VGCt workshop Imaginaire Rescripting bij PTSS Paula de Jong PsyQ Psychotrauma

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "VGCt workshop 2011. Imaginaire Rescripting bij PTSS Paula de Jong PsyQ Psychotrauma email: p.dejong@psyq.nl"

Transcriptie

1 VGCt workshop 2011 Imaginaire Rescripting bij PTSS Paula de Jong PsyQ Psychotrauma

2 Naam Inhoud Frequentie Optionele toevoeging Max duur HH? Doorstroom PT11 Motivatie Individueel 1x per 2 weken, Max. 5 gespr Geen 3 mnd. Nee Uitstroom Alle paden PT10 Diagnostiek Individueel Op indicatie Psychiatrisch onderzoek Psychologisch onderzoek TRTC-screening 3 mnd. Nee Uitstroom Alle paden PT12 CPTSS / TRTC Stabilisatiecursus CPTSS en Individueel begeleidend bij de stabilisatiecursus (Individueel stabilisatie traject bij DIS / DS NAO) Schema therapie groep 1 x per 2 wkn individueel bij stabilisatie cursus en schematherapie groep Zorgpad Farmacotherapie 1 jaar. Nee Uitstroom Verwerking Chronisch Terugvalpreventie PT04 Verwerking Individueel Traumagerelateerde gedragstherapie (TF-CGT) of Imaginaire exposure (IE) of EMDR Bij allochtone cliënten kan ook gekozen worden voor NET-exp. Na 3 maanden evaluatie, indien onvoldoende herstel, 1x herhaling IE/EMDR/TF CGT Bij asii of een complexe PTSS, en DIS en de DIS NAO, die de stabilisatiecursus al heeft gehad kun je direct starten met IR of SFT. Individueel: 1x per week Of bij hoge uitzondering: 1 x per 2 weken Zorgpad Farmacotherapie Ind. Non-verbale therapie Sexueel misbruik groep Psychodrama 6 mnd. Continueren behandelbeleid of Alleen groepen, dan 1 x per 4 wkn hoofdbehandelaar uit PT04 verwerking!! Intimiteit en seks Assertiviteit + weerbaarheid Positief zelfbeeld Mindfulness Uitstroom Psychoth. groep Chronisch Terugval preventie Diagnostiek Indien AsII hoofddiagnose. Max 3 jr. HH Klachtgerichte Groepen Dit zijn een aantal optioneel in te zetten groepen. Bij stagnatie van de behandeling in zorgpad verwerking (PT04), of regulier naast het individuele contact in zorgpad stabilisatie (PT02) of naast farmacotherapie (PT13). Individueel contact naast de groep 1x per 4 weken indien 1 van de groepen is toegevoegd aan de behandeling in PT04, of 1x per 2 weken indien toegevoegd aan de behandeling in PT02. Die groepen zijn: Stopmechanisme Slapen en nachtmerries Impulscontrole Zintuigorientatietraining Optioneel toe te voegen, zorgpad farmacotherapie 6 mnd

3 2-Dimensionale diagnostiek van traumagerelateerde stoornissen Ernst van de traumatisering (0-5) Dissociatieve identiteitsstoornis Dissociatieve stoornis NAO Complexe PTSS (DESNOS) N. Draijer Chronische posttraumatische stressstoornis Simpele posttraumatische stressstoornis Geen stresssymptomen Geen persoonlijkheidspath. >>> Ernstige pers.stoornis Mate van onveiligheid in de hechting/verwaarlozing (0-5)

4 PTSS Fysiek, emotioneel en/of seksueel misbruik in de vroege jeugd/ emotionele en/of lichamelijke verwaarlozing PTSS met herbelevingen, vermijding en hyperarousal vaak gecompliceerd door symptomen als affectdisregulatie, problemen met zelfbeeld, dissociatie, somatisatie, relaties en zingeving (CPTSS)

5 Algemene karakteristieken Chronische PTSS - - Fysiologische arousal Intrusieve visuele herinneringen (flash-backs / nachtmerries) Vijandige zelfstraffende introjecten Onbekwaam zichzelf te troosten Moeite met emotionele en talige verwerking van het misbruik Dysfunctionele traumagerelateerde overtuiging en schema s - Machteloosheid / Hulpeloosheid / Controle - Victimisatie - Kwetsbaarheid - Onveiligheid - Wantrouwen - - Inherent slecht - Onaantrekkelijk / Lelijk / Waardeloos Intimiteit (Verlating / Verraad) Moeite om met life-events om te gaan

6 temperament invloed ouders traumatische gebeurtenissen disfunctionele schema s klachten en problemen disfunctionele copingstijlen het ontstaan van disfunctionele schema s Bron: H.van Genderen & A. Arntz

7 Basisbehoeften van een kind VEILIGHEID 1 of meer betrouwbare volwassenen en veilige verblijfplaats VERBONDENHEID MET ANDEREN een gevoel bij anderen te horen en met hen te kunnen delen wat je meemaakt AUTONOMIE vanuit een veilige situatie moet een kind de wereld kunnen onderzoeken ZELFWAARDERING om wie hij is en wat hij kan ZELFEXPRESSIE uitdrukken van je mening en gevoelens REALISTISCHE GRENZEN spelregels leren om autonomie of zelfexpressie af te stemmen op anderen Bron: H. van Genderen & A. Arntz

8 Cluster C Cluster B teveel zorg emotioneel misbruik teveel regels tekort van ouders meer subtiel schuld inducerende ouder straffende ouder meer inperkend meer loyaliteit t.a.v de ouders(schuld) geen boosheid onvoldoende zorg seksueel of fysiek misbruik gebrek aan regels tekort ouders meer zichtbaar straffende ouder meer misbruikend loyaliteit t.a.v de ouderssoms makkelijker doorheen te breken teveel boosheid

9 Complexe Trauma s Niet-angst emoties Zijn vaak overheersend in PTSS Zullen niet habitueren bij exposure Vereisen CR-interventies naast imaginatie Boosheid Verdriet Schaamte Schuld Mental Defeat

10 The Window of Tolerance High Arousal A R O U S A L Window of Tolerance Optimal Arousal Zone Low Arousal Ogden and Minton (2000)

11 Bi-Phasic Trauma Response Hyperarousal:too much arousal to integrate Emotional reactivity Hypervigilance Intrusive imagery Obsessive/cyclical cognitive processing Tension, shaking, ungrounded. Window of Tolerance Optimal Arousal Zone Hypoarousal: too little arousal to integrate Ogden and Minton (2000) Flat affect Inability to think clearly Numbing Collapse

12 voorbereiding Imaginaire Rescripting Vragenlijst belastende gebeurtenissen (ITEC), Lobbestael, Arntz, Kremers & Sieswerda (2006) Schemalijst en Modilijst & opvoedingslijst PTSS lijst (PDS) ; Depressie (BDI) Casusconceptualisatie (categoriseren van gebeurtenissen; let op herbelevingen (hotspot))

13 Imaginaire Rescripting IR ontwikkeld door Janet (1919), Smucker 1995) bij chronische PTSS & Arntz (1994) bij BPS IR is een methode die het traumatisch geheugen activeert (reliving); niet hele verhaal vertellen IR geeft de patiënt gelegenheid om traumagerelateerde geïnhibeerde gevoelens te ontdekken en er uiting aan te geven Verandert de betekenis van ervaringen bij de oorsprong van de problemen Herattributie ("het was toen") Leren dat trauma in de kindertijd een uitzondering was en niet de regel

14 Imaginaire Rescripting IR verandert de traumagerelateerde overtuigingen en schema's als machteloosheid, slachtofferschap en inherente slechtheid Vergroot het vermogen om zichzelf te kalmeren en te troosten en de affecten te reguleren Vergroot het gevoel van "empowerment" Vergroot "linguistic processing" door het ontwikkelen van een narratief van de traumatische gebeurtenissen IR is niet gebaseerd op extinctie maar op het toevoegen van nieuwe corrigerende informatie over de betekenis van de gebeurtenis voor zichzelf en anderen

15 Rationale IR Wat was reactie op trauma? Leg verband uit tussen angst en vlucht/vecht/freeze respons Invloed op zelfbeeld, beeld van anderen en de wereld Gevolg van denken aan het trauma /triggers? Uitleg angstnetwerk, uitleg andere emoties Oude coping (vermijding) werkt niet Doel: ontwikkelen van gezonder zelfbeeld en toekomstperspectief Enerzijds visualiseren van het traumaverhaal en anderzijds andere afloop; toename controle & macht

16 3 fasen rescripting Arntz & Weertman 1 patiënt=kind oorspronkele situatie zoals patiënt die beleefd heeft 2 patiënt=volw rescripting: situatie door patiënt beoordeeld als volwassene / patiënt grijpt in als volwassene 3 patiënt=kind rescripting: patiënt beleeft als kind de ingreep van de volwassene / zij vraagt en ontvangt aanvullende interventies van de patiënt als volwassene

17 Stap 1 : zoek een herinnering (zo mogelijk met ogen dicht) Start met een actueel probleem en gebruik dat gevoel om naar een jeugdherinnering te gaan Ga direct naar een traumatische herinnering (bekend uit anamnese; of laat patiënt naar een kernfiguur kijken) Patiënt maakt imaginatie van veilige plek en krijgt dan jeugdherinnering; als het een positieve is vraag dan naar de tegenovergestelde

18 Stap 1: zoek een herinnering-2 Laat de patiënt een affectief beladen herinnering ervaren : Vragen: wat gebeurt er, wat doe je, wat zie je, wat hoor je, wat ruik je, wat voel je (emotioneel), waar heb je behoefte aan, hoe oud ben je ongeveer, met wie ben je daar? DUS niet noodzakelijk om het hele traumageheugen terug te halen ; afgrenzen ( nu is het genoeg ) ga naar STAP 2

19 Stap 2: verander het perspectief van de volwassene 1. Vraag de patiënt de scène als volwassene in te gaan 2. Vraag de patiënt: wat gebeurt er? wat zie je? wat voel je? (kijk naar het kind) wat vind je ervan? wat zou je willen doen? wat heb je hierbij nodig? 3. Onmiddellijk de patiënt dit in fantasie laten doen: oké, doe het! 4. Dan ga terug naar 2 (wat vind je ervan? ) 5. Start opnieuw als de patiënt niet tevreden is

20 De volwassene komt het beeld in: Wat zie je, wat gebeurt er? Hoe voelt het kind zich? Hoe ver staat de volwassene van het kind af? Hoe reageert het kind op je confrontatie? Wat zegt de volwassene tegen het kind? Hoe zou het kind reageren? Wanneer je rechtstreeks in de ogen van het kind kijkt, wat zie je? Hoe reageer je daarop? Belangrijk om na de confrontatie het kind te steunen; vaak is het kind bang en maakt ze zich zorgen; soms kind naar andere plek brengen

21 Stap 3: verander het perspectief van het kind 1. Vraag de patiënt de hele rescripting door de volwassen te ervaren als een kind (stel je voor: je ligt op bed, je hoort voetstappen...en nu komt grote xx in beeld) 2. Vraag de patiënt : wat gebeurt er, wat zie je, wat hoor je etc., wat voel je (emotioneel), wat denk je, wat heb je nodig, wat wil je dat er gebeurt? 3. Onmiddellijk de patiënt de volwassene laten vragen wat hij/zij nodig heeft: oké vraag het! 4. Dan ga terug naar 2 ; totdat de patiënt tevreden is (vaak na een extra rescripting)

22 Variaties 1 Patiënt durft niet in te grijpen - Introductie van helpers : helpers kunnen de patiënt coachen of samen interveniëren of op instructie van de patiënt - Therapeut kan de patiënt helpen: therapeut kan de patiënt coachen om samen in te grijpen of op instructie van de patiënt

23 Video Imaginaire Rescripting Therapeut als helper Coby 37 jaar, ongehuwd, administratief medewerkster middelbare school vanaf vroege jeugd fysiek misbruik vader seksueel misbruik stiefvader vanaf 9 jaar; met toestemming van moeder tot ver in de 20 jaar emotionele verwaarlozing en misbruik moeder PTSS & cluster C vermijdend

24 Rollenspel in 2-tallen PTSS patiënt uitzoeken uit eigen praktijk 3 fasen Imaginaire Rescripting Fase 2 met helper (therapeut en of anderen) Knelpunten centraal

25 Praktische problemen Welke herinnering kiest men? Kies de vroegste herinneringen; patiënt verwacht dan meer volwassen gedrag; uitleg dat aan een jong kind nog niet veel eisen gesteld kunnen worden Patiënt kan geen herinnering vinden (verzet, dissociatie); vrees voor consequentie speelt, geef de patiënt controle (ogen open; signaal), informatie geven, bv. straffende modus of beschermer die het proces verstoren (wegsturen); geleidelijke exposure; foto s Ogen dicht doen lukt niet: exploreer, reduceer angst, tolereer het, bv. vast punt in de kamer Patiënt dissocieert: voldoende veiligheid en veel aandacht voor het hier en nu/ niet hele scène laten herbeleven/ eerst laten vertellen/ leren bewust worden van lichaamssignalen

26 vervolg knelpunten Patiënt laat de therapeut niet toe in de imaginatie: - patiënt vertrouwt de therapeut niet, bv. therapeut zal ouders gelijk geven; bespreken en geruststellen - patiënt wil therapeut beschermen voor agressieve ouder; therapeut moet groter en sterker worden - patiënt schaamt zich voor haar ouders; niet patiënt maar ouders moeten zich schamen - patiënt vindt dat hij zelf zijn problemen moet oplossen; uitleg dat het voor kleine kk. onmogelijk is om zulke moeilijke situaties op te lossen

27 Loyaliteit aan de ouders/ belangrijk onderscheid positief/ negatief gemotiveerde loyaliteit /belangrijkste factor bij weerstand tav rescripting: angst voor verlating en straf neemt toe bij kleine kind Steeds uitleggen dat het toen een overlevings-strategie was maar nu niet meer werkt; uitleggen dat de confrontatie niet gaat over volledige afkeuring in het hier en nu maar om afkeuring van die gedragingen van de ouders die in de jeugd de disfunctionele schema s hebben veroorzaakt Reden van vermijding: realiseren dat je ouders je slecht behandeld hebben lokt gevoelens van rouw uit; pte wil dat niet voelen; bv. in rescripting gedrag van ouders willen veranderen ten positieve/ aan het einde van de therapie realistischer keuze maken tav contact met ouders hier en nu

28 Schuld over de gekozen interventie/ kijken naar alternatieven die minder schuld teweeg brengen/ uitdagen van achtergrond van schuldgevoelens (CT)/ gaat om actie in fantasie en niet in de werkelijkheid Schuld dat men niet als kind gehandeld heeft: hoe realistisch om dat van een kind te verwachten; kind is afhankelijk van de verzorgers Therapeut legt in imaginatie uit dat kind niet schuldig is/ ander(eigen) kind perspectief Interventie wordt als onrealistisch ervaren/ wat vermijdt de patiënt? is er een beschermer?/ experiment voorstellen

29 Patiënt is te bang of te machteloos om te interveniëren / groter worden in het beeld / hulp van anderen bv. van de therapeut Patiënt kan niet vanuit kind perspectief handelen/ geparentificeerde pte/ moeite om zorg te ervaren/ neem vroegere herinnering: therapeut gaat scène in, bevrijdt patiënt van quasi- ouder rol en ervaren wat hij/zij nodig heeft / therapeut kan met het kind op leeftijdsnivo van kind praten Vrees voor toekomstige consequenties bv. straf van de daders na afloop; zoek naar oplossingen: stop de dader in de gevangenis, kind signaleert met teken als er gevaar is; volwassene neemt kind mee en voedt het op

30 Therapeut vreest impulsdoorbraak - tot nu toe is het tegenovergestelde gebeurd (betere controle van kwaadheid, zelfs na heftige interventies in IR) - bij heftige patiënten: eerst trainen in controleren van kwaadheid - intervenieer als therapeut en model gepaste manieren van boosheid & steun het kind bij het verwerken van boze gevoelens - kijk naar kwetsbare gevoelens die onderliggend zijn aan boosheid - stem in met het uitstellen van acties

31 Video Imaginaire Rescripting Helper/Patiënt confronteert/straffende modus bij fase 3 Angela 48 jaar, getrouwd, dochter 15 jaar ziektewet; beperkt steunsysteem emotioneel misbruik en verwaarlozing door vader en door moeder vader inperkend en autoritair/ moeder depressief/ 3 broers, nauwelijks contact vanaf haar 4 jaar al zorgen voor het gezin; met 19 jaar gedwongen door vader naar klooster PTSS en cluster C

32 Variaties 2 Patiënt is niet in staat om een rescripting te doen - Therapeut neemt de leiding en doet de rescripting; doet zelf de interventie - Patiënt blijft in het kind perspectief - Therapeut moet in staat zijn om de interventie een duw te geven - De therapeut zou helpers nodig kunnen hebben - De therapeut moet in staat zijn het kind te troosten/ kan zich aanbieden als pleegouder

33 ROLLENSPEL 2-2-tallen kies een aantal praktische problemen; denk aan eigen patiënt

34 DENK AAN TUSSEN -EN EINDMETING!!!! VRAGEN?? LITERATUUR PER OPVRAGEN

Promotieonderzoek PTSS. Algemene karakteristieken

Promotieonderzoek PTSS. Algemene karakteristieken Promotieonderzoek Imaginaire Exposure vs Imaginaire Rescripting bij PTSS drs. Paula de Jong & drs. Mellony van Hemert Psychotherapy & Movement Copyright 2013 P&M Psychotherapie in Amsterdam PTSS Fysiek,

Nadere informatie

SCHEMATHERAPIE BIJ VERSLAVING EN COMPLEX TRAUMA 6 OKTOBER 2014 KEES BIEGER

SCHEMATHERAPIE BIJ VERSLAVING EN COMPLEX TRAUMA 6 OKTOBER 2014 KEES BIEGER SCHEMATHERAPIE BIJ VERSLAVING EN COMPLEX TRAUMA 6 OKTOBER 2014 KEES BIEGER Wat is complex trauma? Theoretisch model trauma/persoonlijkheid Welke rol speelt middelengebruik? Fasering in de behandeling Indicatiestelling

Nadere informatie

Boek Slapende honden? Wakker maken!

Boek Slapende honden? Wakker maken! Boek Slapende honden? Wakker maken! A.Struik, ontwikkelingspsycholoog/ systeemtherapeut Joany Spierings Drie testen Weinig theorie en veel praktijk CD-Rom/ werkbladen Formulier zes testen Geen protocol

Nadere informatie

IMAGERY RESCRIPTING Bij PTSS na vroegkinderlijk herhaald interpersoonlijk trauma

IMAGERY RESCRIPTING Bij PTSS na vroegkinderlijk herhaald interpersoonlijk trauma toont deskundigheid en lef bij psychotrauma IMAGERY RESCRIPTING Bij PTSS na vroegkinderlijk herhaald interpersoonlijk trauma Onderdeel van Arkin Programma Inleiding: wetenschap en overzicht interventie

Nadere informatie

Haïti. Anneke Vinke, 19 januari 2010

Haïti. Anneke Vinke, 19 januari 2010 Haïti Anneke Vinke, 19 januari 2010 Opzet Korte introductie Feiten en verder Morgen... PAUZE --> daarna vragen/discussie 2 Situatie: RAMP in Haïti TV beelden & leed: zien van pijn van kinderen niet te

Nadere informatie

VERSLAVING EN TRAUMAGERELATEERDE STOORNISSEN

VERSLAVING EN TRAUMAGERELATEERDE STOORNISSEN STUDIEDAG PROJECT LiNK 22 maart 2012 - Niet te vatten! Verslaafd? Gestoord? Beperkt? VERSLAVING EN TRAUMAGERELATEERDE STOORNISSEN ANNE VERMEIRE - BIPE 1. Wat is TRAUMA? TRAUMA TRAUMATOGENE GEBEURTENIS

Nadere informatie

Caroline Ploeg, Gedragstherapeut Femy Wanders, Klinisch psycholoog

Caroline Ploeg, Gedragstherapeut Femy Wanders, Klinisch psycholoog Caroline Ploeg, Gedragstherapeut Femy Wanders, Klinisch psycholoog Overzicht presentatie Ontstaan van KINGS Doelgroep KINGS-model (incl. MASTR) Verschillende interventies uit het MASTR Progressive Counting

Nadere informatie

EMDR en schematherapie Meer dan de som der delen

EMDR en schematherapie Meer dan de som der delen EMDR en schematherapie Meer dan de som der delen Annemieke Driessen en Hellen Hornsveld EMDR congres 18 april 2015 Model AD 15 minuten Zoekstr HH 10 Schema s KO AD 10 EMDR en IR HH 10 Casus / video AD

Nadere informatie

EMDR bij adolescenten

EMDR bij adolescenten EMDR bij adolescenten Een vorm van traumabehandeling Marijke de Koning-Groothuizen ZMC Kinderen en Jongeren van de Gelderse Roos Voorbeelden uit de praktijk Sofie, 16 jaar. Klachten, sinds ongeveer een

Nadere informatie

Behandelingsstrategieen bij Complex Trauma:

Behandelingsstrategieen bij Complex Trauma: Behandelingsstrategieen bij Complex Trauma: Trudy Mooren, klinisch psycholoog-psychotherapeut, Centrum 45 Martijn Stöfsel, klinisch psycholoog-psychotherapeut, SinaiCentrum Jos Truyens, klinisch psycholoog-psychotherapeut,

Nadere informatie

Experiëntiële technieken: 2 doelen. Starten met Imaginatie. Imaginatie. Imaginatie met Rescripting en Reparenting

Experiëntiële technieken: 2 doelen. Starten met Imaginatie. Imaginatie. Imaginatie met Rescripting en Reparenting Experiëntiële technieken: 2 doelen Imaginatie & Rescripting in Schematherapie Eelco Muste en Sigrid Geertzema VGCt Najaarscongres 11 November 2016 1. Emoties oproepen die verband houden met oude onaangepaste

Nadere informatie

Oud worden en sterven met de oorlog

Oud worden en sterven met de oorlog Oud worden en sterven met de oorlog Mede mogelijk gemaakt door de Stichting 1940-1945 1 Oud worden en sterven met de oorlog Over wie gaat het Schokkende gebeurtenissen Kenmerken en stressreacties Verwerking

Nadere informatie

PTSS - diagnostiek en behandeling. drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren

PTSS - diagnostiek en behandeling. drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren PTSS - diagnostiek en behandeling drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren Opbouw Diagnose PTSS Prevalentiecijfers PTSS en arbeid Preventie van PTSS Behandeling

Nadere informatie

Contact met het gekwetste kind

Contact met het gekwetste kind Contact met het gekwetste kind De emoties van het gekwetste kind Ermee werken in het nu, wat er zich NU afspeelt in de kamer, als reactie op iets wat gebeurt, verteld wordt, Ze zijn authentiek, als th.

Nadere informatie

Kindermishandeling; Wel of geen diagnose? Drs. A van Dijke Drs. M. Reijns

Kindermishandeling; Wel of geen diagnose? Drs. A van Dijke Drs. M. Reijns Kindermishandeling; Wel of geen diagnose? Drs. A van Dijke Drs. M. Reijns Impact afhankelijk van aantal factoren: Eigenschappen van trauma zelf Eigenschappen van het kind Eigenschappen van omgeving Eigenschappen

Nadere informatie

Beoordeel de twee vas-schalen. Indien niet van toepassing omcirkel: A. In hoeverre waren bovenstaande methoden en technieken op z n plaats?

Beoordeel de twee vas-schalen. Indien niet van toepassing omcirkel: A. In hoeverre waren bovenstaande methoden en technieken op z n plaats? Schaal voor therapietrouw en competentie van de therapeut (NL) (Afgeleid van de Therapy Adherence and Competence Scale voor Schema Focused Therapie voor de Borderline Persoonlijkheidsstoornis) Jeffrey

Nadere informatie

COMPLEX TRAUMA. Symposium 25 februari 2019 Hand-out Drs. A. Oud

COMPLEX TRAUMA. Symposium 25 februari 2019 Hand-out Drs. A. Oud COMPLEX TRAUMA Symposium 25 februari 2019 Hand-out Drs. A. Oud HAND-OUT BIJ PRESENTATIE VAN AD OUD OVER COMPLEX TRAUMA Definitie van CT van Judith Herman (1997): 1. Geschiedenis van onderworpen zijn aan

Nadere informatie

EFFECTIVITEIT VAN METHODIEKEN VOOR SLACHTOFFERS

EFFECTIVITEIT VAN METHODIEKEN VOOR SLACHTOFFERS EFFECTIVITEIT VAN METHODIEKEN VOOR SLACHTOFFERS WAT WETEN WEOVER DE EFFECTIVITEIT VAN METHODIEKEN IN DE VERSCHILLENDE FASEN VAN HET VERWERKINGSPROCES? Fasen in het verwerkingsproces Verschillende auteurs

Nadere informatie

Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries

Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries 2013 Annette van Schagen, MA (klinisch psycholoog) & Jaap Lancee, PhD (psycholoog-onderzoeker) Voorstellen 1 Annette van Schagen Klinisch psycholoog,

Nadere informatie

Woede, Wrok en Wraak Workshop Symposium Vereniging voor Pesso Psychotherapie

Woede, Wrok en Wraak Workshop Symposium Vereniging voor Pesso Psychotherapie Woede, Wrok en Wraak Workshop Symposium Vereniging voor Pesso Psychotherapie Herman Veerbeek GZ-psycholoog, Cognitief Gedragstherapeut VGCT EMDR supervisor i.o. Forensisch Psychiatrische Polikliniek De

Nadere informatie

Complexe PTSS Zoek als PMTer samenwerking met EMDR-therapeuten

Complexe PTSS Zoek als PMTer samenwerking met EMDR-therapeuten Beweging en lichamelijkheid in het EMDR-proces Henriëtte van der Meijden 4-11-2016 Complexe PTSS Zoek als PMTer samenwerking met EMDR-therapeuten Eye Movement Desensitization Reprocessing 1989 beschreven

Nadere informatie

Traumabehandeling Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie

Traumabehandeling Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie Traumabehandeling Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie Krijg je (binnenkort) traumabehandeling vanuit zorgprogramma Angst & stemming van Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie? Ben je 6 tot 18 jaar? Dan is

Nadere informatie

GGzE centrum psychotrauma

GGzE centrum psychotrauma GGzE centrum psychotrauma GGzE centrum psychotrauma Mensen helpen met complexe traumaproblematiek en het (her)vinden van hun weg in de samenleving. Algemene informatie >> COMPLEXE TRAUMA S KUNNEN GROTE

Nadere informatie

Bijscholing: Mogelijkheden eerste lijn

Bijscholing: Mogelijkheden eerste lijn Bijscholing: Mogelijkheden eerste lijn T R A U M A C E N T R U M B E L G I Ë 3 0 A P R I L 2 0 1 3 C O P Y R I G H T D O R I S D H O O G H E Welke hulp hebben mensen nodig? Studie van Dyregrov & Nordanger,

Nadere informatie

Casusconceptualisatie formulier

Casusconceptualisatie formulier Casusconceptualisatie formulier Naam therapeut. Datum: mei 2018 Initialen cliënte T. 17 jaar Korte omschrijving van de cliënt (zoals: leeftijd, huidige relaties en bezigheden, kinderen en enkele belangrijke

Nadere informatie

Er wel/niet zijn voor je pleegkind. Symposium Pleegzorg Waar blijft het kind 19 juni 2014 Ede

Er wel/niet zijn voor je pleegkind. Symposium Pleegzorg Waar blijft het kind 19 juni 2014 Ede Er wel/niet zijn voor je pleegkind Symposium Pleegzorg Waar blijft het kind 19 juni 2014 Ede 22-6-2014 de Zeeuw & Brok Inhoud 1. Lawaaiboek 2. Zorg voor het kind: houdt rekening met gevolgen van Verlating

Nadere informatie

Terrorisme en dan verder

Terrorisme en dan verder Terrorisme en dan verder Hoe kunt u omgaan met de gevolgen van een aanslag? - Ga zo veel mogelijk door met uw normale dagelijkse activiteiten. Dat geeft u het gevoel dat u de baas bent over de situatie.

Nadere informatie

E M D R een inleiding

E M D R een inleiding E M D R een inleiding Lucinda Meihuizen GZ-psycholoog Zorgpartners Midden-Holland lucinda.meihuizen@zorgpartners.nl Wietske Soeteman GZ-psycholoog Pro Persona w.soeteman@propersona.nl Wat haal je uit deze

Nadere informatie

DE NIEUWE ZORGPROFESSIONAL. BEN IK DAT?! DONDERDAG 30 MAART 2017

DE NIEUWE ZORGPROFESSIONAL. BEN IK DAT?! DONDERDAG 30 MAART 2017 DE NIEUWE ZORGPROFESSIONAL. BEN IK DAT?! DONDERDAG 30 MAART 2017 GAME JE MEE??? Karin Nijhof Carina van Kregten GAME JE MEE???? Ballonoefening Verschillende soorten trauma Impact van trauma Hoe zou een

Nadere informatie

Stabilisatiecursus Scelta Nijmegen

Stabilisatiecursus Scelta Nijmegen Stabilisatiecursus Scelta Nijmegen Informatie voor cliënten Inleiding Als iemand zich onveilig heeft gevoeld tijdens de jeugd of later in een intieme relatie, kan dat in zijn of haar verdere leven klachten

Nadere informatie

TSCYC Ouderversie. Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen. Jeroen de Groot. ID 256-18 Datum 24.12.2014. Informant:

TSCYC Ouderversie. Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen. Jeroen de Groot. ID 256-18 Datum 24.12.2014. Informant: TSCYC Ouderversie Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen ID 256-18 Datum 24.12.2014 Informant: Mieke de Groot-Aerts moeder TSCYC Inleiding 2 / 10 INLEIDING De TSCYC is een vragenlijst die

Nadere informatie

Posttraumatische-stressstoornis en NET therapie. Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige

Posttraumatische-stressstoornis en NET therapie. Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige Posttraumatische-stressstoornis en NET therapie Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige Even voorstellen Arq Psychotrauma Expert Groep is een groep

Nadere informatie

DSM-5: Nieuw, maar ook beter? Arq Herfstsymposium vrijdag 25 november 2016

DSM-5: Nieuw, maar ook beter? Arq Herfstsymposium vrijdag 25 november 2016 DSM-5: Nieuw, maar ook beter? Arq Herfstsymposium vrijdag 25 november 2016 Psychotrauma en stressorgerelateerde stoornissen Marloes de Kok, GZ-psycholoog Marthe Schneijderberg, orthopedagoog Psychotrauma

Nadere informatie

KINGS Kind IN Gezond Systeem. Behandeling voor kinderen, jongeren en hun ouders (geïntegreerde traumaverwerkingsmethode).

KINGS Kind IN Gezond Systeem. Behandeling voor kinderen, jongeren en hun ouders (geïntegreerde traumaverwerkingsmethode). KINGS Kind IN Gezond Systeem Behandeling voor kinderen, jongeren en hun ouders (geïntegreerde traumaverwerkingsmethode). Situatie voor 2010. Afdeling vol met getraumatiseerde, bange en afgewezen kinderen.

Nadere informatie

GGzE centrum psychotrauma

GGzE centrum psychotrauma GGzE centrum psychotrauma GGzE centrum psychotrauma Mensen helpen met complexe traumaproblematiek en het (her)vinden van hun weg in de samenleving. Algemene informatie >> Complexe trauma s kunnen grote

Nadere informatie

Emoties, wat is het signaal?

Emoties, wat is het signaal? Emoties, wat is het signaal? Over interpretatie en actieplan dr Frits Winter Functie van Emoties Katalysator, motor achter gedrag Geen emoties, geen betrokkenheid, geen relaties Te veel emoties, te veel

Nadere informatie

Programma. Boze modi: varianten Hanteren van Boze Modi in Schematherapie. Remco van der Wijngaart, Kind modi Boze Kind, Razende Kind

Programma. Boze modi: varianten Hanteren van Boze Modi in Schematherapie. Remco van der Wijngaart, Kind modi Boze Kind, Razende Kind Hanteren van Boze Modi in Schematherapie Remco van der Wijngaart, Supervisor schematherapie, vice president ISST Programma Dag 1 Leren herkennen van de verschillende boze modi Algemene strategieen in hanteren

Nadere informatie

ERVAREN DOE JE MET HET LICHAAM

ERVAREN DOE JE MET HET LICHAAM ERVAREN DOE JE MET HET LICHAAM DAN ONTVOUWT ZICH BETEKENIS Schematherapie Pessotherapie EMDR 3 manieren om het verleden toegankelijk te maken Doel: realistisch perspectief op de werkelijkheid Lichamelijke

Nadere informatie

Van een drakenhol naar een koninkrijk

Van een drakenhol naar een koninkrijk Van een drakenhol naar een koninkrijk Visie op traumabehandeling bij ernstig getraumatiseerde kinderen. Caroline Ploeg Orthopedagoog Generalist Femy Wanders Klinisch Psycholoog K.J. OPZET PRESENTATIE Doelgroep

Nadere informatie

Kleine Hans Symposium 2011

Kleine Hans Symposium 2011 Kleine Hans Symposium 2011 Het helen van de wond Diagnostiek en behandeling Van traumatische herinnering naar gewone herinnering Julia Diehle en Karen van Zon Centrum voor traumagerelateerde stoornissen

Nadere informatie

FACT-congres, 19 september 2013

FACT-congres, 19 september 2013 FACT-congres, 19 september 2013 Definitie : Psychiatrische stoornis die meer dan 2 jaar duurt met: verminderd algemeen en sociaal functioneren (GAF

Nadere informatie

Fine Tuning Imagery Rescripting. Remco van der Wijngaart

Fine Tuning Imagery Rescripting. Remco van der Wijngaart Fine Tuning Imagery Rescripting Remco van der Wijngaart Waarom Imaginatie met rescripting en hoe werkt het? (Arntz 2015a) 1) Helpt emoties te bewerken die normaal niet zo makkelijk toegankelijk zijn, 2)

Nadere informatie

Programma. Boze modi: varianten Hanteren van Boze Modi in Schematherapie. Leren herkennen en onderscheiden boze modi

Programma. Boze modi: varianten Hanteren van Boze Modi in Schematherapie. Leren herkennen en onderscheiden boze modi Hanteren van Boze Modi in Schematherapie Remco van der Wijngaart, Supervisor schematherapie, vice president ISST Dag 1 Leren herkennen van de verschillende boze modi Algemene strategieen in hanteren boosheid

Nadere informatie

Hanteren van Boze Modi in Schematherapie. Supervisor schematherapie, vice president ISST. Programma

Hanteren van Boze Modi in Schematherapie. Supervisor schematherapie, vice president ISST. Programma Hanteren van Boze Modi in Schematherapie Remco van der Wijngaart, Supervisor schematherapie, vice president ISST Programma Dag 1 Leren herkennen van de verschillende boze modi Algemene strategieen in hanteren

Nadere informatie

Horizon methodiek na huiselijk geweld & na seksueel misbruik

Horizon methodiek na huiselijk geweld & na seksueel misbruik Horizon methodiek na huiselijk geweld & na seksueel misbruik 29-09-2014 Merijn van de Vliet, GZ-psycholoog Programma Introductie Oefening Horizon: twee varianten naast elkaar Film Oefening Thema s en

Nadere informatie

Brijder Verslavingszorg Hoofddorp

Brijder Verslavingszorg Hoofddorp Ons Team Ons team is zeer divers. We bestaan uit het secretariaat, psychologen, maatschappelijk werkers, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen, cognitief gedragstherapeutisch werkers, ervaringsdeskundigen,

Nadere informatie

31/10/2012 OVERZICHT DEFINTIE 1. TRAUMATISCHE GEBEURTENISSEN TYPE GEBEURTENISSEN TRAUMA

31/10/2012 OVERZICHT DEFINTIE 1. TRAUMATISCHE GEBEURTENISSEN TYPE GEBEURTENISSEN TRAUMA Posttraumatische stressklachten bij kinderen Eva Verlinden, orthopedagoog Karen van Zon, GZ-psycholoog Renee Beer, klinisch psycholoog OVERZICHT 1. Traumatische gebeurtenissen 2. Traumagerelateerde stoornissen

Nadere informatie

Imaginaire rescripting in groepsschematherapie voor BPS. Guido Sijbers en Rosi Reubsaet

Imaginaire rescripting in groepsschematherapie voor BPS. Guido Sijbers en Rosi Reubsaet Imaginaire rescripting in groepsschematherapie voor BPS Guido Sijbers en Rosi Reubsaet Programma Introductie Theorie Rollenspel (presenteren en zelf oefenen) Afronding en evaluatie 2 Korte inleiding (groeps)schematherapie

Nadere informatie

Hou dat vast! EMDR bij mensen met ( C ) PTSS en een laag IQ

Hou dat vast! EMDR bij mensen met ( C ) PTSS en een laag IQ Hou dat vast! EMDR bij mensen met ( C ) PTSS en een laag IQ 16-06-2017 info@poli-plus.nl Kan ik wel..? De PTSS wel goed diagnosticeren? De EMDR behandeling bij deze patiënt wel doen? (anders?) Juist inschatten

Nadere informatie

De behandeling van complexe rouw. Jantien Piekstra GZ psycholoog / cognitief gedragstherapeut

De behandeling van complexe rouw. Jantien Piekstra GZ psycholoog / cognitief gedragstherapeut De behandeling van complexe rouw Jantien Piekstra GZ psycholoog / cognitief gedragstherapeut Disclosure of interest Mogelijke belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven

Nadere informatie

Omgaan met (onbegrepen) lichamelijke klachten. Prof. dr. Sako Visser Universiteit van Amsterdam Pro Persona GGZ Dr. Michel Reinders GGZinGeest

Omgaan met (onbegrepen) lichamelijke klachten. Prof. dr. Sako Visser Universiteit van Amsterdam Pro Persona GGZ Dr. Michel Reinders GGZinGeest Omgaan met (onbegrepen) lichamelijke klachten Prof. dr. Sako Visser Universiteit van Amsterdam Pro Persona GGZ Dr. Michel Reinders GGZinGeest Van DSM IV naar DSM 5 DSM IV - somatisatie stoornis, - somatoforme

Nadere informatie

TSCYC. Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen. HTS Report. Julia de Vries ID Datum Ouderversie

TSCYC. Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen. HTS Report. Julia de Vries ID Datum Ouderversie TSCYC Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen HTS Report ID 15890-3156 Datum 18.07.2017 Ouderversie Informant: Jeroen de Vries Vader INLEIDING TSCYC 2/8 Inleiding De TSCYC is een vragenlijst

Nadere informatie

EMDR. Afdeling Psychiatrie en Medische Psychologie

EMDR. Afdeling Psychiatrie en Medische Psychologie EMDR Afdeling Psychiatrie en Medische Psychologie Wat is EMDR? Eye Movement Desensitization and Reprocessing, afgekort tot EMDR, is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van

Nadere informatie

Therapy Adherence Scale (Therapie-trouw schaal) voor Schematherapie bij de Borderline Persoonlijkheidsstoornis.

Therapy Adherence Scale (Therapie-trouw schaal) voor Schematherapie bij de Borderline Persoonlijkheidsstoornis. Therapy Adherence Scale (Therapie-trouw schaal) voor Schematherapie bij de Borderline Persoonlijkheidsstoornis. Beoordelaar: Datum: Naam beoordeelde therapeut: Naam/nummer beoordeeld fragment: Indien niet

Nadere informatie

Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud

Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module

Nadere informatie

Het geïntegreerd behandelen van verslavingsproblematiek en PTSS

Het geïntegreerd behandelen van verslavingsproblematiek en PTSS Het geïntegreerd behandelen van verslavingsproblematiek en PTSS Dag van de Inhoud Den Haag 28 september 2017 Ante Lemkes, GZ-psycholoog in opleiding tot Specialist Inleiding Introductie van mezelf, jullie

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting. 1. Wat zijn trauma-gerelateerde stoornissen, dissociatieve stoornissen en

Nederlandse samenvatting. 1. Wat zijn trauma-gerelateerde stoornissen, dissociatieve stoornissen en Nederlandse samenvatting 1. Wat zijn trauma-gerelateerde stoornissen, dissociatieve stoornissen en persoonlijkheidsstoornissen? Van de trauma- en stressorgerelateerde (kortweg trauma-gerelateerde) stoornissen

Nadere informatie

Minor Jeugdhulp Specialist. Les 37: Seksueel misbruik

Minor Jeugdhulp Specialist. Les 37: Seksueel misbruik Minor Jeugdhulp Specialist Les 37: Seksueel misbruik Doelen Student heeft een beeld van het ontstaan van seksueel misbruik. Student heeft beeld in stand houdende factoren seksueel misbruik Student heeft

Nadere informatie

Persoonlijkheidsstoornissen Kortdurend Behandelaanbod

Persoonlijkheidsstoornissen Kortdurend Behandelaanbod Persoonlijkheidsstoornissen Kortdurend Behandelaanbod U bent niet de enige Een op de tien Nederlanders heeft te maken met een persoonlijkheidsstoornis of heeft trekken hiervan. De Riagg Maastricht is gespecialiseerd

Nadere informatie

Omgaan met een stoma: een versmald levenspad met een ongenode gast?

Omgaan met een stoma: een versmald levenspad met een ongenode gast? Omgaan met een stoma: een versmald levenspad met een ongenode gast? An Lievrouw psycholoog Oncologisch Centrum UZ Gent Stellingen 2 We moeten de patiënt zover krijgen dat hij zijn stoma aanvaardt. Ja Ik

Nadere informatie

Kinderen op bezoek op de intensive care

Kinderen op bezoek op de intensive care Kinderen op bezoek op de intensive care Handreiking voor ouders mca.nl Inhoudsopgave Hoe vertel ik mijn kind(eren) dat zijn/hun vader, moeder of ander familielid ernstig ziek op de IC ligt? 1 Hoe bereid

Nadere informatie

Signalering en Diagnostiek

Signalering en Diagnostiek Signalering en Diagnostiek bij getraumatiseerde kinderen Anja Meenhuys, GZ-Psycholoog Wat is een trauma? (DSM-IV) De persoon heeft ervaren, waargenomen of is geconfronteerd met een gebeurtenis of gebeurtenissen

Nadere informatie

therapieën [ therapie voor positieve gedragsverandering ]

therapieën [ therapie voor positieve gedragsverandering ] therapieën [ therapie voor positieve gedragsverandering ] In het noorden en oosten van Nederland behandelen en begeleiden wij kinderen, jongeren en volwassenen met een licht verstandelijke beperking. Therapieën

Nadere informatie

De Jutters centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie. Mentaliseren Bevorderende Therapie voor kinderen Nicole Muller

De Jutters centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie. Mentaliseren Bevorderende Therapie voor kinderen Nicole Muller De Jutters centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie Mentaliseren Bevorderende Therapie voor kinderen Nicole Muller Iedere volwassene is kind geweest. Risicoclassificaties van kinderen die kunnen leiden

Nadere informatie

Wij behandelen mensen poliklinisch, dat betekent dat je naar ons toe komt voor de hulp. Een enkele keer kan het zijn dat wij op huisbezoek komen.

Wij behandelen mensen poliklinisch, dat betekent dat je naar ons toe komt voor de hulp. Een enkele keer kan het zijn dat wij op huisbezoek komen. Wie zijn wij? Het team van AltraCura Behandeling biedt hulp aan mensen met leermoeilijkheden en psychische problemen. Wij willen graag een goede behandeling bieden, daarom onderzoeken wij samen met jou

Nadere informatie

Georganiseerd doorgaand misbruik, een aantal dilemma s. Christel Kraaij, Klinisch psycholoog, TRTC Altrecht Alternatief Beraad 24 november 2018

Georganiseerd doorgaand misbruik, een aantal dilemma s. Christel Kraaij, Klinisch psycholoog, TRTC Altrecht Alternatief Beraad 24 november 2018 Georganiseerd doorgaand misbruik, een aantal dilemma s Christel Kraaij, Klinisch psycholoog, TRTC Altrecht Alternatief Beraad 24 november 2018 Programma Introductie Transgenerationeel, Georganiseerd Geweld

Nadere informatie

Een bezoek van kinderen op de Intensive Care

Een bezoek van kinderen op de Intensive Care Een bezoek van kinderen op de Intensive Care Intensive Care Locatie Hoorn/Enkhuizen Een bezoek van kinderen op de Intensive Care Informatie voor ouders Het is altijd confronterend als een ouder of familielid

Nadere informatie

..en. rouwend. VOOK 6 oktober 2011 ( )Carine. Kappeyne van de Coppello

..en. rouwend. VOOK 6 oktober 2011 ( )Carine. Kappeyne van de Coppello Jong, eigen-wijs..en rouwend VOOK 6 oktober 2011 ( )Carine Kappeyne van de Coppello Krijgen kinderen met de dood te maken? Internationaal onderzoek wijst uit dat van ongeveer 5% van de kinderen tot 16

Nadere informatie

Workshop: Groepsschematherapie: tegengif bieden aan verslaving. Werken met modi: praten, voelen, doen.

Workshop: Groepsschematherapie: tegengif bieden aan verslaving. Werken met modi: praten, voelen, doen. Workshop: Groepsschematherapie: tegengif bieden aan verslaving. Werken met modi: praten, voelen, doen. FPC de Oostvaarderskliniek & Victas Philip Jonkers, Psychotherapeut OVK Thecla van Meer - Doll, GZ-psycholoog

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 134 Nederlandse samenvatting De inleiding van dit proefschrift beschrijft de noodzaak onderzoek te verrichten naar interpersoonlijk trauma en de gevolgen daarvan bij jongeren in

Nadere informatie

Schematherapie bij persoonlijkheidsstoornissen en verslaving. Tineke van der Linden GGz Breburg

Schematherapie bij persoonlijkheidsstoornissen en verslaving. Tineke van der Linden GGz Breburg Schematherapie bij persoonlijkheidsstoornissen en verslaving Tineke van der Linden GGz Breburg Tineke van der Linden Gz-psycholoog in opleiding tot specialist Schematherapeut Cognitief gedragstherapeut

Nadere informatie

Behandeling na seksueel trauma bij kinderen: STEPS, TF-CBT of EMDR?

Behandeling na seksueel trauma bij kinderen: STEPS, TF-CBT of EMDR? Behandeling na seksueel trauma bij kinderen: STEPS, TF-CBT of EMDR? Renee Beer, klinisch psycholoog, Traumacentrum De Bascule Iva Bicanic, klinisch psycholoog i.o., Landelijk Psychotraumacentrum UMC Utrecht

Nadere informatie

Business continuity garanderen bij kritische gebeurtenissen

Business continuity garanderen bij kritische gebeurtenissen Business continuity garanderen bij kritische gebeurtenissen De driehoeksamenwerking tussen organisatie, arbeidsgeneesheer en psycholoog B. Vriesacker, K. Van Hulst, U. Van Soom Bart Vriesacker Psychosociaal

Nadere informatie

Accepteren en betekenis geven aan stemmen. De Maastrichtse benadering

Accepteren en betekenis geven aan stemmen. De Maastrichtse benadering Accepteren en betekenis geven aan stemmen De Maastrichtse benadering praatkaffee psychose De Stem, 27-11-2018 Introductie Inhoud Uitgangspunten Een systematische aanpak, het Maastrichtse model Interview

Nadere informatie

Algemene folder - schemagerichte groepstherapie

Algemene folder - schemagerichte groepstherapie In deze folder wordt uitgelegd wat schemagerichte therapie is en hoe er in groepstherapie mee wordt gewerkt. Het kan zijn dat u zich na het lezen van deze informatie afvraagt of deze therapie voor u de

Nadere informatie

InFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Inleiding

InFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Inleiding Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module

Nadere informatie

COMPLEX TRAUMA BIJ KINDEREN: SAMEN DOEN WAT WERKT. Mariska de Baat (NJi), Marie-José van Hoof (Rivierduinen), Leanthe van Harten (TNO)

COMPLEX TRAUMA BIJ KINDEREN: SAMEN DOEN WAT WERKT. Mariska de Baat (NJi), Marie-José van Hoof (Rivierduinen), Leanthe van Harten (TNO) COMPLEX TRAUMA BIJ KINDEREN: SAMEN DOEN WAT WERKT Mariska de Baat (NJi), Marie-José van Hoof (Rivierduinen), Leanthe van Harten (TNO) WIE IS WIE Complex trauma het meerkoppige monster in de praktijk Prevalentie

Nadere informatie

Top Referent TraumaCentrum

Top Referent TraumaCentrum GGzE centrum psychotrauma Top Referent TraumaCentrum Informatie over behandeling van mensen met ernstige traumagerelateerde stoornissen Algemene informatie >> BIJ HET TOP REFERENT TRAUMACENTRUM WORDEN

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis: schematherapie en dialectische gedragstherapie

Cognitieve gedragstherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis: schematherapie en dialectische gedragstherapie Cognitieve gedragstherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis: schematherapie en dialectische gedragstherapie Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 Cognitieve gedragstherapie:

Nadere informatie

Schema therapie voor depressie. Remco van der Wijngaart

Schema therapie voor depressie. Remco van der Wijngaart Schema therapie voor depressie Remco van der Wijngaart Waarom ST voor depressie? CGT is effectief maar slechts 40-50% herstelt volledig in een eerste behandeling 5-20% van de patienten ontwikkelt een chronische

Nadere informatie

Individuele coaching en groepsbijeenkomsten. Volwassenen met AD(H)D

Individuele coaching en groepsbijeenkomsten. Volwassenen met AD(H)D Individuele coaching en groepsbijeenkomsten Volwassenen met AD(H)D Behandeling en coaching Psycho-educatie cliënt en partner Staken alcohol en/of drugs Medicatie Coaching individueel Coaching in de groep

Nadere informatie

Kinderen op bezoek op de Intensive Care

Kinderen op bezoek op de Intensive Care Kinderen op bezoek op de Intensive Care Informatie voor ouders/verzorgers Als een ouder of een familielid op de Intensive Care is opgenomen, kan dit voor kinderen veel vragen oproepen. Kinderen hebben

Nadere informatie

Inhoud: Eye Movement Desensitisation and Reprocessing (EMDR) bij Autisme. Wat is EMDR?

Inhoud: Eye Movement Desensitisation and Reprocessing (EMDR) bij Autisme. Wat is EMDR? Eye Movement Desensitisation and Reprocessing (EMDR) bij Autisme Ank Goosen Gezondheidszorgpsycholoog GGzE 21 09 2012 Wat is EMDR Indicatie Doel Doelgroep Methode Aanpassingen Resultaten 2 cliënten Inhoud:

Nadere informatie

bespreekbaar stellen en ontrafelen van geweld 1

bespreekbaar stellen en ontrafelen van geweld 1 Datum: 31/10/2013 Auteur: Kris De Groof Versie: def Herkomst: Methodisch kader Aan de Slag Doel: Bestemming: Handelingskader 1712 bespreekbaar stellen en ontrafelen van geweld 1 1. Mogelijke introductie

Nadere informatie

Protocol Imaginaire verwerking Woede, Wrok en Wraak

Protocol Imaginaire verwerking Woede, Wrok en Wraak Protocol Imaginaire verwerking Woede, Wrok en Wraak Vooraf Om het protocol op verantwoorde wijze toe te kunnen passen, is van belang dat je een workshop hebt gevolgd, waarin het protocol is ingeoefend.

Nadere informatie

Terrorisme en dan verder Wat te doen na een aanslag?

Terrorisme en dan verder Wat te doen na een aanslag? Terrorisme en dan verder Wat te doen na een aanslag? Publieksversie Ga zo veel mogelijk door met uw normale dagelijkse activiteiten. Dat geeft u het gevoel dat u de baas bent over de situatie. Dit is ook

Nadere informatie

Interpersoonlijke psychotherapie

Interpersoonlijke psychotherapie Interpersoonlijke psychotherapie in een groep een behandelprotocol voor depressie Dina Snippe, Opleider-supervisor IPT en groepspsychotherapie Cora Versteeg, supervisor IPT en groepspsychotherapeut i.o.

Nadere informatie

Chronisch, herhaald suicidaal gedrag bij borderline-patienten. Bert van Luyn Brugge, Plenaire middagsessie

Chronisch, herhaald suicidaal gedrag bij borderline-patienten. Bert van Luyn Brugge, Plenaire middagsessie Chronisch, herhaald suicidaal gedrag bij borderline-patienten Bert van Luyn Brugge, Plenaire middagsessie 1445-1615 Verschillende vormen van (chronisch) suïcidaal gedrag Suicidale Phenotypen 1. reactief,

Nadere informatie

EMDR Therapie voor mensen met een traumatische ervaring

EMDR Therapie voor mensen met een traumatische ervaring EMDR Therapie voor mensen met een traumatische ervaring Wat is EMDR Eye Movement Desensitization and Reprocessing, afgekort tot EMDR, is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen

Nadere informatie

Traumagerichte CGt versus EMDR na stabilisatie voor de behandeling van PTSS na misbruik in de jeugd: pilot data. Paul Emmelkamp

Traumagerichte CGt versus EMDR na stabilisatie voor de behandeling van PTSS na misbruik in de jeugd: pilot data. Paul Emmelkamp Traumagerichte CGt versus EMDR na stabilisatie voor de behandeling van PTSS na misbruik in de jeugd: pilot data Ingrid Wigard Thomas Ehring Paul Emmelkamp Achtergrond Samenwerking PsyQ met Universiteit

Nadere informatie

Kinderen op bezoek intensive care Handreiking voor ouders.

Kinderen op bezoek intensive care Handreiking voor ouders. Kinderen op bezoek intensive care Handreiking voor ouders www.nwz.nl Hoe vertel ik mijn kind(eren) dat zijn/hun vader, moeder of ander familielid ernstig ziek op de IC ligt? 3 Hoe bereid ik mijn kind voor

Nadere informatie

Narratieve Exposure Therapie

Narratieve Exposure Therapie Narratieve Exposure Therapie MANP jubileumcongres Patricia Strijk Even voorstellen Wat doet Stichting Centrum 45: Diagnostiek en behandeling complexe psychotraumaklachten VS-GGZ: Werkzaam op de polikliniek

Nadere informatie

Zorgen voor jonge getraumatiseerde kinderen

Zorgen voor jonge getraumatiseerde kinderen Zorgen voor jonge getraumatiseerde kinderen 26 januari 2017 IN HOLLAND STAAT EEN HUIS Congres ter gelegenheid van het 70-jarig jubileum van t Kabouterhuis Programma Wat is trauma? Essentiële elementen

Nadere informatie

Emotieregulatieproblemen bij jongeren. 13 februari 2018

Emotieregulatieproblemen bij jongeren. 13 februari 2018 Emotieregulatieproblemen bij jongeren 13 februari 2018 Inhoud presentatie 1. De doelgroep / uitleg borderline persoonlijkheidsstoornis 2. BPS bij jongeren/ feiten en cijfers 3. Ontstaan van BPS / insteek

Nadere informatie

Leer uw kind De Ondergoedregel.

Leer uw kind De Ondergoedregel. 1. Leer uw kind De Ondergoedregel. Ongeveer één op de vijf kinderen is slachtoffer van seksueel geweld, waaronder seksueel misbruik. U kunt helpen voorkomen dat het uw kind overkomt. Leer uw kind De Ondergoedregel.

Nadere informatie

Comorbiditeit PTSS en Persoonlijkheidsstoornissen Samenspel in diagnostiek en behandeling

Comorbiditeit PTSS en Persoonlijkheidsstoornissen Samenspel in diagnostiek en behandeling Comorbiditeit PTSS en Persoonlijkheidsstoornissen Samenspel in diagnostiek en behandeling Gloria Gribling en Ellen Willemsen Casuïstiek 1 Hoe ontdek je hoeveel en welke koppen de draak heeft? (Diagnostiek)

Nadere informatie

Helen Dowling Instituut psychologische zorg bij kanker. Landelijke Contactdag Nier- en blaaskanker Amersfoort 5 april 2014

Helen Dowling Instituut psychologische zorg bij kanker. Landelijke Contactdag Nier- en blaaskanker Amersfoort 5 april 2014 Helen Dowling Instituut psychologische zorg bij kanker Landelijke Contactdag Nier- en blaaskanker Amersfoort 5 april 2014 Inhoud Rondleiding Over het HDI (missie, visie en aanbod) Kanker: feiten en cijfers

Nadere informatie

De beleving van emoties bij ernstig ondergewicht

De beleving van emoties bij ernstig ondergewicht De beleving van emoties bij ernstig ondergewicht Helpt ondergewicht om emoties over traumatische ervaringen niet te voelen Maartje Vroling Marieke ten Napel, Ger Keijsers Voor mij gaat het om het vermijden

Nadere informatie

De behandeling van de dwangstoornis. Else de Haan & Lidewij Wolters UvA / AMC / De Bascule Veldhoven, VGCT, november 2013

De behandeling van de dwangstoornis. Else de Haan & Lidewij Wolters UvA / AMC / De Bascule Veldhoven, VGCT, november 2013 De behandeling van de dwangstoornis Else de Haan & Lidewij Wolters UvA / AMC / De Bascule Veldhoven, VGCT, november 2013 Programma Behandeling en behandelstrategieën Per fase in de behandeling: Mogelijke

Nadere informatie

Interweaves & Rescripts

Interweaves & Rescripts Interweaves & Rescripts Als de trein dreigt vast te lopen Steven Meijer Klinisch Psycholoog/Gedragstherapeut, opleider VGCt, EMDR trainer, Trainer Dialectische Gedragstherapie Outline PTSS, trauma & verwaarlozing

Nadere informatie