Vertaalde Werken/ Translated Works: Barbara Visser november april 2007 Museum De Paviljoens

Transcriptie

1 Vertaalde Werken/ Translated Works: Barbara Visser november april 2007 Museum De Paviljoens Verwerkin gsopdracht Beeldcultuur Voort gezet onderwi js CKV 1 Le monde appartient à ceux qui se lèvent tôt 2002 Fotografie Barbara Visser (1966) is oorspronkelijk gaan studeren aan de Rietveld Academie om documentaire fotograaf te worden. Tijdens haar studie ontdekte ze dat fotografie voor haar meer een middel was dan een doel op zich en ze besloot daarom verder te studeren aan de afdeling autonome kunst. Beeldcultuur Fotografie, film en video zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Via de televisie, internet, kranten en tijdschriften worden overal om ons heen beelden getoond. Om tegenwoordig zelf beelden te maken, heb je bovendien niet eens meer een fototoestel en een filmrolletje nodig, omdat je ook met je mobieltje kunt fotograferen en filmen. Zo is bijvoorbeeld de foto van de vermoorde filmmaker Theo van Gogh op de voorpagina van De Telegraaf gemaakt met een gsm door een automobilist die toevallig in de buurt van de moord was. Toen de persfotograaf even later aan kwam, was de plek van de moord al afgezet. Barbara heeft afgelopen veertig jaar de opmars van massamedia als (digitale) fotografie, film, televisie en internet meegemaakt en deze ontwikkeling is van grote invloed geweest op haar kunst. Met haar

2 foto s wil ze onderzoeken hoe mensen, voorwerpen en gebeurtenissen worden afgebeeld en hoe mensen kijken naar afbeeldingen. Het kijkgedrag van mensen wordt bijvoorbeeld beïnvloed door de plek waar de foto te zien is. Als een foto in de krant staat, kijk je er anders naar dan naar dezelfde foto in een fotoalbum of in een reclamefolder. Ook kennis of culturele achtergrond is van invloed op hoe je kijkt. Barbara omschrijft dit als volgt: What you see depends on what you re looking for. Of te wel: Wat je ziet, is afhankelijk van wat je verwacht. Als je uit het raam kijkt, verwacht je iets anders te zien dan als je naar het televisiescherm kijkt. Genrefotografie In de fotografie bestaan verschillende genres: documentaire fotografie, journalistieke fotografie, reclamefotografie, nieuwsfotografie, modefotografie, voedselfotografie, portretfotografie et cetera. In haar werk gebruikt Barbara verschillende soorten fotografie. Persfoto of reclamefoto? Le monde appartient à ceux qui se lèvent tôt 2002 In 2002 maakte Barbara Visser ter gelegenheid van een kunstproject in Nice deze foto s aan de Zuid-Franse kust. De foto s werden als affiches afgedrukt en in 200 abri s (reclamezuilen en bushokjes) in de stad opgehangen. Ook verschenen de foto s in regionale Franse kranten. Waar kijken wij eigenlijk naar? Is het een foto uit de krant van een aan het strand van Nice aangespoelde Afrikaanse bootvluchteling, op weg naar het beloofde land? Of is het een glossy reclamefoto 2

3 voor bijvoorbeeld een duur Italiaans merk parfum? Barbara heeft in dit werk de codes en conventies (gewoontes) op het gebied van afbeelden en presenteren met elkaar vermengd waardoor de beelden voor meer interpretaties vatbaar zijn. Barbara Visser speelt met de verwachting van de kijker en roept daarmee vragen op over de scheidslijn tussen feiten en fictie, tussen documentaire en geënsceneerde fotografie. Op dracht 1 Photoshop p en Deze opdracht kan zowel individueel als klassikaal worden gedaan. Welke soorten foto s zijn er? Waarin verschillen ze? Hoe kijken we ernaar? Kies 2 fotogenres uit en ga deze onderzoeken: bijvoorbeeld persfotografie; reclamefotografie; kunstfotografie; glamourfotografie; (huis/tuin/keuken/vakantie)kiekjes; klassenfoto s; pasfoto s. Verzamel, print, kopieer en knip foto s van beide genres uit tijdschriften, kranten, reclamefolders, fotoalbums, internet et cetera. Bekijk de foto s van beide genres goed en onderzoek ze aan de hand van onderstaande vragen Schrijf je bevindingen en antwoorden naar aanleiding van de vragen op. Maak een collage van de verzamelde foto s van beide genres (digitaal of op papier). Presenteer aan de hand van de collage jouw onderzoek naar beide fotogenres. Welke antwoorden heb je gevonden op onderstaande vragen. Voeg deze informatie toe aan je collage.

4 Richtli jnen en vragen voor het onderzoek: Lijken de foto s die je hebt verzameld op elkaar? Leg uit in welk opzicht ze op elkaar lijken. Wat is hetzelfde? Op wat voor plek(ken) worden dit soort foto s gemaakt? Wat voor camera denk je dat de fotograaf gebruikt voor dit soort foto s? Denk je dat de persoon op de foto weet dat hij/zij wordt gefotografeerd? Zijn de mensen die worden gefotografeerd zichzelf of zijn het modellen?

5 Denk je dat de fotograaf alleen met zijn camera heeft geregistreerd wat hij heeft gezien? Leg uit. Denk je dat de fotograaf als een soort filmregisseur ook aanwijzingen heeft gegeven aan de mensen op de foto of over datgene wat wordt gefotografeerd? Leg uit. 5

6 Wat denk je dat de bedoeling is van de fotograaf met dit soort foto s? Bv. iets moois laten zien; de waarheid laten zien; sensatie; reclame maken; als herinnering; anders. Voor wie is het belangrijk dat dit soort foto s worden gemaakt? Laat dit soort fotografie de waarheid zien? Leg uit. 6

7 Op dracht 2 Nieuws & reclame Zoek een voorbeeld van een persfoto die jij goed vindt. Leg in enkele regels uit wat jij belangrijk vindt bij een persfoto. Zoek een voorbeeld van een reclamefoto die jij goed vindt. Leg in enkele regels uit wat jij belangrijk vindt bij een reclame foto. 7

8 Op dracht 3 Have I got news for y ou? In haar werk speelt Barbara met gewoontes en verwachtingen in het afbeelden, kijken en denken van toeschouwers. In de media wordt ook met ons kijkgedrag rekening gehouden en wordt er zonodige op ingespeeld. Zo wordt bijvoorbeeld in de reclamefotografie veel gemanipuleerd om de producten nog meer aan te prijzen. Met behulp van digitaal knip - en plakwerk zoals Photoshop worden bijvoorbeeld rimpels en pukkels van fotomodellen verdoezeld. Recent zijn er ook fotografen geweest die persfoto s hebben veranderd met het doel daarmee extra aandacht te vragen, zoals hier onder te zien. Adnan Hajj voormalig fotograaf persbureau Reuters Het betreft hier een persfoto gemaakt van een Israëlisch bombardement in Beiroet. De rookpluimen zijn vermoedelijk bewerkt door middel van een clone tool, een optie die in de meeste fotobewerkingsprogramma s aanwezig is. Het bombardement lijkt hierdoor heftiger. Nadat dit bekend werd heeft persbureau Reuters de fotograaf ontslagen. Geef in enkele regels aan wat jouw mening daarover is.

9 Wat is volgens jou de functie van een goede persfoto? Licht je antwoord in enkele regels toe. Zoek een voorbeeld van een persfoto die jij goed vindt en voeg die toe. 9

10 Op dracht 4 Een foto om nooit te vergeten. Nick Ut Associated Press Sommige beelden die we zien, vergeten we nooit meer. In feite zijn ze ook gemaakt om ons wakker te schudden en om niet te vergeten. Bovenstaande foto hoefde niet te worden gemanipuleerd, omdat het getoonde beeld alleen al afschrikwekkend genoeg is. De foto is genomen tijdens de tijdens de Vietnam-oorlog en is hèt beeld geworden van de Vietnam-oorlog. We zien een aantal onschuldige kinderen die geraakt zijn door de napalmbommen. Huilend van pijn rennen zij de fotograaf tegemoet. Het meisje zonder kleren is Kim Phuc; zij heeft haar brandende kleren van zich afgerukt. Deze bekende nieuwsfoto uit 1972 van de persfotograaf Nick Ut laat zien wat voor effect oorlog kan hebben op onschuldige burgers. De foto opende wereldwijd de ogen van mensen. Onder druk van de publieke opinie besloot de regering Nixon tot geleidelijke terugtrek-king van de Amerikaanse troepen. In 1975 eindigde de Vietnam-oorlog. Kim Phuc en de fotograaf een jaar later Zijn leven lang heeft fotograaf Nick Ut contact gehouden met Kim Phuc. In een interview voor de BBC heeft Kim Phuc verklaard dat zij graag wil dat iedereen deze foto ziet, omdat op deze wijze iedereen kan zien hoe afschuwelijk oorlog is. 10

11 Herken jij bovenstaande oorlogsfoto? Vind jij dit een goede nieuwsfoto? Licht je antwoord toe. Zoek in de krant of op internet een persfoto waarvan je je kanvoorstellen dat die het nieuws kan beïnvloeden. Voeg deze foto bij en licht je keuze toe Dit lesmateriaal is ontwikkeld door de Afdeling Educatie van Museum De Paviljoens 11