry Meijdam. voorzitter Raad voor de leefomgeving en infrastructuur
www.rli.nl Presentatie advies Ruimte voor duurzame landbouw Den Haag, 20 maart 2013 Henry Meijdam voorzitter Raad voor de leefomgeving en infrastructuur Presentatie advies Ruimte voor duurzame landbouw
Nadere informatieNatuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe-
Vallei & Eem Veluwe Oost Veluwe Noord WELL DRA Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe- februari 2015 concept De aanpak handelingsperspectieven Ontwikkelingen maatschappij
Nadere informatiePAL-lunchlezing. Groene verdienmodellen. 25 oktober 2013 Pieter Baars
PAL-lunchlezing Groene verdienmodellen 25 oktober 2013 Pieter Baars Verdienenaangroen Groene verdienmodellen Hoe groenprojecten te financieren? Wat is de rol van ondernemers, overheden en maatschappelijke
Nadere informatieNatuur weer verbinden met de mens: kansen creëren voor biodiversiteit in Zuid Holland. Paul Opdam. Wageningen Universiteit en Alterra
Natuur weer verbinden met de mens: kansen creëren voor biodiversiteit in Zuid Holland Paul Opdam Wageningen Universiteit en Alterra paul.opdam@wur.nl 3 kernpunten EHS: verzekering voor biodiversiteit Klimaatverandering
Nadere informatie2015 BEtrokken Noord-Beveland. juli BEetrokken Noord-Beveland. Pagina: 1
juli -2015 BEetrokken Noord-Beveland Pagina: 1 Toekomstvisie voor Noord-Beveland BEN is bezig met de ontwikkeling van een lange(re)termijnvisie voor Noord-Beveland. Daarbij maken wij o.a. gebruik van de
Nadere informatieAard,omvang en oplossingsrichtingen huidige en toekomstige leegstand agrarische vastgoed Nederland
Agrarisch Vastgoed Aard,omvang en oplossingsrichtingen huidige en toekomstige leegstand agrarische vastgoed Nederland 9 maart 2017, Edo Gies, Wageningen Environmental Research (Alterra) 2 Agrarische ontwikkeling
Nadere informatiePagina 2 van 5. Financiële toelichting Lasten / baten Dekking in. Plan van aanpak Groene Energie in de Schappen
Adviescommissie 4 april 2011 Dagelijks bestuur 13 april 2011 Algemeen bestuur 14 december 2011 Aantal bijlagen: 1 Agendapunt: 22 Onderwerp: Groene Energie in Spaarnwoude Het algemeen bestuur besluit: 1.
Nadere informatieProjectformat Agenda van Twente, jaarschijf 2010 Aanvrager: gemeente Almelo Project : Transitiestrategie Noordflank Bijlagen:
Projectformat Agenda van Twente, jaarschijf 2010 Aanvrager: gemeente Almelo Project : Transitiestrategie Noordflank Bijlagen: Algemene informatie over het project Aanleiding voor het project Het Almelose
Nadere informatieDrempels. droom. werkelijkheid
Drempels tussen droom en werkelijkheid Een dynamisch groen kennissysteem, midden in de praktijk In de groene sector spelen vraagstukken waar direct en gerichte antwoorden voor nodig zijn. Goede oplossingen
Nadere informatieAanleiding en uitgangspunt
NatuurVisie COLOFON Partij: ChristenUnie Zeeland Fractievoorzitter: Jan Henk Verburg Opsteller visie: Ria Rijksen Datum: maart 2016 Contact: fractie@zeeland.christenunie.nl Aanleiding en uitgangspunt De
Nadere informatieBoeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO
Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boerenkracht & financiering KLIMAAT VOEDSELZEKERHEID & GEZONDHEID VITAAL PLATTELAND Innovatie, data & kennis ZLTO (Zuidelijke Land- en Tuinbouw
Nadere informatieSTUREN MET WATER. over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden
STUREN MET WATER over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden STUREN MET WATER Het ontwerp Sturen met water van het Veenweide Innovatiecentrum Zegveld (VIC) zet in op actief, dynamisch grondwaterbeheer
Nadere informatieMaatschappelijke waardecreatie in de praktijk
Maatschappelijke waardecreatie in de praktijk Jaarrapport 2016 Wageningen University & Research, Wetenschapswinkel Maatschappelijke waarde van onderzoek ontstaat bij het gebruik of de toepassing van de
Nadere informatieSymposium Zoogdiervereniging De toekomst van de Natuursector 27 januari 2012
Symposium Zoogdiervereniging De toekomst van de Natuursector 27 januari 2012 prof. mr. Friso de Zeeuw praktijkhoogleraar Gebiedsontwikkeling TU Delft directeur Nieuwe Markten Bouwfonds Ontwikkeling De
Nadere informatieK a n s e n. voor particulier natuurbeheer i n B r a b a n t. Onderzoeksrapport. Mei 2007
K a n s e n voor particulier natuurbeheer i n B r a b a n t Onderzoeksrapport Mei 2007 Opdrachtgever: Uitvoerenden: In samenwerking met: Provincie Noord-Brabant Brabants Landschap Brabants Particulier
Nadere informatieVerklaring van Hoog & Droog
Verklaring van Hoog & Droog Aangenomen bij acclamatie op woensdag 6 juni bij Burgers Zoo te Arnhem Over de andere kant van de Delta Verklaring van Hoog & Droog Conclusies en adviezen geformuleerd tijdens
Nadere informatie2B Connect: meer biodiversiteit op bedrijventerreinen Groensafari 19 juni 2018 Lommel
Fotogroep ISO 400 2B Connect: meer biodiversiteit op bedrijventerreinen Groensafari 19 juni 2018 Lommel Green Deal Bedrijven en Biodiversiteit Green Deal Vrijwillige overeenkomst tussen bedrijven, ngo
Nadere informatieGebiedsontwikkeling. The Missing Link. Een gebied op de kaart zetten met identiteit
Gebiedsontwikkeling Een gebied op de kaart zetten met identiteit Overtuigende plannen met het verhaal van de plek Een plek met een herkenbare identiteit draagt bij aan het welzijn van de mensen die er
Nadere informatieKaartenset in gesprek met burgerinitiatieven
1 Kaartenset in gesprek met burgerinitiatieven Aan de hand van de vijf volgende categorieën (Samen, Eigenaarschap, Slagkracht, Noodzaak en Ruimte) kunnen we burgerinitiatieven gaan bevragen, met hen in
Nadere informatieNieuwe landgoederen Nederland
Ruimte en Milieu Nieuwe landgoederen Nederland Bouwen aan een groene omgeving 02 Wie aan een landgoed denkt, stelt zich een ruim, bosrijk terrein voor met daarop een stijlvol gebouw. Het natuurschoon voert
Nadere informatieLimburg. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.
CDA 2030: 49% CO2- reductie Om landelijke en internationale klimaatdoelstellingen te behalen, zijn ook grootschaliger projecten nodig. De Provincie kan een belangrijke rol vervullen door ontwikkelgebieden
Nadere informatieZeker zijn PVDA GELDERLAN. Verkiezingsprogramma Verkiezingsprogramma
PVDA GELDERLAN D PvdA Gelderland Verkiezingsprogramma 2019-2023 Verkiezingsprogramma 2019-2023 Zeker zijn Onderwijs is de sleutel tot een zinvol leven. Goed onderwijs geeft niet alleen toegang tot werk,
Nadere informatieNaam emailadres@natuurlijkezaken.nl. Een nieuw merk voor de zakelijke diensten
Naam emailadres@natuurlijkezaken.nl Een nieuw merk voor de zakelijke diensten Even voorstellen Wat is Natuurlijke Zaken? Een nieuw merk voor de zakelijke diensten van Landschap Noord-Holland Samenvoeging
Nadere informatieStrategisch beleidsplan O2A5. De dialoog als beleid
Strategisch beleidsplan O2A5 De dialoog als beleid Bij de tijd, open, boeiend en passend, dat zijn zowel het onderwijs als de werkwijze van O2A5. We hebben dan ook gekozen voor een vernieuwende en eigentijdse
Nadere informatieBelanghebbenden bijeenkomst Lievelde. Zonnepark Lievelde
Belanghebbenden bijeenkomst Lievelde Zonnepark Lievelde 14 Juni 2018 1 Belanghebbenden bijeenkomst Lievelde Inhoud 1. Introductie 3. Gemaakte afspraken 2 1. Introductie Introductie De bijeenkomst De bijeenkomst
Nadere informatieHoog tijd voor een écht duurzame landbouw
nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn... Hoog tijd voor een écht duurzame landbouw een visie over de hervormingen in de landbouw Oktober 2013 nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn... Inleiding Landbouwbeleid heeft grote invloed op
Nadere informatieDUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW
DUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW Samen de schouders onder duurzaam bodembeheer EEN GEZONDE BODEM IS IN BELANG VAN DE HELE MAATSCHAPPIJ Wageningen UR en het Louis Bolk Instituut hebben in opdracht van
Nadere informatieDe begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting
De begroting van de provincie Utrecht voor 2012 Een samenvatting Hoeveel gaat de provincie Utrecht in 2012 uitgeven? Waaraan en waarom? Dat leest u in deze samenvatting. U zult zien dat wij voor 2012 duidelijke
Nadere informatiede Windcentrale Winddelen Maximaal draagvlak voor windprojecten
de Windcentrale Winddelen Maximaal draagvlak voor windprojecten De Windcentrale Opgericht in 2010 Doel: versnellen van de energietransitie Nu: 10 windturbines 15.000 deelnemers: 60.000 Winddelen 11.000
Nadere informatieAgenda Groen voor de Stad
Agenda Groen voor de Stad Een nieuw Haags groenbeleid Derde stadsgesprek, 19 april 2016 Programma 1. Opening 2. Presentatie: resultaten gesprek met de stad 3. Deelsessies 4. Vervolg 5. Afronding en borrel
Nadere informatieStrategische Agenda. Concept strategische agenda Regio Midden-Holland Vast te stellen in: AB Regio Midden-Holland 6 juli 2016
Strategische Agenda Concept strategische agenda Regio Midden-Holland Vast te stellen in: AB Regio Midden-Holland 6 juli 2016 Versie 14 juni 2016 Kernboodschap Vitaal, duurzaam en innovatief Versterken
Nadere informatieDames en heren, Op beide punten ga ik graag in.
Toespraak Jan Franssen, voorzitter Interprovinciaal Overleg, bij het OSO-congres De toekomst in de recreatie en vrijetijdssector in Overveen, 14 oktober 2010 -----------------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatieWaardering en verzilvering ecosysteembaten Waterdunen
Waardering en verzilvering ecosysteembaten Waterdunen Martine Smit en Martijn Blom CE Delft, 20 maart 2013 Presentatie Deel 1: Algemeen Economische betekenis van natuur & recreatie Waardering ecosysteembaten
Nadere informatieC-153 Green Deal Groen Bouwen
C-153 Green Deal Groen Bouwen Partijen 1. De Minister van Economische Zaken, de heer H.G.J Kamp, en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, mevrouw W.J. Mansveld, ieder handelende in haar of
Nadere informatieEen. ondernemende EHS. voor Brabant
Een ondernemende EHS voor Brabant Een ondernemende EHS voor Brabant Natuur- en landschapsontwikkeling is belangrijk voor een mooi, gevarieerd en aantrekkelijk Brabants platteland. Brabantse boeren en tuinders
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 33 576 Natuurbeleid Nr. 165 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieHet Bosschap voor bos en natuur
Het Bosschap voor bos en natuur Ir. G.J.P. Jansen secretaris www.bosschap.nl Kerngegevens Bosschap Opgericht in 1954 Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie Verplichte registratie voor bos- en natuurbedrijven:
Nadere informatieGROTE POLDER ZOETERWOUDE. Bedrijventerrein zet in op biodiversiteit: bloeiend en boeiend
GROTE POLDER ZOETERWOUDE Bedrijventerrein zet in op biodiversiteit: bloeiend en boeiend Inventarisatiekaart van het aanwezige groen op het bedrijventerrein zelf Nassaupad Energieweg Energieweg Industrieweg
Nadere informatieDuurzaamheid, Energie en Milieu
Duurzaamheid, Energie en Milieu In de uitvoeringsagenda duurzaamheid van de gemeente staat: Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van huidige generaties zonder de mogelijkheden
Nadere informatieGreen Deal van Sublean Group B.V. met de Rijksoverheid
Green Deal van Sublean Group B.V. met de Rijksoverheid Ondergetekenden: 1. De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, en de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, ieder handelende
Nadere informatieMaatschappelijke betrokkenheid bij natuur
Maatschappelijke betrokkenheid bij natuur Burgers en bezoek Diemen 2 maart 2018, Martin Goossen Overzicht Inleiding Nationale enquête onder burgers Vormen van betrokkenheid Bezoek aan natuur en motieven
Nadere informatieNL Greenlabel. Hessenpoort, Natuurlijk!
NL Greenlabel Hessenpoort, Natuurlijk! Inhoud Initiatief groep; Hessenpoort Natuurlijk! (Initiatiefgroep Hessenpoort Natuurlijk!) Meerwaarde van Groen voor Bedrijventerrein (NL Greenlabel) Huidige ontwikkelingen
Nadere informatieKadernota 2015 Raad 2 juli 2015. Voorzitter, collega-raadsleden, college, dames en heren,
Kadernota 2015 Raad 2 juli 2015 Voorzitter, collega-raadsleden, college, dames en heren, Wanneer we kijken naar de wereld om ons heen, dan beseffen we hoe rijk gezegend we zijn met de omgeving waarin we
Nadere informatieAan de raad AGENDAPUNT 11. Doetinchem, 4 juli 2009. Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem
Aan de raad AGENDAPUNT 11 Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem Voorstel: 1. de foto van de sociaal-economische situatie in Doetinchem voor kennisgeving aannemen; 2. het beleidskader
Nadere informatieVisie Iedereen inspireren om hun ultieme geluk te bereiken.
BUSINESSPLAN IDENTITEIT Om Matthijs Rolleman Producties meer richting te geven, is er een duidelijke identiteit ontwikkeld vanuit de theorie van Kay Morel s Identiteitsmarketing. Deze identiteit geeft
Nadere informatieCompensatieverordening gemeente Midden-Drenthe
Compensatieverordening gemeente Midden-Drenthe Verordening vastgesteld: 26-06-2003 In werking getreden: 15-09-2003 COMPENSATIEVERPLICHTING Artikel 1 Voor de toepassing van deze verordening wordt verstaan
Nadere informatieSamen Ontwikkelen. Stuurgroep Nationaal Landschap Groene Hart i.o. 19 september 2012 / concept
Samen Ontwikkelen Stuurgroep Nationaal Landschap Groene Hart i.o. 19 september 2012 / concept Samen Ontwikkelen 2. Water Bodem & Gebruik 3. Het Groene Hart, met zijn veenweiden, Over de realisatie van
Nadere informatieGebiedsprogramma 2016-2020. Dit document geeft schematisch de hoofdlijnen weer van het Gebiedsprogramma 2016 2020.
Gebiedsprogramma 2016-2020 Dit document geeft schematisch de hoofdlijnen weer van het Gebiedsprogramma 2016 2020. 1 Integrale gebiedsopgaven Initiëren, faciliteren en uitvoeren van integrale gebiedsopgaven
Nadere informatieNIEUWSBRIEF. Nieuwe aanpak Noordrand Krimpenerwaard: Ruimte voor ondernemen. Oktober Partijen in de Krimpenerwaard en de provincie
NIEUWSBRIEF Nieuwe aanpak Noordrand Krimpenerwaard: Ruimte voor ondernemen Oktober 2014 Partijen in de Krimpenerwaard en de provincie Zuid-Holland gaan op een andere manier samenwerken aan de ontwikkeling
Nadere informatieResolutie Corporatiesector
Resolutie Corporatiesector Indiener: Woordvoerder: Auteurs: David Struik (PC Wonen en Ruimtelijke Ordening) David Struik (PC Wonen en Ruimtelijke Ordening) Maarten van t Hek, Paul Le Doux, David Struik,
Nadere informatieVersterken binnenstad Het aanbieden van een bibliotheekvoorziening
Versterken binnenstad Het aanbieden van een bibliotheekvoorziening (ook als ontmoetingsplek) in de binnenstad. Cultuurparticipatie Kernfuncties leren, lezen en informeren bieden voor burgers mogelijkheden
Nadere informatieHet Groene Hart: Vitaal orgaan van de Randstad Advies bij Perspectief Groene Hart 2040, 28 augustus 2017
Provinciale Adviescommissie Leefomgevingskwaliteit (PAL) Zuid-Holland Provinciale Commissie Leefomgeving (PCL) Utrecht Het Groene Hart: Vitaal orgaan van de Randstad Advies bij Perspectief Groene Hart
Nadere informatieECONOMISCHE STIMULANS
DE ZZP ER CENTRAAL Arnhem is een ondernemende stad. Met name het aantal ZZP ers is de afgelopen jaren spectaculair toegenomen. Bij elkaar opgeteld zijn het meer mensen dan het grootste bedrijf in Arnhem
Nadere informatieerklaring van Altena
Verklaring van Altena Gezamenlijk willen wij, Agrarische Natuurvereniging Altena Biesbosch, Samenwerkingsverband Ondernemersverenigingen Altena (SOVA), Gemeente Aalburg, Gemeente Werkendam, Gemeente Woudrichem,
Nadere informatieStructurele Sponsor- en Fondsenwerving Kansen & hobbels
Structurele Sponsor- en Fondsenwerving Kansen & hobbels Voor het goede begrip - Vermogensfondsen en loterijen - Particulieren zoals leden,vrienden, donateurs, grote giften van vermogende particulieren,
Nadere informatieKBO Zeeland. beleidsplan
KBO Zeeland beleidsplan 2014-2018 Vroeger was er ook een jeugd van tegenwoordig. 1 Inhoudsopgave. 1 Inleiding 3 2 Missie en opdracht 4 3 Strategische koers 5 4 Kerntaken 6 Belangenbehartiging Dienstverlening
Nadere informatieIntentieverklaring biomassa uit bos, natuur, landschap en de houtketen
Intentieverklaring biomassa uit bos, natuur, landschap en de houtketen Ondergetekenden: 1. De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, mevrouw G. Verburg, handelend als bestuursorgaan, hierna
Nadere informatieHoutskoolschets Asten april 2017
Houtskoolschets Asten2030 14 april 2017 Opzet Asten2030 Start A Verkenning B Verbreding C 3 Verankering Dag van de Toekomst Besluit vorming 1. Werk Conferentie intern 2. Werk Conferentie intern Internet
Nadere informatie