Fiscaal beleid voor duurzaamheid

Transcriptie

1

2 Fiscaal beleid voor duurzaamheid Erik Theissing Ruimte en Duurzaamheid, gemeente Amsterdam Arjen Schep Erasmus Studiecentrum voor Belastingen van Lokale overheden (ESBL)

3 Fiscaal beleid voor duurzaamheid Duurzaamheid in Amsterdam Fiscaal beleid voor duurzaamheid algemeen Workshopdeel Bespreking uitkomsten workshop

4 Opzet Workshop duurzame energie schone lucht circulaire economie klimaatbestendige stad

5

6 Toelichting beleid duurzaamheid Amsterdam Context nationaal en internationaal Agenda Duurzaamheid Transitiepaden Integrale aanpak Voortgang uitvoering

7 Nationaal en internationaal Diverse ontwikkelingen, zoals: SER Energieakkoord Uitspraak rechtszaak Urgenda Europese regels o.a. luchtkwaliteit Klimaatakkoord Parijs 2015

8

9 AGENDA DUURZAAMHEID transitiepaden duurzame energie schone lucht circulaire economie klimaatbestendige stad verduurzamen gemeentelijke bedrijfsvoering

10 In 2020 per inwoner: 20% meer duurzame energie 20% minder energieverbruik Mogelijk maken windmolens Meer aansluitingen op stadswarmtenet Afspraken met corporaties over verduurzaming woningvoorraad

11 Minder uitstoot NO2 en roet Focus op gezondheid Van naar oplaadpunten in 2018 Stimuleren, faciliteren én reguleren

12 Circulaire economie met nieuwe vormen van productie, distributie en consumptie Afval = Grondstof: naar 65% gescheiden afval in 2020 Starten met bouwmaterialen Locaal hergebruik materialen

13 Stad als spons: slim investeren Amsterdam Rainproof en waterbestendig Klimaatadaptatie in gemeentelijk beleid verankeren

14 Integrale aanpak Samenwerken met partners Slim omgaan met regels Financieren van transitie Meer inzicht Maken van afspraken met partijen

15 Slim omgaan met regels Vrijzone(s) voor duurzaamheid Zonne energie in monumentale stad Een regionaal loket Monitoren behoefte aan vrijstellingen Lobby Voorbeeld: monument het Veem Voor Na

16 Financiering duurzaamheid Duurzaamheidsfonds Subsidies gemeente, provincie en Rijk Regeling faciliteren van duurzame initiatieven

17 Monitoring voortgang Voortgang realisatie doelen Agenda Duurzaamheid Publicatie en event met inwoners en bedrijven Fase m.b.t. realisatie verschilt per transitiepad

18 Fiscaal beleid voor duurzaamheid 1. Beleidsdoelstellingstoets Is fiscaal beleidsinstrument meest geschikt voor beleidsdoel? 2. Fiscaaljuridische toets Is fiscaal beleid juridisch mogelijk? Algemene beperkingen Beperkingen per heffingsoort 3. Uitvoerbaarheidstoets Is het fiscale beleid uitvoerbaar tegen aanvaardbare kosten?

19 Beleidsdoelstellingstoets Integraal Afwegingskader beleid en regelgeving ( 1. Wat is de aanleiding? 2. Wie zijn betrokken? 3. Wat is het probleem? 4. Wat is het doel? 5. Wat rechtvaardigt overheidsinterventie? 6. Wat is het beste instrument? 7. Wat zijn de (maatschappelijke) gevolgen?

20 Ad 6) Is fiscaal beleid het beste instrument? Integraal Afwegingskader beleid en regelgeving ( 1. Beleidsinstrumenten inventariseren (index beleidsinstrumenten) Alternatieven afhankelijk van het doel: Gedragsbeïnvloeding (bijv. feedback, framing ) Sociale sturing (bijv. voorlichting, benchmarking) Financiële sturing (bijv. belasting, subsidie) Naleving en handhaving Monitoren van beleid (bijv. enquête, nulmeting) Etc. 2. Beleidsinstrumenten afwegen Rechtmatigheid (fiscaal juridisch) Doelmatigheid/uitvoerbaarheid

21 Rechtmatigheidstoets fiscaal beleid Algemeen Fiscaaljuridische beperkingen: Gesloten stelsel van heffingen: Algemene belastingen (OZB/RWBB, forensenbel., toer.bel, parkeerbel., hondenbel., reclamebel., precariobel.) Bestemmingsheffingen (baatbel., rioolheffing, afvalstoffenheffing, biz bijdrage) Rechten (retributies) (retributies, reinigingsrecht, vermakelijkhedenretributie) Art Gemw: nieuwe vrijheid van maatstaven Beperkingen: Bedrag niet afhankelijk van inkomen, winst of vermogen Wettelijk voorgeschreven heffingsmaatstaf Algemene rechtsbeginselen (geen willekeurige of onredelijke belastingheffing) Karakter heffing

22 Rechtmatigheidstoets fiscaal beleid Algemeen Sturing met fiscaal beleid: Invoering/afschaffing van heffing (geheel of gedeeltelijk) Tariefverhoging/tariefverlaging Invoering nieuw tarief, afschaffing bestaand tarief Invoering/afschaffing vrijstelling Restitutie van belasting achteraf

23 Thematische workshop 1. Bedenk mogelijk duurzaam fiscaal beleid met de huidige gemeentelijke heffingen binnen uw thema 2. Bedenk een of meerdere nieuwe gemeentelijke heffingen voor bevorderen van duurzaamheid binnen uw thema

24 OZB Duurzaamheidsinvesteringen worden bestraft Tariefdifferentiatie naar energielabel? Wetswijziging nodig Geeft incentive omzetten voorlopig label in definitief label Facultatieve vrijstelling voor zonnepanelen e.d.? Baatbelasting Toeristenbelasting Aansluiten bij Green Key Precariobelasting Vrijstelling/gematigd tarief kabels, buizen en leidingen van duurzame energienetwerken (stadsverwarming, warmtenet, windmolens)

25 Leges omgevingsvergunning Vrijstelling/verlaagd tarief leges? (bijv. zonnepanelen) Subsidieregeling teruggave bouwleges bij duurzame bouw Aansluiten bij GRP Gebouw voor mate van duurzaamheid (zie Lelystad) Hoogte subsidie afhankelijk van duurzaamheidsscore

26 Parkeerbelastingen Heffingsmaatstaven wettelijk beperkt tot parkeerregulering Niet: tariefdifferentiatie naar milieukenmerken auto Wel: Ingenomen oppervlakte Milieu eisen aan parkeervergunning Aanwijzing gebied voor schone voertuigen? Gebiedsoverstijgende parkeervergunning voor schone voertuigen Vermakelijkhedenretributie (Amsterdam: elektrische rondvaarboten) (Binnen)havengelden (verlaagd tarief voor schone vaartuigen) BIZ bijdrage (aanvullende subsidie bij duurzame activiteiten en/of voor afsluiten gezamenlijke afvalophaalcontracten)

27 Afvalstoffenheffing Diftar e.d., recycling Ondergrondse afvalcontainers Reinigingsrechten?

28 Rioolheffing Hemelwaterheffing en vuilwaterheffing Inbouwen prikkels in hemelwaterheffing (korting op hemelwaterheffing) Dan wel eerst apart kunnen meten en betalen per m3 Leges omgevingsvergunning Subsidieregeling bij investeringen in (hemel)waterbesparing en hergebruik)

29 Afsluiting 1. Bezint eer ge begint 2. Werk samen 3. Zeg niet bij voorbaat nee, maar denk mee! 4. Wees (verantwoord) creatief 5. Bewaak de uitvoerbaarheid