PALLISADE PAUL DE KORT UUR 8 NOV WINTERTIJD 21 JUNI 21 JUNI 7 MEI EN 6 AUGUSTUS 7 MEI EN 6 AUGUSTUS 12 UUR. 13 uur. 11 uur. 14 uur.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "PALLISADE PAUL DE KORT 12.17 UUR 8 NOV WINTERTIJD 21 JUNI 21 JUNI 7 MEI EN 6 AUGUSTUS 7 MEI EN 6 AUGUSTUS 12 UUR. 13 uur. 11 uur. 14 uur."

Transcriptie

1 8 uur 21 MAART EN 21 SEPTEMBER ZONSONDERGANG 21 JUNI 7 MEI EN 6 AUGUSTUS 21 MAART EN 21 SEPTEMBER 8 NOVEMBER EN 3 FEBRUARI 21 DECEMBER 9 uur 21 uur 20 uur 19 uur 18 uur 17 uur 10 uur 16 uur 8 nov 7 mei 15 uur 11 uur PALLISADE PAUL DE KORT 14 uur 12 UUR N UUR 8 NOV WINTERTIJD DE DAGEN VAN OSSEHAAR 3 FEBRUARI 7 MEI 6 AUGUSTUS 8 nov ZOMERTIJD 7 MEI UUR 13 uur DE AS VAN OSSEHAAR 13 uur 7 mei 14 uur 8 nov 7 mei 12 UUR 15 uur 6 uur 11 uur 8 NOVEMBER 16 uur 7 uur 9 uur 10 uur ZOMERTIJD 7 MEI EN 6 AUGUSTUS 21 JUNI 3 FEBRUARI EN 8 NOVEMBER 21 DECEMBER ZONSOPKOMST PALLISADE Z

2 Ten zuiden van Zwolle, niet zo heel ver van Coevorden, zijn sporen gevonden van twee palenkransen uit de bronstijd (3000 tot 1200 v Chr). Het zou hierbij gaan om zogenaamde zonnekalenders. Als men midden in zo n cirkel gaat staan is, aan de hand van bepaalde palen, de plaats te bepalen waar de zon op of onder gaat tijdens de seizoenswisselingen. Een soortgelijke cirkel is gevonden bij Heiloo in Noord-Holland en bij Amesbury in zuid-engeland. Qua opzet lijken deze palenkransen sterk op het beroemde stonehenge in zuid-engeland. Er is reden om aan te nemen dat palenkransen in de bronstijd op veel meer plaatsen in Nederland voorkwamen, misschien ook wel op een van de zandruggen rond Coevorden. PALLISADEPALENKRANSEN

3 Op 26 november 944 schonk keizer Otto I van het Heilige Roomse Rijk het recht van foreest (het jachtrecht) in de Pagus Thriente (Drenthe) aan Bisschop Balderik van Utrecht. Hiermee kwam deze regio onder bestuur van het Utrechtse bisdom. De eerste vermelding van de plaatsnaam Coevorden vindt men in 1036, in de naam van Fredericus van Coevorden. Sinds mensenheugenis lag Coevorden strategisch op een zandrug in het uitgestrekte Boertanger Moeras. Reizigers waren gedwongen door de kasteelstad te trekken als ze vanuit Nederland naar Duitsland of andersom reisden. Dit gegeven maakte Coevorden interessant voor generaals en kooplieden. En met hen kwamen ambachtslieden, wetenschappers en kunstenaars. Coevorden werd een welvarende vestingstad. De riviertjes het Loodiep, het Drostendiep en het Schoonebeekerdiep stroomden samen in de vestinggrachten van Coevorden. Waarschijnlijk is de oorspronkelijke loop van de riviertjes uit militaire overwegingen omgelegd, zoals het bijgaand schetsje suggereert. PALLISADECOEVORDEN DOOR DE TIJD

4 PALLISADEEVOLUTIE VAN MOTTEKASTEEL TOT VESTINGSTAD Coevorden heeft dus een rijke geschiedenis als oude vestingstad, als handelsstad maar ook lange tijd als hoofdstad van Drenthe. De oudste schriftelijke vermelding van Koevoorde - plek waar de boeren hun koeien door de doorwaadbare plek (voorde) in de rivier dreven - dateert van De vroeg middeleeuwse bakermat van Coevorden wordt gevormd door een kunstmatige heuvel met daarop een donjon (woontoren), of een burcht met daar omheen een pallisadering als verdedigingswerk. De heuvel werd opgeworpen met de aarde die vrij kwam uit de slotgracht die rond het bouwwerk werd uitgegraven. Een dergelijk verdedigingswerk heet een mottekasteel. Mottekastelen werden in de 11e tot 13e eeuw aangelegd als machtsbasis van lokale en regionale machthebbers. Soms ontwikkelden deze mottekastelen zich via een echt kasteel tot een vestingstad. Zo is het de motte van Coevorden, als enige in Drenthe, ook vergaan. motte als aarden heuvel motte als stenen ringburcht van kasteel naar voorburcht motte met pallisade naar donjon met kasteel van voorburcht naar vestingstad de plattegrond van Coevorden als vestingstad

5 PALLISADE ONTMOETEN TUSSEN STAD EN LAND De gemeente Coevorden ontwikkelt ten oosten van het stadscentrum de wijk Ossehaar. Er zijn frappante parallellen aan te wijzen tussen het ontstaan van Coevorden ca 10 eeuwen geleden als mottekasteel en deze uitbreidingswijk in de 21e eeuw. In het plan voor Ossehaar is een heuvel opgeworpen op een oude zandrug (met aarde uit een omringende gracht). De heuvel ligt ten opzichte van Ossehaar zoals het middeleeuwse mottekasteel van Koevoorde ten opzichte van de omringende nederzetting lag. De middeleeuwers zochten bescherming in de nabijheid van het kasteel. Door Ossehaar loopt een lange zichtlijn die het hart van de wijk verbindt met de top van de heuvel. Vanaf de top van de heuvel zien we echter een tweede, opvallende lijn. Een kavelsloot trekt een kaarsrechte lijn exact naar het zuiden. Deze twee assen, de as van de stad en de as van het land, kruisen elkaar precies op de top van de heuvel.

6 AS PALLISADEDE VAN OSSEHAAR EN DE VIER KWARTALEN De heuvel is hoog genoeg om vanaf de top overal de horizon te kunnen zien. Je kunt hier de eerste zonnestralen op 21 juni boven de horizon uit zien komen en de laatste zonnestralen op 21 december achter de einder zien verdwijnen. Door de richting van de kavelsloot kun je hier het moment markeren waarop de zon door het zuiden gaat en haar hoogste punt aan de hemel bereikt. De As van Ossehaar en de lijn van de kavelsloot snijden elkaar onder een hoek van 62. Door deze oriëntatie markeert de As van Ossehaar vier datums, vier dagen in het jaar waarop de zon opkomt of ondergaat in het verlengde van de As. Volgens berekeningen komt de zon op 7 mei en op 6 augustus in het verlengde van de as op en gaat hij op 8 november en op 3 februari in het verlengde van de as onder. Zo verdeelt de As van Ossehaar het jaar in vier kwartalen die zijn verschoven ten opzichte van de normale kalender. Vier dagen van Ossehaar markeren de start van elk kwartaal. Vier dagen waarop bijzondere evenementen kunnen plaatsvinden. Vier dagen in het jaar die door deze toevallige samenloop voortaan onlosmakelijk verbonden zijn aan de wijk Ossehaar. 62

7 Op de top van de heuvel staat een dubbele ring eikenhouten palen. De palen aan de zuidzijde zijn zodanig gerangschikt dat op 7 mei op de klokuren (zomertijd) de schaduw van een bepaalde paal in de buitenring samenvalt met de corresponderende paal in de binnenring. De gezamenlijke schaduw wijst vervolgens naar de centrale stobbe. De palen aan de noordzijde zijn zo gerangschikt dat op 8 november de schaduw van de palen in de binnenring op klokuren (wintertijd) samenvalt met hun corresponderende palen in de buitenring. Buiten de pallisade staat een reeks kleinere stobben als objecten ter verdediging van het mottekasteel. Het zijn tevens punten die samen met de centrale stobbe en de buitenste palen met een zadel verwijzen naar de plekken op de horizon waar de zon opkomt of ondergaat op de dagen van Ossehaar en tijdens seizoenswisselingen. PALLISADE is een landmark en een uitzichtspunt. Het herinnert ons aan de geschiedenis van Coevorden en leert ons over het verloop van de seizoenen en de jaarlijkse verschuiving van de zon langs de hemel. Tegelijkertijd heeft het een sociale functie. De 4 datums kunnen aanleidingen geven voor de planning van evenementen. Maar het is ook een plek waar je je op rustige momenten kunt terugtrekken, genietend van een zonsopkomst; de tijd vertragend. PALLISADEMOTTEKASTEEL EN ZONNETEMPEL

8

9 Zonsopkomst op 6 augustus 2010, even na zes uur. Zonsondergang op 8 november 2010, rond kwart voor vijf.

10 PALLISADE is mede mogelijk gemaakt door gemeente Coevorden en provincie Drenthe. Ontwerp Paul de Kort ( Berekeningen Hendrik Hollander ( Fotografie Kees Lieben en Paul de Kort. Kijk voor meer informatie ook op Paul de Kort 2010

met historische gegevens. Nog meer gegevens kunt u vinden op: en dan klikken op Drenthe 3 t/m 7

met historische gegevens. Nog meer gegevens kunt u vinden op:   en dan klikken op Drenthe 3 t/m 7 Op deze en de volgende pagina s vindt u details van kaarten met het gebied Zuidoost Drenthe als uitsnede. De kaarten zijn in volgorde van ouderdom. Alleen kaarten met voldoende details zijn afgebeeld.

Nadere informatie

Drenthe Drenthe is de provincie waar de minste mensen op een vierkante kilometer wonen. In heel Drenthe wonen ongeveer mensen.

Drenthe Drenthe is de provincie waar de minste mensen op een vierkante kilometer wonen. In heel Drenthe wonen ongeveer mensen. Meander Samenvatting groep 6 Thema 3 De aarde beweegt Samenvatting Dag en nacht De aarde draait om haar as. De zon kan dus maar een helft van de aarde verlichten. Daardoor is het licht en donker, dag en

Nadere informatie

Drenthe Drenthe is de provincie waar de minste mensen op een vierkante kilometer wonen. In heel Drenthe wonen ongeveer mensen.

Drenthe Drenthe is de provincie waar de minste mensen op een vierkante kilometer wonen. In heel Drenthe wonen ongeveer mensen. Meander Samenvatting groep 6 Thema 3 De aarde beweegt Samenvatting Dag en nacht De aarde draait om haar as. De zon kan dus maar een helft van de aarde verlichten. Daardoor is het licht en donker, dag en

Nadere informatie

Dag van het Kasteel 2012

Dag van het Kasteel 2012 Dag van het Kasteel 2012 wandelen rond Zeeuwse kastelen en buitenplaatsen Schouwen-Duiveland Slot Moermond, Renesse Zuid-Beveland De Hellenburg, Baarland Walcheren Westhove, Oostkapelle Zeeuws-Vlaanderen

Nadere informatie

k a s t e l e n i n n e d e r l a n d

k a s t e l e n i n n e d e r l a n d k a s t e e l Inhoudsopgave k a s t e l e n i n n e d e r l a n d Wat is een kasteel? Blz. 2-3 Ringwalburchten Blz. 4 Motteburchten Blz. 5 Ronde Waterburchten Blz. 6 Vierhoekige Waterburchten Blz. 7 Woon-

Nadere informatie

Bi_gnomon zonnewijzers. Hendrik Hollander

Bi_gnomon zonnewijzers. Hendrik Hollander Bi_gnomon zonnewijzers. Hendrik Hollander 7 november 2005 In maart 2005 heeft Fred Sawyer 1) een artikel gepubliceerd over een nieuw type zonnewijzer die gebaseerd is op een al bestaande kaart-projectiemethode.

Nadere informatie

De ramp in 1953 waarbij grote stukken van Zeeland, Noord-Brabant en Zuid- Holland overstroomden.

De ramp in 1953 waarbij grote stukken van Zeeland, Noord-Brabant en Zuid- Holland overstroomden. Thema 1 Water De watersnoodramp In 1953 braken tijdens een zware storm de dijken door in Zeeland en delen van Noord-Brabant en Zuid-Holland. Het land overstroomde. Bij deze watersnoodramp kwamen veel mensen

Nadere informatie

Holland 1000 jaar geleden. Meer weten? Klik hier

Holland 1000 jaar geleden. Meer weten? Klik hier Holland 1000 jaar geleden Meer weten? Klik hier de plaat Holland 1000 jaar geleden INHOUD Waar kijken we naar? Abdij van Egmond Huldtoneel Kerkje van Velsen Ridders over de Heerenweg Haarlem Rijnsburg

Nadere informatie

geheimzinnige, waterlopen. Deze deels onbekende waterwegen worden weer zichtbaar en bruikbaar voor de kleinere recreatievaart.

geheimzinnige, waterlopen. Deze deels onbekende waterwegen worden weer zichtbaar en bruikbaar voor de kleinere recreatievaart. Gouda is een typisch Hollandse stad die al leven met water Ykema T+L eeuwenlang verbonden is met het water van de Gouwe en de Hollandse IJssel. Hollandse Waterstad is de naam van een aantal ambitieuze

Nadere informatie

TERUG BLIK. Op 26 januari 1983 sprak voor een zeer geïnteresseerd gehoor van "Albertus Perk" en de "Archeologische

TERUG BLIK. Op 26 januari 1983 sprak voor een zeer geïnteresseerd gehoor van Albertus Perk en de Archeologische TERUG BLIK Op 26 januari 1983 sprak voor een zeer geïnteresseerd gehoor van "Albertus Perk" en de "Archeologische Werkgemeenschap, Afd. 't Gooi" de stadsarcheoloog van 's-hertogenbosch, Dr. H.L. JANSEN.

Nadere informatie

Cursus landschapsgeschiedenis. De dorpsgeschiedenis van Appelscha

Cursus landschapsgeschiedenis. De dorpsgeschiedenis van Appelscha Cursus landschapsgeschiedenis De dorpsgeschiedenis van Appelscha Inleiding Archeologie in relatie tot het landschap Middeleeuwse bewoning & dorpsgeschiedenis Appelscha op de kaart Op zoek naar landschapselementen

Nadere informatie

Le seigneur de Clérans

Le seigneur de Clérans 30 VIVENDA Le seigneur de Clérans In heel Europa richt binnenhuisarchitect/vormgever/beeldhouwer Joris van Grinsven opmerkelijke huizen in voor zijn opdrachtgevers. Voor hemzelf had het lot iets bijzonders

Nadere informatie

Een uitgave van Eifel vakanties thema vakanties in de Eifel

Een uitgave van Eifel vakanties thema vakanties in de Eifel Een uitgave van Eifel vakanties thema vakanties in de Eifel Eifel thema vakanties Pad door de Middeleeuwen Eifel Thema Vakanties Haal meer uit uw vakantie! Wie zijn wij en wat bieden wij u? Wij zijn het

Nadere informatie

Oudenburg in het Brugse Ommeland

Oudenburg in het Brugse Ommeland Oudenburg in het Brugse Ommeland Oudenburg, nu eigenlijk een rustig plattelandsstadje op de grens tussen polder- en zandstreek in het Brugse Ommeland, behoort tot de oudste steden van ons land. De Romeinen

Nadere informatie

LESMAP CONTACT LOCATIE. Lees verder meer:

LESMAP CONTACT LOCATIE. Lees verder meer: LESMAP Bezoek aan de archeologische site Hoge Wal in Ertvelde. Voor leerlingen van het 1ste en 2de leerjaar. p de archeologische site Hoge Wal ligt een grote berg aarde. Deze berg zou zoveel kunnen zijn:

Nadere informatie

Fietsen in Overijssel BEKIJK DEZE ROUTE OOK IN ONZE GRATIS APP landschapoverijssel.nl/wandeleninoverijssel

Fietsen in Overijssel BEKIJK DEZE ROUTE OOK IN ONZE GRATIS APP landschapoverijssel.nl/wandeleninoverijssel Fietsen in Overijssel BEKIJK DEZE ROUTE OOK IN ONZE GRATIS APP landschapoverijssel.nl/wandeleninoverijssel Fietsen langs de Doorbraak (Zuid Twente) Hoe kom ik bij het startpunt? Start- en eindpunt: Restaurant

Nadere informatie

Sterrenkunde in klas 6

Sterrenkunde in klas 6 Sterrenkunde in klas 6 Grondervaringen van de mens: de oerlijn, de oercirkel en het oerkruis; geometrie en kosmologie In dit inleidende hoofdstuk gaan we uit van drie oerervaringen die we aan de hemel

Nadere informatie

kunst tussen de Poppelseweg en de Tijvoorste baan in Goirle PHI Paul de Kort

kunst tussen de Poppelseweg en de Tijvoorste baan in Goirle PHI Paul de Kort kunst tussen de Poppelseweg en de Tijvoorste baan in Goirle PHI Paul de Kort Je kunt zo pessimistisch zijn als je wilt over veranderingen in het landschap. Je kunt ook kijken wat er wel is, dat doe ik

Nadere informatie

KASTEEL "DE HORST" - DE STICHTING, WAT ER AAN VOORAF GING EN DE GEVOLGEN

KASTEEL DE HORST - DE STICHTING, WAT ER AAN VOORAF GING EN DE GEVOLGEN KASTEEL "DE HORST" - DE STICHTING, WAT ER AAN VOORAF GING EN DE GEVOLGEN De plaats waar het kasteel "de Horst" gelegen heeft, is bekend. In wat we tegenwoordig Achterberg noemen, ligt nog het weiland,

Nadere informatie

De Veenvaart... Kanaal met een verhaal!

De Veenvaart... Kanaal met een verhaal! Nieuwe Vaarroute! Open vanaf juni 2013 De Veenvaart... Kanaal met een verhaal! Vanaf juni 2013 is Nederland een prachtige vaarverbinding rijker: De Veenvaart. Deze nieuwe route voert door de Drentse en

Nadere informatie

Toetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 1 Toetsvragen

Toetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 1 Toetsvragen Tijdvak 1 Toetsvragen 1 De meeste kennis over de periode waarin de eerste mensen leefden, komt van archeologen. Wat houdt het werk van archeologen in? A Zij bestuderen de verschillende theorieën over de

Nadere informatie

Strubben Kniphorstbosch

Strubben Kniphorstbosch Staatsbosbeheer T 0592 248984 www.staatsbosbeheer.nl Strubben Kniphorstbosch Wandelen in de prehistorie - 9 km Terug naar toen Bij iedere stap die u in Strubben Kniphorstbosch zet, past een verhaal uit

Nadere informatie

inhoud 1. Kastelen 2. Castellum 3. Het kasteel 4. Soorten kastelen 5. De delen van een kasteel

inhoud 1. Kastelen 2. Castellum 3. Het kasteel 4. Soorten kastelen 5. De delen van een kasteel Kastelen inhoud 1. Kastelen 3 2. Castellum 4 3. Het kasteel 5 4. Soorten kastelen 6 5. De delen van een kasteel 8 6. De belegering van een kasteel 12 7. Kastelen in Nederland 14 8. Filmpje 16 Pluskaarten

Nadere informatie

HET MOTTE MYSTERIE LESMAP LOCATIE CONTACT. Bezoek aan de archeologische site Hoge Wal in Ertvelde. Voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar.

HET MOTTE MYSTERIE LESMAP LOCATIE CONTACT. Bezoek aan de archeologische site Hoge Wal in Ertvelde. Voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar. LESMAP HET MOTTE MYSTERIE Bezoek aan de archeologische site Hoge Wal in Ertvelde. Voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar. D e leerlingen van je klas bezoeken de archeologische site Hoge Wal op een

Nadere informatie

Het meten van diepte bij lijnperspectief met één verdwijnpunt Materiaal: papier, potlood, geodriehoek, gum

Het meten van diepte bij lijnperspectief met één verdwijnpunt Materiaal: papier, potlood, geodriehoek, gum Het meten van diepte bij lijnperspectief met één verdwijnpunt Materiaal: papier, potlood, geodriehoek, gum 1. Lijnperspectief is een hulpmiddel om de maat van gebouwen ook in de diepte goed te kunnen tekenen.

Nadere informatie

Kennisnetwerk Krimp. Noord-Nederland (KKNN)

Kennisnetwerk Krimp. Noord-Nederland (KKNN) HANZEHOGESCHOOL GRONINGEN Algemene informatie Kennisnetwerk Krimp In 2008 viert de Hanzehogeschool Groningen haar 210-jarig bestaan! Noord-Nederland Keuze uit meer dan 70 opleidingen; het grootste hbo-onderwijsaanbod

Nadere informatie

een zee van tijd Werkblad 31 Ω De riddertijd Ω Les 1: De bouw van een kasteel Naam:

een zee van tijd Werkblad 31 Ω De riddertijd Ω Les 1: De bouw van een kasteel Naam: Werkblad 3 Ω De riddertijd Ω Les : De bouw van een kasteel een Burcht In het begin van de middeleeuwen woont een ridder in een burcht. Dat is een houten huis in de vorm van een toren. Als bescherming staat

Nadere informatie

Beleef techniek en landschap. Waterlinie Workshop. Werk als een vestingbouwer, geniet van het landschap!

Beleef techniek en landschap. Waterlinie Workshop. Werk als een vestingbouwer, geniet van het landschap! Beleef techniek en landschap Waterlinie Workshop Werk als een vestingbouwer, geniet van het landschap! Met een Waterlinie Workshop van Het Leege Land werkt u als historische vestingbouwer en ervaart u

Nadere informatie

Naam: De Romeinen. Vraag 1. De Romeinen hebben veel gebouwd. Noem vijf verschillende toepassingen. pagina 1 van 6

Naam: De Romeinen. Vraag 1. De Romeinen hebben veel gebouwd. Noem vijf verschillende toepassingen. pagina 1 van 6 Naam: De Romeinen De Romeinse bouwkunst. De Romeinen behoren tot de beste bouwers uit de geschiedenis. Ze bouwden tempels, riolen, waterleidingen, wegen, kanalen, huizen, aquaducten, havens, bruggen en

Nadere informatie

Romeinen. Romeinen. Germanen

Romeinen. Romeinen. Germanen Romeinen Romeinen Grieken en Romeinen lijken op elkaar qua levensstijl. Het Romeinse rijk is ontstaan in Rome (753 v. Chr.). De Romeinen kwamen 50 v. Chr. naar Nederland. De Romeinen hebben het Latijns

Nadere informatie

Buitenwacht Kampen. entree tot de stad. w w w. t e k a m p e n. n l. 4 D e c e m b e r

Buitenwacht Kampen. entree tot de stad. w w w. t e k a m p e n. n l. 4 D e c e m b e r Kampen entree tot de stad 4 D e c e m b e r 2 0 1 3 16 j u l i 2010 1 9 N o v e m b e r 2 0 1 3 V i s i e Achtergrond Het vroegere bruggenhoofd, de entrée tot de stad, werd sinds de late 16e eeuw beschermd

Nadere informatie

Meer en Stadzigt Ligging van een oude buitenplaats bij Naarden

Meer en Stadzigt Ligging van een oude buitenplaats bij Naarden Adviesbureau de Wildernis Willem Overmars, landschapsarchitect Rhedense Veerweg 5-12 6987EC Giesbeek 0313-630-198 06-5424.5525 Meer en Stadzigt Ligging van een oude buitenplaats bij Naarden 10 november

Nadere informatie

REDENGEVENDE OMSCHRIJVING RIOOL ONDER HET GLOP EN DE BOTERHAL

REDENGEVENDE OMSCHRIJVING RIOOL ONDER HET GLOP EN DE BOTERHAL REDENGEVENDE OMSCHRIJVING RIOOL ONDER HET GLOP EN DE BOTERHAL Inleiding Hoorn is een van de steden waar zich de uitzonderlijke situatie voordoet dat al vanaf de late Middeleeuwen riolen zijn aangelegd.

Nadere informatie

Paul de Kort papierformaat A3. beeldend kunstenaar. intensief maaibeheer 12x per jaar. extensief maaibeheer 3x per jaar. ca 4,75 mtr ca 4,40 mtr 4 mtr

Paul de Kort papierformaat A3. beeldend kunstenaar. intensief maaibeheer 12x per jaar. extensief maaibeheer 3x per jaar. ca 4,75 mtr ca 4,40 mtr 4 mtr PHI Paul de Kort Je kunt zo pessimistisch zijn als je wilt over veranderingen in het landschap. Je kunt ook kijken wat er wel is, dat doe ik liever dan me bezighouden met hoe het was. Nederland is heel

Nadere informatie

De omgekeerde quiz Wie weet het meest van de Nederlandse provincies?

De omgekeerde quiz Wie weet het meest van de Nederlandse provincies? ARGUS CLOU AARDRIJKSKUNDE LESSUGGESTIE GROEP 6/7/8 De omgekeerde quiz Wie weet het meest van de Nederlandse provincies? Lesduur: 20 minuten Lesvorm: spel Werkwijze: groep Wat heb je nodig? kaart van Nederland

Nadere informatie

Drie aardkundige monumenten

Drie aardkundige monumenten 10 Drie aardkundige monumenten Aardkundige monumenten geven iets weer van de ontstaansgeschiedenis van ons landschap. Een geschiedenis die ons honderden, duizenden of zelfs miljoenen jaren terugvoert in

Nadere informatie

een zee van tijd Werkblad 31 Ω De riddertijd Ω Les 1: De bouw van een kasteel Naam:

een zee van tijd Werkblad 31 Ω De riddertijd Ω Les 1: De bouw van een kasteel Naam: Werkblad 3 Ω De riddertijd Ω Les : De bouw van een kasteel een Burcht In het begin van de middeleeuwen woont een ridder in een burcht. Dat is een houten huis in de vorm van een toren. Als bescherming staat

Nadere informatie

Stonehenge Ruud van Capelleveen Nummer: 15 kijk op voor digitale boeken

Stonehenge Ruud van Capelleveen Nummer: 15 kijk op  voor digitale boeken Stonehenge Ruud van Capelleveen Nummer: 15 kijk op www.absolutefigures.nl voor digitale boeken Stonehenge DOOR RUUD VAN CAPELLEVEEN Colofon Dit is een uitgave van: Absolute Figures Margrietstraat 4, 6921

Nadere informatie

BATHMEN: SALLANDSE LANDWEER

BATHMEN: SALLANDSE LANDWEER BATHMEN: SALLANDSE LANDWEER ROUTE 28 km 20 19 Een reis langs de middeleeuwse verdedigingslinie, ook wel 'landweer' genoemd. Een mooie fietstocht door het fraaie Sallands landschap, van Bathmen naar Holten

Nadere informatie

Fietsroute langs de waterwegen van Coevorden (lengte 43 km)

Fietsroute langs de waterwegen van Coevorden (lengte 43 km) Fietsroute langs de waterwegen van Coevorden (lengte 43 km) Algemene informatie: Coevorden heeft zijn ontstaan te danken aan het water. Temidden van moerassen en riviertjes ontstond Coevorden aan een doorwaadbare

Nadere informatie

FIETSEN LANGS DE DOORBRAAK

FIETSEN LANGS DE DOORBRAAK FIETSEN LANGS DE DOORBRAAK ROUTE 14 km 20 18 Aan de zuidkant van Almelo stroomt de Doorbraak; een beek van 13 kilometer, van de instroom bij de Lolee naar Ypelo. Ontdek de Doorbraak en haar omgeving! Een

Nadere informatie

Kaart en kompas. Oriënteren met kaart en kompas. Amundsenvendel Ermelo. Kaart en kompas. E r m e l o

Kaart en kompas. Oriënteren met kaart en kompas. Amundsenvendel Ermelo. Kaart en kompas. E r m e l o 3 Oriënteren met kaart en kompas Amundsenvendel Ermelo 2001 H USKY PUBLICATIES E r m e l o Pagina 2 Pagina 11 Inhoudsopgave Het kompas 3 Oriënteren met het kompas Oriënteren van de kaart 4 eerste handgreep

Nadere informatie

HET WATERSCHILD. De geschiedenis van het Muiderslot en het water

HET WATERSCHILD. De geschiedenis van het Muiderslot en het water HET WATERSCHILD LESBRIEF BASISONDERWIJS De geschiedenis van het Muiderslot en het water nieuwe, ondergrondse ruimte op het terrein achter het kasteel te bezoeken zonder rondleiding geschikt voor leerlingen

Nadere informatie

Ten noorden van de evenaar ligt het noordelijk halfrond. Ten zuiden daarvan het zuidelijk halfrond.

Ten noorden van de evenaar ligt het noordelijk halfrond. Ten zuiden daarvan het zuidelijk halfrond. Rekenen aan de aarde Introductie Bij het vak aardrijkskunde wordt de aarde bestudeerd. De aarde is een bol. Om te bepalen waar je je op deze bol bevindt zijn denkbeeldige lijnen over de aarde getrokken,

Nadere informatie

JANNEKE SCHENK. Over de REGENBOOG. Regenbogen en andere lichtverschijnselen aan de hemel, natuurkundig verklaard voor iedereen

JANNEKE SCHENK. Over de REGENBOOG. Regenbogen en andere lichtverschijnselen aan de hemel, natuurkundig verklaard voor iedereen JANNEKE SCHENK Over de REGENBOOG Regenbogen en andere lichtverschijnselen aan de hemel, natuurkundig verklaard voor iedereen inhoud 6 13 69 99 121 129 137 147 177 195 215 286 288 Inleiding Meten aan de

Nadere informatie

EEN LANDSCHAPSKUNSTWERK IN OPDRACHT VAN HET WATERSCHAP BRABANTSE DELTA WASTELAND WARLAND PAUL DE KORT

EEN LANDSCHAPSKUNSTWERK IN OPDRACHT VAN HET WATERSCHAP BRABANTSE DELTA WASTELAND WARLAND PAUL DE KORT EEN LANDSCHAPSKUNSTWERK IN OPDRACHT VAN HET WATERSCHAP BRABANTSE DELTA WASTELAND WARLAND PAUL DE KORT WETLAND Vanuit België en het Brabantse beekdallandschap vloeien de beekjes Mark en Aa of Weerijs bij

Nadere informatie

ZONNELOPER N N WWW.EU-UNAWE.ORG/NL WWW.ASTRONOMIE.NL 52 NL. 90 NOORDPOOL maart. juni juli. aug. sept. okt. mei. april. feb

ZONNELOPER N N WWW.EU-UNAWE.ORG/NL WWW.ASTRONOMIE.NL 52 NL. 90 NOORDPOOL maart. juni juli. aug. sept. okt. mei. april. feb 40 N VALAB N ZONNELOPER NW NO STAND VAN DE ZON IN GRADEN BOVEN DE HORIZON 10 20 W O 30 50 60 ZW ZO 70 Z 52 NL BREEDTEGRAAD 80 70 60 50 40 30 20 10 0 EVENAAR KALENDER NE zomerzonnewende mei april juni juli

Nadere informatie

Bathmen: Sallandse Landweer (Salland) Fietsroute: 28 km

Bathmen: Sallandse Landweer (Salland) Fietsroute: 28 km Fietsen in Overijssel BEKIJK DEZE ROUTE OOK IN ONZE GRATIS APP landschapoverijssel.nl/wandeleninoverijssel Bathmen: Sallandse Landweer (Salland) Fietsroute: 28 km Korte introductie Een reis langs de middeleeuwse

Nadere informatie

L ang geleden zag de Achterhoek er. De geschiedenis van Doetinchem, Wehl en Gaanderen

L ang geleden zag de Achterhoek er. De geschiedenis van Doetinchem, Wehl en Gaanderen Vuurstenen werktuigen steentijd [Stadsmuseum] L ang geleden zag de Achterhoek er heel anders uit dan tegenwoordig. Er waren uitgestrekte heidevelden, moerassen en veel bossen. Kortom, een ruig en onherbergzaam

Nadere informatie

Caernarfon Ruud van Capelleveen Nummer: 30 kijk op voor digitale boeken

Caernarfon Ruud van Capelleveen Nummer: 30 kijk op  voor digitale boeken Caernarfon Ruud van Capelleveen Nummer: 30 kijk op www.absolutefigures.nl voor digitale boeken Caernarfon DOOR RUUD VAN CAPELLEVEEN Colofon Dit is een uitgave van: Absolute Figures Margrietstraat 4, 6921

Nadere informatie

China. - De geschiedenis en cultuur van Peking -

China. - De geschiedenis en cultuur van Peking - Pagina 1 Groep 8 Colofon China - De geschiedenis en cultuur van Peking - Leerling - informatie Inleiding In deze les gaan wij het hebben over de Chinese stad Peking. We kijken met elkaar naar een stukje

Nadere informatie

De Middeleeuwen het leven in de middeleeuwen

De Middeleeuwen het leven in de middeleeuwen De Middeleeuwen het leven in de middeleeuwen Na de val van het Romeinse rijk begonnen de Middeleeuwen. Ze noemde deze periode de Middeleeuwen, omdat het de periode was van 1000 jaren tussen het beschaafde

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp

Nadere informatie

TULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - natuur en techniek. Kerndoel 46. Toelichting en verantwoording

TULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - natuur en techniek. Kerndoel 46. Toelichting en verantwoording TULE - ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD KERNDOEL 46 162 TULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - natuur en techniek Kerndoel 46 De leerlingen leren dat de positie van de aarde

Nadere informatie

BEELDKWALITEITPLAN Heerenveen - Skoatterwâld Speciaal onderwijs: Duisterhoutschool + It Oerset. Concept 20-10-2011

BEELDKWALITEITPLAN Heerenveen - Skoatterwâld Speciaal onderwijs: Duisterhoutschool + It Oerset. Concept 20-10-2011 BEELDKWALITEITPLAN Heerenveen - Skoatterwâld Speciaal onderwijs: Duisterhoutschool + It Oerset Concept 20-10-2011 Inleiding Achtergrond / ligging Voor de beide scholen voor speciaal onderwijs de Duisterhoutschool

Nadere informatie

Het graveerbaar oppervlak van de vuursteen bedraagt ca. hoogte x gemiddelde omtrek = h x x d = 65 mm x x 30 mm = mm2. Afgerond 6000 mm 2

Het graveerbaar oppervlak van de vuursteen bedraagt ca. hoogte x gemiddelde omtrek = h x x d = 65 mm x x 30 mm = mm2. Afgerond 6000 mm 2 1 Bijlage kansberekeningen. Globale berekening van de kans dat acht op het beeldje van St. Geertruid toevallig twee V s en één tri-line vormen. ir. M.Meulenberg, augustus 2011. Inleiding. Op het beeldje

Nadere informatie

LANDSCHAPSKUNST IN DE OOIJPOLDER POLDER LANDSCHAP LANDSGRENS PAUL DE KORT

LANDSCHAPSKUNST IN DE OOIJPOLDER POLDER LANDSCHAP LANDSGRENS PAUL DE KORT LANDSCHAPSKUNST IN DE OOIJPOLDER www.pauldekort.nl info@pauldekort.nl 2011 OPEN POLDER LANDSCHAP LANDSGRENS PAUL DE KORT WAAL De locatie voor het kunstwerk is een plek die sinds eeuwen onder druk staat,

Nadere informatie

Barcelona. Barcelona. Montjuïc

Barcelona. Barcelona. Montjuïc Montjuïc De Montjuïc is een heuvel gelegen in de buurt van het centrum van. De heuvel, waarop zowel een wereldtentoonstelling als de Olympische Spelen gehouden werden, heeft een heel aantal bezienswaardigheden

Nadere informatie

China. - De geschiedenis en cultuur van Peking -

China. - De geschiedenis en cultuur van Peking - Pagina 1 Groep 8 Colofon China - De geschiedenis en cultuur van Peking - Leerling - informatie Inleiding In deze les gaan wij het hebben over de Chinese stad Peking. We kijken met elkaar naar een stukje

Nadere informatie

Vikingen in Domburg. opgraving van de vroeg-middeleeuwse ringwalburg, de Duinburg

Vikingen in Domburg. opgraving van de vroeg-middeleeuwse ringwalburg, de Duinburg Vikingen in Domburg Walcherse Archeologische Dienst opgraving van de vroeg-middeleeuwse ringwalburg, de Duinburg Impressie van een ringwalburg Bloemers 1998 I nleiding In het centrum van Domburg ontwikkelt

Nadere informatie

De Romeinen. Wie waren de Romeinen?

De Romeinen. Wie waren de Romeinen? De Romeinen Wie waren de Romeinen? Lang voor de Romeinen naar ons land kwamen, woonden ze in een kleine staat rond de stad Rome. Vanaf 500 voor Christus begonnen de Romeinen met gebiedsuitbreiding. Als

Nadere informatie

routes Mooie natuur Nationale Parken Makkelijk fietsen via knooppunten NATIONALE PARKEN afstanden tussen 25 en 55 km FIETS LANGS EN DOOR 12

routes Mooie natuur Nationale Parken Makkelijk fietsen via knooppunten NATIONALE PARKEN afstanden tussen 25 en 55 km FIETS LANGS EN DOOR 12 NR. 03 / 2014 fiets routes afstanden tussen 25 en 55 km Makkelijk fietsen via knooppunten FIETS LANGS EN DOOR 12 Nationale Parken 12 NATIONALE PARKEN fietsroutes Mooie natuur Fietsen in Weerribben-Wieden,

Nadere informatie

Het leven op en om een kasteel

Het leven op en om een kasteel Hoe zijn kastelen ontstaan? De eerste kastelen werden gebouwd tussen 800 en 1000 na Christus. Dit kwam omdat in die tijd de Noormannen de kusten van Europa onveilig maakten met hun plunderingen. De mensen

Nadere informatie

Enkele opmerkingen naar aanleiding van een bijschrift over kasteel Crayenstein.

Enkele opmerkingen naar aanleiding van een bijschrift over kasteel Crayenstein. Enkele opmerkingen naar aanleiding van een bijschrift over kasteel Crayenstein. Uit: C. Baardman, Leo J. Leeuwis, M.A. Timmermans, Langs Merwede en Giessen (Den Haag 1961) Op de zuidelijke oever van de

Nadere informatie

Extra: Terpen hv123. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/79565

Extra: Terpen hv123. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/79565 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 03 oktober 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/79565 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Kastelen De eerste kastelen De eerste kastelen werden tussen 800 en 1000 na Christus gebouwd. In die tijd maakten de Noormannen de kusten van Europa onveilig: ze plunderden dorpen en boerderijen. De mensen

Nadere informatie

Oostkerke ademt Mien Ruys

Oostkerke ademt Mien Ruys NIEUWSBRIEF 82 juli 2014 Beste, Je hebt via www.atelierartisjok.be ingetekend op de nieuwsbrief. De nieuwsbrief zal je wat meer wegwijs maken in diverse thema's rond planten en tuinarchitectuur. Suggesties

Nadere informatie

QUIZ OVER TIJD EN RUIMTE gemaakt door kinderen van unit 2

QUIZ OVER TIJD EN RUIMTE gemaakt door kinderen van unit 2 Unit 2 kernconcepten kwartaal 4 In de eerste weken van het laatste kwartaal heeft het kernconcept Macht centraal gestaan met als insteek de gevolgen van macht binnen het thema de middeleeuwen. De kinderen

Nadere informatie

Grondplan Alden Biesen

Grondplan Alden Biesen Grondplan Alden Biesen Vind makkelijk je weg in Landcommanderij Alden Biesen en ontdek op de plattegrond van het domein wat er allemaal te zien is. Bezoek de schitterende historische gebouwen en prachtige

Nadere informatie

Opdrachtenblad leerlingen

Opdrachtenblad leerlingen Namen: School: Klas: Opdrachtenblad leerlingen Wat je vooraf moet weten Lees dit opdrachtenblad goed en doe precies wat er staat. Lees dit blad zachtjes aan elkaar voor, dan vergeet je niets. Je moet met

Nadere informatie

Kalender september 2015. Maandag Dinsdag Woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag

Kalender september 2015. Maandag Dinsdag Woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag 0 0 Kalender september 0 0 0 0 0 Kalender oktober 0 0 0 Kalender november 0 0 0 0 0 0 0 Kalender december 0 0 0 0 0 Kalender januari 0 0 0 0 0 Kalender februari 0 0 0 Kalender maart 0 0 0 0 0 0 0 Kalender

Nadere informatie

PERSBERICHT 16 januari 2015

PERSBERICHT 16 januari 2015 Van: Carina Blokzijl Museum Gouda [Carina.Blokzijl@museumgouda.nl] Verzonden: vrijdag 16 januari 2015 12:36 Onderwerp: van Michel tot Israels Bijlagen: GeorgesMichel_Gezicht_op_de_heuvel_van_Montmartre.jpg;

Nadere informatie

Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC

Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC Week 1ABC: Algemeen Info: Prehistorie De geschiedenis in Nederland begint al heel lang geleden. Lang voordat de Romeinen in Nederland kwamen, waren er al mensen.

Nadere informatie

B1 Hoofddorp pagina 1

B1 Hoofddorp pagina 1 B1 Hoofddorp pagina 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Geschiedenis 3. Ontwikkeling 4. Bezienswaardigheden 1. Inleiding Hoofddorp is een stad in de provincie Noord-Holland en de hoofdplaats van de gemeente Haarlemmermeer.

Nadere informatie

De middeleeuwen. het jaar 1018. in Vlaardingen zoeken ze ruzie

De middeleeuwen. het jaar 1018. in Vlaardingen zoeken ze ruzie De middeleeuwen het jaar 1018 in Vlaardingen zoeken ze ruzie een korte, maar hevige strijd volgt precies 1000 jaar later, dagen ze ons opnieuw uit! Tiel rond het jaar 1000 Tiel maakt rond het jaar 1000

Nadere informatie

Romeo I Stadsring 47 te Amersfoort

Romeo I Stadsring 47 te Amersfoort OBJECT DE DRIE EIKEN TE BAARN PROJECTINFORMATIE Deze informatie is geheel vrijblijvend, uitsluitend voor geadresseerde bestemd en niet bedoeld als aanbod. Ten aanzien van de juistheid kan door Trinity

Nadere informatie

OP AVONTUUR MET ARCHITECTUUR CULTUREEL ERFGOED IN OLDENZAAL

OP AVONTUUR MET ARCHITECTUUR CULTUREEL ERFGOED IN OLDENZAAL OP AVONTUUR MET ARCHITECTUUR CULTUREEL ERFGOED IN OLDENZAAL Lokatie: school en stadswandeling Doelgroep: groep 5 en 6 Duur: aantal lessen naar eigen inzicht. (2 a 3) doel: leren van feitelijke en begripmatige

Nadere informatie

Archeologie West-Friesland, Nieuwe Steen 1, 1625 HV Hoorn, Postbus 603, 1620 AR Hoorn

Archeologie West-Friesland, Nieuwe Steen 1, 1625 HV Hoorn, Postbus 603, 1620 AR Hoorn Plangebied: Restaurant Koekenbier in het Koningin Emmapark, gemeente Medemblik Adviesnummer: 151 Opsteller: C. Schrickx, C. Soonius & M. H. Bartels Datum: 03-09-2012 Op verzoek van de gemeente Medemblik

Nadere informatie

Pottenbakkersovens in Landgraaf

Pottenbakkersovens in Landgraaf Pottenbakkersovens in Landgraaf Schaesberg, Steenfabriek Russel, Dr. Calsstraat In 1921 twee ovens uit verschillende tijdsperken met vondsten uit de vroege en volle middeleeuwen. Ook in 1926 werd nog aardewerk

Nadere informatie

Cultuurhistorische verkenning Zandwijksingel Woerden. Datum 2 mei 2011

Cultuurhistorische verkenning Zandwijksingel Woerden. Datum 2 mei 2011 Cultuurhistorische verkenning Zandwijksingel Woerden Datum 2 mei 2011 Colofon Projectnaam Cultuurhistorische verkenning Zandwijksingel Woerden Auteur Willem de Bruin Datum 2 mei 2011 1. Inleiding 1.1

Nadere informatie

www.pauldekort.nl info@pauldekort.nl 2009 HET GETIJDENPARK VAN SAENDELFT Paul de Kort

www.pauldekort.nl info@pauldekort.nl 2009 HET GETIJDENPARK VAN SAENDELFT Paul de Kort Paul de Kort Paul de Kort www.pauldekort.nl info@pauldekort.nl 2009 HET GETIJDENPARK VAN SAENDELFT Paul de Kort Het Catharijne Convent in Utrecht heeft een heel bijzonder boek in haar collectie; het Getijdenboek

Nadere informatie

WIM BETTENHAUSEN TENTOONSTELLINGEN OPLEIDINGEN HAAGSE KUNSTENAARS. haagsekunstenaars.nl is een initiatief van Stroom Den Haag

WIM BETTENHAUSEN TENTOONSTELLINGEN OPLEIDINGEN HAAGSE KUNSTENAARS. haagsekunstenaars.nl is een initiatief van Stroom Den Haag haagsekunstenaars.nl is een initiatief van Stroom Den Haag WIM BETTENHAUSEN HAAGSE KUNSTENAARS Wim Bettenhausen: "Tegenlicht, lange schaduwen, huizen die de tand des tijds hebben doorstaan, krullen van

Nadere informatie

Restaurant Norgerhout

Restaurant Norgerhout Restaurant Norgerhout Advertentienr. 3723 OG: 399.500 INV/GW: 35.000 Omschrijving Asserstraat 55, 9331 JB Norg Vraagprijs: 434.500,- k.k. incl. inventaris Restaurant het Norgerhout is gelegen net buiten

Nadere informatie

Chartreuse 49 HUURAPPARTEMENTEN IN UTRECHT STAD. zorgeloos huren nabij het stadshart. Oplevering. woneninchartreuse.nl.

Chartreuse 49 HUURAPPARTEMENTEN IN UTRECHT STAD. zorgeloos huren nabij het stadshart. Oplevering. woneninchartreuse.nl. zorgeloos huren nabij het stadshart van Utrecht Oplevering 1 februari 2013 Diverse woningtypes Woonoppervlak van 56,9 tot 112,7 m 2 Inclusief parkeerplaats Voorzien van tuin, terras, balkon of loggia Huurprijs

Nadere informatie

Werkstuk CKV De Tempel van Hera

Werkstuk CKV De Tempel van Hera Werkstuk CKV De Tempel van Hera Werkstuk door een scholier 1239 woorden 30 oktober 2006 5,1 22 keer beoordeeld Vak CKV Algemene gegevens. Wat is het? Een ruïne van een tempel met vele beelden. Hoe heet

Nadere informatie

Het Nieuwe Blokhuis van Harderwijk H.A.R. Hovenkamp, 2018

Het Nieuwe Blokhuis van Harderwijk H.A.R. Hovenkamp, 2018 Het Nieuwe Blokhuis van Harderwijk H.A.R. Hovenkamp, 2018 Harderwijk kende oorspronkelijk zeven stadspoorten. De meest onbekende hiervan is de Peelenpoort aan het einde van de Grote Oosterwijk. Deze poort

Nadere informatie

OBJECT PROJECTINFORMATIE DE DRIE EIKEN TE BAARN ROMEO II VAN ASCH VAN WIJCKSTRAAT 2-4 TE AMERSFOORT

OBJECT PROJECTINFORMATIE DE DRIE EIKEN TE BAARN ROMEO II VAN ASCH VAN WIJCKSTRAAT 2-4 TE AMERSFOORT OBJECT DE DRIE EIKEN TE BAARN PROJECTINFORMATIE Deze informatie is geheel vrijblijvend, uitsluitend voor geadresseerde bestemd en niet bedoeld als aanbod. Ten aanzien van de juistheid kan door Trinity

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21974 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Hermans, Dagobert Bernardus Maria Title: Middeleeuwse woontorens in Nederland :

Nadere informatie

Alkmaar in de klas. 1. Alkmaar in de Middeleeuwen. Teksten VMBO. Historische Vereniging Alkmaar info@historischeverenigingalkmaar.nl www.hvalkmaar.

Alkmaar in de klas. 1. Alkmaar in de Middeleeuwen. Teksten VMBO. Historische Vereniging Alkmaar info@historischeverenigingalkmaar.nl www.hvalkmaar. Alkmaar in de klas 1. Alkmaar in de Middeleeuwen Teksten VMBO Historische Vereniging Alkmaar info@historischeverenigingalkmaar.nl www.hvalkmaar.nl Alkmaar in de Middeleeuwen VMBO Wist je dat er in de Langestraat

Nadere informatie

Samenvatting lezing in Zutphen op 18-11-2013: De ontwikkelingsgeschiedenis van kastelen, speciaal in het gebied rond Zutphen.

Samenvatting lezing in Zutphen op 18-11-2013: De ontwikkelingsgeschiedenis van kastelen, speciaal in het gebied rond Zutphen. Samenvatting lezing in Zutphen op 18-11-2013: De ontwikkelingsgeschiedenis van kastelen, speciaal in het gebied rond Zutphen. (achter de kasteelnamen zijn de dichtstbijzijnde plaatsen aangegeven) Blad

Nadere informatie

STONEHENGE: een verbluffend monument van menselijk kunnen

STONEHENGE: een verbluffend monument van menselijk kunnen STONEHENGE: een verbluffend monument van menselijk kunnen P.C. van der Kruit 1. Wat is Stonehenge? In het zuiden van Engeland, niet ver van Salisbury, staat midden in het landschap een merkwaardige groep

Nadere informatie

1 - Zicht vanuit Schoonebeek

1 - Zicht vanuit Schoonebeek 43 1 - Zicht vanuit Schoonebeek 2 - Zicht vanuit Stieltjeskanaal 3 - Zicht vanuit N34 op het Europark 44 Concept: Clusters Zwermen Dalen In het esdorpenlandschap rond Dalen is het landschapspatroon onregelmatiger

Nadere informatie

TE KOOP MAASTRICHT KASTEEL DE BURGHT BURGHTSTRAAT 25 TE MAASTRICHT. VRAAGPRIJS 669.000,- k.k.

TE KOOP MAASTRICHT KASTEEL DE BURGHT BURGHTSTRAAT 25 TE MAASTRICHT. VRAAGPRIJS 669.000,- k.k. TE KOOP MAASTRICHT KASTEEL DE BURGHT BURGHTSTRAAT 25 TE MAASTRICHT Zeer representatief kasteel, gelegen in de Maastrichtse wijk Heer, met slotgracht en eigen parkeerterrein. Het souterrain is thans in

Nadere informatie

Hoekstra & van Eck. Huizen van. Groene vingers. Kindvriendelijk. Nabij uitvalswegen Amsterdam. Naar eigen smaak aan te passen. Na bij het Spaarne

Hoekstra & van Eck. Huizen van. Groene vingers. Kindvriendelijk. Nabij uitvalswegen Amsterdam. Naar eigen smaak aan te passen. Na bij het Spaarne Huizen van Hoekstra & van Eck Dillestraat 29, 2034 MN Haarlem Kindvriendelijk Naar eigen smaak aan te passen Nabij uitvalswegen Amsterdam Groene vingers Na bij het Spaarne H26 Kenmerken Soort Type Kamers

Nadere informatie

12 Tijd. Klokkijken. Een plank van 3 m en 20 cm wordt in 4 gelijke stukken gezaagd. Hoe lang is elk stuk? 3 m en 20 cm = 320 cm. 320 cm : 4 = 80 cm

12 Tijd. Klokkijken. Een plank van 3 m en 20 cm wordt in 4 gelijke stukken gezaagd. Hoe lang is elk stuk? 3 m en 20 cm = 320 cm. 320 cm : 4 = 80 cm Regel Een plank van m en 0 cm wordt in gelijke stukken gezaagd. Hoe lang is elk stuk? m en 0 cm 0 cm. 0 cm : 0 cm De opbrengst van de boer is ton aardappelen. Hij houdt deel zelf. De rest gaat naar de

Nadere informatie

Archeologische observaties tijdens OCE-onderzoek Richelleweg, Soest

Archeologische observaties tijdens OCE-onderzoek Richelleweg, Soest Archeologische observaties tijdens OCE-onderzoek Richelleweg, Soest augustus 2011 Amersfoort, oktober 2013 Opgesteld door: Drs. M.L. Verhamme, Regio-archeoloog Centrum voor Archeologie Langegracht 11 3811

Nadere informatie

daardoor's winters dikwijls onder water te staan'. 3. Zie noot 1, p

daardoor's winters dikwijls onder water te staan'. 3. Zie noot 1, p Tussen Rijn en Lek 1993 1. - Dl.27 1 L De motte en ijskelder van Oud-Amelisweerd* Tieneke Breemhaar" Amelisweerd dankt haar naam aan ridder Amclis, die in de dertiende eeuw indit gebied gewoond heeft.

Nadere informatie

De renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!

De renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.! De renaissance Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis. Deze term betekent letterlijk de wedergeboorte, en is een kunststroming uit

Nadere informatie

De fabriek van Carp aan de Kanaaldijk N.W. Hier heeft vanaf ca tot ca het Oude Huys gestaan. RHCe, fotocollectie nr

De fabriek van Carp aan de Kanaaldijk N.W. Hier heeft vanaf ca tot ca het Oude Huys gestaan. RHCe, fotocollectie nr 1. t Oude Huys De fabriek van Carp aan de Kanaaldijk N.W. Hier heeft vanaf ca. 1175 tot ca. 1350 het Oude Huys gestaan. RHCe, fotocollectie nr. 103079. Met de naam Oude Huys werd, al vanaf 1490, een stukje

Nadere informatie

Ridder Hendrik van Norch en familie.

Ridder Hendrik van Norch en familie. Ridder Hendrik van Norch en familie. Uit bewaard gebleven historische gegevens weten wij dat in Drenthe voorname families hebben gewoond die tot de Ridderschap behoorden. In de middeleeuwen maakten vertegenwoordigers

Nadere informatie