EAT-141 Meten met de scoop
|
|
- Rosa Smeets
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 EAT-141 Meten met de scoop Zelfstudie en huiswerk 10-08
2 2 Inhoud INLEIDING 3 DOELSTELLING 4 SCOOPMETING 5 VERSCHILLENDE SCOOPS 7 SIGNAALBEOORDELING 7 SOORTEN SPANNINGEN EN STROMEN 9 HUISWERKOPDRACHT 12
3 3 Introductie Met dit zelfstudiepakket kun je je voorbereiden op de Regionale Praktijktraining. Tijdens de training ga je een aantal werkorders uitvoeren. De informatie in dit zelfstudiepakket kan je helpen om die werkorders snel en doeltreffend uit te voeren. Verder is de zelfstudie een aanvulling op de theorieleerstof van je beroepsopleiding. In het zelfstudiepakket staan ook huiswerkvragen en opdrachten. Daarmee kun je controleren of je de stof goed begrijpt. Maak de vragen en opdrachten en bespreek ze met je leermeester. Je kunt je vragen natuurlijk ook tijdens de RPTdag aan de trainer stellen. De RPT-dag bestaat uit drie onderdelen: Theoriedeel Hier behandelen we kort de onderwerpen uit het zelfstudiepakket. Als bepaalde dingen in het zelfstudiepakket je niet duidelijk zijn, noteer ze dan. Dan kunnen we die tijdens het theoriedeel bespreken. Praktijkdeel Hier ga je aan de slag met de werkorders aan voertuigen of onderdelen daarvan. Voor vragen of uitleg kun je terecht bij de trainer. Hij is je vraagbaak en coach. Informatie en schema s kun je vinden in de werkplaatshandboeken en op de Infopunten. Op de Infopunten kun je onder andere internet en digitale handboeken raadplegen. Beoordeling Aan het einde van de RPT-dag vult de trainer een beoordelingsformulier in. Je krijgt dit formulier mee. Hierop staan de beoordelingen voor de uitgevoerde werkorders. Ook geeft de trainer een algehele beoordeling voor de manier waarop je de hele dag gewerkt hebt. De beoordeling voor de verschillende onderdelen is Goed (G), Voldoende (V) of Onvoldoende (O). Succes!
4 4 Doelstelling Na afloop van deze training kun je met betrekking tot: Werken met een oscilloscoop de oscilloscoop bedienen de oscilloscoop instellen het begrip triggeren verklaren Signalenleer puls- en periodetijd bepalen de frequentie bepalen/berekenen sinus herkennen duty-cycle herkennen en berekenen de gemiddelde spanning over de duty-cycle gestuurde actuator bepalen en berekenen de werking verklaren van een wisselspanning en het gelijkrichten daarvan
5 5 Scoopmeting 1 Scoopbeeld De scoop is een meetapparaat om het spanningsverloop te meten en dit grafisch zichtbaar te maken (afb. 1). Het zichtbaar maken van het spanningsverloop is belangrijk om signalen van een sensor te controleren. Deze signalen kunnen van langzaam tot zeer snel wisselen, maar in ieder geval zijn de wisselingen te snel voor een multimeter om te volgen. Een scoop is in feite een voltmeter die de hoogte en het verloop van de spanning laat zien. Anders gezegd: de spanning wordt weergegeven als functie van de tijd. Hierbij lees je de tijd horizontaal (op de X-as) af en de spanning verticaal (op de Y-as). Triggeren Sommige grafische meetinstrumenten kun je op papier laten tekenen, zoals bijvoorbeeld een seismograaf (afb. 2) die aardbevingen registreer. Het gedeelte dat je wilt aflezen kun je terugzoeken op het papier. 2 Seismograaf CAN-bus metingen bijvoorbeeld gaan veel te snel om op papier te tekenen. Het scherm van een scoop wordt gebruikt om metingen te bekijken. Om een signaal op een scoop te kunnen aflezen wordt de scoop bijvoorbeeld op 2 milliseconden per divisie gezet. Dat wil zeggen dat elk vierkantje in het scherm een tijd van 2 milliseconden weergeeft. Heeft het beeld nu 5 divisies (vierkantjes) horizontaal dan duurt 1 beeld dus 10 milliseconden, de scoop schrijft van links naar rechts en is hiermee na 10 milliseconden klaar en begint opnieuw links te schrijven waarmee hij rechts gestopt is. Afbeelding 3 geeft een sinus weer. Stel je voor dat de lichte lijn het eerste deel van het signaal is en de zwarte lijn het tweede deel van datzelfde signaal. Je ziet dat de beelden door elkaar lopen en zo wordt het beoordelen van dit signaal onmogelijk. 3 Scoop niet getriggerd
6 6 Triggeren, is een manier om tegen de scoop te zeggen wanneer deze moet beginnen met het schrijven van een te meten signaal. Daarnaast is het triggerniveau zo in te stellen dat de scoop begint met schrijven op een bepaald spanningsniveau. Een andere mogelijkheid is om de scoop te laten schrijven tijdens de op- of neergaande flank van het te meten signaal. In afbeelding 4 geeft de punt het spanningsniveau weer en de muzieknoot rechts van de punt de op- of neergaande flank. Het linkergedeelte van het zwarte signaal wordt dus nooit weergegeven. Bij sommige scoops kan ook de tijd waarbij begonnen wordt met schrijven ingesteld worden. De rode punt verschuift dan naar rechts. 4 Scoop getriggerd Het kan voorkomen dat een scoop geen beeld schrijft als het triggerniveau niet goed is ingesteld. De spanning waarop de scoop moet beginnen met schrijven wordt dan door het te meten signaal niet gehaald. functietoetsen tijdtoets voltagetoets kanaal A voltagetoets kanaal B in- en uitschakelen van de scoop contrast en resetten van de scoop Hierboven staat de Fluke 123 scoop weergegeven, die tijdens de cursus behandeld wordt.
7 7 Verschillende scoops Tijdens de training wordt gebruik gemaakt van een Fluke 123 scoop, maar er zijn meerdere fabrikanten. Bij de beslissing of er een scoop aangeschaft gaat worden in de werkplaats is het verstandig om reeds kennis te hebben van een scoop. Let op de maximale spanningen die weergegeven kunnen worden, omdat in de toekomst de spanningen hoger worden in auto s (commonrail-verstuiver). Als er meerdere kanalen op de scoop zitten, dan kunnen sommige scoops de signalen niet door elkaar schrijven, maar wordt voor elk kanaal een apart gedeelte in het beeldscherm gebruikt. Dit kan lastig zijn. Voor CAN-bussystemen is een scoop nodig die een tweekanaals meting kan uitvoeren, zodat de signalen met elkaar vergeleken kunnen worden. Een scoop die te gecompliceerd werkt, verdwijnt in de kast onder een laag stof. Als je een scoop in de werkplaats hebt, is het verstandig om zo nu en dan de signalen van diverse componenten te meten, ook als het niet direct noodzakelijk is. Op deze manier wordt de ervaring en kennis van de scoop paraat gehouden, en weet je hoe de verschillende signalen er uit zien. Signaalbeoordeling De vraag die centraal staat hierin: Wat is belangrijk in een afgegeven signaal om het desbetreffende signaal op een juiste manier te beoordelen? Hieronder staan een aantal beoordelingspunten: 1. hoe is het meetgereedschap aangesloten? over de component ten opzichte van massa 2. is er geen spanningsverlies in de massa? 3. is er geen spanningsverlies in de plus? 4. verandert het signaal bij gas geven, wel of geen duty-cycle? 5. wat is de frequentie van het gemeten signaal? 6. wat is de top-topspanningswaarde van het signaal? 7. wat voor een te meten signaal kan ik verwachten? Er komen in de motorvoertuigentechniek diverse vormen van signalen voor. De meeste daarvan zijn herhalend ook wel repeterend genoemd. De herhalende signalen splitsen we in twee hoofdgroepen: analoge signalen digitale signalen. Analoge signalen vertonen alle spanningswaarden tussen een minimum en een maximum niveau. Digitale signalen kennen maar twee spanningniveaus: laag of hoog. De overgang tussen laag en hoog geschiedt plotseling, zodat men ook wel over bloksignalen spreekt.
8 8 In de autotechniek onderscheiden we de volgende verschillende spanningsvormen: blokspanning sinusspanning zaagtandspanning. De spanningsvormen die het meest voorkomen in de autotechniek zijn de blokspanning en de sinusspanning. In de afbeeldingen hieronder zie je verschillende aansluitmogelijkheden van de scoop. Tijdens de meting over de component (V2) worden de meetpennen over de desbetreffende component, in dit geval een verstuiver, geplaatst. Op welk punt wordt de schakelaar geopend? Tijdens de meting ten opzichte van massa (V3) wordt één meetpen op de ingang van het regelapparaat geplaatst en de andere pen op de massa. Op welk punt wordt de schakelaar geopend?
9 9 Het verschil in meting (over de component en ten opzichte van massa) is dat de scoopbeelden elkaars tegenovergestelden zijn. Wanneer gebruik wordt gemaakt van een BOB-kast (break out box) dan zal de meting t.o.v. massa uitgevoerd worden, echter in de praktijk blijken de meeste autobedrijven niet te beschikken over een BOB-kast. Wanneer het autobedrijf geen BOB-kast heeft, kan de meting zowel over de component uitgevoerd worden als ten opzichte van massa. Beide metingen hebben hun voordelen of nadelen. Soorten spanningen en stromen Zuivere gelijkspanning Altijd dezelfde polariteit (positief/negatief) en grootte (accuspanning). Variërende gelijkspanning Altijd dezelfde polariteit; de spanning wisselt (signaal gaskleppotentiometer).
10 10 Pulserende gelijkspanning Altijd dezelfde polariteit, de frequentie wisselt regelmatig. Dit wordt ook wel pulstrein genoemd. Zuivere wisselspanning De polariteit wisselt regel matig, m.a.w. de stroom richting keert om (toerental signaal). Topwaarde De topwaarde is de maximale waarde die een signaal bereikt. Symbool: û of U max Eenheid: volt (V). Top-topwaarde De top-topwaarde is het verschil tussen de maximale negatieve en de maximale positieve waarde. Symbool: U top-top Eenheid: volt (V). Periodetijd (pulsbreedte) De periodetijd is de tijdsduur van één frequentie. Eenheid: seconde
11 11 Frequentie De frequentie is het aantal perioden per seconde Symbool: f Eenheid: hertz (Hz) In formulevorm: f = 1/periodetijd. Gemiddelde waarde De gemiddelde waarde is de waarde die een signaal gemiddeld heeft, bijv. gemeten met een multimeter. Symbool: U gem Eenheid: volt (V). De hoogte van de hieronder afgebeelde pulserende gelijkspanning is 75% van de periode. De gemiddelde waarde is dan 75% van de topwaarde. 75% van 11,25 V is 8,4 V. De gemiddelde waarde is dus 8,4 V. Duty-cycle De duty-cycle geeft een verhouding aan tussen de pulstijd en de periodetijd (symbool:, formule: = (pulstijd/periode) x 100%. Een duty-cycle wordt weergegeven als een percentagegetal. LET OP: Het bepalen van de pulstijd hangt af van de uitgevoerde meting. Bij V2 (over de component) is het hoge gedeelte de tijd dat er stroom loopt (zie afbeelding). Bij V3 (t.o.v. massa) is het lage gedeelte de tijd dat er stroom loopt (zie afbeelding).
12 12 Huiswerkopdracht 1 Wat is het verschil tussen de meting over de component en t.o.v. massa? 2 Noem enkele sensoren met de daarbij horende spanningsvorm. Noteer van het scoopbeeld op bladzijde 5 de volgende zaken: spanningsinstelling tijdsinstelling hoe noemen we dit signaal wat voor spanning is dit periodetijd frequentie top-topwaarde topwaarde het triggerniveau (spanning) de triggerflank 100 mv/d 5 ms/d sinussignaal wisselspanning, snijdt de nullijn 20 ms f =1/T = 50 Hz 500 mv 250 mv zolang trigger maar in het signaal staat opgaande flank
EVMT 11 Meten met de Scoop
EVMT 11 Meten met de Scoop Zelfstudie en huiswerk Naam Cursist: Trainer: Datum: COPYRIGHT 211 Zelfstudie 2 Zelfstudie 3 Inleiding Dit Zelfstudiepakket is een voorbereiding op de RPT-dag "Meten met de scoop",
Nadere informatieAT-142 EPD Basis 1. Zelfstudie en huiswerk 10-08
AT-142 EPD Basis 1 Zelfstudie en huiswerk 10-08 2 Inhoud INTRODUCTIE 3 DOELSTELLINGEN 4 ELEKTRISCH METEN 5 SPANNING METEN 6 STROOM METEN 7 WEERSTAND METEN 9 BASISSCHAKELINGEN 10 ELEKTRISCH VERMOGEN 11
Nadere informatieBAT-141 EPD basis 1. Zelfstudie en huiswerk 10-08
BAT-141 EPD basis 1 Zelfstudie en huiswerk 10-08 2 Inhoud INTRODUCTIE 3 DOELSTELLINGEN 4 ELEKTRISCH METEN 5 SPANNING METEN 6 STROOM METEN 7 WEERSTAND METEN 9 BASISSCHAKELINGEN 10 ELEKTRISCH VERMOGEN 11
Nadere informatieEMFT-22R Vermogenstestbank
EMFT-22R Vermogenstestbank Zelfstudie en huiswerk 10-08 Inhoud 2 INTRODUCTIE 3 DOELSTELLINGEN 4 INLEIDING 5 MOTORKOPPEL OF DRAAIMOMENT 5 VERMOGEN 5 VULLINGSGRAAD 6 MOTORKOPPEL METEN 6 RELATIE KOPPEL EN
Nadere informatieBAT-141 EPD basis 2. Zelfstudie en huiswerk 10-08
BAT-141 EPD basis 2 Zelfstudie en huiswerk 10-08 2 Inhoud INTRODUCTIE 3 DOELSTELLINGEN 4 WET VAN OHM 5 DEELSPANNINGEN 6 MEETMETHODE SPANNINGSVERLIES 7 METEN AANGELEGDE SPANNING 8 METEN SPANNINGSVERLIES
Nadere informatiePracticumopdracht: handleiding Fluke123
Practicumopdracht: handleiding Fluke123 Benodigd materiaal: - PC - Fluke123 Virtual Demo Doel van de opdracht: - Fluke 123 op de juiste manier kunnen bedienen en aflezen Opdracht 1, inleiding Om alle (het
Nadere informatieEAT-242 Diagnose Laad- en startsystemen
EAT-242 Diagnose Laad- en startsystemen Zelfstudie en huiswerk 10-08 2 Inhoud INTRODUCTIE 3 DOELSTELLINGEN 4 LAADSYSTEEM 5 DIAGNOSE STELLEN AAN HET LAADSYSTEEM 5 LAADSTROOMCONTROLELAMPJE 6 MULTIMETER 7
Nadere informatieEAT-140 EPD-Technicus Dag 1
EAT-140 EPD-Technicus Dag 1 Zelfstudie en huiswerk 10-08 2 Inhoud INTRODUCTIE 3 DOELSTELLINGEN 4 HET VRIJE ELEKTRON 5 ELEKTRISCHE LADING 5 VOORVOEGSELS 7 WET VAN OHM 7 VERSCHILLENDE SOORTEN SPANNINGEN
Nadere informatieWWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional
WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional WERKPLAATS Meten aan auto-elektronica Foto/Tekeningen: Fluke Gebruik van de digitale geheugenoscilloscoop Vertrouwd met het scoopsignaal In
Nadere informatieEBAT-144 Diagnose luchtdrukremmen 1
EBAT- Diagnose luchtdrukremmen Zelfstudie en huiswerk 0-08 Inhoud INTRODUCTIE 3 DOELSTELLING LUCHTDRUKREMSYSTEMEN 5 REMSYSTEEM VAN DE VOLGWAGEN 5 EBAT- DIAGNOSE LUCHTDRUKREMMEN 3 Introductie Met dit zelfstudiepakket
Nadere informatieLABO 8 / 9: Toepassingen X-Y werking / externe triggering
Toepassingen X-Y werking/externe triggering 1 / 18 LABO 8 / 9: Toepassingen X-Y werking / externe triggering 1. Doelstellingen Na het uitvoeren van de proeven : begrijp je de toepassingen van de scoop
Nadere informatieMeetinstrumenten. PEKLY 33, Rue Boussingault _ Paris. Werkboekje behorende bij de software. Naam : Klas: 3, 15, 30, 150, 450 1,5 2
Meetinstrumenten. 3, 1, 3, 1, 4 1,.1 Hz 4 o +1...+ o C PEKLY 33, Rue Boussingault _ Paris Werkboekje behorende bij de software. Naam : Klas: Figuur 1 Figuur - H.O.Boorsma. http://www.edutechsoft.nl/ 1
Nadere informatieMeten aan RC-netwerken
Meten aan R-netwerken Doel van deze proef: Het leren begrijpen en gebruiken van een digitale oscilloscoop Meten aan een laagdoorlaatfilter 1.1. Verslag Schrijf een verslag, inclusief tabellen en grafieken,
Nadere informatiePracticum complexe stromen
Practicum complexe stromen Experiment 1a: Een blokspanning over een condensator en een spoel De opstelling is al voor je klaargezet. Controleer of de frequentie ongeveer op 500 Hz staat. De vorm van het
Nadere informatieMeetinstrumenten. Student booklet
Meetinstrumenten Student booklet Meetinstrumenten - INDEX - 2006-04-06-16:59 Meetinstrumenten In deze module wordt besproken hoe we meetinstrumenten op de juiste manier kunnen gebruiken. Het wordt steeds
Nadere informatieLabo. Elektriciteit OPGAVE: Metingen op driefasige gelijkrichters. Sub Totaal :.../70 Totaal :.../20
Labo Elektriciteit OPGAVE: Datum van opgave: / /... Datum van afgifte: Metingen op driefasige gelijkrichters / /... Verslag nr. : 03 Leerling: Assistenten: Evaluatie:.../10 Theorie :.../... Benodigdheden:.../9.../10
Nadere informatieEAT-140 EPD-Technicus Dag 3
EAT-140 EPD-Technicus Dag 3 Zelfstudie en huiswerk 10-08 2 Inhoud INTRODUCTIE 3 DOELSTELLINGEN 4 METHODEN VAN STORINGZOEKEN SPANNINGSVERLIEZEN 7 CLANDESTIENE VERBRUIKERS 9 KORTSLUITING 10 SCHEMALEZEN 3
Nadere informatie1 Elektriciteit Oriëntatie 1.1 Elektrische begrippen Elektrische stroomkring
1 Elektriciteit Oriëntatie Om met je auto of een tractor te kunnen rijden heb je elektriciteit nodig. Ook voor verlichting en je computer is veel elektriciteit nodig. Ook als je de mobiele telefoon aan
Nadere informatieBack to basics: V4-meting bij dutycycle
pagina 1 van 10 Nieuws Back to basics: V4-meting bij dutycycle sturing 141 17 label: werkplaats & onderhoud 3 jan In de serie Back to basics behandelden we eerder al de V4-meting. Als je de spanning over
Nadere informatieLabo. Elektriciteit. OPGAVE: De oscilloscoop. .../.../... Datum van afgifte: .../.../... Sub Totaal :.../100 Totaal :.../20
Labo Elektriciteit OPGAVE: De oscilloscoop Datum van opgave:.../.../... Datum van afgifte: Verslag nr. : 2 Leerling: Assistenten:.../.../... Klas: 3.1 EIT School: KTA Ieper Evaluatie :.../10 Theorie :
Nadere informatieMeten met de multimeter Auteur: Wouter (Flush) [0905-002]
Meten met de multimeter Auteur: Wouter (Flush) [0905-002] Dit artikel moet de beginners helpen simpele metingen te kunnen uitvoeren met de multimeter. Soorten multimeters Eerst en vooral hebben we digitale
Nadere informatieFig. 5.1: Blokschema van de 555
5 Timer IC 555 In de vorige drie hoofdstukken hebben we respectievelijk de Schmitt-trigger, de monostabiele en de astabiele multivibrator bestudeerd. Voor ieder van deze schakelingen bestaan in de verschillende
Nadere informatieIn- en uitgangssignalen van microprocessoren
In- en uitgangssignalen van microprocessoren E. Gernaat 1 Overzicht signalen Informatie van en naar een microprocessor kan parallel of seriëel gebeuren. Bij parallel-overdracht zal elke lijn (draad) een
Nadere informatieZelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen
Zelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen Inhoud De schakeling Een blokspanning van 15 V opwekken De wisselspanning omhoog transformeren Analyse van de maximale stroom door de primaire
Nadere informatieElementaire meettechniek (6)
Elementaire meettechniek (6) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-5-6) 1 Autotechnische signalen In dit hoofdstuk laten we een aantal met de oscilloscoop opgenomen autotechnische signalen zien 1. Bij elk signaal
Nadere informatieLeereenheid 1. Diagnostische toets: Soorten spanningen. Let op!
Leereenheid 1 Diagnostische toets: Soorten spanningen Let op! Bij meerkeuzevragen: Duid met een kringetje rond de letter het juiste antwoord of de juiste antwoorden aan Vragen gemerkt met: J O Sommige
Nadere informatieLabo. Elektriciteit OPGAVE: De driefasetransformator. Sub Totaal :.../90 Totaal :.../20
Labo Elektriciteit OPGAVE: De driefasetransformator Datum van opgave:.../ / Datum van afgifte:.../ / Verslag nr. : 01 Leerling: Assistenten: Klas: 3.2 EIT KTA Ieper Attitude & evaluatie:.../10 Theorie:.../10
Nadere informatiePajottenlandse Radio Amateurs. De multimeter
Pajottenlandse Radio Amateurs De multimeter ON3BL 05/03/2013 Wat is een multimeter of universeelmeter? Elektronisch meetinstrument waar we de grootheden van de wet van ohm kunnen mee meten Spanning (Volt)
Nadere informatieElementaire meettechniek (5)
Elementaire meettechniek (5) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-5-6) 1 Digitale geheugen-oscilloscoop 1.1 Inleiding Met behulp van een oscilloscoop kunnen de in- en uitgaande computersignalen zichtbaar worden
Nadere informatieDe AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (3)
De AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (3) Timloto o.s. / E. Gernaat / ISBN 978-90-79302-06-2 Op dit werk is de Creative Commens Licentie van toepassing. Uitgave: september 2012
Nadere informatieMeten met de ultrasoon afstandsensor:
Meten met de ultrasoon afstandsensor: Belangrijk!!!!!! 1. Om zo goed mogelijk met de sensor te kunnen meten moeten de ultrasoon geluiden (de klikjes die je hoort) zo goed mogelijk worden weerkaatst. Wij
Nadere informatieBeschrijving 2. Plaatsing componenten. 2-polige stelmotor. A = Luchtstroom. 1. Aansluitingen 2. Huis 3. Permanente magneet 4. Anker 5.
Beschrijving 3 4 5 Plaatsing componenten. ansluitingen. Huis 3. Permanente magneet 4. nker 5. Klep = Luchtstroom -polige stelmotor Universele informatie Sensoren en stelelementen 6 V 8 4 8 6 4 = Uit; =
Nadere informatieDe Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (3)
De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (3) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-11-6) 1 In- en uitgangssignalen van microprocessoren 1.1 Overzicht signalen Informatie van en naar een microprocessor
Nadere informatiePraktische opdracht Natuurkunde Gelijkrichting
Praktische opdracht Natuurkunde Gelijkrichting Praktische-opdracht door een scholier 1084 woorden 30 augustus 2011 7,3 5 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Enkelzijdige en Stein Hendriks (TNP3.2) 1. Doel
Nadere informatieHoe kun je de weerstand van voorwerpen vergelijken en bepalen?
werkblad experiment 4.5 en 5.4 (aangepast) naam:. klas: samen met: Hoe kun je de weerstand van voorwerpen vergelijken en bepalen? De weerstand R van een voorwerp is te bepalen als men de stroomsterkte
Nadere informatieExamen VMBO-KB versie blauw
Examen VMBO-KB versie blauw 2018 gedurende 120 minuten profielvak PIE CSPE KB onderdeel D Naam kandidaat Kandidaatnummer. Dit onderdeel bestaat uit 5 opdrachten. Voor dit onderdeel zijn maximaal 34 punten
Nadere informatieElementaire meettechniek (3)
Elementaire meettechniek (3) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-5-6) 1 Multimeters 1.1 Analoge en digitale uitvoeringen Multimeters kent men in vele uitvoeringen 1. Met multimeters kunnen we -zoals het woord
Nadere informatieEAT-143 Comfort- en veiligheidssystemen
EAT-143 Comfort- en veiligheidssystemen Zelfstudie en huiswerk 10-08 2 Inhoud INTRODUCTIE 3 DOELSTELLINGEN 4 AIRBAG 5 AIRBAG ALS SENSOR 7 DIAGNOSE 10 METEN MET DE MULTIMETER 10 GORDELSPANNERS 13 BEVEILIGINGSSYSTEMEN
Nadere informatieinkijkexemplaar Energie voor de lamp Techniek 1
Nota s: Energie voor de lamp 1. Probleemstelling 50 2. Transport van elektriciteit in een kring 50 2.1. Wat is een elektrische stroomkring? 50 2.2. Stromen van water - stromen van elektriciteit 51 2.3.
Nadere informatie7,6. Samenvatting door A woorden 12 april keer beoordeeld. Natuurkunde. Natuurkunde Systemen. Systemen
Samenvatting door A. 1243 woorden 12 april 2013 7,6 12 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Natuurkunde Systemen Systemen We onderscheiden 3 soorten gegevensverwerkende systemen: meetsysteem: meet een grootheid
Nadere informatieTrillingen & Golven. Practicum 1 Resonantie. Door: Sam van Leuven 5756561 Jiri Oen 5814685 Februari 2008-02-24
Trillingen & Golven Practicum 1 Resonantie Door: Sam van Leuven 5756561 Jiri Oen 5814685 Februari 2008-02-24 In dit verslag wordt gesproken over resonantie van een gedwongen trilling binnen een LRC-kring
Nadere informatieVak: Labo elektro Pagina 1 / /
Vak: Labo elektro Pagina 1 / / 1. Opgave. Project 7 De thyristor toegepast. a) Maak de gegeven schakeling en onderzoek het principe van de fasesturing met Tic 106. b) Maak de gegeven schakeling die gebruik
Nadere informatieMagnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (2)
Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek () E. Gernaat, ISBN 97-9-97-3- 1 Inductiespanning 1.1 Introductie Eén van de belangrijkste ontdekkingen op het gebied van de elektriciteit was het
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde Samenvatting 4 Hoofdstuk 4 Trillingen en cirkelbewegingen
Samenvatting Natuurkunde Samenvatting 4 Hoofdstuk 4 rillingen en cirkelbewegingen Samenvatting door Daphne 1607 woorden 15 maart 2019 0 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Natuurkunde overal Samenvatting
Nadere informatieGelijkrichten. Gelijkrichten met één diode
Gelijkrichten Gelijkrichten met één diode We kunnen de typisch diode-eigenschap (doorlaten in één richting) gebruiken om van een wisselspanning een gelijkspanning te maken. We noemen dat gelijkrichten.
Nadere informatieAIRBAGS EN GORDELSPANNERS
AIRBAGS EN GORDELSPANNERS Airbag In een moderne carrosserie komen we tegenwoordig een aantal voorzieningen tegen die de actieve en de passieve veiligheid van de auto verhogen. Een goed voorbeeld hiervan
Nadere informatieHarmonischen: een virus op het net? FOCUS
Amplitude Harmonischen: een virus op het net? FOCUS In het kader van rationale energieverbruik (REG) wordt steeds gezocht om verbruikers energie efficiënter te maken. Hierdoor gaan verbruikers steeds meer
Nadere informatieLABO 2 : Opgave oscilloscoopmetingen DC
Opgave oscilloscoopmetingen 1 / 13 LABO 2 : Opgave oscilloscoopmetingen DC 1. Doelstellingen Na het uitvoeren van de proeven : ken je de massaproblemen bij de scoop. kan je de grootte van een spanning
Nadere informatieHoofdstuk 7: METING VAN DE FREQUENTIE- NAUWKEURIGHEID
Hoofdstuk 7: METING VAN DE FREQUENTIE- NAUWKEURIGHEID 7.1. Inleiding In dit hoofdstuk zullen we enkele methoden bespreken voor het bepalen van de nauwkeurigheid van de door ons te distribueren frequentiestandaard.
Nadere informatieAT-242 Benzinemotormanagement. Ontsteking. Zelfstudie en huiswerk 10-08
AT-242 Benzinemotormanagement 1 Ontsteking Zelfstudie en huiswerk 10-08 2 Inhoud INTRODUCTIE 3 DOELSTELLINGEN 4 CONVENTIONELE ONTSTEKING 5 ELEKTRONISCHE ONTSTEKING 6 HALL-SENSOR 7 INDUCTIEVE SENSOR 7 OPTISCHE
Nadere informatieInvloeden van schok en trillingen op product en verpakkingen
Invloeden van schok en trillingen op product en verpakkingen Er zijn diverse invloeden die schade kunnen veroorzaken aan producten tijdens transport. Temperatuur, luchtvochtigheid, trillingen en schokken.
Nadere informatieprofielvak produceren, installeren en energie CSPE KB onderdeel D
Examen VMBO-KB 2017 gedurende 120 minuten profielvak produceren, installeren en energie CSPE KB onderdeel D Naam kandidaat Kandidaatnummer Dit onderdeel bestaat uit 7 opdrachten. Voor dit onderdeel zijn
Nadere informatieSensoren Introductie Weerstandtechniek Brug van Wheatstone Basis Opamp schakelingen Opampschakelingen voor gevorderden
Mechatronica/Robotica Mechanical Systems ELA Sensoren Sensoren Introductie Weerstandtechniek Brug van Wheatstone Basis Opamp schakelingen Opampschakelingen voor gevorderden Sessie 3: Gevorderdenschakelingen
Nadere informatieInfiniti ST-790 Computerhandleiding Introductie
Infiniti ST-790 Computerhandleiding Introductie Uw trainingsapparaat bevat een programmeerbare computer om uw vooruitgang weer te geven en u te helpen motiveren bij het bereiken van uw fitness doelen.
Nadere informatieHet thermisch stemmen van een gitaar
Het thermisch stemmen van een gitaar In dit experiment wordt bestudeerd hoe snaarinstrumenten beïnvloed kunnen worden door warmte. Door gebruik te maken van elektriciteit is het mogelijk om instrumenten
Nadere informatiePCE-DSO8060 / TFT 5,7 "/ FFT / / USB
Portable oscilloscoop PCE-DSO8060 handheld oscilloscoop met multimeter en functiegenerator / TFT kleurenscherm 5,7 "/ FFT analyse / hoge meetquota / USB poort / Li-ion accu De oscilloscoop PCE-DS08060
Nadere informatie4VMBO H5 LES.notebook January 27, Geluid. BINAStabellen: 6, 7, 8, 27, 28, 29 en 30. Luidspreker. Drukverschillen
Geluid BINAStabellen: 6, 7, 8, 27, 28, 29 en 30 Luidspreker Drukverschillen Snaar Snaar Snaar Snaar Snaar Snaar Snaar Snaar Oor Trommelvlies met daarachter hamer aambeeld, stijgbeugel trilhaartjes met
Nadere informatieMeetverslag. Opdracht meetpracticum verbreding Elektrotechniek WINDESHEIM
Meetverslag Opdracht meetpracticum verbreding Elektrotechniek 2012-2013 WINDESHEIM Auteur: Martin van der Kevie & Marten Jongsma s1030766 & s1029432 PTH Werktuigbouwkunde/Mechanische techniek Martin van
Nadere informatieInleiding tot de Elektrotechniek. Inleidingspracticum
Inleiding tot de Elektrotechniek Inleidingspracticum 1 Overzicht Oscilloscoop Experimenteerbord Multimeter Functiegenerator 2 De Oscilloscoop: Algemene Werking v(tijd) tijd De oscilloscoop zal het periodieke
Nadere informatieMeten is weten, dat geldt ook voor het vakgebied natuurkunde. Om te meten gebruik je hulpmiddelen, zoals timers, thermometers, linialen en sensoren.
1 Meten en verwerken 1.1 Meten Meten is weten, dat geldt ook voor het vakgebied natuurkunde. Om te meten gebruik je hulpmiddelen, zoals timers, thermometers, linialen en sensoren. Grootheden/eenheden Een
Nadere informatieZelf een simpele ionisatiekamer bouwen
Zelf een simpele ionisatiekamer bouwen Simpele ionisatiekamer Een ionisatiekamer is een detector voor ioniserende straling, zoals alfa-, bèta- en gammastraling. Ten gevolge van ionisaties wordt de lucht
Nadere informatieExamen VMBO-KB versie rood
Examen VMBO-KB versie rood 2018 gedurende 120 minuten profielvak PIE CSPE KB onderdeel D Naam kandidaat Kandidaatnummer Dit onderdeel bestaat uit 5 opdrachten. Voor dit onderdeel zijn maximaal 34 punten
Nadere informatieMagnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (3)
Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (3) E. Gernaat, ISBN 978-90-808907-3-2 1 Theorie wisselspanning 1.1 De inductieve spoelweerstand (X L ) Wanneer we een spoel op een wisselspanning
Nadere informatieArbeid, vermogen en rendement
Arbeid, vermogen en rendement Formules Arbeid Arbeid is een maat van het werk dat geleverd wordt door een krachtbron om een voorwerp te verplaatsen. Als een kracht een verplaatsing tot gevolg heeft dan
Nadere informatie6.0 Elektriciteit 1 www.natuurkundecompact.nl
6.0 Elektriciteit 1 www.natuurkundecompact.nl 6.1 a Stroomkring b Geleiders en isolatoren 6.2 Chemische spanningsbron 6.3 a Schakelingen b Schakelingen (Crocodile) 6.4 a Stroom meten (Crocodile) b Schakelingen
Nadere informatieSTROOMSENSOR BT21i Gebruikershandleiding
STROOMSENSOR BT21i Gebruikershandleiding CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De Stroomsensor BT21i is een veelzijdige sensor, die de stroomsterkte kan meten
Nadere informatiePROEF 1. FILTERS EN IMPEDANTIES. Naam: Stud. Nr.: Doos:
PROEF 1. FILTERS EN IMPEDANTIES. Naam: Stud. Nr.: Doos: 1. RC Circuit. fig.1.1. RC-Circuit als integrator. Beschrijf aan de hand van een differentiaalvergelijking hoe het bovenstaande RCcircuit (fig.1.1)
Nadere informatieR Verklaar alle antwoorden zo goed mogelijk
PROEFWERK TECHNOLOGIE VWO MODULE 6 ELECTRICITEIT VRIJDAG 19 maart 2010 R Verklaar alle antwoorden zo goed mogelijk 2P 2P 2P Opgave 1 Tup en Joep willen allebei in bed lezen. Ze hebben allebei een fietslampje.
Nadere informatieMulti Purpose Converter 20A
MPC20 Multi Purpose Converter 20A Gebruiksaanwijzing Lees deze gebruiksaanwijzing grondig door voordat u uw omvormer gaat gebruiken GEBRUIKSAANWIJZING Index SECTIE 1 Eigenschappen...17 SECTIE 2 Aansluitschema...17
Nadere informatieIn deze proevenserie gaan we kijken wat elektriciteit is en wat je er mee kunt doen.
In deze proevenserie gaan we kijken wat elektriciteit is en wat je er mee kunt doen. Als je onderdelen van een stroomkring aan elkaar vastmaakt, noem je dit schakelen of aansluiten. Sommige onderdelen
Nadere informatieGebruiksaanwijzing. Proteus PEC Gemaakt door: -1-
Gebruiksaanwijzing Gemaakt door: -1- 1. Het plaatsen van de batterijen De computer van de PEC-3425 werkt met behulp van batterijen. Plaats de batterijen in het compartiment achter de computer en sluit
Nadere informatiePracticum algemeen. 1 Diagrammen maken 2 Lineair verband en evenredig verband 3 Het schrijven van een verslag
Practicum algemeen 1 Diagrammen maken 2 Lineair verband en evenredig verband 3 Het schrijven van een verslag 1 Diagrammen maken Onafhankelijke grootheid en afhankelijke grootheid In veel experimenten wordt
Nadere informatieMini Handleiding over Elektronica-onderdelen
Mini Handleiding over Elektronica-onderdelen Deze handleiding is speciaal geschreven voor kinderen vanaf 10 jaar. Op een eenvoudige manier en in begrijpelijke tekst leer je stapsgewijs wat elk elektronica-onderdeel
Nadere informatieGeluid - oscilloscoop
banner Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres P.J. Dreef 11 may 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/99348 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatie*HEUXLN YDQ GH RVFLOORVFRRS LQ GH ZDJHQ scoop_n.fm
*HEUXLNYDQGHRVFLOORVFRRS LQGHZDJHQ Inhoud Opbouw en kenmerken..................................................3 Belangrijkste onderdelen van de VAS 551..................................4 Openingsscherm.......................................................6
Nadere informatieVak: Labo elektro Pagina 1 / /
Vak: Labo elektro Pagina 1 / / Verslag Comperatoren of Niet-lineaire schakelingen. 1. Opgave. Poog de schema s door beredenering en metingen te analyseren. 2. Het schema (1). 2-7 +U v U- U+ 3 + 6 3. De
Nadere informatieOnderzoek werking T-verter.
Onderzoek werking T-verter. De Beer Gino Page 1 02/10/2007 Inhoudstabel: 1. Doelstellingen. 2. Benodigd materiaal. 3. Bespreking van de frequentieregelaar. 4. Instellingen en gebruik van de frequentieregelaar.
Nadere informatieTENTAMEN ELEKTROMAGNETISME
TENTMEN ELEKTROMGNETISME 23 juni 2003, 14.00 17.00 uur Dit tentamen bestaat uit 4 opgaven. OPGVE 1 Gegeven is een zeer dunne draad B waarop zch een elektrische lading Q bevindt die homogeen over de lengte
Nadere informatieDigitale Systeem Engineering 1. Week 4 Toepassing: Pulse Width Modulation Jesse op den Brouw DIGSE1/2013-2014
Digitale Systeem Engineering 1 Week 4 Toepassing: Pulse Width Modulation Jesse op den Brouw DIGSE1/2013-2014 PWM basics Het regelen van het toerental van een elektromotor kan eenvoudig worden gedaan door
Nadere informatieHet element is een spoel die op de trafo gewikkeld is. De trafo heeft een secundaire wikkeling waarop het relais aangesloten is.
Metingen aan aardlekschakelaars. Als experiment is gemeten aan twee typen aardlekschakelaars: 1. Het oude type de AC aardlekschakelaar die ongeveer tot tot 1997 is toegepast. 2. Het nieuwe type de A aardlekschakelaar
Nadere informatieAurix bovenop de Octave MKII. " Hoofdtelefoonversterker. "AuriX. Gebruiksaanwijzing. Bijgewerkt per Made by ALL Engineering
Aurix bovenop de Octave MKII "AuriX " Hoofdtelefoonversterker Gebruiksaanwijzing Bijgewerkt per 11-01-2014 Introductie De Aurix is niet zomaar een aanvulling op de bestaande product range van Metrum acoustics
Nadere informatie2.0 Beweging 2.2 Snelheid (Coach 5) 2.4 Stoppen (simulatie)
2.0 Beweging www.natuurkundecompact.nl 2.2 Snelheid (Coach 5) 2.4 Stoppen (simulatie) 1 2.2 Snelheid (Coach 5) www.natuurkundecompact.nl Doel Naam:... Een halfautomatische snelheidsmeting met Coach 5 Methode
Nadere informatieToerental-/positiesensoren: inductie-sensoren. Beschrijving. Afgegeven signaal
Toerental-/positiesensoren: inductie-sensoren Beschrijving 0. Sensor. Tandkrans. Signaalaansluiting. Signaalaansluiting 3. Afschermmantelaansluiting Principeschema. Tandkrans (recht weergegeven) Afgegeven
Nadere informatievwo: Het maken van een natuurkunde-verslag vs 21062011
Het maken van een verslag voor natuurkunde, vwo versie Deze tekst vind je op www.agtijmensen.nl: Een voorbeeld van een verslag Daar vind je ook een po of pws verslag dat wat uitgebreider is. Gebruik volledige
Nadere informatieNaam: Klas Practicum elektriciteit: I-U-diagram van lampje Nodig: spanningsbron, schuifweerstand (30 Ω), gloeilampje, V- en A-meter, 6 snoeren
Naam: Klas Practicum elektriciteit: I-U-diagram van lampje Nodig: spanningsbron, schuifweerstand (30 Ω), gloeilampje, V- en A-meter, 6 snoeren Schakeling In de hiernaast afgebeelde schakeling kan de spanning
Nadere informatieFA23 Aansluitschema Onderdeel nr: 01-01-03-0003
FA23 Aansluitschema Onderdeel nr: 01-01-03-0003 Versie 1.01 1 Inhoud pagina. 1 Pin uitgangen... 3 2 Aansluiting FA23... 4 2.1 Specificatie...5 2.1.1 Zekeringen... 5 2.1.2 Kabel dikte... 5 3 Bijlage D1:
Nadere informatieGestabiliseerde netvoeding
Gestabiliseerde netvoeding Een gestabiliseerde voeding zet de netspanning van 23 volt wisselspanning om in een stabiele gelijkspanning. Dit gebeurt door middel van een handvol relatief eenvoudige elementen
Nadere informatie6 VEELVOUDEN EN ONDERDELEN VAN EENHEDEN
6 VEELVOUDEN EN ONDERDELEN VAN EENHEDEN Bij weerstanden, maar ook bij spanning en stroom, kunnen zeer uit een lopende waarden voorkomen. Spanning kan liggen tussen bijvoorbeeld 0,000 001 V en 160 000 V.
Nadere informatieOnderzoeken welke onderdelen noodzakelijk zijn om een PV-installatie autonoom te laten werken.
Experiment 5 5 Onderdelen van een autonome PV-installatie Onderzoeken welke onderdelen noodzakelijk zijn om een PV-installatie autonoom te laten werken. grondplaat 1 zonnemodule 1 halogeenlamp 1 motor
Nadere informatieExamen VMBO-BB versie blauw
Examen VMBO-BB versie blauw 2018 gedurende 120 minuten profielvak PIE CSPE BB onderdeel D Naam kandidaat Kandidaatnummer Dit onderdeel bestaat uit 4 opdrachten. Voor dit onderdeel zijn maximaal 31 punten
Nadere informatieLeen een energiemeter, want meten is weten!
Leen een energiemeter, want meten is weten! Hoeveel elektriciteit verbruikt je oude diepvriezer? En de computer die de hele dag aan staat? En die droogkast, is dat nu echt zo n energievreter? Het elektriciteitsverbruik
Nadere informatieAX-3010H. Multifunctionele schakelende voeding. Gebruiksaanwijzing
AX-3010H Multifunctionele schakelende voeding Gebruiksaanwijzing Bewaar deze gebruiksaanwijzing op een veilige plaats, zodat u hem later nog eens in kunt kijken. De gebruiksaanwijzing bevat belangrijke
Nadere informatieWerken met COACH 6. Water verwarmen. er gebeurt veel meer dan je denkt
Werken met COACH 6 COACH is een uitgebreid en veelzijdig softwarepakket voor experimenteel onderzoek en procesbesturing binnen de natuurwetenschappelijke en technische vakken. De ingebouwde softwaregereedschappen
Nadere informatieBenodigdheden Gloeilampje, spoel, condensator, signaalgenerator die een sinusvormige wisselspanning levert, aansluitdraden, LCR-meter
Naam: Klas: Practicum: Kantelfrequentie en resonantiefrequentie Benodigdheden Gloeilampje, spoel, condensator, signaalgenerator die een sinusvormige wisselspanning levert, aansluitdraden, LCR-meter Eventueel
Nadere informatieTentamen Analoge- en Elektrotechniek
Verantwoordelijke docent: R. Hoogendoorn, H.J. Wimmenhoven Cursus Analoge- en Elektrotechniek Code MAMAET01 Cursusjaar: 2014 Datum: 2-6-2014 Tijdsduur: 90 min. Modulehouder: R. Hoogendoorn Aantal bladen:
Nadere informatieelektrotechniek CSPE KB 2010 minitoets bij opdracht 9 A B X C D
elektrotechniek SPE KB 2010 minitoets bij opdracht 9 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef verbeteringen aan volgens voorbeeld 2 of 3.
Nadere informatieHybride voertuigen (2)
Hybride voertuigen (2) E. Gernaat (ISBN 978-90-xxxxxxxx) 1 Inverters en converters Inverters en converters zijn elektronische modulen om de batterij-spanning om te zetten. Over het algemeen wordt een inverter
Nadere informatieFX-Gluemix pagina-indeling HMI
FX-Gluemix pagina-indeling HMI Voor alle pagina s (schermen) gelden de volgende functie-toetsen : F5 = Hoofd-pagina F6 = Voorkeuze K1 (Doseersnelheid-1 en Doseervolume-1 op pagina-02 F8 = Alarm-pagina
Nadere informatie= i.v.m. wisselstroom kleine letters.
Errata/addenda: Module 4 theorie bij de eerste druk (februari 2008) De onderstaande wijzigingen/toevoegingen zijn reeds verwerkt in de tweede druk (2014) van deze module. Op het eerste schutblad is een
Nadere informatie-Zoek de eventuele benodigde gegevens op in het tabellenboek. -De moeilijkere opgaven hebben een rood opgavenummer.
Extra opgaven hoofdstuk 7 -Zoek de eventuele benodigde gegevens op in het tabellenboek. -De moeilijkere opgaven hebben een rood opgavenummer. Gebruik eventueel gegevens uit tabellenboek. Opgave 7.1 Door
Nadere informatie