33 jaar. Hoog sterftecijfer door aids, malaria en tuberculose. Hierdoor zijn er veel weeskinderen, die één of beide ouders verloren hebben.

Transcriptie

1 GCMF ( GIVE THE CHILDREN OF MPONGWE A FUTURE ) IN WOORD & BEELD 1 OVER ZAMBIA, MPONGWE & GCMF ZAMBIA Ligging: Oppervlakte: Inwoners: Hoofdstad: Taal: Religie: Munteenheid: Gemiddeld inkomen: Gemiddelde levensverwachting: zuidelijk Afrika km² (24 keer België) 11,7 miljoen Lusaka Engels en een 70-tal Afrikaanse talen 80 % Christelijk Zambiaanse Kwacha ( 1,00 = ZmK) 275,00/jaar (minder dan 0,80/dag) 33 jaar. Hoog sterftecijfer door aids, malaria en tuberculose. Hierdoor zijn er veel weeskinderen, die één of beide ouders verloren hebben. De Nederlandse lector Ton Korsten bezocht in 2001 het Mpongwe district, in het noorden van Zambia. Ze was geraakt door de slechte staat van veel scholen, het gebrek aan hygiëne en het grote aantal weeskinderen. Voor hen richtte ze de stichting Give the Children of Mpongwe a Future op ( Geef de Kinderen van Mpongwe een Toekomst). Er is een comité in Nederland en één in Zambia. Geld komt nu voornamelijk uit Nederland (en sinds kort uit België), maar dankzij income-generating-projects probeert GCMF het comité in Zambia zelfstandiger te maken. 1

2 2 DE KERN VAN GCMF: HET WEESKIND-PROJECT GCMF steunt sinds 2002 meer dan 100 kwetsbare (wees)kinderen, die geen geld hebben om naar school te gaan. De stichting betaalt hun schoolgelden, examenkosten, schoolmateriaal en uniform. De meest beloftevolle leerlingen krijgen de kans om naar een universiteit of hogeschool te gaan. Zo betaalde de stichting de opleidingskosten van twee leerkrachten, die nu lesgeven in Bilima & Chipese, twee scholen die door GCMF werden gebouwd. 2

3 3 DE BOUW VAN SCHOLEN GCMF bouwde en bouwt scholen op verschillende plaatsen. Niet in het centrum van Mpongwe, maar afgelegen, diep in de bush. Daar zijn de gebouwen in zeer slechte staat: kinderen volgen de lessen op een halve baksteen, met hun schriftje op de knie, er zijn geen ramen die wind en/of regen tegenhouden en hygiëne is ver te zoeken. GCMF wil de betrokkenheid van de inwoners bij deze projecten vergroten, door hen bouwmaterialen te laten leveren. Dit alles gebeurt vaak in samenwerking met het Ministerie van Onderwijs. Afgewerkte scholen: Musangashi, Shingwa en Bilima. Lopend project: Lwanyanshi. Oude school in Musangashi, met ingestort dak. Nieuwe school in Musangashi. Oude school in Shingwa. De nieuwe school in Shingwa. 3

4 Oude school in Bilima. Klaslokaaltje in de oude school. Nieuwe school, afgewerkt in Klaslokaal. Oude school in Lwanyanshi, voor die instortte. De bouw in Lwanyanshi. Kinderen krijgen tijdelijk les in een plaatselijk kerkje. 4

5 4 DE BOUW VAN ONDERWIJZERSWONINGEN Geschoolde leerkrachten zijn in Zambia moeilijk te vinden. De kleine huttendorpjes in de landelijke gebieden zijn geen aantrekkelijke werkplaats voor zij die hebben gestudeerd. Er is vaak geen afdoende accommodatie, de scholen liggen er vervallen bij, Daarom bouwt de stichting juist in die dorpen onderwijzerswoningen. Zo krijgen ook de kinderen in de afgelegen dorpjes les van een bekwame leerkracht. Afgewerkte woningen: Musangashi en Chisanga. Lopende projecten: Chipese en een tweede woning in Chisanga. Musangashi Chisanga (eerste woning) Bouw in Chipese Op inspectie in Chipese 5

6 5 DE INSTALLATIE VAN EEN MAÏSMOLEN VOOR DE VROUWEN VAN SWIITI-VILLAGE Dit is een project dat bloed, zweet en 4 jaar heeft gekost. De stichting bouwde in Swiiti een maïsmolen, een opslagplaats met toilet en zorgde daarnaast ook voor elektriciteit. De vrouwen hebben zo werk, een inkomen en een molen om hun eigen maïs te malen. 6

7 6 DE INSTALLATIE VAN WATERPOMPEN IN AFGELEGEN DORPEN In samenwerking met de jongerengroep van Heeten installeerde GCMF al verschillende waterpompen op afgelegen plaatsen. Zo moeten mensen niet meer kilometersver stappen en hebben ze hygiënisch & drinkbaar water vlakbij of in hun eigen dorp. In 2009 worden nog een 4- tal nieuwe pompen geïnstalleerd. Waterpomp in Kasamba 7 DE RENOVATIE VAN ENKELE AFDELINGEN IN MPONGWE MISSION HOSPITAL In samenwerking met MBA (Mpongwe Baptist Association) en het plaatselijk ziekenhuis werden de tuberculoseafdeling en de voedingsafdeling (waar ondervoedde kinderen worden geholpen en moeders leren voedzaam te koken) gerenoveerd. Er werd ook proper linnengoed geschonken. De afdelingen zijn nog steeds operationeel. De bouw in Lwanyanshi. De De nieuwe tuberculoseafdeling Tuberculoseafdeling (2006) uber 7

8 8 VAARDIGHEIDSCENTRUM VOOR VROUWEN IN IBENGA Afrikaanse vrouwen zijn vaak ongeschoold. Door samen een vrouwengroep op te richten proberen ze sterker te worden, elkaar vaardigheden aan te leren en een inkomen te creëren. In Ibenga bouwden we een vaardigheidscentrum voor hen. Hier leren ze elkaar lezen, schrijven, naaien, groenten kweken, Gemaakte producten of geteelde groenten verkopen ze, om met het geld nieuwe materialen & grondstoffen te kunnen kopen. De opening van het vaardigheidscentrum De aanleg van een moestuin 9 GCMF GUESTHOUSE & INTERNET CAFÉ De Zambiaanse stichting is op dit moment nog volledig afhankelijk van buitenlandse giften. Dit wil GCMF met dit project veranderen. Alle inkomsten van zowel het guesthouse als het internetcafé gaan integraal naar de nieuwe projecten. Zo kan de stichting langzaam maar zeker zelfstandig worden. Mpongwe is een groeiend district. In het centrum worden regelmatig workshops gegeven en via mevrouw Korsten komen hier jaarlijks meerdere studenten op stage. Dankzij dit project zorgt GCMF voor hen voor huisvesting. Bovendien creëert ze zo werkgelegenheid voor een 6-tal inwoners van Mpongwe. 8

9 9

10 10 IN GCMF wil in 2009 zoveel mogelijk lopende projecten afronden: de bouw van de onderwijzerswoning in Chipese (rond eind februari); de bouw van de tweede onderwijzerswoning in Chisanga (rond eind maart); de afwerking van de Community School in Lwanyanshi (begin april); Daarnaast willen we ons weeskindproject optimaliseren en indien mogelijk uitbreiden. In Kabumba zijn we gestart met de bouw van twee dubbele latrines om zo de hygiëne in deze school te verbeteren. En net als in Ibenga willen we nu ook voor de vrouwengroep Nchembwe Twesheko in Mpongwe een vaardigheidscentrum bouwen, waar vooral landbouwvaardigheden aangeleerd kunnen worden. 11 UIT DE BLOG VAN TWEE VRIJWILLIGERS 11.1 TWEE VISIES OP OVC TJES Bijna honderd wezen, netjes verpakt in een veel te groot uniform, met rode of zwarte das. Kleine kinderen met grote verwachtingen. In hun hoofd zijn het allemaal ingenieurs, die hún Zambia omtoveren tot een technisch paradijs, of het soort leerkracht dat weeskinderen niet uitlacht om hun wees-zijn, of dokters, wie weet zelfs flying, genezend waar genezing kan. Er zijn boekhouders, omdat elektricien een te moeilijk woord is om te schrijven, priesters, mecaniciens, profvoetballers-in-spé. En één eenzame account. Papa Patrick. Wil geen accountant worden, maar een account. Verdwijnen als computerbestand, een voorspelbaar leventje als cijferreeks. Nu is hij nog omgeven door nullen. Nul vaders, nul moeders, nul broers of zussen. Als account zou hij een acht kunnen hebben, of een negen. Wie weet zelfs een tien. Papa Patrick. Zijn naam zingt, maar hij zwijgt. De andere kinderen zijn al lang terug de klassen in als hij toekomt, Papa Patrick slenterend als laatste. Zijn hoofd denkt aan alles, behalve aan datgene wat er rondom hem gebeurt. Als hij ziet dat Sofie zijn foto wil trekken, verbergt hij zijn das zo goed mogelijk, nauwgezet laat hij zijn witte kraag nonchalant uit zijn colbert stromen. Hij onderdrukt ternauwernood een brede glimlach. 10

11 Papa Patrick. Eén van de honderd in een lange rij, met Jeff Ngoma, Eugenia Chinemba, Odiness Chikonde en andere Muke Meshacken. Mijn OVC tjes Hun onuitspreekbare namen krijgen eindelijk een gezicht. Elk kind heeft een verhaal. Een achtergrond. en soms een familie. Diana Lupiya heeft twee zussen. Ze is één van de weinigen die nog beide ouders heeft. Maar niet meer voor lang. Zowel vader als moeder zijn HIV+ en zien er slecht uit. Danny Chomba is 15. Zijn exacte geboortedatum is hem niet bekend. Hij heeft vader noch moeder. Broers noch zussen. Diana Lupiya Het zijn lange dagen. Een urenlange rit om een schooltje met één weesje te bereiken. Slieren in de modder. Zweven over grote plassen. Onderhandelen met de schoolbesturen. Ik erger mij, zo af en toe. Als ze er weer eentje durven bijschuiven die we niet steunen. Als ze denken aan het geld dat ze die dag van ons krijgen. Als ze nog meer verwachten en eisen Danny Chomba Maar de oogjes van Mawila zijn warm. De glimlach van Lloyd hartverwarmend, de knipoog van Muskmerit deugddoend en de 35 Thank you so much, Madam van Graham overtreffen alles. dan denk ik aan hen & aan die 90 anderen. 11

12 11.2 MERCY Een maand. 31 overweldigende sterrenhemels. 744 uren waarin ik minstens 1 keer verwonderd heb staan kijken naar de wereld rondom mij. Naar kinderen die -met twee zakken meel angstvallig balancerend op het hoofd- in versnelde looppas een omweg door het hoge gras maken, om u toch maar een zweterig handje te kunnen geven. Naar dieren die niet zwart, bruin of donkergroen zijn, maar vuurrood, hemelsblauw of fluogeel. Of naar de vrouw die vorige week in mijn kantoortje stond. Ze mijdt angstvallig mijn blik en fixeert zich op een of ander miertje dat verdwaald is op mijn stenen vloer. Of ze Engels verstaat? Ze kijkt me voor het eerst aan, niet begrijpend. Ik probeer haar met handen, voeten en uiteindelijk een tolk uit te leggen dat ze beter overmorgen kan terugkomen, als Mr. Kalima er is. Toen nog niet beseffend dat dat voor haar een nieuwe Dodentocht wil zeggen: 3 uur stappen in een zon die zich van haar beste kant laat zien. Maar ze staat er, twee dagen later, nog steeds even nederig. Geflankeerd door Mr. Kalima wordt haar verhaal mij langzaam maar zeker duidelijk: ze heet Mercy, 36 jaar, weduwe en moeder van 6 kinderen. Een van hen wordt door GCMF gesponsord. Ze heeft wat landbouwgrond en met het regenseizoen in aantocht zou ze bij de overheid graag "fertilizer" kopen en zaad om kool te kweken. Op die manier zou ze graag voor voedsel en een inkomen zorgen, zodat misschien nóg een van haar kinderen naar school kan gaan. Alleen, ze komt Zambiaanse kwacha te kort (zo'n 40 EUR). Of wij haar niet kunnen helpen. Het GCMF steunt geen individuen, maar ik besluit met Sofie te gaan overleggen. Het lijkt ons een goede eerste besteding van ons ingezamelde geld, en we gaan terug naar het internetcafé. Als we haar vertellen dat we haar graag helpen, valt ze heel even uit haar rol: haar ogen zijn niet meer op de grond gericht, maar blinken onze richting uit. Het is maar een fractie van een seconde, maar er straalt zo een enorme dankbaarheid uit... Dan slaat ze de oogleden neer en is ze weer haar nederige zelve. Maar het was lang genoeg om mij te doen beseffen: het is heel goed dat we hier aan een groots project meewerken, met een uitgekiende langetermijnvisie en voldoende gevoel voor 'the bigger picture', maar soms, heel soms is het ook goed om die ene persoon op dat ene moment te helpen. Die ene vrouw die net die dag uw kantoor binnenwandelt en met neergebogen hoofd zachtjes om uw hulp komt vragen... 12

13 11.3 SCHRIJNEND HARD EN HEMELS INTENS Met als hoogte- (en tegelijk) dieptepunten het ziekenhuis & zwangere Wansha. Dinsdag 21/10 Peggy Banda leidt ons ( Simon, 3 Nederlandse verpleegkundigen en ik) rond in het Mpongwe Mission Hospital. Confronterend. We lopen het hele ziekenhuis door: labo, onderzoekszaal(tje), weegzakken, mannen- en vrouwenafdeling, tuberculosesectie, Plots gaat een deur open. Een vrouw ligt naakt met haar benen open. Persen, puffen, krijsen, tieren geen man te bespeuren. Daar staan we dan op rondleiding Zin om te blijven. Haar te (onder)steunen, haar in mijn hand te laten knijpen Op een bankje in de gang, een vrouw met een dik deken op haar schoot. Gebroebel in Bemba. Dekentje gaat opzij. Hoofdje niet groter dan 10 cm diameter. Net geen 7 maanden, vorige nacht thuis geboren slik. Bij ons een couveuse met een 5-tal buisjes en een bang afwachten. Hier een wachtkamer en een warm deken We gaan verder. Bevallingsafdeling. Een 10-tal bedden. 7 vrouwen + kind. Als alles goed gaat, mogen ze 6 uur na de bevalling naar huis. Een andere zaal. Ondervoedde kindjes (zij worden genezen, hun moeders krijgen lessen voedzaam koken). Een jongetje kijkt ons indringend aan. Opgeblazen buikje, veel te groot hoofd. Schokkend snikken. Ondervoed & HIV-positief. We zijn stikkapot Alle vijf. Woensdag naar de markt om brood & water. Op de terugweg loopt Wansha naar mij. Heb ze de dag ervoor leren kennen. Lieve vrouw, niet ouder dan mij, denk ik. Zes maanden zwanger. Haar ogen rood & glazig. Ze zegt dat ze angry is. Why? I have no food I m hungry Daar stond ik dan Met een brood, twee flesjes water, een fototoestel en een gsm in mijn handen. 13

14 Ik breek. maar wat maakt een brood vandaag uit? Waar staat ze dan morgen? De negatieve ervaringen overstemden deze week de zalige positieve. Maandag interviews voor cleaners gehouden. 10 paar smekende oogjes. 9 paar moet ik teleurstellen Mavis ogen fonkelden. Ze is weduwe met 6 kinderen. 3 kunnen wegens geldgebrek niet naar school. Zij krijgt de job één iemand gelukkig oef! Soms ligt helpen voor de hand Je moet het alleen even doen 14

15 Meer info: SimonSofie.waarbenjij.nu & picasaweb.google.be/mpongwe (blog & foto s van 2 vrijwilligers) of mailen naar: de_baere_sofie@hotmail.com 15