Kort parkeren touringcar Dienst Stadstoezicht

Transcriptie

1 Rapport Gemeentelijke Ombudsman Kort parkeren touringcar Dienst Stadstoezicht 20 april 2006 RA Samenvatting Op 3 mei 2005 staat de touringcar van een chauffeur op de Rozengracht in Amsterdam terwijl hij op een groep toeristen te wacht. De touringcar staat op een laad- en loshaven. De chauffeur is in de veronderstelling dat hij daar vijftien minuten mag staan. Na een paar minuten verzoeken twee buitengewone opsporingsambtenaren van de Dienst Stadstoezicht hem door te rijden. De chauffeur legt uit dat de groep in aantocht is, maar desondanks wordt hij verzocht de plek te verlaten. Hij weigert dit en de situatie wordt onaangenaam. Er wordt een proces-verbaal uitgeschreven. De chauffeur gaat hiertegen in beroep en dient een klacht in bij de Dienst Stadstoezicht. Op 15 juli wordt de klacht door de dienst beantwoord. De opgelegde maatregel was juist volgens de dienst. De chauffeur is het er niet mee eens en wendt zich met zijn klacht tot de Gemeentelijke Ombudsman. De ombudsman toetst of de ambtenaren zich professioneel hebben opgesteld tegenover de burger en of er is voldaan aan het evenredigheidsbeginsel dat eist dat het bestuursorgaan voorafgaand aan elk handelen het belang van het realiseren van een doelstelling afweegt tegen de belangen van burgers. Oordeel De onderzochte gedragingen zijn voor wat betreft: het niet versturen van een ontvangstbevestiging; onzorgvuldig het niet horen van verzoeker; onzorgvuldig een opsporingsambtenaar die zich desgevraagd niet legitimeert; onbehoorlijk het opleggen van een administratieve sanctie; niet onbehoorlijk

2 Aantal pagina s: 2/10 Verzoek Het verzoek tot onderzoek is op 20 juli 2005 op het spreekuur ingediend en betreft de Dienst Stadstoezicht. Het gevraagde onderzoek heeft betrekking op: - het niet versturen van een ontvangstbevestiging; - het niet horen van verzoeker; - een opsporingsambtenaar die zich desgevraagd niet legitimeert; - het opleggen van een administratieve sanctie. Bevindingen Achtergrond van het verzoek Verzoeker is touringcarchauffeur. Op 3 mei 2005 staat hij met zijn bus op de Rozengracht bij de Westerkerk op een groep Japanse toeristen te wachten. Eerder die dag had hij daar de groep afgezet voor een bezoek aan het Anne Frankhuis. Daarna parkeert hij de bus buiten de stad. Na een telefonische oproep van de Japanse gids, rijdt hij naar de Rozengracht om de groep op te halen. Daar is een laad- en loshaven met plaats voor vier bussen. Er staan reeds twee bussen. Verzoeker zet zijn bus achter de bussen op de derde plaats en constateert dat zijn groep nog niet gearriveerd is. Hij is op dat moment in de veronderstelling dat hij daar vijftien minuten mag wachten. De vierde plaats achter zijn bus is nog vrij. Na vijf minuten verschijnen twee medewerkers van Stadstoezicht. Het zijn buitengewone opsporingsambtenaren die de eerste twee bussen verzoeken door te rijden. Dan komen ze bij verzoeker aan. Op dat moment belt de gids weer en meldt dat de groep in aantocht is. Vanaf het Anne Frankhuis is dat enkele minuten lopen. Verzoeker legt dit aan de medewerkers van Stadstoezicht uit. Desondanks wordt verzoeker verzocht te vertrekken. Hij weigert omdat het voor een bus in de binnenstad minstens een kwartier duurt om op dezelfde plaats terug te komen. Eén van de medewerkers voert steeds het woord. Hij is niet voor rede vatbaar en de situatie wordt onaangenaam. Verzoeker vraagt deze opsporingsambtenaar zich te legitimeren. Deze doet dit niet maar beantwoordt de vraag met een wedervraag: of verzoeker zijn rijbewijs wil laten zien. Verzoeker weigert. Inmiddels is de groep bij de bus aangekomen. Terwijl zij instappen, wordt een proces verbaal uitgeschreven. Verzoeker ervaart dit als treiteren omdat hij op het moment van uitschrijven aan het laden en lossen is en dus niet in overtreding. Verzoeker legt ondertussen de situatie aan de gids uit. De gids en de toeristen zijn bereid te getuigen. Verzoeker gaat tegen de beschikking bij de Officier van Justitie in beroep. Dit administratief beroep wordt ongegrond verklaard. Op 10 juni 2005 gaat verzoeker tegen de beslissing van de Officier van Justitie in beroep bij de Rechtbank. Op de zitting van 30 september 2005 verlaagt de Rechtbank de sanctie van 45,-- naar 10,--.

3 Aantal pagina s: 3/10 Het laden-lossen bord ter plaatse Klachtbehandeling Stadstoezicht Op 4 mei 2005 dient verzoeker een klacht in bij Dienst Stadstoezicht. Hij schrijft over het aanbod van de Japanse gids en toeristen om te getuigen. Waneer hij geen ontvangstbevestiging ontvangt, neemt hij telefonisch contact met de dienst op. In reactie hierop stuurt de dienst op 27 juni een brief waarin staat dat de behandeling van de klacht de genoemde termijn zal overschrijden. Stadstoezicht beantwoordt de klacht op 15 juli. Stadstoezicht laat weten de medewerkers om commentaar te hebben verzocht. Eén van de medewerkers heeft verklaard dat hij zich niet vooraf heeft gelegitimeerd, omdat hij eerst niet de intentie had de bus te bekeuren. Hij wilde slechts bewerkstelligen dat de laad- en loshaven werd gebruikt door de buschauffeurs die personen moesten laten in/uitstappen. De verzoeker is verzocht een rondje te rijden, omdat de passagiers nog niet gearriveerd waren en een bus achter verzoekers bus stond te wachten om passagiers te laten instappen. Toen de verzoeker weigerde om een rondje te rijden, is de aankondiging opgelegd omdat de laad- en loshaven gebruikt werd zonder dat zichtbare laad- en losbewegingen/activiteiten zich voordeden. Op grond van artikel 24, eerste lid, sub f, Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens 1990 geldt een waarnemingstijd van tien minuten voordat overgegaan mag worden tot het opleggen van een aankondiging van beschikking. De opsporingsambtenaar heeft hierbij een waarnemingstijd van tien minuten in acht genomen. Stadstoezicht laat weten dat de opsporingsambtenaar gehouden was om zich desgevraagd te legitimeren. Daar staat tegenover dat ook de verzoeker, indien gevraagd, verplicht is zich te legitimeren.

4 Aantal pagina s: 4/10 Verzoeker wendt zicht tot de ombudsman Verzoeker kan zich in de reactie niet kan vinden en wendt zich op 20 juli tot de ombudsman. Hij vraagt zich af waarom hij niet gehoord is in het kader van de behandeling van zijn klacht. Hij had dan een toelichting op zijn klacht en de feiten kunnen geven. Nu heeft hij niet kunnen reageren op de zijns inziens deels inconsistente - verklaring van de medewerker/-buitengewoon opsporingsambtenaar. Zo heeft de medewerker verklaard zich niet vooraf te hebben gelegitimeerd, omdat hij niet de intentie had de bus te bekeuren. Verzoeker stelt echter dat hij de medewerker heeft gevraagd zich te legitimeren nadat de situatie onaangenaam werd. Daar komt bij dat hij niet in de weg stond voor een bus achter hem die passagiers wilde laten in- en uitstappen. Stadstoezicht heeft evenmin gebruik gemaakt van het aanbod om zich op de hoogte te stellen van getuigenverklaringen van de Japanse toeristen. De ombudsman legt de zaak aan Stadstoezicht voor. Deze laat het volgende weten. Het niet versturen van een ontvangstbevestiging Abusievelijk is geen ontvangstbevestiging gestuurd. De oorzaak hiervan is dat het merendeel van de klachten naar aanleiding van een aankondiging van beschikking uitsluitend tegen de constatering van de overtreding is gericht, en daarom direct wordt doorgestuurd naar het Openbaar Ministerie. Degene die de klacht heeft ingediend wordt geïnformeerd over de doorzending van de brief. Bij het inboeken van de klacht is daarom volgens de algemene werkwijze bij klachten naar aanleiding van een aankondiging van beschikking geen ontvangstbevestiging aan verzoeker gestuurd. De medewerkster die de klacht behandelde besloot, bij het lezen van de klacht dat deze nader onderzocht moest worden. Zij heeft er daarbij niet aan gedacht dat er dan alsnog een ontvangstbevestiging aan verzoeker had moeten worden gestuurd. De medewerkster is zich hiervan bewust. Zij zal in het vervolg erop letten dat een ontvangstbevestiging wordt gestuurd als een klacht tegen een aankondiging van beschikking nader wordt onderzocht door de afdeling Klachten van Stadstoezicht. Op 27 juni 2005 is aan verzoeker een bericht gestuurd dat de behandeling van zijn klacht meer tijd in beslag zou nemen. Verzoeker had daarvóór zelf gebeld en gezegd dat hij geen ontvangstbevestiging had ontvangen en dat de termijn van zes weken voor het behandelen van de klacht al voorbij waren. De medewerker die met verzoeker sprak kon de standaardbrief die wordt verstuurd als het onderzoek naar een klacht meer dan zes weken in beslag neemt niet vinden. Daarom heeft zij deze brief geschreven. Met genoemde termijn wordt verwezen naar de termijn van zes weken die in het telefoongesprek ter sprake was gekomen.

5 Aantal pagina s: 5/10 Het niet horen van verzoeker In de standaard ontvangstbevestiging voor klachten, wordt gewezen op de mogelijkheid om de klacht mondeling toe te lichten. Hierboven staat waarom verzoeker geen ontvangstbevestiging heeft ontvangen. Verzoekers wens om gehoord te worden is in dit telefoongesprek helaas niet expliciet aan de orde gekomen. Indien duidelijk was geworden dat verzoeker gehoord had willen horen, had de medewerkster die de klacht behandelde hiervoor contact met hem opgenomen. De medewerkster die de klacht behandelde heeft het in het belang van het onderzoek zelf niet nodig gevonden om verzoeker al dan niet in aanwezigheid van de betrokken opsporingsambtenaar te horen. In de reactie op de klacht is verzoeker wel in de gelegenheid gesteld om schriftelijk of telefonisch te reageren op de reactie van de betrokken medewerkster. Sinds februari 2004 wordt de indiener van een klacht bij de eerste inhoudelijke reactie op een klacht, expliciet in de gelegenheid gesteld om op het standpunt van de medewerkster tegen wiens gedrag de klacht zich richt, te reageren. Daarbij wordt de passage opgenomen: Indien u dat wenst, stel ik u graag in de gelegenheid te reageren op de reactie van de betrokken medewerkers. Verzoeker heeft van deze gelegenheid geen gebruik gemaakt. Een opsporingsambtenaar die zich desgevraagd niet legitimeert De betrokken opsporingsambtenaar heeft toen hij gevraagd werd zich te legitimeren, verzoeker gevraagd zijn rijbewijs te laten zien. Verzoeker heeft daar geen gevolg aan gegeven. De opsporingsambtenaar heeft zijn legitimatie niet getoond. Hij wees op de vermelding van zijn stamnummer op de aankondiging van de beschikking. Ingevolge artikel 26, derde lid, van het Besluit Buitengewoon Opsporingsambtenaar dient een buitengewoon opsporingsambtenaar desgevraagd aanstonds zijn legitimatiebewijs te tonen. Anderzijds was verzoeker verplicht om zich op verzoek van de betrokken opsporingsambtenaar te legitimeren. Bij de behandeling van de klacht is, op aanwijzing van het Openbaar Ministerie geoordeeld dat de medewerker, de situatie op dat moment juist heeft ingeschat en goed opgelost, door de wedervraag te stellen en toen verzoeker daaraan geen gehoor gaf op zijn boa-nummer te wijzen. Nadien tijdens het onderzoek van de ombudsman is het Openbaar Ministerie tot de conclusie gekomen dat de buitengewone opsporingsambtenaar zich wél desgevraagd had dienen te legitimeren.

6 Aantal pagina s: 6/10 Het opleggen van een administratieve sanctie In de reactie op de klacht van verzoeker is niet ingegaan op de juistheid van de constatering van de verkeersovertreding. Stadstoezicht stelt zich op het standpunt dat de beoordeling van de juistheid van de beschikking in administratief beroep voorbehouden is aan de officier van justitie. Daarom is bij de beantwoording van de klacht aan verzoeker niet ingegaan op argumenten met betrekking tot de geconstateerde verkeersovertreding. In het algemeen kan niet worden gesteld dat een aankondiging van beschikking moet worden uitgeschreven op het moment van overtreding. De Wet administratieve handhaving verkeersvoorschriften schrijft in artikel 4, tweede lid voor dat zo mogelijk aanstonds een aankondiging van beschikking wordt uitgereikt of wordt achtergelaten op het voertuig. In veel gevallen zal een aankondiging van beschikking worden uitgeschreven nadat de overtreding is beëindigd, bijvoorbeeld bij rijden door rood of fietsen zonder licht. Bij overtreding met betrekking tot stilstaand verkeerd duurt de overtreding in veel gevallen voort terwijl een aankondiging van beschikking wordt uitgeschreven. Dit is echter geen voorwaarde om een aankondiging van beschikking voor een overtreding met betrekking tot stilstaand verkeer uit te schrijven. De betrokken opsporingsambtenaar heeft verklaard dat er op het moment van constatering van de overtreding geen activiteiten plaatsvonden. Ook verzoeker geeft aan dat hij van de laad- en loshaven gebruik maakte om op passagiers te wachten. Verzoeker bestrijdt deze feitelijke constatering niet, maar is kennelijk van mening dat hij ook van de laad- en loshaven gebruik mag maken om te wachten op passagiers. Dit is niet in overeenstemming met de wet en het beleid ten aanzien van laad- en loshavens, in Amsterdam. Wachten op passagiers in het algemeen, is geen activiteit die valt onder het begrip laden en lossen in de zin van artikel 24, eerste lid onder e van het Reglement voor Verkeersregels en Verkeerstekens. Stadsdeel Amsterdam-Centrum heeft een duidelijk beleid voor touringcars in de binnenstad. Dit is vooral in de zomermaanden van belang, als de binnenstad door veel toeristen en touringcars wordt aangedaan. Daarvoor is een strenge handhaving op een juist gebruik van de laad- en loshavens voor touringcars van belang. Het optreden van de betrokken opsporingsambtenaar is in overeenstemming met dit beleid. Informatie over het touringcarbeleid wordt nationaal en internationaal verspreid, zie ook In het kader van het onderzoek door de ombudsman heeft de betrokken opsporingsambtenaar een nadere verklaring afgelegd. Aan het uitschrijven van de bekeuring ging het volgende vooraf. Op de brug over de Keizersgracht stond een touringcar. Passagiers waren aan het in- en uitstappen omdat geen gebruik kon worden gemaakt van de laad- en loshaven. Omdat hij geen gebruik kon maken van de laad- en loshaven heeft die chauffeur geen bekeuring gekregen voor het laten uitstappen van de passagiers op de brug. Voordat ik bij betrokkene aankwam heb ik de eerst de chauffeurs aangesproken die op de eerste twee plaatsen van de laad- en loshaven stonden. Nadat ik de situatie heb uitgelegd zijn deze chauffeurs met hun bus vertrokken. Het was op dat moment erg druk met touringcars en daarom vond ik dat betrokkene een rondje moest maken. Helaas heeft verzoeker het strenge optreden van de betrokken opsporingsambtenaar kennelijk als treiteren opgevat. Verzoeker weigerde gehoor te geven aan het verzoek van de betrokken ambtenaar om de laad- en loshaven vrij te maken voor andere touringcars die hiervan gebruik wilde maken om passagiers in- en uit te laten stappen.

7 Aantal pagina s: 7/10 De stelling van verzoeker dat bij de betrokken laad- en loshaven niet langer dan vijftien minuten mag worden stilgestaan, is onjuist. Volgens het onderbord bij de betreffende laad- en loshaven voor touringcars, mogen touringcars maximaal tien minuten van de laad- en loshaven gebruik maken. Reacties op bevindingen Het resultaat van het onderzoek is als verslag van bevindingen naar verzoeker en naar Stadstoezicht gestuurd teneinde een nadere reactie mogelijk te maken. Beiden hebben gereageerd. Hun reactie zijn in het bovenstaande verwerkt. Regelgeving Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 Artikel De bestuurder mag zijn voertuig niet parkeren: (..) f. op een gelegenheid bestemd voor het onmiddellijk laden en lossen van goederen; bijlage 1. Verkeersborden, hoofdstuk E. Parkeren en stilstaan Bord Omschrijving E7 Gelegenheid bestemd voor het onmiddellijk laden en lossen van goederen Besluit buitengewoon opsporingsambtenaar Artikel Bij het uitoefenen van zijn taak draagt de buitengewoon opsporingsambtenaar een legitimatiebewijs bij zich, waarvan het model door Onze Minister is vastgesteld. 2. Onze Minister kan personen of categorieën aanwijzen die bevoegd zijn een legitimatiebewijs te dragen dat afwijkt van het model, bedoeld in het eerste lid. 3. Onverminderd artikel 1, eerste en tweede lid, van de Algemene wet op het binnentreden toont de buitengewoon opsporingsambtenaar zijn legitimatiebewijs desgevraagd aanstonds.

8 Aantal pagina s: 8/10 Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften Artikel 4 2. Zo mogelijk wordt aanstonds een aankondiging van de beschikking uitgereikt aan degene tot wie zij zich richt, of wordt deze achtergelaten in of aan het motorrijtuig. ( ) Algemene wet bestuursrecht Artikel 3:4 2. De voor een of meer belanghebbenden nadelige gevolgen van een besluit mogen niet onevenredig zijn in verhouding tot de met het besluit te dienen doelen. Artikel 9:6. Het bestuursorgaan bevestigt de ontvangst van het klaagschrift schriftelijk. Artikel 9:10 1. Het bestuursorgaan stelt de klager en degene op wiens gedraging de klacht betrekking heeft, in de gelegenheid te worden gehoord. 2. Van het horen van de klager kan worden afgezien indien de klacht kennelijk ongegrond is dan wel indien de klager heeft verklaard geen gebruik te willen maken van het recht te worden gehoord. 3. Van het horen wordt een verslag gemaakt. Behoorlijkheidsvereisten De ombudsman toetst gedragingen en handelingen van gemeentelijke instanties aan zogenaamde behoorlijkheidsvereisten. In dit onderzoek is getoetst aan het vereiste van actieve en adequate informatieverstrekking en het motiveringsbeginsel.

9 Aantal pagina s: 9/10 Overwegingen Het niet versturen van een ontvangstbevestiging Het vereiste van adequate organisatorische voorzieningen houdt in dat bestuursorganen hun administratieve beheer en organisatorische functioneren inrichten op een wijze die behoorlijke dienstverlening aan burgers verzekert. Een deugdelijke organisatie van ingekomen post brengt met zich mee dat een burger die zich schriftelijk tot de overheid wendt op korte termijn een antwoord krijgt dan wel een ontvangstbevestiging. Vaststaat dat geen ontvangstbevestiging is verstuurd. Pas nadat verzoeker zes weken nadat hij zijn brief heeft gestuurd telefonisch contact opnam, stuurt Stadstoezicht hem een brief. De dienst heeft in strijd met voornoemd beginsel gehandeld. Het niet horen van verzoeker Het vereiste van hoor en wederhoor houdt in dat het bestuursorgaan bij de voorbereiding van een handeling of beslissing de betrokken burger in staat stelt te worden gehoord. Zo kan deze burger voor zijn belangen opkomen. Het vereiste geldt voor primaire en secundaire besluitvorming en voor de klachtbehandeling. Bij behandeling van de klacht had het de behandelend medewerkster moeten opvallen dat verzoeker niet gewezen is op de mogelijkheid om gehoord te worden. Daar komt bij dat in de klacht feiten en omstandigheden naar voren worden gebracht die afwijken van de verklaring van de opsporingsambtenaar. Het had daarom in de rede gelegen om verzoeker in aanwezigheid van de betrokken opsporingsambtenaar te horen. De dienst heeft daarmee in strijd met voornoemd beginsel gehandeld. Ten overvloede kan worden opgemerkt dat dit vereiste in artikel 9:10 van de Algemene wet bestuursrecht is neergelegd. Een opsporingsambtenaar die zich desgevraagd niet legitimeert Het vereiste van professionaliteit houdt in dat ambtenaren zich jegens burgers professioneel opstellen. Dit houdt onder meer in dat een buitengewone opsporingsambtenaar desgevraagd aanstonds zijn legitimatiebewijs toont. Toen verzoeker hiernaar vroeg heeft de betrokken opsporingsambtenaar hier niet aan voldaan. Uit het onderzoek zijn geen feiten of omstandigheden naar voren gekomen waarom aan het verzoek geen gevolg had hoeven te worden gegeven. Dat enige discussie is gevoerd is geen reden om het verzoek te negeren. De opsporingsambtenaar heeft hiermee in strijd met genoemd beginsel gehandeld. Ten overvloede kan worden opgemerkt dat dit vereiste in artikel 26 van het Besluit Buitengewoon Opsporingsambtenaar is neergelegd.

10 Aantal pagina s: 10/10 Het opleggen van een administratieve sanctie Het evenredigheidsbeginsel eist dat bestuursorganen voorafgaand aan elk handelen (rechtshandelingen en feitelijke handelingen) het belang van het realiseren van een doelstelling afwegen tegen de belangen van burgers. Het bestuursorgaan moet bij die belangenafweging in het licht van de realisering van zijn doelstelling anticiperen op de gevolgen van zijn handelen voor de burgers en uit dat oogpunt de voor de burgers minst bezwarende handelwijze kiezen. Ter plaatse is er voor bussen met toeristen die het Anne Frankhuis en de Westerkerk bezoeken de gelegenheid om te stoppen. Om de doorstroming van bussen te garanderen is een laad- en loshaven als een halteplaats voor bussen aangelegd. De bestuurder van de bus mag de passagiers op een laad- en loshaven alleen laten in- en uitstappen. De doelstelling van het gemeentelijke parkeerbeleid is er op gericht de vlotte doorstroming van het verkeer waaronder touringcars/bussen te garanderen. Met de handhaving van het gemeentelijke parkeerbeleid zijn onder meer buitengewone opsporingsambtenaren van Stadstoezicht belast. In casu heeft een buitengewone opsporingsambtenaar een overtreding geconstateerd. De opsporingsambtenaar heeft verklaard een waarnemingstijd van tien minuten in acht te hebben genomen voordat hij tot het uitschrijven van een aankondiging van beschikking is overgegaan. De door de opsporingsambtenaar afgelegde verklaring omtrent feiten en omstandigheden komt op de ombudsman consistent over. Verzoeker heeft niet weersproken dat hij tien minuten op de laad- en loshaven heeft gestaan zonder dat passagiers aan het in- of uitstappen waren. De gedachte dat het opleggen van de bekeuring (alleen) het gevolg is van de discussie tussen de opsporingsambtenaar en verzoeker, wordt door de in acht genomen wachttijd dan ook niet ondersteund. De ombudsman komt tot de conclusie dat de opsporingsambtenaar niet in strijd met genoemd beginsel of enig ander behoorlijkheidsvereiste heeft gehandeld. Oordeel De onderzochte gedragingen zijn voor wat betreft: het niet versturen van een ontvangstbevestiging; onzorgvuldig het niet horen van verzoeker; onzorgvuldig een opsporingsambtenaar die zich desgevraagd niet legitimeert; onbehoorlijk het opleggen van een administratieve sanctie; niet onbehoorlijk