Retail Tour België Bezoekverslag bloemen en planten bij Belgische retailers

Transcriptie

1 Retail Tour België Bezoekverslag bloemen en planten bij Belgische retailers PT Juli 2011 Annette Meeder, Josephine Klapwijk - van Dijk Productschap Tuinbouw, M&I

2

3 Retail Tour België Bezoekverslag bloemen en planten bij Belgische retailers Auteur Annette Meeder, Josephine Klapwijk van Dijk Functie Sr. Projectleider Marktonderzoek Telefoon / a.meeder@tuinbouw.nl, j.vandijk@tuinbouw.nl Fotografie: Annette Meeder Productschap Tuinbouw, Postbus 280, 2700 AG Zoetermeer Telefoon info@tuinbouw.nl internet Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook zonder toestemming van de uitgever of auteur. 1

4 2 Productschap Tuinbouw

5 Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Algemene informatie Aankoopkanalen bloemen en planten Hypermarkt / Supermarkt / Discounter Tuincentra Bouwmarkt 11 3 Colruyt 12 4 Delhaize Group 14 5 Carrefour Carrefour Express Carrefour GB 22 6 Aldi 26 7 Lidl 28 8 Louis Delhaize 31 9 Intratuin Floralux 33 3 Productschap Tuinbouw 3

6 4 Productschap Tuinbouw

7 1 Inleiding In het voorjaar van 2011 heeft een medewerker van Productschap Tuinbouw een bezoek gebracht aan België. De volgende retailkanalen zijn bezocht in Antwerpen en Gent. Supermarkt: Carrefour, Carrefour Express, Delhaize, Colruyt, GB, Lidl, Aldi Tuincentrum: Intratuin, Floralux, Aveve Bouwmarkt: Brico Doel van dit bezoek is een impressie te geven van de huidige manier waarop bloemen & planten gepresenteerd worden in België. Hierbij is gekeken naar: Communicatie: prijs, herkomst land, verzorgingsinformatie, tht datum, POS materiaal Product: assortiment, schapvulling, bloemen&planten verhouding, verpakking, acties. Kwaliteit: Product & personeel 5 Productschap Tuinbouw 5

8 6 Productschap Tuinbouw.

9 2 Algemene informatie 2.1 Aankoopkanalen bloemen en planten Het belangrijkste afzetkanaal van bloemen en planten in België is de bloemist. Het tuincentrumkanaal speelt bij kamerplanten ook een belangrijke rol. Op basis van bestedingen hebben de Belgische en voor bloemen en planten respectievelijk een aandeel van 12% en 13%. Tabel Marktaandelen verkoopkanalen 2010 (bestedingen) Snijbloemen Kamerplanten Bloemist Tuincentrum Supermarkt Benzinestation Markt / straathandel Kwekerij Internet Kiosk Bouwmarkt Meubelzaak Overige 67% 5% 12% 1% 9% 3% 1% 1% 1% 37% 21% 13% 1% 6% 11% 1% 1% 4% 3% 4% Bron: Productschap Tuinbouw 2.2 Hypermarkt / Supermarkt / Discounter De retail bestedingen in België zijn gedaald sinds de economische crisis in Echter in 2010 stabiliseerde dit en wordt er weer een groei verwacht in Door de stijgende werkloosheid en onzekere economische ontwikkelingen hebben vooral de discounters en prijsgeoriënteerde en zoals Colruyt gefloreerd de afgelopen 2 jaar. In België is de daling in retail bestedingen ook te verklaren door het zogenaamde cross border shopping. Wanneer de prijzen in België hoog zijn, doet men boodschappen in de buurlanden Nederland, Frankrijk en Duitsland. De voedselbestedingen maken ongeveer 4 uit van de totale retail bestedingen. Dit percentage is relatief hoog volgens Europese maatstaven. De Belgen houden net als de Fransen van goede kwaliteit voedsel producten en traditionele Franse producten zijn populair in de Franstalige gebieden. De concurrentie op de Belgische retail markt zal naar verwachting steeds grotere vormen aannemen door de prijsdruk van discounter ketens en Colruyt op de traditionele ketens Carrefour en Delhaize. Het Belgische retail landschap wordt gekenmerkt door een grote variëteit aan retailers, waarbij de top 5 retailers ongeveer 8 marktaandeel in handen hebben. Retailer Colruyt is marktleider in België met een marktaandeel van 24%, dit is met 6%-punten gestegen ten opzichte van 7 Productschap Tuinbouw 7

10 5 vijf jaar geleden. Colruyt is populair onder de Belgen door de lage prijzen en goede kwaliteit. De Delhaize Group komt met een aandeel van 2 op een tweede plaats. Deze positie is voornamelijk te danken aan de goede voedselkwaliteit, aantrekkelijke winkels en gunstige winkel locaties. Carrefour was 5 jaar geleden nog marktleider op de Belgische markt, maar zag het marktaandeel de afgelopen vijf jaar dalen met 5%-punten en staat nu met 16% op de derde plaats. Ondanks dat de nationale retailers Delhaize en Colruyt een belangrijke positie innemen op de Belgische markt neemt de invloed van buitenlandse bedrijven toe. De marktaandelen van discounters Aldi en Lidl zijn de afgelopen vijf jaar toegenomen tot respectievelijk 11% en 6%. Discounter Aldi komt hiermee op een vierde plaats en Lidl op de vijfde plaats. Beide ketens hebben het aantal filialen uitgebreid. België is een klein en dichtbevolkt land. Toestemming krijgen voor het bouwen van grote hypermarkt filialen wordt zelden goedgekeurd. De markt voor hypermarkten is verzadigd en laat de afgelopen jaren een daling zien. Het belang van hypermarkten is aanzienlijk lager dan in de rest van Europa. Er zijn slechts twee retailers in België met een hypermarkt format; Carrefour en Louis Delhaize (Cora). Meeste hypermarkten zijn gevestigd in Wallonië en Brussel. Het format is de meest populaire format in België, waarschijnlijk door het gebrek aan ruimte. Meeste en in België zijn franchise. Locale retailer Colruyt is marktleider in de sector, gevolgd door Delhaize en Carrefour. De Belgische discounter sector wordt aangevoerd door Aldi, gevolgd door Lidl. De Franse keten Leader Price is sinds 2002 actief op de Belgische markt en Delhaize heeft plannen een discounter keten te openen. Tabel Top 8 Omzet en aantal filialen Supermarkten 2010 (in miljoen euro) Omzet Food omzet Aantal filialen Aldi Carrefour Casino Colruyt Delhaize Group ITM (Intermarché) Louis Delhaize Schwarz Group (Lidl) Bron: Planet Retail * Omzetcijfers zijn bedrijfstotalen en niet alleen 8 Productschap Tuinbouw

11 Grafiek Marktaandelen ketens 2005 versus ,02% 0,04% 1% 2% 4% 6% 5% 6% 1 11% 21% 16% 18% 18% 2 24% Casino ITM (Intermarché) Schwarz Group (Lidl) Louis Delhaize Aldi Carrefour Delhaize Group Colruyt Bron: Planet Retail Aldi is met een marktaandeel van 23% de belangrijkste keten in de verkoop van bloemen. Delhaize, Carrefour en Colruyt volgen met 18%, 17% en 13%. Bij kamerplanten zijn Carrefour, Delhaize en Lidl belangrijke ketens met een gemiddeld aandeel van 16%. Opvallend is dat bij Lidl voornamelijk kamerplanten gekocht worden en relatief minder vaak een bloemetje. Bij Aldi is dit juist andersom. Grafiek Marktaandelen ketens snijbloemen en kamerplanten 2010 (bestedingen) 25% 23% 2 15% 13% 18% 15% 17% 17% 13% 15% 1 1 8% 7% 6% 5% 3% 2% 2% 3% Aldi Delhaize Carrefour Colruyt GB Lidl Intermarché Champion Snijbloemen Kamerplanten Bron: Productschap Tuinbouw 9 Productschap Tuinbouw 9

12 2.3 Tuincentra België heeft ongeveer 950 tuincentra (telling jaar 2007). In België zijn er veel minder ketens actief dan in Nederland. De Belgische tuincentra zijn bijna allemaal onafhankelijke familiebedrijven. Tabel Aantal filialen Tuincentraketens 2010 Intratuin 5 Aveve 250 Horta 35 Eurotuin 2 Floralux 1 Interflower 1 Nagels 1 Bron: Productschap Tuinbouw Intratuin en Aveve zijn de belangrijkste tuincentraketens als het gaat om de verkoop van bloemen en planten bij Belgische tuincentra. Intratuin heeft een marktaandeel van 13% bij bloemen en 14% bij kamerplanten. Aveve heeft een marktaandeel van 12% bij bloemen en 15% bij kamerplanten. Opvallend is dat bij Belgische tuincentra, net zoals in Nederland, ook bloemen gekocht worden. Verdere uitwerking van Intratuin en Floralux is aan het einde van het rapport toegevoegd. Grafiek Marktaandelen tuincentrumketens snijbloemen en kamerplanten 2010 (bestedingen) 16% 14% 12% 14% 13% 12% 15% 1 9% 8% 6% 4% 2% 7% 7% 4% 6% 6% 5% 5% 2% 3% Intratuin Aveve Floralux Horta Eurotuin Interflower Nagels Snijbloemen Kamerplanten Bron: Productschap Tuinbouw 10 Productschap Tuinbouw

13 2.4 Bouwmarkt Kamerplanten hebben een marktaandeel van slechts 4% bij Belgische bouwmarkten. Het is bij Belgische bouwmarkten dan ook nog niet gebruikelijk om deze productgroep in het assortiment te hebben. Tabel Aantal filialen Bouwmarktketens 2010 Brico 133 Gamma 77 Hubo 115 Bron: Productschap Tuinbouw 11 Productschap Tuinbouw 11

14 3 Colruyt Colruyt is met een marktaandeel van 24% marktleider in België. Colruyt heeft en en buurtsupers onder de banner. Omzetgrootte ligt rond de 7 miljard euro in Marktaandeel bloemen en planten is bij Colruyt respectievelijk 13% en 1. Tabel 3.1 Omzet en aantal filialen Colruyt 2010 (in miljoen euro) Formule Omzet Aantal filialen Colruyt Comarkt Eurospar Okay Spar Supermarkt Supermarkt Supermarkt Buurtsuper Buurtsuper Bron: Productschap Tuinbouw Grafiek 3.2 en 3.3 Snijbloemen assortiment en aankoopdoel bij Colruyt in 2010 (obv bestedingen) Totaal Colruyt Enkele bloem Bloemstuk Monobos Gemengd boeket Totaal Colruyt Graf,uitvaart Geschenk Eigen gebruik Bron: Productschap Tuinbouw 12 Productschap Tuinbouw

15 Grafiek 3.4 en 3.5 Kamerplanten assortiment en aankoopdoel bij Colruyt in 2010 (obv bestedingen) Totaal Gemengd plantenbakje Groene kamerplant Colruyt Bloeiende kamerplant Totaal Colruyt Graf,uitvaart Geschenk Eigen gebruik Bron: Productschap Tuinbouw Het bloemenschap bij de bezochte winkel is erg summier. Ongeveer drie planken met wat emmers met snijbloemen en kamerplanten. De snijbloemen bestaan voornamelijk uit tulpen en rozen. De kamerplanten is een mix van zantedeschia en narcissen. Hetgeen dat er stond, zag er redelijk goed uit. Het schap was geplaatst bij de kassa, aan de zijkant, maar is niet heel goed zichtbaar. De tulpen waren geprijsd voor 3,68 per ;: stelen en de potnarcissen stonden 3 voor 3,- in het schap. Per stuk moest er voor de kamerplant zantedeschia 9,85 worden betaald. 13 Productschap Tuinbouw 13

16 4 Delhaize Group De Delhaize Group heeft een marktaandeel van 2 in België. Omzetgrootte ligt rond de 5,2 miljard euro in Marktaandeel bloemen en planten is bij Delhaize respectievelijk 18% en 15%. Tabel 4.1 Omzet en aantal filialen Delhaize Group 2010 (in miljoen euro) Delhaize Group Formule Omzet Aantal filialen AD Delhaize Supermarkt Cash Fresh Supermarkt 26 7 Delhaize Buurtsuper 14 6 Delhaize City Buurtsuper Delhaize le Lion Supermarkt Proxy Delhaize Supermarkt Bron: Productschap Tuinbouw Grafiek 4.2 en 4.3 Snijbloemen assortiment en aankoopdoel bij Delhaize in 2010 (obv bestedingen) Totaal Delhaize Totaal Delhaize Enkele bloem Monobos Bloemstuk Gemengd boeket Graf,uitvaart Geschenk Eigen gebruik Bron: Productschap Tuinbouw 14 Productschap Tuinbouw

17 Grafiek 4.4 en 4.5 Kamerplanten assortiment en aankoopdoel bij Delhaize in 2010 (obv bestedingen) Totaal Gemengd plantenbakje Groene kamerplant Delhaize Bloeiende kamerplant Totaal Delhaize Graf,uitvaart Geschenk Eigen gebruik Bron: Productschap Tuinbouw Het mooie bloemenschap met ongeveer 20 emmers is geplaatst naast het groentenschap. Slim naast het bloemenschap staat een chocolade schap geplaatst. De snijbloemen stonden er zeer goed tot goed bij. Sommige bloeiende planten waren echter al wat uitgebloeid. De gemiddelde prijs varieerde van 5 euro voor monobossen to en met 15 euro voor gemengde boeketten. Ook fair trade producten, in dit geval anjers en rozen, konden voor 6 euro per bos gekocht worden. Over het algemeen waren de snijbloemen van goede en verse kwaliteit, enige uitzondering daarop waren de calla s die al in de uitgebloeide fase waren. Er stonden verschillende soorten kamerplanten op Deense karren geplaatst; kalanchoe s, campanula s, potchrysanten, bol op pot producten en azalea s. De gemiddelde prijs lag rond de 2,5:. De campanula s waren redelijk uitgebloeid, evenals de bol op pot producten, maar de overige planten zagen er goed uit. 15 Productschap Tuinbouw 15

18 16 Productschap Tuinbouw

19 17 Productschap Tuinbouw 17

20 5 Carrefour Carrefour heeft een marktaandeel van 16% in België. Carrefour heeft de volgende formules onder de banner; hypermarkt, en buurtsuper. Omzetgrootte ligt rond de 4,9 miljard euro in Marktaandeel bloemen en planten is bij Carrefour 17%. Bij GB en ligt het marktaandeel bloemen en planten rond de 8% en 7%. Supermarkt Champion verkoopt ook bloemen (2%) en planten (3%). Tabel 5.1 Omzet en aantal filialen Carrefour 2010 (in miljoen euro) Formule Omzet Aantal filialen Carrefour Carrefour Market (GB supermarket) Carrefour Express Champion Hypermarkt Supermarkt Buurtsuper Supermarkt Bron: Productschap Tuinbouw Grafiek 5.2 en 5.3 Snijbloemen assortiment en aankoopdoel bij Carrefour in 2010 (obv bestedingen) Totaal Carrefour Enkele bloem Bloemstuk Monobos Gemengd boeket Totaal Carrefour Graf,uitvaart Geschenk Eigen gebruik Bron: Productschap Tuinbouw 18 Productschap Tuinbouw

21 Grafiek 5.4 en 5.5 Kamerplanten assortiment en aankoopdoel bij Carrefour in 2010 (obv bestedingen) Totaal Gemengd plantenbakje Groene kamerplant Carrefour Bloeiende kamerplant Totaal Carrefour Graf,uitvaart Geschenk Eigen gebruik Bron: Productschap Tuinbouw In België zijn een aantal Carrefours bezocht, niet alleen Carrefour zelf, maar ook Carrefour Express en de Carrefour GB. In onderstaande Carrefour bevond zich een aparte kamerplanten tafel, met voornamelijk groene kamerplanten. Deze was gepositioneerd bij de versafdeling (bij groenten). Ook het bloemenschap stond bij deze versafdeling echter wel op een andere plaats. Het aanbod van de groene kamerplanten op de tafel bestond voornamelijk uit sansevieria s. Deze waren van goede kwaliteit. Het bloemenschap bestond uit een half rond schap. Aan de voorzijde stonden ongeveer 15 emmers gevuld met voornamelijk monobossen (ong. 12 emmers). De gemiddelde verkoopprijs van de monobossen was 5, -. Het assortiment bestond uit: monobos rozen (ook fair trade rozen), gerbera s, lisianthus, lelies, freesia s, calla s, narcissen, ranonkels en anjers. Aan de achterkant van het bloemenschap waren op de houders van de emmers trays met kamerplanten neergezet (narcissen, hyacinten, lidcactus sen en begonia s). 19 Productschap Tuinbouw 19

22 20 Productschap Tuinbouw

23 5.1 Carrefour Express Bij de Carrefour Express stond een klein schap met ongeveer 5 emmers. Het schap was bij de in- /uitgang geplaatst. Twee emmer waren gevuld met gemengde boeketten met een prijs van 10 euro. Eén emmer met lelies a 6 euro per bos. De lelies waren al redelijk open. Ook één emmer met tulpen ( 4,88) waren al wat meer in de uitbloei fase. Ook op de grond stond nog een emmer met gemengde boeketten. 21 Productschap Tuinbouw 21

24 5.2 Carrefour GB ANTWERPEN Het bloemenschap was naast het groenteschap gepositioneerd, het stond echter wel in een hoekje.. Het schap zelf bestond uit ongeveer 12 emmers, echter er stonden ook heel wat emmers, voornamelijk met tulpen, op de grond. Het assortiment bestond uit grotendeels monobossen tulpen, rozen, alstroemeria s, freesia s, chrysanten en ranonkels. Tevens werden er gemengde boeketten aangeboden tegen een prijs van 7,88. De rozen en tulpen stonden voor 3,88 in de emmer (10 stuks). Naast het bloemenschap stonden de kamerplanten op de grond in veelal dozen. De hyacinten werden aangeboden voor ;,88 per pot (3 stuks per pot). Bromelia s, kalanchoes en vetplanten behoren ook tot het assortiment. Op moment van de foto was een medewerker bezig alles vers neer te zetten en te rangschikken. De producten zagen er vers en van goede kwaliteit uit. 22 Productschap Tuinbouw

25 23 Productschap Tuinbouw 23

26 GENT In totaal 13 emmers waren bij de ingang te vinden. Het betrof voornamelijk monobossen die tegen een prijs van 5 euro per bos aangeboden werden. Tevens werden er ook fair trade rozen aangeboden. De bloemen waren van goede kwaliteit. In het schap waren de volgende monobossen aanwezig (die voor 5 euro per bos werden aangeboden): rozen, tulpen, ranonkels, snijhyacinten, calla s, lisianthus, freesia s. De fair trade rozen zijn één euro per bos duurder ( 6). Van de 13 emmers waren er 5 emmers met tulpen, 2 emmers rozen, één emmer met lisianthus, één met freesia s en één met calla s. De phaleanopsis zijn van goede kwaliteit. De 1 takker groot werd aangeboven voor 15 euro. De kleinere variant stond in het schap voor 8,88. Overige soorten kamerplanten die er sotnden waren: Cyclamen ( 2,5:) kwaliteit matig; kalanchoe ( 2,5:), hyacint ( :,88), anthurium ( ;5), potroos ( 4,5:), Schlumbergera ( 4) en bromelia s. De kwaliteit van de overige planten was goed. 24 Productschap Tuinbouw

27 25 Productschap Tuinbouw 25

28 6 Aldi Discounter Aldi heeft een marktaandeel van 11% in België. Omzetgrootte ligt rond de 2,8 miljard euro in Op gebied van bloemen is Aldi marktleider met een marktaandeel van 23%. Bij kamerplanten ligt het marktaandeel rond de 13%. Tabel 6.1 en 6.2 Snijbloemen assortiment en aankoopdoel bij Aldi in 2010 (obv bestedingen) Totaal Enkele bloem Monobos 26 Aldi Bloemstuk Gemengd boeket Totaal 82 Aldi Graf,uitvaart Geschenk Eigen gebruik Bron: Productschap Tuinbouw Tabel 6.3 en 6.4 Kamerplanten assortiment en aankoopdoel bij Aldi in 2010 (obv bestedingen) Totaal Gemengd plantenbakje Groene kamerplant Aldi Bloeiende kamerplant Totaal Aldi Graf,uitvaart Geschenk Eigen gebruik Bron: Productschap Tuinbouw 26 Productschap Tuinbouw

29 Het bloemenschap met 6 emmers stond gepositioneerd bij de kassa. Zoals ook op de foto zichtbaar is, zijn er nog slechts enkele bossen bloemen over. Het grootste deel waren tulpen. En in één emmer nog wat rozen en gemengde boeketten (rozen, gerbera en wat gipskruid). Allen geprijsd voor 2,;8. De kwaliteit was matig. Daarnaast stond er in de Aldi nog een Deense kar met wat buitengoed. 27 Productschap Tuinbouw 27

30 7 Lidl Discounter Lidl heeft een marktaandeel van 6% in België. Omzetgrootte ligt rond de 1,6 miljard euro in Marktaandeel bloemen is 6%, het marktaandeel kamerplanten is 15% Grafiek 7.1 en 7.2 Snijbloemen assortiment en aankoopdoel bij Lidl in 2010 (obv bestedingen) Totaal Enkele bloem Monobos Lidl Bloemstuk Gemengd boeket Totaal Lidl Graf,uitvaart Geschenk Eigen gebruik Bron: Productschap Tuinbouw Grafiek 7.3 en 7.4 Kamerplanten assortiment en aankoopdoel bij Lidl in 2010 (obv bestedingen) Totaal Gemengd plantenbakje Groene kamerplant Lidl Bloeiende kamerplant Totaal Lidl Graf,uitvaart Geschenk Eigen gebruik Bron: Productschap Tuinbouw 28 Productschap Tuinbouw

31 ANTWERPEN Het bekende schap van 6 emmers, waar nog 2 emmers van gevuld zijn met een kleurenmix van rozen en tulpen. Beide voor een prijs van 2,88. De bossen die er nog stonden, waren van redelijk goede kwaliteit. Tevens stond er in de buurt van de kassa s een Deense kar met boomkwekerij producten, voornamelijk rozenstruiken. 29 Productschap Tuinbouw 29

32 GENT Bij de ingang stond een bloemenschap waarin 6 emmers in kwijt konden. Er stonden nog 2 emmers in, waarvan één emmer nog gevuld was met een bosje tulpen en een bosje rozen. Beide bosjes werden aangeboden tegen een prijs van 2, Productschap Tuinbouw

33 8 Louis Delhaize Louis Delhaize heeft een marktaandeel van 6% in België. Omzetgrootte ligt rond de 2 miljard euro. Hypermarkt Cora heeft bij bloemen een marktaandeel van 1% en bij kamerplanten 4%. Tabel 8.1 Omzet en aantal filialen Louis Delhaize 2010 (in miljoen euro) Louis Delhaize Formule Omzet Aantal filialen Cora Delto Louis Delhaize Louis Delhaize L Epicier Match Smatch Hypermarkt Buurtsuper Buurtsuper Buurtsuper Supermarkt Buurtsuper Bron: Productschap Tuinbouw Er zijn helaas geen foto s beschikbaar. 31 Productschap Tuinbouw 31

34 9 Intratuin Intratuin heeft 58 vestigingen in totaal, waarvan 5 in België. Alle Intratuin vestigingen beslaan gezamenlijk zo n 464.::: m2 ofwel zo n 83 voetbalvelden. Het concept wijkt niet af van de Nederlandse zusterfilialen. De kwaliteit van de producten in dit filiaal in Zwijndrecht was goed. 32 Productschap Tuinbouw

35 10 Floralux Het grote Belgisch tuin- en decoratiecentrum in Dadizele, is van origine een familiebedrijf. De winkel beslaat de grootte van ongeveer drie voetbalvelden en heeft naast een decoratie en dode materialen afdeling een ruime (kamer-)plantenafdeling. De producten die er stonden waren van goede kwaliteit. Een groot gedeelte bestond uit orchideeën in veel verschillende soorten en maten. 33 Productschap Tuinbouw 33

36 34 Productschap Tuinbouw

37 35 Productschap Tuinbouw 35

38 Productschap Tuinbouw Adres Louis Pasteurlaan 6 Postbus 280, 2700 AG Zoetermeer Telefoon Fax Internet info@tuinbouw.nl