Hardnekkige gewoonten in de behandeling van intertrigo. Heidi Weedaege

Transcriptie

1 Hardnekkige gewoonten in de behandeling van intertrigo. Heidi Weedaege

2 WAT IS INTERTRIGO? Smetten of intertrigo zijn oppervlakkige huidletsels die ontstaan op plaatsen waar de huid in plooien op elkaar ligt. De meest voorkomende plaatsen zijn de borst-, buik- en liesplooien. Smetten ontstaan door huid-op-huid contact in de plooien, de aanwezigheid van warmte en vocht en onvoldoende luchtcirculatie. Hierdoor kan maceratie optreden. (Janniger et al., Eekhof & Neven, 2007; Selden, 2009; Draijer & Folmer,2009) Door het verlies van de hoornlaag is de huid gevoeliger voor beschadiging en voor bacteriële of schimmelinfecties. (Van Vloten et al., 2000)

3 Literatuur Overdiagnostiek geïnfecteerde intertrigo / smetten. Er is te snel de aanname dat er andere verwekkers aanwezig zijn bij intertrigo (smetten). Hierdoor worden er te snel antimycotische en antibacteriële middelen ingezet.

4 Antimycotische / antibacteriële middelen Bijv. Daktarin crème : miconazolnitraat Daktozin : miconazolnitraat - zinkoxide 15 % - parfum Mycolog (nu uit de handel): anti-mycotica AB (Neomycine) cortisone Daktacort : anti-mycotica cortisone Dergelijke associaties zijn af te raden: ze zijn nutteloos, ze vermoeilijken de diagnose en kunnen verantwoordelijk zijn voor allergische reacties.

5 STOP overdiagnostiek! Niet PREVENTIEF gebruiken!! Enkel waar het moet!

6 Literatuur Overbehandeling met antimycotische middelen. Overbehandeling heeft als negatief resultaat dat er een verstoorde flora van de huid optreedt.

7 Literatuur Ongeduld geeft snel wisseling van materialen. Middelen worden te kort toegepast waardoor de werking van het middel geen kans krijgt.

8 HOE KUNNEN WE INTERTRIGO HERKENNEN? 3 VERSCHIJNINGSVORMEN gewone droge smetten kenmerken zich door: een licht rode intacte huid tot een felrode, glanzende, intacte huid, jeuk, branderig gevoel.

9 HOE KUNNEN WE INTERTRIGO HERKENEN? 3 VERSCHIJNINGSVORMEN smetten met een nattende huid kenmerken zich door: een felrode, nattende en kapotte (erosieve) huid en verweking (maceratie), jeuk, branderig gevoel, scherpe rode wondlijn (fissuur) op de breuklijn van de ene helft van de huidplooi en de andere. 9

10 3 VERSCHIJNINGSVORMEN smetten met een geïnfecteerde huid kenmerken zich zoals hiervoor beschreven met een of meerdere van volgende klinische verschijnselen: pustels (puistjes), geel/groen exsudaat, randschilfering, satelliet laesies ('eilandjes voor de kust), felrode huid, pus, korstvorming, onaangename geur.

11 INTERTRIGO Een secundaire infectie kan intertrigo verergeren en kan van tweeërlei aard zijn: Ofwel bacteriën: o.a. Staphylococcus aureus, streptokokken en Corynebacterium minutissimum. Ofwel gisten. (schimmels) Differentiaal diagnose: Dr. Dermatoloog raadplegen

12 DIFFERENTIAAL DIAGNOSE DR. DERMATOLOOG RAADPLEGEN Schimmelinfectie: is waarschijnlijker wanneer men een felrood, scherp begrensd erytheem met randschilfering en satellietlaesies vaststelt. Stafylokokken- of streptokokkeninfectie: geeft een crusteuze, etterende en soms riekende felrode laesie. C. Minutissimum (=erythrasma): het erytheem kan bruin van kleur zijn met een lichte diffuse schilfering. Seborroïsch eczeem: roodheid met dikke, gele en vettige schilfering. Psoriasis inversa: doorgaans is er in de huidplooien geen schilfering, vaak is het geheel meer verheven en meestal zijn er elders ook erupties.

13 Stafylococcen infectie erythrasma Seborrïsch eczeem Psoriasis inversa schimmelinfecties 13

14 AANPAK VOLGENS DE CARE-CYCLE Time (D) Disease & (H) Healing concept Evaluatie patiënt Wonddiagnose ja preventie ja Is er heling? WBP & Care Wond etiologie D + datum ontstaan wonde H T: Tissue Wond behandeling Observatie TIMEconcept I: Infection M: Moisture E: Edge Epithelisation

15 PREVENTIE Pas dagelijkse huidzorg toe door: het dagelijks wassen en goed drogen van de huiplooien, het gebruik van weinig of geen zeep (parfumvrij) en het goed afspoelen van zeepresten, bij gebruik van zeep: kies een zeep met een gelijkaardige PH als de huid, (PH 5,4-5,9) het dagelijks observeren van de huid en in de huidplooien, bij incontinentie direct te verschonen, te wassen en te drogen. Voorkom overmatig transpireren door: te zorgen voor een koele omgeving door het verlagen van de omgevingstemperatuur, het dragen van katoenen of ademende kleding. Voorkom huid-op-huid contact door: Het dragen van ondersteunende kleding: goedsluitend, niet knellend ondergoed (bijvoorbeeld met pijpjes) voor zowel mannen als vrouwen; bij voorkeur geen string, een katoenen BH; eventueel eerst een katoenen hemd of T-shirt en daaroverheen de BH, katoenen pyamabroek in plaats van nachtjapon. Het tussen de huidplooien aanbrengen van één van de volgende materialen: scheurlinnen, non-woven gaas. Deze materialen worden vervangen als ze vochtig worden of in ieder geval minimaal tweemaal daags.

16 PREVENTIE Houd de huidplooien droog door middel van: het gebruik van katoenen beddengoed, het dragen van absorberende kleding, het aanbrengen van één van de volgende materialen tussen de huidplooien: scheurlinnen, non-woven gaas. De toepassing van één van de volgende lokale middelen: Zinkoxidesmeersel FNA, dun aanbrengen (huid moet zichtbaar blijven!) Een barrièreproduct (alcolholvrij)

17 NIETJES! Gebruik geen poeders vanwege de kans op klontering. Gebruik geen pasta's, omdat het moeilijk aan te brengen en te verwijderen is, vanwege het aankoekende aspect en omdat de huid slecht te observeren is onder een pasta. Gebruik geen zinkzalf vanwege de kans op het afsluiten van de huid. Gebruik geen eosine, de te observeren huid is op deze manier gemaskeerd en de huid droogt te sterk uit. Werkt noch preventief noch beschermend. Maak geen gebruik van apparatuur (zoals een föhn) om de huid droog te blazen wegens de kans op verbranding en uitdroging van de huid.

18 Zinkzalven / zinksmeersel Mitosyl Visleverolie (Vit A en D) Zinkoxyde 27 % Vaseline Lanoline Geraniumolie Water Methylsalicylaat Inotyol Ichtamol Zinkoxide Titaandioxide Lanoline Vaseline Parafine Lavendelolie Neo-Cutigenol Chloorhexidine Vit A Titaandioxide Zinkoxyde Levertraanolie Bewaarmiddelen Gele bijenwas Vloeibare parafine Lanoline Zachte parafine Zincox 10 % - 30 % Zinkoxide 10 % Vaseline Zinkoxide 30 % Vaseline Paraffine vloeibaar rijst Wolvet: Lanoline, lanoline zuur, lanoline alcohol, lanoline was, wolalcohol, adeps lanae, adeps lanae anhydrous, alcohol lanae, Amerchol L-101, Amerchol CAB, anhydrous lanolin, Aquaphor.

19 AANPAK VOLGENS DE CARE-CYCLE Time (D) Disease & (H) Healing concept Evaluatie patiënt Wonddiagnose ja preventie ja Is er heling? WBP & Care Wond etiologie D + datum ontstaan wonde H T: Tissue Wond behandeling Observatie TIMEconcept I: Infection M: Moisture E: Edge Epithelisation

20 AANPAK VOLGENS DE CARE-CYCLE Behandeling van gewone droge smetten: Één of meerdere preventieve maatregelen, minimaal 2x daags, Bij een fel rode, glanzende huid minimaal 2x daags met Zinkoxidesmeersel dun aangebracht. (oude zinkresten kan je verwijderen met amandelolie). of barrièreproduct bijv. Brava, Cavilon, Aldanex, Cicalfate Aandacht bestanddelen in het middel: - aanwezigheid van propylparaben, methylparaben, fenoxyethanol kan allergische reacties veroorzaken - aanwezigheid van water, meer kans op contaminatie

21 AANPAK VOLGENS DE CARE-CYCLE Behandeling smetten met een nattende huid: intensivering van de preventieve maatregelen, minimaal 3 x daags, de verpleegkundige behandeling volgt het TIME - principe vooraleer we een product keuze maken. Mogelijkheden afhankelijk van TIME - concept: Verder werken met zinkoxidesmeersel FNA, dun aangebracht. (zo nodig eerst zinkresten van een vorige behandeling verwijderen met amandelolie.) of reinig de smetten met fysiologisch en ontsmet met isobetadine dermicum. zorg voor een goed absorberend verband om het vocht op te vangen. bijv. Schuimverband. Raadpleeg bij twijfel dr. Dermatoloog.

22 AANPAK VOLGENS DE CARE-CYCLE Behandel smetten met een geïnfecteerde huid als volgt: Consulteer een deskundige (dr. Dermatoloog) Intensivering van de preventieve maatregelen, minimaal 3 x daags, Indien nodig: smetten reinigen en wondcultuur nemen. (differentiaaldiagnoses) Afhankelijk van de oorzaak mogelijke behandeling: bacteriële infectie: de verpleegkundige behandeling volgt het TIME - principe vooraleer we een product keuze maken. Reinig de smetten met fysiologisch en ontsmet met isobetadine dermicum. zorg voor een goed absorberend verband om het vocht op te vangen.

23 AANPAK VOLGENS DE CARE-CYCLE schimmelinfectie: Een combinatiepreparaat van zinkoxidesmeersel FNA met een antischimmelpreparaat uit de groep imidazolderivaten (bijv. Miconazol-Zinkoxidesmeersel 2% FNA en Clotrimazol- Zinkoxidesmeersel 1% FNA) Gebruik (combinatiepreparaten met) corticosteroïden alleen in opdracht van een arts. Raadpleeg de bijsluiter met betrekking tot de benodigde duur van de behandeling met een antischimmelpreparaat.

24 AANPAK VOLGENS DE CARE-CYCLE Time (D) Disease & (H) Healing concept Evaluatie patiënt Wonddiagnose ja preventie ja Is er heling? WBP & Care Wond etiologie D + datum ontstaan wonde H T: Tissue Wond behandeling Observatie TIMEconcept I: Infection M: Moisture E: Edge Epithelisation

25 Literatuur en behandeling Onderzoek uiterst beperkt! De onderzochte antimycotica amphotericine, nystatine, candidicin, pimaricin, ketoconazol, miconazol, bifonazol, clotrimazol, econazol lijken effectiever te zijn bij de genezing van geïnfecteerde smetten en werken mogelijk beter dan een placebo.

26 Literatuur en behandeling Smetten onder de borsten neemt substantieel af na borstverkleinende chirurgie.

27 Literatuur en behandeling Gezien het beperkte aantal vergelijkende onderzoeken, beperkingen in de methodologische kwaliteit en kleine onderzoekspopulaties kunnen er geen conclusies getrokken worden over de werkzaamheid van corticosteroïden, antibiotica, antiseptica, combinatiepreparaten en overige behandelingen voor de behandeling van intertrigo.

28 Bedankt voor jullie aandacht!