Verslag 2e bijeenkomst REDD platform Den Haag op 28 mei 2008

Transcriptie

1 Verslag 2e bijeenkomst REDD platform Den Haag op 28 mei 2008 Aanwezig: Herman Savenije (LNV-DK, voorzitter), Erik van Zadelhoff (IUCN NL), Gijs van Tol (onafhankelijk), Alois Clemens (WNF), Bas Clabbers (LNV-DP), Eric Arets (Alterra), Inge Vianen (ICCO), Bart Kruyt (Alterra), Wouter Veening (Institute for Environmental Security), Marcel Silvius (Wetlands International), Rene Boot (Tropenbos Int. ), Gijs Termeer (Klimaatbureau), Hilde Stroot (Greenpeace), Patrick van Laake (ITC), Roelof van Til (Care-NL), Niels Wielaard (Sarvision). Afwezig met bericht: Boris Jansen (UvA), Eveline Trines (Face Foundation), Fons Gribling (DGIS-DMW), Sandra Bakker (SBB), Rob Busink (LNV-DN), Donné van Engelen (St. Natuur en Milieu), Tim Boekhout van Solingen (UvU), Rudy Rabbinge (WUR), Leo van der Vlist (NCIV), Marc Argeloo (Vogelbescherming), Helias Udo de Haes (CML), Margaret Skutsch (UvT), Rodney Nikkels (Conservation Company) 1. Welkom Herman Savenije heet alle deelnemers welkom en legt het karakter van de bijeenkomst toe: een platform waar informatie wordt uitgewisseld. Deelnemers stellen zich even kort voor. Verderop in de vergadering volgt een uitgebreidere informatieupdate. 2. Voortgang internationale onderhandelingen Bas Clabbers (LNV) vertelt dat er sinds de vorige bijeenkomst van februari 2008 niet veel nieuwe ontwikkelingen zijn. Er was een bijeenkomst van de Ad-hoc working group in Bangkok voor het opstellen van een werkprogramma. De werkgroep moet per eind 2009 met een voorstel voor afspraken over internationale samenwerking komen voor de CoP. In juni is er in Bonn een tweede bijeenkomst met nadruk op adaptatie, technologie en financiering van klimaatbeleid; een derde bijeenkomst staat gepland in Augustus in Accra waar o.a. de beleidskant van REDD ter discussie staat. Parallel is er in juni Bonn een bijeenkomst van het technisch hulporgaan van het klimaatverdrag die zich buigt over methodologische vraagstukken van REDD waarin thema s behandeld worden zoals: monitoring, referentie, daadwerkelijke reductie etc. Eind juni is er ook nog een workshop gepland in Tokio. Voor Bonn zijn er door verschillende landen submissies ingediend. Bas ziet het somber in: voorstellen worden zeer ingewikkeld met uitzonderingen etc. Groot zorgpunt is dat sommige landen nu toch weer af willen van een nationaal benadering, maar naar subnationaal benaderingen en/of projecten toe willen. De EU is daar op tegen. Reacties en vragen: De Workshop Tokyo wordt door secretariaat UNFCCC georganiseerd. In Tokyo en Bonn geen extra aandacht aan participatie en inheemse volkeren besteed. 1

2 Indonesië, Brazilië, Costa Rica, het Congo bassin, de coalitie of Rainforest nations, zij beginnen hun twijfels te uiten. Deelnemers van het platform onderkennen dat dit een belangrijke ontwikkeling is. Er lijkt zich nu een waterscheiding te voltrekken tussen noord en zuid die er aanvankelijk niet was. Noordelijke landen willen REDD op nationale schaal, de zuidelijke landen niet. Waarom willen die landen nu af van REDD op nationaal niveau? Colombia zegt dat ze vanwege guerrilla een deel van het land niet onder controle heeft en dus ontbossing niet kan beheersen. Ecuador heeft ook last van de Colombiaanse guerrilla. Verder gaan landen beseffen dat het landelijk niveau een hele kluif wordt. OS-landen ontdekken dat ze de capaciteit niet hebben. Zijn sommige landen bang dat het REDD gebruikt gaat worden om ontwikkelingslanden ook mitigatieverplichtingen aan te praten? 3. Update REDD platform en activiteiten deelnemers Algemeen. Erik van Zadelhoff geeft een korte geschiedenis van het REDD platform. Op 20 februari was de vorige bijeenkomst, georganiseerd door IUCN, LNV en Wageningen International. De organiserende partijen streven ernaar de volgende keer te komen met een website en listserver. 12 maart was er een gesprek met staatssecretaris Timmermans van Europese Zaken over de Europese Raad, met onderwerpen als biofuels en bos. Timmermans was goed geïnformeerd. Ook in de Tweede Kamer is gesproken over klimaat en energie. 24 april was er een bijeenkomst bij VROM waar door Natuur en Milieu ook aandacht gevraagd is voor REDD. Niels Wielaard van Sarvision/WUR vertelt dat Indonesië vóór CoP 15 een bosmonitoring systeem voor REDD gereed wil hebben. Hij heeft in Washington gesproken met diverse organisaties over bosseninformatie op pan-tropisch niveau. De data worden gebruikt maar de organisatie rondom het verkrijgen en verwerken van de data zijn niet helder. Alois Clemens van WNF vertelt dat WNF werkt aan standaarden voor REDD pilot projecten en aan identificatie van pilots in Indonesië, Peru en Suriname. Die gebieden zijn heel verschillend qua bedreiging en staat van ontbossing. Zonder bedreiging is het moeilijk om geld voor CO 2 compensatie te krijgen. WNF is hierover nog niet uitgedacht en vraagt om samenwerking. Standaard CCBA is minder sterk op carbon accounting. Andere standaarden zijn minder sterk op community participation. Er zijn gesprekken met andere internationale NGO s, want WNF wil het gezamenlijk doen. Copenhagen is te snel om met resultaten te komen. WNF heeft al een brochure met de stand van zaken die zal worden doorgestuurd. Hilde Stroot, Greenpeace, vertelt dat zij pas recent op dit dossier zit, het onderwerp is nieuw voor haar. Greenpeace is erg voor het instellen van moratoria om ontbossing nu stop te zetten. Greenpeace wil een bijeenkomst organiseren over een nieuw idee om hybride systemen voor financiering te ontwikkelen: fondsen en verhandelbare rechten. Een internationale collega kan het uit komen leggen. 2

3 Erik Arets, Alterra, houdt zich bezig met het kwantificeren van CO2 van voorraden bij veranderingen van landgebruik. Bart Kruijt (Alterra) houdt zich bezig met koolstofbalansen van tropische bossen. Men betrekt hier ook het menselijk handelen bij, o.a. in het Amazonegebied. Men heeft bij de EU 7 e kaderprogramma een groot onderzoeksvoorstel ingediend over koolstofbalansen, maar het is nog niet helder of het zal worden goedgekeurd. Inge Vianen van ICCO vertelt dat ICCO al jaren een programma heeft voor duurzaam bosbeheer en nu het onderwerp REDD ook opgenomen heeft. Hoe moet REDD een onderdeel worden van post-kyoto? Welke minimumeisen moeten eraan gesteld worden ten aanzien van lokale ontwikkeling? Een fondsbenadering of een marktbenadering. ICCO zoekt naar de voor- en nadelen en minimale eisen die gesteld moeten worden. Hiervoor willen ze een consultatieproces opzetten met haar zuidelijke partners Gijs Termeer van het Klimaatbureau (HIER) vertelt dat er diverse pilots worden opgezet. O.a. door Vogelbescherming (Indonesië), Peace Parks en IUCN. Peace Parks krijgt veel geld van de Postcodeloterij voor 9 Afrikaanse landen. Het gaat om methodologie ontwikkeling gericht op de vraag hoe de lokale bevolking kan profiteren van REDD initiatieven. HIER gaat bij Minister Koenders (OS) op 8 juli een presentatie over haar werkzaamheden en REDD geven. Dat is dan namens de leden van de HIER coalitie. Wouter Veening (Institute for Environmental Security) vertelt dat zijn organisatie bezig is in Centraal Kalimantan (veenbosgebied) en het Guyana Shieldgebied (bedreigd versus minder bedreigd). Hoe kun je de contracten sluiten met federaties van lokale actoren? Nu wordt betaald voor milieudiensten als totaalpakket er wordt gemonitord en er worden indicatoren ontwikkeld. Dat zou een input kunnen zijn voor de REDD methodologie. De methode is nu bundeling van milieudiensten, in de toekomst misschien opsplitsing. Patrick van Laake (ITC) vertelt dat ITC o.a. betrokken is bij een project in Mongolië waar in bestaande projecten klimaatonderdelen ingebouwd zouden moeten worden. Een belangrijk project is een samen met de UvT(Margeret Skutsch) uitgevoerd project gefinancierd door DGIS in Nepal, Indonesië, Guinee Bissau etc. Dat is begonnen als CDM project en nu meer op REDD gericht. Nu ook bezig in PNG, samen met Eveline Trines. (REDD en FSC certificaat). Ook werkt men een nieuw project in de Mekong Delta, te financieren door Australië, o.a. een workshop voor Vietnam, Laos en Cambodja. Marcel Silvius (Wetlands Int.) vertelt over een global assessment for mitigation and adaptation of peatlands. In CBD verband zijn peatlands als probleem ten aanzien van koolstofbinding erkend. Men wil daar samenwerking met UNFCCC. Het project in de veenbossen van Kalimantan loopt binnenkort af. Er wordt met de ambassade in Jakarta gepraat hoe dit verder moet. Er komt mogelijk een nieuw 3-jarig project met Nederlands geld. Er zijn veel donoren met veel geld omdat er al een paar jaar veel wordt gedaan in Kalimantan. Vraag is hoe je de lessen opgedaan kunt opschalen, ook in het 3

4 kader van REDD. NGOs zijn nogal eens tegen REDD omdat men niet gelooft dat het geld uiteindelijk bij de lokale actoren komt. Vraag is ook of ontboste venen ook onder REDD kunnen. Volgens de experts zou dat moeten, want er is bijna altijd nog wel wat bos over (10-30%), of het is tijdelijk ontbost. Biofuels zijn ook een hot topic. Veel NGOs zijn er mee bezig. Er is een grote impact op de bossen en venen en er is geen positief effect voor mitigatie. Er is druk op de rijke landen om biofuel doelstellingen te herzien. Het Global Peatland Fund is opgericht. Ook is er Duitse samenwerking op komst. Met Oxfam/NOVIB wordt een adaptatie pilot opgezet in drie gebieden in Filippijnen en Indonesië waar men probeert community-based planning en bio-rights te koppelen. René Boot vertelt dat Tropenbos Int. in 8 landen werkt aan capaciteit opbouw. In landen als Suriname, Indonesië en Vietnam is de problematiek heel verschillend. Tropenbos heeft een doorlopend programma de 8 landen en slechts geleidelijk aan het onderwerp REDD inbrengen. Op overheidsniveau is in de landen veel capaciteitsopbouw nodig. Gijs van Tol heeft vroeger binnen LNV veel aan bossen en CO2 gedaan, en volgt nog steeds met belangstelling de lopende ontwikkelingen en initiatieven. Roelof van Til (CARE) zoeken naar een koolstofmarkt voor de armen. Ze kijken naar Kalimantan, Nicaragua, Brazilië en Peru; hij constateert dat veel wat gebeurt nog op in pilot schaal is. In Kalimantan is men het verst. 4. Presentatie en discussie nieuw REDD standpunt IUCN Erik van Zadelhoff (IUCN) vertelt dat het voor veel beleidsmakers moeilijk is een overzicht te krijgen over deze ingewikkelde materie. Er is behoefte aan overzicht en eenheid van geluid. Daarom wil IUCN NL een update maken van haar REDD standpunt. Er zijn 8 stellingen: 1. REDD is belangrijke bouwsteen van klimaatpakket. Stoppen van ontbossing en stimuleren bosaanplant is kosteneffectief onderdeel van het totale klimaatpakket dat nodig is om klimaatdopelen te halen en kan bijna een derde van de noodzakelijke emissiereductie opleveren. 2. REDD breed interpreteren, dus ook veenbossen. 3. Voor financiering beide wegen bewandelen: fondsen en emissiehandel. 4. Betaling van REDD dient ten goede te komen aan lokale bevolking en duurzaam beheer van de bossen. 5. REDD moet niet alleen gelden voor landen met veel ontbossing, maar ook voor landen met weinig ontbossing. 6. Monitoring: er is een goede internationale standaard nodig. De EU moet zich actief opstellen om ontwikkeling van die standaard te bevorderen. 7. Verschillende internationale instrumenten moeten goed op elkaar aansluiten. 8. Ontbossing gaat snel, dus snelle internationale actie is geboden. Nederland moet zich inzetten voor actieve groene diplomatie, multilaterale samenwerking (WB), bilaterale samenwerking met overheden en met bedrijfsleven en NGOs. Discussie ging o.a. over de volgende punten: 4

5 REDD is van oorsprong Avoiding Deforestation. Er is geen overeenstemming over venen. Is dit IUCN punt 2 haalbaar? Hilde Stroot vindt dat herstel belangrijk is, maar REDD is een instrument voor tegengaan ontbossing, niet voor herbebossing. Marcel Silvius vindt dat REDD ook over carbon stocks gaat, ook in bodems en dus over veenbodems. Herbebossing is niet alleen belangrijk voor vastlegging CO 2, maar ook om verdere degradatie tegen te gaan. Herbebossing zou ook druk op bestaand bos kunnen verminderen. Inge Vianen vindt ten aanzien van punt 3, financiering, dat dit nog voor vele interpretaties vatbaar is. Zij vindt, dat REDD niet onder het Emission Trading System (ETS) zou moeten vallen. Hilde merkt op dat ze vindt dat REDD een additionele inspanning moet zijn met eigen doelstelling en target. Methodologie voor monitoring (punt 6) is nog niet duidelijk. Bas Clabbers vindt dat IPCC guidelines voldoende richting geven. Maar daarmee zijn ze nog niet makkelijk in een land te implementeren. Klimaatboekhouding is tot op zekere hoogte vertrouwen. Belangrijk is een internationaal erkende methode te hebben. Bas merkt in het algemeen op dat het standpunt van IUCN NL en de Nederlandse overheid niet ver uiteenlopen. De huidig versie van het standpunt is nog erg algemeen. Bas hoort graag suggesties hoe je het allemaal handen en voeten geeft. Erik verwijst naar een nieuwe Engelse studie van Stern, waarin is bekeken hoeveel het zou kosten om de REDD emissie met 50% te reduceren. Voor capaciteitsontwikkeling zou er 15 miljard nodig zijn. - Dan is de NL bijdrage van 15 miljoen in het FCPP van de Wereldbank bescheiden. - De Stern studie geeft aan dat uiteindelijk opname van boskredieten in emissiehandelssytemen noodzakelijk is om voldoende geld te genereren. De kapitaalstroom kan net zo groot worden als in de hele ODA. Actie: De deelnemers worden gevraagd om hun websites waar bovenstaande en andere relevante informatie uitgebreider beschreven staat aan Arend Jan van Bodegom door te geven. 5. Volgende vergadering Er wordt geen datum vastgesteld voor een volgende vergadering, maar een thema is er al wel: de financiering. Greenpeace wil een presentatie geven van hun ideeën over financiering, Wetlands zou over betalingen aan lokale stakeholders kunnen spreken en LNV kan een presentatie geven over een raamwerk voor betaling en investeringen in bossen. 5