Natuurhistorisch Jaarverslag 2011

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Natuurhistorisch Jaarverslag 2011"

Transcriptie

1 Natuurhistorisch Jaarverslag 2011 afdeling Hoorn/West-Friesland

2 Index verslag pagina 1 Inleiding 3 2 Vogels 2.1 Gegevensbronnen Welke soorten zijn er gezien? Verslag Huiszwaluwen Voorjaarstrek 2011 langs de telpost Het Monument Najaarstrek-telling 2011 bij De Nek Zeevangtelling De Grote zilverreiger in ons waarnemingsgebied Grutto in de Zeevang Broedvogeltellingen Broedvogelinventarisatie De Hulk, De Kogen en Zeevang 23 3 Geleedpotigen 3.1 Insecten Dagvlinders Insecten Nachtvlinders Insecten Vlinderwaarnemingen Insecten Libellen en juffers Insecten Overige Geleedpotigen Overigen Planten 4.1 Jaarverslag Plantenwerkgroep Zoogdieren 5.1 Waarnemingen Luitjebroekerweel 6.1 Waarnemingen Overigen 7.1 Overige waarnemingen Het weer van 2011 in Hensbroek Organisatie KNNV afdeling Hoorn/West-Friesland 56 Colofon: Eindredactie Samenstelling Bijdragen van Opmaak : Jan-Pieter de Krijger : Egbert Baars en Jan-Pieter de Krijger : Egbert Baars, Jan-Pieter de Krijger, Marco van der Lee, Freek Musman, Ben Pronk, Harry Fabritius, Ko van Gent, Anneloes ter Horst, Gerard Kenter, Peter de Lange, Eric de Vroome, Henny van der Groep, Ad Roobeek, Ab van Dorp en Resi Zabel. : Egbert Baars Uitgave van : KNNV afdeling Hoorn/West-Friesland Datum : februari 2012 Nummer : HN/01RAP Website : hoorn@knnv.nl 2012 KNNV afd. Hoorn/West-Friesland De tekst uit deze uitgave mag niet worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de KNNV afd. Hoorn/West-Friesland 2 Natuurhistorisch jaarverslag 2011

3 KNNV afdeling Hoorn/West-Friesland 1 Inleiding V oor u ligt het Natuurhistorisch Jaarverslag van de KNNV afdeling Hoorn/West-Friesland. Ook dit jaar zijn we er weer in geslaagd om een jaarverslag te maken van de gegevens die verzameld werden in het jaar Net als vorige jaren een verslag met heel veel vogelwaarnemingen maar dat geeft alleen maar aan dat deze groep van organismen een steeds grotere belangstelling krijgt binnen de afdeling. Wat niet wil zeggen dat de andere groepen aan belangstelling te klagen hebben. Ook de (nacht)vlinders zijn dit jaar wederom met speciale aandacht bekeken. Dit verslag is opgebouwd uit de volgende hoofdstukken. Hoofdstuk 2; Vogels, hoofdstuk 3; Geleedpotigen, hoofdstuk 4; Planten, hoofdstuk 5; Zoogdieren, hoofdstuk 6; Lutjebroekerweel en hoofdstuk 7; Overigen. Ik hoop dat u het met aandacht leest. Als u denkt dat u het jaarverslag van 2012 kunt verrijken met uw eigen waarnemingen, dan ontvangen wij die graag van u. Jan-Pieter de Krijger Waarnemingsgebied KNNV afd. Hoorn/West-Friesland Natuurhistorisch jaarverslag

4 2 Vogels 2.1 Gegevensbronnen De KNNV afdeling Hoorn/West-Friesland beschikt bijna twaalf jaar over een vogelwerkgroep. Om een beeld te geven waar alle gepresenteerde vogelgegevens vandaan komen is het noodzakelijk om alle activiteiten van deze werkgroep in kaart te brengen. De werkgroep bestaat uit ongeveer twintig, min of meer, actieve vogelaars. De gegevens zijn voor een groot deel afkomstig uit deze groep werkgroepleden. Losse waarnemingen Dit zijn veldwaarnemingen van individuele werkgroepleden die niet geplaatst kunnen worden in het kader van een telactiviteit. Dit type waarnemingen is heel gevarieerd en betreft meestal bijzondere waarnemingen. Tot deze groep waarnemingen behoort ook informatie uit publicaties (dagbladen, vogeltijdschriften) en via-via waarnemingen. Broedvogelinventarisaties Dit zijn inventarisaties die gecoördineerd worden door de Sovon en waaraan leden van onze werkgroep aan deelnemen. In veel gevallen betreffen dit natuurgebieden in eigendom van Staatsbosbeheer. In alle gevallen betreffen dit monitorgebieden waardoor de inventarisaties in deze gebieden reeds een lange reeks van jaren wordt uitgevoerd. Het is van groot belang dat deze inventarisaties (blijvend) worden voortgezet. l Kleiputten Nek / Oosterleek Cees Schaper l Uiterdijken Schellinkhout idem l Groote Vliet idem l Polder Lichtewater idem l Oosterkoog Erik de Vroome / Ko van Gent / Gerard Kenter l De Hulk / Bedijkte waal / Rietkoog / Floriskoog Harry Fabitius / Peter de Lange l Schardammerkoog Ben Pronk l Ursemmerplas Ben Pronk l MUS Lutjebroek Ad Roobeek Een andere projectmatige vorm van broedvogelinventarisatie wordt gevormd door: l Huiszwaluwenonderzoek Vogelwerkgroep Gebiedstellingen Dit zijn tellingen van de aantallen per soort in een bepaald gebied. Dit kan een slaapplaats zijn of een Important Bird Area (IBA) of gewoon een leuk gebied. De gebiedstelling kan ook in het kader van een bepaalde soort(en) of item worden uitgevoerd zoals: l Maandelijkse IBA-telling Zeevang (wintermaanden) Vogelwerkgroep l Midwintertelling idem l Voorjaarstrektelling Monument Freek Musman l Najaarstrektelling De Nek idem N.B. Niet van elke genoemde activiteit wordt verslag gedaan in dit rapport. 4 Natuurhistorisch jaarverslag 2011

5 2.2 Welke soorten zijn er gezien? De lijst met gemelde soorten, die ook in de officiële lijst van de Nederlandse vogels staat, die in 2011 bij de natuurhistorisch secretaris zijn gemeld bedraagt dit jaar 190 soorten. De hiernaast staande lijst met de ondersoorten, ontsnapte soorten en vogels die buiten de Nederlandse lijst vallen is 17 soorten lang. Indrukwekkende lijsten, dat mag zeker gezegd worden, maar ik ben er van overtuigd dat als elke KNNV er al zijn waarnemingen door zou geven aan de Natuurhistorisch secretaris de lijst nog langer zou zijn geweest. Een aantal soorten zijn wederom de moeite waard om genoemd te worden. soort datum Soepgans Nijlgans Grote Canadese gans Kleine Canadese gans Rosse stekelstaart Fazant Witkopstaartmees Rood kamhoen Soepeend Stadsduif Indische gans Helmparelhoen Muskuseend Magelhaengans Zwarte zwaan Halsbandparkiet Postduif Hybride grauwe gans x Grote Canadese gans Het jaar starten met de waarneming van een BOKJE is zeker niet verkeerd. De kans om deze kleine onopvallende snip te zien is niet zo groot en de tijd dat je hem dan ziet is meestal ook erg kort. Dat geldt ook voor de waarneming van een FRATER op 16 januari. Ook een vogeltje wat snel over het hoofd wordt gezien. Andere soorten verwacht je eigenlijk niet zo ver het binnenland in, daarom is het des te leuker om een typische waddensoort als de EIDER in onze wateren te vinden. Wat op 26 maart startte als een inventarisatievaartocht door de Lutjebroekerweel liep uit op het waarnemen van 5 BUIDELMEZEN die maar kort ter plaatsen waren. Typisch een geval van op het juiste tijdstip op de juiste plaats. Datzelfde kan ook worden gezegd van de waarnemingen van BEFLIJSTERS. De eerste werd gemeld op 13 april. Langstrekkende exemplaren op weg naar het noorden voor een nieuw broedseizoen. Hetzelfde geldt voor de GRAUWE KIEKENDIEF. Ook deze worden sporadisch gezien in ons gebied. Hetzelfde mag gezegd worden voor de GEELGORS die op 2 april werd waargenomen, een soort die je toch meer oostelijk zou zoeken. Dat je eigenlijk altijd moet opletten als je buiten bent laat de waarneming van een GEKRAAGDE ROODSTAART op 13 mei wel zien. Op weg van de winkel naar huis met je handen vol boodschappen toch iets raars zien wegvliegen met een rode staart. Dat is gek. Welke is het? En als je dan die grijze delen ziet weet je het zeker. Dit geldt ook voor de waarneming van de DWERGSTERN op 5 juli. Pik hem er maar uit tussen alle andere sterns! CASARCA S, IJSEEND, KLEINE JAGER, KOEREIGER. LACHSTERN, PESTVOGEL, STELTKLUUT, WIELEWAAL, ZWARTE- en RODE WOUW allemaal gezien door oplettende vogelaars, met kijk op hun omgeving. Dit geld ook weer voor de klapper van Dit is volgens mij met voorsprong een heuse HOP. Voor het eerst gemeld op 20 november door een oplettende vogelaar waarna het balletje al snel over de Zeevang, West-Friesland en verder rolde. Edam werd overspoeld door vogelaars die een glimp op wilde vangen van deze exotisch ogende soort. Al snel werd duidelijk dat de vogel een min of meer vast patroon had en aan het einde van de middag aankwam vliegen om vervolgens te gaan slapen in een HAZELAAR. Menig vogelaar heeft in het moestuincomplex gestaan met het hoofd in de nek, menig Edammer heeft verbaasd staan kijken naar al die verrekijkers, telescopen en camera s. Op 10 december werd de vogel voor het laatst gemeld maar weg was de vogel zeker niet. Op 1 februari 2012 is de vogel uitgeput gevonden en naar de Bonte Piet gebracht. Jan-Pieter de Krijger Natuurhistorisch jaarverslag

6 soort datum soort datum soort datum Blauwe kiekendief Tafeleend Blauwborst Bokje Toendrarietgans Fitis Grote bonte specht Winterkoning Grasmus Grote zaagbek Goudplevier Regenwulp Havik Groenling Rietzanger Heggenmus Holenduif Witgatje Houtduif Koperwiek Zwarte ruiter Huismus Smelleken Koekoek Kauw Zanglijster Zwartkop Knobbelzwaan Zilvermeeuw Oeverzwaluw Kokmeeuw Frater Snor Koolmees Goudhaantje Kraanvogel Merel IJsvogel Visdiefje Putter Kuifduiker Beflijster Roodborst Middelste zaagbek Braamsluiper Spreeuw Veldleeuwerik Gierzwaluw Staartmees Waterpieper Huiszwaluw Steenuil Kneu Grauwe kiekendief Turkse tortel Ringmus Tuinfluiter Wilde eend Tureluur Sprinkhaanzanger Wintertaling IJsgors Zwarte wouw Blauwe reiger Zwarte roodstaart Zwarte stern Torenvalk Geelpootmeeuw Nachtegaal Waterhoen Grote lijster Bruine kiekendief Dodaars Grutto Groenpootruiter Ransuil Witte kwikstaart Steltkluut Brandgans Scholekster Oeverloper Buizerd Tjiftjaf Roodpootvalk Ekster Boomleeuwerik Steenloper Fuut Geoorde fuut Alpengierzwaluw Grote zilverreiger Zwartbuikrotgans Kleine karekiet Krakeend Roerdomp Wespendief Kramsvogel Slechtvalk Noordse kwikstaart Roodkeelduiker Rouwkwikstaart Rode wouw Smient Groene specht Wielewaal Sperwer Grote barmsijs Boomvalk Vink Kemphaan Bosruiter Waterral Kleine barmsijs Temmincks strandloper Wilde zwaan Kluut Gekraagde roodstaart Wulp Lepelaar Bosrietzanger Zwarte kraai Rietgors Kleine zilverreiger Aalscholver Zilverplevier Grote gele kwikstaart Brilduiker Bontbekplevier Krombekstrandloper Grote mantelmeeuw Bonte strandloper Dwergstern Pimpelmees Eidereend Lachstern Roek Kleine mantelmeeuw Casarca Sijs Kleine zwaan Grauwe vliegenvanger Toppereend Pontische meeuw Purperreiger Pestvogel Zwarte zee-eend Rosse grutto Vuurgoudhaan Zwartkopmeeuw Zwarte ooievaar Bergeend Amerikaanse goudplevier Baardmannetje Boomkruiper Patrijs Kleine strandloper Gaai Roodborsttapuit Dwergmeeuw Graspieper Boerenzwaluw Zwarte mees Grauwe gans Buidelmees Kleine jager Kievit Zomertaling Witbuikrotgans Kolgans Kleine plevier IJseend Kuifeend Watersnip Sneeuwgors Meerkoet Geelgors Hop Pijlstaart Gele kwikstaart Koereiger Ruigpootbuizerd Ooievaar Bonte kraai Slobeend Kanoet Kleine rietgans Stormmeeuw Tapuit Natuurhistorisch jaarverslag 2011

7 2.3 Verslag Huiszwaluwproject Oostelijk West-Friesland en de Zeevang Wij danken de 28 tellers voor hun bijdrage. Zonder deze mensen is het niet mogelijk om het allemaal in beeld te brengen was alweer het 20 ste jaar op rij dat de HUISZWALUW in alle dorpen en steden in ons werk gebied geteld werden.. De gegevens van 1991 tot en met 2011 Kwartblok 2011 Plaats o Aartswoud Abbekerk Andijk , o Avenhorn Baarsdorpermeer Beets Benningbroek Berkhout o Bobeldijk Bovenkarspel De Goorn De Weere Enkhuizen o Gouwe Grootebroek Grosth. / Scharwoude Hauwert Hem o Hensbroek Hobrede Hoogkarspel / Lutjebroek Hoogwoud o Hoorn Kwadijk Lambertschaag Medemblik Middelie , o Midwoud Nibbixwoud Obdam Onderdijk o Oosterblokker o Oosterdijk o Oosterleek Oosthuizen Oostwoud Opmeer / Spanbroek o Opperdoes Oudendijk o Schardam o Schellinkhout Sijberkarspel Spierdijk o Twisk Ursem Venhuizen , o Wadway Warder Wervershoof o Westerblokker Westwoud / Oudijk Wijdenes o Wogmeer Wognum o Zandwerven o Zuidermeer Zwaag Zwaagdijk-Oost Zwaagdijk-West Totaal Index Percentage t.o.v. voorgaande jaar Aan de linkerzijde is de voor- dan wel achteruitgang van het aantal nesten t.o.v. het voorgaande jaar weergegeven. + = meer huiszwaluwnesten, - = minder huiszwaluwnesten, o = hetzelfde aantal huiszwaluwnesten Natuurhistorisch jaarverslag

8 KNNV afdeling Hoorn/West-Friesland Kaart met Huiszwaluw-nesten De gegevens van dit jaar zijn wederom aan de Sovon doorgegeven ten behoeve van het landelijke kolonievogel onderzoek. Dit onderzoek vindt in een aantal gebieden over een groot aantal jaren plaats. Dit is naar de mening van de Sovon Vogelonderzoek Nederland de beste manier om een goede indruk te krijgen over hoe het met deze vogels gaat. Wij beschikken op dit moment over gegevens uit de afgelopen twintig jaar. Met deze mooie reeks over een groot gebied is de Sovon uitermate tevreden heeft 134 nesten meer op geleverd ten opzichte van 2010 een heel mooi resultaat. De HUISZWALUWEN stand is nog steeds laag te noemen, zeker in verhouding tot het topjaar 2000 toen er zwaluwen waren. De toe- en afname van huiszwaluwnesten over de verschillende plaatsen is weer erg wisselend. Douwe Greydanus / Egbert Baars 8 Natuurhistorisch jaarverslag 2011

9 In de bovenstaande grafiek zijn de totalen over de jaren 1993 tot en met 2011 weergegeven, tevens zijn de nesten die in het binnenland en langs de kust zijn geteld zichtbaar gemaakt. In het onderstaande figuur is het percentage nesten in het binnenland en langs de kust weergegeven. Kust Binnenland Binnenland Kust 44% 56% In de onderstaande tabel is de toe- en afname weergegeven. Abbekerk (toename 1) Hobrede (toename 1) Sijberkarspel (toename 6) Andijk (toename 16) Hoogkarspel / Lutjebroek (toename 12) Spierdijk (toename 1) Baarsdorpermeer (afname 4) Hoogwoud (afname 11) Ursem (toename 14) Beets (afname 5) Kwadijk (toename 13) Venhuizen (toename 7) Benningbroek (toename 3) Lambertschaag (afname 3) Warder (afname 3) Berkhout (toename 12) Medemblik (toename 2) Wervershoof (afname 4) Bovenkarspel (toename 19) Middelie (afname 4) Westwoud / Oudijk (toename 18) De Goorn (toename 11) Nibbixwoud (afname 1) Wijdenes (toename 30) De Weere (afname 5) Obdam (toename 16) Wognum (toename 15) Enkhuizen (toename 10) Onderdijk (afname 3) Zwaag (afname 7) Grootebroek (afname 2) Oosthuizen (toename 5) Zwaagdijk-Oost (afname 2) Grosth. / Scharwoude (afname 3) Oostwoud (toename 5) Zwaagdijk-West (afname 3) Hauwert (afname 10) Opmeer / Spanbroek (afname 6) Hem (toename 1) Oudendijk (afname 8) Andijk Warder Natuurhistorisch jaarverslag

10 2.4 Voorjaarstrek 2011 langs de telpost Het Monument De voorjaarstrek van 2011 leverde in de 216 teluren 115 soorten op met een totaal aantal vogels van Qua aantal vogels is dat de derde plaats sinds 1998 en wat betreft het aantal soorten neemt 2011 de 8 ste plaats in. jaar aantal vogels aantal soorten De top 3 van 2011 levert net als 2010 de SPREEUW als winnaar met exemplaren, op plaats twee staat wederom de BRANDGANS met individuen en ook de derde plaats is weer voor de GRASPIEPER met stuks. Opvallende zaken in de telling: Het aantal SPREEUWEN was in 2009 sterk afgenomen van naar in was goed voor een opleving naar stuks In 2011 vlogen er minder KOLGANZEN langs dan het jaar ervoor en bijna BRANDGANZEN minder. In 2011 vlogen er 25 SPERWERS langs terwijl er in 2010 geen één werd gezien. KOKMEEUWEN lieten zich met minder zien terwijl juist de KLEINE MANTELMEEUW met 380 meer langs kwam. Bij gevoegd is de totaaltelling van Freek van 2011 zodat u nog eens rustig kan nalezen wat er zo allemaal langs de dijk naar het noorden vliegt. Jan-Pieter de Krijger 10 Natuurhistorisch jaarverslag 2011

11 soort aantal soort aantal Aalscholver 182 Knobbelzwaan 83 Alpengierzwaluw 1 Koekoek 10 Amerikaanse goudplevier 1 Kokmeeuw Barmsijs spec. 1 Kolgans Beflijster 2 Krakeend 1 Bergeend 14 Kramsvogel 581 Blauwe kiekendief 2 Kuifeend 29 Blauwe reiger 23 Lepelaar 2 Boerenzwaluw Nijlgans 59 Bontbekplevier 6 Nonnetje 13 Bonte strandloper 25 Noordse kwikstaart 102 Boomleeuwerik 3 Oeverloper 8 Boompieper 6 Oeverpieper 10 Boomvalk 1 Oeverzwaluw 144 Bosruiter 129 Ooievaar 3 Brandgans Putter 8 Brilduiker 8 Regenwulp 145 Bruine kiekendief 24 Rietgans 10 Buizerd 5 Rietgors 4 Canadese gans spec. 9 Rode wouw 1 Dwergmeeuw 231 Roodpootvalk 2 Ekster 13 Rosse grutto 13 Fuut 3 Scholekster 50 Gaai 1 Sijs 16 Gans spec Slechtvalk 6 Geelpootmeeuw 2 Slobeend 3 Gele kwikstaart 442 Smelleken 1 Geoorde fuut 2 Sperwer 25 Gierzwaluw 234 Spreeuw Goudplevier 689 Steenloper 3 Grasmus 1 Stormmeeuw 517 Graspieper Tafeleend 1 Grauwe gans 506 Tapuit 4 Grauwe kiekendief 3 Toppereend 2 Groene specht 1 Torenvalk 10 Groenling 15 Tureluur 9 Groenpootruiter 55 Turkse tortel 6 Grote bonte specht 1 Veldleeuwerik 61 Grote mantelmeeuw 7 Vink 1 Grote zaagbek 8 Visdief 17 Grote zilverreiger 7 Waterpieper 1 Grutto 326 Watersnip 24 Halsbandparkiet 1 Wespendief 1 Havik 2 Wielewaal 1 Holenduif 14 Wilde eend 6 Houtduif 691 Wilde zwaan 12 Huiszwaluw 84 Wintertaling 25 IJsgors 3 Witgatje 124 Indische gans 1 Witte kwikstaart 263 Kanoetstrandloper 50 Wulp 117 Kauw Zilvermeeuw 406 Kemphaan 191 Zilverplevier 2 Kievit Zwartbuikrotgans 2 Kleine mantelmeeuw 949 Zwarte kraai 23 Kleine plevier 8 Zwarte ruiter 20 Kleine strandloper 7 Zwarte stern 109 Kluut 3 Zwarte wouw 1 Kneu 172 Zwartkopmeeuw 186 totaal aantal soorten 116 Natuurhistorisch jaarverslag

12 2.5 Najaarstrek-telling 2011 bij De Nek Freek heeft noodgedwongen de najaarstrek niet bij De Nek geteld maar bij Het Monument. Dit alles door de dijkversterking die het onmogelijk maakte om De Nek goed te bereiken. In de 214,5 uur heeft Freek op zijn alternatieve plek vogels geteld verdeel over 117 soorten. Dat zijn in alle opzichten de laagste aantallen vanaf 1999 maar de andere locatie heeft daar zeker aan bijgedragen. jaar aantal vogels aantal soorten De top drie van 2011 wordt wederom aangevoerd door de SPREEUW met exemplaren. Op de tweede plaats komt de BOERENZWALUW met individuen en de nummer drie van dit jaar is de GOUDPLEVIER met exemplaren. De aantallen van dit jaar kunnen natuurlijk vergeleken worden met die van 2010 maar omdat de plek zo anders is als normaal heeft dat geen zin. De dijkversterking zal in 2012 worden afgerond waardoor het komende jaar weer vergelijkingsmateriaal zal opleveren. Voor het totale overzicht verwijs ik u naar de totaaltabel van Freek zijn telling bij De Nek. Jan-Pieter de Krijger 12 Natuurhistorisch jaarverslag 2011

13 soort aantal soort aantal Aalscholver Kolgans Amerikaanse goudplevier 1 Koperwiek Barmsijs spec. 8 Krakeend 52 Bergeend 58 Kramsvogel Blauwe kiekendief 1 Krombekstrandloper 1 Blauwe reiger 52 Kuifeend 132 Boerenzwaluw Lepelaar 53 Bontbekplevier 10 Merel 2 Bonte strandloper 37 Middelste zaagbek 4 Boomleeuwerik 3 Nijlgans 138 Bosruiter 4 Nonnetje 2 Brandgans 465 Oeverloper 13 Brilduiker 4 Oeverpieper 3 Bruine kiekendief 5 Oeverzwaluw 59 Buizerd 6 Pijlstaart 46 Canadese gans spec. 11 Pimpelmees 4 Dodaars 2 Purperreiger 4 Drieteenstrandloper 3 Putter 144 Fitis 1 Regenwulp 10 Fuut 21 Rietgans spec. 470 Gaai 1 Rietgors 8 Gans spec Ringmus 62 Gele kwikstaart 246 Rosse grutto 1 Geoorde fuut 1 Scholekster 56 Gierzwaluw 460 Sijs 19 Goudplevier Slechtvalk 1 Graspieper Slobeend 35 Grauwe gans Smelleken 1 Groenling 96 Smient 366 Groenpootruiter 14 Sneeuwgors 1 Grote bonte specht 4 Sperwer 13 Grote gele kwikstaart 2 Spreeuw Grote lijster 8 Steenloper 2 Grote mantelmeeuw 65 Stormmeeuw Grote zaagbek 5 Tafeleend 21 Grote zilverreiger 23 Tapuit 13 Grutto 131 Temmincks strandloper 1 Havik 1 Tjiftjaf 1 Heggenmus 1 Torenvalk 2 Holenduif 48 Tureluur 38 Houtduif Turkse tortel 10 Huiszwaluw 803 Veldleeuwerik 691 IJsgors 1 Vink 382 IJsvogel 1 Visdief 66 Kanoetstrandloper 7 Watersnip 749 Kauw 148 Wespendief 2 Keep 5 Wilde eend 133 Kemphaan 44 Wilde zwaan 9 Kievit Wintertaling 15 Kleine mantelmeeuw 347 Witgatje 27 Kleine plevier 2 Witte kwikstaart 101 Kleine strandloper 3 Wulp 134 Kleine zilverreiger 2 Zanglijster 10 Kleine zwaan 6 Zilvermeeuw 244 Kluut 5 Zwartbuikrotgans 14 Kneu 47 Zwarte ooievaar 3 Knobbelzwaan 57 Zwarte ruiter 9 Koereiger 1 Zwartkopmeeuw 6 Kokmeeuw totaal aantal soorten 117 Natuurhistorisch jaarverslag

14 2.6 Zeevangtelling 2011 In 2011 hebben wij als KNNV vogelwerkgroep Hoorn/West-Friesland de Zeevangtelling weer uitgevoerd. In de maanden januari, februari en maart en in oktober, november en december 2011 zijn de vogelaantallen in het Zeevanggebied geteld. De Zeevangtelling is hiermee in zijn 12 de teljaar beland. Een telseizoen loopt telkens van oktober tot en met maart van het volgende jaar. In november 2000 zijn we gestart met de tellingen. Vanaf het eerste telmoment waren voldoende enthousiaste tellers bereid om mee te werken. Nu is in 2011 nog altijd een vaste kern tellers aanwezig van de mensen die vanaf het eerste moment hebben meegewerkt. Naast deze vaste deelnemers zijn er steeds ook gelegenheidstellers om bij het in kaart brengen van de vogelaantallen te helpen. Door zonder onderbreking in al deze jaren de vogels in het Zeevanggebied te tellen, is een mooie reeks van vogelaantallen gedurende meer dan 10 jaar ontstaan. In de tabel zijn de totale aantallen aangetroffen vogels per maand, van het gehele telgebied, vermeld. Deze reeks geeft aan hoe het de vogels vergaat in De Zeevang. Het oppervlak van het gebied dat telkens wordt geteld meet ha (zie kaartje). Onder het Zeevanggebied vallen: Beetskoog, Floriskoog, Rietkoog, Oosterkoog, Kleine- en Grote Westerkoog, en polder Zeevang. Een groot deel (1.800 ha) van het Zeevanggebied is in 2005 aangewezen als Natura 2000 gebied. Het Natura 2000 gebied ligt geheel in polder de Zeevang (zie kaartje hierboven). Van ieder Natura 2000 gebied moet een beheerplan worden gemaakt. Momenteel wordt voor het gebied hieraan gewerkt. In het beheerplan wordt aangegeven, hoe het landschap geschikt kan blijven voor de vogels. Voor De Zeevang zijn een aantal vogelsoorten genoemd die belangrijk zijn omdat het landschap van het gebied uitermate geschikt voor ze is om er te verblijven. Het gaat hierom de: KLEINE ZWAAN, BRANDGANS, GOUDPLEVIER, GRAUWE GANS, SMIENT, KIEVIT, GRUTTO, WULP. Het is van belang dat het Zeevanglandschap geschikt blijft voor deze vogels. Als we naar de vogelaantallen tabel kijken, zien we gedurende 10 telseizoenen bij een aantal vogelsoorten grote verschillen in aantallen. Twee soorten wil ik uitlichten: KNOBBELZWAAN en KLEINE ZWAAN. Onze telgegevens worden doorgegeven aan Sovon vogelonderzoek Nederland. Door de gegevens in te voeren bij een landelijk onderzoek instituut, kunnen de gegevens die wij vergaren landelijk worden ingezet. Als tegenprestatie heeft Sovon voor ons de gegevens weer oproepbaar gemaakt. 14 Natuurhistorisch jaarverslag 2011

15 Overzicht getelde vogels in 2011 Teldatum 16-jan 13-feb 13-mrt 23-okt 13-nov 18-dec soort aantal aantal aantal aantal aantal aantal Dodaars 1 Fuut Dikbekfuut Aalscholver Koereiger Kleine zilverreiger Grote zilverreiger Purperreiger Blauwe reiger Lepelaar Knobbelzwaan Zwarte zwaan Kleine zwaan 4 8 Wilde zwaan Rietgans 2 Kleine rietgans Kolgans Grauwe gans Soepgans Indische gans Canadese gans (kl) Brandgans Rotgans 1 Nijlgans Casarca Bergeend Smient Krakeend Wintertaling Wilde eend Soepeend Pijlstaart 9 Zomertaling Slobeend Tafeleend Kuifeend Brilduiker 10 6 Nonnetje Grote zaagbek Middelste zaagbek Bruine kiekendief Blauwe kiekendief 2 Havik Sperwer Buizerd Ruigpootbuizerd Torenvalk Smelleken Slechtvalk Fazant Waterral Waterhoen Meerkoet Scholekster Bontbekplevier 1 Goudplevier Zilverplevier Kievit Kleine strandloper Bonte strandloper 3 Kemphaan Watersnip Grutto 439 IJslandse grutto Wulp Zwarte ruiter 4 Tureluur Witgat 1 Groenpootruiter Kokmeeuw Stormmeeuw Kleine mantelmeeuw 3 2 Zilvermeeuw Grote mantelmeeuw Holenduif Houtduif Turkse tortel Roodborsttapuit IJsvogel Grote bonte specht 1 Veldleeuwerik Boerenzwaluw 1 Graspieper Waterpieper Gele kwikstaart Witte kwikstaart 8 1 Rouwkwikstaart Merel Kramsvogel Koperwiek Grote lijster Baardmannetje Spreeuw Ekster Kauw Zwarte kraai Roek Keep Vink Putter Huismus Ringmus Sneeuwgors Rietgors 10 aantal aantal soorten Natuurhistorisch jaarverslag

16 2.7 De Grote zilverreiger in ons waarnemingsgebied Er is in 2011 geen vogel, die voor meer voor dynamiek heeft gezorgd in ons waarnemingsgebied dan de GROTE ZILVERREIGER. Het aantal waarnemingen van deze soort groeide explosief. Was het in 2005 nog een zeldzame verschijning in onze polders; nu wordt hij overal gezien. Wat is er mooier om een vogelsoort te zien verschijnen als vaste bewoner van het landschap. De GROTE ZILVER- REIGER. is er zo een. Nu in 2011 heeft bijna ieder kennis genomen van het voorkomen van de witte reiger. Nadat eerst de oplettende vogelaars de vogel konden spotten als zeldzaamheid is na 6 jaar het zien van de vogel een gewone waarneming geworden. Op de waarnemingen site waarnemingen Hoorn e.o. en in onze eigen KNNV waarnemingen archief is dit mooi vastgelegd. Ook de Zeevangtelling maandelijks gehouden door de KNNV vogelwerkgroep Hoorn geeft een mooi beeld van de vestiging van de GROTE ZILVERREIGER. in ons waarnemingsgebied. Bij ons gaat het om vogels die na het broedseizoen komen pleisteren in de voedselrijke polders. Broedvogels zijn nog niet vastgesteld. Er zijn wel vogels die het gehele jaar in het gebied verblijven. En er zijn ook slaapplaatsen bekend Ik heb door de waarnemingen site Waarnemingen Hoorn te doorzoeken, een aantal kaartjes samengesteld. Voor de aantallen van Noord-Holland en van geheel Nederland waarneming.nl. Waarnemingen Hoorn is hier een onderdeel van. Het KNNV waarnemingarchief heb ik ook geraadpleegd. Als eerste bron geef ik de aantallen verloop van de Zeevangtelling weer. 16 Natuurhistorisch jaarverslag 2011

17 Zeevangteling Tijdens de Zeevangtelling die in 2011 zijn 12 de teljaar is ingegaan, is mooi vastgesteld hoe en wanneer de GROTE ZILVERREIGER in ons waarnemingsgebied is ingestroomd. Wij zien eerst langs het Markermeer een aantal losse waarnemingen. Vanaf 2006 begint zich een vaste aanwezigheid af te tekenen in het Zeevanggebied. Natuurhistorisch jaarverslag

18 Plaatsen waar Grote zilverreiger in 2011 is gezien Plaatsen waar Grote zilverreiger in 2009 is gezien Waarnemingen Hoorn e.o. Via deze site is ook mooi te zien hoe en waar de GROTE ZILVERREIGER ons gebied heeft bevolkt. Wat opvalt, is dezelfde vooruitgang in het aantal waarnemingen en aantallen in vergelijk met de Zeevangtelling. We zien ook in de tabel dat de soort het meest voorkomt in voor- en najaar. Het overzomeren neemt duidelijk toe. Plaatsen waar Grote zilverreiger in 2007 is gezien Plaatsen waar Grote zilverreiger in 2005 is gezien We zien op de kaartjes hierboven de verspreiding over ons KNNV waarnemingsgebied. Opvallend is dat de gebieden aan de Marker- en IJselmeer kant het meest en eerst gekoloniseerd zijn. We zien echter de verspreiding alsmaar meer het binnenland ingaan. Vermeld moet worden dat de meeste waarnemers hun werkgebied langs de kuststrook hebben. Ben Pronk 18 Natuurhistorisch jaarverslag 2011

19 2.8 Grutto in De Zeevang Inleiding Het gaat al enkele decennia slecht met de weidevogels in Nederland. Zo neemt de GRUTTO in de periode jaarlijks met 4% af, zodat de stand nu 40% lager is dan in Wel laten de laatste jaren geen verdere afname zien (Sovon vogelbalans 2011). Zeevang De Zeevang is een van de betere weidevogelgebieden in Nederland. Hier broedden in 2006, volgens tellingen van de provincie, 999 broedparen. Vermoedelijk was dat aantal redelijk stabiel over de laatste 20 jaren. In 2009 zijn in hetzelfde gebied, weer door de provincie, 863 broedparen geteld. Dit betekende een forse afname van bijna 14% in drie jaren. Voor alle duidelijkheid: bij de tellingen gaat het zowel om agrarisch gebied als om reservaten. Als veldmedewerker van de agrarische natuurvereniging Waterlandendijken kom ik in de broedtijd heel vaak in het gebied. Zo zag ik dus ook wel de algemene afname, maar per gebied was dat beeld heel anders! Ik zag dat in sommige gebieden de GRUTTO S inderdaad afnamen, maar er waren ook gebieden waar de soort toenam. Vanaf 2010 ben ik daarom per deelgebied het aantal broedparen beter gaan bijhouden, om zo schattingen te kunnen maken van de aantallen. Aan de hand van nestenopgave van boeren, telling van alarmerende paren (geslaagde broedgevallen) en tellingen van territoria op percelen met een maaidatum, kan ik aardig inschatten hoeveel GRUTTO paren in een gebied broeden. Voor de aantallen in de reservaten van SBB gebruik ik de aantallen zoals geteld door medewerkers van SBB en worden gepubliceerd in dit jaarverslag. Als ik dit schrijf zijn de tellingen van de reservaten in 2011 nog niet gepubliceerd, daarom heb ik hiervoor de aantallen van 2010 gebruikt. Het gebied is onderverdeeld in 12 deelgebieden. In 2006 en 2009 is er door de provincie geteld, de aantalen van 2011 zijn geschat / 2006 Beetskoog west % Beetskoog oost / Kleine koog % Kogen % Westerkoog % Etersheim - Warder % Warder - Bellis % Bellis - Edam % Reservaat Middelie % Oosthuizen - Klemweg % Klemweg - Edam % Middelie - spoorlijn % Oosthuizen - Kwadijk % Zeevang totaal % Tabel: Aantallen broedparen Grutto in De Zeevang en vergelijking tussen 2011 en 2006 In de laatste kolom ziet u het percentage toe- of afname tussen 2011 en Natuurhistorisch jaarverslag

20 Gruttokaart Zeevang - verdeeld in deelgebieden Op de bovenstaande kaart ziet u de gebieden afzonderlijk ingetekend, en het cijfer in de gebieden geeft aan hoeveel broedparen in 2006 zijn geteld. Cijfer met een pijltje naar beneden geeft aan dat de aantallen in 2011 zijn afgenomen, een omcirkeld cijfer geeft aan dat de aantallen ongeveer gelijk zijn gebleven een cijfer met een pijltje omhoog betekent toename. 20 Natuurhistorisch jaarverslag 2011

21 Bespreking Het algemene beeld laat het volgende zien: In de periode zijn de aantallen afgenomen met bijna 14%. In de periode zijn de aantallen weer toegenomen met 8%. Per deelgebied zien we grote verschillen, van -60% tot +82%. Belangrijke oorzaken van verschuivingen zijn wel aan te geven: - de bedrijfsvoering; - de waterstand; - predatie. Zo zien we een verschuiving van GRUTTO S van intensieve bedrijven naar extensieve bedrijven. Vaak gaat een intensieve bedrijfsvoering samen met een laag waterpeil. Hier zijn de GRUTTO S kennelijk niet blij mee. Anderzijds is een extensieve bedrijfsvoering in De Zeevang inherent aan een hoog waterpeil. In deze gebieden neemt de stand dus toe, mits. predatie niet te hoog wordt. Zo zijn in enkele gebieden al jarenlang VOSSEN actief, en dan werkt een extensieve bedrijfsvoering met en hoog waterpeil ook niet meer; alle nesten worden gewoon leeg gevreten. In de zuidoosthoek zijn stevige klappen gevallen. Hier worden al jaren niet of nauwelijks jonge GRUTTO S groot en rond de noordgrens van dit gebied proberen de GRUTTO S het niet eens meer. Beheer In de Zeevang wordt ongeveer 30% laat gemaaid, dat wil zeggen vanaf juni. Het gaat dan om reservaten van Staatsbosbeheer, particulier natuurbeheer en contracten laat maaien afgesloten door de agrarische natuurvereniging. Volgens landelijk onderzoeken moet 30% laat maaien voldoende zijn om een goede GRUTTOstand te behouden. Er zijn wel enige randvoorwaarden: waterstand moet voldoende hoog zijn, de predatie moet niet te hoog worden en de percelen met een maaidatum moeten gunstig liggen ten opzicht van de gruttogebieden. Het beleid van de natuurvereniging is erop gericht die percelen te contracteren die inderdaad op de goede plek liggen. Daarnaast is dit jaar op 170 hectaren op het laatste moment besloten om het maaien enkele weken uit te stellen omdat er kuikens aanwezig waren. Het is een ad hoc maatregel, maar levert wel direct resultaat op. Als na deze 2 weken de percelen alsnog worden gemaaid, zijn de GRUTTO-kuikens al lang vertrokken naar andere percelen. Gezien de resultaten, zijn we op de goede weg. Marco van der Lee Natuurhistorisch jaarverslag

22 2.9 Broedvogeltellingen Cees Schaper is al jaren een van de vaste broedvogeltellers die voor SBB een aantal gebieden bezoekt om daar de broedvogelpopulatie in kaart te brengen. Ook in 2011 heeft Cees de gebieden weer regelmatig bezocht en de broedvogels in kaart gebracht. Een tijdrovende klus die toch elk jaar weer de moeite waard is. Een jarenlange telreeks is een waardevol gegeven om trends waar te nemen en daar dan eventueel beheer op aan te passen. De gegevens die Cees dit jaar verzamelde in zijn telgebieden staan hieronder in de tabellen weergegeven. Jan Pieter de Krijger De Ven De Nek Uiterdijken van Schelinkhout soort aantal soort aantal soort Fuut 9 Dodaars 3 Grauwe gans 48 Fuut 1 Grote Canadese gans 1 Grauwe gans 90 Nijlgans 1 Canadese gans 3 Bergeend 3 Brandgans 2 Krakeend 2 Nijlgans 2 Wilde Eend 8 Bergeend 8 Kuifeend 2 Krakeend 7 Bruine kiekendief 2 Wilde eend 16 Fazant 3 Zomertaling 1 Meerkoet 4 Slobeend 3 Scholekster 2 Tafeleend 8 Kievit 5 Kuifeend 7 Grutto 14 Waterhoen 3 Tureluur 5 Meerkoet 10 Houtduif 3 Scholekster 5 Grote bonte specht 1 Kluut 1 Winterkoning 3 Kievit 16 Heggenmus 4 Grutto 26 Merel 2 Tureluur 9 Snor 1 Kokmeeuw 230 Rietzanger 22 Witte kwikstaart 1 soort Bosrietzanger 1 Winterkoning 2 Kleine karekiet 16 Heggenmus 1 Zwartkop 1 Merel 1 Tjiftjaf 1 Kleine karekiet 3 Fitis 2 Tjiftjaf 1 Baardman 1 Fitis 1 Ekster 1 Ekster 1 Zwarte kraai 1 Zwarte kraai 1 Vink 2 Vink 2 Rietgors 12 totaal 465 totaal 183 aantal soorten 31 aantal soorten 32 soort aantal Grauwe Gans 2 Kleine Canadese gans 27 Brandgans 36 Bergeend 3 Wilde eend 5 Slobeend 1 Meerkoet 3 Scholekster 3 Kluut 6 Kleine plevier 1 Kievit 56 Grutto 30 Tureluur 14 Kokmeeuw 7 Visdief 58 Graspieper 1 totaal 253 aantal soorten 16 Polder Lichtewater aantal Wilde eend 2 Meerkoet 2 Scholekster 1 Kievit 3 Grutto 10 Tureluur 1 Graspieper 1 totaal 20 aantal soorten 7 Tersluis aantal Scholekster 1 Kievit 10 Grutto 6 Tureluur 10 totaal 27 aantal soorten 4 22 Natuurhistorisch jaarverslag 2011

23 HULK, KOGEN en ZEEVANG inventarisatie verslag van de broedvogels 2011 Natuurhistorisch jaarverslag

24 2.10 Inventarisatieverslag van de broedvogels van De Hulk, De Kogen en (reservaat) Zeevang 2011 Wist u dat u, als bewoner van Noord-Holland tussen Hoorn en Edam, woont in een gebied met unieke natuur? Traditioneel veenweidelandschap, kruidenrijk grasland afgewisseld met moeras en rietvelden in combinatie met voetprinten uit het verleden. Dit landschap biedt plaats aan vele vogelsoorten, dieren en bijzondere planten. Dit verslag geeft u inzicht in de natuurwaarden van de reservaatgebieden De Hulk, De Kogen en het reservaat Zeevang. Kortom, het biedt u een handvat om uw omgeving met andere ogen te bekijken. Woongebied voor mens en vogels Het gebied langs het Markermeer, tussen Hoorn en Edam, lijkt een traditioneel Noord-Hollands veenweidegebied met boerderijen, dorpjes en grasland. Maar er is meer. De Staatsbosbeheer reservaten De Hulk, De Kogen en Zeevang lijken weinig af te wijken van de percelen die in eigendom zijn van particulieren. Ze bestaan voornamelijk uit graslandpercelen die net als rondom de reservaten, door lokale agrariërs worden gebruikt. Het verschil met de omgeving is echter dat de graslandpercelen in de reservaten veelal minder worden bemest en een hoger waterpeil hebben. Door deze lagere mestgift veelal in de vorm van ruige stalmest en hogere waterstand groeien er andere grassoorten dan op normaal agrarisch grasland. Ook groeien er daardoor meer kruiden. Deze kruidenrijkdom is belangrijk voor insecten waar weidevogels dan weer van kunnen profiteren. Het grootste verschil is echter het gebruik van deze percelen in het broedseizoen (15 maart tot 15 juni) dat dan gericht is op de reproductie van de weidevogels. Dit betekent dat hier later gemaaid wordt dan op normale agrarische percelen, pas na 15 juni. Op enkele percelen mag in het broedseizoen wel worden beweid, maar dan slechts met een beperkt aantal stuks koeien of schapen. Door de hogere kruidenrijkdom en beperkte beweiding gaat het de weidevogels hier goed. Naast grasland met weidevogels liggen er in deze reservaten ook stukken rietveld en moeras. Deze verborgen natuurparadijsjes bieden onderdak aan andere vogelsoorten zoals KLEINE KARE- KIET, SNOR en BLAUWBORST. Ook de NOORDSE WOELMUIS voelt zich thuis in deze natte terreinen. De NOORDSE WOELMUIS komt alleen in een klein deel van Nederland voor. Bieden de graslanden in het voorjaar broedgelegenheid voor weidevogels, in de winter verblijven hier duizenden vogels uit noordelijke streken. Dit zijn er zoveel dat de Zeevang voor deze vogels is aangewezen als Natura 2000 gebied. Hetgeen betekent dat op Europese schaal gezien de Zeevang van grote waarde is voor deze vogels en er speciale beschermingsmaatregelen voor worden genomen. Inventarisatie Jaarlijks worden door vrijwilligers van de KNNV (Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging / Vereniging voor veldbiologie) afdeling Hoorn/West-Friesland de broedvogels geteld in de reservaten. Zij tellen de vogels met verrekijkers en telescopen vanaf de wegen en dijken. Dit tellen van de broedvogels gebeurt op een landelijk gestandaardiseerde manier. Behalve de broedvogels tellen zij in de winter ook de vogels die er doortrekken of komen overwinteren. Op enkele percelen inventariseren de vrijwilligers ook de planten. Dit verslag is een samenwerking tussen de betrokken KNNV vrijwilligers en de boswachter van Staatsbosbeheer. Algemeen Het reservaat De Hulk ligt geheel buitendijks tussen Hoorn en Scharwoude. De terreinen die samen het reservaat De Kogen vormen omringen Schardam bijna geheel, zowel binnen als buitendijks. De Hulk en De Kogen bestaan grotendeels uit grasland. Ook is er water, moeras en rietland te vinden. De overzichtskaart zie volgende bladzijde geeft de ligging van De Hulk en de verschillende deelgebieden van het reservaat De Kogen. Het reservaat Zeevang ligt ten zuiden van Warder, ingeklemd tussen de Zesstedenweg en de Klemweg. 24 Natuurhistorisch jaarverslag 2011

25 O Overzichtskaart reservaatgebieden Kogen en Hulk Voorjaar 2011 De winter van 2010/11 was de derde winter op rij met ijs in de sloten. Bijzonder was wel dat de ijsperiode deze winter in november en december viel. Vanaf medio februari tot eind mei viel er in dit deel van ons land geen neerslag van betekenis. Wel heeft in deze periode de zon veel meer dan normaal geschenen. Dit leverde een historisch gezien hoog verdampingsoverschot op. Weidevogels houden van een nat voorjaar. Het voorjaar van 2011 was echter droog. Door de droogte is in ons land een deel van de weidevogels niet tot broeden gekomen. Zij hebben te weinig eten kunnen vinden om in de juiste conditie te komen om te gaan broeden. Gelukkig zijn de percelen in De Hulk, De Kogen en het reservaat Zeevang veelal laag gelegen en hebben ze veel natte greppels. Dit, samen met het grote aantal sloten die ook nog eens een hoog peil hebben, heeft ervoor gezorgd dat er in De Hulk, De Kogen en reservaat Zeevang voor de weidevogels aanzienlijk minder problemen waren door de droogte dan buiten deze gebieden. Natuurhistorisch jaarverslag

26 Inventarisatie 2011 Hieronder worden in het kort de bijzonderheden van dit broedseizoen per deelgebied vermeld. De gebieden zijn veelal vanaf 1985 jaarlijks geïnventariseerd. Vanwege de leesbaarheid zijn echter alleen de cijfers vanaf het jaar 2000 van elk jaar weergegeven. Voor geïnteresseerden zijn de inventarisatie gegevens van alle jaren beschikbaar, stuur hiervoor een verzoek naar het mailadres: De Hulk 8 ha grasland en 2 ha water. Tellers Harry Fabritius en Peter de Lange. Dit minireservaat is vanaf de voormalige Zuiderzeedijk prachtig te overzien. Kijk je in de maanden april, mei en juni over dit gebied dan valt de enorme drukte aan vogels op. Als eerste vallen de grote aantallen meeuwen en ganzen op. Kijk je echter beter dan zijn er nog veel meer vogelsoorten te zien. Een aanrader is het om hier een keer in de broedperiode met een verrekijker op de dijk te gaan zitten en goed op de meeuwen te letten in de kolonie. Je wordt dan getuige van taferelen die je normaal gesproken alleen van een natuurfilm kent. De drukte van meeuwen en ganzen heeft ervoor gezorgd dat vogelsoorten die wat minder dominant zijn in aantal zijn afgenomen, zoals: de KIEVIT, TURELUUR en GRUTTO. Een soort die deze drukte juist opzoekt is de ZWARTKOPMEEUW. Deze zeldzame soort heeft zich hier dit jaar voor het eerst gevestigd, midden in de kolonie KOKMEEUWEN. Door het al jaren rapen van de ganzeneieren lijkt de populatie ganzen zich hier te stabiliseren. Dit in tegenstelling tot de ganzenpopulatie rondom De Hulk, deze neemt nog jaarlijks toe. DE HULK Fuut Knobbelzwaan Grauwe gans Bastaard gans Kolgans 3 2 Brandgans Canadese gans Nijlgans Bergeend Slobeend Zomertaling Wintertaling Krakeend Tafeleend 1 Kuifeend Scholekster Kluut Kleine plevier Kievit Grutto Tureluur Visdief Kokmeeuw Zwartkopmeeuw 3 Waterhoen 2 Tabel 1: Vastgestelde territoria De Hulk 26 Natuurhistorisch jaarverslag 2011

27 Bedijkte Waal 2 ha nat grasland en 2 ha water. Tellers Harry Fabritius en Peter de Lange. Dit litteken uit de tijd dat de Zuiderzee nog door de dijken brak, is eveneens prachtig vanaf de dijk te zien. Behalve het doorbraak meertje zijn hier, in het zuidelijke grasland, nog de kuilen te vinden waar men in het verleden de klei heeft gewonnen om de dijk te repareren. Plekken waar zulke eeuwenoude cultuurhistorische sporen nog in het veld zichtbaar zijn, zijn tegenwoordig een zeldzaamheid. Hoewel weidevogels normaal gesproken in grote uitgestrekte open gebieden broeden, trekken de graslandjes naast het doorbraak meertje door hun nattigheid toch weidevogels aan. TURELUUR en KIEVIT voelen zich hier daardoor toch thuis. BEDIJKTE WAAL Fuut Dodaars Knobbelzwaan Grauwe gans 10 0 Bergeend Zomertaling Krakeend Slobeend Kuifeend Tafeleend Meerkoet 1 2 Waterhoen 1 Scholekster Kievit Watersnip 1 0 Grutto Tureluur Veldleeuwerik Graspieper Gele kwikstaart Tabel 2: Vastgestelde territoria Bedijkte Waal Rietkoog 23 ha grasland. Tellers Harry Fabritius en Peter de Lange. Het mooiste plekje om De Rietkoog te bekijken is de parkeerplaats naast de weg aan de zuidzijde van De Rietkoog, bij het informatiepaneel. Hiervandaan zijn niet alleen de vogels goed te zien, maar ook cultuurhistorische elementen zoals de restanten van kleiputjes en een oud kerkepad dat vroeger doorliep naar Scharwoude en Hoorn. Wat de broedvogels betreft is het aantal broedparen na de voorjaarstorm van maart 2002, waarbij De Rietkoog een maand onderwater gestaan heeft, niet meer zo hoog gekomen als daar voor. Toch is het aantal GRUTTO S, KIEVITEN en TURELUURS nog hoog te noemen en lijken hun populaties stabiel. De SCHOLEKSTER en SLOBEEND hebben het hier moeilijk. De Rietkoog lijkt de laatste jaren in najaar en winter steeds meer bezocht te worden door naar het zuiden trekkende vogels en vogelsoorten die in ons land overwinteren. Let maar eens op de grote aantallen SMIENTEN en WULPEN die er in de herfst en winter te zien zijn. Natuurhistorisch jaarverslag

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

Routekaart 2011. Natura 2000-gebied en Nationaal Park Lauwersmeer 15 mei 2011. Inschrijving Bosschuur Staatsbosbeheer

Routekaart 2011. Natura 2000-gebied en Nationaal Park Lauwersmeer 15 mei 2011. Inschrijving Bosschuur Staatsbosbeheer Natura 2000-gebied en Nationaal Park Lauwersmeer 15 mei 2011 Routekaart 2011 Inschrijving Bosschuur Staatsbosbeheer Welkom op het Frysk Fûgelpaad 2011 Deze vogelspotwandeling wordt gehouden in Nationaal

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit

Nadere informatie

WETLAND TELLINGEN LEPELAARPLASSEN: 2013

WETLAND TELLINGEN LEPELAARPLASSEN: 2013 1 WETLAND TELLINGEN LEPELAARPLASSEN: 2013 TOTALE KENGETALLEN 50,000 45,000 40,000 35,000 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 Lepelaarsplassen: Totaal aantal vogels per jaar 5,000 Aantal Zonder wilgenbos

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

Werkgebied VWG-Zutphen Oppervlak: ha

Werkgebied VWG-Zutphen Oppervlak: ha Werkgebied VWG-Zutphen Oppervlak: 19.227 ha Overzicht verdeling werkgebied in Deelgebieden - Telgebieden KN1 KN2 KN3 KN6 KN5 KN4 GE7 GE6 GE5 GE4 GE2 GE3 GE1 VB11 TE5 TE4 TE3 TE2 TE1 HC5 HC4 HC3 HC2 HC1

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

Big Days Groot-Amsterdam

Big Days Groot-Amsterdam Fuut 1 1-2 1-2 1-4 1-4 1-5 x 7 Roodhalsfuut x 1 Geoorde Fuut 1-2 x 2 Dodaars 1 1-2 1-2 1-4 1-4 1-5 x 7 Aalscholver 1 1-2 1-2 1-4 1-4 1-5 x 7 Roerdomp 4 1 Groene Reiger 2-3 1 Kleine Zilverreiger 4 1 Grote

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

Natuurhistorisch Jaarverslag 2013

Natuurhistorisch Jaarverslag 2013 Natuurhistorisch Jaarverslag 2013 afdeling Hoorn/West-Friesland Index verslag pagina 1 Inleiding 3 2 Vogels 2.1 Gegevensbronnen 4 2.2 Welke soorten kwamen er langs in 2013? 5 2.3 Verslag Huiszwaluwen 1991

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

Checklist van de vastgestelde vogelsoorten binnen Blokkersdijk

Checklist van de vastgestelde vogelsoorten binnen Blokkersdijk Checklist van de vastgestelde vogelsoorten binnen Blokkersdijk Gegevens bijgewerkt tot 12.12.2008 1. Toelichting Lijst A: alle soorten, uitgenomen die van Lijst B Lijst B: soorten die mogelijk, waarschijnlijk

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit

Nadere informatie

Lepelaar vrij schaars klein aantal klein aantal

Lepelaar vrij schaars klein aantal klein aantal Sectie cursisten In de "nieuwe zakgids vogels" wordt bij veel vogelsoorten helaas verkeerde informatie weergegeven over hun voorkomen in Nederland. In de tabel hieronder vind je de juiste gegevens. Broedvogels

Nadere informatie

Required species Belgium Number 1, 2 and 3 are required for pictures and sounds No number means not required

Required species Belgium Number 1, 2 and 3 are required for pictures and sounds No number means not required Required species Belgium Number 1, 2 and 3 are required for pictures and sounds No number means not required Species Pictures Sounds Dodaars 2 2 Kuifduiker 3 Geoorde Fuut 3 Kuhls Pijlstormvogel 3 Noordse

Nadere informatie

Required species Netherlands Number 1, 2 and 3 are required for pictures and sounds No numbers means not required

Required species Netherlands Number 1, 2 and 3 are required for pictures and sounds No numbers means not required Required species Netherlands Number 1, 2 and 3 are required for pictures and sounds No numbers means not required Species Pictures Sounds Dodaars 2 2 Roodhalsfuut 3 Fuut 2 Kuifduiker 3 Geoorde Fuut 3 Kuhls

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

BMP rapport Gat van Pinte 2013

BMP rapport Gat van Pinte 2013 BMP rapport Gat van Pinte 2013 Bert van Broekhoven VWG De Steltkluut November 2013 1 van 9 BMP Gat van Pinte 2013 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Gebiedsbeschrijving Gat van Pinte... 3 4. De looproute... 5

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

BMP rapport Gat van Pinte 2012

BMP rapport Gat van Pinte 2012 BMP rapport Gat van Pinte 2012 Bert van Broekhoven VWG De Steltkluut Juli 2012 1 van 9 BMP Gat van Pinte 2012 Inhoud: Pagina 1. Inleiding 3 2. Gebiedsbeschrijving 3 3. Telrondes 3 4. De looproute 4 5.

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

BMP rapport. Gat van Pinte 2014. Bert van Broekhoven VWG De Steltkluut September 2014

BMP rapport. Gat van Pinte 2014. Bert van Broekhoven VWG De Steltkluut September 2014 BMP rapport Gat van Pinte 2014 Bert van Broekhoven VWG De Steltkluut September 2014 1 van 10 BMP Gat van Pinte 2014 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Gebiedsbeschrijving Gat van Pinte... 3 3. De telronden...

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

Euro Birdwatch 2012 Jaarlijkse trekteldag

Euro Birdwatch 2012 Jaarlijkse trekteldag Euro Birdwatch 2012 Jaarlijkse trekteldag Op 6 oktober jongstleden, was het de 17 e keer dat Vogelwacht-Limburg deelnam aan de ondertussen traditionele, jaarlijkse vogeltrekteldag, de laatste jaren ook

Nadere informatie

Natuurhistorisch Jaarverslag 2003

Natuurhistorisch Jaarverslag 2003 Natuurhistorisch Jaarverslag 2003 afdeling Hoorn/West-Friesland Index verslag pagina 1 Inleiding 3 2 Vogels 2.1 Gegevensbronnen 4 2.2 Verslag bijzondere waarnemingen in het jaar 2003 5 2.3 Verslag Huiszwaluwproject

Nadere informatie

BMP rapport. Gat van Pinte 2017

BMP rapport. Gat van Pinte 2017 BMP rapport Gat van Pinte Foto: Zingende Tjiftjaf (BvB) Bert van Broekhoven VWG De Steltkluut September 1 van 11 BMP Gat van Pinte Inhoud 2. Gebiedsbeschrijving Gat van Pinte... 3 3. De telronden... 4

Nadere informatie

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen, aangevuld met informatie uit de Sovon-meetnetten (Netwerk Ecologische

Nadere informatie

Voor die teller die in het broedseizoen boven de 100 soorten in zijn blok uitkomt is er een leuke verrassing (zie hieronder).

Voor die teller die in het broedseizoen boven de 100 soorten in zijn blok uitkomt is er een leuke verrassing (zie hieronder). Introductie Nu er nog een paar weken te gaan zijn voor het einde van de tweede broedvogelperiode is er nog net even tijd voor een nieuwsbrief. Veel tellers hebben ondanks het matige weer de meeste van

Nadere informatie

Nieuwsbrief PTT Januari 2018

Nieuwsbrief PTT Januari 2018 Wind/temperatuur Neerslag Nieuwsbrief PTT Januari 2018 Willem van Manen Het weer tijdens de tellingen Er bestond een indruk dat het weer in 2017 bepaald niet meezat, wat me op het idee bracht om eens te

Nadere informatie

Vogellijst Soort / Datum 29.jun 30.jun 1.jul 2.jul 3.jul 4.jul 5.jul 6.jul 7.jul / TOT

Vogellijst Soort / Datum 29.jun 30.jun 1.jul 2.jul 3.jul 4.jul 5.jul 6.jul 7.jul / TOT Soort / Datum 29.jun 30.jun 1.jul 2.jul 3.jul 4.jul 5.jul 6.jul 7.jul / TOT Roodkeelduiker Parelduiker Ijsduiker Geelsnavelduiker Kuifduiker Geoorde Fuut Dodaars 1 1 1 1 Fuut 1 1 1 1 Roodhalsfuut Noordse

Nadere informatie

Broedvogel Monitoring Project. Bakelse Plassen inclusief golfbaan Stippelberg. voorjaar 2012

Broedvogel Monitoring Project. Bakelse Plassen inclusief golfbaan Stippelberg. voorjaar 2012 Broedvogel Monitoring Project Alle soorten (BMP A) Bakelse Plassen inclusief golfbaan Stippelberg voorjaar 2012 Vogelwerkgroep t Vuggelke, IVN Bakel-Milheeze-Rips Dit rapport is opgesteld op verzoek van

Nadere informatie

Soortenlijst vogels Vogel- en Florareis Armenië 29 april t/m 10 mei 2015 Kaukasus Plus Reizen pag. 1

Soortenlijst vogels Vogel- en Florareis Armenië 29 april t/m 10 mei 2015 Kaukasus Plus Reizen pag. 1 Aziatische Steenpatrijs 3 x x x Patrijs 1 x Kwartel 1 x Casarca 3 x x x Krakeend 2 x x Wilde eend 6 x x x x x x Slobeend 1 x Zomertaling 2 x x Wintertaling 1 x Krooneend 2 x x Tafeleend 3 x x x Kuifeend

Nadere informatie

Birdwatching: hoofdstuk 1/3 evaluatie van de beheersmaatregelen

Birdwatching: hoofdstuk 1/3 evaluatie van de beheersmaatregelen Birdwatching: hoofdstuk 1/3 evaluatie van de beheersmaatregelen Alle bij de NGF aangesloten clubs worden jaarlijks uitgenodigd deel te nemen aan een vogelteldag. De bedoeling is op dezelfde dag eind april

Nadere informatie

Vogelmonitoring Midden-IJsselmonde N. Godijn

Vogelmonitoring Midden-IJsselmonde N. Godijn Vogelmonitoring Midden-IJsselmonde 2014 N. Godijn Vogelmonitoring Midden-IJsselmonde 2014 Auteur: Niels Godijn Plaats: Poortugaal Datum: 31 januari 2015 Opdrachtgever: In samenwerking met: ARK Natuurontwikkeling

Nadere informatie

KNNV afdeling Hoorn/West-Friesland. Natuurhistorisch jaarverslag 2017 & 18

KNNV afdeling Hoorn/West-Friesland. Natuurhistorisch jaarverslag 2017 & 18 Natuurhistorisch jaarverslag 2017 & 18 afdeling Hoorn/West-Friesland Natuurhistorisch jaarverslag 2017 & 2018 1 Colofoon: Eindredactie : Jan-Pieter de Krijger Samenstelling : Egbert Baars en Jan-Pieter

Nadere informatie

Wintertelling 2012/13 voor de Vogelatlas in Noord Holland Noord en Zuid

Wintertelling 2012/13 voor de Vogelatlas in Noord Holland Noord en Zuid Wintertelling 2012/13 voor de Vogelatlas in Noord Holland Noord en Zuid Tussen 1 december 2012 en 1 maart 2013 zijn tientallen tellers in Noord Holland Noord en Zuid druk geweest met de wintertellingen

Nadere informatie

BMP rapport. Gat van Pinte 2018 (1 e Concept) Wakende Holenduif. Bert van Broekhoven VWG De Steltkluut Augustus 2018

BMP rapport. Gat van Pinte 2018 (1 e Concept) Wakende Holenduif. Bert van Broekhoven VWG De Steltkluut Augustus 2018 BMP rapport Gat van Pinte (1 e Concept) Wakende Holenduif Bert van Broekhoven VWG De Steltkluut Augustus 1 van 12 BMP Gat van Pinte Inhoud 2. Gebiedsbeschrijving Gat van Pinte... 3 3. De telronden van...

Nadere informatie

Samenvatting feedback Nationale Vogelweek 2016

Samenvatting feedback Nationale Vogelweek 2016 Samenvatting feedback Nationale Vogelweek 2016 Beste excursieleider, Beste collega, De Nationale Vogelweek 2016 was geweldig met een recordaantal van bijna 10.000 deelnemers bij ruim 300 activiteiten door

Nadere informatie

KNNV afdeling Hoorn/West-Friesland. Lutjebroekerweel

KNNV afdeling Hoorn/West-Friesland. Lutjebroekerweel Lutjebroekerweel 2010-2015 afdeling Hoorn/West-Friesland Verslag Lutjebroekerweel 2010-2015 1 2 Verslag Lutjebroekerweel 2010-2015 Egbert Baars Index verslag 1 Inleiding 5 2 Ervaringen tijdens het project

Nadere informatie

Handleiding online invoer Broedvogel Monitoring Project met autoclustering

Handleiding online invoer Broedvogel Monitoring Project met autoclustering Handleiding online invoer Broedvogel Monitoring Project met autoclustering Inhoudsopgave 1. Contact leggen 3 1.1 Inloggen op www.sovon.nl 3 1.2 Controleer uw informatie 3 2. Aan de slag 4 2.1 Naar WSN

Nadere informatie

Vogelringstation Schiermonnikoog. Verslag activiteiten 2013 voor CCWO

Vogelringstation Schiermonnikoog. Verslag activiteiten 2013 voor CCWO Vogelringstation Schiermonnikoog Verslag activitei 2013 voor CCWO Verslag veldwerk 2013 Inleiding In 2013 zijn de activitei van het Vogelringstation Schiermonnikoog in de onderzoeksopzet voortgezet: 1.

Nadere informatie

Natuurhistorisch Jaarverslag 2012

Natuurhistorisch Jaarverslag 2012 Natuurhistorisch Jaarverslag 2012 afdeling Hoorn/West-Friesland Index verslag pagina 1 Inleiding 3 2 Vogels 2.1 Gegevensbronnen 4 2.2 Welke soorten kwamen er langs in 2012? 5 2.3 Verslag Huiszwaluwen 1991

Nadere informatie

Excursie samen met Flevo Bird Watching uitgevoerd door: Ringheuvels Den Treek en Delta Schuitenbeek. Flevo Birdwatching, Rien Jans

Excursie samen met Flevo Bird Watching uitgevoerd door: Ringheuvels Den Treek en Delta Schuitenbeek. Flevo Birdwatching, Rien Jans Datum van de excursie: 4 mei 2016 Team: Flevo Birdwatching, Rien Jans Bezochte gebied: Ringheuvels Den Treek en Delta Schuitenbeek Vroege ochtend: Het Langeveen op landgoed Den Treek. En late ochtend/middag:

Nadere informatie

Datum: Woensdag 26 juni Excursie: Oostvaardersplassen. Gids: Pim

Datum: Woensdag 26 juni Excursie: Oostvaardersplassen. Gids: Pim Datum: Woensdag 26 juni 2019 Excursie: Oostvaardersplassen Gids: Pim Rond de klok van 9.00 uur ontmoette ik de deelnemers aan een excursie in de Oostvaardersplassen langs de Knardijk te Lelystad. Het was

Nadere informatie

SOORTEN DIE GEBRUIKT ZIJN VOOR DE BEPALING VAN DE LIVING PLANET INDEX IN NOORD-HOLLAND

SOORTEN DIE GEBRUIKT ZIJN VOOR DE BEPALING VAN DE LIVING PLANET INDEX IN NOORD-HOLLAND SOORTEN DIE GEBRUIKT ZIJN VOOR DE BEPALING VAN DE LIVING PLANET INDEX IN NOORD-HOLLAND Vlinder Bont zandoogje Sterke toename Vogel Lepelaar Sterke toename Vogel Kolgans Sterke toename Vogel Appelvink Sterke

Nadere informatie

Datum: Maandag 21 mei Excursie: Zuid-Kennemerland, Duinen & Polder. Gids: Pim

Datum: Maandag 21 mei Excursie: Zuid-Kennemerland, Duinen & Polder. Gids: Pim Datum: Maandag 21 mei 2019 Excursie: Zuid-Kennemerland, Duinen & Polder. Gids: Pim Rond de klok van half tien ontmoette ik Heleen en Henk uit Leiden bij de ingang Zandvoortselaan van de Amsterdamse Waterleidingduinen.

Nadere informatie

Natuurhistorisch Jaarverslag 2013

Natuurhistorisch Jaarverslag 2013 Natuurhistorisch Jaarverslag 2013 afdeling Hoorn/West-Friesland Index verslag pagina 1 Inleiding 3 2 Vogels 2.1 Gegevensbronnen 4 2.2 Welke soorten kwamen er langs in 2013? 5 2.3 Verslag Huiszwaluwen 1991

Nadere informatie

Datum: 13 mei Excursie: Brabantse Biesbosch. Gids: Pim

Datum: 13 mei Excursie: Brabantse Biesbosch. Gids: Pim Datum: 13 mei 2019 Excursie: Brabantse Biesbosch Gids: Pim Al rond 7.30 ontmoette ik Peter uit Zoetermeer langs de weg Steurgat buiten de bebouwde kom van Werkendam. Op de achtergrond hoorde we een kakofonie

Nadere informatie

BMP Reuzenhoeksekreek Zaamslag

BMP Reuzenhoeksekreek Zaamslag BMP Reuzenhoeksekreek Zaamslag 2016 Hans Molenaar VWG De Steltkluut November 2016 Inhoudsopgave 1. Algemene Informatie... 3 Doelstelling SOVON broedvogelonderzoek.... 3 2. Gebiedsbeschrijving... 4 Luchtfoto

Nadere informatie

Lijst waargenomen vogel, amfibie- en zoogdiersoorten Bulgarije 30 mei - 2 juni 2009 Stichting Natuurreizen

Lijst waargenomen vogel, amfibie- en zoogdiersoorten Bulgarije 30 mei - 2 juni 2009 Stichting Natuurreizen Lijst waargenomen vogel, amfibie- en zoogdiersoorten Bulgarije 30 mei - 2 juni 2009 Stichting Natuurreizen 1 Dodaars X X X X 2 Fuut X X X 3 Roze Pelikaan X X 4 Kroeskoppelikaan X X 5 Aalscholver X X X

Nadere informatie

Vogelringstation Schiermonnikoog. Verslag activiteiten 2014 voor CCWO

Vogelringstation Schiermonnikoog. Verslag activiteiten 2014 voor CCWO Vogelringstation Schiermonnikoog Verslag activitei 2014 voor CCWO Verslag veldwerk 2014 Inleiding In 2014 zijn de activitei van het Vogelringstation Schiermonnikoog in de onderzoeksopzet voortgezet: 1.

Nadere informatie

Watervogels en kustbroedvogels tussen Breskens en Braakmanhaven

Watervogels en kustbroedvogels tussen Breskens en Braakmanhaven Watervogels en kustbroedvogels tussen Breskens en Braakmanhaven Tellingen 2001 en 2002 B.W.J. Oosterbaan T. Damm 2005 Opdrachtgever Rijkswaterstaat Rijksinstituut voor Kust en Zee Van der Goes en Groot

Nadere informatie

Weekendje Texel oktober 2016

Weekendje Texel oktober 2016 Weekendje Texel 14 17 oktober 2016 Terwijl een deel van onze vogelwerkgroep de vogels van Andalusië aan het ontdekken was, nam een gezellig groepje van 6 van onze leden deel aan het inmiddels traditionele

Nadere informatie

Natuurhistorisch Jaarverslag 2011

Natuurhistorisch Jaarverslag 2011 Natuurhistorisch Jaarverslag 2011 afdeling Hoorn/West-Friesland Index verslag pagina 1 Inleiding 3 2 Vogels 2.1 Gegevensbronnen 4 2.2 Welke soorten zijn er gezien? 5 2.3 Verslag Huiszwaluwen 1991 2011

Nadere informatie

Inventarisatieverslag Territoriumkartering Broedvogels in Nationaal Natuurnetwerk De Hilver

Inventarisatieverslag Territoriumkartering Broedvogels in Nationaal Natuurnetwerk De Hilver Inventarisatieverslag 2016 Territoriumkartering Broedvogels in Nationaal Natuurnetwerk De Hilver in opdracht van de drie terreinbeherende organisaties: Staatsbosbeheer, Brabants Landschap en Natuurmonumenten

Nadere informatie

Datum: 13 april Excursie: Ochtendexcursie Oostvaardersplassen. Gids: Pim

Datum: 13 april Excursie: Ochtendexcursie Oostvaardersplassen. Gids: Pim Datum: 13 april 2019 Excursie: Ochtendexcursie Oostvaardersplassen Gids: Pim Om 8.00 uur ontmoette ik de deelnemers aan de ochtendexcursie in de Oostvaardersplassen, oude bekenden uit Bennekom die eerder

Nadere informatie

Datum: Vrijdag 5 april Excursie: Oostvaardersplassen ochtendexcursie. Gidsen: Taco & Pim

Datum: Vrijdag 5 april Excursie: Oostvaardersplassen ochtendexcursie. Gidsen: Taco & Pim Datum: Vrijdag 5 april 2019 Excursie: Oostvaardersplassen ochtendexcursie Gidsen: Taco & Pim Op deze fraaie vrijdagochtend waren de gidsen Taco & Pim in de gelukkige omstandigheid om een groep uit Ede

Nadere informatie

Nieuwsbrief PTT December 2013

Nieuwsbrief PTT December 2013 Nieuwsbrief PTT December 13 Beste tellers, Vanwege de start van het veldwerk voor de nieuwe atlas, was ik als coördinator een jaar geleden best benauwd voor verminderde belangstelling voor het PTT. Afgelopen

Nadere informatie

Op de afgesproken plek langs de Knardijk te Lelystad ontmoette ik Jacobien en Annelies omstreeks uur.

Op de afgesproken plek langs de Knardijk te Lelystad ontmoette ik Jacobien en Annelies omstreeks uur. Avondexcursie Oostvaardersplassen, 23 mei 2017 Gids: Pim Op de afgesproken plek langs de Knardijk te Lelystad ontmoette ik Jacobien en Annelies omstreeks 18.00 uur. We maakten eerst een wandeling naar

Nadere informatie

Diepholz, Duitsland Voorjaar met Kraanvogels! 9 t/m 11 maart 2018

Diepholz, Duitsland Voorjaar met Kraanvogels! 9 t/m 11 maart 2018 Diepholz, Duitsland Voorjaar met Kraanvogels! 9 t/m 11 maart 2018 Georganiseerd door: www.birdingbreaks.nl Vrijdagmiddag rond 13:00 uur verzamelden wij ons bij het gastvrije Golfhotel Wagenfeld. Na kennismaking

Nadere informatie

Natuurhistorisch Jaarverslag 2007

Natuurhistorisch Jaarverslag 2007 Natuurhistorisch Jaarverslag 2007 afdeling Hoorn/West-Friesland Colofon: Index verslag pagina 1 Inleiding 3 2 Vogels 2.1 Gegevensbronnen 4 2.2 Wat werd er in 2007 aan soorten gezien in ons gebied? 5 2.3

Nadere informatie

Donderdag 19 mei 2016: Avondexcursie Oostvaardersplassen. Gids: Pim

Donderdag 19 mei 2016: Avondexcursie Oostvaardersplassen. Gids: Pim Donderdag 19 mei 2016: Avondexcursie Oostvaardersplassen. Gids: Pim Om 18.15 uur trof ik mijn enthousiaste excursiedeelnemers uit het Nood Hollandse Uitgeest. We reden allereerst naar de Grote praambult

Nadere informatie

De rustende grote meeuwen zijn deze keer niet op de parkeerplaats te vinden. Het ziet er heel verlaten uit.

De rustende grote meeuwen zijn deze keer niet op de parkeerplaats te vinden. Het ziet er heel verlaten uit. 14 december 2010 Ons traditionele eindejaar dagtripje naar Zeeland met een groepje (8 tal) vogelliefhebbers van IVN Oirschot vogelgroep. We vertrekken al in het donker om op tijd tussen de vogels te zitten

Nadere informatie

TREKTELLEN 2006 TELPOST OOLMANSWEG Aagje van der Wulp

TREKTELLEN 2006 TELPOST OOLMANSWEG Aagje van der Wulp TREKTELLEN 2006 TELPOST OOLMANSWEG Aagje van der Wulp In het najaar van 2006 is er voor het eerst geteld aan de Oolmansweg. Door bebouwing in de zuidwesthoek van het recreatieterrein Bussloo moest er een

Nadere informatie

BMP Reuzenhoekse Kreek Zaamslag

BMP Reuzenhoekse Kreek Zaamslag BMP Reuzenhoekse Kreek Zaamslag 2015 Hans Molenaar VWG De Steltkluut November 2015 Inhoudsopgave 1. Algemene Informatie... 4 Doelstelling SOVON broedvogelonderzoek.... 4 2. Gebiedsbeschrijving... 5 Luchtfoto

Nadere informatie

Nieuwsbrief Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren Oostende januari 2006

Nieuwsbrief Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren Oostende januari 2006 Nieuwsbrief Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren Oostende januari 2006 Beste sympathisanten, leden, vrienden, We hebben net de balans van de binnen gebrachte dieren in afgewerkt, zijn wat cijfers

Nadere informatie

Broedvogelinventarisatie Noorlaarderbos 2012 M.Wijnhold

Broedvogelinventarisatie Noorlaarderbos 2012 M.Wijnhold Broedvogelinventarisatie Noorlaarderbos 2012 M.Wijnhold Tellers: D.Schoppers, A. Vanderspoel, J. de Vries, W. Woudman, M. Werkman, J. De Bruin, M.Wijnhold Inhoud: 1. Samenvatting 2. Methode: territoria

Nadere informatie

Natuurhistorisch Jaarverslag 2000

Natuurhistorisch Jaarverslag 2000 Natuurhistorisch Jaarverslag 2000 afdeling Hoorn/West-Friesland Index verslag pagina 1 Inleiding 3 2 Jaarverslag vogelwaarnemingen 2000 2a Gegevensbronnen jaarverslag 4 2b Verslag bijzondere waarnemingen

Nadere informatie

Datum: Zondag 16 juni Excursie: Oostvaardersplassen middagexcursie. Gids: Pim

Datum: Zondag 16 juni Excursie: Oostvaardersplassen middagexcursie. Gids: Pim Datum: Zondag 16 juni 2019 Excursie: Oostvaardersplassen middagexcursie Gids: Pim Om 13.00 uur ontmoette ik Conchita, haar zus, twee dochters en nicht langs de Knardijk te Lelystad. Mijn vrouw had geadviseerd

Nadere informatie

BROEDVOGELINVENTARISATIE VAN DE HOENWAARD IN Gerritsen. door: G.J. Vogelwerkgroep Grote Rivieren.

BROEDVOGELINVENTARISATIE VAN DE HOENWAARD IN Gerritsen. door: G.J. Vogelwerkgroep Grote Rivieren. BROEDVOGELINVENTARISATIE VAN DE HOENWAARD IN 1975. door: G.J. A.M. Gerritsen. Hottinga. Vogelwerkgroep Grote Rivieren. y Inleiding f- De inventarisatie van de Hoenwaard maakt deel uit van het onderzoek,

Nadere informatie

Nationale Databank Flora en Fauna Uitvoerportaal

Nationale Databank Flora en Fauna Uitvoerportaal 160 records Middelpunt < 1km2 Middelpunt 1km2-5km2 Middelpunt > 5km2 Vlak schaal 1 : 5000 Zoekvraag Soort Soortgroep Wet en Beleid Periode Bronhouder Zoekgebied Alle Vaatplanten Vogels Zoogdieren Amfibieën

Nadere informatie

Vogeltrektelling 30 oktober 2016

Vogeltrektelling 30 oktober 2016 Vogeltrektelling 30 oktober 0 Voorwoord De laatste vogeltrektelling van 0 vond plaats op zondag 30 oktober, op de nieuwe dit jaar gekozen locatie de Volthe es.de tel locatie ligt dicht tegen de zuid kant

Nadere informatie

Natuurhistorisch jaarverslag 2015

Natuurhistorisch jaarverslag 2015 afdeling Hoorn/West-Friesland 1 Index verslag 1 Inleiding 3 2 Vogels 2.1 Gegevensbronnen 4 2.2 Welke soorten kwamen er langs in 2015? 5 2.3 Verslag Huiszwaluwen 1991 2015 10 2.4 Zeevangtelling 2015 13

Nadere informatie

Natuurhistorisch jaarverslag 2015

Natuurhistorisch jaarverslag 2015 afdeling Hoorn/West-Friesland 1 Index verslag 1 Inleiding 3 2 Vogels 2.1 Gegevensbronnen 4 2.2 Welke soorten kwamen er langs in 2015? 5 2.3 Verslag Huiszwaluwen 1991 2015 10 2.4 Zeevangtelling 2015 13

Nadere informatie

Vogelmonitoring Midden-IJsselmonde N. Godijn

Vogelmonitoring Midden-IJsselmonde N. Godijn Vogelmonitoring Midden-IJsselmonde 2013 N. Godijn Vogelmonitoring Midden-IJsselmonde 2013 Auteur: Niels Godijn Plaats: Poortugaal Datum: 31 januari 2014 Opdrachtgever: In samenwerking met: ARK Natuurontwikkeling

Nadere informatie

BMP Reuzenhoekse Kreek Zaamslag 2011

BMP Reuzenhoekse Kreek Zaamslag 2011 BMP Reuzenhoekse Kreek Zaamslag 2011 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Luchtfoto van het gebied... 3 Algemene Informatie.... 4 Gebiedsbeschrijving... 5 Gebiedsindeling... 6 Info over de telronden... 7 Territoria

Nadere informatie

2 juni 2018: Dagexcursie naar de Oostvaardersplassen. Gids: Pim

2 juni 2018: Dagexcursie naar de Oostvaardersplassen. Gids: Pim 2 juni 2018: Dagexcursie naar de Oostvaardersplassen Gids: Pim Rond de klok van 8 uur ontmoette ik vanmorgen Johan en vijf kompanen, afkomstig uit de regio Hoek van Holland. Na een kort informatief praatje

Nadere informatie

Vogelringstation Schiermonnikoog. Verslag activiteiten 2015 voor CCWO

Vogelringstation Schiermonnikoog. Verslag activiteiten 2015 voor CCWO Vogelringstation Schiermonnikoog Verslag activitei 2015 voor CCWO Verslag veldwerk 2015 Inleiding In 2015zijn de activitei van het Vogelringstation Schiermonnikoog in de onderzoeksopzet voortgezet: 1.

Nadere informatie

Vervolgens reden we via de Torenvalkweg naar de Oostvaardersplassen. We besloten van start te gaan met een wandeling over het Oostvaardersveld.

Vervolgens reden we via de Torenvalkweg naar de Oostvaardersplassen. We besloten van start te gaan met een wandeling over het Oostvaardersveld. Avondexcursie Oostvaardersplassen Datum: 19 mei 2018 Gids: Pim Rond half zes haalde ik Hans en drie, naar later bleek, enthousiaste dames op van het station van Lelystad. Ik kon het niet laten even een

Nadere informatie

Bijzondere Vogels Strabrechtse Heide 2011

Bijzondere Vogels Strabrechtse Heide 2011 Bijzondere Vogels Strabrechtse Heide 2011 Dit overzicht bevat bijzondere vogelwaarnemingen die gemaakt zijn op de Strabrechtse Heide. Hieronder vallen fenologische waarnemingen, opmerkelijke trekvogels,

Nadere informatie

Datum: Vrijdag 14 juni Excursie: Middagexcursie Oostvaardersplassen. Gids: Pim

Datum: Vrijdag 14 juni Excursie: Middagexcursie Oostvaardersplassen. Gids: Pim Datum: Vrijdag 14 juni 2019 Excursie: Middagexcursie Oostvaardersplassen Gids: Pim De regen trok rond het middaguur weg en het klaarde niet alleen op, het leek opeens een zomerse middag. Gids Pim mocht

Nadere informatie

Natuurhistorisch Jaarverslag 2014

Natuurhistorisch Jaarverslag 2014 Natuurhistorisch Jaarverslag 2014 afdeling Hoorn/West-Friesland Index verslag pagina 1 Inleiding 3 2 Vogels 2.1 Gegevensbronnen 4 2.2 Welke soorten kwamen er langs in 2014? 5 2.3 Verslag Huiszwaluwen 1991

Nadere informatie

Natuurhistorisch Jaarverslag 2014

Natuurhistorisch Jaarverslag 2014 Natuurhistorisch Jaarverslag 2014 afdeling Hoorn/West-Friesland Index verslag pagina 1 Inleiding 3 2 Vogels 2.1 Gegevensbronnen 4 2.2 Welke soorten kwamen er langs in 2014? 5 2.3 Verslag Huiszwaluwen 1991

Nadere informatie

Lauwersmeer excursie, mei Vogelwerkgroep IVN Zuidwest Veluwezoom

Lauwersmeer excursie, mei Vogelwerkgroep IVN Zuidwest Veluwezoom Lauwersmeer excursie, mei 2019 Vogelwerkgroep IVN Zuidwest Veluwezoom De vogelwerkgroep, in dit geval een groep van 10 mensen, is een lang weekeind, van 3 t/m 6 mei, op excursie geweest naar het Lauwersmeergebied.

Nadere informatie

Datum: Zondag 12 augustus Excursie: Oostvaardersplassen. Gids: Pim

Datum: Zondag 12 augustus Excursie: Oostvaardersplassen. Gids: Pim Datum: Zondag 12 augustus 2018 Excursie: Oostvaardersplassen Gids: Pim Rond de klok van 8.30 haalde ik Raymond & Fransisco op bij hun hotel te Almere. We namen de snelweg richting Lelystad om de ooievaars

Nadere informatie