Antwoorden Ontwikkelingspsychologie Ontwikkelingspsychologie, Liesbeth van Beemen (ISBN , tweede druk, 2001)
|
|
- Frank Desmet
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1) Nee, de peuter (1-4 jaar) speelt liever naast dan met een ander kind. Pas vanaf de kleutertijd (4-6 jaar) is het kind meer gericht op andere kinderen. Samen spelen ten koste van eigen belang zal echter nog altijd niet zomaar gaan. 2) Ja, naast Rousseau heeft de filosoof Locke (tabula-rasa principe; voorloper behaviorisme) ook een grote invloed op het denken over kinderen gehad, maar dan meer pleitend voor een strikte opvoeding, resulterend in een optimale zelfdiscipline. 3) Ja, absolute waarheid bestaat niet. Uitspraak is waar zolang tegendeel niet bewezen is. 4) Nee, dit is een gestructureerde observatie. 5) Nee, het cohorteffect wordt niet over- of onderschat, maar is ook niet los van de individuele ontwikkeling te nemen. Bij een dwarsdoorsnede onderzoek tussen verschillende individuen is het cohorteffect bijna altijd verschillend. 6) Nee, bij een open interview. Een gesloten interview zijn een vaste reeks vragen. 7) Ja, vooral nativistisch georiënteerde theorieën (Freud, Piaget). 8) Nee, de latentiefase is een periode van onderdrukking van seksuele gevoelens. De genitale fase (na 12 jaar) is juist te vergelijken met de fallische fase (3-6 jaar). 9) Ja 10) Nee, juist niet vanuit de gedachte dat je nooit zeker weet of en wanneer beloning optreed, denk aan een gokautomaat. 11) Nee, het kijkt juist vanuit biologisch perspectief. Bedrag is gericht op het individuele voortbestaan en/of het doorgeven van erfelijk materiaal aan nieuwe generaties (overleven). 12) Ja, denk aan inprenting (instinctief volggedrag aan eerste bewegende object, verzorger) bij jonge eendjes. 13) Nee, juist andersom. 14) Nee, als een recessief gen de ziekte veroorzaakt zullen alleen de personen met een homozygoot genotype met twee recessieve genen de ziekte zelf krijgen. In alle andere gevallen speelt het niet-zieke dominante gen namelijk een rol. 15) Nee, de hersenen ontwikkeling zich juist voornamelijk in de laatste drie maanden van de zwangerschap. Ondervoeding bij de moeder heeft in die periode dan ook grote gevolgen. 16) Ja 17) Nee, vanuit het mesoderm wordt het skelet ontwikkeld. Vanuit het ectoderm wordt huid, haar, zintuigen, zenuwstelsel, e.d. ontwikkeld. 18) Nee, ook invloeden van buitenaf bepalen de prenatale ontwikkeling, bijvoorbeeld medicijnen, alcohol- en drugsgebruik door de moeder. 19) Nee, juist bij een geringe habituatie omdat niet gewend raken aan prikkels voor verhoogde stress zorgt. 20) Ja 21) Nee, onderzoek heeft juist aangetoond dat een deel van de kinderen er niet overheen groeien en ook op latere leeftijd problemen ondervinden of een ontwikkelingsachterstand hebben. 22) Nee, met proximodistale groei. Cefalocaudale groei betekend van kop tot staart groei, lichaamsdelen dichter bij het hoofd groeien aanvankelijk eerder en harder. 23) Ja, bijvoorbeeld handvoorkeur en taalcentrum. 24) Ja, denk aan het sterker worden van botten, spieren, differentiatie en specialisatie. Omgevingsinvloeden (exploratiedrang stimulerend, gericht oefenen, verwaarlozing, lusteloosheid) kunnen het behalen van motorische mijlpalen wel versnellen of vertragen. 25) Ja, de plezierige ervaring van een gewenste vaardigheid onder de knie te krijgen. Rob Gommans januari
2 26) Nee, juist niet. De taalomgeving (interactie met omgeving) is belangrijk voor de taalontwikkeling. Gehoorverlies is daarom een veel voorkomende oorzaak voor een taalontwikkelingsstoornis. 27) Ja 28) Ja, dit is het startpunt voor de vroeglinguale periode (1-2½ jaar). 29) Nee, beide behoren tot de vroeglinguale periode. In de differentiatieperiode is een veel gemaakte fout overregularisatie ( de veelste appels ). 30) Nee, het pragmatische aspect (woordkeuze & intonatie afhankelijk van ontvanger, situatie of doel) gaat al een rol spelen in de differentiatieperiode, als het kind 2-2½ jaar oud is. 31) Ja, naast andere belangrijke leerprincipes (extinctie, reinforcement, imitatie). 32) Ja, volgens deze theorie is het een combinatie van biologische rijping, cognitieve ontwikkeling en taalomgeving. De psycholinguistische theorie legt meer de nadruk op een aangeboren taalverwervingmechanisme, simpelweg vanwege het feit dat taal te complex is om adhv leerprincipes (bijv. imitatie) te leren. De kindertaal is volgens hun ook geen incorrecte of onvolledige imitatie van de grote mensentaal, maar een taal met eigen woorden. 33) Ja, of anders gezegd: het kind leert in toenemende mate perspectief-nemen. 34) Nee, dit is reeds rond de leeftijd van 1 jaar ontwikkeld in het sensomotorische stadium. Het kind kan zich dan al een mentale representatie van een object maken, zonder dat hij/zij het object ziet. 35) Ja, door reversibiliteit (in gedachte de handeling weer omdraaien), organisatie/compensatie (meerdere aspecten bekijken) en identificatie (niks erbij, niks eraf). 36) Nee, juist andersom. Vermogen tot herkenning en reproductie neemt in eerste 3 jaar aanzienlijke toe, periode tussen eerste kennismaking en latere herinnering kan bij driejarige al meer dan een jaar zijn. 37) Nee, algemene kennis heeft wel degelijk invloed. Hoe meer we over x heten, hoe makkelijker we iets over x onthouden. Verder zorgen de toenemende geheugencapaciteit (van 3 naar 7,8 units) en het gebruiken van geheugenstrategieën (herhalen, categoriseren, etc.) voor een toename van ons vermogen om dingen te onthouden. 38) Nee, dat is conservatie. Centratie is het fenomeen dat het kind zich in deze fase laat leiden door het meest opvallende aspect van het probleem. Peuters en kleuters letten vooral op de statische eindtoestand dan op het dynamische proces daar naar toe. 39) Nee, de geheugenspan veranderd juist wel. Een kleuter kan ongeveer 3 losse informatieeenheden in het KTG onthouden, een schoolkind ongeveer 6 en een volwassene ongeveer 7 a 8. 40) Ja, naast strategieën en generalisatie. 41) Nee, temperament is een biologische gefundeerde individuele reactiewijze, die reeds in de vroege ontwikkeling al aanwezig is. De sociale omgeving speelt uiteraard wel een rol (transactiemodel Sameroff & Chandler). 42) Ja, zij waren het die een 30-jaar durend longitudinaal onderzoek naar reactiepatronen bij baby s onderzochte en die de temperamentclusters: moeilijk kind, makkelijk kind en langzame starter bedacht hebben. 43) Ja, dwingend gedrag van kinderen met een moeilijk temperament wordt vaak door opvoeder versterkt (om conflict te vermijden, toegeven, geen/minder eisen stellen). 44) Nee, verschilt per temperamentvariabele, sociabiliteit het meest stabiel. Rob Gommans januari 2006 robgommans@msn.com 2
3 45) Nee, armoede is bijvoorbeeld een risicofactor. Rijkdom is niet per definitie een beschermende factor. 46) Ja, bijv. in China is gewetensvolheid belangrijker dan behulpzaamheid (Amerika). 47) Ja, vooral onderzoek gedaan onder weeskinderen. De afwezigheid van en gehechtheidfiguur (personeel overbelast, hoog personeelsverloop, weinig tijd voor individuele aandachtsbehoefte kind) is doorslaggevend voor het onthecht zijn van weeskinderen. 48) Nee, ze hebben beide wel een overlevingsfunctie, maar kunnen niet tegelijkertijd optreden. Een goede hechting betekend een zekere balans tussen beide. 49) Nee, een baby van 4-5 maanden nog wel, daarna ontstaat een zekere voorkeur voor de primaire opvoeder(s) en tussen 7-12 maanden wordt die voorkeur alleen nog maar sterker (vreemdenangst, eenkennig). 50) Nee, juist een ambivalent gehecht kind. Een angstig-vermijdend gehecht kind reageert juist nauwelijks op de afwezigheid van de ouder en gaat vrijwel ongestoord door met zijn/haar matige, oppervlakkige exploratiegedrag (spel). 51) Nee, juist een verstrikt werkmodel (onverwerkte emoties). Hij of zij is daardoor ook inconsequent sensitief naar het kind, wat het ambivalente gedrag van het kind verklaart. Enerzijds wel de aandacht willen, maar tegelijkertijd de frustraties uiten voor een eerdere afwezigheid (insensitieve periode van de ouder). 52) Ja, waar het kind achtergelaten wordt en wat de kwaliteit van de vervangende zorg is mede bepalend voor de gevolgen van de afwezigheid. De schadelijke gevolgen werden door Bowlby overschat. 53) Ja 54) Ja, zelfbesef is het bewustzijn van het zelf als eenheid, los van de omgeving. 55) Nee, niet rond de 1 ste verjaardag, maar pas bij 18 maanden. De cognitieve ontwikkeling speelt hier een belangrijke rol als tussen maanden volledig objectpermanentie bereikt wordt. 56) Nee, een overbezorgde opvoeder belemmert het exploratiegedrag, maar een onverschillige opvoeder laat onvoldoende merken dat het exploratiegedrag van het kind de moeite waard is (extrinsieke prikkel). 57) Nee, een kleuter is meer gericht op het hier en nu en op concrete, waarneembare aspecten (preoperationele fase; Piaget). Denk bijvoorbeeld aan uiterlijk, voorkeuren, bezittingen en activiteiten. 58) Ja, naast het besef dat je dezelfde bent, ongeacht tijd, plaats, etc., de veronderstelling dat andere je grotendeels hetzelfde zien en idealen en toekomstperspectieven. 59) Ja, de andere fases zijn Vertrouwen versus wantrouwen (hoop; 0-1 jaar), Autonomie versus schaamte en twijfel (wilskracht; 1-4 jaar), Vlijt versus minderwaardigheid (competentie; 6-12), Identiteit versus identiteitsverwarring (loyaliteit; jaar). 60) Ja, de andere toestanden zijn identiteitsverwarring, foreclosure en identity achievement. 61) Nee, dit een teken van identity achievement. 62) Nee, de adolescent staat eerder afwijzend tegenover zijn/haar ouders en voelt zich eenzaam, stuurloos en niet ondersteund. 63) Nee, een morele standaard is juist niet opgelegd door de omgeving. Hij is wel gebaseerd op algemeen geldende maatschappelijke waarden, maar ook bewust door het individu gekozen, samengesteld, bepaald. 64) Ja, echter moeilijk om te beantwoorden op welk grond een morele standaard berust. Rob Gommans januari 2006 robgommans@msn.com 3
4 65) Nee, een kind van 6,7 zal dit pas hebben door zijn/haar cognitieve ontwikkeling. 66) Ja 67) Nee, in heteronome moraliteit speelt de intentie van het gedrag juist geen rol. Typisch moreel denken van 4-6 jarige, rechtlijnig, regels zijn regels, straf is boetedoening. 68) Ja, naast het afnemende egocentrisme en de ontwikkeling van het perspectief-nemen. 69) Nee, juist iemand met een conventionele moraliteit, waarbij het sociale belang boven het individuele belang staat en waarbij een sterk besef van de noodzaak van regels voor een sociaal systeem bestaat. 70) Nee, de nadruk wordt juist gelegd op de negatieve gevolgen voor het slachtoffer. Bij een conventionele regel wordt de nadruk meer op de gevolgen voor de dader gelegd. 71) Ja, norminternalisatie is het associeren van angst- en schuldgevoelens met normoverschrijdend gedrag. 72) Nee, in de wetenschap heeft het woord sociaal een neutrale betekenis. Prosociaal gedrag en agressie zijn de resp. positieve en negatieve varianten van sociaal gedrag. 73) Ja, het uiten van emoties gaat in de volgorde: glimlachen, boosheid, verdriet, angst, schaamte en verlegenheid. Het herkennen van emoties pas bij 3 maanden, imiteren vanaf 6 maanden en gedrag afstemmen op emoties andere persoon na 12 maanden. 74) Ja, met andere woorden het toenemend vermogen tot perspectief-nemen bij een kind vanaf 7 jaar ( Hij zal dit doen en daarom doe ik zo ). 75) Nee, dit is een kenmerk van het gereflecteerd perspectief-nemen (8-10 jaar). Bij het subjectief perspectief-nemen (6-8 jaar) is het kind wel in staat om zich te verplaatsen in het standpunt van een ander, maar gaat er automatisch van uit dat de ander over andere informatie beschikt dan hijzelf. 76) Nee, dit noemt men instrumentele agressie. De agressie is niet het primaire doel zoals dat bij vijandige agressie het geval is. 77) Ja, de kleuter kan door onderhandeling al tot een compromis met de ander komen. Verder speelt de afkeuring op agressie van opvoeders natuurlijk ook een rol. 78) Nee, het is onduidelijk of een verhoogd testosteron de oorzaak dan wel het gevolg van agressief gedrag is. Jongens lijken meer agressief gedrag te vertonen vooral door de verwachtingen van de omgeving, fysieke eigenschappen en de aard van het spel (stoeien). 79) Nee, dominante leiders krijgen de populariteitsstatus controversieel, omdat ze overheersen door agressie, krijgen veel hoge en veel lage waardering van de groepsleden. 80) Ja, onderzoek heeft aangetoond dat het kijken naar programma s met agressief gedrag het agressieve gedrag van de proefpersonen doet versterken (imiteren). 81) Ja, vanuit de ethologische benadering komt de theorie dat het helpen van een ander de eigen stressgevoelens verminderd of oplost (empathie). 82) Nee, prosociaal gedrag kan niet opgelegd worden. Het moet vrijwilliger gebeuren en niet slechts om straf te vermijden. Ouders kunnen prosociaal gedrag met stimuleren en kinderen kunnen het prosociale gedrag van hun ouders imiteren. 83) Ja, beide hebben te maken met sekseverschillen, maar niet met sekserolgedrag. De verwachtingen van de maatschappij spelen bij deze eigenschappen in eerste instantie geen rol, alhoewel de omgeving de sekseverschillen wel versterkt, meer dan dat het verschil werkelijk is (constatering uit empirisch onderzoek). 84) Nee, jongens vertonen minder cross-sekse gedrag. Dit wordt voornamelijk verklaard door het feit dat het cross-sekse gedrag van jongens door vaders sterker afgekeurd wordt. Rob Gommans januari 2006 robgommans@msn.com 4
5 85) Ja, volgens het biosociale model van Money en Ehrhardt die de eerste drie jaar de periode waarin het ontstaan van de geslachtsidentiteit noemde. 86) Nee, dit noemt men zelfsocialisatie. Met seksesocialisatie wordt de wijze waarop de omgeving reageert op en omgaat met de jongen of het meisje bedoeld. Het geeft de invloed van de omgeving op het sekserolgedrag van het kind aan. 87) Nee, kinderen groeien voor een groot gedeelte in een vrouwelijke omgeving op (vader werken, moeder thuis, vrouw als juf, vrouw als kinderleidster). 88) Ja, de grootste kritiek op dit cognitieve verklaringsmodel is het feit dat sekserolgedrag al veel eerder begint in plaats van pas op het moment dat geslachtsconstantie bereikt is. 89) Ja, dus op 3-jarige leeftijd begint seksespecifieke kenniswerving en toepassing. 90) Ja, in het microsysteem zit de directe omgeving (school, ouders, etc.). In het mesosysteem wordt de interactie tussen bijv. ouders onderling of tussen ouders en school benoemd. 91) Nee, het onwankelbare geloof in de autoriteit van de ouders is wel verdwenen, maar de ouders spelen wel degelijk nog altijd een hele belangrijke rol, vooral met betrekking tot toekomstgerichte keuzes. 92) Nee, een autoritaire opvoedingsstijl (sterke controle) levert nog een betere ontwikkeling op dan een permissieve stijl (geringe controle). Een ondersteunde opvoedingsstijl (sterke controle, maar gelijkwaardige behandeling) heeft nog de beste papieren. (onderzoek naar cognitieve en sociale competenties op 8-9 jarige leeftijd). 93) Ja, waardering voor de ene ouder impliceert tegelijkertijd een ongewenste afwijzing voor de andere ouder. Kinderen worden ook vaak gebruikt als middel in de strijd tegen de partner. 94) Nee, juist niet. Het is een goede plaats om te leren om te gaan met agressie, grenzen verkennen, imitatie en prestatiedrang neemt toe, individualisatie. 95) Ja, alhoewel de ontwikkeling nog altijd minder goed zal verlopen dan bij de kinderen waar de ouders nog bij elkaar zijn. 96) Ja 97) Nee, meestal wel van hetzelfde geslacht, maar niet van perse van dezelfde leeftijd of vrienden van elkaar. Peers zijn gelijkwaardig, geen machtsverschil, ondersteund naar elkaar toe, kweekvijver voor sociale vaardigheden aan te leren. 98) Nee, associatief wil zeggen samen spelen, activiteiten op elkaar afstemmen, gezamenlijk doel. Een peuter, door egocentrisme, zal eerder toekijkend (naar spel van een ander), solitair (alleen spelen) of parallel (naast een ander spelen met hetzelfde materiaal) spelgedrag vertonen. 99) Ja, longitudinaal onderzoek zou meer inzicht in gevolgen peercontacten kunnen brengen, alleen resultaten zouden moeilijk te interpreteren zijn vanwege de vele andere factoren die invloed hebben op later probleemgedrag en op de kwaliteit van de peercontacten (gehechtheid, temperament, etc.) 100) Ja, in een vriendschap is er meer wederzijds begrip en respect, worden conflicten eerder opgelost en durft men zich kwetsbaarder naar elkaar toe op te stellen dan naar peers. Rob Gommans januari
Vragen Ontwikkelingspsychologie Ontwikkelingspsychologie, Liesbeth van Beemen (ISBN 9001066313, tweede druk, 2001)
1) Een kind is vanaf een jaar of 2 al in staat om met een andere kind samen te spelen. (19) 2) Net als de filosoof Rousseau zag Piaget het kind als een actief en onderzoekend wezen, met een sterke wil
Nadere informatieAdolescentiepsychologie
Adolescentiepsychologie B I J E E N K O M S T 6 M O R E L E O N T W I K K E L I N G Redmar Oosterkamp ML00327 r.oosterkamp@hr.nl Doel vandaag D E S T U D E N T K A N : D E T H E O R I E VA N K O H L B
Nadere informatieHoofdstuk 1 Inleiding 11
5 INHOUD Hoofdstuk 1 Inleiding 11 1.1. De ontwikkeling van het kind: gewikt en gewogen 11 1.2. Wat is ontwikkeling? 13 1.3. Wat is psychologie? 14 1.4. Hoe ontstaat ontwikkeling? 15 1.4.1. De natuur (je
Nadere informatieINHOUDSTAFEL I ONTWIKKELEN: EEN LEVENSLANG PROCES 19. Voorwoord 13. Pictogrammen 14. Doelstellingen 15
INHOUDSTAFEL Voorwoord 13 Pictogrammen 14 Doelstellingen 15 I ONTWIKKELEN: EEN LEVENSLANG PROCES 19 A Wat is ontwikkeling? 21 1 Definitie en kenmerken 21 1.1 Definitie 21 1.2 Algemene kenmerken van ontwikkeling
Nadere informatieRijksuniversiteit Groningen
De adolescentiefase: over puberen, hersenontwikkeling, studiekeuze, risicogedrag en de relatie met ouders. Dr. Saskia Kunnen i.s.m. Dr. Anna Lichtwarck-Aschoff Afdeling Ontwikkelingspsychologie Rijksuniversiteit
Nadere informatieZelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.
Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.
Nadere informatieAgressiebeheersing vanuit het emotionele ontwikkelingsprofiel 28/04/2015 EMOTIONELE ONWIKKELING. buitenkant versus binnenkant
Agressiebeheersing vanuit het emotionele ontwikkelingsprofiel Dr. Iris Van den Brandei.o. SEN vzw Centrum voor Therapie en Welzijn Balans EMOTIONELE ONWIKKELING buitenkant versus binnenkant intrapsychisch
Nadere informatieOuders gebruiken voor het temperament van hun kind(eren) spontaan woorden als
1 Temperament van het kind en (adoptie)ouderschap Sara Casalin Ouders gebruiken voor het temperament van hun kind(eren) spontaan woorden als verlegen, blij, impulsief, zenuwachtig, druk, moeilijk, koppig,
Nadere informatieKinderen Ontwikkelen en Leren 201-2012. Bijeenkomst 11: ontwikkeling
Kinderen Ontwikkelen en Leren 201-2012 Bijeenkomst 11: ontwikkeling Terugblik bijeenkomst 10 Presentatie ontwikkelingsgebieden Indeling ontwikkelingsgebieden Casus: stel je probleemverklaring op. Bijeenkomst
Nadere informatieNegatieve factoren bij het ontstaan van onveilige hechting en faalangst
Negatieve factoren bij het ontstaan van onveilige hechting en faalangst. I Kind - afwezig ontmoediging van eigen initiatief - onvoorspelbaar cognitie wordt vertraagd - onverschillig minder lust aan eigen
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Pouw, Lucinda Title: Emotion regulation in children with Autism Spectrum Disorder
Nadere informatieZelfsturend leren met een puberbrein
Zelfsturend leren met een puberbrein Jacqueline Saalmink In het hedendaagse voortgezet onderwijs wordt een groot beroep gedaan op zelfsturend leren. Leerlingen moeten hiervoor beschikken over vaardigheden
Nadere informatieLeren in contact met paarden Communicatie die is gebaseerd op gelijkwaardigheid (Door Ingrid Claassen, juni 2014)
Leren in contact met paarden Communicatie die is gebaseerd op gelijkwaardigheid (Door Ingrid Claassen, juni 2014) Inleiding De kern van (autisme)vriendelijke communicatie is echt contact, gebaseerd op
Nadere informatieTHEMA SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo
Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Zelf Gevoelens Verbaal en non-verbaal primaire gevoelens beschrijven en uiten. Kwaliteiten Verbaal en non-verbaal beschrijven dat fijne en nare
Nadere informatieInleiding Braakliggend terrein? Fundamenten Gelijkvloers Verdieping/dak. Klaar!? Puberteit Puberhersenen Wat hebben pubers nodig? Is het een probleem?
Inleiding Braakliggend terrein? Fundamenten Gelijkvloers Verdieping/dak Puberteit Puberhersenen Wat hebben pubers nodig? Is het een probleem? Klaar!? Beïnvloedingsproces Ouders kind Invloed van ruimere
Nadere informatie26/02/2013. Ontwikkelingspsychologie. Psychologie van de levensloop. Ontwikkelingstheorieën
Ontwikkelingspsychologie Psychologie van de levensloop Ontwikkelingstheorieën ERIKSON PIAGET 1 Aardbeving 1: HOOP ORAAL SENSORISCHE FASE EGOSTERKTE Temperament kind OMGEVING Moeder Koesteren, vastnemen,
Nadere informatieCambriana online hulpprogramma
Dit is deel 1 van het online hulpprogramma van Cambriana. Verwerking van een scheiding 'Breaking up is hard to do' Neil Sedaka Een scheiding is een van de pijnlijkste ervaringen die je kunt meemaken in
Nadere informatieInhoud Uitgebreid. Foreword 15 Voorwoord 17. deel 1 WAT IS HET? 19
Inhoud Uitgebreid Foreword 15 Voorwoord 17 deel 1 WAT IS HET? 19 1 Inleiding 21 De eerste onderzoekers 22 De opbouw van het boek 24 Aanleg of opvoeding 27 Diagnose of etiket 30 De kracht en de zwakte 32
Nadere informatieBegeleiding van kind en ouders op de SEH. Leerdoelen. ontwikkeling. 20% van de patienten die een SEH bezoeken is jonger dan 16 jaar.
Begeleiding van kind en ouders op de SEH Module 3 vervolgopleiding SEH-vpk Monique Vermaas Verpleegkundige SEH UMCN st Radboud Leerdoelen Aan het eind van de les heeft de cursist kennis en inzicht in de
Nadere informatieOntwikkelingspsychologie door de ogen van: Piaget, Erikson & Freud
Piaget Jean Piaget was de eerste die een veelomvattende theorie over de cognitieve ontwikkeling ontwikkelde. = de ontwikkeling van het denken Piaget bestudeerde normale kinderen. Volgens Piaget doorloopt
Nadere informatieINHOUD. Voorwoord 11. 3. De pasgeborene (eerste 8 weken) 47 3.1 Delichamelijkeontwikkeling 49 3.2 De motorische ontwikkeling 50
INHOUD Voorwoord 11 1. Inleiding 13 1.1 De ontwikkeling van het kind: gewikt en gewogen 15 1.2 Wat is ontwikkeling? 17 1.3 Hoe ontstaat ontwikkeling? 18 1.3.1 De natuur (je aanleg, nature ) 18 1.3.2 Het
Nadere informatieSessie 1 19 Introductiebijeenkomst
Inhoud I Introductie op het begrip Theory of Mind 7 II Visie op de behandeling van de mens met autisme 9 III Overzicht van de ToM-behandeling 13 IV Programma ToM-behandeling 15 V Gebruik van het werkboek
Nadere informatieOntwikkelen: een levenslang proces 11
INHOUDSTAFEL Ontwikkelen: een levenslang proces 11 A Wat is ontwikkeling? 13 Doelstellingen 13 1 Inleiding 14 2 Definitie en kenmerken 15 2.1 Definitie 15 2.2 Algemene kenmerken van ontwikkeling 15 2.3
Nadere informatieIs een klas een veilige omgeving?
Is een klas een veilige omgeving? De klas als een vreemde sociale structuur Binnen de discussie dat een school een sociaal veilige omgeving en klimaat voor leerlingen moet bieden, zouden we eerst de vraag
Nadere informatieCasusconceptualisatie formulier
Casusconceptualisatie formulier Naam therapeut. Datum: mei 2018 Initialen cliënte T. 17 jaar Korte omschrijving van de cliënt (zoals: leeftijd, huidige relaties en bezigheden, kinderen en enkele belangrijke
Nadere informatieTussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling - Relatie met andere kinderen
Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling - Relatie met andere kinderen 1. Kijkt veel naar andere kinderen. 1. Kan speelgoed met andere kinderen 1. Zoekt contact met andere kinderen 1. Kan een emotionele
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 4 Eigenwaarde Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 4 Eigenwaarde Inhoud 2 1. Hoe zit het met je gevoel van eigenwaarde? 3 2. Welke talenten van jezelf ken je al? 4 3. Verborgen talenten & bewondering 6 4. Verborgen talenten & feedback
Nadere informatieWoonadres :. E-mail:.
Gegevens van (aangemeld) kind en ouder(s)/verzorger(s) Naam kind :. Geslacht: M / V Geboortedatum: Woonadres :. Postcode :.. Woonplaats :.. Tel.nr(s).:...... E-mail:. Naam vader:. Naam moeder:. Geboortedatum:../../..
Nadere informatieOuderavond lijf & relaties
Ouderavond lijf & relaties Robert van der Gaag info@one2know.nl 0611003414 Voorstellen Ervaring Gezonde school, genotmiddelen, seksualiteit, voeding, bewegen, mondzorg en mediawijsheid Kinderen Wie heeft
Nadere informatieAANRAKEN als eerste en als laatste taal
AANRAKEN als eerste en als laatste taal Brabantse Kennisdag Dementie 5 november 2015 Drs. Marieke Schoenmakers 1 Voorstellen Marieke Schoenmakers Geestelijk verzorger Afgestudeerd op aanraken Aanraken
Nadere informatieMentaliseren Bevorderende Therapie (MBT) voor cliënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis
Mentaliseren Bevorderende Therapie (MBT) voor cliënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis Informatie voor cliënten en hun verwijzers Mentaliseren Bevorderende Therapie voor cliënten met een borderline
Nadere informatieLevensbeschouwing hoofdstuk 2.
Levensbeschouwing hoofdstuk 2. Boek Menswaardigheid In deze module ging het om de vraag hoe je kunt bepalen waardoor/waarom bepaalde levenshoudingen niet deugen. We hebben ontdekt dat het begrip menswaardigheid
Nadere informatieSamenvatting. (Summary in Dutch)
(Summary in Dutch) 142 In dit proefschrift is de rol van de gezinscontext bij probleemgedrag in de adolescentie onderzocht. We hebben hierbij expliciet gefocust op het samenspel met andere factoren uit
Nadere informatieKinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin
Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin Opzet van de lezing Welkom Inleiding Theorie, tips en adviezen over opvoeden
Nadere informatieBetrokkenheid. Competentie. De behoefte aan competentie wordt vervuld.
Betrokkenheid Autonomie Competentie Relatie leerkracht Relatie leerlingen De behoefte aan autonomie De behoefte aan competentie De behoefte aan een goede relatie met de leerkracht De behoefte aan goede
Nadere informatieAlle uitspraken/ antwoorden van ouders op onderwijscafé OPONOA, 26/10. Per vraag in volgorde van belangrijkheid (antwoorden zijn gewogen).
Bijlage bij verslag oudercafé OPONOA 26 oktober 2016 Aan : CvB, klankbordgroep (verspreiding bepalen in klankbordgroep) Betreft : Impressie en uitkomsten oudercafé 26 oktober 2016 Datum: : 28 oktober 2016
Nadere informatieOpvoedingsstijlen en pedagogische verwaarlozing Symposium Pedagogie opvoedingstoolbox Curaçao, 7 december 2012
Opvoedingsstijlen en pedagogische verwaarlozing opvoedingstoolbox Curaçao, 7 december 2012 drs. Leonard Coffi, MBA Voorzitter StepAhead Curaçao Directeur Onderwijs en Wetenschap Ministerie van Onderwijs
Nadere informatieTRAJECT WELZIJN; ONTWIKKELING EN OPVOEDING_9789006815627_INHOUD_KORT
TRAJECT WELZIJN; ONTWIKKELING EN OPVOEDING_9789006815627_INHOUD_KORT Thema 1 Inleiding op ontwikkeling en opvoeding 1 Begeleiden bij ontwikkeling 1.1 Begeleiden als kerntaak 1.2 Begeleiden bij ontwikkeling
Nadere informatieVisie op kinderen en volwassenen met psychische klachten: Grote mensen zijn net kinderen, liever niet andersom
Viki s View Viki s View is een methodiek die ontwikkeld is vanuit de orthopedagogiek. De benadering is klachtgericht en de therapie richt zich op het terug in balans brengen van mensen die zichzelf zijn
Nadere informatieMediaopvoeding. workshop 2015. Mediaopvoeding
Mediaopvoeding workshop 2015 Mediaopvoeding Contents Wat is mediaopvoeding?... 2 De jeugd van tegenwoordig... 3 Kinderen overzien niet alle gevaren van de media... 3 Opvoedingsstijlen... 4 Opvoedingscompetenties...
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 1 1 DEEL I INVLOEDEN 13
Inhoud Voorwoord 1 1 DEEL I INVLOEDEN 13 1 Het sociale ontwikkelingstraject 1 5 1 Inleiding 1 5 2 Sociale vaardigheden 1 6 3 Aspecten van sociale competentie 1 7 4 Het ik en de ander 1 8 5 Een verwant
Nadere informatieSlachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt
Nadere informatieEmoties, wat is het signaal?
Emoties, wat is het signaal? Over interpretatie en actieplan dr Frits Winter Functie van Emoties Katalysator, motor achter gedrag Geen emoties, geen betrokkenheid, geen relaties Te veel emoties, te veel
Nadere informatieInhoud. Voorwoord bij de 24 e druk 11
Inhoud Voorwoord bij de 24 e druk 11 1 Inleiding Marcel van Aken en Wim Slot 13 1.1 Adolescentie: een eerste typering 13 1.2 Puberteit en adolescentie 14 1.2.1 Oorsprong van de begrippen puberteit en adolescentie
Nadere informatieWacht maar tot ik groot ben!
www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen
Nadere informatieObservatielijst Zelfregulatie in het Onderwijs
Observatielijst Zelfregulatie in het Onderwijs naam leerling: leeftijd (jaar) geslacht groep: datum: jongen meisje ingevuld door: Taakgericht gedrag 1 Afleidbaarheid: externe prikkels De leerling blijft
Nadere informatieInhoud Inleiding 15 1. Puberteit: algemene ontwikkelingskenmerken 19 2. Puberteit en adoptie 39
Inhoud Inleiding 15 1. Puberteit: algemene ontwikkelingskenmerken 19 1.1 Inleiding 19 1.2 Prepuberteit (9-12 jaar): veranderingen 21 1.2.1 Fysieke en hormonale veranderingen 21 1.2.2 Hersengroei 22 1.2.3
Nadere informatieInfo boekje voor ouders Gastouderbureau MIAvoorgezinnen
Info boekje voor ouders Gastouderbureau MIAvoorgezinnen Inhoudsopgave 1. Verantwoorde kinderopvang... 2 2. Pedagogisch beleid... 2 3. Kind/gastouder ratio... 4 4. Bemiddelingswerkwijze... 4 5. Begeleiding
Nadere informatiePieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1
EENZAAMHEID Pieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1 Partners 'Aanpak eenzaamheid Hatert' EENZAAMHEID / 2 Programma Wat is eenzaamheid? Signalen Omgaan met EENZAAMHEID / 3 Wat is eenzaamheid?
Nadere informatieThema. Kernelementen. Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie
Thema Kernelementen Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie Tips voor de trainer: Werken met mensen is werken met emotie. Leer emoties als signaal te herkennen, maar niet als leidraad te
Nadere informatieHet pleegkind in beeld
Het pleegkind in beeld Workshop pleegzorgsymposium 19 juni 2014 Petra de Vries (De Rading) Anny Havermans (SAV) 1 Programma Welkom Project gehechtheid in beeld bij pleegzorg Inleiding op gehechtheid en
Nadere informatieDe maakbaarheid van het leven
Opvoeding in beeld De maakbaarheid van het leven Recht op een goede liefdesrelatie Voldoende inkomen Aantrekkelijke en zich goed ontwikkelende kinderen Bevredigend werk Vakanties en leuke vrienden Probleem
Nadere informatiedrs. Leonard Coffi, MBA OPVOEDING HOEZO, HOEZO OPVOEDING?
drs. Leonard Coffi, MBA OPVOEDING HOEZO, HOEZO OPVOEDING? Introductie Definitie van opvoeding en opvoedingsstrategiën Doel van de opvoeding Het opvoedingsproces Opvoedingsstijlen drs. Leonard Coffi,MBA
Nadere informatieHoe blijf ik (psychisch) gezond?! Simone Traa Klinisch psycholoog psychotherapeut Medische Psychologie, Máxima Medisch Centrum
Hoe blijf ik (psychisch) gezond?! Simone Traa Klinisch psycholoog psychotherapeut Medische Psychologie, Máxima Medisch Centrum Inhoud Definitie gezond Biopsychosociaal model Psychische gezondheid Stress
Nadere informatieInhoud. - Hechting - Werkplek - Visie - Video-interactiebegeleiding - Tot slot
Wie Ben ik? Inhoud - Hechting - Werkplek - Visie - Video-interactiebegeleiding - Tot slot Kind en ziekenhuis Ouderparticipatie september 1993 Kind en ziekenhuis kindgericht = gezinsgericht februari 2009
Nadere informatieIntellectuele ontwikkeling
Intellectuele ontwikkeling De Zwitserse psycholoog Jean Piaget heeft onderzoek gedaan op onder andere het gebied van denkontwikkeling in de leeftijd van nul tot veertien jaar. Ontwikkeling van het denken
Nadere informatieTrainingen. Attitude en Mindset. Moraal Resultaatgericht Coachen
Moraal Resultaatgericht Coachen coaching & training voor bedrijven en particulieren Hoornplantsoen 64 2652 BM Berkel en Rodenrijs telefoon 010-5225426 Hoornplantsoen 64 mobiel 06-40597816 info@resultaatgericht-coachen.nl
Nadere informatiePedagogisch beleidsplan Uit&Thuis
Pedagogisch beleidsplan Uit&Thuis Gastouderopvang is een kwestie van vertrouwen. Ouders moeten de zekerheid hebben dat hun kind ook in hun afwezigheid een verantwoorde opvoeding in een veilige omgeving
Nadere informatie8/03/2013. Prenatale ontwikkeling. De geboorte. Pasgeborene
Prenatale ontwikkeling De geboorte Pasgeborene 1 Baby Motorische ontwikkeling Kijkstadium (0 3m) Grijpstadium (3 6) Zitstadium (6 9) Rechtop staan (-9-12) Loopstadium (12-15) Geboorte = beperkt aantal
Nadere informatieUw zoon/dochter wordt verwacht bij het intakegesprek (ook) aanwezig te zijn.
AANMELDVRAGENLIJST KINDEREN/JONGEREN GEDRAG PERSOONSGEGEVENS Naam : Geboortedatum : Adres : Postcode & woonplaats : Hier graag een pasfoto van uw zoon/dochter plakken. BSN : Identificatienummer ID of paspoort
Nadere informatieMinicursus Verbindend Communiceren. Geschreven door: Jan van Koert
Minicursus Verbindend Communiceren Geschreven door: Jan van Koert Geweldloze communicatie is een wijze van communiceren die leidt tot gehoord en verstaan worden. Met helderheid, zonder beschuldigen en
Nadere informatieVoel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008
Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008 Gevoel en emoties / definitie Emoties: in biologische zin: affectieve reacties. Prikkeling van dit systeem geeft aanleiding tot allerlei lichamelijke reacties.
Nadere informatieGeert De Bolster. HOE ZORGT MEN DAT HONDEN EN HUN MENSEN HET GOED HEBBEN? Training en communicatie of Communicatie en training?
HOE ZORGT MEN DAT HONDEN EN HUN MENSEN HET GOED HEBBEN? Training en communicatie of Communicatie en training? 1 2 1 3 Africhting Opvoeding Heropvoeding Door beloning en straf Hield ik nog van mijn hond?
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieKan niet bestaat niet. Workshop Slotdag Project Van Hinderpaal naar Mijlpaal Stichting Perspectief 31 mei 2014
Kan niet bestaat niet Workshop Slotdag Project Van Hinderpaal naar Mijlpaal Stichting Perspectief 31 mei 2014 Agenda Workshop Invullen Vragenlijst met stellingen Opdracht Kruip in de huid van Tim Wat is
Nadere informatie6.5. Cognitieve ontwikkeling. Lichamelijke ontwikkeling. Sociale/emotionele ontwikkeling. Seksuele ontwikkeling
Boekverslag door J. 1624 woorden 26 februari 2008 6.5 259 keer beoordeeld Vak Verzorging De verschillende soorten ontwikkelingen - cognitieve ontwikkeling - lichamelijke ontwikkeling - emotionele ontwikkeling
Nadere informatieWat is assertiviteit en hoe kan het je helpen met je persoonlijke wellness?
Wellness Ontwikkelings Activiteit Assertief zijn Hoe deze techniek je leven kan verbeteren Voordelen Meer zelfvertrouwen Meer geloof in je eigen kunnen Eerder nee durven te zeggen Vermindering van Weinig
Nadere informatieIn Balans.met je zelf en binnen je gezin
In Balans.met je zelf en binnen je gezin PROGRAMMA De organisatie Hersenen - Hersenletsel Hersenletsel en gevolgen Moeilijkste hersenfuncties Waar iedereen last van heeft en waarom In balans in het gezin
Nadere informatieVeiligheid en welbevinden. Hoofdstuk 1
30 Veiligheid en welbevinden Kees (8) en Lennart (7) zitten in de klimboom. Kees geeft Lennart een speels duwtje en Lennart geeft een duwtje terug. Ze lachen allebei. Maar toch kijkt Lennart even om naar
Nadere informatieCOMPETENTIEBELEVINGSPROFIEL VROEG - ADOLESCENTEN PERSOONLIJKE RAPPORTAGE VAN
COMPETENTIEBELEVINGSPROFIEL VROEG - ADOLESCENTEN PERSOONLIJKE RAPPORTAGE VAN Naam Z Gegevens deelnemer Algemeen Naam Naam Z Leeftijd 14 Geslacht Normgroep Sociale wenselijkeheid man jongens 12 t/m 15 jaar
Nadere informatieDoe een klein onderzoek naar de taalregels die een kind in jouw omgeving al dan niet onder de knie heeft en schrijf daar een verslag over.
Naam: Klas: Nr: Datum: Vak: Nederlands Leerkracht: Taalverwerving Opdracht 1 Doe een klein onderzoek naar de taalregels die een kind in jouw omgeving al dan niet onder de knie heeft en schrijf daar een
Nadere informatieKINDEREN LEKKER IN HUN VEL
KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een
Nadere informatieMijn kind heeft een LVB
Mijn kind heeft een LVB Wat betekent een licht verstandelijke beperking nu precies? Informatie voor ouders van kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 6 tot 23 jaar
Nadere informatiePedagogisch beleid Kinderopvang Haarlem Spelend Groeien
Pedagogisch beleid Kinderopvang Haarlem Spelend Groeien Inleiding Kinderopvang Haarlem heeft één centraal pedagogisch beleid. Dit is de pedagogische basis van alle kindercentra van Kinderopvang Haarlem.
Nadere informatieRUZIE MET VRIENDEN, LIEFDESVERDRIET EN DE RELATIE TOT DE OUDERS AAN DE LIJN OF OP HET SCHERM BIJ AWEL.
RUZIE MET VRIENDEN, LIEFDESVERDRIET EN DE RELATIE TOT DE OUDERS AAN DE LIJN OF OP HET SCHERM BIJ AWEL. HALLO Hallo. Ik ben een meisje van 12, mijn ouders zijn gescheiden en mijn moeder heeft nu een nieuwe
Nadere informatie26/02/2013. Prenatale ontwikkeling. De geboorte. Pasgeborene
Prenatale ontwikkeling De geboorte Pasgeborene 1 Motorische ontwikkeling 5 fasen van arousal state 1. Rustige slaap (1/3) 2. REM slaap (1/3 1/4) 3. Passieve waaktoestand 4. Actieve waaktoestand 5. Huilen
Nadere informatieDit is het gemiddelde van een gezonde ontwikkeling Een geweten moet voor het 3e levensjaar ontwikkeld worden anders wordt het niet meer ontwikkeld!
Boekverslag door M. 1375 woorden 3 juni 2007 6.9 225 keer beoordeeld Vak Methode Zorg en welzijn Centraal examen Ontwikkelingspsychologie wat is dat? Ontwikkelingspsychologie bestaat uit 2 woorden nl het
Nadere informatieASSERTIVITEIT
ASSERTIVITEIT WWW.I-LEARNING.BE - WAT IS ASSERTIVITEIT? Subassertief, agressief, manipulatief of assertief? Assertief gedrag Assertief ben je als je op een vriendelijke, kalme manier opkomt voor je mening,
Nadere informatieOntwikkeling van het brein in de adolescentie
Ontwikkeling van het brein in de adolescentie Dr Lydia Krabbendam Centrum Brein en Leren VUA ac.krabbendam@psy.vu.nl 7 oktober 2010 Thema s Zelfregulatie Sociale cognitie Hoera, een blob! 1. Beelden verkregen
Nadere informatieInhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven
Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven Wat is een trauma? Trauma kan cultuurafhankelijk zijn Cultuur bepaalt reactie Cultuur aspecten:
Nadere informatieHooggevoelige kinderen. Joke Klein Ikkink 27 maart 2014
Hooggevoelige kinderen Joke Klein Ikkink 27 maart 2014 Programma Voorstellen Uitleg hooggevoeligheid deel 1 Oefening Uitleg hooggevoeligheid deel 2 Vragen Programma Voorstellen Uitleg hooggevoeligheid
Nadere informatieCOMMUNICATIE MET JONGE KINDEREN
COMMUNICATIE MET JONGE KINDEREN Judith Janssen Docent AD PEM / Pedagogisch Educatief medewerker j.m.a.janssen@hr.nl Programma: Communicatie met jonge kinderen Baby s: Gesprekspartner Belang van taal Eenkennigheid
Nadere informatiePsychosociale ontwikkeling
Psychosociale ontwikkeling De psychosociale ontwikkeling van het kind Reeds in de baarmoeder ontstaat er een wisselwerking tussen ouder en kind. De baby is al vertrouwd geraakt met de stem van de ouder
Nadere informatieVoorstellen R E LA T I E S E N S E K S U A L I T E I T Mariette Haak Gezondheidsbevorderaar GGD HM mhaak@ggdhm.nl Aandachtsgebieden Gezonde school, genotmiddelen, seksualiteit, voeding, bewegen en mondzorg
Nadere informatieE-BOOK FEEDBACK GEVEN IS EEN KUNST EXPRESS YOUR INNER POWER
E-BOOK FEEDBACK GEVEN IS EEN KUNST EXPRESS YOUR INNER POWER INLEIDING Het geven van feedback is een kunst. Het is iets anders dan het uiten van kritiek. Het verschil tussen beide ligt in de intentie. Bij
Nadere informatieVan inschatting naar ondersteuning : introductie emotionele ontwikkeling. Lore Goethals Vzw Nieuwland
Van inschatting naar ondersteuning : introductie emotionele ontwikkeling Lore Goethals Vzw Nieuwland Uitgangspunten Sociaal emotionele ontwikkeling is aanknopingspunt bij begrijpen van probleemgedrag probleemgedrag
Nadere informatieLeve het jonge kind! 2 e jaarcongres 28 mei Dr. Louise Berkhout
Leve het jonge kind! 2 e jaarcongres 28 mei 2013 Dr. Louise Berkhout Is dit spelen? Is dit spelen? Is dit spelen? Verschillende spelvormen (ivm privacy geen filmfragment): Meisje op hobbelpaard- bewegingsspel
Nadere informatieHet hoogsensitieve kind
Programma Programma: 19.30 Zaal open 20.00 Aanvang lezing deel 1 Het hoogsensitieve kind Wat een k(p)rachtig kind! Lezing 8 oktober 2015 Samenwerkingsverband Ijssel Berkel. Paulien Gruintjes Pauze Lezing
Nadere informatieVversterkconferentie 20 november 2012
Vversterkconferentie 20 november 2012 Lekker in je Vel een aanpak voor sociaal onhandige jonge kinderen 1 Filmpje! 2 Woeste Willem Je kent ze wel. dendert als een tank overal doorheen, laat een ravage
Nadere informatieEen innovatief behandelprogramma voor jongeren ( jaar) Aangevuld en verrijkt met evidence en practice based methodieken
Zomerschoolwerkhuis Het meervoudig risicomodel Van der Ploeg (2007) Omgezet in een behandelprogramma met de vier leefgebieden vrije tijd, school, werk, huis Ter verbetering van de zelfstandigheid, zelfredzaamheid
Nadere informatieINHOUD bsl - inhoud-psycho II.indd Sec1: :16:08
7 10-0794 - bsl - inhoud-psycho II.indd Sec1:7 30-06-2010 12:16:08 LEREN OP DE BASISSCHOOL 13 1 Lezen 15 Ontluikende geletterdheid 17 Leesvoorwaarden 18 Algemeen: woordenschat, concentratie en regels 20
Nadere informatieKOL bijeenkomst 3 12-13
KOL bijeenkomst 3 12-13 Terugblik: H1:demotoets uitwisselen Bijeenkomst 2 leerstijlen (slb) Wat heb je afgelopen stagedagen gezien/gedaan dat te maken heeft met leren? Aanvullen spin leren: Mijn leren
Nadere informatieNA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS
NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis laat niemand onberoerd. Je bent er meestal niet op voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor
Nadere informatiePraktijk Avana. Nieuwsbrief April 2015
Praktijk Avana Nieuwsbrief April 2015 Beste nieuwsbrieflezer, Hooggevoelig, HSP of Hoog sensitief persoon? Het begrip HSP, of hoog sensitief persoon, hoor je tegenwoordig steeds vaker vallen, maar wat
Nadere informatieGegevens ouder (verzorger) 1 Gegevens ouder (verzorger) 2
Vragenlijst Beste ouder(s) (verzorger(s), Hierbij ontvangt u een formulier met vragen over de voorgeschiedenis van uw kind. Het is van belang dat u deze vragen voorafgaand aan ons intakegesprek beantwoordt.
Nadere informatieWat weet u nog over HECHTING
Wat weet u nog over HECHTING John Bowlby 1907-1990 Hechtingstheorie HECHTING BOWLBY : Attachment theory : Hechting : is een duurzame emotionele binding tussen het kind en zijn verzorgers intern schema
Nadere informatieHoogbegaafdheid en onderpresteren
Hoogbegaafdheid en onderpresteren Onderwijs Praktijk Texel Hoogbegaafdheid en onderpresteren Veel kinderen weten niet dat leren leuk kan zijn en weten niet wat ze nodig hebben om zich minder ellendig te
Nadere informatieEsther Rozendaal (Radboud Universiteit Nijmegen)
Media? Gewoon opvoeden! Esther Rozendaal (Radboud Universiteit Nijmegen) De mediaconsument Ontwikkeling tot mediaconsument: 0 19 jaar Esther Rozendaal Radboud Universiteit Nijmegen 24 juni 2015 NJI Mini-congres
Nadere informatieOndanks dat het in Nederland niet is toegestaan om alcohol te verkopen aan jongeren onder de 16 jaar, drinkt een groot deel van deze jongeren
Ondanks dat het in Nederland niet is toegestaan om alcohol te verkopen aan jongeren onder de 16 jaar, drinkt een groot deel van deze jongeren alcohol. Dit proefschrift laat zien dat de meerderheid van
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatie