Kinderyogales Hindoe goden en Godinnen

Transcriptie

1 Kinderyogales Hindoe goden en Godinnen

2 Inhoudsopgave Thema uitleg (doel, motivatie en inspiratie)...1 Doelgroep, groepsgrootte en locatie... 1 Benodigdheden... 1 Afspraken met kinderen... 2 Binnenkomst....2 Vertelsteen....2 Introductie thema aan kinderen....3 Houdingen, toelichting en tips per god en godin... 3 Brahma (klankschaal meditatie) Sarasvati (dans).. 4 Vishnu (ademhalingsoefening).5 Laksmi (massage) Shiva (cobra houding en muis houding) Parvati (tijger houding) Ganesha (grondingsoefening) 8 Durga (leeuw houding)....9 Visualisatie..10 Creatieve eindopdracht Afsluiting...11 Plaatjes..12

3 1 Thema uitleg (doel, motivatie en inspiratie) Ik wil graag een lessenreeks rondom india (en de oorsprong van yoga) geven. In deze lessenreeks komt ook het hindoeisme en haar goden en godinnen aan bod. Deze les is een eerste introductie van de goden en godinnen, er wordt een korte uitleg gegeven van waar de god voor staat. Houdingen hierbij zijn geïnspireerd op waar de god/godin voor staat en een attribuut of dier die bij de god/godin hoort. Een vervolg les kan ingaan op waar de overige attributen voor staan waarmee de god/godin wordt afgebeeld. Ook lijkt het mij leuk om de kinderen zelf houdingen te laten bedenken op basis van de creatieve opdracht stel jezelf als god/godin voor. Doelgroep, groepsgrootte, locatie Doelgroep van deze les: kinderen in de leeftijd van 10 t/m 13. Groepsgrootte: 8 kinderen, zo is er ruimte en tijd voor verdieping en individuele aandacht. Locatie: yogaschool (lesruimte), Na schoolse opvang of gymlokaal op school. Buiten bij goed weer. Wat ik belangrijk vindt aan een lesruimte is dat deze niet teveel prikkels geeft en dat de ruimte goed geventileerd kan worden en dat deze rust biedt (ongestoord) tijdens de les. Benodigdheden - yogamatten - vertelsteen - attributen ter introductie: beeld van goden/godinnen, klankschaal, voorbeelden van offers zoals iets lekkers en bloemen - enveloppen met daarin gelamineerd plaatje van de verschillende goden/godinnen - klankschaal (is er al) - Indiaas muziek nummer en apparatuur om af te spelen - ieder kind heeft eigen schrift - Eigenwijsjes, coaching kaarten

4 2 Afspraken met kinderen - Voor we beginnen met de les is iedereen naar de w.c. geweest en zijn je handen gewassen. - Tijdens de les zijn we aardig en behulpzaam voor elkaar. - We luisteren naar de ander en laten elkaar uitpraten. - Als we iets minder prettig vinden mogen we dit zeggen, dit heet assertief zijn en dat betekent vanuit vriendelijkheid opkomen voor jezelf. - Tijdens ontspanningsoefeningen, zijn we stil en blijven we liggen. Vraag kan zijn; waarom maken we afspraken/ regels met elkaar? Zo scheppen we een goed begin, het is voor iedereen duidelijk hoe we met elkaar omgaan, hoe we samen werken, dat het goed is om open te zijn. Open in de zin van dat je je niet hoeft af te vragen kan ik dit wel of niet zeggen. Binnenkomst De yogamatten liggen al klaar, net als de spullen die ik uitstal ter introductie. De yogamatten liggen het liefst in een cirkel, maar als dit niet uitkomt qua vorm van de ruimte, dan kies ik het liefst zoals dat in de lesruimte van Dolfijnwellness het geval is. Ik heb zo het gevoel deel uit te maken van de groep. Kinderen mogen op een mat gaan zitten. Ik heet iedereen welkom en bedank ze dat ze er zijn. Vertelsteen We beginnen met de vertelsteen die rond gaat door de groep. De vertel steen zorgt ervoor dat de kinderen even hun ei kwijt kunnen, dat ze even kunnen landen in de yogales. Ook is het fijn om even te mogen praten en dat er naar je geluisterd wordt. De verhalen kunnen leiden tot herkenning welke bijdraagt aan een gevoel van saamhorigheid. Voor de docente is het goed om ook te weten dart er wellicht iets speelt voor een leerling. Regels van de vertelsteen: - je mag iets vertellen, als je niet wil is dat ook goed. - alleen als je de steen vasthoudt mag je praten, de rest luistert - probeer 1 iets uit te kiezen dat je wil vertellen/ delen aan de groep Deze regels kan je de eerste keer zelf benoemen en later door een kind/ kinderen zelf. Je kan er ook bij de eerste keren een spelletje van maken om de bedoeling kracht bij te staan. Bijvoorbeeld; jij hebt zelf de steen en stelt een vraag aan iemand. Soms kan je ook een vraag stellen m.b.t. het thema, wel altijd erbij vertellen dat kinderen ook iets anders mogen vertellen.

5 Introductie thema aan kinderen: 3 Het Hindoeïsme is een van de oudste godsdiensten, die meer dan 5000 jaar geleden in India ontstond. Dit is ook het land waar de yoga is ontstaan (zoals we in de vorige les hebben besproken).wie weet nog hoe yoga is ontstaan? De meeste hindoes leven in India en andere landen van Zuidoost Azië. Maar ook in Zuid- en Oost Afrika, in Suriname en ook in Europa, waaronder Engeland en Nederland. Hindoes hebben meerdere goden die allemaal uit 1 god zijn voortgekomen. De goden en godinnen hebben elk hun eigen kracht en kracht dier. Aan deze goden en godinnen kan je hulp vragen met iets waar je het moeilijk mee hebt, of ze vragen om over jou, je familie en je vrienden te waken. Om de goden en godinnen te bedanken of om ze worden offers gebracht zoals je hier voor mijn mat een schaal met mandarijnen ziet, prachtig versierd met bloemen. Wij gaan in deze les kennis maken met een aantal goden en godinnen en over hun kracht leren. Ik heb onder jullie yogamat een god of godin verstopt, we gaan ze 1 voor 1 bekijken (Ik wijs iemand aan die mag beginnen, daarna mag dat kind een volgende aanwijzen). Houdingen en toelichting per god en godin Tips voor bij deze les Als een kind een plaatje uit de envelop haalt, laat hem/ haar vertellen wat ze zien. Achterop het plaatje kan je de informatie betreffende de god/ godin noteren. Ik heb zelf alle informatie rondom de goden uit mijn hoofd geleerd. Zo breng je over dat jezelf een bron van kennis kan zijn. Brahma God van het scheppende, hij is de schepper van het universum en bron van alle kennis. Hij wordt afgebeeld met vier gezichten (op het plaatje kan je het hoofd aan de achterkant natuurlijk niet zien) dit geeft aan dat hij regeert over de vier windrichtingen. Brahma begon aan een 290 miljoen jaar durende meditatie op de lotusbloem waaruit hij is geboren. Toen een klank het hart van Brahma bereikte, kreeg Brahma de kennis hoe hij het universum kon scheppen en er gestalte aan kon geven. Mogelijkheden: - Meditatie - klankschaal, uitspreken ohm of andere aandachtsoefening - Zwaan houding alleen of met partner (is zijn rijdier ) - Lotus houding

6 4 Voor deze les kies ik voor klankschaal meditatie (aandachtsoefening). Goed voor bevordering concentratie en maakt rustig en ontspannen. Ik wil met jullie net als Brahma een meditatie doen waarbij jullie een klank gaan horen. Ga maar lekker zitten op je mat, in kleermakerszit of op je knieën. Ik ga een klank maken met de klankschaal, jullie mogen straks met je ogen dicht luisteren en je hand opsteken wanneer je geluid niet meer hoort. Ik zeg wanneer je je ogen weer mag openen. Sluit je ogen maar en blijf rustig door ademen. Ik laat nu de klankschaal geluid maken en zeg wanneer iedereen zijn ogen mag openen. Hoe was het voor je? Ik maak even een rondje, zodat iedereen kan delen die dat wil. Sarasvati (echtgenote Brahma) Godin van wetenschap, onderwijs, kunst en literatuur. Ze is gekleed in een witte sarie, de witte kleur is de kleur van de vrede. Haar lotus en gans of zwaan zijn ook wit. De gans/ zwaan staat voor levensadem en kennis. De gehele lotus zelf staat voor schoonheid en geluk. Mogelijkheden: - Danser houding alleen of met partner - Dansen op Indiase muziek als goden en godinnen - Pauw houding - Attribuut: Sitar - maken van muziek. Voor deze les kies ik voor dansen: De dans van de andere armen. Is goed voor expressie beleving, en samen plezier maken, ook wel binding van de groep. Op het plaatje zie je Sarasvati afgebeeld met een instrument, de Sitar. Ik wil met jullie een eigen bedachte Indiase dans dansen om plezier te delen. Ik zet een Indiaas muziekje op. Groep in kring vorm staand. 1 persoon staat voor iemand anders binnenin de kring. Deze persoon vouwt zijn armen achter zich zodat deze niet van voren te zien zijn. De persoon die hier nu achter staat beweegt zijn armen alsof ze van de persoon voor hem/haar zijn. De persoon in de kring mag zijn benen bewegen. En de rest in de kring doen de bewegingen na. Na afloop kan je zeggen dat iedereen het heel mooi heeft gedaan, wat een plezier, dat heeft Sarasvati vast heel mooi gevonden.

7 5 Vishnu De beschermer van de wereld. Hij waakt over alles wat bestaat. Het is zijn taak om rust en orde te handhaven en de balans en harmonie te bewaren. Hij vertoont zich in tien verschillende gedaantes aan de mensen, waaronder een schildpad, een man- leeuw, een zwijn en een vis. Vraag bij deze god: Wanneer kan jij wel eens wat rust gebruiken? Mogelijkheden: - Vis ademoefening - Vis houding alleen of met partner - Balans oefening Voor deze les kies ik voor de Vis ademoefening. Bewust worden van de adem, maakt ook rustig. Je ziet Vishnu op het plaatje afgebeeld als vis, ik wil met jullie de vis ademhaling doen. Van ademhalingsoefeningen kan je tot rust komen, wisten jullie ook dat je lichaam in rust energie kan aanmaken. Kom zitten op je mat, in kleermakerszit, strek je rug en ontspan. Leg je linkerhand even op je onderbuik en voel hoe deze op en neer beweegt. Adem rustig diep in en voel hoe je adem je buik opbolt als een ballon, als je uitademt voel je dat je buik weer leegloopt. Dit doen we nog een keer. Adem rustig in en voel hoe je adem je buik opbolt als een ballon, als je uitademt voel je dat je buik weer leegloopt. Plaats nu je handen tegen elkaar aan voor je borst, je vingers strekken naar voren. Maak een vissenmond, kleine opening tussen lippen. Als we straks uitademen doen we dat in stoten waarbij we onze handen als een vis bij elke stoot van links naar rechts laten zwemmen. Adem diep in door je neus en terwijl je uitademt laat je je handen als een vis naar voren zwemmen, tot je helemaal uitgeademd bent. En adem rustig door. Dat doen we nog een keer. Plaats je handen weer voor je borst als we net deden. Maak weer een vissenmond (kleine opening). Adem in door je neus en terwijl je uitademt laat je je handen als een vis naar voren zwemmen, tot je helemaal uitgeademd bent. En adem rustig door.

8 Lakshmi (echtgenote van Vishnu) Godin van de liefde en het licht. Zij wordt vereerd bij Divali, ook bekent als lichtjesfeest, hierbij wordt de overwinning van het goede over het kwade, het licht over de duisternis, van de gelukzaligheid over de onwetendheid. Met Divali wordt ook het hele huis schoongemaakt en er worden overal kaarsjes neergezet. Rijdier Garuda, zonnevogel, koning van de vogels en vijand van alle slangen. Hij verplaatst zich snel van de ene wereld naar de andere. Mogelijkheden: - Massage (i.v.m. liefde) - Godin houding - Attribuut: kaars - kaarshouding alleen of met partner of in groep in cirkel - Aura reiniging - Een vogel houding Ik kies in deze les voor de massage. Massage stimuleert het gevoel van welbevinden. Ook biedt het als oefening de mogelijkheid om te ontdekken wat iemand prettig en niet prettig vindt in aanraking en leert dit te uitten. Verder draagt elkaar masseren ook toe aan binding van de groep en respect voor elkaar. Ik wil met jullie gaan masseren, zo geef je elkaar liefde door, ook maakt het je ontspannen en kan je lichaam lichter aanvoelen. Kinderen in tweetallen. De een zit achter de ander. Vooraf de handen lekker warm wrijven. Bij masseren mag je altijd aangeven wat je wel en niet prettig vindt. Denk er maar aan als je masseert dat je dit met liefde voor de ander doet. De masseur legt beide handen op de schouders van het voorste kind. Probeer nu de adem via de rug en via je handen te voelen en met elkaar mee te ademen. Jullie zullen vanzelf op elkaar af stemmen. Hou met je linkerhand contact door de schouder vast te houden. Maak met je rechterhand een roterende beweging met een vlakke hand aan de rechterkant van de rug. Van boven naar beneden in een spiraalbeweging. Keer om en roteer tegen de klok in terug naar boven. Wissel nu van hand en herhaal met links. Bedank je masseur en wissel van plaats. Na de massage vraag ik even wat ze ervan vonden. 6

9 7 Shiva God van de wedergeboorte. Hindoes geloven dat je na de dood herboren wordt. Shiva bepaalt hoe iemand weer terug op aarde komt. Zijn rijdier is Nandi een witte stier,nandi betekent hij die vreugde brengt, hij staat voor gerechtigheid. Koeien zijn heilig in India, je ziet ze daar over straat lopen en als er 1 stilstaat dan gaan mensen eromheen. Of als er een koe voor je auto staat moet je net zo lang wachten totdat die weg gaat. Ook wordt de koe niet gegeten. De cobra staat voor de eeuwige kringloop van de tijd. Mogelijkheden: - Cobra houding, gevold door muis (kind) houding - Stier (koe) houding In deze les kies ik voor de cobra houding (Bhujaiigasana). Deze houding zet de buik en rug spieren goed aan het werk. De buikorganen worden rijkelijk voorzien van bloed en het hele zenuwstelsel ondervindt van de cobra een heilzame werking. Kom maar liggen op de mat en maak je lang als een slang, met je benen tegen elkaar aan geplakt. Je tenen wijzen naar achter, je armen langs je lichaam en je gezicht op 1 wang, voel maar even hoe je daar nu zo ligt, misschien voel je wel je buik zich uitbolt tegen de grond als je inademt. Leg je handen onder je schouders met de ellebogen dichtbij je slangenlijf. Kom op een inademing met je kin op de mat. Adem uit druk je onderbuik tegen de mat en kom op een inademing met je hoofd, je schouders en je borst omhoog en kijk voor je. Probeer even je handen iets van de mat te doen, zo weet je dat je rug het werk doet. Adem uit en kom terug met de andere wang op de mat en leg je armen langs je lichaam. Dat doen we nog een keer, leg je handen onder je schouders en op een inademing kom je met je kin op de mat. Adem uit,druk je buik tegen de mat, adem in en kom omhoog met je hoofd en borst en kijk voor je. Adem uit en zak rustig terug op de andere wang dan daarnet en leg je armen langs je lichaam. Blijf rustig doorademen, misschien merk je wel dat je hart wat sneller klopt en dat die nu rustiger wordt. We gaan nog even door naar de muis (omdat we net een achteroverbuiging hebben gemaakt). Zet je handen weer onder je schouders, je kin op de mat en bij de volgende inademing duw je jezelf omhoog, en uitademend duw je je billen naar je hielen. Je voorhoofd komt op de mat en je mag je armen naar voren strekken of langs je heen leggen. Adem rustig door en ontspan.

10 8 Parvati (echtgenote Shiva) Parvati betekent berg, zij is de dochter van de god van de himalaya, dochter van de berg dus. Zij is de vrouwelijke verschijning van Shiva. Ze is sterk, een rots in de branding. De tijger staat voor kracht en bescherming. Mogelijkheden: - Tijger houding (twee soorten) - Berg houding - Grondingsoefening Voor deze les kies ik voor de tijger houding (vyaghrasana).versterkende oefening van core spieren en rugspieren, tevens ook langmaken van de rug. ( kon deze werking net echt goed terug vinden, dus dit is wat er tijdens mijn eigen yogales wordt gezegd). Wij gaan nu de tijger doen en zelf kracht halen uit deze oefening. Kom op handen en knieën op de mat, we beginnen met de kat houding. Je handen plaats je onder je schouders en je knieën zijn op heup breedte. Op een inademing strek je je rechterarm naar voren en spreid je je vingers, je strekt je linkerbeen naar achter. Zorg dat je rug niet inzakt. Blijf hier even zo staan en adem rustig door. Op een uitademing kom je rustig terug in de kat houding. Nu wisselen we van arm en been. Adem in en strek je linkerarm naar voren en spreid je vingers, je strekt je rechterbeen naar achter. Adem hier nu rustig door en denk aan je rug. Adem uit en kom rustig terug. Herhaal deze oefening. Ganesha (zoon van Shiva en Parvati) God van de wijsheid en kennis. en beschermer van de wetenschap en kunst. Ganesha ruimt obstakels die je tijdens je leven tegenkomt op en brengt geluk. Ook biedt hij bescherming aan reizigers. Zijn rijdier is een muis die staat voor begeerte (iets willen bezitten) en gretigheid. Door op de muis te rijden wordt begeerte en gretigheid onder controle gehouden en veroorzaken ze geen puinhoop en schade. Vraag bij deze god: Wat zijn obstakels en wat zijn obstakels in jouw leven? Mogelijkheden: - Olifant hoort bij het eerste chakra, elke grondingsoefening is hier mogelijk - Olifant grondingsoefening (aantekeningen chakra les - Olifant aandachtoefening (zie aantekeningen chakrales) - Olifant houding (zie Marjolein Tiemstra, peuter- en kleuter yoga boek)

11 9 Voor deze les kies ik een grondingsoefening stevig staan als een olifant. Grondingsoefening draagt bij aan in eigen kracht staan, door te gronden kan je beter verbinding aangaan met de omgeving. Ook brengt het rust, en balans. We gaan nu een oefening doen die ons kracht geeft om obstakels beter aan te kunnen. Kom met je voeten op de mat staan, voel even hoe je voeten contact maken met de mat. Zet je handen plat op de mat, vingers wijzen naar voren. Adem in en duw je voeten in de grond, adem uit en duw je billen omlaag, dit nog we nog een paar keer. Adem in en duw je voeten in de grond, adem uit en duw je billen omlaag (nog drie keer). Adem in en kom rechtop staan met je armen gestrekt voor je, klein stukje zakken en adem uit. Adem in en duw je voeten in de mat. Hoe voelen je benen nu? Voel je verandering in hoe je staat op je mat? Durga Godin het centrum van de kracht, kracht waarmee het universum tot bloei is gekomen. Zij biedt de wereld bescherming tegen het kwaad. Haar kracht put ze uit haar leeuw. De leeuw staat voor moed, kracht en bescherming. Vraag bij deze godin: dat zijn wel hele mooie eigenschappen van de leeuw, Waar heb jij wel eens moed, kracht en bescherming voor nodig? (opkomen voor jezelf of een ander). Mogelijkheden: - Leeuw houding - Krijger 1,2 en 3 houding - Godin houding Voor deze les kies ik voor de leeuw ( Simhasana). Deze houding vermindert spanning van de kaken en is goed voor de keel. Ook goed voor kinderen die (nog) niet zoveel praten. Kom op je knieën op de mat zitten, met je billen op je hielen. Zet nu je knieën iets uit elkaar zodat ze de letter V vormen. Je grote tenen raken elkaar aan. Leun lichtjes iets naar voren, waarbij je billen op je hielen blijven. Zet je handen voor je met je handpalm op de mat en je vingers naar je toe. Maak je rug lang en laat je borst iets naar voren komen. Buig je hoofd lichtjes iets naar achter en adem goed in. Je mag je mond wijd open sperren, je steekt je tong uit, je richt je blik omhoog met grote ogen Adem uit en zeg aaah, stel je voor dat je brult als een leeuw.

12 Visualisatie Visualisaties zijn goed voor ontspanning, verbeeldingskracht. Voor een visualisatie is het fijn een adem of ontspanningsoefening te doen. Ik heb gekozen voor een visualisatie die gaat over de kracht die je zelf hebt om je lichaam goede gedachten te sturen en te laten ontspannen. 10 Kom lekker liggen op de mat, voel even hoe je hier ligt. Adem diep en rustig door. Je mag je ogen sluiten. Stel je eens voor Je ligt languit in het gras, boven je zie je een stralende blauwe lucht met een paar schapenwolkjes die langzaam voorbij drijven. Je ruikt de geur van het gras en hoort verderop het gekwetter van vogels. Je doet je ogen dicht en geniet van de rust, het maakt je ontspannen en blij. Geniet maar even lekker van het heerlijke gevoel. Je voelt hoe de zon de aarde onder je heeft verwarmt, je voelt hoe de zon jouw lichaam verwarmt terwijl je in het gras ligt. Als je je ogen opendoet zie je Ganesha naast je zitten. De god met het olifanten hoofd die je helpt de moeilijkheden in je leven weg te nemen en geluk brengt. Hij kijkt je vriendelijk aan. Je wordt rustig en warm van zijn aanblik en bent blij hem te zien. Ganesha vraagt of je mee wil gaan naar zijn tempel omdat hij je graag iets wil geven. Jullie lopen door het gras naar de voet van een hele grote berg met besneeuwde toppen. Je stapt samen met Ganesha de tempel binnen. Het voelt veilig en kalm in de tempel. Hij geeft je een klein zilveren doosje. Ganesha vertelt dat dit jouw krachtdoosje is. Hierin zit alles wat je nodig hebt om goed om te kunnen gaan met de moeilijke dingen in je leven. Doe het doosje maar open, dan zie je een heleboel gekleurde kaartjes waar allemaal verschillende woorden opstaan: Geluk, blijdschap, kracht, vergeving, liefde. Kies maar een kaartje en lees wat erop staat. Denk nu een poosje na over wat dat woord betekent voor jou. Hoe stiller je bent, des te beter je begrijpt wat het kaartje je te zeggen heeft. Je legt het kaartje weer terug in je zilveren doosje. Ganesha verteld dat je elke keer dat je van streek bent, of bang, of ongelukkig je altijd hier terug mag komen om een kaartje te pakken, dan voel je je snel een stuk beter. Samen lopen jullie terug naar de plek in het gras waar je zo heerlijk in de zon had gelegen. Jullie nemen afscheid en je bedankt Ganesha. Je gaat weer lekker languit in het gras liggen. Voel hoe je weer op de mat ligt en begin langzaam je tenen en je vingers te bewegen. Als je wil rek je je even uit. Wat stond er op jouw kaartje en wat betekent dit voor jouw? Kinderen mogen het opschrijven in hun schrift als ze willen.

13 Creatieve opdracht Kinderen mogen op papier (in hun schriftje) zichzelf als eigen god/godin voorstellen. Dit mag met pen of kleurpotlood. Ze mogen schrijven alswel tekenen. 11 Bedenk je eigen naam voor jezelf als god/godin. Waar wil jij voor staan, wat vindt jij belangrijk? Wat zijn jouw attributen? Geef wat voorbeelden of laat ze nog eens op het plaatje kijken voor inspiratie. Wat is jouw rijdier en waarbij helpt jouw rijdier jouw, welke kracht heeft jouw rijdier? Afsluiting we gaan nog even op onze mat zitten om de les gezamenlijk af te sluiten. In de volgende les gaan we verder met dit thema (kinderen mogen zelf met houdingen e.a. komen die passen bij hun bedachte god/godin) en maken we aan het eind onze eigen tempel. Ik zal voor spullen zorgen maar als je van de week iets bedenkt dan mag je dat ook meenemen. De tempel zal niet groter dan een lucifer doosje worden (het is een luciferdoosje). Bedankt dat jullie hier waren en je mag jezelf bedanken dat je hier was, misschien dat je je ogen even wil sluiten of je handen in gebedshouding voor je borst plaatsen. Ik ben mezelf dankbaar dat ik dit voor mezelf heb gedaan. Kaartje trekken doe ik deze les niet omdat ze dat al zelf in de visualisatie hebben gedaan.

14 Brahma Durga

15 Ganesha Laksmi

16 Shiva Parvati

17 Sarasvati Vishnu

18