ZONNIG HELMOND Hoe verduurzamen de ondernemers in de regio Helmond gezamenlijk?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ZONNIG HELMOND Hoe verduurzamen de ondernemers in de regio Helmond gezamenlijk?"

Transcriptie

1 ZONNIG HELMOND Hoe verduurzamen de ondernemers in de regio Helmond gezamenlijk?

2 Stand van zaken Nederland Nederland staat nagenoeg op de laatste plaats in EU met een duurzame opwekking van circa 5% (2014 CBS) Met doelstellingen van 14% in 2020 en 16% in 2023 is Nederland minst ambitieus in de EU, terwijl de vragen over duurzaamheid toenemen in (internationaal) verband Bedrijfsleven is meestal in Nederland de voortrekker; politiek laat het behoorlijk afweten (veel geroep, weinig wol; Nederland scoort belabberd in buitenland) Er dient geschakeld te worden Initiatief Helmond is de 1 e in haar soort; door ondernemers, voor ondernemers Verduurzaming, lagere kosten en lokaal verdelen duurzaamheid.

3 Situatie in Nederland SDE 2016 SDE 2016 is de noodzakelijke subsidieregeling Budget bedraagt voor 2016 tenminste 8 miljard Euro; afgelopen jaren was dat 3.5 miljard Euro en daarvoor minder Inschrijvingssysteem/ tendersysteem waarin de goedkoopste optie eerste kan aanvragen (betekent grootschalige biomassa bijstook en wind) Veel mogelijke budget aanvraag verwacht voor grootschalige biomasse in kolencentrales; blokkering met miljarden van het budget Zonnestroom is relatief duurdere vorm; echter wel voor langere termijn inpasbaar (tenminste 25 jaar).

4 Hoe ziet het model eruit? Daken worden door lokale ondernemers ter beschikking gesteld Hierop wordt bepaald of er wel/ geen zonne-installatie op kan (dak sterkte, schaduw, asbest) Na toewijzing subsidie finale schouw uitgevoerd en tekeningen gemaakt Geen kosten voor de ondernemer; wel verduurzaming, lagere kosten en verdeling kosten/ opbrengsten met de omgeving Alle communicatie via Bedrijventerreinen Helmond (Frits Rutten) Ondersteuning vanuit gemeente Helmond Geen bureaucratisch model; praktisch uit te voeren, flexibel.

5 Model Zonnig Helmond Daken worden door lokale ondernemers ter beschikking gesteld; Zonnig Helmond bekijkt de geschiktheid en vraagt subsidie aan Installatie wordt na goedkeuring geplaatst voor 15+1=16 jaar, en wordt een zogenaamd Recht van Opstal gevestigd op het dak (notarieel vastgelegd) Goedkeuring gevraagd aan de bank die het pand financiert Inzake de opgewekte elektriciteit wordt bepaald hoe dit tegemoet komt een de ondernemer, omgeving of andere stakeholders Bedrijfsvoering van ondernemer/ pand staat voorop en mag/kan nooit in gevaar komen Installatie wordt jaarlijks gecontroleerd, gemonitord en vervangen (indien noodzakelijk).

6 Voordelen ondernemers Helmond Verduurzaming zonder enige investering (indien mogelijk na schouwing) Gratis installatie na 15+1=16 jaar looptijd (die nog steeds ruim 90% produceert); hardware gaat tenminste 30 jaar mee; zwakke schakel zijn de omvormers; panelen hebben opbrengstgarantie van 90% na 10 jaar en 80% na 25 jaar) Besparing op vermeden transportkosten omdat de opwekking achter de meter blijft ; momenteel tevens besparing op energiebelasting; tevens forse besparing op de kw en kw max component Betere bescherming van daken dus langere levensduur van dakoppervlak Marketing van groen en duurzaam bedrijf zonder kosten met actieve ondersteuning in de omgeving (vanuit gemeente etc).

7 Volgende stappen Opening subsidie is dinsdag 22 maart 2016 vanuit RVO; dinsdag 5 april 2016 is deadline (meeste kans op slagen) Herhalingsronde in september/ oktober 2016 Bepaling aan de hand van Rijksbudget van 8 miljard Euro Nadere bepaling (on)mogelijkheden (dak sterkte, asbest etc) Verdeling van de opgewekte duurzame elektriciteit (waar moet dat heen, hoe gaan we dat faciliteren); dat dient per locatie te worden geregeld Lokale opwekking dient zoveel mogelijk terecht te komen bij lokale consumptie tegen actieve verduurzaming, lagere kosten en gezamenlijke voordelen Concreet, maar flexibel, model

8 Opvolging en belangrijke data Het 1 e model betreft een schietmodel; model blijft flexibel Subsidie aanvraag SDE 2016 gebeurt in april en oktober 2016 (bekend na 3 maanden al dan niet toegewezen) Zonnig Helmond faciliteert en regelt alle zaken; verdere invulling en coördinatie gebeurt na toewijzing subsidie Komende 3 dagen de eerste externe inventarisatie Momenteel circa m2 dak ter beschikking als startpunt Eventuele bouw projecten in ; afhankelijk van toewijzing Geen bureaucratisch gebeuren; slagvaardig en ondernemend.

9 Eventuele vragen en aanmelding Hugo van Osch, directeur/ eigenaar Arte BV Helmond, lokaal/ regionaal ondernemer ( ) Frits Rutten, spin in het web Helmond; actief stakeholder en betrokken bij ondernemers in Helmond ( ) Michel Peek, directeur/ eigenaar Zon Exploitatie Nederland BV, voorheen Horizon Energy BV, landelijk duurzaam ondernemer ( ).

10 Wat hebben we nodig? Verklaring van desbetreffende bedrijf Oppervlakte van geschikte dakoppervlak (in m2) Adresgegevens van betreffende bedrijf Handtekening betreffende verantwoordelijke Op briefpapier van betreffende organisatie.

Laat ZonOpDak voor je werken. Zakelijk Nederland schakelt om

Laat ZonOpDak voor je werken. Zakelijk Nederland schakelt om Laat ZonOpDak voor je werken Zakelijk Nederland schakelt om ZonOpDak De full service-oplossing van Eneco Zakelijk Besparen energiekosten én uw bedrijf snel verduurzamen? Kies dan voor kent. ZonOpDak; Nederlandop

Nadere informatie

Zonne-energie in Nederland. Presentatie Landbouwers Gemeente Zijpe 28-09-2011

Zonne-energie in Nederland. Presentatie Landbouwers Gemeente Zijpe 28-09-2011 Zonne-energie in Nederland Presentatie Landbouwers Gemeente Zijpe 28-09-2011 Informatie Horizon Opgericht 2009 Veel ervaring in (duurzame) energie ca. 60 jaar Grootaandeelhouder HVC Groep in Alkmaar In

Nadere informatie

Veelgestelde vragen over AgrifirmZon

Veelgestelde vragen over AgrifirmZon Veelgestelde vragen over AgrifirmZon Wat is AgrifirmZon? Met AgrifirmZon helpen wij u aan een duurzame oplossing zonder investering. U verhuurt uw dak aan onze partner GroenLeven, die daar zonnepanelen

Nadere informatie

Raymond Roeffel Directeur Trineco. Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne

Raymond Roeffel Directeur Trineco. Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne Raymond Roeffel Directeur Trineco Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne Agenda Waarom zonnestroom? Wet en regelgeving rondom zonnesystemen Salderingstarieven De meest voorkomende situaties

Nadere informatie

9-2-2016. Informatiebijeenkomst, 9 februari 2016. Even voorstellen 2. Tim van Twuijver Adviseur duurzame energie Grontmij (Part of SWECO)

9-2-2016. Informatiebijeenkomst, 9 februari 2016. Even voorstellen 2. Tim van Twuijver Adviseur duurzame energie Grontmij (Part of SWECO) Informatiebijeenkomst, 9 februari 2016 Even voorstellen 2 Tim van Twuijver Adviseur duurzame energie Grontmij (Part of SWECO) Inhoud 3 Waarom zonne-energie? Waarom is zonne-energie interessant van u? Hoe

Nadere informatie

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN 01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / VOORWAARDEN 05 / VERVOLGSTAPPEN 06 / VRAGEN AANLEIDING Ambitie Capelle aan den IJssel Energieneutraal

Nadere informatie

Zonnige en zuinige toekomst? Roodeschool, 20 maart 2013

Zonnige en zuinige toekomst? Roodeschool, 20 maart 2013 Zonnige en zuinige toekomst? Roodeschool, 20 maart 2013 Programma 20.00 uur Opening bijeenkomst 20.05 uur Toelichting op het Programma (Gerard van Drooge) 20.10 uur Energiebesparing (Johannes Zijlstra)

Nadere informatie

PRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES

PRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / PROJECTCASES 05 / UW BEDRIJVENTERREIN VERDUURZAMEN? ZON OP BEDRIJFSDAKEN Ambitie gemeente Energieneutraal

Nadere informatie

Grootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A 'Alleen het beste is goed genoeg' Market Pro BV - Officiële dealer van Nord Solar GmbH

Grootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A 'Alleen het beste is goed genoeg' Market Pro BV - Officiële dealer van Nord Solar GmbH Zonne-energie installatie Grootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A Market Pro BV - Officiële dealer van Nord Solar GmbH Basisgegevens Grootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A * Rechtsvorm V.O.F. * Geschatte

Nadere informatie

Noord Friesland, een zonnige en zuinige toekomst

Noord Friesland, een zonnige en zuinige toekomst Noord Friesland, een zonnige en zuinige toekomst 25 maart Sint Annaparochie Programma 20.00 uur Opening bijeenkomst en toelichting op het Programma 20.10 uur Energiebesparing (Greet Ruitenberg) 20.45 uur

Nadere informatie

De zon als energiebron!

De zon als energiebron! De zon als energiebron! Zelf elektriciteit opwekken met de zon? Door middel van (diverse) subsidie(s) is het zéér rendabel! Met zonnepanelen verlaagt u uw energiekosten. Deze besparing wordt alleen maar

Nadere informatie

Verzilver uw dak met zonnepanelen. Bekijk gratis uw persoonlijke dakscan!

Verzilver uw dak met zonnepanelen. Bekijk gratis uw persoonlijke dakscan! Verzilver uw dak met zonnepanelen Bekijk gratis uw persoonlijke dakscan! Zon is gratis In één jaar valt 9.000 keer zoveel zonne-energie op de aarde als we jaarlijks in de hele wereld aan energie verbruiken.

Nadere informatie

Zonne-energie; rendabel voor u? Zelhem, 7 februari 2013

Zonne-energie; rendabel voor u? Zelhem, 7 februari 2013 Zonne-energie; rendabel voor u? Zelhem, 7 februari 2013 Programma 20.00 uur Opening bijeenkomst 20.05 uur Toelichting op het Programma (Auke Jan Veenstra) 20.10 uur (On)mogelijkheden van zonnestroom (Auke

Nadere informatie

De route naar een zonnige toekomst! De eerste stappen naar de realisatie van een pv-zonnecentrale op uw eigen locatie

De route naar een zonnige toekomst! De eerste stappen naar de realisatie van een pv-zonnecentrale op uw eigen locatie De route naar een zonnige toekomst! De eerste stappen naar de realisatie van een pv-zonnecentrale op uw eigen locatie Rooftop Energy Zonnepanelen zonder investering Workshop 25 minuten: 15 minuten inhoud

Nadere informatie

Agenda Informatieavond Zonnepanelen

Agenda Informatieavond Zonnepanelen Informatieavond Hans Pulles in samenwerking met: Wilko Kistemaker (Groen Zonnig) Pieter Biewenga (NewSolar) 16 mei 2013 19:30 21:45 Agenda Informatieavond Welkom Aanleiding Energiepunt Wonen (Gem. Utrecht)

Nadere informatie

Haalbaarheid van Zon-PV. 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering

Haalbaarheid van Zon-PV. 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering Haalbaarheid van Zon-PV 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering Agenda Zon-PV Algemeen Business case Giesbers Business case Flynth Investeren door Green Spread Over Green Spread Zonnepanelen

Nadere informatie

WELKOM Energiecoöperatie Endura

WELKOM Energiecoöperatie Endura WELKOM Energiecoöperatie Endura Ledenavond Endura Samenvatting activiteiten en plannen Hoe staan we er voor in Harderwijk? Bron : Klimaatmonitor RVO in vergelijking met Ermelo Endura aanpak De drietrapsraket

Nadere informatie

In de bijlagen is het voorstel meer in detail uitgewerkt. De belangrijkste punten zijn hieronder kort samengevat:

In de bijlagen is het voorstel meer in detail uitgewerkt. De belangrijkste punten zijn hieronder kort samengevat: Besluit Algemene Ledenvergadering 2018 Onderwerp: Aanschaf zonnepanelen en renovatie dak. In werking stelling besluit: 17 september 2018 Beste Leden, Als VCB willen we niet alleen steeds duurzamer zijn,

Nadere informatie

Zonnestroom voor het Friese MKB

Zonnestroom voor het Friese MKB Zonnestroom voor het Friese MKB Informatiebijeenkomst, Provinciehuis Jadranka Cace, projectleider j.cace@fryslan.nl 2 oktober 2014 Ambities Structurele toepassing van zonnestroom bij MKB Praktijktoepassing:

Nadere informatie

Informatieavond Zonnepanelen. Hans Pulles in samenwerking met: Wilko Kistemaker (Groen Zonnig) Pieter Biewenga (NewSolar)

Informatieavond Zonnepanelen. Hans Pulles in samenwerking met: Wilko Kistemaker (Groen Zonnig) Pieter Biewenga (NewSolar) Informatieavond Zonnepanelen Hans Pulles in samenwerking met: Wilko Kistemaker (Groen Zonnig) Pieter Biewenga (NewSolar) 16 mei 2013 Agenda Informatieavond 19:30 Welkom Aanleiding Energiepunt Wonen (Gem.

Nadere informatie

Rapportage PV Project Gemeentehuis Voerendaal Het installeren van een PV-installatie op de daken van het gemeentehuis te Voerendaal

Rapportage PV Project Gemeentehuis Voerendaal Het installeren van een PV-installatie op de daken van het gemeentehuis te Voerendaal Het installeren van een PV-installatie op de daken van het gemeentehuis te Voerendaal Opdrachtgever: Remko de Jong, Afdeling RO gemeente Voerendaal Mei 2017 1 Inhoudsopgave: 0. Algemeen 1. Ontwerp 1.1

Nadere informatie

Mogelijkheden collectieven

Mogelijkheden collectieven Mogelijkheden collectieven Welke mogelijkheden zijn er 23 januari 2914 Roelof Dijkstra Sectorstrategie Inhoud Over Enexis Trias Energetica Standaard situatie Zon-PV op eigen woning Collectieve opwek Waarom

Nadere informatie

Zonne-energie. Zonnepanelen & zonnecollectoren

Zonne-energie. Zonnepanelen & zonnecollectoren Zonne-energie Zonnepanelen & zonnecollectoren ZONNE-ENERGIE Maak gebruik van de zon! Door zelf energie op te wekken middels zonnepanelen en/of zonneboilersystemen kan uw organisatie veel besparen op de

Nadere informatie

Maak Opsterland asbestvrij. Als eerste gemeente in Fryslân. Koploper op het gebied van Volksgezondheid en Milieu.

Maak Opsterland asbestvrij. Als eerste gemeente in Fryslân. Koploper op het gebied van Volksgezondheid en Milieu. Maak Opsterland asbestvrij. Als eerste gemeente in Fryslân. Koploper op het gebied van Volksgezondheid en Milieu. Asbest verwijderen. Asbest van het dak op 31 december 2024. Met ingang van 2025 zijn asbestdaken

Nadere informatie

Zonnestroom Achter de Hoven. 15 oktober, Achter de Hoven Jadranka Cace, aanjager zonnestroom

Zonnestroom Achter de Hoven. 15 oktober, Achter de Hoven Jadranka Cace, aanjager zonnestroom Zonnestroom Achter de Hoven 15 oktober, Achter de Hoven Jadranka Cace, aanjager zonnestroom Zonnestroom systeem: Zonnepanelen Draagconstructie Omvormer Kabels en leidingen Beveiliging Meting J. Cace, 26

Nadere informatie

Wij maken uw energieambities waar! Verduurzaming middels zonnepanelen

Wij maken uw energieambities waar! Verduurzaming middels zonnepanelen Wij maken uw energieambities waar! Verduurzaming middels zonnepanelen 1 2 missie en doel Onze missie: Klanten ontzorgen en leveren van energiebesparing Ons doel: Kostenverlaging Comfort verbetering Waardestijging

Nadere informatie

ECO Oostermoer in oprichting

ECO Oostermoer in oprichting Samen sterk voor een leefbaar en duurzaam platteland ECO Oostermoer in oprichting Nieuwsbrief 18 juni 2012 Voor u ligt de eerste nieuwsbrief van ECO Oostermoer, waarin wij u nader informeren over de stand

Nadere informatie

Adviesrapport zonnestroominstallatie Groothandel de Vries

Adviesrapport zonnestroominstallatie Groothandel de Vries Groothandel de Vries T.a.v. Piet de Vries Pollemaplein 14 2277 GG Zwolle Harderwijk, 18-01-18 Zonnestroom Nederland B.V. Ceintuurbaan 2-110b 3847 LG Harderwijk T 085 06 55 480 E info@zonnestroomnederland.nl

Nadere informatie

Zonne-energie op kleine daken

Zonne-energie op kleine daken Zonne-energie op kleine daken Inhoud De energietransitie Energieneutraal De Glind Inventarisatie Glindse daken Mogelijkheden Kleine daken Vervolg Vragen De energietransitie Gebruik van fossiele brandstoffen

Nadere informatie

ing. Jolanda Tetteroo 16 april 2012

ing. Jolanda Tetteroo 16 april 2012 Zonnige kansen voor ondernemers in Rheden ing. Jolanda Tetteroo 16 april 2012 Hoe werkt een zonnepaneel? 2 Wat gebeurt er met opgewekte stroom? Deel van de opgewekte stroom wordt direct verbruikt (zelflevering).

Nadere informatie

RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch:

RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch: RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch: SDE+, TKI en experimenten E-wet 15 april 2015 16 april 2015 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Wat doen wij: (RVO.nl)

Nadere informatie

Stroom van andermans dak. Voorlichtingsbijeenkomst 24 oktober 2018 Auditorium Rabobank te Sittard Gert Kempen

Stroom van andermans dak. Voorlichtingsbijeenkomst 24 oktober 2018 Auditorium Rabobank te Sittard Gert Kempen Stroom van andermans dak Voorlichtingsbijeenkomst 24 oktober 2018 Auditorium Rabobank te Sittard Gert Kempen Welke regelingen voor PV panelen zijn er? 1. Salderingsregeling Kleinverbruikers Eigen verbruik

Nadere informatie

Voorbeeldberekening EIA 2016 'Alleen het beste is goed genoeg'

Voorbeeldberekening EIA 2016 'Alleen het beste is goed genoeg' Zonne-energie installatie Voorbeeldberekening EIA 2016 'Alleen het beste is goed genoeg' Basisgegevens Voorbeeldberekening EIA 2016 Rechtsvorm K.I.A. aftrek Aantal vrije m2 beschikbaar punt dak Aantal

Nadere informatie

Introductie 040energie

Introductie 040energie 1 Introductie 040energie 040energie is een 100% non profit vereniging Vrijwilligers, door burgers, voor burgers Doel: betaalbare, duurzame energie middels lokale energieopwekking en energiebesparing Bestaat

Nadere informatie

Feitelijke informatie Het bijgevoegde memo geeft een overzicht van de stand van zaken in relatie tot de inhoud van de motie.

Feitelijke informatie Het bijgevoegde memo geeft een overzicht van de stand van zaken in relatie tot de inhoud van de motie. Zaaknummer 00449154 Onderwerp Motie PvdA over zonnepanelen Collegevoorstel Aanleiding / voorgeschiedenis Op 30 juni 2015 nam de raad een motie van de PvdA aan om te onderzoeken of het plaatsen van zonnepanelen

Nadere informatie

De zon als energiebron

De zon als energiebron De zon als energiebron Voor bedrijven nog aantrekkelijker! Panelen die elektra opwekken worden ook wel zonnepanelen of PV (in Engels photo voltaic) panelen genoemd. De panelen worden aangesloten op één

Nadere informatie

presentatie over Zonnedak Holthuizen

presentatie over Zonnedak Holthuizen presentatie over Zonnedak Holthuizen 13 maart 2017 1 Zonnedak Holthuizen INHOUD presentatie: 1. introductie (FvH) 2. wat is en wat doet AGEM? (RK) 3. praktijkervaring met zonnedaken (RK) 4. Zonnedak Holthuizen

Nadere informatie

VAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT

VAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT VAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT De overheid wil duurzame energie stimu leren en innovatie van duurzame energietechnieken bevor deren: meer duurzame energie in de toekomst. Doel is 16% duur

Nadere informatie

Wat betekenen de SDE+, Salderen, en postcoderoos voor de netbeheerder?

Wat betekenen de SDE+, Salderen, en postcoderoos voor de netbeheerder? Wat betekenen de SDE+, Salderen, en postcoderoos voor de netbeheerder? Enexis: Wij brengen energie waar mensen licht en warmte nodig hebben. Enexis: Een rijke historie IJsselmij Frigem EGD Ruil verzorgingsgebied

Nadere informatie

Veelgestelde vragen & antwoorden. 020-80 80 854 info@sungevity.nl

Veelgestelde vragen & antwoorden. 020-80 80 854 info@sungevity.nl Veelgestelde vragen & antwoorden. 020-80 80 854 info@sungevity.nl Ontdek de voordelen van de zon. Onafhankelijk Verzekerd van het gebruik van schone stroom die u zelf opwekt. Besparen Bespaar op uw energierekening

Nadere informatie

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst Warmtetransitie en het nieuwe kabinet Nico Hoogervorst 24 november 2017 Regeerakkoord Rutte III (2017 - ) Opmerkelijk: Lange formatie Klimaat-minister op EZ Duurzaam = klimaatbescherming Milieubescherming

Nadere informatie

Subsidie en belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie

Subsidie en belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie Subsidie en belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie Waarom SDE+ subsidie Met de SDE+ stimuleert het ministerie van Economische Zaken de ontwikkeling van een duurzame energievoorziening

Nadere informatie

Menukaart. Ja, ik wil zonnepanelen op onze school. Welk initiatief is voor ons geschikt?

Menukaart. Ja, ik wil zonnepanelen op onze school. Welk initiatief is voor ons geschikt? Menukaart Ja, ik wil zonnepanelen op onze school. Welk initiatief is voor ons geschikt? Schooldakrevolutie Schreeuw met ons van de daken: we zullen niet rusten tot elke vierkante centimeter van onze schooldaken

Nadere informatie

Regelingen voor zon-pv

Regelingen voor zon-pv Regelingen voor zon-pv 16 maart 2016 17 maart 2016 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland RVO.NL stimuleert ondernemend Nederland bij duurzaam, agrarisch, innovatief en

Nadere informatie

Zonnestroomprojecten Gemeente Amsterdam. ProjectManagement Bureau Joost de Valk

Zonnestroomprojecten Gemeente Amsterdam. ProjectManagement Bureau Joost de Valk Zonnestroomprojecten Gemeente Amsterdam ProjectManagement Bureau Joost de Valk Noodzaak en ambitie Klimaatbeleid Amsterdam: forse CO 2 reductie 40% in 2025 en klimaatneutraal bouwen en gemeentegebouwen

Nadere informatie

Mogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195

Mogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195 Mogelijkheden voor energie coöperaties Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195 Inhoud Samen sterker Belang van gezamenlijke projecten Variant 1: alles achter de meter Variant 2: korting

Nadere informatie

De zon als energiebron voor bedrijven

De zon als energiebron voor bedrijven De zon als energiebron voor bedrijven Panelen die elektra opwekken worden ook wel zonnepanelen of PV genoemd (Engels: Photo Voltaic). De panelen worden aangesloten op één of meerdere stroomomvormers (inverters)

Nadere informatie

samen naar een zonnige toekomst Projectontwikkeling Consulting EPC Zonnepanelen Aankoopbegeleiding Financiële Diensten

samen naar een zonnige toekomst Projectontwikkeling Consulting EPC Zonnepanelen Aankoopbegeleiding Financiële Diensten samen naar een zonnige toekomst Projectontwikkeling Consulting EPC Zonnepanelen Aankoopbegeleiding Financiële Financiële Introductie Met ruime ervaring in de advisering, ontwikkeling, aankoop en verkoop

Nadere informatie

Waarom zonnestroom? 21 maart 2013 1

Waarom zonnestroom? 21 maart 2013 1 Waarom zonnestroom? De zon is ruim voorradig. Je eigen stroom duurzaam zelf opwekken. Verwachte levensduur panelen ca. 30 jaar. Minder afhankelijk van de grote maatschappijen Minder invloed van wat ver

Nadere informatie

whitepaper zakelijke zonnepanelen

whitepaper zakelijke zonnepanelen whitepaper zakelijke zonnepanelen zonnepanelen zakelijk de zon onze meest krachtige natuurlijke energiebron De zon straalt in 45 minuten voldoende energie op de aarde om te voorzien in de totale energiebehoefte

Nadere informatie

Zon, wind, water... Ontdek je eigen energie

Zon, wind, water... Ontdek je eigen energie Zon, wind, water... Ontdek je eigen energie Groen Duurzame energie komt voort uit schone en onuitputtelijke bronnen zoals de bodem, zon, wind of water. U kunt deze op kleine schaal zelf opwekken. De energie

Nadere informatie

B. Cornelis 06 134 699 37 Ben.Cornelis@valkenswaard.nl. 39431/39439 9 juni 2016

B. Cornelis 06 134 699 37 Ben.Cornelis@valkenswaard.nl. 39431/39439 9 juni 2016 Agendapunt commissie: 5.4 steller telefoonnummer email B. Cornelis 06 134 699 37 Ben.Cornelis@valkenswaard.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering portefeuillehouder M. Bax onderwerp Toepassing zonnepanelen

Nadere informatie

Energieplusdak Subsidiewijzer Agrarische subsidiewijzer Energieplusdak Bronsstraat AV Naarden

Energieplusdak Subsidiewijzer Agrarische subsidiewijzer Energieplusdak Bronsstraat AV Naarden Energieplusdak Subsidiewijzer 2015 2014-2015 Agrarische subsidiewijzer 2015 Energieplusdak Bronsstraat 5-7 1411 AV Naarden 035 303 14 60 Subsidiewijzer 2015 Inhoud SDE+... 2 Wijzigingen in 2015... 2 Asbest

Nadere informatie

Informatieavond 25 januari

Informatieavond 25 januari Informatieavond 25 januari Waarom is BoeN opgericht? Doelstellingen: lokaal Duurzaam Bewustwording Betaalbaar Onafhankelijk Wat wil BoeN? Werkgroepen: 1. Marketing en communicatie 2. Zonne energieprojecten

Nadere informatie

Haalbaarheidsstudie toepassing PV-systeem Oorlogsmuseum Overloon

Haalbaarheidsstudie toepassing PV-systeem Oorlogsmuseum Overloon Haalbaarheidsstudie toepassing PV-systeem Oorlogsmuseum Overloon Vraagstelling/doel. Doel is om het energieverbruik (elektra) middels toepassing van PV (Photo Voltaische energie) te reduceren, met als

Nadere informatie

Programma uur Opening en toelichting ENM uur Zonnepanelen: de mogelijkheden uur Zon op De Ronde Venen

Programma uur Opening en toelichting ENM uur Zonnepanelen: de mogelijkheden uur Zon op De Ronde Venen Welkom 1 Programma 20.00 uur Opening en toelichting ENM» Erik van Well (CLM) 20.10 uur Zonnepanelen: de mogelijkheden» Floris Bruning (Soft Energy) 20.55 uur Zon op De Ronde Venen» Rob Idema (Zon op De

Nadere informatie

Zonnestroom voor VvE s. Week van de VvE februari 2019 Amsterdam

Zonnestroom voor VvE s. Week van de VvE februari 2019 Amsterdam Zonnestroom voor VvE s Week van de VvE februari 2019 Amsterdam 1 Even voorstellen Joost de Valk Judith Roodenrijs Zonne-adviseurs coöperatie U.A. advies aan: VvE s, bedrijven, scholen > 160 VvE s in Amsterdam

Nadere informatie

Uw eigen stroom opwekken! Groepsaankoop Zonnepanelen

Uw eigen stroom opwekken! Groepsaankoop Zonnepanelen Uw eigen stroom opwekken! Groepsaankoop Zonnepanelen Algemene informatie Het initiatief De Groepsaankoop Zonnepanelen Geertruidenberg is een samenwerking tussen de gemeente Geertruidenberg en het Regionaal

Nadere informatie

Zonnig huren Boxtel In 10 weken op 100 woningen 1000 zonnepanelen! Woonstichting St. Joseph Energie coöperatie Boxtel

Zonnig huren Boxtel In 10 weken op 100 woningen 1000 zonnepanelen! Woonstichting St. Joseph Energie coöperatie Boxtel Zonnig huren Boxtel In 10 weken op 100 woningen 1000 zonnepanelen! Woonstichting St. Joseph Energie coöperatie Boxtel U bespaart samen al energie! 4000 3500 3520 3614 3604 3420 3316 Bijna 10% besparing

Nadere informatie

Zonnige Bedrijven in Oude IJsselstreek. onderdeel van Zonnige Bedrijven in de Achterhoek

Zonnige Bedrijven in Oude IJsselstreek. onderdeel van Zonnige Bedrijven in de Achterhoek Zonnige Bedrijven in Oude IJsselstreek onderdeel van Zonnige Bedrijven in de Achterhoek Zonnige Bedrijven Zonnige Bedrijven in Oude IJsselstreek maakt onderdeel uit van het programma Zonnige Bedrijven

Nadere informatie

Onderw erp Beschikbaar stellen daken maatschappelijk vastgoed aan energiecoöperaties voor zonnepanelen

Onderw erp Beschikbaar stellen daken maatschappelijk vastgoed aan energiecoöperaties voor zonnepanelen Collegevoorstel Sector : SOB Opsteller : P.M. Sparenburg Telefoon : (033) 469 50 43 User-id : SPAP Onderw erp Beschikbaar stellen daken maatschappelijk vastgoed aan energiecoöperaties voor zonnepanelen

Nadere informatie

Zonnige Bedrijven in de Achterhoek

Zonnige Bedrijven in de Achterhoek Zonnige Bedrijven in de Achterhoek Meld u aan voor een gratis quickscan www.zonnigebedrijven.nl 2 3 Zonnige Bedrijven Het programma Zonnige Bedrijven helpt ondernemers om de voordelen van zonnepanelen

Nadere informatie

Hoorn 80 E+ Waarom BE+?

Hoorn 80 E+ Waarom BE+? Hoorn 80 E+ Waarom BE+? De aarde warmt op, de zeespiegel stijgt en fossiele brandstoffen raken uitgeput Bedrijventerreinen zichtbaar maar onbemind Groot potentieel in Nederland Technisch logisch Financiering

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst SpoorZon. 10 september 2013 Coöperatie SpoorZon i.o.

Informatiebijeenkomst SpoorZon. 10 september 2013 Coöperatie SpoorZon i.o. Informatiebijeenkomst SpoorZon 10 september 2013 Coöperatie SpoorZon i.o. We zitten op het goede spoor Agenda De aanloop Waarom doen? Win-Win Zo werkt Coöperatie SpoorZon Wat hebben we bereikt? Wat betekent

Nadere informatie

Stappenplan voor zon-pv installaties. Informatiebijeenkomst zonnepanelen

Stappenplan voor zon-pv installaties. Informatiebijeenkomst zonnepanelen Stappenplan voor zon-pv installaties Informatiebijeenkomst zonnepanelen Agenda 1. Voorbereidingsfase 2. Subsidies 3. Realisatiefase 4. De eerste stap naar SDE+ 5. Voorbeeld 6. SDE+ tips 7. Dienstverlening

Nadere informatie

Zonnestroom interessant voor u?

Zonnestroom interessant voor u? Zonnestroom interessant voor u? Johan Schuitemaker jschuitemaker@lto-energie.nl Stroomverbruik per sector stijgt (in kwh) En wat doen de stroomtarieven? 2013 Zonnestroom, een kwestie van rekenen Techniek

Nadere informatie

Opbrengstscan zonnepanelen

Opbrengstscan zonnepanelen Opbrengstscan zonnepanelen Gratis en onafhankelijk advies voor uw woning Anoniem voorbeeldadvies Aan: Datum Uw naam Adres Postcode, Plaats..-..-. Opbrengst Mogelijkheden van uw dak Met geavanceerde software

Nadere informatie

Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven. Marc Kok, directeur Energie Service Noord West

Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven. Marc Kok, directeur Energie Service Noord West Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven Marc Kok, directeur Energie Service Noord West Trends:: Stijgende prijzen? foto: epa Duitse zon drukt dagprijs Nederlandse stroom 31-01-2012

Nadere informatie

Zonnestroom installatie in Overasselt

Zonnestroom installatie in Overasselt Zonnestroom installatie in Overasselt Overzicht Voor wie is het interessant? Toelichting Zonnecellen Principewerking zonnecellen Verschillende PV technieken Autonome- of net gekoppelde systemen Systemen

Nadere informatie

Belangrijk voor uw business case: stimuleringsregelingen. Bertus Postma

Belangrijk voor uw business case: stimuleringsregelingen. Bertus Postma Belangrijk voor uw business case: stimuleringsregelingen Bertus Postma 1 Onderwerpen Berenschot Algemene ontwikkelingen stimuleringsregelingen Relatie met projectfasering Regionale regelingen Geothermie:

Nadere informatie

Keuze zonnepanelen op VvE of corporatieflat

Keuze zonnepanelen op VvE of corporatieflat Australiëlaan 5 3526 AB Utrecht T: 030 693 60 00 KvK nr. 31042832 E: info@atrive.nl I: www.atrive.nl Keuze zonnepanelen op VvE of corporatieflat dr. Ronald Franken maart 2015 B l a d 1 Inhoudsopgave 1

Nadere informatie

Agendanummer: Begrotingswijz.:

Agendanummer: Begrotingswijz.: Agendanummer: Begrotingswijz.: CR5 Onderwerp : PV-project Den Bolder Aan de raad van de gemeente Waalwijk Waalwijk, 12 oktober 2010 0. Samenvatting De gemeente Waalwijk heeft een ambitieuze energie/klimaatdoelstelling,

Nadere informatie

Informatieavond Zonnepanelen. Dinant Baan in samenwerking met: Wilko Kistemaker (Groen Zonnig) Marco Roemers (Zonnepanelen Gigant)

Informatieavond Zonnepanelen. Dinant Baan in samenwerking met: Wilko Kistemaker (Groen Zonnig) Marco Roemers (Zonnepanelen Gigant) Informatieavond Zonnepanelen Dinant Baan in samenwerking met: Wilko Kistemaker (Groen Zonnig) Marco Roemers (Zonnepanelen Gigant) 27 nov 2013 Agenda Informatieavond Zonnepanelen 19:30 Welkom & aanleiding

Nadere informatie

Welkom VvE s uit Gemeente Emmen EEN INITIATIEF VAN

Welkom VvE s uit Gemeente Emmen EEN INITIATIEF VAN Welkom VvE s uit Gemeente Emmen EEN INITIATIEF VAN Informatiebijeenkomst Zonnepanelen voor VvE s 27 november 2018 Even voorstellen Jan Cullens, VvE Zonnecoach De VvE Zonnecoach geeft uw VvE energie Nut

Nadere informatie

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Erik van der Steen HYS legal 1 HYS Legal Inleiding Triodos Bank: Waarom we graag duurzaam vastgoed financieren Jones

Nadere informatie

De zon als energiebron voor bedrijven

De zon als energiebron voor bedrijven De zon als energiebron voor bedrijven Panelen die elektra opwekken worden ook wel zonnepanelen of PV genoemd (Engels: Photo Voltaic). De panelen worden aangesloten op één of meerdere stroomomvormers (inverters)

Nadere informatie

VERENIGING BEWONERS HANZELAND ZWOLLE

VERENIGING BEWONERS HANZELAND ZWOLLE Nieuwe samenstelling bestuur Nieuwsbrief juli 2012 Vanaf juni 2012 heeft het bestuur van de vereniging een andere samenstelling. Graag willen wij ons aan u voorstellen. Van links naar rechts: Albert Brouwer

Nadere informatie

Bedrijventerrein Schiebroek. + Energie Door Samenwerking

Bedrijventerrein Schiebroek. + Energie Door Samenwerking Bedrijventerrein Schiebroek + Energie Door Samenwerking Even voorstellen Edwin Markus Beëdigd Makelaar / Taxateur Onroerende Zaken Werklocatieregie Initiëren en organiseren van samenwerking op werklocaties

Nadere informatie

Onderwerp: Verstrekken krediet voor het aanschaffen van zonnepanelen

Onderwerp: Verstrekken krediet voor het aanschaffen van zonnepanelen Raadsvergadering, 10 december 2013 Voorstel aan de Raad Nr.: 20131210 8 RV Agendapunt: 8 Datum: 19 november 2013 Onderwerp: Verstrekken krediet voor het aanschaffen van zonnepanelen Onderdeel raadsprogramma:

Nadere informatie

INFORMATIEBROCHURE ZONNEWIJDE BREDA IN SAMENWERKING MET:

INFORMATIEBROCHURE ZONNEWIJDE BREDA IN SAMENWERKING MET: INFORMATIEBROCHURE ZONNEWIJDE BREDA IN SAMENWERKING MET: Wat als je zelf graag zonne- energie wil opwekken maar geen geschikt dak hebt? Breda DuurSaam heeft het initiatief genomen om iedereen de mogelijkheid

Nadere informatie

Financiering Duurzaamheid en Monumenten. Maarten Maresch (IBPM)

Financiering Duurzaamheid en Monumenten. Maarten Maresch (IBPM) Financiering Duurzaamheid en Monumenten Maarten Maresch (IBPM) Opbouw presentatie Europese subsidiemogelijkheden energie Nederlandse subsidie mogelijkheden energie Fiscale ondersteuning Financieringsondersteuning

Nadere informatie

VAN HARTE WELKOM INFORMATIE AVOND PV- PROJECT NAMENS WETHOUDER TON ANCION OP DE. Duurzame Verlichting Landgraaf

VAN HARTE WELKOM INFORMATIE AVOND PV- PROJECT NAMENS WETHOUDER TON ANCION OP DE. Duurzame Verlichting Landgraaf 1 NAMENS WETHOUDER TON ANCION VAN HARTE WELKOM OP DE INFORMATIE AVOND PV- PROJECT Duurzame Verlichting Landgraaf PROJECTLEIDER GEMEENTE LANDGRAAF: RONALD BOUWERS ALGEMEEN Een van de milieu ambities van

Nadere informatie

Solar Green Point. Gemeente Geldermalsen

Solar Green Point. Gemeente Geldermalsen Solar Green Point Gemeente Geldermalsen Coöperatieve vereniging Coöperatieve principes Rochdale nog steeds actueel (1844) Open en vrijwillig lidmaatschap Democratische controle door de leden Economische

Nadere informatie

QuickScan Zon-PV. Technische analyse Deze quickscan betreft de locatie X. Afbeelding 1: aangezicht X.

QuickScan Zon-PV. Technische analyse Deze quickscan betreft de locatie X. Afbeelding 1: aangezicht X. QuickScan Zon-PV Technische analyse Deze quickscan betreft de locatie X. Afbeelding 1: aangezicht X. Afbeelding 2: De voorziene locaties van de zonnepanelen De zonnepanelen worden aangesloten op omvormers.

Nadere informatie

Zon op Heerjansdam daar krijgen we energie van! Samenwerkingsverband Wat/Wie Buurtbewoners is kopen van omwonende burgers/ondernemers Zon samen op in een Heerjansdam Op Dit is het het dak tweede van een

Nadere informatie

Subsidieregeling stimulering bouw en onderhoud sportaccommodaties

Subsidieregeling stimulering bouw en onderhoud sportaccommodaties Nederland watersportland! Een leven lang genieten op het water Subsidieregeling stimulering bouw en onderhoud sportaccommodaties Watersportacademy is onderdeel van het Watersportverbond Bram Sluijk EDS

Nadere informatie

Informatiebrochure. Besparen met zonnepanelen. Quality solar solutions

Informatiebrochure. Besparen met zonnepanelen. Quality solar solutions Informatiebrochure Besparen met zonnepanelen Quality solar solutions Er is steeds meer vraag naar zonnepanelen. Zonnepanelen hebben veel voordelen. Een zonnepanelen-installatie levert duurzame elektrische

Nadere informatie

DUW Parkstad. De uitstoot van broeikasgassen zorgt voor klimaatverandering!

DUW Parkstad. De uitstoot van broeikasgassen zorgt voor klimaatverandering! DUW Parkstad De uitstoot van broeikasgassen zorgt voor klimaatverandering! DUW Parkstad Woningen stoten veel broeikasgassen uit. Nieuwbouw moet vanaf 2020 energieneutraal zijn. Maar hoe maken we bestaande

Nadere informatie

Energieakkoord, gevolgen voor lokale energie. Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen

Energieakkoord, gevolgen voor lokale energie. Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen Energieakkoord, gevolgen voor lokale energie Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen Hoofdlijnen Besparing finale energieverbruik van 1,5% per jaar 100 Petajoule* aan energiebesparing in het finale

Nadere informatie

100% groene energie. uit eigen land

100% groene energie. uit eigen land 100% groene energie uit eigen land Sepa green wil Nederland op een verantwoorde en transparante wijze van energie voorzien. Dit doen wij door gebruik te maken van duurzame energieopwekking van Nederlandse

Nadere informatie

Zonnepanelen, wat U moet weten

Zonnepanelen, wat U moet weten 8-3-2014 GPI Elektrotechniek Zonnepanelen, wat U moet weten Fiscale voordelen GPI Elektrotechniek Fresialaan 5 6851 TH Huissen 026-4423257 Voordelen Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt steeds

Nadere informatie

Zonnepanelen: vergeet CO 2, het gaat om koopkracht!

Zonnepanelen: vergeet CO 2, het gaat om koopkracht! Zonnepanelen: vergeet CO 2, het gaat om koopkracht! ir. drs. Mark Workum Presentatie VNO-NCW 28-8-2012 Deze presentatie bevat drie onderwerpen Zonnepanelen zijn een goede investering (zeker voor particulieren)

Nadere informatie

De Groene Belangenbehartiger

De Groene Belangenbehartiger Inhoudsopgave DGB, De Groene Belangenbehartiger Markt zonnepanelen & toekomst Onderdelen zonnepaneelsysteem Zonnepanelen Omvormers Montagesysteem Installatie Wat kan er misgaan? Vragen? 1 De Groene Belangenbehartiger

Nadere informatie

OVERDIMENSIONEREN MET SMA OMVORMERS

OVERDIMENSIONEREN MET SMA OMVORMERS OVERDIMENSIONEREN MET SMA OMVORMERS ZONNESTROOMINSTALLATIE TECHNISCHE PARAMETERS PANELEN V MPP = 30,3V V OC = 37,5V KARAKTERISTIEKE CURVE VAN EEN PV MODULE: I-V CURVE EN MAXIMUM POWER POINT (MPP) P MPP

Nadere informatie

Uw brief Datum Ons kenmerk *BRD 2016 777* Onderwerp Informatie Bijlagen Ondersteuning subsidie-aanvraag voor zonnepanelen op uw bedrijfspand

Uw brief Datum Ons kenmerk *BRD 2016 777* Onderwerp Informatie Bijlagen Ondersteuning subsidie-aanvraag voor zonnepanelen op uw bedrijfspand www.breda.nl gemeentebreda@breda.nl Twitter@breda Telefoon 14 076 Postadres Postbus 90156, 4800 RH Breda Aan eigenaren/directeuren van vastgoed/ bedrijventerreinen in Breda Bezoekadres Stadskantoor Claudius

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE

PARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE 1 PARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE BIJEENKOMST 3 DECEMBER 2015 Programma Duurzaam Landgraaf TON ANCION WETHOUDER GEMEENTE LANDGRAAF RONALD BOUWERS PROJECTLEIDER DUURZAAMHEID WIE ZIJN WIJ? PROJECTTEAM

Nadere informatie

Persoonlijke offerte voor Dhr. S. Sent

Persoonlijke offerte voor Dhr. S. Sent Persoonlijke offerte voor Dhr. S. Sent Zonlaan 265 1234 AB Zelfstad 1 augustus 2014, s-hertogenbosch Geachte heer Sent, Hartelijk dank dat we u een aanbod op maat mogen doen voor Zelfstroom Alles-in-1

Nadere informatie

AGEM Holding B.V. Bestuur: Wethouders AGEM U.A. en Guus Ydema. AGEM Levering B.V. Directeur: Guus Ydema

AGEM Holding B.V. Bestuur: Wethouders AGEM U.A. en Guus Ydema. AGEM Levering B.V. Directeur: Guus Ydema Informatiebijeenkomst Leefbaar Buitengebied Oude IJsselstreek Jacquo Harbers 2 december 2015 Coöperatieve vereniging Achterhoekse Groene Energiemaatschappij U.A. Bestuur: wethouders gemeenten AGEM Holding

Nadere informatie

Zonnepanelen voor VvE Guirlande

Zonnepanelen voor VvE Guirlande Zonnepanelen voor VvE Guirlande EEN INITIATIEF VAN Jan Cullens 8 september 2018 Even voorstellen Jan Cullens, VvE Zonnecoach 1,5 minuut introductie Zonnecoaches Wat is de VvE Zonnecoach? Een initiatief

Nadere informatie