Experimentele voorschriften voor de dimensionering van de ballast voor zonnepanelen op platte daken
|
|
- Bram Pieter Smeets
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Wij vestigen uw aanacht op e auteursrechten ie van toepassing zijn op it werk. In it kaer is elke reprouctie, verspreiing in welke vorm ook of vertaling, zelfs geeeltelijk, van e teksten en illustraties in it ocument enkel toegelaten met e schriftelijke toestemming van het WTCB. Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwberijf WTCB, instelling erken oor toepassing van e besluitwet van 30 januari 1947 Hoofkantoor: Lombarstraat 42, 1000 Brussel Samenstelling van e werkgroep: Michel Wagneur, onafhankelijk expert ilip Van Rickstal, Paul Van en Bossche, WTCB Jacques Dekeyser, SECO Verslaggever: E Dupont WTCB
2 2 Inhousopgave 1. Inleiing Onerwerp Toepassingsgebie Symbolen Winkracht - algemene formule en coëfficiënten De aeroynamische ruk w De ynamische piekruk qpze Winbelastingsklassen De zones van een plat ak Zonnepanelenvel zones beschermingseffect Bepaling van e PV-winzones van niet-symmetrische panelen zoner achtersluitplaat Definitie van e PV-win zones van symmetrische panelen De globale krachtcoëfficiënt c f,pv en reuctiecoëfficiënt ψmc Stuie van e grenstoestanen Bezwijkgrenstoestanen Evenwichtstoestanen Stuie van een secunaire structuur: geometrie en hefboomarmen Rechtvaariging van e keuze van e constructie Symbolen Afmetingen Hoeken Constructie zoner achtereflector / achtersluitplaat Belastingssituaties Evenwicht tegen kantelen Evenwicht tegen oplichten: Evenwicht tegen verschuiven: Constructie met achtersluitplaat of achterste zonnepaneel Belastingssituaties Evenwicht tegen kantelen: Evenwicht tegen oplichten: Evenwicht tegen verschuiven: Voorbeelen van ballast voor een constructie met 1 helling Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
3 Voorbeelen van ballast voor een constructie met 2 hellingen Constructies met 1 helling en met eflector achtersluitplaat Evenwicht tegen kantelen: Evenwicht tegen oplichten: Evenwicht tegen verschuiven: Praktische waaren van e ballast Voorbeel van e berekening van e ballast voor een paneel met eflector Bijlage 1 Zonnepanelenvel - cf,pv verkregen via proeven en berekening Asymmetrisch rijprofiel Bijlage 2 - Dynamische piekruk qpz N/m² bij vb,0=26 m/s Bijlage 3 Geetailleere beschrijving van e zones m.b.t. e krachtcoëfficiënten voor verschillene configuraties van asymmetrische PV-generatoren Bijlage 4 Geetailleere beschrijving van e zones m.b.t. e krachtcoëfficiënten voor verschillene configuraties van symmetrische PV-generatoren Bijlage 5 - Bibliografie Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
4 4 1. Inleiing Gezien het aantal schaegevallen met zonne-installaties op aken, zelfs met losgerukte panelen, bij winsnelheen met een relatief korte terugkeerperioe, von het WTCB het een goe iee om via it ocument een evaluatiemethoe aan te bieen voor e belastingen waaraan eze panelen woren blootgestel. Het ocument is gebaseer op een eerer beperkt aantal proeven in e wintunnel. Toch enken wij at e voorgestele benaering reelijke waaren oplevert ie het risico op schae gevoelig zouen moeten beperken. Aan e han van e opgegeven waaren kunnen e krachten woren beooreel ie inwerken op e zonnepanelen om e evenwichtstoestanen tegen kantelen, oplichten en/of verschuiven te verifiëren wanneer hun stabiliteit moet woren verzeker oor miel van ballast. Wanneer verschillene panelen aan elkaar woren vastgemaakt, moet ook e stabiliteit van e raagconstructie woren gecontroleer en moeten alle noige maatregelen woren genomen om vervormingen ten gevolge van temperatuurschommelingen te voorkomen. 2. Onerwerp Dit ocument specificeert e winrukken ie op zonne-installaties op platte aken van toepassing zijn bij gebrek aan proeven en een correcte verwerking van e resultaten van ergelijke proeven uitgevoer op prototypes ie representatief zijn voor het toegepaste systeem. Het vult e aspecten aan ie in het Wetenschappelijk Rapport nr. 11 van het WTCB weren behanel ron e berekening van e winbelasting, en bepaalt bovenien e evenwichtstoestanen en e ballasten ie noig zijn voor e stabilisatie van zonnepanelen op platte aken. Het biet ontwerpers van ergelijke systemen e noige elementen voor e imensionering van e ballast voor e zonnepanelen. Waarschuwing: De stabiliteitsberekeningen vereisen over het algemeen specifieke competenties en kennis. De ontwerper moet eze bezitten en nagaan of e ontwerpomstanigheen toelaten om zich op it ocument te baseren. Bovenien is it ocument beoel voor normaal gebruik. Voor alle ongewone hanelingen of niet stanaar-toepassingen zijn aanvullene specificaties noig ie aangepast zijn aan het risico at men wil ekken. De verschillene opgegeven waaren in it ocument zijn gebaseer op e recentste ocumenten en e actuele kennis. Dit sluit niet uit at er voor bepaale situaties aanvullene proeven of controles noig zijn om een nauwkeuriger beooreling mogelijk te maken. Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
5 5 3. Toepassingsgebie otovoltaïsche of thermische zonne-installaties op platte aken. De volgene grenzen zijn van toepassing: akhelling lager an 5 helling van e zonnepanelen ten opzichte van het akvlak lager an 30, zie 5.5, beperkt tot e centrale zones van het platte ak H en I zoals bepaal in EN zie 5.3, nokhoogte van het paneel ten opzichte van het akvlak h p mag niet meer beragen an 15 % van e gebouwhoogte aan e laagste ran. 4. Symbolen w: rekenwaare van e winkracht [Pa], w: netto winruk [Pa], q p z e : γ Q : γ inf : ynamische piekwinruk. partiële belastingsfactor, partiële belastingsfactor voor e evenwichtstoestan c f,pv : krachtcoëfficiënt voor het zonnepaneel, afhankelijk van e plaatsingsconfiguratie, c x, c y, c z : krachtcoëfficiënt in e richtingen x, y, z z e : c f, : q p z e : referentiehoogte voor e winberekening krachtcoëfficiënt ynamische piekruk 5. Winkracht - algemene formule en coëfficiënten Voor geetailleere informatie over e berekening van e win verwijzen wij naar het wetenschappelijke rapport nr. 11 van het WTCB of naar NBN EN Om e berekening van e winkracht te vereenvouigen, woren belastingsklassen voorgestel. Deze zijn gebaseer op e volgene theorie: 5.1. De aeroynamische ruk w De aeroynamische ruk w ie inwerkt op een oppervlak, is gelijk aan w q z c vgl. 1 p waarin e f - q p z e = e ynamische piekruk - c f, = e krachtcoëfficiënt Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
6 De ynamische piekruk qpze De ynamische piekruk q p z e is afhankelijk van - e referentiehoogte van e win z e, ie over het algemeen gelijk is aan e hoogte van het gebouw. Niettemin is het soms noig eze hoogte te verhogen of te verlagen. Voor meer informatie verwijzen wij naar het WR nr. 11 van het WTCB, e ruwheiscategorie van het terrein: NBN EN vermelt 5 ruwheiscategorieën, namelijk: Tabel 1 Ruwheiscategorie Terreinruwheisca tegorieën Voorbeelen Terreinruwheiscateg orieën Voorbeelen 0 Zee of kustgebie met win aanstromen over e open zee III Gebie met regelmatige begroeiing of gebouwen of geïsoleere obstakels met tussenruimte van ten hoogste 20 obstakelhoogtes zoals orpen, voorsteelijk terrein, blijven bos I Meren of vlak en horizontaal gebie met verwaarloosbare vegetatie en zoner obstakels I V Gebie waar ten minste 15 % van e oppervlakte is beekt met gebouwen met een gemiele hoogte boven 15 m II Gebie met lage begroeiing als gras en vrijstaane obstakels bomen, gebouwen met een tussenruimte van ten minste 20 obstakelhoogtes De volgene koppelingen geven een visuele voorstelling en vergemakkelijken e ruwheiscategorie van het terrein: e referentiesnelhei van e win v b,0, ie in België varieert van 23 m/s tot 26 m/s. - e terugkeerperioe van e win, aangeui met e coëfficiënt c prob, ie in het geval van e hoof- en secunaire structuren en hun verankeringen gelijk is aan 1 voor een terugkeerperioe van 50 jaar, en 25 jaar voor vulelementen en hun bevestigingen Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
7 7 Tabel 2 Terugkeerperioe Soort elementen Terugkeerperioe cprob verankeringen 50 jaar 1 Zonnepaneel 25 jaar 0, Winbelastingsklassen De onerstaane tabel geeft winbelastingsklassen op basis van e hierboven uiteengezette theorie. Tabel 3 Winbelastingsklassen De winbelastingsklassen groeperen e verschillene combinaties van referentiesnelhei v b,0, referentiehoogte z e en ruwheiscategorieën waarvoor e ynamische piekruk q p z e gelijk is. Bijvoorbeel in klasse 4 is e winbelasting van een ontwerp in ruwheiscategorie I Plattelan op een referentiehoogte z e = 5m bij een referentiesnelhei van 25 m/s ezelfe als voor een ontwerp in ruwheiscategorie II Wallenlanschap op een referentiehoogte z e =15m bij een referentiesnelhei van 24 m/s. Voor eze 2 ontwerpsituaties beraagt e ynamische piekruk q p z e 950 Pa. De ynamische piekruk q p z e is niet e ontwerpruk van e installaties. Zie e vergelijkingen 1 en 2. Merk ook op at e referentiehoogten respectievelijk beperkt weren tot 30 m in ruwheiscategorie IV, tot 21 m in ruwheiscategorie III en tot 16 m in ruwheiscategorie II voor een aantal van e laagste winbelastingsklassen. Deze voorzorgsmaatregel wort gerechtvaarig oor het feit at hoe hoger het Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
8 8 gebouw en e ruwheiscategorie zijn, hoe groter e kans at men rekening moet houen met het feit at het gebouw uitsteekt boven e omgeving en ten opzichte van e ruwhei van het omliggen terrein. Deze beperkingen zijn in het blauw aangegeven in e bovenstaane tabel. Voor referentiehoogten ie eze begrenzingen overschrijen, is een analyse van e terreinruwhei noozakelijk met betrekking tot het project zie e koppelingen vermel oner Tabel 1 en wort e proceure toegelicht in het WR De zones van een plat ak De norm EN bepaalt 4 winzones op een plat ak, afhankelijk van e winrichting. De zonevereling van het ak wort, wanneer alle winrichtingen beschouw woren, gegeven in e volgene afbeeling. Er zijn us 2 ranzones, e zones en G, waar er sterke turbulenties optreen, en 2 centrale zones, H en I, ie woren gekenmerkt oor een eerer laminaire stroming van e win. In it ocument wort enkel e plaatsing van e zonnepanelen in e centrale zones H en I besproken. Afbeeling 1 Zones van een plat ak 5.4. Zonnepanelenvel zones beschermingseffect Op basis van e analyse van wintunnelproeven kunnen verschillene winbelastingszones woren geefinieer in een zonnepanelenvel op een plat ak. De panelen kunnen een symmetrisch of asymmetrisch profiel, met of zoner sluitplaat, vertonen. Het effect van e win zal verschillen naargelang zijn invalsrichting op het paneel en e plaats van het paneel in het vel. Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
9 9 Afbeeling 2 -Symmetrische en asymmetrische profielen van rijen panelen met en zoner achtereflector Afhankelijk van het profiel at e rij vormt in e win, kan het verschil beuien zijn. Voor alle soorten panelen ie in it ocument besproken woren gelt: L : lengte van e voorzije van het paneel, l : lengte van e helling of van e achtereflector / achtersluitplaat van het paneel, j : lengte van e nok van het paneel, L c : lengte van het zonnepanelenvel, l c : lengte van e rij zonnepanelen, a z : eenheismaat voor e efinitie van e PV-zones: a z =l c /12, b z : eenheismaat voor e efinitie van e PV-zones: b z =L c /12, h p : nokhoogte van het paneel ten opzichte van het akvlak, r : afstan tussen twee rijen panelen Wanneer een paneel tot verschillene PV-winzones behoort, ient men er voor it paneel vanuit te gaan at e meest ongunstige PV-zone van toepassing is op het hele paneel. De volgene afbeelingen tonen e belastingszones van e PV-panelen voor alle winrichtingen samen. Hierbij is geen rekening gehouen met e reuctiecoëfficiënt c ir afhankelijk van e invalsrichting van e win, aangezien e oriëntatie van e generatoren kan verschillen. Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
10 Bepaling van e PV-winzones van niet-symmetrische panelen zoner achtersluitplaat Voor niet-symmetrische rijprofielen: Negatieve c f,pv+ zones Positieve c f,pv+ zones Afbeeling 3.a PV-zones Niet-symmetrische constructies De geetailleere beschrijving van e zones m.b.t. e krachtcoëfficiënten voor verschillene configuraties van generatoren vint u in Bijlage 3 Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
11 Definitie van e PV-win zones van symmetrische panelen Voor symmetrische rijprofielen: Negatieve cf,pv- zones Positieve cf,pv+ zones Afbeeling 3.b PV-winzones Symmetrische constructies De geetailleere beschrijving van e zones voor e krachtcoëfficiënten van verschillene configuraties van generatoren vint u in Bijlage 4. De volgene afbeeling toont een naar het zuien gerichte symmetrische generator in e centrale zone van een plat ak. Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
12 12 Afbeeling 4 Voorbeel van een naar het zuien gerichte generator in e centrale zone van een plat ak Het ontstaan van verschillene PV-zones kan verklaar woren oor het feit at e rijen panelen bescherm kunnen woren oor, ten opzichte van e winrichting, stroomopwaarts gelegen rijen van panelen. Om it effect mogelijk te maken, mag e afstan r niet groter zijn an 5 h p van het paneel. Een generator met 3 rijen van 7 panelen geeft e volgene zonering wat e negatieve c f - -coëfficiënten betreft: Afbeeling 5 Voorbeel van beschermingseffect en zones voor negatieve cf- - coëfficiënten En voor positieve c f+ -coëfficiënten Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
13 13 Afbeeling 6 Voorbeel van beschermingseffect en zones voor positieve cf+ - coëfficiënten 5.5. De globale krachtcoëfficiënt c f,pv en reuctiecoëfficiënt ψ mc Via e krachtcoëfficiënt c f,pv kennen we het globaal effect van e win op e PVconstructie. Hij geeft het gelijktijige effect van e win aan weerszijen van het zonnepaneel. De coëfficiënt verschilt us naargelang e winbelasting op e betreffene panelen,.w.z. naargelang e zone van het ak waarin zij zich bevinen en hun eigen plaats in het zonnepanelenvel PV-zones. De vergelijkingen van e resultaten van e wintunnelproeven voor panelen in e centrale zone en e krachtcoëfficiënten c f ie gelen voor geïsoleere aken in e betekenis van EN , uitgaane van een obstructie φ=1, wijzen op een reële analogie tussen beie situaties. Wanneer e panelen in velen op het plat ak geplaatst zijn, is het effect van e win oner bepaale omstanigheen verschillen naargelang het paneel zich aan e ran of in het mien van het vel bevint. De panelen aan e ran, vooral e hoekpanelen, woren veel zwaarer belast en hebben een beschermen effect op e centrale panelen. Zoals voorheen gestel is het hiervoor wel noig at e afstan r niet groter is an 5 h p. Deze bescherming komt tot uiting in e reuctiecoëfficiënten ψmc analoog aan ie in tabel 7.8 van EN De volgene tabel vergelijkt e totale krachtcoëfficiënten c f,pv ie resulteren uit e berekening volgens EN c f,pv = ψmc x c f met e resultaten van e wintunnelproeven voor een asymmetrisch rijprofiel zoals in Afbeeling 2, waarbij e Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
14 14 panelen in e centrale zone 1 van het ak geplaatst zijn en een hoek van 30 vormen ten opzichte van het akvlak. Tabel 4 Vergelijking van e berekeningen en e proefresultaten EN Geïsoleere Wintunnelproef aken met 1 helling Zones Onerruk Overruk Onerruk Overruk c f,pv - c f,pv + c f,pv - c f,pv + PV I -1,4 + 1,2-1,4 + 1,2 PV II -1,1 + 1,1-1,1 + 1,2 PV III -0,9 + 0,8-1,0 + 1,1 PV IV -0,7 + 0,8-1,0 + 0,7 We stellen vast at e waaren van e norm EN aan e veilige kant zijn. In PV-zone IV evenwel, ie over het algemeen een kritieke zone is wat e raagconstructie van het ak betreft, leien e mc -waaren tot overgeimensioneere ballasten. Bijgevolg mogen e volgene reuctiecoëfficiënten woren toegepast Tabel 5 - Reuctiecoëfficiënten mc voor PV-zones volgens proeven PV-zones PV I PV II PV III PV IV Reuctiecoëfficiënt bij overruk mc 1 0,9 0,7 0,6 Reuctiecoëfficiënt bij onerruk mc 1 0,8 0,6 0,5 Wanneer we ezelfe reenering oortrekken voor anere ontwerpsituaties om anere rijprofielen te kunnen uittekenen, kunnen e volgene waaren woren toegepast voor e paneelprofielen met 1 helling en met 2 hellingen. Tabel 6 c f,pv voor paneelprofiel met 1 en 2 hellingen α* c f,pv -waaren van e panelen met 1 helling c f,pv -waaren van e panelen met 2 hellingen PV I PV II PV III PV IV PV I PV II PV III PV IV 0,2 0,2 0,1 0,1 0,2 0,2 0,1 0,1-1,3-1,0-0,8-0,7-1,3-1,0-0,8-0,7 0,4 0,4 0,3 0,2 0,3 0,3 0,2 0,2-1,4-1,1-0,8-0,7-1,3-1,0-0,8-0,7 0,5 0,5 0,4 0,3 0,4 0,4 0,3 0,2-1,4-1,1-0,8-0,7-1,3-1,0-0,8-0,7 0,7 0,6 0,5 0,4 0,4 0,4 0,3 0,2-1,4-1,1-0,8-0,7-1,3-1,0-0,8-0,7 0,8 0,7 0,6 0,5 0,6 0,5 0,4 0,4-1,4-1,1-0,8-0,7-1,3-1,0-0,8-0,7 1,0 0,9 0,7 0,6 0,7 0,6 0,5 0,4-1,4-1,1-0,8-0,7-1,3-1,0-0,8-0,7 1,2 1,1 0,8 0,7 0,9 0,8 0,6 0,5-1,4-1,1-0,8-0,7-1,3-1,0-0,8-0,7 1 Wanneer er toch panelen in e ranzones G en hoekzones woren geplaatst, moeten e c f,pv -waaren van e bovenstaane tabel woren vermenigvulig met 1,5 Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
15 15 Sommige ontwerpers geven er e voorkeur aan bijkomene reuctiecoëfficiënten te gebruiken op basis van e grootte van het zonnepanelenvel, met als argument het overragen van e belasting van e zwaarst belaste zones PV-zones I, II naar e minst belaste zones PV-zones III, VI. In uurzaam ontwerp situatie moet an woren gecontroleer of e constructie van het zonnepanelenvel sterk genoeg is om eze belasting over te ragen naar e miner belaste zones, e constructie van e zones van het zonnepanelenvel waarnaar e overracht plaatsvint, in staat is eze extra belasting op te nemen. Dit wort zelen ter plaatse gecontroleer. Bovenien stellen we voor bepaale paneelhellingen een aanzienlijke positieve rukcoëfficiënt vast waarmee rekening moet woren gehouen bij e controle van e goee aagkracht van het ak. Wat e bevestiging van het membraan betreft, eze kan bij onerruk woren geimensioneer alsof het ak niet was voorzien van panelen, aangezien e zuienwin ie een c f,pv,+ veroorzaakt op het paneel, tegelijk oner het paneel een onerruk veroorzaakt waarvan e oregrootte gelijk is aan c pe voor een plat ak in zone H en I. 6. Stuie van e grenstoestanen 6.1. Bezwijkgrenstoestanen De bezwijk grenstoestan wort gekenmerkt oor een rekenwaare van e winbelasting waarbij er geen verlies van evenwicht mag optreen. Op basis van e veronerstellingen in rapport 11 van het WTCB, wort e rekenwaare van e winbelasting als volgt uitgerukt:, U w Q q p ze c f, PV waarin vgl. 2 - Q: e partiële factor = 1,35 voor e verbining met e hoofstructuur van het gebouw - q p z e : e ynamische piekruk, zie Tabel 3. - c f,pv : e krachtcoëfficiënt met betrekking tot het profiel van e PV-installatie, zie Tabel 6.2. Evenwichtstoestanen 3 evenwichtstoestanen moeten bestueer woren ie e belastene en stabiliserene componenten van e win en van e blijvene belastingen ballast en eigen gewicht van e installatie bevatten, namelijk kantelen, oplichten en verschuiven. De aanbevolen belastingssituaties om e 3 evenwichtstoestanen te bestueren, zijn ie welke beschreven staan in 7.3 van EN , namelijk voor profielen met 1 helling asymmetrisch Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
16 16 Geval 1 Geval 2 Afbeeling 7 belastingssituaties voor paneelprofielen met één helling voor profielen met 2 hellingen symmetrisch Geval 1 Geval 2 Geval 3 Geval 4 Geval 5 Geval 6 Afbeeling 8 belastingssituaties voor paneelprofielen met twee hellingen De PV-constructie moet voorzien zijn van winverbanen en in staat zijn e temperatuureffecten op te vangen ilatatievoeg, verankeringen,... Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
17 17 7. Stuie van een secunaire structuur: geometrie en hefboomarmen 7.1. Rechtvaariging van e keuze van e constructie De geometrie van e hieroner afgebeele constructie heeft het vooreel at e ballast zich aan e uiteinen bevint. Dit biet een niet onaanzienlijk vooreel wat e stabiliteit tegen kantelen betreft, waarbij e hefboomarmen maximaal zijn. Constructies waarbij het paneel buiten e ballast uitsteekt, vereisen een zwaarere ballast voor eenzelfe paneeloppervlakte en eenzelfe winbelasting Deze geometrie wort gebruikt bij wijze van voorbeel, het is aan e ontwerper om in overeenstemming met e gekozen geometrie aangepaste formules op te stellen. Met achtersluitplaat Afbeeling 9 Belastingsschema van e panelen 7.2. Symbolen L l j : lengte van e voorzije het paneel, : lengte van e helling of van e achtereflector / achtersluitplaat van het paneel als het systeem op ie manier is ontworpen, : lengte van e rij panelen ie stevig aan elkaar zijn vastgemaakt, α* : hoek tussen e helling van het ak en e helling van het paneel, α : hoek van het ak ten opzichte van het horizontale vlak, γ : hoek tussen e achterste arm of het achtereflector / achtersluitplaat en het ak, Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
18 18 β : hoek tussen e achterste arm achtereflector / achtersluitplaat en e verticale as, u : projectie van e lengte van het paneel L op het horizontale vlak, z : projectie van e lengte van het paneel L op het verticale vlak, x : projectie van e lengte van e achterste raagarm achtereflector / achterzije l op het horizontale vlak, y : hoogteverschil tussen e 2 steunpunten van het paneel, A : rukoppervlak van e win, oppervlakte van het zonnepaneel, A : rukoppervlak van e win, oppervlakte van e achtereflector / achtersluitplaat, 1 w : rekenwaare van e winbelasting op het zonnepaneel, 2 w : rekenwaare van e winbelasting op het achtersluitplaat, g k,1 : rekenwaare van het gewicht van het zonnepaneel, g k,2 : rekenwaare van het gewicht van het achtersluitplaat of het achterpaneel, B 2 : Gewicht van e noozakelijke stabiliserene ballast, op e voet van e achterste raagarm of van het achtereflector / achtersluitplaat geplaatst, B 1 : Gewicht van e noozakelijke stabiliserene ballast, op e voet van het zonnepaneel geplaatst G k : totaal gewicht van e installatie, eigen gewicht en ballast. f : wrijvingscoëfficiënt 7.3. Afmetingen sin * l L cos90 v L sin * tg90 u L cos ' * x l sin y L sin ' * v cos z l cos u 0,5 x cos b sin e 0,75 L l sin90 * c 0,5 L l sin90 * 7.4. Hoeken 90 ' Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
19 19 L sin ' * l cos arctg l tg L cos ' * Constructie zoner achtereflector / achtersluitplaat Belastingssituaties Wat e geïsoleere constructies betreft, in e zin van NBN EN , wort e win gemoelleer als één enkele geconcentreere kracht ie inwerkt op it oppervlak zoals in afbeeling van NBN EN Bij onerruk moeten us e volgene 2 situaties woren bestueer: Geval 1 Geval 2 Afbeeling 10 Belastingssituaties bij asymmetrische panelen Evenwicht tegen kantelen Berekening van e ballast B 2 Geval 1 is e meest ongunstige Belasten moment oor e win: evenwichtsvergelijking ron punt 1 M 11 w 0,75 L A 1 w Stabiliseren moment oor het eigen gewicht: M 1 gk,1 g 0, 5 u k,1 Noozakelijke ballast om punt 2 te stabiliseren tegen kantelen: B 2, r M 11 w M 1 gk,1 u x Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
20 Berekening van e ballast B1 Geval 2 is e meest ongunstige Belasten moment oor e win: evenwichtsvergelijking ron punt 2 M 2 1 w c A 1 w vgl. 3 Stabiliseren moment oor het eigen gewicht: M 2 gk,1 gk,1 0,5 u x Noozakelijke ballast om punt 2 te stabiliseren tegen kantelen: B 1, r M 2 w M u 2 gk,1 x Evenwicht tegen oplichten: Opwaartse belasting oor e win: S w A 1 w cos ' * 1 Noozakelijke ballast om e constructie te stabiliseren tegen oplichten: B 1 2, s S 1 w A g k, Evenwicht tegen verschuiven: Schuifbelasting oor e win en het eigen gewicht De maximale resultante parallel aan het akvlak kan woren veroorzaakt oor overruk of onerruk van e win, afhankelijk van e hellingshoek en e krachtcoëfficiënten. Rekening houen met e helling van e panelen en e wrijvingscoëfficiënt, is bij een plat ak evenwel e stabiliserene component van e win bij overruk altij groter an e belastene verschuivingscomponent. We onerzoeken us alleen e win bij onerruk. Bovenien moet er rekening mee woren gehouen at e ballast en het eigen gewicht van e installatie wanneer ie op een niet horizontaal ak gemonteer wort, zelf ook een horizontale kracht impliceren ie e verschuiving oor e win nog versterkt. Bijgevolg moet voor e win bij onerruk en e verschuivingscomponent rekening woren gehouen met permanente lasten: Resultante van e verschuiving oor e win en e blijvene belastingen G A g B sin ' sin * 1 w pp A 1 w G k,1 12, g Resultante loorecht op het akvlak Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
21 21 Win: S 1, g w A 1 w cos * Blijvene belastingen: g A g A' g B cos ' k k,1 k,2 12, g Noozakelijke ballast om verschuiven te voorkomen G 1 w pp f S 1, g w g k 0 Aangezien B 1+2,g aan weerszijen van e vergelijking verschijnt, moet e vergelijking woren uitgewerkt, wat uiteinelijk het volgene geeft: B S 1, g w CA A gk,1 A' gk,2 1 2, g G sin' inf cos ' f cos ' waarin C A A w 1 sin * G sin ' k,1 ' k,2 f A g A g Vervolgens moet woren nagegaan of e maximale ballast ie vereist is tegen oplichten of verschuiven B1 2 max B1 2, s ; B1 2, g kleiner is an e ballast ie noig is tegen kantelen, namelijk B B B 1 2 1, r 2, r Als it niet het geval is, moet e ballast B1+2 in ezelfe verhouingen woren vereel als e ballast tegen kantelen, namelijk: Op punt 1: Op punt 2: B 1 B 2 B B B B B 1, r 1, r 1, r B 2, r B B 2, r 2, r 7.6. Constructie met achtersluitplaat of achterste zonnepaneel Belastingssituaties Wat e geïsoleere constructies betreft, in e zin van NBN EN , wort e win gemoelleer als één of twee geconcentreere krachten ie inwerken op e plaatsen zoals in afbeeling van NBN EN Bij onerruk moeten us e volgene situaties woren bestueer: Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
22 22 Belastingsgevallen met achtersluitplaat Geval 1 Geval 2 Geval 3 Geval 4 Geval 5 Geval 6 Afbeeling 11 Belastingsgevallen bij symmetrische panelen Evenwicht tegen kantelen: De situaties 4, 5 en 6 moeten woren bestueer Berekening van e ballast B 2 Belasten moment oor e win: evenwichtsvergelijking ron punt 1 Geval 4: M 1 1 w 0,5 L A 1 w b A' 2 w Geval 5: M 1 1 w 0,5 L A 1 w Geval 6: M 1 1 w b A' 2 w Stabiliseren moment oor het eigen gewicht: M1 gk,1 0,5 u gk, 2 u 0,5 x gk Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
23 23 Noozakelijke ballast om punt 2 te stabiliseren tegen kantelen: B 2, r max M 1 w M 1 u x gk Berekening van e ballast B1 Belasten moment oor e win: evenwichtsvergelijking ron punt 2 Geval 4: M 1 1 w e A w 0,5 l A' 1 2 w Geval 5: M 1 1 w e A 1 w Geval 6: M 1 1 w 0,5 l A' 2 w Stabiliseren moment oor het eigen gewicht: M g 0,5 u x g 0, 5 1 gk k,1 k, 2 Noozakelijke ballast om punt 1 te stabiliseren tegen kantelen: B 1, r max M 1 w M 1 u x gk Evenwicht tegen oplichten: Opwaartse belasting oor e win: situatie 4 is e meest ongunstige S w A 1 w cos ' * A' 2 w sin x Stabiliseren gewicht van e constructie gk G, inf A gk,1 A' g k, 2 Noozakelijke ballast om e constructie te stabiliseren tegen oplichten: B 1 2, s S w g k Evenwicht tegen verschuiven: Schuifbelasting oor e win en het eigen gewicht Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
24 24 De maximale resultante parallel aan het akvlak kan woren veroorzaakt oor overruk of onerruk van e win, afhankelijk van e hellingshoek en e krachtcoëfficiënten. Rekening houen met e wrijvingscoëfficiënt, is bij een plat ak evenwel e stabiliserene component van e win bij overruk altij groter an e verschuivingscomponent. We onerzoeken us alleen e win bij onerruk. Bovenien moet er rekening mee woren gehouen at e ballast en het eigen gewicht van e installatie wanneer ie op een niet horizontaal ak gemonteer wort, zelf ook een horizontale kracht impliceren ie e verschuiving oor e win nog versterkt. De gevallen 4, 5 en 6 moeten woren bestueer: Geval 4: o Resultante volgens het akvlak ten gevolge van e win en het eigengewicht G A g A' g B sin ' sin * ' sin ,1,2 12, w pp A w A w G k k g o Resultante loorecht op het ak Win: S w A 1 w cos * A' 2 w cos 12 Blijvene belasting: g A g A' g B cos ' k G, inf k,1 k,2 12, g o Noozakelijke ballast om verschuiven te voorkomen G 12 w pp f S 12 w g k 0 Aangezien B 1+2,g aan weerszijen van e vergelijking verschijnt, moet e vergelijking woren uitgewerkt, wat uiteinelijk het volgene geeft: B S 12 w CA A gk,1 A' 1 2, g G sin' inf cos ' f g k,2 cos ' waarin C A A w A w 1 sin * ' 2 sin G sin ' k,1 ' k,2 f A g Ag Geval 5: o Resultante volgens het akvlak ten gevolge van e win en het eigengewicht G A g A' g B sin ' sin * 1 w pp A 1 w G k,1 k,2 12, g Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
25 25 o Resultante loorecht op het akvlak Win: S 1, g w A 1 w cos * Blijvene belasting: g A g A' g B cos ' k G, inf k,1 k,2 12, g o Noozakelijke ballast om verschuiven te voorkomen G 1 w pp f S 1, g w g k 0 Aangezien B 1+2,g aan weerszijen van e vergelijking verschijnt, moet e vergelijking woren uitgewerkt, wat uiteinelijk het volgene geeft: B S 1, g w CA A gk,1 A' gk,2 1 2, g G sin' inf cos ' f cos ' waarin C A A w 1 sin * G sin ' k,1 ' k,2 f A g A g Geval 6: o Resultante volgens het akvlak ten gevolge van e win en het eigengewicht G A g A' g B sin ' ' sin 2 w pp A 2 w G k,1 k,2 12, g o Verticale resultante Win: S A' 2 w cos 2, g w Blijvene belasting g A g A' g B cos ' k G, inf k,1 k,2 12, g o Noozakelijke ballast om verschuiven te voorkomen G 2 w pp f S 2 w g k 0 Aangezien B 1+2,g aan weerszijen van e vergelijking verschijnt, moet e vergelijking woren uitgewerkt, wat uiteinelijk het volgene geeft: B S 2 w CA A gk,1 A' gk,2 1 2, g G sin' inf cos ' f cos ' waarin Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
26 26 Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013,inf,2,1 2 ' ' sin sin ' G k k G A f g A g A w A C Vervolgens moet woren nagegaan of e maximale ballast ie vereist is tegen oplichten of verschuiven ; max, 2 1 2, g s B B B kleiner is an e ballast ie noig is tegen kantelen, namelijk, 2 1, 2 1 r r B B B Als it niet het geval is, moet e ballast B1+2 in ezelfe verhouingen woren vereel als e ballast tegen kantelen, namelijk: Op punt 1: 2, 1, 1, r r r B B B B B Op punt 2: 2, 1, 2, r r r B B B B B
27 Voorbeelen van ballast voor een constructie met 1 helling PV-zones PV-zone I PV-zone II PV-zone III PV-zone IV Krachtcoëfficiënten cf,pv = -1,4 /+1,2 cf,pv = -1,12 /+1,08 cf,pv = -0,84 /+0,84 cf,pv = -0,7 /+0,72 L = j = 1m Dakhelling α 2 3,5 cm/m Helling van het paneel/ak α*= 30 Winbelastingsklasse 0: Ruwheiscategorie IV - ze 10 m Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L] Winbelastingsklasse 1: Ruwheiscategorie IV - ze 15 m - Ruwheiscategorie III - ze 5 m Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L+l] Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
28 . 28 PV-zones PV-zone I PV-zone II PV-zone III PV-zone IV Krachtcoëfficiënten c f,pv = -1,4 /+1,2 c f,pv = -1,12 /+1,08 c f,pv = -0,84 /+0,84 c f,pv = -0,7 /+0,72 L = j = 1m Dakhelling α 2 3,5 cm/m Helling van het paneel/ak α*= 30 Winbelastingsklasse 2: Ruwheiscategorie IV - ze 25 m - Ruwheiscategorie III ze 9 m Ruwheiscategorie II - ze 3 m - Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] max B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L] Winbelastingsklasse 3: Ruwheiscategorie IV - ze 38 m - Ruwheiscategorie III ze 15 m Ruwheiscategorie II - ze 5 m - Ruwheiscategorie I - ze 2 m - Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] max B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L+l] Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
29 . 29 PV-zones PV-zone I PV-zone II PV-zone III PV-zone IV Krachtcoëfficiënten c f,pv = -1,4 /+1,2 c f,pv = -1,12 /+1,08 c f,pv = -0,84 /+0,84 c f,pv = -0,7 /+0,72 L = j = 1m Dakhelling α 2 3,5 cm/m Helling van het paneel/ak α*= 30 Winbelastingsklasse 2: Ruwheiscategorie IV - ze 25 m - Ruwheiscategorie III ze 9 m Ruwheiscategorie II - ze 3 m - Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] max B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L] Winbelastingsklasse 3: Ruwheiscategorie IV - ze 38 m - Ruwheiscategorie III ze 15 m Ruwheiscategorie II - ze 5 m - Ruwheiscategorie I - ze 2 m - Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] max B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L+l] Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
30 . 30 PV-zones PV-zone I PV-zone II PV-zone III PV-zone IV Krachtcoëfficiënten c f,pv = -1,4 /+1,2 c f,pv = -1,12 /+1,08 c f,pv = -0,84 /+0,84 c f,pv = -0,7 /+0,72 L = j = 1m Dakhelling α 2 3,5 cm/m Helling van het paneel/ak α*= 30 Winbelastingsklasse 4: Ruwheiscategorie IV - ze 38 m - Ruwheiscategorie III ze 23 m Ruwheiscategorie II - ze 8 m - Ruwheiscategorie I - ze 4 m - Ruwheiscategorie 0 - ze 2,5 m Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L] Winbelastingsklasse 5: Ruwheiscategorie IV - ze 38 m - Ruwheiscategorie III ze 37 m Ruwheiscategorie II - ze 14 m - Ruwheiscategorie I - ze 7 m - Ruwheiscategorie 0 - ze 4,5 m Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L] Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
31 Voorbeelen van ballast voor een constructie met 2 hellingen PV-zones PV-zone I PV-zone II PV-zone III PV-zone IV Krachtcoëfficiënten c f,pv V = -1,3 /+0,5 c f,pv = -1,04 /+0,43 c f,pv = -0,78 /+0,35 c f,pv = -0,65 /+0,3 L = l = j = 1m Dakhelling α 2 3,5 cm/m Helling van het paneel/ak α*=β= 15 Winbelastingsklasse 0: Ruwheiscategorie IV - ze 10 m Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L] Winbelastingsklasse 1: Ruwheiscategorie IV - ze 15 m - Ruwheiscategorie III - ze 5 m Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L+l] Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
32 . 32 PV-zones PV-zone I PV-zone II PV-zone III PV-zone IV Krachtcoëfficiënten c f,pv V = -1,3 /+0,4 c f,pv = -1,04 /+0,40 c f,pv = -0,96 /+0,36 c f,pv = -0,91 /+0,28 L = l = j = 1m Dakhelling α 2-3,5 cm/m Helling van het paneel/ak α*=β= 15 Winbelastingsklasse 2: Ruwheiscategorie IV - ze 25 m - Ruwheiscategorie III ze 9 m Ruwheiscategorie II - ze 3 m - Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] max B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L] Winbelastingsklasse 3: Ruwheiscategorie IV - ze 38 m - Ruwheiscategorie III ze 15 m Ruwheiscategorie II - ze 5 m - Ruwheiscategorie I - ze 2 m - Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] max B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L+l] Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
33 . 33 PV-zones PV-zone I PV-zone II PV-zone III PV-zone IV Krachtcoëfficiënten c f,pv V = -1,3 /+0,4 c f,pv = -1,04 /+0,40 c f,pv = -0,96 /+0,36 c f,pv = -0,91 /+0,28 L = l = j = 1m Dakhelling α 2-3,5 cm/m Helling van het paneel/ak α*=β= 15 Winbelastingsklasse 4: Ruwheiscategorie IV - ze 38 m - Ruwheiscategorie III ze 23 m Ruwheiscategorie II - ze 8 m - Ruwheiscategorie I - ze 4 m - Ruwheiscategorie 0 - ze 2,5 m Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L] Winbelastingsklasse 5: Ruwheiscategorie IV - ze 38 m - Ruwheiscategorie III ze 37 m Ruwheiscategorie II - ze 14 m - Ruwheiscategorie I - ze 7 m - Ruwheiscategorie 0 - ze 4,5 m Gewicht van e installatie 200 N/m² Rekenwaare van e winruk w ELU [Pa] B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 Ballast tegen kantelen N/m[j]xm[L] Ballast tegen oplichten N/m[j]xm[L] Ballast tegen verschuiven f= 0,5 - N/m[j]xm[L] Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
34 Constructies met 1 helling en met eflector achtersluitplaat Wanneer een constructie met één helling is uitgerust met een achtersluitplaat, fungeert it als eflector en wort een groot geeelte van e luchtstroom afgelei, zoat eze niet meer oner het zonnepaneel kan terechtkomen. Dit resulteert in een verminering van e totale winbelasting in vergelijking met panelen zoner eflector. De moellering van e winkrachten op een constructie met eflector is complexer vanwege e verschillene turbulenties ie hierbij ontstaan en vanwege e luchtcirculaties binnen en buiten e constructie. Afbeeling 12 Paneel met achtersluitplaat Het bepalen van e ballast op basis van krachtcoëfficiënten cr volgens e coörinaten X, Y, Z is te Belastingszones verkiezen boven e bepaling van een krachtcoëfficiënt cf,pv loorecht op e zonnepanelen. De volgene afbeeling toont e belastingszones van e PV-panelen voor alle winrichtingen samen. Hierbij is geen rekening gehouen met e reuctiecoëfficiënt c ir afhankelijk van e invalsrichting van e win, aangezien e oriëntatie van e generatoren kan verschillen. Afbeeling 13 Zones bij panelen met achtersluitplaat De zoneverelingsregels zijn: l 3 c L az 3b c 4 z, wanneer een paneel tot verschillene PV-zones 4 behoort, ient men er voor it paneel vanuit te gaan at e meest ongunstige PV-zone van toepassing is op het hele paneel. Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
35 . 35 Op een plat ak kunnen e belastingsgevallen van e panelen als volgt woren geschematiseer. Afbeeling 14 Schematische voorstelling van panelen met achtereflector u L cos* x l sin z L sin* sin * l L cos90 a=0,75 voor e berekening van het moment M 2 en 0,25 voor e berekening van het moment M 1. De volgene 3 evenwichtstoestanen moeten woren bestueer Evenwicht tegen kantelen: Berekening van e ballast B 2 Belasten moment oor e win: evenwichtsvergelijking ron punt 1 M 1 1 w A q z c Q p e Z 0,75 u c X 0,75 z Stabiliseren moment oor het eigen gewicht: M g 0,5 u x g 0, 5 x 1 gk k,2 k, 1 Noozakelijke ballast om punt 1 te stabiliseren tegen kantelen: B 2, r M 1 w M u 1 gk x Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
36 Berekening van e ballast B1 Belasten moment oor e win: evenwichtsvergelijking ron punt 2 M 2 1 w A q z c Q p e Z x 0,75 u c Stabiliseren moment oor het eigen gewicht: M g 0,5 u x g 0, 5 x 2 gk k,1 k, 2 X 0,25 z Noozakelijke ballast om punt 1 te stabiliseren tegen kantelen: B 1, r M 2 w M u 2 gk x Evenwicht tegen oplichten: Opwaartse belasting oor e win: S w A Q c Z q p z e Stabiliseren gewicht van e constructie gk G, inf A gk,1 A' g k, 2 Noozakelijke ballast om e constructie te stabiliseren tegen oplichten: B 1 2, s S w g k Evenwicht tegen verschuiven: Schuifbelasting oor e win en het eigen gewicht De maximale resultante evenwijig aan het akvlak kan woren veroorzaakt oor overruk of onerruk van e win, afhankelijk van e hellingshoek en e krachtcoëfficiënten. Aangezien we voor panelen ie voorzien zijn van een eflector enkel rekening houen met nagenoeg horizontale platte aken, wort er geen rekening gehouen met e verschuiving veroorzaakt oor het eigen gewicht en e ballast. o Schuifbelasting oor e win G 1 2 w A c Q X q p z e o Resultante loorecht op het ak Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
37 . 37 Win: S w A Q cz q pz 12 e Eigen gewicht van e installatie: g A g A' g k G, inf k,1 k, 2 o Noozakelijke ballast om verschuiven te voorkomen B 1 2, g G 12 w pp f S 12 w g k Nauwkeurige waaren voor e wrijvingscoëfficiënten f kunnen proefonervinelijk woren bepaal Praktische waaren van e ballast In e volgene ontwerpomstanigheen o plat ak met een helling 2, o helling van het paneel ten opzichte van het ak 15 * 25, o partiële belastingsfactoren γ Q =1,35 en γ = 0,95, o een wrijvingscoëfficiënt f = 0,5 o een paneeloppervlakte van 1 m² o e panelen zijn voorzien van achtersluitplaten, o het eigen gewicht van e installatie beraagt g k 200 N/m² o een ynamische piekwinruk q p z e = 500 Pa zie Tabel 3, beraagt e aanbevolen ballast b c =450 N/m² paneel. De volgene ballastreuctiecoëfficiënten kunnen woren toegepast op e verschillene PV-zones Tabel 5 Reuctiecoëfficiënten mc voor PV-zones bij panelen met eflector PV-zones PV I PV II PV III Ballastreuctiecoëfficiënt mc 1 0,70 0,50 Het vereiste ballastgewicht wort us als volgt bepaal: mc A qp ze mc A qp ze B 2 bc 450 0,9 q z, 500 A q z 1 mc p e p e ref Voorbeel van e berekening van e ballast voor een paneel met eflector Stel een installatie met 7 rijen van 8 panelen Afmetingen van e panelen: L = 1,5 en j=1m, voorzien van een achtereflector, Afmetingen van e generator van 56 panelen L c = 20 m ; l c = 8,0 m, Referentiehoogte voor e win z e =5m, Ruwheiscategorie van e site van het project II: bosrijk gebie, Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
38 . 38 Helling van e panelen 20, Zonering van het zonnepanelenvel 3az = lc /4 = 2,0 m 3bz = Lc /4 = 5 m Dit geeft grafisch: Paneel vel zones Zones toewijzing aan panelen Afbeeling 15 oefening in e berekening van e ballast Berekening van e ballast Referentiehoogte voor e win z e =5m, ruwheiscategorie van e site van het project II: bosrijk gebie, Tabel 3 geeft e ynamische piekruk q p z e = 815 Pa. 0,9 8151,5 1100N De in vermele regels geven: PV I: e anere PV-zones, per paneel, voor Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
39 . 39 PV-zones PV I PV II PV III Ballastreuctiecoëfficiënt mc 1 0,70 0,50 Ballast per paneel N De gemiele ballast voor het bestueere project beraagt 466,3 N/m² 47 kg/m² Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
40 . 40 Bijlage 1 Zonnepanelenvel - c f,pv verkregen via proeven en berekening Asymmetrisch rijprofiel Overzicht van e gemiele krachtcoëfficiënten bepaal op basis van wintunnelproeven op een PV-generator en vergelijking met ie verkregen via berekening Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
41 . 41 Bijlage 2 - Dynamische piekruk qpz N/m² bij vb,0=26 m/s In e volgene tabel is "ze" meesteal gelijk aan e hoogte van het gebouw, maar it klopt niet altij. Voor nauwkeuriger gegevens kunt u het wetenschappelijke rapport 11 van het WTCB, raaplegen. Om e ruwheiscategorieën te bepalen, volstaat het niet e ruwheiscategorie te nemen van e plaats waar het gebouw zich bevint, maar wel ie van het terrein at e win over een zekere afstan op zijn weg vint voor hij e te berekenen installatie bereikt. Deze afstan noemen we e "straal van e hoeksector" en eze is afhankelijk van ze. Vanwege het belang van e keuze van e ruwheiscategorie, wort ten zeerste aanbevolen van het WR 11 te lezen om een ooreelkunige keuze te maken. Dynamische piekruk qpz N/m² cprob²=1 Hoogte z e m Terreincategorieën 0 I II III IV Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
42 . 42 Druk met en 50 jaar Dynamische piekruk Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
43 .. 43 Bijlage 3 Geetailleere beschrijving van e zones van e krachtcoëfficiënten voor verschillene configuraties van asymmetrische PVgeneratoren j : breete van een zonnepaneel, l c : lengte van een rij zonnepanelen L c : lengte van e generator a z = e maximale waare tussen j en l/12 Negatieve c f,pv+ zones 1 of 2 rijen van panelen Positieve c f,pv+ zones 3 of 4* rijen van panelen Negatieve c f,pv+ zones Positieve c f,pv+ zones Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
44 of 6* rijen van panelen Negatieve c f,pv+ zones Positieve c f,pv+ zones 7 of 8* rijen van panelen Negatieve c f,pv+ zones Positieve c f,pv+ zones Experimentele voorschriften voor e imensionering van e ballast voor zonnepanelen op platte aken Augustus 2013
WISKUNDE- HWTK PROEFTOETS- AT3 - OPGAVEN en UITWERKINGEN - EX 03 1.doc 1/11
VAK: WISKUNDE - HWTK Set Proeftoets AT WISKUNDE- HWTK PROEFTOETS- AT - OPGAVEN en UITWERKINGEN - EX 0.oc / DIT EERST LEZEN EN VOORZIEN VAN NAAM EN LEERLINGNUMMER! Beschikbare tij: 00 minuten Uw naam:...
Nadere informatieZMC is een van de grootste Europese producenten op het gebied van transportkettingen. Het bedrijf is opgericht in 1955.
ZMC Transportketting ZMC is een van e grootste Europese proucenten op het gebie van transportkettingen. Het berijf is opgericht in 1955. ZMC prouceert genormaliseere transportkettingen volgens DIN 8181,
Nadere informatieVoorkennis + lijst met standaardintegralen
Scheien van variabelen een oplosmethoe voor eerste ore-ifferentiaalvergelijkingen WISNET-HBO NHL upate mei 2009 Inleiing Het met pen en papier berekenen van e analytische oplossing van een eerste ore ifferentiaalverglijking
Nadere informatiewiskunde A vwo 2017-I
Zonnepanelen maximumscore 3 Na t jaar is e prijs met een factor, 05 t vermenigvulig De vergelijking, 05 = moet woren opgelost 5 (jaar) ( 4 (jaar)) ( nauwkeuriger) maximumscore 4 De opbrengst per jaar is
Nadere informatiePag. 18: Conform NEN-EN 1990 worden damwandconstructies ingedeeld in de volgende 3 veiligheidsklassen beschouwd:
Errata CUR 166 Damwanconstructies, 6 e ruk:01 Deel 1: Pag. 18: Conform NEN-EN 1990 woren amwanconstructies ingeeel in e volgene 3 veiligheisklassen beschouw: CC1/RC1: geringe gevolgen
Nadere informatieOefeningenexamen Projectieve Meetkunde: oplossingen
Oefeningenexamen Projectieve Meetkune: oplossingen 2e bachelor Wiskune acaemiejaar 2011-2012 1 Eerste zittij Oefening 1.1. Een {, m}-boog in PG(2, q) is een verzameling van m 1 punten zoat ieere rechte
Nadere informatie1.4 Differentiëren van machtsfuncties
. Differentiëren van machtsfuncties De inmiels bekene regel voor het ifferentiëren van machtsfuncties luit: n n [ ] n (n,,, ) Deze regel kun je vrij gemakkelijk herontekken met behulp van e (uitgebreie)
Nadere informatie4.2.6 I. Betreft opgave 4.2.2: a. B f = {a, b } d. B f = {a, b, c } = C f II. Betreft opgave 4.2.4: e. B f e = IR + 0 = IR. f. B f f. g.
g. x=2y+1 2y = x - 1 y = 1 2 x- 1 2 Duielijk zal zijn at bij elke x-waare precies één y-waare hoort, ofwel: bij elk origineel hoort precies één beel. Het is us een functie. (N.B.: als het coomein geen
Nadere informatie1.3 De produktregel. Laat zien dat bijvoorbeeld [ x x. ] niet gelijk is aan 2x
.3 De prouktregel Eerer heb je geleer at je e som van twee (of meer) functies kunt ifferentiëren, oor termsgewijs te ifferentiëren. Bijvoorbeel: 3 [ x + x ] = x + 3 x.7 Een ergelijke mooie regel gelt niet
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO 2017
Correctievoorschrift VWO 07 tijvak wiskune A Het correctievoorschrift bestaat uit: Regels voor e beooreling Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoorelingsmoel 5 Aanleveren scores Regels voor e beooreling
Nadere informatieAGC-RC Geluiddemper Absorptie / resonantie coulisse
AGC-RC Geluiemper Absorptie / resonantie coulisse Toepassing Uitvoering everbare typen De coulissen, type AGC-RC, zijn gecombineere absorptie / resonantie geluiempene coulissen in tweekameruitvoering voor
Nadere informatieDe maximale waarderingscijfers van de opgaven verhouden zich als 30:30:20:20 deel cijfer=score./10
Universiteit Twente, Werktuigbouwkune Vak : Programmeren en Moelleren Datum : 0 oktober 20 Tij : 08.45-0.5 uur TOETS Deze eeltoets bestaat uit 4 opgaven. Geef niet alleen e antwooren maar toon ook e geane
Nadere informatieZomercursus Wiskunde. Katholieke Universiteit Leuven Groep Wetenschap & Technologie. September 2008
Zomercursus Wiskune Katholieke Universiteit Leuven September 2008 Rekenregels voor het berekenen van afgeleien (versie 27 juni 2008) Inleiing De afgeleie van een functie f in een punt R is e helling (richtingscoëfficiënt)
Nadere informatieWiskunde D Online uitwerking 4 VWO blok 4 les 1
Wiskune D Online uitwerking 4 VWO blok 4 les aragraaf. Opgave a et e stelling van thagoras volgt at (, ) ( ) + ( ) ( 3 ) + ( ) + 3 3 b De roosterpunten met afstan 3 tot liggen op e cirkel met als mielpunt
Nadere informatieAfgeleiden berekenen met DERIVE
/09/007 Afgeleien met DERIVE.fw 18:48:0 Afgeleien berekenen met DERIVE In DERIVE zijn alle regels ingebouw waarmee je ook op papier afgeleien berekent: lineariteit, prouct- en quotiëntregel, kettingregel.
Nadere informatieAdres: Kerkstraat 26 Postcode en plaats: 3286 AK Klaaswaal Telefoonnummer: 0187-480 447. Datum start: 15 december 2012 Datum goedgekeurd:
Plan van aanpak Huisartsenpost 't Hellegat Ares: Kerkstraat 26 Postcoe en plaats: 3286 AK Klaaswaal Telefoonnummer: 0187-480 447 E-mailares: Scope van eze RIE: Gebruikte inventarisatievragenlijst: info@haphellegat.nl
Nadere informatie- II.20 - Johan Baeten
8 8.1 Inleiene principes bieen als vooreel een mechanisch eenvouige constructie en een hoge gevoelighei. Ze vragen echter ook een compleere elektronica om het bekomen uitgangssignaal achteraf lineair te
Nadere informatieHet eerste standaard lager programma voor extreme toepassingen, dat uit voorraad geleverd kan worden. SNR - Industry
Het eerste stanaar lager programma voor extreme toepassingen, at uit voorraa gelever kan woren. SNR - Inustry I N U S T R Y TN21NLa:TN21NLa 4/12/08 14:56 Page 2 Een speciaal kogellager programma voor e
Nadere informatieNotatieafspraken bovenbouw, wiskunde B
Notatieafspraken bovenbouw, wiskune B Bewaar it ocument zorgvulig Het wort slechts éénmaal verstrekt Dit ocument bevat afspraken voor e correcte notatie volgens e gehele sectie wiskune van het Steelijk
Nadere informatieEindexamen wiskunde B1-2 vwo 2005-II
Reistij figuur 1 rivier Een boot vaart op een rivier van naar en terug. De afstan tussen en is 10 km. De boot vaart altij met een snelhei van 20 km/u ten opzichte van het water. De rivier stroomt in e
Nadere informatieTentamen Natuurkunde I 09.00 uur - 12.00 uur woensdag 7 januari 2009 docent drs.j.b. Vrijdaghs
Tentamen Natuurkune 9. uur -. uur woensag 7 januari 9 ocent rs.j.. Vrijaghs Aanwijzingen: Dit tentamen omvat 5 opgaven met totaal 5 eelvragen Maak elke opgave op een apart vel voorzien van naam, nummer
Nadere informatieVergelijk kwaliteit beheersmaatregelen bij werken op platte daken Toepassing van een methodiek
Vergelijk kwaliteit beheersmaatregelen bij werken op platte aken Toepassing van een methoiek Jan Snijer, ArboJan, e-mail info@arbojan.nl Samenvatting In het onerzoek woren e gangbare beschikbare beveiligingsmethoen
Nadere informatieK RAC HTEN. 2.1 De dynamometer
2 K RC HTEN M E TE N Wanneer je een zware last vooruit trekt, lever je een kracht. Je weet echter niet hoe groot ie kracht is. Om een kracht te meten, gebruik je spiraalveren. Deze rekken uit als je eraan
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
Hoofstuk 6 - Nieuwe grafieken Hoofstuk 6 - Nieuwe grafieken Voorkennis V-a Van lijn k is het hellingsgetal en het startgetal en e formule is = +. Van lijn l is het hellingsgetal en het startgetal en e
Nadere informatie3.5 t/m 3.7 ΟΣ ΜΟΙ ΠΟΥ ΣΤΩ ΚΑΙ ΚΙΝΩ ΤΗΝ ΓΗΝ 1
3.5 t/m 3.7 ΟΣ ΜΟΙ ΠΟΥ ΣΤΩ ΚΑΙ ΚΙΝΩ ΤΗΝ ΓΗΝ 1 De wetten van Newton verklaren e beweging van een voorwerp aan e an van e kracten ie op at voorwerp werken (zie oofstuk 4): 1 e wet van Newton is constant
Nadere informatieGrondwater, wie. doet wat?
Gronwater, wie oet wat? Gronwater, wie oet wat? Inhou 1 Wat is gronwater? 3 2 Wat kunt u zelf oen? 3 3 Wat kan e gemeente voor u betekenen? 4 4 Wat is e rol van van het waterschap? 6 5 Wat oet e provincie?
Nadere informatieCalculus I, 20/10/2014
Calculus I, 20/0/20. Gegeven e kromme yx waarvoor arctan y x = 2 lnx2 + y 2 a Bereken e afgeleie y voor een punt x,y at voloet aan het functievoorschrift. b Gebruik e gevonen uitrukking voor e afgeleie
Nadere informatieDoorstromen of op tijd rijden? Of allebei? De besturing van knelpunten in het spoorwegnet
1 Doorstromen of op tij rijen? Of allebei? De besturing van knelpunten in het spoorwegnet Alfons Schaafsma 1 Bijrage aan het Colloquium Vervoerplanologisch Speurwerk 2006 http://www.vervoersplanologischspeurwerk.nl
Nadere informatiede Wageningse Methode Antwoorden H26 RECHTE LIJNEN HAVO 1
H6 RECHTE LIJNEN HAVO 6.0 INTRO a km kost,0: =,0 b rankje kost : =,0, us e entree is,0,0 = 0,-. Nee, als je bij e onerste lijn naar rechts gaat ga je omhoog, us als je naar rechts zou gaan, zou je omhoog
Nadere informatie1 Functies die aan verandering onderhevig zijn
Veraneringsprocessen in e tij (eerste ore) upate april 2009 copyright WISNET-NHL Lees eerst aanachtig e inleiing 0 Inleiing In eze les, ie niet beslist van begin tot ein oorgewerkt hoeft te woren, vin
Nadere informatie8 a. x K (in euro s) x K (in euro s)
Hoofstuk 6 RECHTE LIJNEN 6.0 INTRO b, =, km c k = l a km kost,0: =,0 b rankje kost : =,0, us e entree is,0,0 = 0,-. Nee, als je bij e onerste lijn 8 naar rechts gaat ga je omhoog, us als je naar rechts
Nadere informatieHoofdstuk 5 - Verbanden herkennen
V-a V-a Hoofstuk - Veranen herkennen Hoofstuk - Veranen herkennen Voorkennis O A B De grafiek ij tael A is een rehte lijn, want telkens als in e tael met toeneemt neemt met toe. Het startgetal is en het
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
4 Voorkennis V-1 a De oörinaten zijn A( 2, 1), B(2, 3) en C(5, 4 Qw ). V-2 a Per stap van 1 naar rehts gaat e lijn Qw omhoog. Vanuit C ga je 7 stappen naar rehts en us 7 Qw = 3 Qw omhoog. Omat 4 Qw + 3
Nadere informatiebathroom design douchecabines kwartrond
ouchecabines EPOS kwartron www.bruynzeelhomeproucts.nl bathroom esign LET OP: e Epos kwartron wort gelever in 2 aparte ozen. Doos 1/2 bevat het linkerscherm en alle losse onerelen. Doos 2/2 bevat het rechterscherm.
Nadere informatieVoorkennis. Hoekmeting
Hoekmeting Hoeken meten we in graen of in raialen. Hiernaast zie je e eenheiscirkel in het vlak (e cirkel met straal en e oorsprong als mielpunt) waarop e beie verelingen zijn aangegeven. Een volleige
Nadere informatieHuishoudelijk Reglement van. Uitvaartvereniging De Laatste Eer Ursem-Schermer. statutair gevestigd Ursem
Huishouelijk Reglement van Uitvaartvereniging De Laatste Eer Ursem-Schermer statutair gevestig Ursem 1 Inhousopgave huishouelijk reglement Blazije 2 Blazije 3 Blazije 4 Blazije 5 Blazije 6 Inhousopgave
Nadere informatieGespecialiseerde heet en koud water systemen PP-R leidingsysteem
Gespecialiseere heet en kou water systemen PP-R leiingsysteem Wefatherm Bewezen techniek Wefatherm PP-R heet en kou water systemen woren al vele jaren ingezet wanneer leiingsystemen aan hoge eisen op het
Nadere informatieAntwoorden Eindtoets 8NC00 12 april 2017
Antwooren Eintoets 8NC 12 april 217 1.1. Onwaar, een fase-contrast microscoop brengt e verschillen in brekingsinex in beel. Er wort geen gepolariseer licht gebruikt us het is niet mogelijk ubbelbrekene
Nadere informatieAanpak geweld Peelland
Aanpak gewel Peellan Waarom gewel? We willen at ieereen zich veilig kan voelen in zijn of haar woning, in e buurt, en in het orp of e sta. Ook moeten mensen zich veilig kunnen voelen tijens e uitvoer van
Nadere informatieHoofdstuk 1 Grafieken en vergelijkingen
Opstap Veranen O- Grafiek A hoort ij kaars. Grafiek B hoort ij kaars. Grafiek C hoort ij kaars. O-a O-a u in uren Bij u, is l 7 want, 7. Zie opraht O-. Na vier uur ranen zijn e kaarsen even lang. Bij eie
Nadere informatieAuteur(s): M. Berger, P. Hollander Titel: Voortstuwing tijdens zwemmen Jaargang: 15 Jaartal: 1997 Nummer: 5 Oorspronkelijke paginanummers: 223-233
Auteur(s): M. Berger,. Hollaner Titel: Voortstuwing tijens zwemmen Jaargang: 15 Jaartal: 1997 Nummer: 5 Oorspronkelijke paginanummers: 223-233 Deze online uitgave mag, oner uielijke bronvermeling, vrij
Nadere informatie15 Financiële reorganisatie
15 Finaniële reorganisatie hoofstuk 15.1 A 15.2 C 15.3 A 15.4 B 15.5 C 15.6 D 15.7 D 15.8 A 15.9 C 15.10 D 15.11 B 3.000.000 + 4.000.000 3.000.000 = 4.000.000 15.12 C 15.13 C ((3.000 + 2.000 4.000) / 3.000)
Nadere informatieSTAD. Inregelafsluiter ENGINEERING ADVANTAGE
Inregelafsluiters STA Inregelafsluiter Pressurisation & Water Quality Balancing & Control Thermostatic Control ENGINEERING AVANTAGE STA inregelafsluiters zorgen voor nauwkeurige waterzijige prestaties
Nadere informatieWijken voor bewoners Asset-Based Community Development in Nederland
AB Wijken voor bewoners Asset-Base Community Development in Neerlan AB Wat is e ABCD-aanpak? De Asset-Base Community Development (ABCD)-benaering is een van oorsprong Amerikaanse methoe, ie lokale talenten
Nadere informatieBlok 4 - Keuzemenu. Verdieping - Driehoeksmetingen. 1092,33 3, meter = 4,118 km De afstand is ongeveer 4,1 km.
1a a 3a Verieping - Driehoeksmetingen 109,33 3,77 4118 meter = 4,118 km De afstan is ongeveer 4,1 km. 45 L 4,1 km Z Zoetermeer Voorshoten is 68 mm Leien Voorshoten is 94 mm In e tekening is 1 km geteken
Nadere informatieInhoudsopgave. 6.1 Algemeen... 2 6.1.1 Inleiding... 2 6.1.2 Principe van evenwichtsdraagvermogen... 3. 6.2 Toetsing volgens de Eurocode...
HOOFDSTUK 6 ONTWERPEN VAN FUNDEREN OP STAAL Inhousopgave 6.1 Algemeen... 6.1.1 Inleiing... 6.1. Principe van evenwichtsraagvermogen... 3 6. Toetsing volgens e Eurocoe... 4 6.3 Berekening van een funering
Nadere informatieSAMENSTELLEN EN ONTBINDEN VAN SNIJDENDE KRACHTEN
II - 1 HOODSTUK SAMENSTELLEN EN ONTBINDEN VAN SNIJDENDE KRACHTEN Snijdende (of samenlopende) krachten zijn krachten waarvan de werklijnen door één punt gaan..1. Resultante van twee snijdende krachten Het
Nadere informatie2015/1. Speciale uitgave Het bouwdetail: een ware eisenbundel. Toegankelijkheid p14. Energetische aspecten p7. Brandveiligheid p25
Een uitgave van het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwberijf Speciale uitgave Het bouwetail: een ware eisenbunel 2015/1 Afgifte: Brussel X Erkenningsnummer: P 01011 12 e jaargang Driemaanelijkse
Nadere informatie( ) 1. G&R vwo A deel 4 16 Toepassingen van de differentiaalrekening C. von Schwartzenberg 1/13 = =
C von Schwartzenberg 1/1 1a 1b 1c 1 1 1 4 5 4 6 4 4 5 f ( ) 6 + 6 6 + 6 6 f '( ) 4 + + 4 4 + + 4 g( ) 5 8 g '( ) 5 1 5 Onthou: y y '( ) 1 8 8 1 1 1 h + + + h'( ) 1 1 7 6 6 k ( ) ( 1) + 8 k '( ) 1( 1 )
Nadere informatieWRINGING VOORBEELDEN VAN OP WRINGING BELASTE CONSTRUCTIES: op wringing belaste kokerligger 100. wringend moment
WRINGING VOORBEELDEN VAN OP WRINGING BELASE CONSRUCIES: a op wringing elaste kokerligger 00 wringen moment 00 EVENWICHSWRINGING: Het wringraagvermogen van et constructieeel is noozakelijk voor et evenwict
Nadere informatiePrinsenlaan te Rotterdam
Sterkteberekening t.b.v. kantoor Prinsenlaan te Rotteram oprachtgever Hogeschool Rotteram G.H. e Jonghweg 4-6, Rotteram project Kantoor Prinsenlaan te Rotteram orernummer ribbhs 2006-07 ocumentnummer rib
Nadere informatieDA 516. Drukverschilregelaars Met instelbaar setpoint DN 15-50
DA 516 Drukverschilregelaars Met instelbaar setpoint DN 15-50 IMI TA / Drukverschilregelaars / DA 516 DA 516 De compacte rukverschilregelaars voor verwarming- en koelsystemen zijn effectief in situaties
Nadere informatieGEMEENTE GILZE EN RIJEN
060-012 GEMEENTE GILZE EN RIJEN Onerzoek luchtkwaliteit Berijventerrein Broekakkers-oost te juni 2006 INHOUD BLZ 1. INLEIDING...3 2. WETGEVING EN WETTELIJKE KADER...4 3. WERKWIJZE...6 4. VERKEERS- EN
Nadere informatieHoofdstuk 1: Inleiding
Hoofstuk 1: Inleiing 1.1. Richtingsvelen. Zie Stewart, 9.2. 1.2. Oplossingen van enkele ifferentiaalvergelijkingen. Zelf oorlezen. 1.3. Classificatie van ifferentiaalvergelijkingen. Differentiaalvergelijkingen
Nadere informatieEnergienota gemeente Emmen
RIS.5449 Energienota gemeente Emmen Deel 2: Werken aan groene groei Energieprogramma 2012-2015 November 2011 Inhousopgave pagina 1. Inleiing 3 2. Big Five 3 3. Green Deal Noor-Neerlan 4 4. De opgave 5
Nadere informatieResultaten quick scan flora en fauna projectgebied Jacobskamp
Resultaten quick scan flora en fauna projectgebie Jacobskamp Ecoresult oor Leon Boon Inleiing In opracht van Buro Maerlant heeft Ecoresult in het projectgebie Jacobskamp in gemeente Den Dungen een quick
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
Voorkennis V-a Van lijn k is het hellingsgetal en het startgetal en e formule is = +. Van lijn l is het hellingsgetal en het startgetal en e formule is = +. Van lijn m is het hellingsgetal en het startgetal
Nadere informatieHoofdstuk 2 - Afstanden
Hoofstuk - fstanen. e afstan vanuit een punt lazije a riehoek R is een rehthoekige riehoek met R 5 en R, us gelt R + R 5 + 9 9 59, en R liggen eien in het vlakeel. R an is R R + 5 + 8 89. r gelt at R met
Nadere informatieWij adviseren deze definities ook in de verordening op te nemen, zodat er een duidelijk beeld gegeven wordt van alle begrippen.
Avies aan het College van B&W van e gemeente Texel Onerwerp: Conceptverorening maatschappelijke onersteuning. 1. Inleiing De Wmo-aviesraa Texel is gevraag avies uit te brengen op e conceptverorening Wmo
Nadere informatieSAMENSTELLEN EN ONTBINDEN VAN SNIJDENDE KRACHTEN OPGAVEN
1 HOODSTUK SAMENSTELLEN EN ONTBINDEN VAN SNIJDENDE KACHTEN OPGAVEN.4. Opgaven 1. Bepaal grafisch en analtisch de richting en grootte van de resultante, in volgende gevallen; 1 = 4 kn = 7 kn : 1) = 30 )
Nadere informatieHoofdstuk 11A - Rekenen
Voorkennis V- aantal grammen 000 00 aantal euro s 6,0 0,006, Je moet e, etalen. V-a aantal m 00 aantal euro s 4 000 6 V-a Hij moet e 6.,- etalen. aantal m 00 0,00 aantal euro s 4 000 6 6 Hij krijgt m mortel
Nadere informatieSamenvatting 177. (b) (a) position (cm) wire Relative gain variation [%] 16
amenvatting Het begrijpen van het universum en e unamentele wetten er natuurkune ie aaraan ten gronslag liggen, is iets wat mensen uit alle tijen bezig heet gehouen. Wanneer we inzoomen op e kleinste astanen,
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
12 Extra oefening - Basis B-1a Vul k = 65 in, at geeft e vergelijking 25u + 15 = 65. 25u = 50 us u = 2. Er is 2 uur gewerkt ij mevrouw Groen. c 25u + 15 = 58,75 25u =,75 u =,75 : 25 us u = 1,75. B-2a De
Nadere informatiePermanente borstweringen van gebouwen
Preventiefiche 1028-01-2016 Permanente borstweringen van gebouwen 1 Beschrijving 1.1 Borstwering Borstwering is een generieke term die alle bouwelementen aanduidt die bestemd zijn om bescherming te bieden
Nadere informatieDAF 516. Drukverschilregelaars Met instelbaar setpoint Voor installatie in de aanvoerleiding
DAF 516 Drukverschilregelaars Met instelbaar setpoint Voor installatie in e aanvoerleiing IMI TA / Drukverschilregelaars / DAF 516 DAF 516 De compacte rukverschilregelaars voor verwarming- en koelsystemen
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
0 Voorkennis: Differentiëren en rekenregels lazije 0 V-a h ( ) 0 f () t 6 t + t 0 t + t n () t t t 7 t 6t e k ( p) p p + 0 0p 7 p g ( ) + 08 V-a f( ) ( + ) 6 f ( ) 6 h ( ) ( + 9) 8 gt () tt ( + t ) t +
Nadere informatieGerolde CuSn8 glijlagers
Gerole CuSn8 glijlagers Gerole CuSn8 glijlagers (B09) kenmerken zich oor hun uurzaamhei en hoogwaarige kwaliteit. CuSn8 lagers zijn meestal voorzien van ruitvormige smeerkamers maar er zijn ook anere uitvoeringen
Nadere informatieBSO Giekerk locatie nieuws
BSO Giekerk locatie nieuws Oktober 2015 Beste ouers/verzorgers, Wij vinen het fijn at we u oor miel van een nieuwsbrief e sfeer kunnen laten proeven van e Kinerwou groep/locatie van uw kin(eren). Leuke
Nadere informatieCT5520. Juni 2006. Udo Ouwerkerk, 1040995 Floor van den Berg, 1093568
CT550 Juni 006 Uo Ouwerkerk, 1040995 Floor van en Berg, 1093568 Voorwoor Dit rapport is gemaakt in het kaer van het ontwerp voor een breiing van een bestaane rinkwaterzuivering voor het vak CT550: Drinkwaterbereiing.
Nadere informatieUitgebreid Informatierapport Besteldatum 10 jan 2013 Klantnummer 870-096052 Referentie
Kees van er Hart Van: kees@elsenga.nl Verzonen: onerag 10 januari 201314:07 Aan: Kees van er Hart Onerwerp: Elsenga Installatietechniek B.V. leuk he Uitgebrei Informatierapport Bestelatum 10 jan 2013 Klantnummer
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
V-1a / V-2a e Voorkennis Zie e figuur hieroner. Zie e figuur hieroner. De lijn n en het punt P kunnen ook aan e anere kant van lijn l liggen. Zie e figuur hieroner. P Zie e figuur hieroven. In vierhoek
Nadere informatieVAN DER LOUW GRAFISCH CENTRUM
Op onze Special Projects af - eling woren innovatieve promotieartikelen en verpakkingen ontworpen ie aan al uw wensen voloen. Heeft u zelf een goe iee, an werken wij at verer uit. Heeft u zelf géén iee,
Nadere informatieAkoestische verbetering van de ruwbouw door middel van ontdubbelde
Er bestaan verschillene ruwbouwconcepten waarmee het mogelijk is om rijwoningen en appartementen op te trekken ie aan e criteria van een normaal o verhoog akoestisch comort uit e norm NBN S 01-400-1 voloen.
Nadere informatieOmvang/tij d. Wisselduurloop Zone 3, 4, 4 ½ ± 1:15 min Daarin: 10 min zone 2, 10 min zone 3, 5 min zone 4 op tempo p= 2 min
Trainingsprogramma juli, aug, sept,2014 Van 21 juli t/m 8 aug Week 30 t/m 32 geen trainingen Het trainingsprogramma loopt wel oor voor jezelf, of afspreken om met een groepje te lopen Dit trainingsprogramma
Nadere informatieTentamen Signalen en Systemen 2: 3BB32, 10 maart 2009
Tentamen Signalen en Systemen : 3BB3, 10 maart 009 Omerkingen ij het tentamen - O het tentamen mag een (grafisch) rekenaaraat geruikt woren - Geruik van aner materiaal zoals oeken, aantekeningen of lato
Nadere informatie4.1 Optische eigenschappen
4. Optische eigenschappen Opgave a De auto heeft een kleinere massa. Kunststof is flexiel: je krijgt niet gemakkelijk een euk. De auto roest niet. De kunststoffen moeten tegen e hoge temperaturen in e
Nadere informatieVerzuimZorgPakket. verzekeringen. uw (financiële) klappenvangers. Goes, Bergen op Zoom, Middelburg, Spijkenisse, Terneuzen, Zierikzee.
VerzuimPakket uw (financiële) klappenvangers verzekeringen Goes, Bergen op Zoom, Mielburg, Spijkenisse, Terneuzen, Zierikzee. De exclusieve totaaloplossing van zorg en verzuim voor e onernemers in Zuiwest-
Nadere informatieSamenvatting Structuur, vorm en dynamica van biologische membranen
Samenvatting Structuur, vorm en ynamica van biologische membranen Timon Iema 19 november 2009 Biofysica is e stuie van e natuurkune achter biologische processen. Haar werkterrein is voornamelijk e iniviuele
Nadere informatieHoofdstuk 11 Verbanden
Opstap Remweg O- De rie remwegen zullen vershillen zijn. Algemeen gelt at ij e hoogste snelhei e langste remweg hoort. O- De remparahute geeft nog meer remkraht. O- De remweg wort langer op een sleht of
Nadere informatieDe breedte van de rechthoek is gelijk aan de omtrek van die grote cirkel.
Verieping - De ol 1a De reete van e rehthoek is preies gelijk aan e lengte van e roe irkel op e ol. De omtrek van ie irkel is 2 π 20 125,7 m. De hoogte van e rehthoek is gelijk aan e halve omtrek van e
Nadere informatieLocatienieuws. Het Zonnetje Januari 2016. Beste ouders/verzorgers,
Locatienieuws Het Zonnetje Januari 2016 Beste ouers/verzorgers, Allereerst wensen we ieereen een goe en gelukkig 2016! Na e Kerstvakantie achten we vanaf 4 januari weer van start te gaan met gewone werkweken,
Nadere informatieInhoudsopgave. Materialenstaat. Hoofdstuk 1 Hét handboek voor brandveilig werken. Hoofdstuk 2 Situaties nader toegelicht
Inhousopgave 4 6 10 12 21 31 39 44 Hoofstuk 1 Hét hanboek voor branveilig werken Hoofstuk 2 Situaties naer toegeliht Hoofstuk 3 Het lezen van een etailmatrix Dakopstan zoner shubvormige afwerking Dakopstan
Nadere informatiehardheid en uithoudingsvermogen hardheid en snelheid
Trainingsprogramma Okt Nov Dec,2014 Dit trainingsprogramma is een hanleiing en onersteuning en is afhankelijk van je oel: beginnene lopers pakken 1 of 2 traingen per week en er intensief Wil je wat meer
Nadere informatieMeetkunde 2 - Omtrek 2 - Cirkels. Versie 2a - donderdag 29 maart 2007
eetkune 2 - Omtrek 2 - Cirkels Versie 2a - onerag 29 maart 2007 De cirkel is een verzameling punten op een vaste afstan van één punt (het mielpunt ). Je kunt een cirkel tekenen met een passer. De afstan
Nadere informatie1. Beschrijving. Borstwering. 2. Risico s. Valgevaar tijdens het traplopen Valgevaar tijdens het onderhoud van gebouw... 3.
Preventiefiche 1. Beschrijving Permanente borstweringen van gebouwen Borstwering Borstwering is een generieke term die alle bouwelementen aanduidt die bestemd zijn om bescherming te bieden tegen het risico
Nadere informatieBlok 3 - Vaardigheden
Moerne wiskune 9e eitie Havo A eel Blok 3 - Vaarigheen lazije 19 1a 1, 3 3000 = 8900 = 8310, 0, 07 000000 = 8000 = 810, 300 1700 = 6870000 = 6910, 8 0, 000 0, 007 = 0, 000001 = 1, 10 6 e 6344, 1 781, 98
Nadere informatieKnik en de Voorschriften
Kni en e Voorschriten Overgenomen uit : Basisboe Toegepaste Mechanica, J.W. Welleman,. Doling en J.W. Hartman, Waltman, ISB 90-1-911-6, 001 Kni en e Voorschriten Bij het imensioneren van een constructie
Nadere informatieTU-Delft - Faculteit werktuigbouwkunde (3ME) - Afdeling P&E Tentamen Stromingsleer (wb1225) 28 augustus 2008, uur
TU-Delft - Faculteit werktuigbouwkune (3ME) - Afeling P&E Tentamen Stromingsleer (wb15) 8 augustus 008, 9.00-1.00 uur Lees het geheel eerst aanachtig oor voor een evenwichtige tijsbesteing. Dit tentamen
Nadere informatieBouwstenen van een betere toekomst
Bouwstenen van een betere toekomst XELLA biet innovatieve wanoplossingen ie perfect op e behoefte aan milieuvrienelijk en energie-arm bouwen inspelen en klaar zijn voor 2020. foto cover: arch. Jan Mostaert
Nadere informatieWet- en regelgeving voor de externe verslaggeving
4 Wet- en regelgeving voor e externe verslaggeving 401 a Afleggen van verantwooring aan vermogensvershaffers. Informatievershaffing aan elangheenen. De informatie wort vershaft om (potentiële) vermogensvershaffers
Nadere informatie1. Langere vraag over de theorie
1. Langere vraag over e theorie a) Lei e voorwaaren af voor constructieve en estructieve interferentie bij het twee-spletenexperiment van Young. Druk eze voorwaaren uit zowel in functie van e hoek θ over
Nadere informatieWATERWERKBLAD. LEIDINGMATERIALEN Koperen buizen, hulpstukken en verbindingen
WATERWERKBLAD LEIDINGMATERIALEN Koperen buizen, hulpstukken en verbiningen WB 2.2 A DATUM: JUNI 2004 Auteursrechten voorbehouen 1. Titels van e vermele norm en anere publicaties NEN 1006 Algemene voorschriften
Nadere informatieVoortplanting van trillingen - lopende golven
Voortplantin van trillinen - lopene olven 1. Het olfverschijnsel Een olf is een trillin ie zich voortplant al of niet in een meium. De trillinsfrequentie (beweinsenerie van e trillene eeltjes) wort in
Nadere informatiePartou KDV Prins Frederiklaan 20, 0-4 jaar
Partou KDV Prins Freeriklaan 0, 0-4 jaar We zijn blij at u heeft gekozen voor Partou. Als vestigingsmanager, samen met mijn team, heet ik u en uw kin van harte welkom. In it boekje kunt u lezen wat e belangrijkste
Nadere informatieAlgemene voorwaarden. Artikel Definities 1 Doel van de verzekering 2 Grondslag van de verzekering 3. 4 Arbeidsongeschiktheid
REAAL UNIM Plus Arbeisongeschiktheisverzekering 0510 Algemene voorwaaren 36 12 27 11-06 Inhou Artikel Definities 1 Doel van e verzekering 2 Gronslag van e verzekering 3 Arbeisongeschikthei 4 Vaststelling
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
V-a V-a Hoofstuk - Getallen Voorkennis In het ontrekene stuk van e vlaai passen stukken. De hele vlaai eston uit stukken. Twee van e vijf stukken zijn verkoht, us eel van e vlaai is verkoht. Van e reuk
Nadere informatieBESTEMMINGSPLAN BUITENGEBIED PARTIËLE HERZIENING KIEVITSVELD. luchtkwaliteitsonderzoek GEMEENTE EPE
BESTEMMINGSPLAN BUITENGEBIED PARTIËLE HERZIENING KIEVITSVELD luchtkwaliteitsonerzoek GEMEENTE EPE epe-048 23 oktober 2006 BESTEMMINGSPLAN BUITENGEBIED PARTIËLE HERZIENING KIEVITSVELD luchtkwaliteitsonerzoek
Nadere informatieChristelijk-sociaal over GOA-program
Commentaar uit het Wetenschappelijk /nstituut Christelijk-sociaal over GOA-program f Het antwerp-program van het COA heeft heel wat reacties uit e sociale organisaties opgeroepen. Enerzijs zijn er tweemaal
Nadere informatieBeleidsnota inzake Planologische afwijkingsmogelijkheden volgens artikel 4 bijlage II van het Besluit omgevingsrecht, 3 e herziening.
Beleisnota inzake Planologische afwijkingsmogelijkheen volgens artikel 4 bijlage II van het Besluit omgevingsrecht, 3 e herziening. Op 22 november 2014 is e Beleisnota inzake Planologische afwijkingsmogelijkheen
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
er s v Voorkennis e f V-2a e autosnelweg loopt van noor naar zui. e Sloterplas loopt van nooroost naar zuiwest. Osorp ligt vanaf station msteram Lelylaan gezien in het westen. Het Sloterpark ligt vanaf
Nadere informatie